Uitvaart Dr Mr INS. G. Veidhoers
DAMRUBRIEK
m
m
9
m
m
s
m
IJ
ÉÊf^
m
m
a
m
IS.'m5
DINSDAG 9 JANUARI 1934
EERSTE BLAD PAG. 3
INDRUKWEKKENDE ROUWDIENST
IN DE NED. HERV. KERK
TE VOORBURG
DE BEGRAFENIS TE
ALPHEN AAN DEN RIJN
Terwijl 't landelijk Voorburg gisterochtend
lijke stralen van het winterzonnetje, hing er
in de Ned. Herv. Keik aldaar een ware
rouwsfeer, gebracht door een massa
vrienden en bekenden van wijlen i)r.
jy,0. eiunuoii, v, icns stoneiijK over
schot te Alphen aan den Rijn ter
aa.uc werd gooiou. Ook in de omgeving van
het Kerkgebouw hadden honderuen beiang-
Bteilenden zich verzameld om althans icis
van de droeve plechtigheid te kunnen aan
schouwen.
Wie er waren
Tn de kerk werden door ons opgemerkt
een groot aantal collega's van den beminden
p.. ......in o.m. ue öcnoveniugscne predikan
ten A. Offeringa, J. de Jong, L. Boer en H.
Stolik; vooits Ds. S. Kooistra en Us A. van
Gobsi, nemen van 's -uravenzande; Us. J.
Langman, oud-lid der Tweede Kamer en
thans predikant te Ue Lier; Us. G. C. Postrna
van Oudenbosch; Ds. J. Steehouwer van Al
phen aan den Rijn; Ds. H. IJsebiands van
Ter Heyde; Us. H. Bonders van Wassenaar;
Ds. N. Luijendijk van Hoek van Holland;
Ds. J. de Hoog, wethouder van Voorburg;
Ds. Verhagen van Wateringen; Ds. Mr. W. S.
de Vries, Geref. predikant te Voorbuig. Ver
der waren o.a. aanwezig Jnr. Stern, burge
meester van Voorburg; burgemeester Keyzer
van Leidschendam met de genu entesecreta
ris, de heer W. Trapman; de Tweede Kamer
leden Snoeck ITenkemans en Tilanus; gene
raai Ph. W: Weber; generaal b.d. Zeeman;
burgemeester J. H. Crezée van De Lier; de
heer J. b. Saxnson, uitgever en voorzitter
der Chr. H.B.S. te Alphen; oud-burgemeester
Dr. J. H. Lovink van Alphen; Mr. IJ. Lang-
hout, lid van den Voorburgschen gemeente
raad, die het Comité van Winterlezingen en
de Oranievereeniging te Voorburg vertegen
woordigde; de heer P. Bartlema, hoofd der
Van Wassenaer Hoffmanschool; de heer W.
Visser hooid der Emmascnooi; terwijl de
heeren Tollenaar en Minkhorst de Juliana-
school vertegenwoordigden. Het hoofd dier
School, de heer v. d. Berg, was in zijn kwa
liteit als wnd. scriba van den Kerkeraad
aanwezig. Nog werden opgemerkt notaris
Beguin en de heeren L. G. Rooyaards (voor
zitter), D. J. Karres (secr.), C. Wildenberg,
leden van het dagelijksch bestuur der Gew.
Lanristormcommissie Z. Holland-West en
voorts de commandant van het corps, majoor
J. P. Boots.
Tot de verdere belangstellenden behoor
den de meeste notabelen der Ned. Herv.
Gemeente van Voorburg, alle Kerkvoogden
en alle Kerkeraadsleden.
Om half twaalf bereikte de uit zes auto s
bestaande stoet het kerkgebouw. Met den
stoet kwamen mede de naaste familieleden
van Ds. Veldhoen, waaronder een zwager
Ds. W. Lokhorst uit Hilversum en voorts
Ds. J. de Bruin uit Alphen a. d. Rijn, zoo
mede cand. A. Sonneveld uit Voorburg.
Aanvang van den dienst
Kort daarop beklom D s. A. H o e k e r t,
Ned. Herv. predikant te Voorburg (die tevo
ren een korten dienst ten sterlhuize had ge
leid) den kansel. Dtze was niet een dun
rouwfloers bekleed, terwijl de kist, die even
eens met een rouwkleed was omhangen en
waarop een enkele palmtak rustte, reeds
's morgens voor de preekstoel was opge
baard. j
Ds. Hoekert, die sprak namens de kerke
lijke gemeente van Voorburg en alle vereeni-
gingen en scholen, waarmee de overledene
in relatie had gestaan, verzocht allereerst te
zingen Ps. 103 8 (Gelijk het gras is ons
kortstondig leven) en las vervolgens Ps. 23
14j i jon. <u; Z Lor. 5 1; Openbaringen
14 13 en Ps. 121. Hierna ging hij voor in
gebed.
Toespraak Ds. Hoekert
„Diep bedroefde mevrouw, Nico, Tratis
ledje, verdere familie en gemeente, zoo ving
spi. aan, de smart, die ons aller hart ver
vult, is heel groot. We kunnen het ons niet
indenken, dat we hier vergaderd zijn om het
stolienjk overschot van Mr. Dr. Veldhoen
aan den schoot der aarde toe te vertrouwen.
We kunnen het niet gelooven, dal we hem
nooit meer op aarde zullen weerzien. Deze
gebeurtenis herinnert ons aan het klaaglied
van Daviu over Saul en Jonathan en op dit
oog.nbiik verstaan we eigenlijk pas iets van
die woorden, want niet alleen voor de fa
milie, doch voor een ieder die eenmaal met
hem in aanraking kwam heeft hij een onbe
schrijfelijke leegte aehter zich gelaten.
Zijn scherpzinnige doch kinderlijke geest
had voor ons allen toch ook iets vaderlijks.
De hulpprediker en spr. voelen zich ver
weesd. Ook in de Kerkbode zal de thans ont
slapene zeer gemist worden, alsmede op de
redactievergadcringen, die van haar glans
zijn beroofd. Allerlei andere vergaderingen
zooals van de wijken, de comité's worden nu
veel moeilijker. Van de catechisanten was
hij de leermeester, maar tevens de vriend
en hoe geliefd was hij bij de jeugd, o.a. als
voorzitter der Hervormde Jeugdorganisatie.
Wat zullen de Zondagsscholen in het dorp
en in het Oosteinde aan hem missen en de
GJ.M.V.
Bovendien de Kerkvoogden, Yotabelen,
Kerkeraadsleden, ja allen, die een functie in
het kerkelijk leven op VQorburg vervulden,
staan als verslagen.
De banden waren zoo hecht, dat hij van
zijn koster sprak als zijn beste kameraad.
Groot was ook zijn liefde voor de scliohn.
Reeds hij zijn intrede op 19 Februari 192e
riep hij het uit: Aan het Christelijk onder
wijs heb ik mijn hart verpand! De Van Was
senaer Hoffmanschool, de Wi! 4'lmina Mulo-
school en de Sophia-kleuterschopl hebben
het in 't bijzonder ondervonden dat hij des
tijds de waarheid sprak. Als voorzitter van
ae Mulo school getuigde hij er tevens voort
durend van, over de kerkmuren heen de
broederhand aan anderen te willen reiken.
Hij was verder de man van Protestantsch
Nederland en dat hij voor het Nederl. Bij
belgenootschap op de bres stond spreekt na
vorenstaande haast vanzelf. Ds. Veldhoen
was bij geen bepaalde kerkelijke vereeniging
aangesloten omdat hij zich uitsluitend v.ilde
belasten met het prediken van den Christus.
Dat hem de eenheid op kerkelijk gebied
zeer ter harte ging moge blijken uit zijn ai
beid voor het Ned. Verbond tot Kerkherstel.
Uit zijn eerevoorzitterschap dor Chr. Werk
liedenvereeniging „Bidt en Werkt" sprak
zijn sociaal gevoel. Ook op dit terrein werd
nimmer te vergeefs een be>;nep op hem ge
daan. Als er op een vergadering twee spre
kers wegbleven, dan sprak hij voor drie. Hoe
enthousiast kon hij c.ok het woord voeren
als het ging om het gezag; Koningin en Va
derland. Wat hij bcteekende op den preek
stoel, daarover heeft spr. het Zondag in de
godsdienstoefening reeds gehad. Hij was een
redenaar van groot talent, bij de gratie Gods.
'•"etreliik wa« hii een zondaar en dat wist hij
zelf ook, doch hij was gereinigd in het bloed
van Jezus Christus. Drie jaar geleden, toen
sij in het Diaconessenhuis te Leiden naar
de oneratiekamer werd gereden, zei hij kin
derlijk het versje op: „God is altiid bij mij",
hetgeen er op wees, dat hij toen al tot stei
ven bereid was. Wij naogen dan ook geloo
ven, dut hij nu in Gods heerlijkheid is opge
nomen cu zeggen: De Heere heeft gegeven,
de Heere heeft genomen, de naam des Hee
ren zij geloofd!
Met dit alles bedoelen we niet Ds. Veld
hoen te prijzen, zelfs den Christen Veldhoen
niet, doch enkel en alleen God, Die zulk een
man gaf, en ons nu plotseling herinnerde
aan de woorden: „Memento Mori", Gedenk
»e sterven, en: „Wij, die sterven gaan, groe
ten U".
Met een troostwoord tot de familie ein
digde spr.
Toespraak Ds. Bokma
Nadat allen vervolgens hadden gezongen
Gez. 49 5. een lievelmgsvers van Ds. Veld
hoen, sprak Ds. Bokma, van Schiedam, een
kort woord namens het Provinciaal Kerkbe
stuur van Zuid-Holland en alle andere be
sturen boven den Kerkeraad. Deze gewaagde
eveneens van de diepe ontroering die alom
was gewekt en getuigde van de bijzondere
hoogachting, welke Ds. Veldhoen bezat, niet
alleen vanwege zijn kennis van het kerke
lijk recht en de wetten van het vaderland,
maar bovenal wegens zijn groote mensche-
lijkheid en zijn Christen-zijn. Dat deze hoog
begaafde man zoo eenvoudig en vriendelijk
was meende spr. te moeten verklaren uit
Petrus' woorden: „Weest met ootmoedigheid
bekleed". Het plotselinge heengaan van Ds
Veldhoen doet opnieuw de vraag rijzen: wat
is het leven?
Doch op het vers „Gelijk het gras is ons
kortstondig leven" volgt een ander,
„Maar 's Heeren gunst zal over die Hem
vreezen, in eeuwigheid altoos dezelfde we
nt slotte verzekerde spr. de weduwe en
ige familieleden, dat de overledene niet
licht zal worden vergeten en verzocht hij do
anderen in het volle vertrouwen God te bid
den voor de nabestaanden.
DE BEGRAFENIS TE ALPHEN AAN DE
Ds Rutgers spreekt
Ds Rutgers, van Katwijk, sprak voorname
lijk naméns het Chr. onderwijs. Hij wees er
op, dat Ds Veldhoen het Chr. beginsel ot.
ieder terrein des levens tot gelding wilde
zien gebracht, op dat van de Kerk, den
Staat, de maatschappij en vooral ook de
School. Op tallooze vergaderingen heeft hij
voor de Chr. school gepleit, maar hij liet hei
niet bij het woord, doch toonde zich tevens
een man van de daad. In Alphen aan den
Rijn had hij een groot aandeel in de tot
standkoming van de Chr. lagere school, de
Chr. Tuinbouwschool en de Chr. HBS. H:j
toonde zich een man, die altijd bereid was
met personen van andere kerkformatie sa
men te werken. De opleiding voor Chr. on
derwijzers genoot evenzeer zijn groote be
langstelling. In den Bond van Chr. Kweek
scholen nam hij dan ook een vooraanstaan
de plaats in. Hij was jaren achtereen secre
taris van de Chr. Kweekschool te Leiden.
Als zoodanig mocht spr. veel met hem sa
menwerken en leerde tiij hem waardeeren.
Merkwaardig was wel, hoe hij de moeilijkste
problemen met haast ongekende scherpzin
nigheid wist op te lossen en dat steeds weei
op kinderlijke wijze. Het moet dan ook wel
uiterst moeilijk zijn, om in al die opengeval
len plaatsen, die Ds Veldhoen achterliet, een
opvolger te vinden. Wat zijn heengaan be
toekent, weet met name de familie, doch zij
weet ook, dat het voor hem zelf niets dar,
winst beteekent Moge het lichtende spoor,
dat de overledene door Gods genade mocht
achterlaten, de familie tot troost zijn en ons
allen aansporen op zijn weg voort te wan
delen.
Nog werd het woord gevoerd door
Staatsraad mr dr J. Schokking
Het is niet gemakkelijk op een rouwdienst
te spreken, a'.dus spr., er is veel meer nei
ging om te zwijgen, omdat het weer geble
ken is, dat Gods gedachten zooveel hoqge-
zijn dan onze gedachten. Het is verder goed
stil te zijn, want er is tegenwoordig dikwijls
zoo weinig eerbied meer voor het leven en
den dood.
Veel spreken brengt het gevaar met zich,
dat het geweldige van den dood wordt weg-
gesproken. De vele smart, die er thans is.
brengen we het liefst in Gods huis, want we
weten, dat er dan alleen Goddelijk licht
komen kan.
Spr. wilde den overledene herdenken als
lid van het hoofdbestuur van de Chr. Hist
Unie en als voorzitter van den Kamerkies-
kring Leiden. Hij behoorde tot de weinigen,
die niet in de engte van het kerkelijk, noch
van liet politieke leven hieven. Spr. was
geestelijk nauw met den overledene verbon
den, omdat ook hij er van overtuigd was,
dat de verbreiding van het Evangelie niet
tot de kerk beperkt moet blijven. Hoe be
schamend is het, dat dit pas na 2000 jaar
begint door te dringen. Ds Veldhoen heeft
er in den nacht voor gestudeerd, om den
doctorsgraad in de rechten te halen, terwijl
hij reeds predikant was, teneinde aldus een
hetere kijk te krijgen op de verhouding tus-
schon Kei 1c en Staat. Populair is het Evan
gelie nooit geweest, dat heeft ook de christen
politicus te verstaan en dat verstond Ds
Veldhoen ook. Al zijn arbeid heeft hij nooit
verricht om persoonlijk roem te erlangen.
Dat ware verloochening van het Evangelie
geweest. Zijn grootste doel was land en volk
te dienen en dat kon hij niet beter doen,
omdat hij het deed in het licht van het Va
derland, dat boven is.
Toespraak Dr. Rooyaards.
Namens de Nationale Landstormcommie-
sie werd, wegens verhindering van haar
voorzitter, luit.-gen. L. F. Duymacr van
Twist, 't woord gevoerd door Dr. Rooyaards,
tevens voorzitter der gewestelijke Land-
storrncommissie Zuid-Holland-West. Deze
herinnerde aan de aangename samenw ir
king, die de B.V.L. steeds met Ds. Veldhoen
heeft gehad en memoreerde de heldere en
wehloorwrochte adviezen waarmee hij den
landstorm ter zijde stond. Herhaaldelijk
heeft Ds. Vcklhoer. zijn stem laten hooivn
voor het wettig gezag. Spr. besloot met de
verzekering dat de B.V.L. zal voortgaan in
den geest, die het eigendom was van Ds
Veldhoen.
Slotwoord Ds Lokhorst
De laatste spr. was Ds. Lokhorst, Ned.
ITerv. predikant te Hilversum en zwager
van den overledene, die allen dankte voor
de bewijzen van medeleven en er op wees.
dat God alleen de ware vertroosting bren
gen kan. Doch gij allen, aldus spr., hebt ge
daan wat ge kondt
Tot besluit van de plechtigheid werd ge
zongen Ps. 66 10: „God zij altoos op 't
hoogst geprezen".
Na de rouwdienst in de Ned. Herv. Kerk
te Voorburg, vond de teraardebestelling
plaats te Alphen a. d. Rijn. Gt-ruimen t'.jcl
voor de rouwauto's kwamen, waren reeds
zeer velen gekomen cm aan wijlen Ds. Veld
hoen, die ook in het leven van Alphen a. d
Rij.i, zulk een eenige plaats heeft ingeno
men, de laatste eer te betuigen. Ds. Veldhoen
heeft eich naast zijn ambtelijk werk ook fo
Alphen gegeven voor het Chr. vereen, leven
in zijn geheel, en dat de waardee-ring voor
dezen arbeid groot is, bleek gistermiddag
overduidelijk. Ook van buiten waren er ve
len, zoodat in de omgeving van do begraaf
plaats Schoolstraat, een lange file auto's
stonden.
Onder genoodigden en autoriteiten zagen
we o.a. den heer P A Colijn, burgemeester
van Alphen a. d. Rijn; Prof. Visscher; veie
predikanten o.w. Ds. A. W. Voors, pred -dir.
der Martha-Stichtivig; ouderlingen, diake
nen, kerkvoogden en notabelen Ned. Herv.
Kerk, Julianastraat; bestuur Chr H. B. S.
Alphen, waarvan Ds. Veldhoen een der op
richters was; bestuur Chr. Lagere Landbouw
school, Alphen; kapitein Boulogne, als ver
tegenwoordiger van Gen. Deymaer v. Twist:
Maj. J. P. Boots en luit. Karres immens Gew
Landstorm Comm. Z.H.W en vele officieren
van den Landsto m; den heer A J. Dekk:
voorganger Evangelisatie Hooftstraat en 1
stuur dier Evangelisatie; deputatie Chr.
Oranjevereen. Voorburg; heeren Mr. Y.
Langhout en H. E. G. Ruijs namens comm.
winterlezingen Voorburg; depu'atie Chr.
bond Spoor- en Tramwegpersoneel Voor
burg; heeron Jac. Wilbrink, C. E. Klink en
H. van Boeyen namens kamerkieskring Lei
den der C.H. Unie; bestuur C.H kiesvereen.
van Alphen; raadsleden van Alphen en vele
andere vooraanstaande personen, te veel on:
alle bij name te noemen.
Nog eenige toespraken.
Op het kerkhof te Alphen word de baar
grafwaarts gedragen door leden van den
kerkeraad der Ned. Herv. Kerk te Voorburg
Gedekt met een palmtak werd de kist in
het famliliegraf bijgezet en hierna sprak als
j eerste spreker Ds. Hoekert van Voorburg
enkele laatste afscheidswoorden, namens
kerkeraad, kerkvoogden, notabelen, gemeen"
te en namens vele vereenigingen te Voor
burg.
God had in Ds. Veldhoen veel geschonken
en Hem zijn we dank verschuldigd. Mijn
collega heeft naar Boven genien en gevon
den Jezus Christus als het ééne noodige vooi
leven en sterven. Dit heeft de overledene
steeds gepredikt. Tot weduwe, kinderen
familie sprak Ds. Hoekert innige woorden
an troost.
De heer Sonneveld, hulpprediker te
Voorburg, betuigde aan het graf zijn groote
erkentelijkheid voor alles wat Ds. Veldhoen
voor hem is geweest. Heengegaan
man van groote kennis, maar ook een echte
meelevende huisvader. Na het ontroerend
bericht over het sterven van Ds. Veldhoen,
mogen we zeggen: God is mevrouw en kin
deren nabij gewepst ey, Hij zij hen steeds tot
steun en staf, zooals geschreven is: „Zalig
hij die Jacobs God ter hulpe heelt".
Ds. Johs. Stehouwer van A'phen a.d.
Rijn sprak namens gemeente, kerkeraad,
kerkvoogden en notabelen van Alphen. Ze
ventien jaar heeft Ds. Veldhoen Alphen
gen dienen in het ambt en thans rust hij in
Alphens grond. De geheele gemeente is ge
komen -naar dit graf; er is zooveel te zeggen
en waar te beginnen en waar ie eindigen.
Ouderen en jongeren zij weenen. Als dit hier
reeds is, hoeveel te meer bij weduwe en kin
deren. Alphens gemeente heeft met de fami
lie geweend, maar ook" gebeden. Dank zij
wij verschuldigd en daarvan willen we ook
getuigen, n.l. dank aan God, voor alles wat
Hij in Ds. Veldhoen heeft geschonken. Hij is
zelf door het Evangelie gegrepen en heeft
daarvan getuigd en kon daarom zooveel zij-1
voor Gods kinderen en zooveel voor volk en
Vaderland doen.
Thans leeft hij bij zijn Verlosser en heeft
de palmtak der overwinning ontvangen. Ds.
Stehouwer sprak tot de vele aanwezigen
het geheele kerkhof was tot in alle hoekon
bezet woorden van ernstig vermaan, en
wees er op dat allen moeten verschijnei
voor het aangedicht van Jezus Christus.
Kapitein Boulogne sprak namens Gen.
L. F. Duymaer van Twist en Nat Landstorm
Comm. Herdacht werd het vele, dat Ds.
Veldhoen ti/Jens de mobilisatiejaren he .-ft
gedaan voor de manschappen, zijn groo'
liefde en vriendelijkheid voor allen. Ook
alles wat gedaan is voor den Landstorm,
door hem die een warm strijder v/as voor de
Koning der Koningen en ook een warm stiij
der voor H.M. de Koningin.
De plicht van ieder Christen heeft de over
ledene duidelijk getoond, in zijn leven
eerbiediging van het gezag en uitdraging
der Chr. beginselen.
Een woord van dank voor de ondervonden
liefde en innige belangstelling sprak na
mens de familie, Ds. J. \V. v. I okhor
van Hilversum, zwager van Ds Veldho<._.
Ds. Hoekert van Voorburg werd in het bij
zonder dank gebracht voor zijn teere wijze
van meeleven.
Een groote onder Israël 'Verd te Alphen
aan den Rijn grafwaarts gedragen, waai
van wc mogen schrijven „God nam heci
weg"; maar die door eijn geloof spreekt
nadat hij gestorven is en thans door
poorten is ingegaan in de stad en leeft
alle eeuwigheid.
men uitgebracht. Daarvan verkregen do
heeren A. P. Tjoelker te Surhuisterveen en
Uittenbogaard te Den Haag, resp. 611 en
266 stemmen. De andere stemmen waren
over een viertal andere candidaten ver
deeld, terwijl 14 stemmen blanco werden
uitgebracht. Er zal nu tussclien de heeren
Tioelker en Uittenbogaard een herstem
ming plaats vinden.
onderwijzersbenoemingen
arle (Geref. School), Z. Groothuis-
Minks te Den Ham.
ON DERWIJZEKSPENSIOEN EN
2uw adres. De Onderwijs-Centrale
heeft den Minister van Binnenlandsche Zaken
aanleiding van een vroegere briefwisse
ling over pensionneering op verzoek van on
derwijzers op 60-jarigen leeftijd geschreven,
dat naar haar meening het scheppen van een
uitzonderingspositie voor de onderwijze:n ten
aanzien van de mogelijkheid om op 60-jarigen
leeftijd pensioen te krijgen, gerechtvaar
digd te achten is wegens de on tandigheid,
dat op deze groep van overheids- en semi-
overheidspersoneel opnieuw een bijzonder
sterke inkrimping wordt toegepast.
Voorts, dat adr. met betrekking tot de
financieele consequenties niet onbekend is
met het feit, dat de voordeelen van vervroeg
de pensionneering aan de schatkist en de na
deelen ten leute van het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds komen. Deze omstandigheid
leek adrs. geen groot bezwaar: het Pensioen
fonds heeft in dezen tijd indirect groote baten
door de algemeens verlaging der pensioen
grondslagen. na van de hoogere grondslagen
in de voorafgaande jaren premie te hebben
ontvangen. -Zou toch het gevaar oveiwegen,
dat het Pensioenfonds te groote nadeelen zou
ondervinden, dan ware wel een oplossing te
vinden in dezen zin, dat de Staat zyn voor
deel uit deze vroegere pensionneering voort
vloeiende door vermindering van wachtgel-
n salariskosten in het Pensioenfonds
stortte.
Adr. verzoekt den Minister nog eens te
overwegen of op dergelijke wijze niet iets ge
daan zou kunnen worden in het belang van
het groote aantal werklooze jonge onderwij-
Schoolnieuws.
Prof. Dr. S. HOOGEWERFF. t
Te Wassenaar is, 86 jaar oud, gisteren
nacht overleden Prof. S. Hoogewerlf, oud-
hoogleeraar aan de Techn. Hoogeschool te
Delft.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Prof. D r. H. A. van Bakel, rector-
magnificus, heei't gisteren by den dies natalis
in openbare senaatsvergadering een rede
gehouden over: „Theologie des Kruises".
waarin hij bepaaldelijk Luthers beschouwing
naar voren bracht.
Hierna werd de bul van eere-doctor uitge
reikt aan pater F. J. Kruitwagen te Woerden.
Hierbij voerde het woord de promotor Prof.
Dr. J. S. Theissen, die den promovendus
schetste in zyn historische utud.ën, rakendi
den overgangstijd van de Middeleeuwen op
Nieuwe Geschiedenis (Thomas van Aquino,
Franciscus van Assisi- Imitatio Christi, enz.;
Aan mej. H. Boas, candidate in de Klass.
Letteren, werd een getuigschrift met eervolle
vermelding voor haar antwoord op een litte
raire prijsvraag uitgereikt.
VEREEN. VAN CHR. ONDERWIJZERS.
Voor de verkiezing van een lid van het
Hoofdbestuur in de vacature, die dit jaar
zal ontstaan door de periodieke aftreding
van den heer B. Visser, van Garijp, die niet
herkiesbaar is, werden totaal 1333 stcin-
i Loon. M v Looi
ioning. S. Potgieter. J. de Joni
i J Fraanje. M M
Meihorst. P v Ingcn on C
van Alkmaari de daine
Conk. J Raven en T Vos
I Hanneveld, A G M Pols
hem: de dames J. H- Kos
G Th Jansen. G Slakhors
i. C. L. Garrltsen. C. J A Jai
ECONOMIE EN FINANCIEN
Mendelssohi
NIEUWE LEENING AMSTERDAM
Do fa. Piers
6.000.000 5 pCt.
rn op Vrijdag 12
993 pet. De stuk
f 500. Halfjaa-rlljksch
Romb<
gere.
=en. H J Schaai
Alink. M H J
,-an Delft: de dame
W Lagendijk voo:
l J v Poppet voor costv
I de Ruiter voor costi
L v Dongen. M J Koot
EXAMENS-ANALYST
Aanmeldingen voor het analyst-
gedeelte kunnen tot uiterlijk 21 Januari ge
schieden bij den secretaris van do Centrah.
Com rsi e voor het Anaiyst-examen, dr. J.
v. d. Lee, Adrianalaan 283, Schicbroek, hij
aanmeldingsformulieren en volledige
inlichtingen over het examen te verkrijgen
zijn.
De afdeeling Onderwijsstatistiek van het
Centraal Bureau voor de Statistiek heeft
zich aangewend om ons regelmatig om
streeks de jaarwisseling met een nieuwe
publicatie te verrassen. Verleden jaar was
het de statisliek van het v. h. en m. o., dit
maal is het niet bij één g.\leven, doch zijn
gelijktijdig 2 publicaties betreffende de on
derwijsstatistiek verschenen.
De eerste is de tweede editie van de Sta
tistiek van het Gewoon en Uitge-
i d Lager Onder wijs en handelt
over de jaren 1930, 1931 en 1932. Dit boek
werk is een waardig opvolger van de vo
rige editie. Tal van gegevens, welke over
1929 nog niet konden worden verstrekt, zoo
als bijv materiaal omtrent het zitten blij
ven, het vertrek en de bestemming van de
leerlingen der lagere scholen, werden dit
maal volledig vermeld. Ook de gegevens be
treffende de klassegrootte, welke een vorig
maal eveneens werden opgenomen, ziji.
ditmaal bijzonder belangwekkend, omdai
thans bovendien is opgegeven, over hoeveel
leerjaren de leerlingen uit de klassen der
onderscheidene grootte-orden verdeeld zijn,
Het vraagstuk van de verschuiving van
openhaar naar bijzonder bij het g.l.o. is aai.
een hijzonder onderzoek onderworpen. Naar
■orm en inhoud sluit 't boekwerk in hoofd
zaak bij zijn voorganger aan. Met het oog
op de belangstelling in het buitenland zijn
de staten en tabellen alsmede de inhouds
opgave van Fransche tek>t voorzien. De i:
teressante inleiding, welke niet het minst
beteekenisvolle gedeelte van het werk vormt,
is van de hand van den chef der afdeeling
Onderwijsstatistiek. Dr. Philip J. Idenhurg.
De S t a t i s t i e k van het N ij v e r-
heidsonderwijs over de jaren 1931»,
en 1931*) is de eerste publicatie, welke van
wege het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek aan dezen tak van onderwijs gewijd
wordt. Het boekwerk is in twee deelen te
onderscheiden. In het eer»te deel wordt een
historisch overzicht geboden omtrent den
oorsprong en ontwikkeling van ons Nijver
heidsonderwijs, in het tweede gedeelte wordt
de huidige stand van dit onderwijs be
snroken.
Naar ons uit het voorbericht blijkt, zijn
tallooze moeilijkheden bij het samenstellen
dezer statistiek te ovenvinnen geweest Dit
verbaast ons niet Wie, met ons, wel eens
getracht heeft uit de Verslagen van den
Staat van het Onderwijs uit vroeger jaren
statistisch materiaal omtrent het Nijver
heidsonderwijs bijeen te garen, zal hebben
ervaren, dat hij daarbij voor een uiterst
lastige, vaak schier onmogelijke taak, ge
plaatst werd. Met deze stand van zaken voo.
oogen moeten wij erkennen, dat hetgeen ons
thans wordt aangeboden alle lof verdient.
Op heldere wijze wordt ons de geheele
gecompliceerden tak van onderwijs, welkt
wij gemeenlijk gemakshalve Nijverheids
onderwijs noemen, geschilderd en wat meer
zegt, voorzoover de bronnen zulks toelieten,
is de scherpe onderscheiding tusschen de
onderscheidene schooltypen in het historisch
gedeelte doorgevoerd. Resultaat van een en
ander is geweest, dat wij thans voor 't eerst
over een behoorlijk systematisch overzicht
omtrent het nijverheidsonderwijs beschik
ken. Ongetwijfeld zal deze publicatie in de
toekomst nog aan beteekenis kunnen win
nen, wanneer gegevens, welke thans nog
moesten achterwege blijven de nog veel
al primitieve scholadministratie was oor
zaak, dat op onderscheidene punten geen
volledig en betrouwbaar materiaal kon vvor
den bijeengebracht zullen kunnen worden
gepubliceerd. Tevens denken wij daarbij
aan een in voorbereiding zijnde statistiek
over het onderwijzend personeel bij het Nij
v er h ei d son d erwij s.
In afwachting van deze aanvullingen is
met de onderhavige publicatie reeds eer
groote stap in de gorrtn richting gedaan ei
wij houden er ons van overtuigd, dot allci,
die in ons Nijverheidsonderwijs belang stel
len, in dit boekwerk veel van hun gadiny
zullen vinden.
Wij zullen onzen lezers in de komende
weken een overzicht van de meest belang
wekkende feiten uit beide statistieken aan
bieden.
J de Graaff. J C Kellei
EXAMENS
Aan de v.m. 13 December t.m. 6 Jam
houden examens door de In 1911 Kon.
keurde Vereeniglng van Modovakscholei
derland, werd deelgenomen door 252 ca
de dames M v Wal
de dames M Goudkade i
(1e f
I J M Zoni
J F E Klazlnga
aassen, M Schiilte
3 H Ka:
K v Glnkel. J M Gi
Court. E
stumlère:
J Vos. G
v d Veer, j v d veer en J v d
stumlère en M W v Dük-TaDking
n Holland: mej. C. Bernard voor
mej. G J Enseling voor coatu-
den: de dames A- Schotanus
S Zoethout
J v d Berg
i de dai
DtJk
t P Beckers er
h. v. d Elst-'l
st: mej. G v Egteren voor
yerlandde dames W Piet
d Wlldt en L de Ruiter
anli mej. L. Stolt vo
am (West. Oost en
- Dalen. G Plikstra. A C Ge<
Zuid): de
E Koo-
M J v d Ban. L H
:enboom. N de Kluy-
Meer. J Punt. E de
Been en J E de Ho
tterdom (Noord):
H J de Roo voor
J M Westerholt
berkhof
istumière;
t mej. M A W C
M Docter. J H d<
ostumière en C -\
A M Bots en J l
en L C v. d. Ent
en J W Trug-
Vlömei
i J v d Weerthof vo
i M J Rouw voor c
van Velp: de dam
Peslnk. H J Derkser
I G Achterberg
i N Hlensch
i M de Nootler
:r. P de Wolf
Ch. Fllnter-
Jufi'éénV
rle der le<
behoudt
iig of e_.
De opbre
ch de bevoegdheid
at aflossing der lee-
te ga;
het gel
:elljk
kupitaalsullg:
leen in gen te f
een looptijd
flossing
RADIO-ARTIKELEN EN GLOEILAMPEN
De uitvoer in 1933 gestegen
In de maand December heeft, volgens rle
cijfers van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek. de uitvoer van radio-artikelen
naar de waarde bedragen f 4.658.0Ü0 lv.ui.
f 4.929.00U). Jver geheel 1932 bedroeg de
waarde van den uitvoer f 38.715.000 (v.j.
f 38.436.000). Lr is dus een lichte stijging te
constateercn. In 1931 bedroeg de waarde
in den uitvoer f 48.559.000.
De waarde van den export in gloei
lampen onderstreept nog duidelijker de
v rbeterde tendenz n 1933. De maand De
cember gaf ten uitvoer naar de waarde te
zien van f 825.000 (v.m. f 778.000). (/ver bet
geheele jaar 1933 bedroeg de waarde van
den export van gloeilampen f 8.515.000 (v.j.
f 7.476.000; 1931: f 13.302.000).
Rechtbank werd gister de vordering v
deld van de Ver. v. d. Effectenhandel te
contra de Bataafsche en Kon. Petr. Mij.
ng op goudbasis van de vervallen c
r dollarobligatie-!
was Mr Hyink, rechters
horbecke. V
nhandel pl
de Vei
i Mr M. va
Mr H. T. Asser, beider
gedaagde tn
1 Rechte-
natschap-
Mr F. A. Molstei
>el belangstelling van de zijde der
artljen.
len hebben den ge-heelen dag in bo-
n tot 's avonds zes uur.
echte renAl ten a en Mr Asser heb-
ende standpunt betreffende het er-
i goudclausule toegelicht, waarbij
t licht werd gesteld dat e
nde
ster betoogd, dat s
it woord: ..Zijn de bepalingen vervat
Diigatles. waartoe de coupons behooren
eoordeeling der vorderingen beslissend?"
fitte toe dat de V.S. een federatie vor-
n 48 staten onder een constitutie, welke
ndt. Elke bevoegdheid die niet door do
tie aan de FederalGovernment ls gege-
hoort aan eiken staat. Daaruit volgt: a.
r alle staten bindend zijn de federale be-
v die tot doe! hebbhen: ,,to coin money,
e the value of the foreign coin and the
b. dat
tures ten aanzien
upons
w-York geldt
ratle;
de
Jeben-
el bevoegd-
b Ee^n bepaling
belang gevolgdt
het Fed. Govern-
van Internationaal prlvaat-
.-lultend h-t recht van den
-rden toegepast,
irmee de vreemde staat ter
de door hem In het algemeen
•ntpol
i M C Br
roerden:
i D. Verr
6re„ C M Kram
rawer voor leerares;
Ie dames A J Oostvee
leule voor costumlère
Ungerlenaaier
Laman. G J v Telgen en A
or costumlère en J W Dupkei
dnm: de dait
i mej. J H i
>ekel, J KutJper
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG. 8 Jan. Gesl. voor he
lorna A, de heeren K. Tanis en C. d<
strijd.
De vraag or ODiigal
doordat zij papierdoll.
dollars ontvingen, benntwoordrt»
kennend. De dollars, welke zij 1
gen zijn wel In waarde verm'n
doch voor dl
kunnen gedaagden
den gesteld maar
voor hen gereed lig"
dent is. zijn in waard
deel de koopkracht
zelfs gestegen boven
latle genomen gouder
lolln1
paaJd op 15 Februari
woordelijk wor-
die in Amerika
Roosevelt presi-
mtnderd. Integen
pieren dollars ls
de uit de circu
its op basis van
tot de Bataafsche of de
erd de udtspraak be-
Redacteur: W. HOEKSTRA, Tulpeboomstr. 6 Den Haag.
Alle inzendingen betreffende deze rubriek te zenden aan bovenstaand adres.
Vraagstuk no. 620
Wit speelt en maakt remise
'oor alle vraagstukken geldt WIT BEGINT
WEDSTRIJDPROBLEMEN
Vraagstuk no. 618
Auteur: A. VAN DOMMELEN, Rotterdam
1
"J
Vraagstuk no. 619
Auteur: A. VAN DOMMELEN, Rotterdam
Mm
i§ m
li
1
Si
e
if
M'
e
•:iS
e
4.//
9
IS
tr
in
4 "m e
Zwart: 17. 18, 19, 27, 29
Wit: 26, 28, 36, 38, 39
Vraagstuk no. 621
Auteur: C VOSSAERT
Zwart: 3. 6. 12. 14. 18. 19, 23, 24, 30
Wit: 21, 26, 27, 33, 40, 43, 45, 48, 19
Uit: „Revue Fran<jaise".
Wit opeelt en wint een schijf of de partij.