Rechtzaken
DONDERDAG 18 JANUARI 1934
DERDE BLAD PAG. 10E
Kerknieuws.
Hoewel het er den laatsten tijd veel op
lijkt, dat ook in de Ned. Herv. Kerk het be-
roepingswerk is stopgezet en men aaruit
zou concluJeeren, dat de Ned. Herv. Kerk
„vol" zat met pred ka ten, blijken e naast
het groote getal Gemeenten, die niet kunnen
of wi len beroepen, v rscheidrn te /.ijn, die
met geen mogelijkh id een erg n predikant
kunnen machtig worden.
In 1933 werd een beroep aan genomen:
naar 's Grevelduin-Cape le, nad t dit 19
beroepen had uitg bracht; naa O tgens-
plaat na 17, Oude kerk a. d. IJ ol na 16, Pa-
pendrecht na 13, Bov.n-Hard n\ elifc Rou-
veen, Drie.um en Hoor aar na 11, Maartens
dijk en Veeneudaal na 10 be uepen.
Na 22 beroepen slaagch Den Bommel er
nog steeds niet in, een eigen predikant te
krijgen. Hetzelve ge dt voor Gouderak en
Benschop na 17, Di teloord na 16, Randwijk
na 15, Resteren en IJsselstein na 12, Oud-
Alblas en Poortvliet na 11, Lage Vuurs he en
iR nsaterwoude na 10 beroepen.
Sommige predikanten en candidaten
mochten zich zeer in de belang telling der
beroepende Gemeenten verheugen. Zou
vertrok Ds. J. van Kuiken van Exmorra aa
23 beroepen, cand. K. van de P 1 nam 1 der
16 op hem uitgebrachte beroepen aan, Ds.
B. van Ginkel, va i Nieuwpoo i, ve trok na
li, Ds. J. D. Kleijiie, v i Wilh'ge-Langerak,
na 12, en cand. Th. Vo'lebr gt, van Delft,
nam 1 der 10 b?roepen die hij kreeg aan.
Anderen lieten zich, ondanks het aantal,
niet bewegen heen te gaan. Zoo bleef Ds. E.
Schimmel te Ameide on anks 25 beroepen,
Ds. J. E. Klomp te Ede ondanks IX, Ds. S.
Gove'ts te Genieren on anks 16, Ds. D. J.
van der GraafAe Ede en Ds. A. M. den
Oudsten te Emirg onda ks 15, Ds. J. J.
Timmer te Ermelo, Ds. L. Vroegin ewey te
Wilnis en Ds. C. J. van der Graaf te Nijkei
ondanks 11 beropeen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Ds. B. Batelaan is voornemens 18
Maart afscheid te nemen van de Ned. Herv.
Gemeente te Barneveld en iZondag 25 Maart
intrede te doen te Huizen (N.-H.). Bevestiger
Ds. W. Rynsburger, te Oud-Beijerland.
Ds.LJ.Bahr, die gedurende 42 jaar
in Amsterdam de Duitsche diensten der Ned.
Herv. Gemeente geleid heeft, en aan wii
emeritaat is verleend, heeft zyn ambtelijken
dienst beëindigd met een predikatie over Joh.
18 36 en 37 en een Avondmaalsbediening. Er
hadden geen toespraken plaats. Van de col
lega's woonde Ds. P. J. de Jong de eenvou
dige afscheidsplechtigheid bij.
Cand. W. B. Bergsma werd Zondag
morgen j.l. door Ds. H. W. Creutzberg,
Scheveningen, by de Ned. Herv. Gemeente te
Wagenborgen bevestigd met een predikatie
over Lukae 5 10. 's Middags deed Ds. Bergs
ma zijn intrede met een predikatie ovei
1011. Na de gebruikelijke toespraken
den nieuwen predikant, sprak alleen de c
lent. Tijdens de receptie na den dienst, was
echter gelegenheid tot spreken,
schoots gebruik is gemaakt.
Ds. Th. Boersma heeft (Zondag j.l.
voor de Geref. Kerk van Hij 1 aard afscheid ge
preekt met Psalm 46 11 en 12, wegens
trek naar Oudega (SmalL). Toespraken
den niet gehouden.
Cand. E. D y k s t r a, te Sneek, hoopt
28 Januari a.s. zijn intrede te doen by
Geref. Kerk te Ee bij Dockum (Fr.). Beves
tiger Ds. H. M. Dethmers, em.-pred. te Sneek.
Ds. W. Hendriksen is voornemens
Zondag 25 Februari afscheid te nemen va
Chr. Geref. Gemeente te Rotterdam-Zuid
Zondag 4 Maart intrede te doen te Hillegom.
Ds. A, Ponstein te Lisse.
Cand. H. de Lange Wzn., te Woer
den, hoopt 4 Februari a.s. zyn intrede te doen
te Nes en Wierum (Fr.). Bevestiger Ds. W.
de Lange, te Woerden.
CHR. GEREF. PREEKENBUNDEL
Naar wij vernemen, is de redactie van dc
Chr. Geref. preekenserie „Uit de levensbron"
bestaande uit de predikanten Ds. A. H. Hil-
bers te Groningen en Ds. J. Hovius te Nieu-
we-Pekela, uitgebreid, doordat mede zijn toe
getreden de predikanten Ds. W. Bijleveld te
Haarlem-Centrum en Ds. S. van der Molen
te Rotterdam-Centrum. De -uitgave van
dezen bundel, die geschiedt ten voordeeie
van de kas voor emeriti-predikanten enz., is
voor 1934 wederom verzekerd.
In „Christendom en Cultuur" vertelt Ds.
W. A. Hoek van Amsterdam, dat hij geluis
terd heeft naar de huldiging van de Peli-
kaan'-m&nnen bij hun behouden terugkeer
op .Schiphol".
Nadat hij het overvloedige en ook overbo
dige van de toespraken der autoriteiten
heeft geteekend, vervolgt hij:
De autoriteiten zijn eindelijk uitgepraat.
De mannen spreken. Ik heb den indruk, dat
zij met geweld voor de microfoon moesten
gezet worden. Welk een prac'itige hakke
lende rhetoriek! Welk een heilige ver cliting
voor het goedkoope wcord en welk een sim
pele eerbied voor de simpele daad der sim
pele plicht.
„Ehzoovoorts, enzoovoorts", breekt er een
af, en de rest begrijpen jullie wel. Er is toch
nog goed gesproken in dien bewogen nacht.
De dominee in mij is geschrokken met
een zeer grooten schrik. Hij heeft zich ge-
ergerd aan het woord der autoriteiten. De
nacht heeft de leegheid van alle woord, dc
majesteit van de daad geopenbaard. Maar
zijn wij dominé's zelf ook niet pratende
autoriteitjes, niets minder en helaas niets
meer?
Wij behooren bij hen, die 't eerst gespro
ken, niet bij hen, die het laatst met woorden
gestunteld hebben.
Een nieuw jaar staat geboren te worden.
Weer zal ik praten, dag in, dag uit. In do
kerk, in het catechisatielokaal, voor mijn
schrijftafel met de pen in de hand, in de
woonkamer, in het ziekenvertrek. Soms za)
ik stil zijn en luisteren naar wat anderen
te zeggen hebben. Doch onmiddellijk zal ik
het weer omzetten in mijn woord. Daarmee
zal ik mijn kostbare levensdagen moeten
vullen, één voor één. Zooals geheel mijn
Kerk met praten al haar levensdagen vult.
IJdelheid der ijdelheden. O God, wees onze
pratende armzaligheid genadig! En laat ons
steeds vervuld zijn met eerbied en blijd
schap voor Uw groote daad in Christus!
KERK EN CRISIS
Te Winkel (N.-H.), waar 't land der Ned.
Herv. Diaconie haast niets opbracht, kunnen
de ouden van dagen en armen niet meer wor
den bedeeld, naar De Ned. meldt. De collecten
vanwege de kerk in de kerkdiensten brengen
nog geen f50 per jaar op.
STATISTIEK GEREF. KERKEN
OVER 1933
II (Slot)
KERKEN
Aantal.
Het aantal, dat 764 bedroeg, is vermeerderd
met de institueering van: Den Dolder (cl.
Utrecht). Daarle (cl. Ommen); Halle en
Kefde-Gorssel (beide cl. Zutfen): Hornhuizen-
Kloosterburen (cl. Warffum); Goor (cl. De
venter); Helpman (cl. Groningen); Visvliet
(cl. Kollum) en Middenmeer (cl. Alkmaar);
Palembang (cl. Batavia). Totaal 10 Kerken;
een ongekend cyfer, in jaren niet bereikt. Van
deze 774 Kerken telt de provincie Groningen
8S, Friesland (N.) 73, Friesland (Z.) 74,
Drente 40, Overijisel 53, Gelderland 67, Utrecht
42, N.-Holland 74, Z.-Holland (N.) 65, Z.-Hol-
land (|Z.) 82, Zeeland 53 en N.-Brabant en
Limburg 33 Kerken.
In de cl. Buenos Aires (Z.-Amerika) vinden
5 3; in de cl. Batavia 11, in de cl. Oost-
Friesland 5 en in de cl. Graafschap Bentheim
8 Kerken.
Indeeling.
De Kerken zyn ingedeeld in 5S classes,
.o. één in Indië, één in Z.-Amerika (inwonen
de by de cl. Rotterdam) en twee in Duitsch-
land. Twee Kerken in Rijn Pruisen: Duisburg-
Ruhrort en Heiligenhaus zyn ingedeeld in de
cl. Arnhem.
De gTootste classes zijn Drachten en Den
Haag elk met 19 Kerken.
De cl. Oost-Friesland, Enkhuizen, Beilen
tellen elk 6 Kerken.
De prov. N.-Brabant en Limburg zijn nog
uner vereenigd; beide provincies hebben drie
classes, die samen 33 Kerken tellen.
Getalssterkte.
Er is groot onderscheid tusschen Kerk en
Kerk. Amsterdam telt 15.600 en Abbenbroek
(Z.-H.) 30 zielen; Groningen 12.175, Utrecht
8268, Den Haag (W.) 8229, Zwolle 5106, Haar
lem 4139, Leeuwarden 5430. Maar er zijn 34
Kerken beneden de honderd zielen. Hiervan
heeft de cl. Tiel er niet minder dan ze:
gansche classis met 13 Kerken heeft niet
dan 3059 zielen; 84 Kerken tellen van 101200
en 103 Kerken van 200300 zielen. Tezamen
221 Kerken beneden de driehonderd zielen, 2/7
deel van het totaal-aantal: 774.
Bearbeiding.
Het overgroote deel der Kerken is in he
bezit van een eigen D.d.W.
Sommige Kerken worden door meer dan
predikant bearbeid.
Amsterdam, de grootste stadskerk, heeft er
17, van wie 5 arbeiden op Zendingsterrein er.
2 emeriti zijn. Rotterdam (zonder de rand
gemeenten) telt er 9, w.o. 2 missionair zyn,
1 belast is met geestelijke verzorging vai
zieken in „Eudokia" en 1 emeritus is.
Te Groningen arbeiden 8 D.d.W., onder
2 op het Zendingsterrein, terwyl één D.d.W.
emeritus is. Utrecht heeft 8 D.d.W.,
voor den missionairen dienst en twee emeriti.
Enkele vacante Kerken worden bearbeid
door emeriti-D.d.W. of door candidaten, die
tot „hulpprediker" gepromoveerd wor-
schoon dit geen ambt is. Onze K.O.
spreekt van drie ambten: D.d.W., ouderlingen
:n diakenen.
Ook verrichten in een drietal Kerken (Sta-
roren, Zwartewaal en Poortvliet) a.g.n.
.oefenaars" hulpdienst. Dit geslacht, dat in
dertijd in het algemeen goeden 'diénst verricht
heeft, toen er een groot tekort aan D.d.W. be
stond, is aan het uitsterven. Voor degenen,
die singuliere gaven bezitten en die in een
gemeente opgemerkt worden, bestaat gelegen
heid naar Art. VIII K.O. te worden geëxami
neerd; welk examen hun den toegang ontsluit
naar het ambt van D.d.W.
In vele stadskerken zouden heel wat candi
daten op dit oogenblik zyn er 65, die prae-
paratoir examen gedaan hebben en beroepbaar
zijn gesteld aan den arbeid kunnen gezet
worden. Dr. K. Dijk zeide op de j.l. gehouden
Generale Synode te Middelburg, dat hy
wel tien kon gebruiken. In andere groote
stadskerken zouden ze den D.d.W. uitnemend
ter zijde kunnen, staan; vooral daar, waar één
D.cLW. werkzaam is en hy beslist al zyn
arbeid lang niet af kan, waar een deel van
het pastorale werk verwaarloosd wordt en
braak ligt. Zeer zeker zou met goeden wil der
gemeenten, menige candidaat als „hulppreal-
kere", onder een dienstdoenden predikant
eener plaatselijke Kerk arbeid vinden. De
Kerken of de D.d.W. schijnen deze hulp niet
krachtig te begeeren; zouden, ook in dezen
styd al de wegen daartoe afgesneden
Dit is niet aan te nemen. Naar de mate
het geestelijke leven inzinkt en het Kerkelijke
besef verflauwt, is de roep om arbeiders niet
sterk en doen de Kerken het ermee. Ligt hier
geen taak voor Classes en Kerkvisitatoren
Kerken als Zwyndrecht met 2175, Urk met
Harlingen met 1381, Heerenveen met 1321
Vlissingen met 1502 zyn toch te groot voor
één D.d.W. en zouden met den arbeid van
candidaten zeer gebaat zijn.
Er zyn 25 Kerken, waar hulpdienst wordt
verricht.
In elf daarvan door emer. D.d.W., van wie
vier over en twee bij de zeventig zijn. We
zouden hier geneigd zyn te vragen of deze
predikanten niet beter van hun welverdiende
rust genoten en hun plaats open lieten aan
candidaten, als die tenminste onder een consu
lent, dien arbeid zouden kunnen, verrichten.
Misschien zouden er ook Kerken onder zyn,
die met financ.-steun der respectieve classis
konden beroepen. Deze weg zou nog beter zijn,
omdat het instituut van hulpprediker eigenlijk
geen bestaansrecht heeft.
Natuurlijk kunnen emeriti.D.dW. in kleine
Kerken hulpdienst verrichten, wanneer hun
leeftijd geen beletsel is, en ze met groote
Kerken waar ze niet meer kunnen arbeiden,
gelijk ze meenen aan hun ambt en voor hun
God verschuldigd te zyn, dienaangaande een
contract sluiten met zwakke, kleine Kerken,
die op- deze manier van hun dienst nog eenige
jaren kunnen profiteered.
Gedeeldheid.
Slechts achter Ambt-Vollenhove pry fan nog
de vroeger zoo bekende maar, gelukkig, aan
de jeugd onbekende A en B, welke letters
herinneringen zyn van kerkelijke gedeeldheid.
De historie speelt te A.-V. geen rol, wel de
geografische ligging.
De Synode van Middelburg, in '33 gehou
den, heeft uitgesproken, dat alle rapport
de zijde der Geref. Kerken met de z g.
doleerende Geref. Kerk te De Leek (Gron.)
moet verbroken worden, aangezien dit ker
kelijk instituut niet als wettig kan worden
erkend. De classis Grootegast en de Part.
Synode van Groningen hadden reeds in den
zelfden geest geoordeeld. Een zeer merkwaar
dig geval doet zich bij het verrichten van hulp
dienst voor. Wegens voortzetting van zyn
studie heeft Ds. Duiven, van Opeinde-Nijega,
voor een half jaar (of langer) zich verbonden
aan de Kerk aan Ro.kanje.
en liederenboeken, die men tijdens het stille
oogenblik, dat men zich in de kerk terug
trekt, gebruiken mag. Het ligt in de bedoe-
ling in den loop van 1934 aan deze „Open-
kerk" de „Alle-Dag-Kerk" te verbinden, n.i.
eiken dag een dienst van een kwartier mei
vijf minuten-preek.
ORTHODOXE KERKEN IN POLEN
Omtrent de vervolging van het Consistorie
der Orthodoxe Kerk in Polen wordt thans
gemeld, dat dit kerkgenootschap in 1931
ongeveer 1200 echtscheidingen wederrechter-
lijk heeft uitgesproken, waardoor een totaal
bedrag van 600.000 Zloty werd ontvangen.
Vijf bisschoppen zijn bij deze zaak betrok
ken. Volgens de Poolsche wet kunnen zij
hiervoor veroordeeld worden tot gevangenis
straffen van maximaal tien jaar.
DRIEDAAGSCHE CONFERENTIE
Van Dinsdag 30 Jan. tot Donder, ag 1 Febr.
vindt in het ke.kgei.ouw der Vrye Evang.
Gemeente te Rotterdam (Hovénier.-sti.;
onder leiding van den Belgischen evangelist
J. I. van Wijck te Küitiijk een driedaagsche
confe.entio plaats tot verdieping van het
geestelijk leven, aan we ke medewerken: de
yrij-E\angelisc.ie predi an en Ds. J. Enter,
Ds. J. Lissenberg en Ds. I. Vasseür, de Ned.
Herv. piedikaut Ds. A. R. Rutgers en de
Geief. predikant in Hersteld Verband Ds. E.
Smelik.
LEGER DES HEILS
Het hoofd van het Leger des Heils, gene
raal Higgins en zijn ecuttenoote hopen een
tournee in ons land te houden va.i 1726
Februari. De lijst der te bezoeken plaatsen i:
aldus: Zaterdag 17 en Zo.idag 18 Febr. Den
Ilaag, Maandag 19 Amsterdam, D.nsdag 20
Utrecht, Woensdag 21 Leeuwarden, Donder
dag 22 Groningen, Vrijdag 23 Haarlem, Za-
teidag en Zondag 24 en 25 Rotterdam en
Maandag 26 Februari Leiden.
De gouverneur-generaal van Ned.-Indië
schonk 1000,— aan het Leger des Heils,
aldaar.
GIFTEN EN LEGATEN
Door wylen mej. N. K. de Jong, te Raard by
Dockum (Fr.), zijn de volgende legaten ver
maakt: aan de Geref. Kerk te Raard f800;
aan de diaconie dier kerk f200; aan de Geref.
Kerk te Kooten f 300 en aan de Chr. school te
Raard f200.
Te Hoofddorp ontvingen de Diaconieën
der Geref. Kerk en Ned. Herv. Gemeente, elk
een legaat van 1000 van wijlen mevr. A.
Blankers't Hooft, gewoond hebbende aan
den Aalsmeerderdijk (Haarlemmermeer).
Schoolnieuws.
„OPEN-KERK" EN „ALLE-DAG-KERK"
Te Bancloeng besloot de Prot. Kerk de
Nieuwe Kerk eiken dag open te stellen van
's morgens half zeven tot 's middags half
drie. Aan den ingang der kerk liggen Bijbels
BUITENLANDSCHE STUDENTEN
De Minister van Onderwijs heeft den rec
tor van de Rijksuniversiteit te Utrecht ge
machtigd tot het inschrijven van buitan-
landsche studenten, voor zoover betreft dc
studie in de faculteiten der godgeleerdheid
en der letteren en wijsbegeerte, in de ver-
ecnigde faculteiten der rechtsgeleerdheid
en der letteren en wijsbegeerte en in de ver-
eenigde faculteiten der wis- en natuurkun-
der letteren en wijsbegeerte (sociale
aardrijkskunde).
PARADOX
De geschiedenisprofessor doceert: „En zoo-
hing na het uitsterven der Karolingers het
lot van het Duitsche Rijk aan één haar
dit haar was Karei de Kal e".
ONDERWIJZERSBENOEMIN GEN
erdam (Julianaschool, hoofd J. Swank)
P. H. van der Heiden, ond. te Zuilichem.
Ridderkerk Kerkweg 7, hoofd A. J
Bouwman), J. Reedijk te Rotterdam. Ale kw.
met akte.
Wassenaar, J. D. Fossen, thans tyde-
lyk aldaar. Ing. 1 Febr.
SCHOOUUBILEUM
Te Baambrugge herdacht de Chr.
Schoolvereeniging „Onze Hulpe is in den Naam
des Heeren", het 50-jarig bestaan der Chr.
School. By deze gelegenheid hebben Jhr. Mr.
C. Dedel, Burgemeester, en Ds. H. M. Matter,
het woord gevoerd, resp. namens het Gemeen
tebestuur en den Raad der Geref. Kerk.
OPENBARE SCHOOL EN VORSTENHUIS
In de „Vrijzinnig-Democraat", orgaan van
don Vnjz.-Dem. Bond lezen \ye:
De Openbare School is een element van
nationale eenheid, welke tot strekking
heeft alle kinderen van ons volk, van w elke
richting ol stand de ouders ook mogen zijn,
samen t*j brengen, voorzoover de ouders
?«n Bijzonder Onderwijs voor hun kinde
in wenschen.
Dit nationalo instituut heeft tot taak het
gevoel van saamhoorigheid te versterken.
Er moet door de onderwijzers op de Opeu-
bare School aan de kinderen een besef van
eenheid, saamhoorigheid, naastenliefde wor
den bijgebracht, dat allo verschillen over
schaduwt.
Er wordt den laatsten tijd veel geschre
ven over onderwijzers, die ons volk niet
zien als een eenheid, maar als een in twee
scherp tegenover elkander staande klassen
verdeelde massa. Er zijn geen gevallen be
kend, dat dit in de school tot uiting kwam,
doch do vraag rijst wel, of deze onderwij
zers het meest geschikt zijn om de kinderen
op te voeden in een geest van eenheid en
onderling vertrouwen.
De Openbare School ondervindt veel na
deel van hen, die v/eigeren met de school
kinderen den verjaardag van het wettig
Staatshoofd tc vieren. Dit punt heeft menig
ouder van de Openbare JBchooi afkoerig ge
maakt,
Onze partij Reeft in de algemeene ver-
gadering te Dordrecht reeds uitgesproken:
„dat het Openbaar Lager Onderwijs den eer
bied voor ons constitutioneel koningschap
en voor den drager der Kroon behoort hoog
te houden en dat verzaking van deze taak
wel verre van een eisch der democratie te
zijn, nóch in 's lands belang in het alge
meen, nóch in dat der Openbare Schooi
zelf is".
Wie wil werken voor de wederopleving
van de Openbare School kan beter zijn aan
dacht concentreeren op het uit den weg rui
men van deze misstanden, dan zich een
zijdig te richten op protestacties tegen nood
zakelijke bezuinigingen.
s gemeen-
kwam de openbare school dus i:
ten weg te vallen.
Gelijk men weet, geschiedt de opheffing
der Openbare Scholen gewoonlijk door hare
omzetting in Bijzondere Scholen. Vooral in
Noord-Brabant en Limburg komt dit v<
voor. Van de genoemde 8S gemeenten bev
den er zich 27 in Limburg en 21 in Noord-
Brabant. Voorts verloren 16 Zuid-Holland-
sclie gemeenten haar Openbare School,
Geldersehe, 10 Zeeuwsche, 1 Utrechtsche
1 Overijselsche. In het Katholieke Zuiden
beginnen gemeenten, waar nog een open
bare school is, tot de uitzonderingen tc be
hooren. En alleen in Friesland, Groningen,
Drente en Noord-IIolland zijn ze nog in de
meerderheid.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge
GeneeskundeIrts.ex.. de heeren A H Blom
eteln te Warffum. C F G E Hallewas te H
verauim en Oey Kim San te Soekuboomi; art
ex.. Ie ged., de heeren H J van DrlaaseJ te Ai
eterdam en W Netelenbos te Oostka.pelle; do-
ex., de heeren A van Meeteren te Rote-rdam
A Groothuis te Blerlck.
Wis- en Natuurkunde, hoofdv. Phaimac
doeit. ex., de hoer H Gersona te Tie.1,
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT. Gesl.:
/orktulgk. lng., cand.ex.. de heeren JAT
T W van Hasselt on C PLooy.
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG. 17 Jan. Gesl. voor dipl. A de heer
Den Haag.
P J Beekhun zon t
Land- en Tuinbouw.
Uit de gepubliceerde Lager-On de rwi j s-
statistiek blijkt duidelijk, dat de Openbare
School steeds meer terrein verliest. De La-
ger-Onderwijswet schrijft voor. dat in elke
gemeente van overheidswege voldoende la
ger onderwijs wordt gegeven „in een genoeg
zaam aantal scholen, welke voor alle kinde
ren zonder onderscheid van godsdienstige
gezindheid toegankelijk zijn". De uitzonde
ringen, welke dc wet op dezen regel toe
staat, worden evenwel van jaar tot jaar tal
rijker, aldus het „Hbl".
In 1929 waren er 166 gemeenten zonder
openbare school, in 1930 213, in 1931 822 en
in 1932 254 gemeenten. In enkele jaren lijds
CRISISTEUN
VOOR AARDAPPELEN
DE PRIJS VOOR CONSUMENTEN
In de laatste zin van ons artikel
„Crisis-steun voor de aardappelen", dat gis
teren geplaatst werd is een fout geslopen,
ie we haasten te verbeteren.
Er staat, dat de prijs f 3 gulden per H.L. i:
voor den consument (70 cent minder voor de
Eigenheimers). Dit is natuurlijk, zooals ieder
wel gemerkt zal hebben een drukfout geweest
Deze drie moest een v ij f geweest zijn.
De marktprijs is u.l, voor Eigenheimers
a f3.50 en voor de beste Zeeuwsche
a. f 4.20.
SUIKERBIETENTEELT BEDREIGD?
-e Katholieke Nederlandsohe Boeren-
Tumdersbond heeft, met het oog op de heer-
aohende ongerustheid ten aanzien van de hand
having der suikerbietenteelt ln Nederlaa
de toekomst, besloten een buitengewone verga
dering te houden uitsluitend gewijd aan deze
aangelegenheid. De vergadering zal plaats heb
ben op Maandag 22 Januari a.s. te Roosendau
Het vraagstuk wordt ingeleid door den he-
iR. W. Janssen, directeur van de R.K. Landbon
winterschool te Roosendaal.
I Tot deze vergadering hebben alleen toegan
Pafgovaardlgden van do bij den Katholiek*
iNederlanidsOhen Boeren- eu Tuinders bond aa'
gesloten organisaties en derzelver plaatselijke
OMZETBELASTING VOOR FRUIT
Oogst-1933 is niet vrij
Door de „N. Rmft. Ct." word de vorige week
medegedeeld dat het fruit van do oogsit 1933
vrij zou zijn van dc omzetbelasting. In verband
hiermede is het departement van Financiën
nadere Inlichtingen gevraagd door het Verbond
van Nod. Werkgevers.
Van hier kreeg men de mededeeling. dait gee
nerlei beslissing of toezegging in dezen geest ij
gegeven, zoodat dus op 1 Jan. i.l. aanwezige
irraden frült ook onder dc bepalingen vac
>clastlng
rocmdelingen verkeer
dagen plannen g
ek ln navolging
n drudveu-oogstft
>enig<
Italië en het Rijn-gebied, ee
in te voeren in he.t Westlao
Het Westland heeft zijn
druivenland tot ver bulten
land verkregen, en in eon s
maanden zoo ontzettend j
druiven geoogst worden, is een oogstfeest wel
gerechtvaardigd.
Bovendien zal er nu de afzetmogelijkheden
zoo beperkt zijn een goede reclame van uil
gaan voor het gebruik van dit Hollandsohe pro-
duot bij uitnemendheid. Reeds zijn eenige be»
sprekingen over het druivenfeest gevoerd: d<
Naaldwijksohe Vereen, voor VreemdeMngenveT-
mtemming met de plan-
Er
:uigd.
uilwerking der pla.Br»en ia evenwel
'Udig; de opzet zal zoodanig moeten
reemdellngen naar het West-
worden. De bedoeling is.
venschiildende plaatsen vac
zoodat een goede
dat duazendi
land getrokkei
het feest in d.
Westland ieder jaar rouleer
organisatie wordt vorkregei
GROOTE TULPENAANVOEREN IN HET
WESTLAND
De omzet stijgt
Aan de Westlandsohe Ccntr. Bloemenv
te Honseleradijk en de veiling te Poeldijk,
den thana enorm groote hoeveelheden tulpen
aangevoerd, dio de gebouwen fl<
geven.
Tientallen rodtafels worden Iedere dag gevedld
inet deze mooie voorjaarsbloeme:
trekkassen bij duuzendon wordei
do tulpen is
de Westl. Bloei
Homselemsidljk thai
Ook de prijzen
i foi^het
edne daling
'och wordt e
30
oor de goede __w
t per dozijn betaald. In de
aan genoemde veiling n
70.000 dozijn tulpen verhi
vorige week
minder dan blji
deld.
Ten spijt van de hooge invoerrechten, is
n flinke uitvoer van deze bloemen naar En
Land, dia-t vroeger tot do grootste afnemers
hoorde.
BROUWGERST IN NEDERLAND
Jitgemaak'te
mj-ge bierbrouwer!j-ddrecteu-
JLk: in Holland kan geen
vei„ouwd worden. Met kracht
■rd dit steeds beweerd en diaarom
:rsit voor bierbrouwerijen bestemd en
l'tenlamd betrokken, niet al te veel
ute in den weg gelegd worden.
Schijnt echter, dat dut idee zich wel eenlgs-
i wijzigt, althans we vernemen, dat er ie
nlging, die zich noemt Na-
Brouwgeret. In dilt comité,
mn te Wagenlngen. de
Jtting vertegj
het bui!
Comité
Prof. C.
leiding heeft, hebbei
broi
irijen,
■rijen
bourwcotieulent voor Zeeland, Ir C. P. F. Stevens
Goes.
Bedoeling is de teelt van voor de bierbrouwer
svihlkte genst in ons land te bevorderen en
t gebruik ervan in de Noderlandsohe brouwe-
ien en mouterijen aan te moedigen.
estigd te Wagendngen
eling der Landhoi
bij het Instituut voor Ver<
gewassen.
AARDAPPELMEELINDUSTRIE
Groote schommelingen in de productiecijfers
Hoe enorm verschillend de gepioduceerde hoe-
Nïlheden aardappelmeel ln de lnaste jaren zijn
iag blijken uit de volgende cijfers.
In 1D27 ,(t. w. vun de aardappeloogst van da+
Voo
eerd. Hoeveel of er nu van de oogst 193
vordon vermalen, valt nog niet tc benad
BESMETTELIJKE VEEZIEKTEN
In de maand December weiden volgens dc St.
our. op 1352 veebedrijven gevallen van
niet was geëindigd. De meoste nieuwe ge-
kwamen voor in Gelderland 428 en Noord
bant 338. daarna volgde Friesland met 1
Utrecht met 81.
Schurft werd geconstateerd op 3 bedrljv.
29 stuks vee, rotkreupel op 8 bedrijven I
schapen en aan miltvuur leden 26 dieren al
stig uit 25 veebeslagen.
uit de vorige maanden, schurft op U s
bij 330 stuks vee. en rotkreupel bij 685 sol
van 46 eigenaren.
LANDBOUWMOEILIJKHEDEN
Op de gehouden bestuursvergadering van
Hall. Mij. van Landbouw kwam allereerst t
epnake de voorgestelde
teeltbeperking in den tuinbouw
kon men zloh wel mot dilt plaj
inheld
.rblj In het bijzonder gedocht
aan de Suikerbietenteelt en aan de Torwotet
Een overleg over deze mogelijkheid tussch
den Regeerlngecommlssarla voor den Tuinbou
steun en denzelfden functionaris voor de bar
teelt en dc suikerbietenteelt, acht het Duf
lijksch Bestuur dan ook zeer gewenscht.
Inmiddels zul het Dagelijksch Bestuur z
volle aandacht blijven wijden aan de in te v<
ren beperkingsmatttregelen. teneinde zoov-
mogelijk tc voorkomen, dot geen rekening
worden gehouden met den hietorischen gr
der bedrijven als gevolg waarvan voor v
bedrijven de tuinbouw zoodanig met het lar
bouwgedeelte van het bedrijf ls somengesm
ten. dat deze twee deden tezamen een ondeel
baar geheel vormen, waarbij In een van de dec-
len niet kan worden ingegrepen, zander
geheelc bedrijf in ernstig gevaa* te breng*
te gronde te richten.
Reeds op 20 September is door het Hoofdb<
uur telegrafisch aan den Minister verzocl
spoedig mogelijk bek-
/elke steunregelingen i
gewassen zulle
>rtljd
willen
>r de venschll-
ilcten.
ZooaJs toentertijd werd medegedeeld, ontving
Hoofdbestuur het bericht dat de teelt v:
ee beperkt zal worden tot 1/3 van de oppe
vlakte, terwijl do teelt van gerst zou wordi
ijgelaten. Voor aardappelen waren de bospr
kingen nog in vollen gang.
i ge'
vorden en heeft
ikel berioht on
blijken, dat dt
Organisaties mochten op hun verschillende r<
quesiten en telegrammen geen antwoord dot
de Rogeerlag tot op heden ontvangen.
In herinnering werd gebracht, dat naar aai
leiding van de geruchten dat er onderhamdi
Ungen worden gevoerd tusschen de rieteuikc:
odiucenten va.i Java eu vertegenwoordigd
ui de Katoennijverheid ln Twente over evei
loeien invoer van suiker in one land, als gi
>lg waarvan de beetwortelcu-ltuur in Nedei
ind ornetig gevaar loopt, do 3 Centrale Land-
►u-worgainisa-tles bij hot telegrafisch ver:
uil 29 December, den Minister van Ect»n«
he Zaken hebben verzocht, in deze mal
«wal goh-oord te mogen worden. Bij lnforir
eek, dat hierop ook door dc Regeeriaig nog
geen antwoord is gegeven.
ar Inmiddels de tijd, dat het zaaiplan opge-
moe-t worden is gekomen en de Landibou-
niet weten, welke producten zij voo
komende oogstjaar zullen hebben te zi
wordt besloten in de vergadering van
KJ4X.C. nogmaals zeer dringend er op te wij
zen, dat reeds geruimen tijd verlooipon i», di
door de Regeerlrrg voor ovonitueele conferentli
>brulkt zou kunnen zijn geworden, zond-er d£
het schljait, dat men tot eenlg resultaat ls ge-
Het K.N.L.C. zal -
ichit i
willen maken, welke gewassen in 1934
■urn in aanmerking komen, tot welke o
vlakte de gewaseen gosteund zullen we
ismede welke prijzen do Regeering zich
over ln de vorige Hoofd bestu
ring ook reeds van gedachten was gewisseld
ft, wordt nogmaals opgemerkt, dat mei
een oo-ntlngenteerlmg die oaigetwijfeld eei
prijsverhooglng van de stikstofmeststoffen ten
gevolge moet hebben, niet kan meegaan, zoo
lang de boerenbedrijven niet zelf hu-n product!*
'-asten kunnen opbrengen.
WeJ dient echter do situatie nader bekekei
worden, wanneer een eventueelo contingen-
erlng dilenstbaar gemaakt zou kunnen wo
un een mogelijk vergrooten invoer vam
elt-, land- of tuinbouwproducten in het
portoerende stikstofkunstmaststoffen-laiid.
Wegenbelasting en landbouw
Door de Afdeel!ng Houtrijk en Polanen wordi
sraocht te willen bevorderen, dat ook voor d*
ndbouwbedrijven beschikbaar worden ge-stel*
larten, welke vrijdom van wegenbelasting ge
in voor een tiJdvR-k van 61 dagen, zooals zi.
>k beachJkbanr worden gesteld voor den hao-
N, voor het vervoer per as naar de aanleg-
^.aatsen van booten en naar de steden van pro
ducten uit het bedrijf
In dit geval Is het autovervoer niet op t«
atten als een concurrentiebedrijf tegenover dc
Men zal dit verzoek ter kennis van t K.N.L.C
VECHTPARTIJ TUSSCHEN
COMMUNISTEN EN FASCISTEN
Op 24 Maart van het vorig
N.S.B -vergadering geweest i
het Damrak te Amaterc
m het tot een botsing
ommunisten. Bti he
café „De Foo
ssche:
Na
:lletje
—„„won, ,«vn het hoofd gewbnt
Later werd een boe«drukker, zekere R. gearrc
erl« d'6 do0T den n,is5nndclde pertinent wei-
De politierechter veroordeelde den man we
gene mishandeling tot zes maanden gev.etraf
De procureur-generaal b(i het Amsterdams^
sreclitshof requireerde bevestiging vin he
mnls van den politierechter. Uitspraak 30 Ja;
STROOPER CONTRA VELDWACHTER
iiK-ii 11-11 oezig
ken naar meouwenctercn. In d<-
Bergen en Schoorl werden zii aa;
twee veldwachters. De zeeman
uding hebben verzet,
veroordeelde den
straf van drie maan'
bli he
ECONOMIE EN FINANCIEN
INTERN. SLEEPDIENST-MLJ
In de gister te Rotterdam gehouden t-
buitengewone vergadering van aandeedhc
itern. Sleepdienst Mij werden de li
reeds gepubliceerde bestuur.* voore
DE DUITSCHE HANDELSBALANS
Actief saldo opnieuw belangrijt
gedaald
Blijkens de laatste gegevens bedraagt hef
uitvoerovemschot van Duitschland over 1931
R.M. 668 ïniJlioon (v. j. R.M. 1072 ïniilliocn)]-
L>e export i*s gedaald ven R.M. 5739 t-L
R.M. 4871 miüiioen, de invoer van R.M. 4G0|ton
tot R.M. 4203 niiMaoen. De teruggang in dei
uitvoer is gevolg van de algemeene prijsdJ
ling en vermindering in hoeveelheid. De
voer ie verminderd tengevolge van den arii-...
teruitgöng van den import van levcneniia|j||
delen.
INTERN. HANDEL- EN CREDIET-MIJ
Derde uitkeering van 51 t
Op de aandeel*
Crediet-Mij
plaats vind
en 5 per aandeed
len van de N.V. I-nt. Handel-
ll*i. zal een derde ui-tkcori-n^=
ran 50 per aandeel van 90|
k
J. P. WIJERS HANDELSONDERNEMING
de volgende maand het jaarver*
;ien, behoeft het niet te verwonder*
o-u blijken, dnt bijna het g-o-heele
1931/32 552.468) iai het huidige boe
end ingehaald on dat deze opleving dErijcei
voortgang heeft
dat bedrijf g-esprokonj
SCHOLTENS AARDAPPELMEEL-
FABRIEKEN fnt
Winstsaldo 1932/33 90.HJP'"
(v. j. 24.034). Dividend 3 &>w
(v. j. nihil) het
c-it jaarverslag over 1932/33 der N.V. W. aJ H
en te Groningen ver mei dit de volgende bij*
Voor het eerst werkten wij ged.ii
irfetcampagne gedeeltelijk onder d
;n van het Coöperatie-.
bepaJin(dlg
777.792 H.L. aardappelen
594.659 H.L. werd.
jet
966.751 H.L.
basis 400 gram.
De nevenbedrijven hadden voor een deel gï«*
regeld werk. De glucosefabreik ondervond
ter in hooge mate- den terugslag van het
vallen der exportmogelijkheden van EJngcli
Onze technische reorganisatie werd krachtlfllllR
voortgezet. Het overgi
rijke nieuwbouwuitga'....
ombouw en vernieuwing der aardappelmeelfajDicI
brieken te Foxhol en Smilde we<rd dilreot i
exploitatie bestreden
Een deel onzer belangen, welke sedert geruif
men tijd al geen winst opleverden, werd geliqui
deerd op voordeeldge wijze. Het dividend c
-as teleurstellend en werd
:erd.
ïetto witns.tsa.ldo bedraagt 90.487 (v*
24.035). terwijl het onverdeelde w!i
o. Po. 4.317 (v. j. verlies 19.717) gi
Het
jaar
saldo J
is. In t
ide winst h*
vorig"
stemmen. Aan het reservefonds
9.480. Aan statutaire en contractueele
dingen 9.025. Aan het pensioenfonds b
1 oen f on da wv klieder
3 pet. divld*
thans due e
12. terwijl de
4.317 beliep.
•d.t dit saldo als volgit te be.jeg
pet. d.l
IBken
•'ke
ƒ25.000.
25.000. Aan aandeelhouder
zijnde 22.500 (v. j. nihil). Aan dividend-
tantième belastnmg 2.099, w
deeld saldo op nieuwe rekening overblijft vajo
1.699
Hoewel men niet tevreden ls over de tot hw'*isc
den bereikte resultaten i-n het nieuwe boekJai/||ei
Waagt de Directie zich liever niet aan een oud el,
de huidige omstandigheden gevaarlijk opblmis- E
id der aardappelmeel- gjj,
irkt
rrodiuot
'ol hier als
unner
kwaliteit
wij, aldus het verslag, i
iportlanden doorgaans
n dan de
Jen is, den toestand 1
rrij goed.
aanmerking 6elJ
Mag eigen aandeelen inkoopen
Op 27 Jan. a,s. zal oen aandeelhouder
erlng gehouden wor dien van de N.V. va
ingen en Co.'s Ka.toenfabrdeken tc H
Behandeld zal worden een voorstel tot w!
wet op de N.V.
te brengen met
eenige wijziging van beteekenls is, dat de N.V(
recht zal verkrijgen eigen aandeelen i
LEVENSVERZEKERING-MIJ „VITA" zijr
Verzekerd bedrag sterk toegenomen i
De directie van de Succursale voor Nederland, hei
ark.=traat 10a, Den Haag, schrijft ons:
Ondanks de ongunstige economische verhou- fen
ogen, nam het verzekerde bedrag in 193J
irk toe. Terwijl de productie ca. 82 mlUloen
Zw. fr. bedroeg (v. J. ca. 78 mllJJoen Zw. fr.)
P het verzekerde bedrag aan het einde van
1933 420 mi li oen Zw. fr. exclusief ren-toverze-
'cering.
De verzekerde rente steeg van 5.5 mdUoeq
ot 6 millioen Zw, fr. JaarlIJksche rente. Het ■»-
otale verzekerte bedrag (renteverzekering ge-
ekend tegen 10 maai de JaarlIJksche rente) be-j
Iroeg dus einde 1933 ca. 430 millioen Zw. fr. Da
beleggingen hypotheken, effecten, leeningen
tan openbare lichamen e. d. stegen in 1933 met;
•ond 15 millioen Zw. fr.
De productie in Nederland toont eveneens eed
stijging.
Het arbeidsgebied der MIJ Is: Zwitserland, t,
België, Duitschland, Frankrijk, Nederland et
Spanje.
JAPANSCHE HANDEL OP CHINA
Volgens het overzicht van het ministerie vaf
uidel te Tokio hebben do Japansche invoere»
China, Hongk.ong en Mandsjoekwo in Decern-
?r bedragen 31.622.000 yen, de ultvoereai 1
39.220.000 yen. V
Do handel in het afgeloopen jaar met deze
landen heeft
iodra.1
150.0
i in 1932.
CULTUUR-MIJ KALI-TELLO
Geheele rubberoogst verkocht
•-Mij Knli-T*
De directie der N.
deelt mede, dat de r
1 175.608 hah
1.819.320 halve Kg. De
ddeld opgebracht 12.4
Cultui
iibberoogs.t-Dec.
heeft
half Kg.
an den koffie-oogiat 1933, groot 12.839
verkocht 6589 pos., tegen geml-ddeld 15.60
DE TOESTAND IN ZUID-AFRIKA
Optimistischer stemming in all*
takken van het bedrijfsleven
t telegrafisch maaind-berichf der Ned. Bank
Zn id-Afrika mertidit, dat er In alle afdeeJin-
van het bedrijfsleven in Zuld-Afrlka een
optimistisch geluld valt te hooien.
vooruitzichten van den landbouw zijn, na
oote schade, welke door wolkbreuken werd!
u-kht in verschillende landbouwstreken)
o Unie. thans aanzienlijk beter In verbande (ia
an algemeenen overvloedigen regenval. Men ti,
•ekenen op c-en normalen oogst van tarwe ov
Ji
s klas slachtv*
zijn hoc
is schaarsch en de prij«-
De farmers profiteeren
van dit feit, terwijl de hooge wolprljzcn
oopkraeht van de boeren eveneens heeft
■ogd. De maisprijzen zijn een eind boven
iu ultgeloopen, zood.xt een
de regeer ing is gericht om
voermaaregelen worden ge
hot Noveimber-ni\
Do goudproductie blijft zich nog in opw^..-
:he richting bewegen.
De kledingindustrie maakt melding van een
erbetering me» 25 de fabrieken werken op
olie capaci' it. In den bonthandel ls eveneens
:n verbeter.ng ingetreden.
De automobielhandel en de handel in land-
>uwmachines zijn zeer actief.
Het aantal faillissementen is dalende.
