Leidsche Courant
BINNENLAND.
4 MAANDAG 15 JANUARI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 5
De huldiging van de Pelikaanrbemanning te Eindhoven,
waar de vliegers een bezoek brachten om dr. Philips te
bedanken voor de hun geschonken toestelleii.
lie'op de rivier te Rotterdam in
i met de Rhenania en daarna gezonken is,
door twee bokken gelicht.
ze~Töt öp heden nog misten I
edig Uw kennissen aanl
or wat hoort wat: U krijgt voor eiken jaarabonné een
tonder mooi luxe gebruiksvoorwerp een verrassing,
rder krijgt elke werver, op wiens naam de 25e, 50e, 75e,
0e, 125e nieuwe abonné valt, buiten de gewone premie
n extra verrassing. Men kan daarvoor kiezen tusschen een
onzen Dr. Kuyper-plaquete, ter waarde van 15.— of een
ia! boek. Deze laatste premie wordt direct toegezonden.
de overige premies worden direct na 1 Februari aanstaande
trzonden. Onze keuze zal weer zeer in den smaak vallen,
oe mee, help mee, Uw krant grooter te maken; stel ons in
s gelegenheid U een steeds uitgebreider, steeds beter verzorgd
sgblad te geven.
/ie zich heden voor minstens één jaar abonneert,
ntvangt de tot 1 Februari aanstaande verschijnende
ummers gratis.
il 123, Lalden.
d voor minstons
De Florasruine in de Amstelstraat te Amsterdam
ijnlijk nog voor einde Mei verdwenen zijn
DE NIEUWE TABAKSWET
BANDEROLLEPRIJS EN UITVERKOOP
Zooals bekend Is, wordt in de nieuwe Tabaks
wet verboden tabaksartikelen beneden banderolle-
prijs te verkoopen. In verband hiermede is de
vraag gesteld, hoe het nu gaan moet met opruiming
van zg. restanten. Naar ons ter oore kwam zou
men er over denken de winkeliers in tabaksartike
len op bepaalde dagen van het Jaar te machtigen
tot het opruimen van zoodanige artikelen tegen
I verlaagden prijs. De wet verleent immers den mi-
nis:er de bevoegdheid in het algemeen of voor bij
landere gevallen ontheffing van het verbod te
verleenen.
DE BEGROOTING VAN ALMELO
ZWARE BELASTINGDRUK
Ged. Staten van Overijssel hebben aan het Ge
meentebestuur van Almelo een s -ijven gezonden
waarin wordt medegedeeld dat he. jesluit door den
Raad genomen tot heffing van 100200 opcenten
op de hoofdsom der personeele belasting de Kon.
goedkeuring niet zal ontvangen. De Raad zal moe
ten besluiten tot een uniforme heffing van 150 opc.
of zoo de progressie in het tarief wordt afgeschaft
200 opc. uniform.
Voorts eisdien Ged. Staten plaatsing der ge
meente in de 3e klasse voor de Gemeentefonds
belasting.
HET PELIKAAN-COMITE
GIFT DER KONINGIN
Naar aanleiding van den oproep aan het Neder-
tandsche volk van het Pelikaan Comité, om te ko
men tot stlahting van een Nationaal Luchtvaart
Fonds, heeft H.M. de Koning;n aan het Comité
een gift van 500 doen toekomen.
Het secretariaat van het Comité is vanaf heden
gevestigd: Anna Paulownastraat 6, Den Haag.
NATIONALE VEREENIGING „PRO REGE".
Prov. Verband Zoid-Holland.
Onderpresidium van Ds. Jac. v. Nes
Czn. kwam het bestuur van het Prov. Ver-
band Zuid-Holland van de Nat. Vereeniging
I „Pro Rege" Zaterdagmiddag in het Chr. Mil.
Tehuis te 's-Gravenhag e in vergadering
bijeen.
Besloten werd dat de algemeene vergade
ring van het Verhond Zaterdag 21 April a.s.
te 's-Gravenhage zal worden gehouden Als
referent zal optreden Ds. J a c. v. N e s Czn
met het onderwerp: „Pro Rege en de Fas
cistische stroomingen".
Besloten werd aan het hoofdbestuur te
i Verzoeken het contra-rapport inzake de ver
houding van Pro Rege tot het Fascisme
door het afd. bestuur ingediend alsnog ten
spoedigste in het orgaan te willen opnemen.
Na bespreking van de propaganda werd
de vergadering door den heer Scheps met
gebed gesloten.
DE 75ste VERJAARDAG VAN DEN
EX-KEIZER.
Op 27 Januari a.s. zal ex-keizer Wilhelm
in Huize Doom zijn 75sten verjaardag her
denken.
DE BETEEKENIS VAN
VERSCHILLENDE DOODSTRAFFEN
Dr. M. H. A. van der Valk te Hillegers-
berg schrijft ons:
Toen i.l. Dinsdag v. d. Lubbe was geëxe
cuteerd, kwam uit Duitschland een eigen
aardige commentaar over de keu-*e van de
wijze der doodstraf.
Velen hadden tot het laatste oogenblik
gedacht, dat de terechtstelling in het open
baar zou hebben plaatsgegrepen, b.v. vlak
tegenover het gebouw van den Rijksdag, en
wel door ophanging, wat in Duitschland de
meest onteerende manier van executie is
Onder den invloed van Hitier echter die
ook in dit .opzicht wel het laatste oordeel
zal hebben geveld, meent men, dat, indien
niet uit overweging van tact, zeker uit een
gevoel van maat, de terechtstelling niet
door den strop, maar door onthoofding met
den valbijl is gekozen. De veroordeelde was
immers geen gemeen misdadiger, maar zou
uit politieke overtuiging (wat ik persoon
lijk betwijfel) hebben gehandeld.
Nu is het merkwaardig dat bij de oudi-
volken, als nu nog bij de Chineezen, de
doodstraf door onthoofding juist oneervoller
was dan die door ophanging.
De Romeinen b.v., die de doodstraf toe
pasten door verbranding, ophanging, afstoo
ting van de Tarpejische rots (voleens de
„Wet der twaalf tafelen" 451 v. C.), ont
hoofding (eerst door den hjjl, offerbijl, wijl
de strafoefening den goden aanging als
handhavers van het recht), het werpen
voor de wilde dieren, en later door kruisi
ging (eerst na de Punische oorlogen) von
den de terdoodbrenging door verbranding,
na geese'ing, de zwaarste straf, waarom de
kerkvaders, ais Tertullianus, haar, als zij
aan de christenen werd toegepast zoo door
en door onrechtvaardig vonden.
Bij de Joden, waar de doodstraf was ge
steld op: moord (niet op doodslag, hoewel in
Gen. 9 G gecombineerd). Godslastering, sab-
bathssohennis, verleiding tut afgoderij, ver
wonding van een zwangere bloedschande,
echtbreuk, onnatuurlijke ontucht en men-
schenroof. maar uiterst zelden werd toege
past. wijl het indiciën-bewijs (gronden van
vermoeden) niet werd tdegepast, en er min
stens twee getuigpn moesten zijn, die het
misdrijf terdege goed gezien hadden be
stond vierderlei doodstraf: steeniging, ver
branding, venvorging (ophanging) en ont
hoofding. Deze laatste straf werd als de
zwaarste gerekend Mattheus 141 v.v. (vol
gens de Mischna op Esther zou het hoofd
van Koningin Vasti aan haar man Ahasve-
ros ook op een schotel zijn aangeboden) en
(Hand. 12:1), en werd voltrokken, niet als
bij andere volken door het afslaan van het
hoofd, terwijl de gevonnisten bukten of
knielden maar terwijl zij op een blok lagen
vVan zekeren Jaqim wordt verhaald, dat
hij, uit wroeging, omdat hij zijn oom bespot
had, toen deze naar de strafplaats geleid
weid, de geheele vierderlei executie op zich
zelf toepaste: hij hing zich op aan een paal,
nadat hij er een vuur onder had aangelegd,
en een zwaard er onder geplaatst, waarin
hij bij het afbranden van het touw neer
stortte, terwijl dan tegelijk een hoop steenen
op hem neerviel).
De onthoofding werd bij de Joden alleen
toegepast in geval moord met voorbedachten
rade volkomen bewezen was, en ook in
geval mannen (geen vrouwen en minder
jarigen) een stad tot afgoderij hadden ver
leid.
Met het oog od het humanistisch streven
.van dezen tijd, ook in zake de toepassing
der doodstraf mag ik zeer wei aanhalen
wat de wijageeren Kant (Rechtslehre V, 168
v.) „er is geen gelijksoortigheid tusschen
een leven, hoe ellendig ook, en den dood"-
en Hegel (Philos. des Rechts p. 345): „om
dat het leven den geheelen omvang van het
bestaan is, kan de straf niet bestaan in het
doen betalen van een - waarde, welke niet
gevonden kan worden, maar alleen in het
ontnemen van het leven zelf', gezegd heb
ben, wat ook Schleiermacher onderschreef
DE ..BLANCCT-PUZZLE
EN DE ONDERWIJZERSSALARISSEN
Het gaat ons thans als vader ën zoon met
den ezel in 't verhaaltje: we laten ons heen
en weer duwen. Op 10 Jan. 1.1. schreven we
op gezag van anderen:
Het departement van Onderwijs heeft
de onderwiizers meegedeeld, hoe de blij
vende salarisverlaging van tien procent
in plaats van de bestaande kortingen,
zal werken. Dit geschiedde in een brief
aan de duizenden besturen der gesubsi
dieerde bijzondere scholen en aan de
ruim duizend gemeentebesturen; welke
brief bestond uit 'n groot kwarto formaat
vel van vier bladzijden, waarvan er drie
onbedrukt waren.
Op 11 Jan. herstelden we dit op gezag van
het hoofd van een Christelijke School, die
ons meedeelde, dat hij het bericht op een
eenvoudig stukje papier had ontvangen.
Toen dit reeds geplaatst was. schreef, ons
een ander hoofd, dat noch hij, noch zijn
colleeas, noch het bestuur een circulaire
met drie blanco bladzijden hadden ontvan
gen: 't was allemaal enkel groot meridiaan
We waren dus aanvankelijk wel verkeerd
ingelicht, zeiden we tegen ons zelf en we
voelden ons diep-schuldig, dat we zonder
nader onderzoek het departement van roya-
iiteit beschuldigd hadden.
Maar achdaar bereikt ons Zaterdag
een brief van het hoofd eener school en die
schrijft er onbeschroomd boven: Papierver
spilling. En dan voigt er: „Wij werken met
4 scholen onder hetzelfde bestuur en ont
vingen iedpr 3 blanco bladzijden en 1 be
drukt. Het corpus delicti deponeer ik
hierbij. U kunt hel bewaren ten redactie^
bureele. 't Heeft mij al ergernis genoeg ge
geven".
De circulaire, waarover we op 10
Jan. schreven No 17221111, afd. L.O.F.,
Betreflende salarisverlaging 1934, ligt hier
naast ons: alle twijfel is uitgesloten.
Hebben anderen een eenvoudiger circu
laire ontvangen? Zoo ia, dan weten we
maar één verklaring. Zooals we reeds schre
ven: er moeten duizenden verzonden zijn.
De „royale" circulaire is uit plaats A; de
eenvoudige uit R: missehen is tijdens de
expeditie opgemerkt dat het goedkooper
kon
De salarisverlaging zelf.
Nu we toch over dit onderwerp schrijveu.
kunnen we de on'gehuwden geruststellen,
wat de mededeeling betreft in ons nummer
van lü Jan. '1., 2e blad, 3de kolom. Daar
staat: „de onsrehu w-ier.aftrek blijft op 30%
bepaald'"; en dit moet natuurlijk zijn 3%.
Over de inhoud van dat artikel, overge
nomen uit de r.k. Gelderlander schrijft
ons net hoofd eener school nog het vol
gende:
„De redeneering van de R.K. Gelderlander
is éénzijdig. Alleen een hoofdaktebezitter
ontvangt, ongehuwd zijnde, na 16 dj., geen
verhoogingen meer. Men komt daarmee in
de lijn van de salarisregeling van 1925, toen
een ongehuwde na 15 dj. geen verhooging
meer kreeg.
De ongehuwde, niet hoofdaktebezitter,
ontvangt na 18 dj. nog een minieme ver
hooging van pl.m. f 4 per jaar en daarna
ook niets meer. Die mist dus 2 verhoogin
gen. Die is dus beter af dan onder de sala-
risregsling van 1925. Op onze school moeten
de gehuwden met kinderen, die ongeveer 20
en meer dienstjaren hebben de zwaarste
offers brengen, niet percentsgewijze, maar
in bedragen. En ze zitten juist in de zorg
volle jaren."
In opdracht van de Nederlandsche Ver-
eeniging voor Armenzorg en Weldadigheid
heeft Mr. J. Everts, secretaris van den Ar
menraad te Amsterdam, bovengenoemden
Gids samengesteld.
Dar.k zij de medewerking van een aantal
deskundigen op dit gebied is een lijvig,
practisch handhoek tot stand gekomen, dat
voor de vereeniging wordt uitgegeven door
den uitgever J. P'oegsma te Zeist
In 25 hoofdstukken, alle voorzien van een
orienleerende inleiding, wordt gehandeld
over de volgende onderwerpen:
Algemeen overzicht van het maatschap
pelijk hulpbetoon: Ondersteunende instellin
gen van algemeenen aard; Werkloozen-
steun; Geldelijke ondersteuning van behoef
tige Nederlanders in het buitenland; Ourie-
liedenzorg; Arbeidszorg voor onvohvaardi-
gen; Zorg voor lichamelijk gebrekkigen;
Zorg voor slechthoorenden; Zorg voor doof
stommen: Zorg voor blinden; Zorg voor
zenuw- en toevallijders, psychopathen,
krankzinnigen, imbecillen en idioten; Zorg
voor en onderwijs aan zwakzinnigen; Hulp
verleening bij ongelukken en rampen; Tuber
culosebest rij ding en zorg voor tuberculose
lijders: Kindeniitzending: Zorg voor wee
zen en halfweezen; Zorg voor de verwaar
loosde jeugd; Zorg voor de ongehuwde moe
der en haar kind; Bescherming van vrou
wen en meisjes; Reclasseering van volwas
senen; Hulp aan onbehuisden, zwervers,
landloopers en bedelaars; Drankbestrijding
en zorg voor drankzuchtigen; Landverhui
zing; Voorschotverleening en woekerbestrij
ding; Opleiding tot maatschappelijk werk
Het naslaan van hel werk is door een
doelmatige indeeling van de stof zeer ver-
gemaKkelijkt terwijl een uitvoerig alfabe
tisch register aan het geheel is toegevoegd.
AFDEELING OVERIJSSEL VAN J.V. OP G.G.
40-jarig Jubileum
Op den 2en Paaschdag hoopt de Afd. Overijssel
van den Ned. Bond van J.V. op G.G., haar 40-ja-
rig bestaan te gedenken. In het gebouw der Socië
teit tot Nut en Vermaak. Een 3-tal vergaderingen
rullen er dien dag worden gehouden: een morgen-
vergadering. die een huishoudelijk karakter zal
dragen, een middagvergadering, waar enkele oud
leden zullen spreken, terwijl de avondvergadering
als een gezellige vergadering Is bedoeld.
Naar we vernemen, ligt het voorts in de bedoe
ling, de geschiedenis der Afdeeling te doen vast
leggen ia een uit te geven Gedenkschrift
rheumatische pijnen
die U hel leven vergallen, daarvoor
helpen nu "AKKERTJES" zoo bui
tengewoon. Niet alleen dal de pijnen
verdwijnen, maar AKKER-C ACHETS
verdrijven bovendien uil 't lichaam
de stoffen, die de pijnen veroor
zaken. Neem daarom "AKKERTJES"
bij aandoeningen als gevalle koude,
Griep, Spierpijn, Zenuwpijn. Slachls
50 cl. p. 12 stuks. Overal verkrijgbaar.
Zaterdag heeft Mr W. C. W e n d e 1 a a r
in een buitengewone raadsvergadering Hf-
soheid genomen va,n de raadsleden, wethou
ders secretaris enz. van de gemeente Alk
maar.
Wethouder J. Westerhof heeft er daar
bij a^.n herinnerd, wet de scheidende burge
meester in Alkmaar heeft tot stand gebracht
In de burgemeesterskamer werd vervol-
gene een zeer druk bezochte receptie gehou
den. De burgemeester van Schoorl sprak
burgem. Wendelaar toe namens de bur
gemeesters van de 18 omliggende gemeen
ten, waarna hij een schilderij aanbood van
den Alkmaansohen schilder Koos Stikvoort.
BIJ DE GROEVE
VAN WIJLEN Dr. VELDHOEN'
De heer C. E. Klink te Voorburg begint een
artikel over wijlen den hoofdredacteur van
het „Chr. Hist. Weekblad" voor Zuid Hol
land met de dichtregels waarin de Geneste;
zijn smart u tte bij het graf van den predi
kant-dichter Abraham des Amorie van der
Hoeven in 1855 overleden.
Hij heeft een vollen dag gewerkt,
(geleefd, geleden
Gelouterd door zijn God,, den goeden
(strijd gesi
In rijken geestesbloei, in groote reed'
(naarskrach
Ten einde toe zijn eed'le taak volbracht
Zijn plaats is ledig: zacht heeft God
(hem weggenomen:
Ontzettend klonk de mare in 't rond.
Elk voelt, eea plaats is leeg op Vader-
landschen grond,
ROFFELRIJMEN
Precies!
Ik krijg van m'n beminde lezers
En lezeressen vaak een feit
Dat waardig is ontrukt te worden,
Met haast, aan de vergetelheid
Het nuchtre dagelijksche leven
Is rijk aan humor en genie,
Het is voor mij een bron van klare
Van roffelende poëzie.
Dit is een liedje voor den meester
(Lees, als je wilt: de schooljuffrouw)
Dis mogelijk op zijn volmaaktheid
Van in- en doorzicht pochen zou.
Dis meent in vrijheid te beschikken
Over het lichaam van het kind
Dat zich, gedioongen door de leerplicht,
Moet voegen onder zijn bewind.
Er stond een meester voor een klasse
(Hier volgt een stuk geschiedenis!)
Hij had een jeugdigen discipel,
Die jongen rook niet al te frisch,
(Ik durf geen sterker woord gebruiken
Toen zei de meester op een keer:
Piet! moeder moet j'es lekker wasschenl
'k Zal 't zeggen! zei de jongenheer.
De nacht verstreek; de nieuwe schooltijd
Brak aan; de meester keek naar Piet;
Piet veerde op en bracht een briefje;
Van moeder! zei-die, anders niet.
De meester maakte 't schielijk open,
En las het volgende relaas:
„Mijn jongen is om an te leer en
Maar niet om an te ruiken, baas!"..,
LEO LENS.
(Nadruk verboden.)
Een eere-plaats in de rij der wijzen
(en der vromenf
„Wie, hem gelijk, wie zal ons leeren
(en vermanen?'1
Klaagt zijn gemeente, een schaar van
(duizenden, alom,
Zijn plaats is ledig in 't heiligdom!
En „leeg" weergal t ons hart, vol
(hulde, liefde, tranen...
Uw woord, uw beeld, uw geest leeft
(diep in ons gemoed,
O gij beweende man, in 't koninkrijk
(des Heeren,
Zoo groot, zoo liefd'rijk en zoo goed!
Het is de laatste tien jaren opvallend,
dat het niveau van de wellen gestadig aan
het dalen is. Bij het slaan \a» pompen
moet men steeds dieper gaan. Deels schijnt
dit te wijten te zijn aan vermindering van
den neerslag maar aan de andere zijde ook
aan de onttrekking van geweldige water
massa's door de waterpompstations voor de
watertorens.
