HONIG'S OSSESTAARTSOEP 6 borden voor 20 ets. RUBRIEK De pede belijdenis getrouw WOENSDAG 21 FEBRUARI 1934 STEUNVERLEENING AAN WERKLOOZEN Uitkeering aan georganiseerden en ongeorganiseerden Inlichtingen van den Rotterd. Chr. Besturenbond De anoreele last en de financieele lasten der werkloosheid drukken zwaar op ons volk. En edereen houdt zich bezig- met de waag, wat'er nu of spoedig zal moeten ge- toeuren. De liberale Nieuwe Rott. Crt. heeft op die vraag zeer positieve antwoorden ge geven in enkele hoofdartikelen. Kort gezegd wil het tolad de steunbedragen verminderen, de steunverlening individualiseeren, de gc- organ seerden gelijk stellen met de ongeor ganiseerden en zooveel mogelijk werk- loozen uitstootcn. Enkele lozers achtten zich geroepen tegen deze beschouwingen hun stem te verheffen. Wij antwoordden hen, dat wij zelf er ook iets over wilden zeggen, en dan van hun opmerkingen gebruik zouden maken Toen wij ons daartoe zetten, noodvgde de Rott. Chr. Besturenbond ons uit tot een persconferentie over deze zaak. Dit deed ons besluiten voorloopig te volstaan met hetgeen ons daar werd meegedeeld; op en kele zaken zullen we nog wel eens terug komen. Deze persconferentie word gepresideerd door den heer J. de Bruin, terwijl de heer C. Grashoff het woord voerde. Hij deelde vooraf mee, dat de zakelijke gegevens af- komstig waren van Maatsoh. Hulpbetoon, Arbeidsbeurs en Crisiscomité. Het aantal gesteunden Allereerst werd onjuist geacht, dat er in ons land 400.000 werkloozen zijn en dus zoo ongeveer drie koer zooveel ondersteunden Immers, in menig gezin zijn twee en meer werkloozen en toch wordt slechts aan den kostwinner steun verleend. In Rotterdam ib.v. zijn 48000 werkloozen, doch slechts 29000 steungenietenden. D e steuntrekkers zijnmenschen, en dus niet allemaal eerlijke lieden: er komt derhalve fraude voor, welke opgespoord en gestraft -dient te worden. Maar che fraude wordt niet in de hand gewerkt, eerder te gengehouden, door het feit. dat de vakver- eeniging het aanvraag-formulier invult, tci- wijl het onder de oogen van anderen door den werklooze wordt ondersteekend. Vervolgens gaan de controleurs er op af, om een onderzoek naar de vermelde feitor in te stellen en tegen -die controle maakt niemand bezwaar. Dat net alle kleine go- meenten zoon controleur aanstellen, zit wel eens in de financiën. Onjuist is de bewering dat de uitgaven voor steun in de jaren 1931 tot 1933 verzes voudigil zijn, terwijl het aantal werkloozen is verdubbeld. De totale kosten klommen van 44 tot 113 millioon, dus slechts ram 2% maal zoo veel. De werkloosheid is in die periode bij na verdubbeld (15 tot"28 procent), zoodal de werkelijke stijging van de uitgaven circa 3S procent is (*28/15 maal 44 is 82, plus 38 pet, is 113). Die klim is gemakkelijk te verklaren. In 1931 ging de werkloosheid met sprongen vooruit, vooral in heit tweede halfjaar. De uitgaven in Rotterdam stegen van aan vankelijk 4000—in Juli tot 11.500,— in een der laatste weken van December Het hooge peil was in 1933 stabiel geworden en dit verklaart reeds veel van het ver schil. Het ós ten eenenmale onjuist, dat het le ven in concubinaat, het betrekken van een duurdere woning of het georganiseerd zijn middelen zijn om meer te trekken. Huurtoeslag b.v. wordt in Rotterdam al leen gegeven boven de 3.50 en hoogstens 3,— per week. Georganiseerd en ongeorganiseerd Het steekt de liberale scribent buitenge woon. diat de georganiseerde (de Regeering snreekt tegenwoordig van de verzeker d e) in beter condi tie verkeert dan de on georganiseerde. Onjuist is ec.hter de meening, dat de vak bondbestuurders het steunbedrag kunnen „opvoeren". De beslissing ligt bij Maat schappelijk Hulpbetoon. En de eontröle op het stempelen is door bestuurders, mede leden en gemeente wel zoo scherp, dat liet ongewone slimheid vereischt „er door te glippen". Ook is het niet jurst, dat steuncommissies, in welke vakbondsbestuurders zitten, beslis singen kunnen nemen; zij mogen slechts adviseeron. Absoluut onjuist is het, dat georganiseer den de voorkeur hefbben bij werkverscha'- fingen. Eer is het tegendeel het geval. Meer malen zijn zij, die uit de werkloozenka-s trekken, uitgesloten van de werkverschaf fing. Dat was o.a. voordeel voor de gemeen tekas. Nu wil men de georganiseerden met on NARCISSEN TENTOONSTELLING TE SASSENHEIM Op dc jaarlijksche groote tentoonstelling van vervroegde narcissentn het gebouw „Bloemlust" tc Sassenheim, die gisteren werd geopend, nam de heer G. Zandbergen (links), winnaar van den zilveen wisselbeker, dit kleinood in ontvangst uit handen van burgemeester J. P. Gouverneur (rechts). georganiseerden gelijk stellen. Dat zou on rechtvaardig, maar ook dom zijn. De Chr. Rott Besturenbond heeft 7000 •erzekerde leden. Die contribueerden in 193;) .n totaal 108.000 aan de We.rkloozenkas Daarop gaven Rijk en Gemeente toeslag. Maar omdat gelukkig niet alle leden werk loos waren, droegen deze bij voor dc werk loozen. En omdat er een centrale kas is, werd in gemeenten met groote werkloos heid méér uitgekeerd dan gecontribueerd en hijgedragen. Een orgam satie b.v. contri bueerde 1377,— en kreeg ruim 2500,- subsidie; maar keerde in totaal 5000 uit- Ecn andere contribueerde 3300,—, kreoe 3300,— subsidie en keerde 11.000— uit. Voorts geven vele organisaties een uii- keering bij ziekte; zij kweeken reserves er. hebben steunfondsen; zoodat z'j de las ten der gemeenschap aanmerkelijk verlich- n. Het s dus waarlijk geen wonder, dat de Overheid het verzekerd-zijn aanmoedigt. Overigens make men zich van die „be gnnstiging" geen al te groote voorstelling Bij verreweg de meeste organisat'es moei men minstens één jaar lid zijn (meestal ook nog aan andere vereóschten voldoen! om recht op uitkeer ng uit de werkloozenkas te hebben. Gedurende dat jaar heeft men geenerlei of een zeer klein „voordeel". Wie voor zijn werkloozenkas „uitgetrokken" is (en dat duurt meestal maar eenige weken i ziet zich het .voordeel" na korten tijd gro« tendeels ontvallen. Dat de gesteunden de beste c'ontrib- anten iin voor hun akvereeniging, is in zce> .eel gevallen ook al n et veel meer dan eer fabel. Tal van organisaties heffen van hun werklooze leden geen of weinig contributie Wel moet men gewoonlijk de bijdrage voor de werkloozenkas blijven betalen, doch dit bedrag komt uiteraard niet aan den vak bond zelf ten goede, doch aan de vverkloo zenkas en is dus weer bestemd voor uil- keering bij werkloosheid. Aan het bovenstaande voegen wij nog toe. dat tal van vakbonden uit hun e gen mid delen duizenden guldens hebben geofferd. de vverkloozen-uitkeeringen mogelijk te maken en dus de werkloosheidsverzekering in stand te houden. Do steunnormen zijn maxima Bet is niet waar, dat de steunnormen mi nima ziin. Ze zijn wel terdege maxima. Ve len blijven er beneden. Een ongeorganiseerde havenarbeider me drie kinderen zoul b.v. in totaal 17,25 steun kunnen kriigen: hij ontvangt slechts 60 pet an het „bedrijfsloon" of 16.75. Een georganiseerde ontvangt niet 19,2a mar 65 pet. of 1S.25. In een ander bedrijf krijgt in 't eerste ge- ,al een eezin mot 5 kinderen niet 20,—. maar f 18.25: het andere gezin niet 22,— doch 70 pet. of 19.50. Duidelijk is nu ook. dat de best-uren me' zelf de normen vaststellen, waaruit zou blijken, dat zij de uitkeerinsren voldoend* achten. Telkens worden de normen gewij zigd op hevel van hoogerhand; en het is dus volstrekt niet vreemd, dat er in geval len toeslag op de werkloozenuitkeering wordt gegeven. Ook al, omdat er dan reke ning gehouden kan worden met de gezins omstandigheden. Absoluut onj-urst is het ten slotte, dat d* georganiseerden bevoorrecht zouden worden donr het Crisiscoriiilé. De afdeeling B. we' ke hierover gaat, maakt, absoluut geen on derscheid. In 19.T) vroegen ruim 11009 georganiseer den in Rotterdam steun en ruim 10.000 aan vragen werden ingevvill gd; er vroegen ook rum 11000 ongeorganiseerden kleeding. schoeisel en dekking; en bijna 11000 verzoe- TUSSCHEN AMSTEL EN IJ (Van onzen Amsterdamschen redacteur) De diamantindustrie is nog steeds een der bakendste ta.kken van nijverheid hier ter stede, een specifiek Amsterdamsche in dustrie, met de geschiedenis van de hoofd stad in de laatste halve eeuw nauw ver honden Deze ind-ustrie verkeert reeds zoo lang in uiteirnate zorgelijke omstandigheden, dat, naar het woord van dr. Henri Polak, haar thans de laatste kans op behoud wordt ge boden. W' e eenigermate de historie van het Am- rterdamsche diamantvak kent moet door déze uitspraak van desk" ndige zijde toch wel pijnlijk worden getroffen. Zij beteekent, dat het eertijds zoo glorieuze diamant.he- werkersbedrijf zóódanig door de wereldcri sis werd neergeslagen, dat zich een soort wanhoopsstemming van zijn beoefenaren meester maakt, „Nu of nooit!" schijnt het narool van een voorheen levenskrachtige in dustrie, d1 e thans alleen met vereende krachten van de Overheid, werkgevers en nrbeiders op de been wordt gehouden. De arbeiders hebben eigenlijk hierin bit ter weinig te zeggen, althans individueel want ontstellend is reeds jaren liet cijfe' der werklooshe d, en nu opnieuw een po ging wordt ondernomen hen aan werk te heioen. komt daarvoor slechts de kleinste helft, circa 2500 man, in aanmerking en dan nog voor een beperkten tijd en tegen een weekloon, ongeveer 25,—, waarvooi vroeger niemand hunner aan den arbeid ging Er is iets tragisch in deze achteruitgang an een industrie waarin voorheen kapita len werden verdiend. Fabelachtige verhalen waaien ons toe uit den z.g. ,;Kaapschen tijd", in het laatst der vorige eeuw toen in den schoot ven Zuld-Afrika de schatten der aarde waren ontdekt en de .Amsterdamsche diamant-industrie gouden dagen beleefde. De diamantbewerkers, voor het overgroo- te deel onder socialistisehen invloed, richt ten in den aanvang van de 90-er jaren de Algemeene Nederlandsche Diamantbeweis kersbond op. Onze mannen, klein in getal, konden zich n principieele redenen hiermee niet ver-, eenigen, en namens hen was de latere wet houder J. Douwcs d<e eenige, die in de op richtingsvergadering, gehouden in de groote zaal van het Paleis voor Volksvlijt daarvan blijk gaf en omstreeks denzelfdcn tijd het /initiatief nam tot de oprichting van de Christelijke Diamantbewcrkersverceniging. De A.N.D.B. heeft onder de diamantbewer kers, wren de weelderocs der hooge loonen het hoofd steeg en die zich vaak aan buitensporigheden te buiten gingen, orde tucht geschapen. Met name zijn voorzit ter. de heer Henri Polak (een diamant-be •erker, die het bracht tot een doctoraat ho noris causa aan de Gemeentelijke Univer siteit) kende zijn Pappenheimers en weet tot óp den hu digen dag hoe hij met zijn vak genooten moet omspringen. Toen de vakbeweging in het algemeen nog strijden moest voor vrij primitieve bestaan; vaarden, kenden de diamantbewerkers reeds hun acht-urendag. De A.N.D.B. had de strijdbijl opgeborgen en was gaan conferee ren met de A.J.V., waardoor een perfect lcerlingenstelsel werd verkregen en de al te groote aanwas van „vakgenooten" gekeerd. En ook na den „Kaapschon tijd" wist do A.N.D.B. op allerlei wijze zorg te dragen voor een goed bestaan zijner talrijke leden. Een flink vereeniginigsge,bouw met. eigen drukkerij werd gesti'cht. in de Plantage Franschelaan, en de kloeke toren van dezen „burcht van het proletariaat" was destijds het s.vnvbool van het streven der roode dia mantbewerkers, die voor hun organisatie •at over hadden. De Amsterdamsohe diamantindustrie heeft haar positie van wereldmarkt sedert lang niet kunnen handhaven. Het spreekt van zelf, dat diamant voor het overgroote deel een exportartikel is. Door de concurrentie van het bu'tenland, met name van Antwer pen, waar d* positie van de diamantbewer kers steeds ongunstiger was dan te Amster dam, moest veel afzetgebied worden prijs gegeven, en de wereldcrisis deed zich hier reeds in 1929 geducht gevoelen, zelfs in di'e mate. dat menigeen aan de toekomst der Industrie wanhoopte, In die benarde omstandigheden heeft de ..■éthouder voor Maatsehappelijken (Teun in het vorig College van B. en W., de reeds genoemde heer J. Douwes Jr., zijn vroegere akgenooten de reddingsplank toegestoken. Het „plan-Douwes" beoogde steun te vcr- leenen aan werklooze diamantbewerkers door een toeslag op het loon met medewer king van de patroons- en anbeidersorgani :t es. Blijvend kon de steun in dezen vorm al thans niet zijn, en daarom is het „plan- Douwes" de brug geweest naar een beteie regeling, die tot stand is gekomen, waarbij door gecentraliseerde inkoop, fabricage en verkoop gepoogd wordt de industrie door den moeilijken tijd heen te helpen. Rijk en Gemeente werken mede, de A.N.D.B. behoort ook tot de comparanten, alsmede een aan tal juweliers. Men heeft er alle moed op te zullen sla ken hadden resultaat Waarlijk, van eenige bevoorrechting is geen sprake. En evenmin wordt er roeke loos onigesprongen met de rijksgelden. Naar fraude wordt voortdurend gespeurd en fou ten worden streng gestraft. Doch de bona fide werklooze mag niet lijden voor de de van enkelen. Aan hem heeft het. Neder landsche .volk een moreele plicht te vullen. BEGROOTING VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Memorie van Antwoord aan do Eerste Kamer betreffende de begrooting van Economische zaïken ontleenen wij het vol gende: Het oogenblik, waarop hot geheele crisis apparaat op goed geformuleerde regelingen zal steunen, is zeer nabij gebracht door de uitvoering van de Landibouw-crisiswet 19:33, welke de gelegenhe- d schept, de crisiswet- gevmg van een centraal punt te regelen op den grondslag van een afgerond systeem. Geleidelijk zullen alle crisismaatregelen op die wet gaan steunen en zal de inriohting van alle crisisdiensten, overeenkomstig de in die wet gegeven richtlijnen, worden inge richt. De minister rekent erop, dat zulks nog don loop van dit jaar geheel zijn beslag z/al hebben gekregen. De steun aan de nijverheid De steun, welken de nijverheid ondervindt •an de toepassing der crisisinvoerwet, is. naar de minister herhaaldelijk heeft kunnen vaststellen, in de meeste gevallen van veel (ipteekenis. Ook de officieele aansporing tot het gebruik van Nederlandsch fabrikaat is voor menige bedrijfstak een welkome huip geweest. Veel zal in dit opzicht kunnen worden be- •ikt wanneer de bereidheid tot samenwer king van bedrijfsgenooten sterker wordt en nien de juiste vormen vindt om overbodige en onoeconomische concurrentie te weren, zonder het algemeen belang in gevaar te brengen Indien het algemeen belang dit meebrengt, zal de minister n et aarzelen mede te wer ken aan de oprichting van nieuwe indu strieën Tegen bevordering van de werkgë legenheid bij den scheepsbouw bestaat het zeer ernstige bezwaar, dat dezp de overvloo dige tonnage nog verder zou voeren. Met het vraagstuk van steun aan de veen derij is de minister opnieuw doende. De tuinbouwsteun Door een eenigszins ruimere steunverle ning in dit voorjaar op basis der productie cijfers van 1933, hoopt de minister aan den momenteelen nood van vele tun bouwers igermate tegemoet te komen. De noodlot tige algemeene toestand zal, naar hij hoopt door uitvoering van een in studie zijnd be perk ings.pl an aanmerkelijk verbeterd kun nen worden. Een kleine commissie om op korten termijn van advies te "kunnen die nen over het suikervraagstuk heeft de mi nister ingesteld. Zij beraadt zich over de vraag, of het behoud van den omvang van de huidige teelt de richtlijn van beleid op dit punt voor den eersten oogst al dan niet zal moeten aangeven Zoolang een*geschikte functionaris voor directeur-generaal van den landbouw niet is gevonden, meent de minister, in de thai* gevolgde lijn te moeten doorgaan. De minister is ook van meening, dat hand having van het tegenwoordige baconcontract niet gewenscht is. Het loopende contract i; daarom DONDERDAG, 22 FEBRUARI HUIZEN 301.5 M. K.R.O. 8.00—9.15 Morgenconcert. NED. CHR. RADIO VEREENIGING 10.00—10.15 Gramofoonmuziek. 10.15—10 45 Morgendienst door Dï. C. J. Hoekendijk. 10.45—11.00 Leger des H;ils-kwartiert!je. (Gramofoonmuzieir) K.R.O. 11.00—11.30 Gramofoonmuziek. 11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje, door Kapelaan J H. A. Hendriks. 12.01 12.15 n.m. Politieberichten. 12.151.00 n.m. Lunchconcert door Or kest o.l.v. Marinus van 't Woud. 1.00—1.20 n.m. „Quetelet, de „Uitvinder" der Stat stiek" door F. de Koek. I.20—2.00 n.m. Lunchconcert (vervolg). NED. CHR. RADIO-VEREENIGING 2.00—3 00 n.m. Cursus fraaie handwerken, door Me). G. Atollj. 3.00—3.30 n.m. Vrouiwenhalfuurtje. P. G. Sohreuder: ,,'t Godsdienstig leven van het kleine kind". 3.30—4 00 Verzorging zender. 4.00— 5.00 n.m. Bijbellezing door Ds. J. W. Swaan. 5.00—5.30 n.m. Cursus handenarbeid voor onze jeugd, door H. J. Steinvoort: „Een winkeltje". 5.306.30 n.m. L ederen-redtal. 6.30—6.45 n.m. M scha Elman, viool, speelt met orkest, o.l.v. Lawrence Coll'ngwood. 6 45—7.00 n.m. C.N.V.-kwartiertje. H. Ameliii'.v spreekt. 7.007.15 n.m. Politieberichten. 7.15-7.30 n.m. Ned. Chr. Persbureau. 7.30-8.00 nm. Weeko.erzlcht: „Wat er op de wereld gebeur'", door Corn. A. Crayé. 8.00-10.30 n.m. N.C.R.V. Kleln-Orkest, o.l.v. Piet v. d. Hurk. 8.55—9 30 n.m.: Cyclus beroeps-keuze. In leidend woord van Ds. L. J. v. Leeuwen. I. „Miin zoon wil leeraar worden", door Dr. J. Smit. 9.30—10 30 n.m. Vervolg concert. 10.30—11.30 n.m. C ramofoonmuzlek. HILVERSUM 1S75 M. A.V.R.O. 8.00 Tijdsein. 8.01 10.00 Gramofoonmuziek. 10 01 10 15 Morgen». i|ding. 10.15—10.30 Gramofoonmuziek. 10.3011.00 Solistenconcert. Theo Koning piano. Mevr. Net Hemsing—Hooge, zang. A. d. vleugel: Egbert Veen. II.00— 11.30 Knipcursus kinderkleeding door Mevr. Ida de Leeuw—Van Rees. 3e les. 11.30—12.00 Voortzetting solistenconcert. 12.01—2.15 n.m. Lunchconcert door het ensemble Rentmeester. 2.15—2.30 n.m. Gramofoonmuziek. 2.30—3.C0 n.m. Vioolrec.tal door Boris Lensky. A. d. vleugel: Egbert Veen. 3.00—3.45 n.m. Vervolg-knipcursus door Mevr. Ida de Leeuw van Rees. 16e les. 3.45—4.00 n.m. Overschakeling naar den zender „Radio Kootwijk". 4.00—4.30 n.m. Mevr. Antoinette van Dijk spreekt voor zieken en ouden-van-dagen. 4.30—5.00 nm. Gramofoonmuziek. 5.005.30 n.m. Halfuur voor grootere kin deren door Mevr. Antoinette van Dijk. 1. Van een vliegmachine, die naar de zon wilde vliegen. Naar het Amenkaansch door Henr. Waisvisz. 2. Gelukwenschen voor jarige Luistervinkjes (boven 8 jaar). 5.30—6.30 n.m. Dinermuziek door Dajos Bela en zijn orkest. 6.30—7.00 n.m. Sportpraatje door H. Hol- 7.00—7.30 n.m. Dajos Bela en zijn orkest. 730—8.CO n.m. Engelsche les voor begin ners door Fred Fry. 8.01—8.05 n.m. Nieuwsberichten Vaz Dlas. 8.05—9.15 n.m. Concert door het Omroep orkest o.l.v. Albert van Raalte. Solist: Wil lem Andriessen, piano. Beethoven-Haydn- programma. 9.15—9.30 n.m. Fransche chansons door Marie Dubas. 9.3010.15 n.m. Radlo-tooneel: Studio- opvoering van „De Treinduivel", spei i:, 3 bedrijven (4 tafereelen) door Arnold Rid ley en Bernard Merivale. Spelleid ng: Kom mer Kleljn. II. Het tweede bedrijf (3e tafe reel) en het derde bedrijf. 10.1511.00 n.m. Concert door Dajos STRAATSBURG 349.2 M. 3.20 n.m. Het Calvet-kwartet speelt kwar tetten van Borodien en Ra\J KALUNDBORG 1261 M. 730 n.m. „La princesse de Trapezunt". Operette van Offenbach. HAMBURG 331.9 M. 7.30 n.i. Zesde symphonïe van Ts;-ikofski. MIDLAND REG. 391.1 M. 7.50 n.m. Hallé-concert. Straiwinsky-pro- gram ia o.l.v. en ra.m.v. den componist, piano. Viool: Samuel Dushkin nOME 420.8 M °.05 n.m. Symphonie-concert o.l.v, Rito Selvaggi. MILAAN en WARSCHAU 368.S M. 8.10 njn. Opera-uitzending. PARIJS (RADIO) 1796 M. 8.20 n.m. Kamermuziek. O.ra. het Pro Ar tekwartet. (Beethoven-Ravel, e.a.) DAVENTRY 1500 M. 8.20 mm. „The old Music-Hals". BEROMüNSTER 539.6 M. 8.30 njn. Concert, m.m.v. Gec-g A. Wal- .er, tenor. HAMBURG 331.9 M. 9.55 n.m. Concert mm.v. Enric cello. Mn: DE WERELDREIS VAN PIETJE PLUIS EN JANTJE JOPPE door G. Th. ROTMAN 39. Hoe de twee ook protesteerden, ze wer den meegenomen en toen het niet goed schiks ging, moest het kwaadschiks. „Dat zijn ze niet!" fluisterde Pietje, toen hij de twee gezichten even in het maanlicht kon zien. F.n heusch, hij had gelijk, want het waren boer Jansen zelf en zijn zoon, dip daar door de politie meegevoerd werden Ze hadden de leelijke gewoonte, nog al eens laat in de herberg te blijven en waren zoo beneveld, dat ze er niet eens erg in hadden om te vertellen, wie ze waren. 40. De boer en zij.i zuon werden in het. politiebureau ingesloten, waar ze den 1m <>- len nacht moesten blijven. En toen ze den volgenden morgen thuiskwamen, vmirlpn - e daar alles overhoop gehaald eii geplunderd, en de arme boerin, verstijfd \;m sch ik, op een stoel vastgebonden. Want terwijl ze door de politie weggevoerd werden, waren de échte dieven gekomen! Maar van dit ?i- les wisten Pietje en Jantje niets, want die waren allang weer verder getrokken, i (Wordt Vrijdag vervolgd). FEUILLETON Een verhaal uit bange dagen TJoor AGNES GIBERNE (20 „Edeler thans dan ooit te voren." zeide Githa vriendelijk- „Wat zeide zij tot u?' „Zij liet mij haar hand nemen; maar toen ik zeide: „Gij zult nog eenmaal de mijne worden, Margaret," antwoordde zij: „Neen. ik laat u vrij, wij uamen afscheid, misschien voor altijd in dit leven! Maar daar boven wacht ons het Huis des Vaders, en ik ben thans niet u op weg daarheen." Alfgars stem begaf hem voor een oogen blik. „Ik wildo dat gij haar gelaat hadt kunnen zien in zijn wondervolle liefelijkheid. O Githa, mijn eigen hart was op 't punt van te breken, maar zij was volkomen talm, tot zij eindelijk, toen Sir Joh.i haar teeder zegendo. ook begon te schreien." „Heeft zij u geen woord voor mij medege geven?" vroeg Githa- „Zij vergat u niet. „Groet de lieve Githa hartelijk van mij." Toen glimlachte zij en zeide. „Gij zult voor m:j bidden, nietwaar Alfgar. want ik ben zeer zwak, en de weg chr voor mij ligt is donker. Maar aan het einde schijnt een heerlijk lichU" Daarna eerde /.>j zich tot Sir John en zeide: „t Is ter wille vavi Gods dierbaar Woord, dat ik thans hen verlaat, die ik het meeste liefheb. Hoewel ik zwaar gezondigd en Zijn Naam verloochend heb, keurt Hij mij de groote eer nog waard voor Hem te getuigen- Ik bid u, mijn neet, mij te zegenen eer wij scheiden;" en toen Irj het deed, weende zij bitterlijk, maar toch, voor zij wegreed, glim lachte zij door haar tranen heen tegen ons." Toen zweeg Alfgar, bedekte zijn gelaat met de handen en zuchtte diep en zwaar. Toen hij weder opkeek, zeide hij: ,0 Githa, ik vrees ik vrees dat het een afscheid is voor voor altijd in dit leven." HOOFDSTUK XV. De oproeping- Steeds donkerder evi dreigender werden de wolken, die zich in de lata zomerdagen van het eerste, jaar van Koning Henry's regeering- boven Lord Cobhams hoofd sa menpakten. Op zekeren middag verscheen een bood4 schapper voor de poorten van het kasteel en vroeg om te worden binnengelaten. Hij had de opdracht den ridder op te roepen, om op oen bepaalden dag voor den Aartsbisschop te verschijnen, ten einde zich te verant woorden over de beschuldigingen, die tegen hem waren ingebracht. Sir John weigenie kalm den man binnen zijn veste te ontvan gen, waarop de boodschapper, gehooiv^am aan zijn instructies, wegreed. Lord Cobham was als een koning op zijn eigen grondgebied en niemand mocht zonder zijn verlof zich toegang verschaffen. Het was slechts een korte tijd van ver ademing, die volgde- De boodschapper ver scheen een tweede maal buiten de muren en thans was hij vergezeld door John Butler oen der kamerdienaren des Konings- die op zettelijk voor het doel was omgekocht. De list gelukte in zóó ver, dat John Butler werd toegelaten in de veronderstelling, dat de Koning hem had gezonden. Hij sprak die veronderstelling niet tegen, en liet Lord Cobham in den waan dat ie Koning wenschte, dat hij aan de oproeping gehoor zou geven. Sir John antwoordde. ,Jat de priesters geen recht hadden hem op te roepen. John Butler deed vervolgens zijn best verlof te bekomen voor den boodschap per om te mogen binnenkomen Dit werd beslist geweigerd- Mocht hij dan de oproe ping per brief zenden? Neen, Sir John wilde er niets mede te maken hebben. Nadat de zaken zoo ver gekome.i waren werd aan den hoofdingang van de Kathe draal te Rochester een geschreven opr e ping bevestigd, waarin de ridder op den elfden September voor den Aartsbisschop gedaagd werd. Een paar uur later en het papier was ver dwenen, afgescheurd door een onbekende hand. De vertoornde Aartsbisschop liet een nieuwe oproeping aanplakken, doch zij ver dween op dezelfde wijze. En inmiddels na derde de elfde September. De stemming op het kasteel was in die dagen verre van opgewekt- Bijna al de be woners voelden, dat er een verandering op handen was, een verandering, die gepaard ging met groot gevaar voor het geliehlp hoofd des gezins. Sir John zelf was kalm en opgewekt- hoewel soms wat - rnstig mar.r op de aangezichten in zijn onrreving w*s weinig opgewektheid te lezen, hady Cob ham werd voortdurend geslingerd tusschen hoop en vrees, zoodat haar gezondheid er eindelijk onder begon te lijden. Zij had nooit rust, als Githa niet in haar or-middel'ijl o nabijheid was en het belangrijke onden^oip van het gevaar, dat Lord John dreigde, werd uur op uur door deze twee besproken, totdat Githa het tot niets leidende gesprek bijna niet meer volgen kon; zi| zelve 7011 gaarne geduldig den loop van zaken afge- wach hebben, zonder er over te spreken, maar Lady Cobham kon nooit zwijgen van hetgeen in haar omging. Indien zij zich net eene uur moed insprak, dan haalde zij zich het volgende uur allerlei akeiiaoeden voor den geest. Het was zeer moeilijk voor Githa altijd geduldig toe te luisteren en de taak viel haar soms bijna te zwaar- Er was echter één zaak, die haar met blijdschap vervulde. Haar huwelijk niet Arnold Savage dat dien herfst voltrok ken zou worden, was nu vooiloopig uit gesteld. ,-Tot het voorjaar" zeide Lady rob ham, en dan merkte Sir Job<i treurig op: „Ach, lfeveling, wij weten niet, wat er vóór de lente gebeuren kan!" En Lady Cobham barstte als gewoonlijk in tranen uit, en 1 et onderwerp kon niet langer besproken worden. Treurig als de oorzaak zijn mocht, kon Githa toch niét nalaten zich over dit uitstel te verblijden. Zij schaamde zich bijna over haar vroolijkheid, toen ('it hnsluM haar me - gedeeld werd en haar blij gelaat was niet zeer vleiend voor Arnold om aan te zien. Maar dit waren geen dagen van blijdschap en vroolijkheid en op Oitha's eelaat was de oude uitdrukking van hezn-ij ihpifj \volr^••, weder te lezen- De lange gesprekken mei Lady Cobham brachten haai' geheel op -Ie, hoogte van de vele gevaren die Sir .Tobn bedreigden. Ook de scheiding van Margaret Cobham was een verdriet, dat alleen de tijd kon verzachten en de volkomen onzekerheid hoe Margaret het te huis hebben zou- lag dikwijls als een zware last op haar. De elfde September kwam en ging en Sir John had geen gehoor gegeven aan de op roeping. Sir Roger Acton en Sir John Bever ley waren om dezen tijd veel op het kasteel en tusschen de leiders der Lollards werden vele gesprekken gevoerd. Alfgar woon.te deze bijeenkomsten zoo min mogelijk bij, hoewel hij dikwijls werd uitgenoudigd er bij tegenwoordig te zijn. „Gij zijt als mijn eigen zoon, en ik wensch niets voor i te verber gen", zeide Lord Cobham meer dan eens Maar Alfgar antwoordde slechts: „Sir John ik zal gaarne uw bevelen opvoigen, welke zij ook zijn, maar indien u het met bepaald verlangt, woon ik deze gesprekken liever niet bij; het is beter dat ik niet weet wat daar verhandeld wordt." En Sir John drong er- half glimlachende, niet verder op aan Op één punt had Alfgar een vast besluit genomen, en dat was: zijn gebieder met zijn eigen leven tegen alle mogelijke gevaren *o verdedigen. Hij twijfelde er aan of het vei standig was, dat de Lollards zich openlijk wilden gaan verdedigen, daarom hield hij zich onzijdig- Ook scheen het hem toe, dat Lord Cobham in dit opzicht dezelfde mee ning was toegedaan; hij luisterde naar all^s wat gezegd werd, maar sprak voorloopig zijn eigen oordeel niet uit. Op zekeren middag, in het midden van September, begaf Githa zich van f adv Cohhams vertrek naar dp ronde torenkamer waar Sir John gewoonlijk zat tc lezen en te schrijven. Alfgar stond voor de deur do wacht te houden, onbeweeglijk als een stee- nen beeld. „Mag ik binnengaan- Alfgar?" vroeg zij zacht „Sir John heeft bevolen, dat niemand hem vandaag onnoodig in zijn werk mag storen." „l'k heb een boodschap aan hern van Lady Joan Alfgar schudde het hoofd. „Ik betwijfel het, of hij u vooreerst *e woord zal staan. Hij heeft een brief ont vangen. die hem. zoo dunkt mij, geen goede tijding heeft, gebracht. Zeg het aan niemand anders- Githa. Maar hij wil een tijdlang alleen zijn." Broeder en zuster stonden elkaar aan tc zien, niet wetende wat te doen- Eer zij eenig besluit konden nemen, werd Sir Johns dicno stem vernomen, „Alfgar!" „Lord Cobham!" en Alfgar opende de zware deur, die toegang gaf fot het kleine, kale vertrek, waarin zich niets anders be vond dan een kist, een bank en een tatel. die met geschriften beladen was. ,.T w zuster mag binnenkomen." Zij waren verbaasd dat hij- verdiept in zijn werk als hij scheen, haar zachte stem had gehoord. Zij trad kalm naar hem toe, terwijl hij hoffelijk opstond. „Hebt gij eon bondschap aan mij, lieve?" ..Ladv Joan wensclB zeer u te spreken- Zij klaagt er over dat zij u den ganschen dag hijna niet heeft gezien." (Wordt vervolgd')-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1934 | | pagina 8