HONIG'S OSSESTAARTSOEP 6 borden voor 20 ets.
RUBRIEK
De pede belijdenis getrouw
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1934
STEUNVERLEENING AAN
WERKLOOZEN
Uitkeering aan georganiseerden
en ongeorganiseerden
Inlichtingen van den Rotterd. Chr.
Besturenbond
De anoreele last en de financieele lasten
der werkloosheid drukken zwaar op ons
volk. En edereen houdt zich bezig- met de
waag, wat'er nu of spoedig zal moeten ge-
toeuren.
De liberale Nieuwe Rott. Crt. heeft
op die vraag zeer positieve antwoorden ge
geven in enkele hoofdartikelen. Kort gezegd
wil het tolad de steunbedragen verminderen,
de steunverlening individualiseeren, de gc-
organ seerden gelijk stellen met de ongeor
ganiseerden en zooveel mogelijk werk-
loozen uitstootcn.
Enkele lozers achtten zich geroepen tegen
deze beschouwingen hun stem te verheffen.
Wij antwoordden hen, dat wij zelf er ook
iets over wilden zeggen, en dan van hun
opmerkingen gebruik zouden maken
Toen wij ons daartoe zetten, noodvgde de
Rott. Chr. Besturenbond ons uit tot een
persconferentie over deze zaak. Dit deed
ons besluiten voorloopig te volstaan met
hetgeen ons daar werd meegedeeld; op en
kele zaken zullen we nog wel eens terug
komen.
Deze persconferentie word gepresideerd
door den heer J. de Bruin, terwijl de heer
C. Grashoff het woord voerde. Hij deelde
vooraf mee, dat de zakelijke gegevens af-
komstig waren van Maatsoh. Hulpbetoon,
Arbeidsbeurs en Crisiscomité.
Het aantal gesteunden
Allereerst werd onjuist geacht, dat er in
ons land 400.000 werkloozen zijn en dus zoo
ongeveer drie koer zooveel ondersteunden
Immers, in menig gezin zijn twee en meer
werkloozen en toch wordt slechts aan den
kostwinner steun verleend. In Rotterdam
ib.v. zijn 48000 werkloozen, doch slechts 29000
steungenietenden.
D e steuntrekkers zijnmenschen, en
dus niet allemaal eerlijke lieden: er komt
derhalve fraude voor, welke opgespoord en
gestraft -dient te worden. Maar che fraude
wordt niet in de hand gewerkt, eerder te
gengehouden, door het feit. dat de vakver-
eeniging het aanvraag-formulier invult, tci-
wijl het onder de oogen van anderen door
den werklooze wordt ondersteekend.
Vervolgens gaan de controleurs er op af,
om een onderzoek naar de vermelde feitor
in te stellen en tegen -die controle maakt
niemand bezwaar. Dat net alle kleine go-
meenten zoon controleur aanstellen, zit
wel eens in de financiën.
Onjuist is de bewering dat de uitgaven
voor steun in de jaren 1931 tot 1933 verzes
voudigil zijn, terwijl het aantal werkloozen
is verdubbeld.
De totale kosten klommen van 44 tot
113 millioon, dus slechts ram 2% maal zoo
veel. De werkloosheid is in die periode bij
na verdubbeld (15 tot"28 procent), zoodal
de werkelijke stijging van de uitgaven circa
3S procent is (*28/15 maal 44 is 82, plus 38
pet, is 113).
Die klim is gemakkelijk te verklaren. In
1931 ging de werkloosheid met sprongen
vooruit, vooral in heit tweede halfjaar. De
uitgaven in Rotterdam stegen van aan
vankelijk 4000—in Juli tot 11.500,—
in een der laatste weken van December
Het hooge peil was in 1933 stabiel geworden
en dit verklaart reeds veel van het ver
schil.
Het ós ten eenenmale onjuist, dat het le
ven in concubinaat, het betrekken van een
duurdere woning of het georganiseerd zijn
middelen zijn om meer te trekken.
Huurtoeslag b.v. wordt in Rotterdam al
leen gegeven boven de 3.50 en hoogstens
3,— per week.
Georganiseerd en ongeorganiseerd
Het steekt de liberale scribent buitenge
woon. diat de georganiseerde (de Regeering
snreekt tegenwoordig van de verzeker
d e) in beter condi tie verkeert dan de on
georganiseerde.
Onjuist is ec.hter de meening, dat de vak
bondbestuurders het steunbedrag kunnen
„opvoeren". De beslissing ligt bij Maat
schappelijk Hulpbetoon. En de eontröle op
het stempelen is door bestuurders, mede
leden en gemeente wel zoo scherp, dat liet
ongewone slimheid vereischt „er door te
glippen".
Ook is het niet jurst, dat steuncommissies,
in welke vakbondsbestuurders zitten, beslis
singen kunnen nemen; zij mogen slechts
adviseeron.
Absoluut onjuist is het, dat georganiseer
den de voorkeur hefbben bij werkverscha'-
fingen. Eer is het tegendeel het geval. Meer
malen zijn zij, die uit de werkloozenka-s
trekken, uitgesloten van de werkverschaf
fing. Dat was o.a. voordeel voor de gemeen
tekas.
Nu wil men de georganiseerden met on
NARCISSEN TENTOONSTELLING TE SASSENHEIM
Op dc jaarlijksche groote tentoonstelling van vervroegde narcissentn het gebouw
„Bloemlust" tc Sassenheim, die gisteren werd geopend, nam de heer G. Zandbergen
(links), winnaar van den zilveen wisselbeker, dit kleinood in ontvangst uit handen van
burgemeester J. P. Gouverneur (rechts).
georganiseerden gelijk stellen. Dat zou on
rechtvaardig, maar ook dom zijn.
De Chr. Rott Besturenbond heeft 7000
•erzekerde leden. Die contribueerden in 193;)
.n totaal 108.000 aan de We.rkloozenkas
Daarop gaven Rijk en Gemeente toeslag.
Maar omdat gelukkig niet alle leden werk
loos waren, droegen deze bij voor dc werk
loozen. En omdat er een centrale kas
is, werd in gemeenten met groote werkloos
heid méér uitgekeerd dan gecontribueerd en
hijgedragen. Een orgam satie b.v. contri
bueerde 1377,— en kreeg ruim 2500,-
subsidie; maar keerde in totaal 5000 uit-
Ecn andere contribueerde 3300,—, kreoe
3300,— subsidie en keerde 11.000— uit.
Voorts geven vele organisaties een uii-
keering bij ziekte; zij kweeken reserves er.
hebben steunfondsen; zoodat z'j de las
ten der gemeenschap aanmerkelijk verlich-
n.
Het s dus waarlijk geen wonder, dat de
Overheid het verzekerd-zijn aanmoedigt.
Overigens make men zich van die „be
gnnstiging" geen al te groote voorstelling
Bij verreweg de meeste organisat'es moei
men minstens één jaar lid zijn (meestal ook
nog aan andere vereóschten voldoen! om
recht op uitkeer ng uit de werkloozenkas te
hebben. Gedurende dat jaar heeft men
geenerlei of een zeer klein „voordeel". Wie
voor zijn werkloozenkas „uitgetrokken" is
(en dat duurt meestal maar eenige weken i
ziet zich het .voordeel" na korten tijd gro«
tendeels ontvallen.
Dat de gesteunden de beste c'ontrib- anten
iin voor hun akvereeniging, is in zce>
.eel gevallen ook al n et veel meer dan eer
fabel. Tal van organisaties heffen van hun
werklooze leden geen of weinig contributie
Wel moet men gewoonlijk de bijdrage voor
de werkloozenkas blijven betalen, doch dit
bedrag komt uiteraard niet aan den vak
bond zelf ten goede, doch aan de vverkloo
zenkas en is dus weer bestemd voor uil-
keering bij werkloosheid.
Aan het bovenstaande voegen wij nog toe.
dat tal van vakbonden uit hun e gen mid
delen duizenden guldens hebben geofferd.
de vverkloozen-uitkeeringen mogelijk te
maken en dus de werkloosheidsverzekering
in stand te houden.
Do steunnormen zijn maxima
Bet is niet waar, dat de steunnormen mi
nima ziin. Ze zijn wel terdege maxima. Ve
len blijven er beneden.
Een ongeorganiseerde havenarbeider me
drie kinderen zoul b.v. in totaal 17,25 steun
kunnen kriigen: hij ontvangt slechts 60 pet
an het „bedrijfsloon" of 16.75.
Een georganiseerde ontvangt niet 19,2a
mar 65 pet. of 1S.25.
In een ander bedrijf krijgt in 't eerste ge-
,al een eezin mot 5 kinderen niet 20,—.
maar f 18.25: het andere gezin niet 22,—
doch 70 pet. of 19.50.
Duidelijk is nu ook. dat de best-uren me'
zelf de normen vaststellen, waaruit zou
blijken, dat zij de uitkeerinsren voldoend*
achten. Telkens worden de normen gewij
zigd op hevel van hoogerhand; en het is
dus volstrekt niet vreemd, dat er in geval
len toeslag op de werkloozenuitkeering
wordt gegeven. Ook al, omdat er dan reke
ning gehouden kan worden met de gezins
omstandigheden.
Absoluut onj-urst is het ten slotte, dat d*
georganiseerden bevoorrecht zouden worden
donr het Crisiscoriiilé. De afdeeling B. we'
ke hierover gaat, maakt, absoluut geen on
derscheid.
In 19.T) vroegen ruim 11009 georganiseer
den in Rotterdam steun en ruim 10.000 aan
vragen werden ingevvill gd; er vroegen ook
rum 11000 ongeorganiseerden kleeding.
schoeisel en dekking; en bijna 11000 verzoe-
TUSSCHEN AMSTEL EN IJ
(Van onzen Amsterdamschen redacteur)
De diamantindustrie is nog steeds een
der bakendste ta.kken van nijverheid hier
ter stede, een specifiek Amsterdamsche in
dustrie, met de geschiedenis van de hoofd
stad in de laatste halve eeuw nauw ver
honden
Deze ind-ustrie verkeert reeds zoo lang in
uiteirnate zorgelijke omstandigheden, dat,
naar het woord van dr. Henri Polak, haar
thans de laatste kans op behoud wordt ge
boden.
W' e eenigermate de historie van het Am-
rterdamsche diamantvak kent moet door
déze uitspraak van desk" ndige zijde toch
wel pijnlijk worden getroffen. Zij beteekent,
dat het eertijds zoo glorieuze diamant.he-
werkersbedrijf zóódanig door de wereldcri
sis werd neergeslagen, dat zich een soort
wanhoopsstemming van zijn beoefenaren
meester maakt, „Nu of nooit!" schijnt het
narool van een voorheen levenskrachtige in
dustrie, d1 e thans alleen met vereende
krachten van de Overheid, werkgevers en
nrbeiders op de been wordt gehouden.
De arbeiders hebben eigenlijk hierin bit
ter weinig te zeggen, althans individueel
want ontstellend is reeds jaren liet cijfe'
der werklooshe d, en nu opnieuw een po
ging wordt ondernomen hen aan werk te
heioen. komt daarvoor slechts de kleinste
helft, circa 2500 man, in aanmerking en
dan nog voor een beperkten tijd en tegen
een weekloon, ongeveer 25,—, waarvooi
vroeger niemand hunner aan den arbeid
ging
Er is iets tragisch in deze achteruitgang
an een industrie waarin voorheen kapita
len werden verdiend. Fabelachtige verhalen
waaien ons toe uit den z.g. ,;Kaapschen
tijd", in het laatst der vorige eeuw toen in
den schoot ven Zuld-Afrika de schatten der
aarde waren ontdekt en de .Amsterdamsche
diamant-industrie gouden dagen beleefde.
De diamantbewerkers, voor het overgroo-
te deel onder socialistisehen invloed, richt
ten in den aanvang van de 90-er jaren de
Algemeene Nederlandsche Diamantbeweis
kersbond op.
Onze mannen, klein in getal, konden zich
n principieele redenen hiermee niet ver-,
eenigen, en namens hen was de latere wet
houder J. Douwcs d<e eenige, die in de op
richtingsvergadering, gehouden in de groote
zaal van het Paleis voor Volksvlijt daarvan
blijk gaf en omstreeks denzelfdcn tijd het
/initiatief nam tot de oprichting van de
Christelijke Diamantbewcrkersverceniging.
De A.N.D.B. heeft onder de diamantbewer
kers, wren de weelderocs der hooge loonen
het hoofd steeg en die zich vaak aan
buitensporigheden te buiten gingen, orde
tucht geschapen. Met name zijn voorzit
ter. de heer Henri Polak (een diamant-be
•erker, die het bracht tot een doctoraat ho
noris causa aan de Gemeentelijke Univer
siteit) kende zijn Pappenheimers en weet tot
óp den hu digen dag hoe hij met zijn vak
genooten moet omspringen.
Toen de vakbeweging in het algemeen nog
strijden moest voor vrij primitieve bestaan;
vaarden, kenden de diamantbewerkers
reeds hun acht-urendag. De A.N.D.B. had de
strijdbijl opgeborgen en was gaan conferee
ren met de A.J.V., waardoor een perfect
lcerlingenstelsel werd verkregen en de al te
groote aanwas van „vakgenooten" gekeerd.
En ook na den „Kaapschon tijd" wist do
A.N.D.B. op allerlei wijze zorg te dragen
voor een goed bestaan zijner talrijke leden.
Een flink vereeniginigsge,bouw met. eigen
drukkerij werd gesti'cht. in de Plantage
Franschelaan, en de kloeke toren van dezen
„burcht van het proletariaat" was destijds
het s.vnvbool van het streven der roode dia
mantbewerkers, die voor hun organisatie
•at over hadden.
De Amsterdamsohe diamantindustrie heeft
haar positie van wereldmarkt sedert lang
niet kunnen handhaven. Het spreekt van
zelf, dat diamant voor het overgroote deel
een exportartikel is. Door de concurrentie
van het bu'tenland, met name van Antwer
pen, waar d* positie van de diamantbewer
kers steeds ongunstiger was dan te Amster
dam, moest veel afzetgebied worden prijs
gegeven, en de wereldcrisis deed zich hier
reeds in 1929 geducht gevoelen, zelfs in di'e
mate. dat menigeen aan de toekomst der
Industrie wanhoopte,
In die benarde omstandigheden heeft de
..■éthouder voor Maatsehappelijken (Teun
in het vorig College van B. en W., de reeds
genoemde heer J. Douwes Jr., zijn vroegere
akgenooten de reddingsplank toegestoken.
Het „plan-Douwes" beoogde steun te vcr-
leenen aan werklooze diamantbewerkers
door een toeslag op het loon met medewer
king van de patroons- en anbeidersorgani
:t es.
Blijvend kon de steun in dezen vorm al
thans niet zijn, en daarom is het „plan-
Douwes" de brug geweest naar een beteie
regeling, die tot stand is gekomen, waarbij
door gecentraliseerde inkoop, fabricage en
verkoop gepoogd wordt de industrie door
den moeilijken tijd heen te helpen. Rijk en
Gemeente werken mede, de A.N.D.B. behoort
ook tot de comparanten, alsmede een aan
tal juweliers.
Men heeft er alle moed op te zullen sla
ken hadden resultaat
Waarlijk, van eenige bevoorrechting is
geen sprake. En evenmin wordt er roeke
loos onigesprongen met de rijksgelden. Naar
fraude wordt voortdurend gespeurd en fou
ten worden streng gestraft. Doch de bona
fide werklooze mag niet lijden voor de
de van enkelen. Aan hem heeft het. Neder
landsche .volk een moreele plicht te
vullen.
BEGROOTING
VAN ECONOMISCHE ZAKEN
Aan de Memorie van Antwoord aan do
Eerste Kamer betreffende de begrooting van
Economische zaïken ontleenen wij het vol
gende:
Het oogenblik, waarop hot geheele crisis
apparaat op goed geformuleerde regelingen
zal steunen, is zeer nabij gebracht door de
uitvoering van de Landibouw-crisiswet 19:33,
welke de gelegenhe- d schept, de crisiswet-
gevmg van een centraal punt te regelen op
den grondslag van een afgerond systeem.
Geleidelijk zullen alle crisismaatregelen op
die wet gaan steunen en zal de inriohting
van alle crisisdiensten, overeenkomstig de
in die wet gegeven richtlijnen, worden inge
richt. De minister rekent erop, dat zulks nog
don loop van dit jaar geheel zijn beslag
z/al hebben gekregen.
De steun aan de nijverheid
De steun, welken de nijverheid ondervindt
•an de toepassing der crisisinvoerwet, is.
naar de minister herhaaldelijk heeft kunnen
vaststellen, in de meeste gevallen van veel
(ipteekenis. Ook de officieele aansporing tot
het gebruik van Nederlandsch fabrikaat is
voor menige bedrijfstak een welkome huip
geweest.
Veel zal in dit opzicht kunnen worden be-
•ikt wanneer de bereidheid tot samenwer
king van bedrijfsgenooten sterker wordt en
nien de juiste vormen vindt om overbodige
en onoeconomische concurrentie te weren,
zonder het algemeen belang in gevaar te
brengen
Indien het algemeen belang dit meebrengt,
zal de minister n et aarzelen mede te wer
ken aan de oprichting van nieuwe indu
strieën Tegen bevordering van de werkgë
legenheid bij den scheepsbouw bestaat het
zeer ernstige bezwaar, dat dezp de overvloo
dige tonnage nog verder zou voeren.
Met het vraagstuk van steun aan de veen
derij is de minister opnieuw doende.
De tuinbouwsteun
Door een eenigszins ruimere steunverle
ning in dit voorjaar op basis der productie
cijfers van 1933, hoopt de minister aan den
momenteelen nood van vele tun bouwers
igermate tegemoet te komen. De noodlot
tige algemeene toestand zal, naar hij hoopt
door uitvoering van een in studie zijnd be
perk ings.pl an aanmerkelijk verbeterd kun
nen worden. Een kleine commissie om op
korten termijn van advies te "kunnen die
nen over het suikervraagstuk heeft de mi
nister ingesteld. Zij beraadt zich over de
vraag, of het behoud van den omvang van
de huidige teelt de richtlijn van beleid op
dit punt voor den eersten oogst al dan niet
zal moeten aangeven
Zoolang een*geschikte functionaris voor
directeur-generaal van den landbouw niet
is gevonden, meent de minister, in de thai*
gevolgde lijn te moeten doorgaan.
De minister is ook van meening, dat hand
having van het tegenwoordige baconcontract
niet gewenscht is. Het loopende contract i;
daarom
DONDERDAG, 22 FEBRUARI
HUIZEN 301.5 M.
K.R.O.
8.00—9.15 Morgenconcert.
NED. CHR. RADIO VEREENIGING
10.00—10.15 Gramofoonmuziek.
10.15—10 45 Morgendienst door Dï. C. J.
Hoekendijk.
10.45—11.00 Leger des H;ils-kwartiert!je.
(Gramofoonmuzieir)
K.R.O.
11.00—11.30 Gramofoonmuziek.
11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje, door
Kapelaan J H. A. Hendriks.
12.01 12.15 n.m. Politieberichten.
12.151.00 n.m. Lunchconcert door Or
kest o.l.v. Marinus van 't Woud.
1.00—1.20 n.m. „Quetelet, de „Uitvinder"
der Stat stiek" door F. de Koek.
I.20—2.00 n.m. Lunchconcert (vervolg).
NED. CHR. RADIO-VEREENIGING
2.00—3 00 n.m. Cursus fraaie handwerken,
door Me). G. Atollj.
3.00—3.30 n.m. Vrouiwenhalfuurtje. P. G.
Sohreuder: ,,'t Godsdienstig leven van het
kleine kind".
3.30—4 00 Verzorging zender.
4.00— 5.00 n.m. Bijbellezing door Ds. J. W.
Swaan.
5.00—5.30 n.m. Cursus handenarbeid voor
onze jeugd, door H. J. Steinvoort: „Een
winkeltje".
5.306.30 n.m. L ederen-redtal.
6.30—6.45 n.m. M scha Elman, viool, speelt
met orkest, o.l.v. Lawrence Coll'ngwood.
6 45—7.00 n.m. C.N.V.-kwartiertje. H.
Ameliii'.v spreekt.
7.007.15 n.m. Politieberichten.
7.15-7.30 n.m. Ned. Chr. Persbureau.
7.30-8.00 nm. Weeko.erzlcht: „Wat er
op de wereld gebeur'", door Corn. A.
Crayé.
8.00-10.30 n.m. N.C.R.V. Kleln-Orkest,
o.l.v. Piet v. d. Hurk.
8.55—9 30 n.m.: Cyclus beroeps-keuze. In
leidend woord van Ds. L. J. v. Leeuwen. I.
„Miin zoon wil leeraar worden", door Dr.
J. Smit.
9.30—10 30 n.m. Vervolg concert.
10.30—11.30 n.m. C ramofoonmuzlek.
HILVERSUM 1S75 M.
A.V.R.O.
8.00 Tijdsein.
8.01 10.00 Gramofoonmuziek.
10 01 10 15 Morgen». i|ding.
10.15—10.30 Gramofoonmuziek.
10.3011.00 Solistenconcert. Theo Koning
piano. Mevr. Net Hemsing—Hooge, zang.
A. d. vleugel: Egbert Veen.
II.00— 11.30 Knipcursus kinderkleeding
door Mevr. Ida de Leeuw—Van Rees. 3e
les.
11.30—12.00 Voortzetting solistenconcert.
12.01—2.15 n.m. Lunchconcert door het
ensemble Rentmeester.
2.15—2.30 n.m. Gramofoonmuziek.
2.30—3.C0 n.m. Vioolrec.tal door Boris
Lensky. A. d. vleugel: Egbert Veen.
3.00—3.45 n.m. Vervolg-knipcursus door
Mevr. Ida de Leeuw van Rees. 16e les.
3.45—4.00 n.m. Overschakeling naar den
zender „Radio Kootwijk".
4.00—4.30 n.m. Mevr. Antoinette van Dijk
spreekt voor zieken en ouden-van-dagen.
4.30—5.00 nm. Gramofoonmuziek.
5.005.30 n.m. Halfuur voor grootere kin
deren door Mevr. Antoinette van Dijk. 1.
Van een vliegmachine, die naar de zon
wilde vliegen. Naar het Amenkaansch door
Henr. Waisvisz. 2. Gelukwenschen voor
jarige Luistervinkjes (boven 8 jaar).
5.30—6.30 n.m. Dinermuziek door Dajos
Bela en zijn orkest.
6.30—7.00 n.m. Sportpraatje door H. Hol-
7.00—7.30 n.m. Dajos Bela en zijn orkest.
730—8.CO n.m. Engelsche les voor begin
ners door Fred Fry.
8.01—8.05 n.m. Nieuwsberichten Vaz Dlas.
8.05—9.15 n.m. Concert door het Omroep
orkest o.l.v. Albert van Raalte. Solist: Wil
lem Andriessen, piano. Beethoven-Haydn-
programma.
9.15—9.30 n.m. Fransche chansons door
Marie Dubas.
9.3010.15 n.m. Radlo-tooneel: Studio-
opvoering van „De Treinduivel", spei i:, 3
bedrijven (4 tafereelen) door Arnold Rid
ley en Bernard Merivale. Spelleid ng: Kom
mer Kleljn. II. Het tweede bedrijf (3e tafe
reel) en het derde bedrijf.
10.1511.00 n.m. Concert door Dajos
STRAATSBURG 349.2 M.
3.20 n.m. Het Calvet-kwartet speelt kwar
tetten van Borodien en Ra\J
KALUNDBORG 1261 M.
730 n.m. „La princesse de Trapezunt".
Operette van Offenbach.
HAMBURG 331.9 M.
7.30 n.i. Zesde symphonïe van Ts;-ikofski.
MIDLAND REG. 391.1 M.
7.50 n.m. Hallé-concert. Straiwinsky-pro-
gram ia o.l.v. en ra.m.v. den componist,
piano. Viool: Samuel Dushkin
nOME 420.8 M
°.05 n.m. Symphonie-concert o.l.v, Rito
Selvaggi.
MILAAN en WARSCHAU 368.S M.
8.10 njn. Opera-uitzending.
PARIJS (RADIO) 1796 M.
8.20 n.m. Kamermuziek. O.ra. het Pro Ar
tekwartet. (Beethoven-Ravel, e.a.)
DAVENTRY 1500 M.
8.20 mm. „The old Music-Hals".
BEROMüNSTER 539.6 M.
8.30 njn. Concert, m.m.v. Gec-g A. Wal-
.er, tenor.
HAMBURG 331.9 M.
9.55 n.m. Concert mm.v. Enric
cello.
Mn:
DE WERELDREIS VAN PIETJE PLUIS EN JANTJE JOPPE
door G. Th. ROTMAN
39. Hoe de twee ook protesteerden, ze wer
den meegenomen en toen het niet goed
schiks ging, moest het kwaadschiks. „Dat
zijn ze niet!" fluisterde Pietje, toen hij de
twee gezichten even in het maanlicht kon
zien. F.n heusch, hij had gelijk, want het
waren boer Jansen zelf en zijn zoon, dip
daar door de politie meegevoerd werden
Ze hadden de leelijke gewoonte, nog al eens
laat in de herberg te blijven en waren zoo
beneveld, dat ze er niet eens erg in hadden
om te vertellen, wie ze waren.
40. De boer en zij.i zuon werden in het.
politiebureau ingesloten, waar ze den 1m <>-
len nacht moesten blijven. En toen ze den
volgenden morgen thuiskwamen, vmirlpn - e
daar alles overhoop gehaald eii geplunderd,
en de arme boerin, verstijfd \;m sch ik,
op een stoel vastgebonden. Want terwijl ze
door de politie weggevoerd werden, waren
de échte dieven gekomen! Maar van dit ?i-
les wisten Pietje en Jantje niets, want die
waren allang weer verder getrokken,
i (Wordt Vrijdag vervolgd).
FEUILLETON
Een verhaal uit bange dagen
TJoor AGNES GIBERNE
(20
„Edeler thans dan ooit te voren." zeide
Githa vriendelijk- „Wat zeide zij tot u?'
„Zij liet mij haar hand nemen; maar toen
ik zeide: „Gij zult nog eenmaal de mijne
worden, Margaret," antwoordde zij: „Neen.
ik laat u vrij, wij uamen afscheid, misschien
voor altijd in dit leven! Maar daar boven
wacht ons het Huis des Vaders, en ik ben
thans niet u op weg daarheen."
Alfgars stem begaf hem voor een oogen
blik.
„Ik wildo dat gij haar gelaat hadt kunnen
zien in zijn wondervolle liefelijkheid. O
Githa, mijn eigen hart was op 't punt van te
breken, maar zij was volkomen talm, tot zij
eindelijk, toen Sir Joh.i haar teeder zegendo.
ook begon te schreien."
„Heeft zij u geen woord voor mij medege
geven?" vroeg Githa-
„Zij vergat u niet. „Groet de lieve Githa
hartelijk van mij." Toen glimlachte zij en
zeide. „Gij zult voor m:j bidden, nietwaar
Alfgar. want ik ben zeer zwak, en de weg chr
voor mij ligt is donker. Maar aan het einde
schijnt een heerlijk lichU" Daarna eerde /.>j
zich tot Sir John en zeide: „t Is ter wille
vavi Gods dierbaar Woord, dat ik thans hen
verlaat, die ik het meeste liefheb. Hoewel ik
zwaar gezondigd en Zijn Naam verloochend
heb, keurt Hij mij de groote eer nog waard
voor Hem te getuigen- Ik bid u, mijn neet,
mij te zegenen eer wij scheiden;" en toen Irj
het deed, weende zij bitterlijk, maar toch,
voor zij wegreed, glim lachte zij door haar
tranen heen tegen ons."
Toen zweeg Alfgar, bedekte zijn gelaat
met de handen en zuchtte diep en zwaar.
Toen hij weder opkeek, zeide hij: ,0 Githa,
ik vrees ik vrees dat het een afscheid
is voor voor altijd in dit leven."
HOOFDSTUK XV.
De oproeping-
Steeds donkerder evi dreigender werden
de wolken, die zich in de lata zomerdagen
van het eerste, jaar van Koning Henry's
regeering- boven Lord Cobhams hoofd sa
menpakten.
Op zekeren middag verscheen een bood4
schapper voor de poorten van het kasteel en
vroeg om te worden binnengelaten. Hij had
de opdracht den ridder op te roepen, om op
oen bepaalden dag voor den Aartsbisschop
te verschijnen, ten einde zich te verant
woorden over de beschuldigingen, die tegen
hem waren ingebracht. Sir John weigenie
kalm den man binnen zijn veste te ontvan
gen, waarop de boodschapper, gehooiv^am
aan zijn instructies, wegreed. Lord Cobham
was als een koning op zijn eigen grondgebied
en niemand mocht zonder zijn verlof zich
toegang verschaffen.
Het was slechts een korte tijd van ver
ademing, die volgde- De boodschapper ver
scheen een tweede maal buiten de muren en
thans was hij vergezeld door John Butler
oen der kamerdienaren des Konings- die op
zettelijk voor het doel was omgekocht. De
list gelukte in zóó ver, dat John Butler werd
toegelaten in de veronderstelling, dat de
Koning hem had gezonden.
Hij sprak die veronderstelling niet tegen,
en liet Lord Cobham in den waan dat ie
Koning wenschte, dat hij aan de oproeping
gehoor zou geven. Sir John antwoordde. ,Jat
de priesters geen recht hadden hem op te
roepen. John Butler deed vervolgens zijn
best verlof te bekomen voor den boodschap
per om te mogen binnenkomen Dit werd
beslist geweigerd- Mocht hij dan de oproe
ping per brief zenden? Neen, Sir John wilde
er niets mede te maken hebben.
Nadat de zaken zoo ver gekome.i waren
werd aan den hoofdingang van de Kathe
draal te Rochester een geschreven opr e
ping bevestigd, waarin de ridder op den
elfden September voor den Aartsbisschop
gedaagd werd.
Een paar uur later en het papier was ver
dwenen, afgescheurd door een onbekende
hand. De vertoornde Aartsbisschop liet een
nieuwe oproeping aanplakken, doch zij ver
dween op dezelfde wijze. En inmiddels na
derde de elfde September.
De stemming op het kasteel was in die
dagen verre van opgewekt- Bijna al de be
woners voelden, dat er een verandering op
handen was, een verandering, die gepaard
ging met groot gevaar voor het geliehlp
hoofd des gezins. Sir John zelf was kalm
en opgewekt- hoewel soms wat - rnstig mar.r
op de aangezichten in zijn onrreving w*s
weinig opgewektheid te lezen, hady Cob
ham werd voortdurend geslingerd tusschen
hoop en vrees, zoodat haar gezondheid er
eindelijk onder begon te lijden. Zij had nooit
rust, als Githa niet in haar or-middel'ijl o
nabijheid was en het belangrijke onden^oip
van het gevaar, dat Lord John dreigde,
werd uur op uur door deze twee besproken,
totdat Githa het tot niets leidende gesprek
bijna niet meer volgen kon; zi| zelve 7011
gaarne geduldig den loop van zaken afge-
wach hebben, zonder er over te spreken,
maar Lady Cobham kon nooit zwijgen van
hetgeen in haar omging. Indien zij zich net
eene uur moed insprak, dan haalde zij zich
het volgende uur allerlei akeiiaoeden voor
den geest. Het was zeer moeilijk voor Githa
altijd geduldig toe te luisteren en de taak
viel haar soms bijna te zwaar-
Er was echter één zaak, die haar met
blijdschap vervulde. Haar huwelijk niet
Arnold Savage dat dien herfst voltrok
ken zou worden, was nu vooiloopig uit
gesteld. ,-Tot het voorjaar" zeide Lady rob
ham, en dan merkte Sir Job<i treurig op:
„Ach, lfeveling, wij weten niet, wat er vóór
de lente gebeuren kan!" En Lady Cobham
barstte als gewoonlijk in tranen uit, en 1 et
onderwerp kon niet langer besproken
worden.
Treurig als de oorzaak zijn mocht, kon
Githa toch niét nalaten zich over dit uitstel
te verblijden. Zij schaamde zich bijna over
haar vroolijkheid, toen ('it hnsluM haar me -
gedeeld werd en haar blij gelaat was niet
zeer vleiend voor Arnold om aan te zien.
Maar dit waren geen dagen van blijdschap
en vroolijkheid en op Oitha's eelaat was de
oude uitdrukking van hezn-ij ihpifj \volr^••,
weder te lezen- De lange gesprekken mei
Lady Cobham brachten haai' geheel op -Ie,
hoogte van de vele gevaren die Sir .Tobn
bedreigden. Ook de scheiding van Margaret
Cobham was een verdriet, dat alleen de tijd
kon verzachten en de volkomen onzekerheid
hoe Margaret het te huis hebben zou- lag
dikwijls als een zware last op haar.
De elfde September kwam en ging en Sir
John had geen gehoor gegeven aan de op
roeping. Sir Roger Acton en Sir John Bever
ley waren om dezen tijd veel op het kasteel
en tusschen de leiders der Lollards werden
vele gesprekken gevoerd. Alfgar woon.te
deze bijeenkomsten zoo min mogelijk bij,
hoewel hij dikwijls werd uitgenoudigd er bij
tegenwoordig te zijn. „Gij zijt als mijn eigen
zoon, en ik wensch niets voor i te verber
gen", zeide Lord Cobham meer dan eens
Maar Alfgar antwoordde slechts: „Sir John
ik zal gaarne uw bevelen opvoigen, welke
zij ook zijn, maar indien u het met bepaald
verlangt, woon ik deze gesprekken liever
niet bij; het is beter dat ik niet weet wat
daar verhandeld wordt." En Sir John drong
er- half glimlachende, niet verder op aan
Op één punt had Alfgar een vast besluit
genomen, en dat was: zijn gebieder met zijn
eigen leven tegen alle mogelijke gevaren *o
verdedigen. Hij twijfelde er aan of het vei
standig was, dat de Lollards zich openlijk
wilden gaan verdedigen, daarom hield hij
zich onzijdig- Ook scheen het hem toe, dat
Lord Cobham in dit opzicht dezelfde mee
ning was toegedaan; hij luisterde naar all^s
wat gezegd werd, maar sprak voorloopig zijn
eigen oordeel niet uit.
Op zekeren middag, in het midden van
September, begaf Githa zich van f adv
Cohhams vertrek naar dp ronde torenkamer
waar Sir John gewoonlijk zat tc lezen en te
schrijven. Alfgar stond voor de deur do
wacht te houden, onbeweeglijk als een stee-
nen beeld.
„Mag ik binnengaan- Alfgar?" vroeg zij
zacht
„Sir John heeft bevolen, dat niemand
hem vandaag onnoodig in zijn werk mag
storen."
„l'k heb een boodschap aan hern van
Lady Joan
Alfgar schudde het hoofd.
„Ik betwijfel het, of hij u vooreerst *e
woord zal staan. Hij heeft een brief ont
vangen. die hem. zoo dunkt mij, geen goede
tijding heeft, gebracht. Zeg het aan niemand
anders- Githa. Maar hij wil een tijdlang
alleen zijn."
Broeder en zuster stonden elkaar aan tc
zien, niet wetende wat te doen- Eer zij eenig
besluit konden nemen, werd Sir Johns dicno
stem vernomen,
„Alfgar!"
„Lord Cobham!" en Alfgar opende de
zware deur, die toegang gaf fot het kleine,
kale vertrek, waarin zich niets anders be
vond dan een kist, een bank en een tatel.
die met geschriften beladen was.
,.T w zuster mag binnenkomen."
Zij waren verbaasd dat hij- verdiept in
zijn werk als hij scheen, haar zachte stem
had gehoord. Zij trad kalm naar hem toe,
terwijl hij hoffelijk opstond.
„Hebt gij eon bondschap aan mij, lieve?"
..Ladv Joan wensclB zeer u te spreken- Zij
klaagt er over dat zij u den ganschen dag
hijna niet heeft gezien."
(Wordt vervolgd')-