BINNENLAND.
AKKER.CACHET5
Een ieder ziin eioBn'be'keT
Kerkelijk leven ii
1933
VRIJDAG 5 JANUARI 1934
TWEEDE BLAD PAG. 5
OFFICIFELE BERICHTEN
Orde va
eitter
School I
Is be\
de ChristeltlUu
officlei
i Reenet
•voorzitter van de ve
ingepolderde landen
i Orde
Nas-
Polders li
oing-evli
n OranJ
medaille In zilver aan HL
oansHen, n.raeeiinerschef dU de NV. Zeepfabrie
ken Het Anker v.h. Gebr. Dobbelmann te NU-
megen.
BUGEMEESTERS
a-ü Kon. besluit zUn mei 15 Januari benoeme
tot burgemeester van Alkmaar Jhr mr F H var
Kinschot, met toekenning van geltJktUdig eer
vol ontslag als burgemeester van Zuidlaren
tot burgemeester van Barsingerliorn G G Log-
i toogkend do
de Z^ouw
Is met 1 Fobr. o-a. op verzoc-k e
Nammensma, als burger
■vol
Jdoarderadeel.
j de offieier van den Mn
dierwt dor Ie klasse H J Oldemans don 4en
Januari 1934 geplaatst aan boord van H. AI.
„Schorpioen" en is de officier van den Marine-
stoomvaartdienst der 1ste klasse J. van ltugge
den 4en Jan. 1934 geplaatst aan boord aan H.M.
Hertog HondrLk.
LANDMACHT
Bö Kon. besluit ls benoemd b(J den Grooten
Etaf, tot adjudant van H. M. de Koningin, de
kapitein H J PhaJf van 't regiment grenadiers;
RECHTERLIJKE MACHT
reohtei
le. te Den Haag, Delft en Alphen, ter stand
plaats Den Haag: mr G E Langemeüer, thans
ambtenaar van het Openbaar Ministerie bü de
ksjj'tongereohten te Rotterdam. Gouda en Schoon
hoven, ter standplaats Rotterdam:
2e. in het arrondissement Rotterdam, ter
«tandpunt Rotterdam: mr C W Baron van
Dedem. thans Ambtenaar ivan het Openbaar
Ministerie bij de kantongerechten te Tlel, Gel-
Commlssarls van
Grenscommlsaaöis
der Wal. hoofdlns
in 15 Jan. 1934 benoemd tc
Politie te Enschedé en tc
van Rijkspolitie aldaar TJ
echtbank te Mlddelbi
is benoemd tot plaatsvervangend voorzitter
Jtnad van Beroep CO.) to Den Bosch,
plantsverv. In de arrondissei
Arnhem; mr C R Kymmeli. substltmit-gi
bU de arrondissementsrechtbank I
J M de Mo<
mentsrech
Bidders, r
tcr-plants
I. BloIczUl. thans dlri
;ctlevellik te B<
aan den comrr
Edel. ingaande 1 Jai
A E
Loolci
mr C H
■ur van het PTT-lcantour
•1 en te Brlelle:
bU den PTT-dienst K
1 Mei '34 aan den
HET VERBOD DER N. S. B.
DE HEER WESTERMAN STELT VRAGEN
De heer Westerman heeft aan den
Voorzitter van den Ministerraad gevraagd,
op welken grond de S.D.A.P. ontbreekt op
de lijst, der voor ambtenaren verboden organi
saties, terwijl andere politieke vereenigingen
gelijk de Nationale Unie, de AJgemeene Nc-
deriandsche Fascisten Bond en de Nationaal
Socialistische Beweging wel daarop zijn ge
plaatst.
Tevens verzoekt hij den Minister de vraag
te willen beantwoorden, welke objectieve
maatstaf door hem bij het nemen van be
sluiten op de bovenbedoelde lijst betrekking
hebbende, wordt aangelegd?
DE LAGE WATER
STAND VAN DE
WAAL
Sedert de laatste
eeuw is dc water
stand in de Waal
niet zóó laan ge
weest als thans. De
weten van de spoor
brugpijlers liggen
geheei droog.
BARON VAN ASBECK NEEMT
AFSCHEID
VAN DE ALG. REKENKAMER.
De wet op de Alg. Rekenkamer is kort
geleden gewijzigd in dien zin, dat het
college van de Alg. Rekenkamer voortaan
uit drie leden zal bestaan en dat de ledon
bij het bereiken van den 70-jarigen leeftijd
werden ontslagen. Deze wetswijziging is
dezer dage.i in werking getreden en als
gevolg daarvan zal de voorzitter van de Alg.
Rekenkamer G. C. baron van Asbeck het
college, waarvan hij sinds 6 Oct 192S voor
zitter was, moeten verlaten. Baron Van
Asbeck is immers 77 jaar. Het scheiden van
de Alg. Rekenkamer is voor hem wel bij
ziender zwaar, aangezien hij bij de Reken*
kamer 58 jaren dienst heeft Als tweede
klerk begon hij al zijn ambtelijke loopbaan,
doorliep alle rangen, werd secretaris, daarna
lid er. tenslotte voorzitter van dit hooge
college. Ofschoon hem virg niet officieel
ontslag is verleend, wenschte hij reeds van
de leden en ambtenaren afscheid te nemen
Van een officieele vergadering, waarin zulks
zal geschieden, wil hij echter niet weten,
den hedenochtend wil hij persoonlijk van
alle ambtenaren en leden der Rekenkamer
individueel gaan afscheid nemen.
Baron Van Asbeck is nog volkomen gezond
naar lichaam en geest. Slechts het loopen
valt hem den laatsten tijd moeilijk, zoodot
dit afscheid voor hem in dubbelen zin een
zware gang is geweest
BEGROOTING VAN AXEL
NIET GOEDGEKEURD
Bij Kon. Besluit is ongegrond verklaard
een beroep van het bestuur der gemeente
Axel tegen een besluit van Ged. Staten van
Zeeland, waarbij goedkeuring aan de be*
ercoting dier gemeente voor 1Ü33 is ont
houden op grond dat geen maatregelen
waren genomen ter versterking der mid
delen.
R.K. MAR1NEBOND OPGEHEVEN
HOE MEN IN R.K. KRINGEN OORDEELT.
De heer Ch. L. van de Bilt, r.k. kamerlid
voor de kieskring den Helder schrijft in dc
Volkskrant;
Aan het bericht omtrent de opheffing van
„St Christophoius", vereeniglng voor R.K.
Marinepersoneel voegt de redactie enkele re
gels toe die ik meen dat een verkeerden
ulruk zouden kunnen maken.
Het zijn de volgende zinnen:
„En al dat werk staat thans stil en slechts
met Gods hulp kan worden voorkomen, dat
het godsdienstig peil onzer Marine terugvalt
tot dat van vóór 1916.
En:
„Minister Deckers is naar onzen smaak
op betreurenswaardige wijze te "hard van
stapel geloopen. Tot groote schade van het
Marinepersoneel''.
Uit den aard der zaak weet ik iets af van
de geschiedenis die zich hier afspeelt
Mijn oordeel is zachter.
De opheffing van St Christophorus in zijn
bestaanden vorm is meer een zaak van for-'
e e 1 e n aard.
En het werk in den geest zooals „St. Chris
tophorus" het uitvoerde, behoeft volstrekt
niet stil te staan en zal ook niet stilstaan.
Trouwens alleen het feit dat de Bisschop
van -Haarlem de opdracht gaf tot verande
ring in dezen, zou reeds genoeg zijn om
ertrouwen in de toefkomst te stellen.
En daarbij meen ik toch ook te mogen
eggen, dat het gansche verleden van minis
ter Deckers borg is in deze, dat niet opzet
telijk de belangen der R.K. Marinemannen
zullen worden geschaad.
Men wachte de reorganisatie, waarmee de
hoofdaalmoezenier van Leger en Vloot be
last is, rustig af.
Ik bert er zeker van dat, nadat de vorm
kwestie zal zijn opgelost, dp belangen der
R.K. Marinemannen in de toeikomst zeker
niet zullen verwaarloosd worden.
DE STRANDING TE HOEK VAN HOLLAND
-
CHR. FILMORGANISATIE
OP ZOEK NAAR SAMENWERKING
Te Utrecht heeft een samenkomst van
vertegenwoordigers van de Ned. Chr. Film
centrale en van het Chr. Filmgenootschap
plaats gevonden, met het doel cm te trachten
een oplossing te vinden waardoor samenwer
king, eventueel vorming eener nieuwe orga
nisatie zal worden verkregen. Een commis
si werd gevormd, bestaande uit de heeren
J. van Oostende te Utrecht; P. Schot-
te te Den Haag, J. Schipper te Utrecht
en dr. H. W. van der Vaart Smit te
Zwijndrecht de beide eerstgenoemden be
stuursleden van het Ned. Chr. Filmgenoot
schap, de heide laatstgenoemden bestuursle
den van de Ned. Chr. Filmcentrale, welke
nadere voorstellen aan de beide organisaties
zal doen.
'n "Akkertje"
beschermt U
Als 't gure weer U koud en rillerig
doel thuis komen en voor 'n zware
verkoudheid, zelfs voor een griep
aanval doet vreezen, neem dan voor
'1 naar bed gaan een "AKKERTJE"
Ge voorkomt <ian veel narigheid en
slaat morgen gezond en prettig opl
Nédtrlandtch Ongeëvenaard bij gevalle kou
Product Griep, rheumatische pijnen,
Zenuwpijnen, Hoofdpijn, enz.
Per 12 sluks slechts 50 cent.
Apotheker Dumont
TOCH TEEKENEND
WAT NIET OP HISTORIE-KENNIS WIJST
Onlangs zeiden we lets van een stukje, geknipt
uit H e t Ned. Volk, het meest nationale week
blad in ons land. (Volgens eigen zeggen dan!) In
't voorbijgaan wezen wij er op. dat de schrijver
over Dr. A. Kuiper sprak, daarmee bedoelend den
overleden anti-revolutionairen leider. Dat hij
Kuiper en niet Kuyper schreef, weten we stilzwlp
gend aan een zei- of correctiefouL
Opvallend is nu. dat in het laatste nummer
tweemaal sprake is van Dr. A. Kuiper, den voor
ganger van Dr. Colljn en beide malen schrijft
Kuypers naam weer verkeerd.
Dat is toch wel teekenend. Iemand, die voorlich
ting geeft en blijkbaar nooit iets van Dr. Kuyper
geleren heeft moet maar niet vertellen, dat Dr.
Kuyper „protectionist" was. en dat de vrijhandels
politiek, welke Dr. Colijn voert, in 1 lj n r e c
s t r ij d is met de opvattingen, welke Dr. Kuyper
daarvan had.
Want hij kent nóch Kuyper, noch zijn ge
schriften!
DE VLUCHT DER „PELIKAAN"
EEN VERZINSEL
Zooals wij reeds meldden zou volgens de
,3ossche Courant" de Pelikaan op haar heen
reis aan een groot gevaar zijn ontsnapt Zij
zou nl. tijdens haar tweede étappe met boom
toppen in contact zijn geweest. De „Mxb."
heeft er Soer naar gevraagd, die verklaarde,
dat van heel dit ber.cht geen woord
waar is!
AMSTERDAM
DE SCHEEPVAART
In de week van 2430 December kwamen
er binnen 65 zeeschepen, er vertrokken 55
tegen in dezelfde week van 1932 64 en 57.
LOOP DER BEVOLKING
De bevolking bedroeg op 1 Jan. 772.3W;
1 Nov. 776.493. In de week van 17—23 De
cember bedroeg het aantal huwelijken 194,
het aantal geboorten 236 of 15.85 per 1000
inw., het aantal sterfgevallen 170 of 11.42
per 1000 inw.
«Van 10 tot 16 Dec., was het geboortecijfer
13.2 en het sterftecijfer 10.9. Deze cijfers
waren resp. te Rotterdam 16 7 en 8.3, te
Den Haag 15.6 en 10.7, te Utrecht 18.6 en
9.2, te Haarlem 16.5 en 11.5 en te Groningen
23.1 en 7.1. Deze cijfers zijn vergeleken bij
die van de meeste buitenlandsche groote
steden gunstig te noemen
ROFFELRUMEN.
Bureaucraticus, de vrouw
en hei varken
De Centrale onzer Varkens
ls een Rijks-Bureau, en dus
Ademt cd wat van hem uitgaat
Sinte Bureaucraticus.
Als een boer een zwijn wil slachten
Voor zijn eigen huisgezin
Haalt hij eerst de ambtenaren
Van de Cijns zijn woning in
Om ontheffing te erlangen;
ls hij arm, dan lukt hem dat
En betaalt hij geen belasting
Voor zijn varken in zijn vat
Maar, dan moet hij eerst bewijzen
Dat zijn huisgezin bestaat
Uit hemzelf en vier personen
Bloedverwanten, metterdaad.
Naar de eerste circulaire
Moeten dat personen zijn
Hem verwant in zoogenaamde
Op- of nedergaande lijn:
Kindren, kleinkindren en ouders
Grootouders et cetera;
Dat de vrouw werd uitgeschakeld
Toonde zendbrief-twee weldra:
Daarin wordt met zooveel ivoorden
Extra duidelijk vermeld
Dat de vróuw als bloedverwante
Niét mocht worden meegeteld
Evenmin de eigen kindren
Die zij soms bezitten mocht
Uit een mooglijk vroeger huwlijk!
Is 't niet prachtig uitgezocht?
Of 't protesten heeft geregend
Of gegoten weet ik niet,
't Lijkt waarschijnlijk, als je verder
Circulaire-drie beziet:
Bureaucraticus bepaalt daar
Dat (om kort te gaan) de vrouw
Wordt gerekend tot de leden
Van 't gezin. Waar blijf je nou!
Kindren uit een vroeger huwlijk
Hebben vooralsnog een sik,
Maar ivieweet krijgt de Centrale
Nog een helder oogenblik
Dit is maar een simpel staaltje
Hoe het in ons landje gaat
Als het leven wordt bekeken
Door de bril van Vader Staat.
(Nadruk verboden.) LEO LENS
Bij aankoop van
Itube Odol-tandpasta a 60ct.
of 2 tuben Odol-tandpasta a 35 ct. j
oMflaton Odof-mondwater
vanaf ƒ125
nr).
OP SIONS MUREN.
Dikwijls is gezegd, dat leertucht niet al
leen moeilijk, maar vooral ook gevaarlijk is.
En dat niet uitsluitend om de „slachtoffers
die vallen, maar bijna meer nog om de
sfeer die er dcor gekweekt zou worden. Het
heet dan. dat zij leerheiligheid en zelfge
noegzaamheid bevordert.
We mogen nooit ontkennen, dat ook de
Jeer-handhavers" door „zelfgenoegzaam
heid" kunnen worden aangetast En de te
genstanders van leertucht willen ons hier
wel tegemoetkomen en zelfs de behulpzame
hand bieden door het aandragen van do
kwalificatie: „Farizeïsme".
Toch mogen deze laatsten, die met name
onder de Vrijzinnigen gevonden worden,
voorzichtig zijn met hun welwillend uitrei
ken van zulke haastig ingevulde getuig
schrift-formulieren. Juist de oude hoogheids-
waan der Vrijzinnigen is berucht En zij
blijken daarvan nog niet genezen te zijn
ook niet door de ervaring der historie. Een
drietal voorbeelden uit 19S3 volge hier.
Een paar maanden geleden deelden we
tnee, dat in het moderne Schagon bij win
kelweek- en harddraverij-festiviteiten op eet
Zondag de kerk werd gebruikt als kleed
kamer voor acrobaten, goochelaars, clown,
vuurvreter, danseres enz. en we plaatsten
boven het bericht een opschrift: „De wereld
in de 'kerk". Toen vatten de Vrijzinnigen
Vlam. Het Vrijzinnig-Hervormd weekblad
„Kerk en Wereld" schreef spottend- „Dat
heidensche modernisme in Noord-Holland
ook!" en liet er aanstonds op volgen: „Eilio-
Ve, het was niet de kerk, maar het was de
toren en over dien toren heeft de Kerkelijke
Gemeente, nis in zoovele plaatsen niets te
Zeggen. Met het modernisme heeft dit niets
maar dan ook niets te maken". Het Vrijzin
nig-Christelijk weekblad „Ons Godsdienstig
Leven" noemde onze mededeeling niets min
der dan „Een Smeur-bericht". Met sensatio
neel vette letters werd het in den kop van
een vcnveer-artikei gezet en dit meldde, dut
„het College van Kerkvoogden de beschix-
king over een kerkportaal" als lokaal voo'-
de verkleedpartij had gegeven. Dus tóch
was de Kerk er wei terdege bij betrokken.
Feestvierders en „kunstenaars" (kunsten
makers?) hadden dan ook aan dc moderne
Kerkvoogden dank te brengen. Pech de vrij
zinnige predikant ter plaatste, Ds. J. E i k e-
m a gaf in de „Znanhode" een zeker nis
Ïeruststelling bedoelde mededeeling: „De
edk was zorgvuldig afgesloten, eikel het
ruime kerkportaal was ter beschikking gc-
Bteld". Wat keurig uitgerekend! De kerk
was er niet bij betrokken! Maar dan toch
zeker de Kerk (met een hoofdletter). ITceren
Kerkvoogden staan toch niet los van da
II 6tond in ons blad van 4 Januari.
Kerk. Heeft niet Jezus eens den tempelvoor-
hof gereinigd (Matth. 21 52), ook al hield
de tempel-voogdij het binnensts heiligdom
zorgvuldig rein?
Een ander voorbeeld. De vrijzinnige Ned.
Protestainten bond schreef kortgeleden in een
rapport over zijn propaganda en gewaagde
daarbij van belangstelling „uit orthodoxe
ringen en ook uit die der intellectueelen".
Uit deze zinsnede, onderscheid malt end tus-
schen „orthodoxen" en „intellectueelen",
komt alzoo weer de oude pretentie naar vo
ren, dat de Vrijzinnigen zijn „het denkend
deel der natie". De rest is natuurlijk maar
dom onverstand! De zelfgenoegzaamheid on
der het modemisme bledk dus weer voor de
zoovoelste maal. Mogen zijn aanhangers
beter zijn dan hun stelsel, waarom dan
zulk een uitlating? Zij het meer over hun
dogmatisch standpunt, typeerend is dat Ds
F. E. van Santen te Sliedrecht, voorheen
vrijzinnig, in een confessioneel orgaan
schreef, dat „de grond van de vrijzinnigheid
waarachtig hoogmoed is, hoe deemoedig
misschien de vrijzinnigen ook mogen zijn".
Een dorde voorbeeld als slot. Toen in de
„Enkh. Crt." iemand zijn smart erover uit
sprak, dat hij door den predikant in de
Herv. Kerk van Lambertschaag de opstan
ding en de hemelvaart van Christus en de
uitstorting des H. Geestes naar „het rijk dei-
labelen" had hooren verwijzen, kwalificeer
de het reeds genoemde vrijzinnig blad „Óns
Godsd. Leven" die ernstige klacht als een
„schrijfsel" waaruit „eigen-wijze dwaas
heid" sprak.
Door emkc-le mededeeling van deze kleine,
maar sprekende voorbeelden wordt de zelf
genoegzaamheid der Vrijzinnigheid o.i. vol
doend geëtaleerd. Zij, die de belijdenis hun
ner Kerk willen gehandhaafd zien en daar
om vóór leertiicht-oefoning zijn, behoeven
dan ook niet om de smadelijke kwalificatie
der Vrijzinnigen daarvan af te zien. inte
gendeel. Wat zij roeping achten, mogen zij
niet luten varen.
Natuurlijk kan er bij leertucht-oefening
worden gefaald en daarom moet er het bid
den en waken zijn, dat niet eenig persoon
lijk clement beslist, doch dat enkel het
Woord Gods en de Belijdenis naar de
Schriiten zeggenschap hebben. Ds. C. Ver-
maat, predikant der Geref. Kerk in Her
steld Verhand te Baarn, sprak in een Ge
meentevergadering over leertucht en zei,
dal in dc Geref. Kerken, waartoe h;j vroe
ger behoord heeft, „alles uitstekend in kalk
en cement zit", maar dat „behalve doze in-
stitutaire vormen niets minder noodig is
dan de Geest van Christus". Een onmerking,
waarmee ook zij, d-"e in de Geref. Kerken
het regeerambt bekleeden, het wel eens
zullen zijn.
Leertucht moet er zijn. Elke Kerk, die
een belijdenis heeft, dulde in haar midden
geen leer die daarvan afwijkt. Zij bandhnvc
haar Beiijdenis. Of ze moet haar herzien.
En dan hók handhaven! Waarom hééft
zij anders een Belijdenis.
Zelfs onder de vrijzinnige leidslieden be
gint men de bohoef'e aan een Belijdenis te
gevoelen. We m-enen, dat intertijd wijlen
de Rcmonstrantsche Dr. C E. Hooykaas
een „beginselprogram" publiceerde. Later is
dat door sommige Vrijzinnig-Hervormden
nagevolgd. En nu heeft een aantal theolo
gen, die onder leiding van wijlen Prof. Dr.
K. H. R o e s s n g h gewerkt hebben en zich
tot een Werk verban d-Roessingh aaneenslo
ten, fen „Vrijzinnige Geloofsbelijdenis" op
gesteld, „om den reeds op vrijzinnig-Protes-
tantschen lodem begonnen arbeid der ge-
loofsformuleering te ondersteunen". Welnu,
als zulk een Belijdenis er is, wordt zij toch
niet aanvaard om er mee te schipperen of
van af te wijken?
De vrijzinnige Ds. J. J. M e ij e r schreef in
het „Vaderland" o.m.: „Gelukkig, dat de
'lerv. Kerk geen leeriucht kent Om de een-
oudige reden, dat deze geen officieele Bs-
ijdonisschriften kent'. En verder: „Wij ach-
I n het onjuist, dat men ai'vijke»-do mce-
ningen wil uitwijzen door middel van leer
tucht, omdat de Hervormde Kerk in den
strikten zin geen leer bezit". Maar weinig
predikanten zullen in gemoede deze uit
spraak beamen. Geheel tegenovergesteld is
dan ook de reeds geciteerde uitspraak van
den voorzitter van den Geref. Bond in de,
Ned. Herv. Kerk, Ds. M. van Grieken:
„Ieder, zonder onderscheid, vrijzinnig en
rechtzinnig, is in den grond van de zaak
ervan overtuigd, dat er geen leervrijheid in
de~ Herv. Kerk is, dat niet maar" zonder
meer voor elke overtuiging in de Herv. Kerk
plaats is". De Reglementen spreken dan ook
van „dc leer" der Herv. Kerk. En de Geref.
Belijdenis is er officieel nimmer afgeschaft.
Zelfs is er, blijkens verschillende gevallen,
ook leertucht, ai wordt, helaas, deze nooit
tot den einde toe doorgevoerd. En juist om
dezen feitelijken toestand gedragen in dc
Herv. Kerk zij, die van de Geref. Belijdenis
afwijken, zich zóó, alsof zij er volle recht
van spreken en handelen hebben. In het ver
schenen voorjaar hield de Class. Vergade
ring van Amsterdam een buitengewone sa
menkomst, waar Dr. P. J. Krom si gt en
Ds. J. C. P. Poldervaart, „contra" en
„pro", 3iA uur debatteerden over: „Het recht
der Modernen of Vrijzinnigen". Laatstge
noemde betoogde zelfs dat zij, die het recht
der Vrijzinnigen in de Herv. Kerk ontken
nen, het karakter van de Kerk aantasten!
Wel schreef Ds. M e ij e r: „Voelt men, dat
men in de Kerk niet thuishoort, dat men
haar verlate! Ieders geweten spreke hier.
Wij achtten het dan ook altijd onjuist en
onkiesch van den heer Scherm erhorn
(anarchist), thans emeritus, innerlijk een te
genstander van de Kerk, dat hij zich steeds
heriep op het feit. dat niemand hem de
Kerk h9d uitgezet". Wondere situatie van
opvattingen: Ds. Schermer horn had de
Kebk moeten verlaten, maar „uitwijzen uit
de Kerk" mocht niet» Tntusschen wordt, zif
het onbedoeld, de Kerk aan dergelijke de
structieve elementen en de ontbinding prijs
gegeven. En eerst als de feiten afzichtelijk
worden en de verwoesting schrikwekkende
afmetingen aanneemt, gaan ook bij hen, die
niet voor „starre orthodoxen" willen aange
zien worden, de oogen open.
Zoo werd zelfs op de vergadering van Mo
derne Theologen door Dr. G. Sevenster.
sprekend over „Het lichaam van Christus",
gehandeld over leertucht, waarbij hij onder
scheid wilde maken tusschen leden en
leeraren, en uitsprak: „Leertucht dient de
Kerk in de eerste plaats uit te oefenen over
de verkondigers van het Woord". Uitteraard
was de vergadering voor deze opvatting nog
niet rijp. „Er rees een storm van verzet",
schreef het verslag.
De ethische voorman Prof. Dr. H. Th. O b-
b i n k kwam in het „Alg. Weokiblad" tot de
verzuchting: „Als er in een Christelijke
Kerk een predikant beweert, dat het geheele
N. Testament op legende én mythe berust,
dat dn opstanding van Jezus een vergissing,
of dat de vleeschwording van het Woord
blasphemie is, dan mag men zoo iemand
met geen vinger aanraken. In de Kerk
schijnt men alles te moeten sliikiken. Zou
den wij ons niet een beetje aan het voor
beeld van den Haagschen Vrijheidsbond
(tucht op Mr Wester man) spiegelen?
Er is mits op behoorlijke en te eerbiedi
gen wijze doorgevoerd in het geheel geer.
bezwaar tegen".
Ook Prof. Dr. A. M. Rrouwer. voorzitter
van „Kerkopbouw", verklaarde „al te groote
excessen" aan tucht te willen onderwerpen
En een gematigd man als Prof. Dr. W. J.
Aalders schreef ronduit: „De Kerk moet
hinden en ontbinden. Zij moet tucht oefenen
Ik acht het ongerijmd als men van geen
tucht wil weten. Ik acht het evenzeer on
houdbaar wel van Ievenstucht en niet van
leertucht te willen weten".
Het spreekt, dat leidslieden der Confess.
Vorecniging en van den Geref. Bond zich
niet minder heslist uitspraken. Prof. H a i t-
jema, voorzitter van „Kedkherstel", sprak
van „het kerkelijk-onmisbare leertucht-mes".
Dr. J Ch. Kromsigt begeerde „in onze
Kerk oprechte verootmoediging over schan
delijke belijdenis-verwaarloozing en mis
kenning van haar belijdersroeping". En Ds.
J. Hoekstra, gelijk de twee vorigen con
fessioneel, klaagde over de Haagsche Svno
de van 1933: „Heeft de Kerk nog wel een
Evangelie? En een Evangelieverkondiging,
waarbij lieei de Kerk en mitsdien ook de
Synode belang heeft? De beteekenis van
eenig lichaam, en zoo ook van de Kerk, ligt
toch niet in het goed loopen van het rader
werk, maar toch zeker in doel en weven,
wriarvoor dat raderwerk moet loopen?"
In het orgaan van den Geref. Bond schreef
Ds. van Grieken: „Deze ongelukkige
tijd heeft behoefle aan een Kerk, die niet
met twee aangezichten wnndplt. die niet
tegeliik ja en noen zegt, die niet tegel :k
waarheid en onwaarheid predikt, maar di?
»n de kracht des Gecrte-s uitkomt vnnr her
Evangelie van Jezus Christus en Dien ge-
kru'st, gestorven on. onzb zonden en opge
wekt om onze rechtvaardigmaking". En
Prof Dr. H. Visscher besloot een artikel
in het „Geref. Weekblad" aldus: „Het belij
denis-vraagstuk moet vóór alles opgelost
worden. Indien de oplossing daarvan ach
terwege blijft, kan er van geen opbloei spra
ke zijn".
De Synode der Ned. Herv. Kerk, die eerst
het Reorganisatie-ontwerp verwierp en dit
jaar de voorgestelde „Groote Synode" (waar
door de Rechtzinnigen althans meer aan
hun recht zouden komen) afwimpelde, zal
toch, vroeg of laat, tot meer principieele
besluiten moeten komen. En we hebben d«
vaste overtuiging, waar de belijdeniskwestie
ai urgenter wordt ook door een meer posi
tief optreden van onderscheiden Ethischen.
dat de Synode binnen niet vele jaren toch
eenigerlei reorganisatie zal invoeren, waar
door aan de Christus-loochening in haar
schrikkelijkste vormen paal en perk wordt
gesteld. In de Luthersche ..Wartburg" werd
een uitspraak van Rich. Rothe aange
haald, „dat voor een Synode de Belijdenis
der Kerk het eenig behoorlijke onderwerp
is om zich mee bezig te houden". Dit is wat
sterk gesproken. Maar droef is het, dat eon
protest bij de Herv Synode over de benoe
ming van een Kerkelijk hoogleeraar, die niet
sta,at op den grondslag van de Belijdenis
dier Kerk, de „Waarheidsvriend" moest doen
opmeëkon: „Voor zulke brieven staat er al
tijd een groote mand klaar". En Ds. J.
Hoekstra schreef: Zoolang voor den
wezenlijken levensklop der Kerk geen ge
hoor gevonden wordt, zal elke Synode, van
welk jaar ook, van weinig beteekenis zijn".
Duizenden in de Herv. Kerk klagen over
onrecht en schreeuwen om recht. Alg de
(„lagere") Kerkelijke Besturen niets posi
tiefs doen, komt men bij de Synode. De heer
B. Costerus (Bodegraven), hekend door
zijn aanklachten tegpn Ds. J. B Th. Hugen-
holtz en Dr. J. L. Snethlage, zet nu een „na
tionaal petitionnement" voor de Synode van
1934 op touw, verzoekende, dat „de vrije pro
paganda van socialistische en communisti
sche denkbeelden in de Kerk door tal van
predikanten, zal worden tegengegaan".
Prof. J. W. Geels verwacht van Kerk
besturen en Synode blijkbaar niet veel. Te
gen den bekenden Dr. .T. D. d e L i n d van
Wijngaarden te De Bilt, een der stich
ters van don Geref. Bond, die van richting
veranderd is en nu de leer van de eeuwig
heid der helsche straf ontkent en de weder
herstelling aller dingen leert, werd hij zijn
Kerkoraad een klacht ingediend. Vruchte
loos. Toen bij het Class Bestuur van Amers
foort. Dit antwoordde, dat Dr. de Lind van
Wijngaarden „thans veel ruimer en rijker
ziet dan vroeger en dat er geen redenen
aanwezig zijn tot tuchtoefening". Met geen
enkel woord werd de H. Schrift als richt
snoer naar voren gebracht Dit heeft velen
doen klagen, wat de Chr. Geref. hoogleeraar
Prof. Geels in de „Wekker" deed schrij
ven: „Woorden moeten door daden beves
tigd worden, willen zij geen holle frasen
rijn Men wil den weg der Afscheiding niet
op. veroordeelt zelfs het werk van 1834 Men
volhardt liever in klagen gelijk de Joden
bij den Klaagmuur te Jeruzalem".
Over deze oDmerking, die een beschuldi
ging is, oordeelcn wij hier niet Dat er aan
leiding toe bestaat, zullen ook oprechte
vrienden der Ned- Herv. Kerk erkennen.
Een belijdenis-Kerk moet ook een belijdende
Kerk zijn. En dan moeten de communisti
sche predikanten het te kwaad krijgen. Ook
het pasopgerichte Convent van 30 Socialis
tische Predikanten in Friesland en hun
geestverwanten elders. Ja, allen die de Be
lijdenis vertreden. Dus alle Vrijzinnigen.
Niet uit or.ve'-draa-gzaamheid, maar omdat
„de leer" der Kerk hun prediking niet ver
draagt Welk een ontzaglijk verzet dat bij
de Vereen, van Vrijzinnig-Hervormden met
haar 700 000 georganiseerd en ook ontmoeten
zall En ook dus tucht over den z.g rechtzin
nigen Ds. H. W. M. Hupkes tc Zwaag-
westeinde, die de wederopstanding des
vleesehes loochent
Tusschen links en rechts, ongeloof en ge
loof, moet scheiding komen. In het vacante
Zuidwolde (Dr.) namen Kiescollege, Kerke-
raad. Kerkvoogdij, consulent en drie predi
kant-leden van het Class. Bestuur het be
sluit een predikant te beroepen, die „boven
de partijen staande" beide richtingen zou
kunnen bevredigen. De vrijzinnige redac
teur van „Ons Godsd Leven", Ds. H. van
Lunzen, schreef er terecht van: „Zoo'n
predikant bestaat niet, evenmin als er iets
bestaat -lat tegelijk vleesch en visch is". Ea
zoo ook is principieel alle zg. samenwer
king, door elkaar predikantplaatsen (te Rot
terdam vroegen 3100 Vrijzinnigen een geest
verwant Herv. predikant), preekbeurten enz.
toe te staan, veroordeeld Alleen kan, gelijk
Prof. Visscher schreef, oplossing van do
lielijdenis-kwestie zuivering en bloei bren
gen.
Da<u"toe gaan steeds meer stemmen op.
Ook in de Evang. Luthersche Kerk, waar
de heer H. J. S 1 e g t e n h o r s t schreef: „Op
don duur zal de F.v. Luth. Kerk er toe moe-
to.n komen de Vrijzinnigen uit te stooten, ai
was het maar uit zelfbehoud". De „Wart-
hurg"-redacteur deelde mede, dat iemand
tot het predikambt werd toegelaten, die on
zen Heiland „een mcnsch noemde, in niets
van ons onderscheiden, doch later evenals
Zijn discipelen in een reuk van heiligheid
gekomenEn hij vraagt of het geoorloofd
is zoo iemand de handen op tc leggen, in
dien dit meer betccikent dan een fascisten
groot? En de Bond va» Rechtz. Predikanten
en Kerkeraadsleden in de F.v. Luth. Kerk
sprak zich uit voor een bppaling in het Syn.
Reglement da; do Doop moot worden be
diend met de inzettingswoorden van Matth.
28 19.
Alzoo: terug tot do H Schrift! En tot de
Bolildenis dor Kerk, die mon .aanvaard heeft!
Toewijding en nauwgezette ijver zullen
hier tekort schieten. Daarbovenuit mogen
gaan verootmoediging en de bode om ge-
trouwhe:d_ en wijsheid tot handelen D5n
worden Sions muren hersteld en wordt de
wacht op die muren betrokken. Ster»< in
het geloof, hanteerend troffel en zwaard!
