fiAAMHAr; tq prrrrMniri? 1933
Dr. SACKS PLEIDOOI VOOR
TORGLER
Gemengd Nieuws.
EEFSTE BLAD PAG. 2
„Deze brave sukkel
REPLIEK VAN PARISiUS
Dimitrof houdt een lange redevoering
Het laatste woord der beklaagden.
Zaterdagmorgen heeft te Leipzig Dr. Sack
voor Torgler gepleit.
Na zijn afschuw uitgesproken te hebben
over fle geestelijke verwarring, die tot den
Rijksdagbrand had geleid, over „het vuil",
dat in de wereld o\er de hooge hecren rech
ters in dit proces en ook over hem, den
nat-$oc. verdediger, was uitgestrooid, en
oYer de Duitschers in het buitenland, die
het doen voorkomen, alsof er in Duitsch-
land geen onafhankelijke rechtspleging
meer bestond, zeide Dr. Sack: Niemand min
der dan onze Leider sprak op 23 Maart
voor den Rijksdag: „De bodem van het be
staan der justitie kan geen andere zijn dan
de bodem, waarop de natie gegrondvest is".
Niet het individu kan het middelpunt zijn
van de zorgen der wet, doch het volk. De
onafzetbaarheid der rechters aan den eencn
kant moet in overeenstemming zijn met de
elasticiteit van hun oordcel ten behoeve der
maatschappij."
Dr. Sack sprak de hoop uit, dat het bui
tenland nog eens zou zeggen: Het Rijksge
recht heeft den nieuwen Duitschen rechts
staat van Hitler een juridisch houvast ge
geven en daarmede de wereld de moreele
verplichting opgelegd ook juridisch in
Duitschland vertrouwen te hebben.
Thans wil dr. Sack op het proces zelf in
gaan.
Dimitrof: „Gode zij dank".
Dr. Sack: „Ik kan mij indenken, dat
mijn woorden den heer Dimitrof niet be
paald aangenaam hebben geklonken."
De president waarschuwt Dimitrof ern
stig, zich tijdens het pleidooi van elke in
terruptie te onthouden, een waarschuwing
die hij tijdens de rede van dr. Sack nog
tweemaal moet herhalen.
Dr. Sack beschrijft dan hoe hij, de geor
ganiseerde nationaal-socialist. is gekomen
tot het op zich nemen van de verdediging
van den zeer ernstig beschuldigden commu-
nistisehon leider Torgler:
..Het verloop der zaken heeft hier getoond
dat Torgler met al zijn mededeelingen geen
enkele onwaarheid hreft verteld De voor
naamste bron van gevaren bij politieke sen
satie-processen is de wederzijdsche sugges
tie der getuigen, die wij hier op de meest
verschillende onschuldige en gevaarlijke
psychologische wijze hebben leeren kennen
én die steeds weer valsche indrukken doen
ontstaan."
Dr. Sack noemt o. a. het geval van den
kellner Hellmer van het café Baycrnhof,
waaruit plotseling een geheel complex a
charge ontstond. In het bijzonder wijst hi)
on de tegensnraak in de verklaringen van
den getuige Grothe. Men nam het dezen ge-
tuicro niet kwalijk, dat hij niet altijd nauw
keurige mededoelïngen kon doen hoewel hii
rich op zijn verklaring, waartoe hij zich zelf
genoopt had gevoeld, heeft kunnen voorbe
reiden, terwijl anderzijds den beklaagde
Torgler bij elke geringe tegenspraak of te
genstelling, zonder rekening te houden met
sim geestestoestand, die zulke tegcnstellin
gen verklaarbaar maakte, hevige verwijten
werden gedaan.
De president interrumpeert dr Sack
met de vraag, of daarmee een verwijt be-
doe.!d is tegen de door hem. dr. Buenger.
geheven leiding van het proces.
Dr. Sack antwoordt, dat hij niemand
verwijten maakt doch slechts de eigenaardig
héden en gevaren van een politiek sensatte-
pfeces wil srhetren.
Dr. Sack zet dan zijn pleidooi voort.
Dr. Sack wil zijn verdediging steunen op
zuiver strafrechterlijke punten en de poli
tieke punten huiten beschouwing laten.
Sack ontkende als verdediger van Torg
ler de verdediger der communistische par
tij te zijn.
Hij beklaagde zich over de onvollea g-
heid en onjuistheid van het vooronderzoek,
doch schreef dit toe aan het feit. dat men
pas begonnen was met de omvorming \an
het oude politie-systeem, zooals door Goe
rng-ris opgemerkt.
Dr. Sack beklaagde er zich over, dat men
bij het verhoor Torgler elke kleine vergis
sing zwaar heeft aangerekend maar den ge
tuige Grothe, een opsnijder en leugenaar,
het recht gegeven heeft om zichzelf voort
durend tegen te spreken.
Da door den aanklager aangenomen mede
plichtigheid van Torgler is absoluut uitge-
slo en. Men kan immers onmogelijk uit
het feit .dat Torgler op een bepaalden tijil
niet op zijn bureau geweest is, de conclusie
trekken, dat hij in dezen tijd den brand
heeft voorbere d. Dal 7.011 een omkepren van
den bewijslast zijn. Volgens Dui'sch straf
recht moet de schuld van beklaagde be
wezen worden en het is niet omgekeerd de
tank van beklaagde om zijn onschuld te be
wijzen.
Zelfs wanneer men de objectieve juistheid
der verklaringen van Karwahne en Kroyer
veronderstelt. (Spr. geloof! aan een typisch
geval van wederzijdsche suggestie), dan zou
daaruit slechts volgen, dat op 27 Februari
in den namiddag Torgler met Van der
Lubbe samen gezien is. Zij kunnen over
alle mogelijke dingen met elkaar gesproken
hebben.
Dit feitenmateriaal is dus niet voldoende
bm een „schuldig" uit Ie spreken
Waaruit leidt de procureur-generaal af,
dat Torgler van de daad heeft a Vrvve'en,
dal hij ze goedkeurt, of er aan deelgenomen
heeft?
Dr. Sack ontrafelde de overge getuigen
verklaringen tegen Torgler. Dat hij in zijn
laseh brandmateriaal naar den Rijksdag zou
hohben gedragen is niet bewezen. Evenmin
is aangetoond, dai hij in het Rijksdagge
bouw aan de voorbereiding van den brand
hee.'t gewerkt. Hij is er zelfs n et voor in
staat geweest als men de tijd-tabel beziet
van wat er volgens beklaagde en getuigen
tu^schen zeven uur en kwart voor negen in
Torglers omgeving is gebeurd
Na een 7.00 zware misdaad begaan te
hebben kan Torgler zich ook niet op z'n ge
mak naar Aschinger begeven hebben om
daitr met goeden eetlust een cop eus avond
maal te gaan nuttigen, zooals toch werke
lijk geschied is.
Dr. Sack komt er voorts tegen on, dal
Torgler zich wilde verbergen, toen hij des
nachts niet naar Karlshorst terugreed, maar
ging slapen in de woning van den partijse
cretaris Ktihne. Vtder handhaafd hij de op-
vatt ng, dat Torgler zich vrijwillig bij de
politic heef' gemeld. Velen van zijn partij-
genooten, zegt dr. Sack, hebben hem in den
«teek gelaten. Torgler had n ets voorbereid
voor een vertrek, hij bezat geen valschen
pas uit de pas vervalschings-centrale en
geen tweede woning om de politie op een
dwaalspoor te leiden.
Deze brave sukkel, zoo zou ik bijna willen
Izeggen, moest hier blijven, heeft zich in zijn
onnoozelheid bij de politie aangemeld en
trad op voor zijn denkbeelden. Wat deze
man in die maanden heeft doorgemaakt, zal
tot ziin loutering dienen.
Had er een, zij het nog zoo geringe schakel
tusschen van der Lubbe en Torgler bes'aan,
dan zou daarvan zeker n den loop van het
proces wel eens gebleken zijn.
Torgler heefl tegenover mij altijd volge
houden. dat hij God zij dank als Duitscher
niets te maken had met deze misdaad. Ik
kan mij voorstellen, dat Torgler, als het hem
gelukt was, een beurs te krijgen van de ge
meenteschool. wellicht uit sympathie voor
onzen staat zijn activiteit zou hebben gele d
in de rich ing van de volksheweglng, die
ons thans zoo met geestdrift vervult. Dit
bleef hem echter ontzogd. Torgler is het ty
pisch product van een autodidact, wien het
ontbreekt aan de innerlijke ontwikkeling ter
verwerking van al wat zich aan hem op
dringt. Goed onderlegd, zou die man voor
zijn proletar aat inderdaad veel hebben kun
nen bereiken.
Dr. Sack heeft geon bewijs kunnen ontdek
ken voor Torglers hoogverraderlijke actie.
Door zijn aanklacht tegen de drie Bul
garen niet te handhaven heeft de proc. gen.
zijn eigen aanklacht-gebouw aan het wan
kelen gebracht. Hij heeft daardoor een
scheur gebracht in de eenheid van het com
plex Karwahne-Frey-Krover, welke ook voor
verdachte Torgler van belang is.
Kan men deelnem ng van andere daders
dan Van der Lub*he niet u tsluiten, men kan
daarom niet zeggen:
„Wijl geen anderen gevonden zijn, moet
men Torgle** veroordeelen".
De verdediger wendde zich ten slotte tot
de rech'ers en zeide: Denkt aan de woorden
'van minister-Goering in dit proces. Toen
Torgler zijn onschuld betu'gde heeft Goe-
ring hem geantwoord: „Ik neem kennis van
deze verklaring, maar het is de taak van
liet gerechtshof, na te gaan of zij juist is".
Hiermede heeft de minister-president te ken-
ken gegeven, dat hij het oordeel vol vertrou
wen in uw handen leg'.
Fn niemand anders dan onze Führer zelf
heeft gezegd: „Moge God ons er voor behoe
den dat een Duitscher betrokken is bij deze
misdaad".
Ik zal met dezen wensch besluiten, wart
k kan zeggen: „Aan de hand van dit minu-
tipnze tn' in kleinste details zorgvuldigst
eeleide getuigenverhoor staat het. God zij
dank, \oor mij vast, dat deze Duitscher Torg
Ier riet be'rokken is bij dezen rijksdagbrand.
Deze mijn innerlijke overtuiging geeft mij
voor u het recht, en ik ben mii daarbij be
whsl van mijn verantwoordelijkheid, te zeg
gen: „Spreekt den verdachte Torgler vrij".
Na het pleidooi van dr. Sack werd een
pauze van twee uur ingelegd.
Repliek
Dan komt Dr. Partslus aan het woord voor
zijn repliek. Uitvoerig gaat hij in op de
vraag of Van der Lubbe zich ook aan hoog
verraad heeft schuldig gemankt. Voor de
vraag of Van der Lubbe rich aan hoogver
raad en oproermakende brandstichting heeft
schuldig gemaakt, zou overigens do kwestie
of er mededaders zijn geen beslissende rol
spelen. Niets kan Van der Lubbe er van
redden, wegens hoogverraad en brand
sticht. ng met het doel om oproer te verwek
ken. te worden veroordeeld.. Ben zoo in-ge-
vaarlijke misdadiger, die het heeft klaarge
speeld om in drie dagen vier openbare ge
houwen in brand te steken, is werkelijk al
les behalve een weekhar'ig en goedmoedig
mensch. Een dergelijk misdadiger verdient
voor altijd onchadelijk gemaakt en urt de
mcnschclijke samenleving te worden verwij
derd. Wanneer men zegt, dat Van der Lubbe
geweld tegen den eenling altijd heeft afge
wezen. dan is dat niet zonder benerking
juist. Juist is ongetwijfeld, dat Van der
Lubbe geen gewoon brandstichter is. De
achtergronden waren van poiitieken aard
Hij wilde gevierd worden r'i- nolitiek held
cn bevrijder van de arbeidersklasse. Het is
hem niet alleen te doen geweest om een pro
test. Aan den brand zou zich hebben moeten
aansluiten de opstand va nhel proletariaat.
Juridisch is er geen sprake van voorberei
ding tot hoogverraad maar van hoogverraad
Zeer zeker is het, dat Van der Lubbe een
slachtoffer is geweest van die elementen, die
niet alleen bij ons, maar ook elder? aan hel
werk zijn geweest om de staatkundige orde
te ondermijnen en te verwoes'en. Tegenover
deze m sdadigers is een mildere opvatting
niet op haar plaats. Van der Lubbe heeft
zich aan hoogverraad en brandstichting met
oproerbedoelingen schuldig eemaakt, aldus
besluit Paris us zijn repliek, en een andere
beoordeeling van zijn daad is noch juridisch
noch zakelijk mogelijk. Moee hij ook de ge
volgen van zijn misdadige handelingen
dragen.
De president vraagt hierop om de beurt
aan de verdachten, zich nog eons over de
zaak uit te spreken. Van der Lubbe ver
klaart. dat hij van het recht van het laat
ste woord afziet Hij heeft niets meer te
verklaren.
Torgler wilde niet direct het woord nemen.
Hij verzoekt na de andere verdachten te
mogen spreken.
Dit verzoek wordt ingewiligd.
Dr. Werner verklaart daarop, dat hij het
met het betoog van Parisius geheel eens is.
Daarop spreekt Dimitroff.
Rede van Dimltrofi.
Dimitroff begint zijn rede gewapend met
een grooten bundel acten. Hij verklaart, zijn
re\olutionna. re eer te verdedigen. Onder al-
gemeene hilariteit moet de president hem
aanmanen tot de zaak zelve te komen.
Dimitroff zegt dat de comm. partif ;n het
geheel niet wanhopig was en dat de brand
met opstand en dergelijke acties niets te
maken had. Ond<r groote vroolijkheid
spreekt hij den verdediger van Torgler aan
met „Mijn waarde heer Sack" en spreekt
dan over de politieke situatie in Duitsch
land. Hij deelt ook zijn mcening over het
onts'aan van den brand mede en zegt, dat
Van der Lubbe volgens liera riet de eenige
dader is. Van der Lubbe is natuurlijk geen
communist on geen anarchist, hij is een
rehelleerende proletariër, een gedeclasseerde
rebel, een misbruikt werktuig. Met de gehee-
le zaal begint dan ook Van der Lubbe te
lachen.
Dimitroff wijdt sterk uit en veroorlooft
zich meerdere malen verdekte en onbedekte
aanvallen. Juist als hij u troep': „Gij moet
hamer of aambeeld zijn!" valt de voorzitter
hem in de rede m<. de woorden „U hebt
nog precies drie minuten" (Grcote vroolijk
heid.)
Dimitroff concludeert tenslo'te. dat hij
moet worden vrijgesproken als zijnde on
schuldig. Verder verlangt hij een schadever-
gced ng voor den door hem verloren tijd.
Als hij na anderhalf uur spreken op het ge
bied der natuurkunde komt en over Galilei
Injgint te spreken, besluit de senaai zich te
rug te ..ekken, -oodat verd. moet zwijgen.
Po pof f zegt in zijn laatste woord: Ik be
hoef mij niet meer pit le laten over de ge
in genvprhooren. Ik w;| slechts dit zeggen:
ik ben Bulganrsch emigrant. Ik heb mij
overal waar ik was. slechts ingelaten met
Bnlgaarsche aangelegenheden. Naar Duitsch
land hen ik gekomen om de Bulgaarsehe am
ncstie af te wachten. Ik heb mij nooit met
Duitsche pol tieke actie bezig gehouden en ik
heb geen opstand voorbereid of den Rijks
dag In brand gestoken. Ik hen nóch avontu
rier, nóch provocateur. In dit proces ben ik
volkomen onschuldig. Ik verzoek te worden
vrijgesproken.
Taneff legt een verklaring af van dcnzelf-
den inhoud cn voegt er aan toe: Mot typen
als Van der Lubbe heeft geen Bulgaarse!)
communist in verbinding gestaan.
Torfllers laatste woord.
Torgler, die daarna aan het woord komt,
zegt: Ik zie er graag van af het bewijs te
waardecren. Ik dank mijn verdediger. Wat
betreft de eisch die tegen mij is uitge
bracht. verklaar ik: Als in de wereldgeschie
denis nog nooit een dergelijke eisch tegen
een volkomen onschuldige is gedaan, dan
is dit liet eerste geval. Ik ben mij van al
les onbewust geweest De 27ste Febr. was
voor mij oen dag zooals iedere andere, waar
op ik iri het Rijksdagge houw was om te
werken. Ik was even verrast als leder an
der toen mij het nieuws word gebracht Ik
heb deze waanzinnige daad noch goedge
keurtl noch gewild. Als Ik maar iets vaai
de plannen had geweten, dan zou ik hemel
»n aarde hebben bewogen om haar te vei-
hinderen. omdat ik wist, dat een dergelijke
daad een geweldige slag tegen de K.P.D. zou
zijn lk heken, dat ik met geestdrift heb
gestreden voor het levensbelang der arbei
ders en ambtenaren. In den Rijksdag heb
ik mij schrap gezet tegen Versailles en het
Youngplan en gevochten voor verbetering
van de leversomstandigheden der arbeiders.
Dat heeft mii echter gemaakt tot een nuch
ter werkelijk eidspollticus, die niets te ma
ken heeft met revolutionaire romantiek, die
er toe zou kunnen leiden, dat men gelooft
met het in brand steken van een gebouw
liet sein tot een opstand te geven. Ook de
comm. partij hoeft met dergelijke revolu
tionaire pol-tick niets te maken
Niemand heeft gedacht aan het overne
men van de macht door de K.P.D. in Ja
nuari en Februari, omdat alle voorwaarden
dnarvoor ontbraken.
Torgler besluit met de verzekering, dat
hij met de brandstichting niet het minste,
heeft te maken, dat hij Van der Lubbe voor
het eerst heeft gezien op den dag na den
brand, dat hij volkomen onschuldig is en
om vrijspraak verzoekt.
Verklaring van den president
President Buenger sluit dan de zitting
met de volgende verklaring: Toen Ik drie
maanden geleden dit proces opende, heb ik
gezegd, dat in een proces als dit het een
gebruik in Duitschland en in andere lan
den is, dat de pers zonder vooroordeelen
een objectief verslap geeft Helaas is mijn
verwachting niet geheel vervuld. Niet alleen
in het buitenland heeft het niet ontbroken
aan pogingen, den inhoud der behandeling
weer te geven in een vorm, die niet in
overeenstemming is met de hooge taak der
pers. Ik kan In dit verband slechts verkla
ren: het gerecht, dat geroepen is. uitspraak
te doen. kan niet worden beïnvloed door
een d erge lijken meeningenstrijd en dergelij
ke vooroordeelen.
Uitspraak op Zaterdag 23 December.
De president Dr. Buenger heeft ten slotte
medegedeeld, dat de uitspraak in het Rijks-
dagbrandprcces zal plaats hebben op Zater
dag 23 Dec. des morgens te 9 uur.
Hiermede is do behandeling gesloten.
POLITIESCHANDAAL
IN BELGIE
CORRUPTIE OP GROOTE SCHAAL
VERSCHILLENDE ARRESTATIES
In Brucsel Is hevige ontsteltenis gewekt
door de arrestatie van den hoofd-commissu-
an politie Angeifliauscn. die verdacht
werdt zich groote geldelijke voordooien te
hebben verschaft door aan bekeuringen van
automobilielen, welke zijn ondorgosobiikton
bij hem aanbrachten, geen gevolg te geven.
De hoofdcommissaris heeft een volledige be
kentenis afgelegd en is toen naar het Huis
van Bewaring overgebracht.
Zijn corrupt, gedrag loopt minstens over
tie dirie laatste jaren.
Be arrestatie van Angerhausen i6 spoedig
gevolgd door die van de commandant viiil
zesde sectie te Brussel. Verder is een
commissaris van politie van Antwerpen ge-
arretr.eord. Helt poliHkeohamdaal wekli in
geheel België grcol opzien, te meer, daar
bekend is geworden, dat nog meer arresta
ties zuiden worden verricht.
Inzake de arrestatie van Angerhausen ver
luidt. dat deze en de andere gearresteerden
met een gepensionneerd commissaris van
politie, die na zijn uittreden uit den dienst
eon zaak in benzine en olie had geopend,
eon overeenkomst gesloten hadden, dat te
gen een provisie van 10 klanten zenden
den aangebracht. Zij gingen daarbij bui
tengewoon geraffineerd te werk. Steeds
meer chauffeurs kwamen in den laataten
tijd „in aanraking met de politie". Er wer
den dan uitvoerige protocollen opgemaakt,
waarbij terloops te ven&taan werd gegeven,
dat een uit den dienst gotreden coMoga een
handel in olie en benzine had geopend. en
dat het raadzaam was daar inkoopen te
doen. Vele chauffeurs vonden het dan inder
daad raadzaam een dergelijke wenk na te
komen, waarna de protocollen weer ver
dwenen, en het zaakje ..met een sisser" af
liep. De gepensionneerde politieman, Pau-
wels gaheelen, zit met zijn beide zoons reeds
achter elct en grendel.
Nader wordt gemeld, dat ook de commis
sarissen van politic van Ukkeil en van
Schaerbeek zijn gearresteerd.
Te Scha ei beek had de commissaris zijn
ondergeschikten goed op het hart gedruut
de belangen der voeigangei6 goed te behar
tigen bij het toenemend auto-verkeer en een
zco groot mogelijk aantal bekeuringen te
maken. Van de bekeuringen kwam dan
meestaJ niets, maar de commissaris ging
bij den benzine- en oliehandel van den oud-
»llega en diens zoons zijn provisie beuren
)or den aangebrachtcn nieuwen klant.
Volgens hetzelfde recept moet ook te Brus
sel gewerkt zijn.
Te Ukkel werd het nog eenvoudiger ge
daan. Daar bezccht de commissaris persoon
lijk de auto-garages cn gaf in overweging
dien bepaalden olie- en benzinohaindel te be
voordelen. De rest werd wel begrepen.
KABINETSCRISIS IN SPANJE
EEGEERING-BARRIOS AFGETREDEN.
Uit Madrid: Bij een onderhoud dat minia
ter-president Martinez Barrios met presi
dent Zamora heeft gehad, hoeft hij het ont
slag van het kabinet Ingediend.
Het Kablnet-Lerroux gevormd.
Zaterdagmiddag heeft de president var.
Spanje den leider der radicale partij, Ler-
roux, belast met de vorming van een nieu
we regcering. De nieuwe minister-president,
heeft na ruggespraak met de gematigde re-
ptihlikeinsche partijen en de Agrariërs de
volgende regoering samengesteld: Minister
president: Lcrroux (radicaal). Buitonland-
Kche zaken: Pita Romero Orga (reeds lid
der afgetreden regeering). Justitie: Alvarez
Voldes (liberaal democraat), Binnenland
sche zaken: Rico Avcllo (radicaal).
Van de dertien leden van het kabinet
hadden zes zitting in de afgetreden rogee-
ring Negen ministers zijn lid van de radi
cale pariij, drie vertegenwoordigen burger
lijke democratsiche groepen en één is
rechtsch.
Deze regeering is een uitgesproken mln-
dorheidsregereing. waaraan de Accion Popu
lar en de Agrariërs hun welwillonden
=tcun hebben toegezegd De minister van
binnenlandsehe zaken, daar hij geen afge
vaardigde is, wordt vervangen, zoodra de
alarmtoostand wordt opgeheven. De oplos
sing der rcgeeringscrisis heeft geen verras
sing gebracht, het verloop is geweest, zoo
als het voorspeld was.
COMMUNISTISCHE OPSTAND IN CHINA
ONDERDRUKT
Vijfduizend communisten gedood
Uit Sjamghea: In een driedeagsoh verbit
terd gevecht heeft generaal Tsjang-Kai-Sjek
de ccimmunistieche strijdmacht in de pro
vincie Kiangei overwonnen. Volgens een
officieele mededeellng zijn 5000 communis
ten gedood, onder wie de communistische
generaal Loe-Ping-H':.
Een Russisch dementi.
Uit Moskou: De Russische officieele Instanties
verklaren, dat de uit Poolsche bron afkomstige
berichten aangaande een brand en een explosie
in het gebouw der Gepeoe te Moskou van lederen
grond ontbloot zijn.
De radio-omroep te Warschau had Zaterdag-
middaa gemeld, dat het groote centrale qebouw der
Gcpcoe-administratie te Moskou In brand was ge
stoken. Het bericht hieromtrent was op bevel der
SovjeJ-rcgecring aan de Russische bladen onthou
den loodat In de openbare meen'ng niets bekend
werd. Bovendien zouden explosies hebben plaats
gehad.
ZWARE STORM OP DE OOSTZEE
Elf zeelieden verdronken.
Op de Oostzee en de Finsche Golf woedt een
een zeer hevige storm. Pi) de Alands-eilanden zijn
twee stoomschepen very. .an. waarbij elf zeelieden
om het leven zijn gekomen.
Op het Peipus-mcer in Oost-Estland zijn op een
ijsschots 20 visschers tati zeven paarden afgedre
ven. Over hun lot U niets bekend.
ANTI-DUITSCHE BETOOGING
TE LONDEN
HANDGEMEEN MET DE POLITIE
LONDEN, 18 December. Zondagavond
hebben oen groot aantal personen, w.o. veie
commuinielen, voor het gebouw der Duitoohe
ambassade te Lenden, tegen het. Bijkedag-
prt>ces geprotesteerd en de in vrijheidstelling
van de beklaagden Tórg'ler, Dimitrof e. a.
geëischt.
Hierbij kwam het tot ernstige botsingen
met de poldtie en met Engelsche fascisten.
Versohillende personen, w.o. twee politie
agenten, werden gewond, terwijl 8 personen
werden gearresteerd.
De betcogere waren voor 't overgroote
dc«l afkomstig uit het Londcnsche Fasten.I
en marchoerdci. uit deze richting naar het
centrum der stad, doch de politip was even
eens op haar po6t en had de nabij de am
bassade gelegen VVaterloosquarc afgezet.
Toen de betoogers echter op de Waterloo-
square aankwam, braken zij onder het ge
roep „Weg met de nazi's", door hot politie-
cordon heen, on trachten het gebouw dor
ambassade te beroiken. Kort daarop kwam
er politievensterking, die met gummiknup
pels tegen de betoogers optrad.
De betoogers, w.o. veel vrouwen, verdedig
den zich met geweld egen de politie. Een
politic-auto werd door de menigte onderste
boven geworpen, doch even daarna werd de
politie opnieuw vensterkt om het gebO'
der Duitsche ambassade te beschermen.
Een tweede stoet van betoogers werd aan
gehouden en een communist, die met een
roode vlag op het pcJitiecordon toeliep,
werd gearresteerd.
Nadat verschillende onderhandelingen
waren gevoerd, etcind de politie tenslotte
den secretaris der internationale arbeiders-
hulp en een tweeden betooger toe, zich naar
de ambassade te begeven, teneinde daar een
adres te overhandigen, waarin de invrijheid
stolling der beklaagden t© Leipzig word ge
vorderd. Het adres werd te. ambassade n
ontvangst genomen, doch aan het verzoek,
can den ambassadeur Von Hoesch, persoon
lijk te mogen spreken, werd niet voldaan.
Korten tijd later kwam het opnieuw tot
een handgemeen tusschen Engelsche fascis
ten en anti-fascisten. De politie greep hiei
opniouw in. De Duitsche ambassade bleef
onder politiebescherming.
DE MOORDENAARS VAN
NADIR KHAN
KABOEL, 18 December. Officieel wordt om
trent de terechtstelling van de moordenaars
van koning Nadir Khan het vo'gende com
muniqué uitgegeven:
Abdul Khalix, de moordenaar van den
Afghaanschen koning Nadir Khan, en zijn
medeplichtige Mahmoed, die Zaterdag na
proces van drie uren door het Afghaansche
Hoogste Gerechtshof met algemeene stemmen
ter dood zijn veroordeeld, zijn onmiddel'ijk
daarna terechtgesteld.
Twee andere beklaagden, Abdulla en Johaq,
werden veroordeeld tot levenslange gevange
nisstraf.
VRIJGESROEEN NEGER GELYNCHT.
Uit Columbia (Tennessee): De twintig
jarige neger Cord Cheek, die epnigen tijd
geleden op de beschuldiging een blank
meisje te hebben aangerand, was genrres-
teerd. is door een menigte zonder vorm van
proces aan een boom opgehangen. Check
was Woensdag uit de gevangenis ontslagen,
omdat er geen bewijzen van zijn schuld
konden worden gevonden. Nog geen twee
dagen later vond de politie zijn ontzield
lichaam. Zij beschikt niet over aanwijzin
gen, die opheldering zouden kunnen bren
gen in deze geheimzinnige lynchpartij
DE LINDBERGHS TE MIAMI GEDAALD
Het echtpaar Lindbergh is Zaterdag om 6 uur
am .te Miami (Florida) gedaald.
GENERAAL O'DUFFY
GEARRESTEERD
Uit Dublin d.d. 17 December:
Generaal O'Duffy, de leider van do Ter-
sche Blauwhemdon, die zich thans „Liga
de jeugd" noemen, is heden te West-
port in het graafschap Mavo, waar hij een
rgadering zou toesproken, na con heftig
gevecht tusschen de politie cn zijn aanhan
gers, gearresteerd.
Honderden politie-agenten omringden do
nlaats, waar de vergadering zou plaats vin
den en elke straat, welke daarheen leidde,
as afgezet. Soldaten met sta'en helmen op
het hoofd, uitgerust met gasmaskers, gewe
en traanras^ommen, patrouilleerden in
auto's door de stad.
Generaal O'Duffy, die ondanks het verbod
van de regeering zijn blauwe hemd droeg,
werd door de polit:e op ongeveer een niij)
afstand van de stad aangehouden, maar
door honderden van zijn aanhangers te
paard ontzet..
Toen hij de plaats bereikt had. waar de
meeting 7.011 plaats vinden, werd hij op
nieuw aangehouden en gearresteerd, maar
zijn vrienden te paard en anderen overman
den de politie en droegen O'Duffv op hun
schouders naar het spreekgestoelte. Politie
en soldaten bestormden daarop het spreek
gestoelte cn na een heft'g gevecht maakten
zij ziel» van generaal O'Duffy meester. Om
ringd door honderden agenten en soldaten
werd hij vervolgens naar het politiebureau
overgebracht.
Tijdons het gpvecht rondom het spreek
gestoelte werden mannen en vrouwen on
der den vort geloopen. Naari de kreten van
de Blauwhemden „leve O'Duffy" hoorde
men aan den anderen kant van aanhangers
van De Valera „weg met O'Duffy".
O'Duffy had nog gelegenheid gehad de
menigte even toe te spreken en te zeggen,
dat hun zaak Iri elk geval de overwinning
zou behalen.
Na de arrestatie trachtte de voormalige
minister van Justitie nog de menigte toe te
spreken, doch zijn stem ging in hot rumoer
verloren.
Drie sprekers werden nog gearresteerd
omdat zij hun jassen opengooiden om de
blauwe hemden te toonen. Elk dezer ar
restaties was het teeken voor het opnieuw
ontbranden van den strijd tusschen do me
nigte en de politie.
Gratieverlesning binnen drie nor
Het eerste doodvonnis sedert de invoerin;.
van den doodstraf in Oostenrijk door de
rechtbank te Wels uitgesproken tegen den
moordenaar Breitwisser, is niet voltrokken.
Volgens de wet moet het vonnis twee uur
na de uitspraak worden voltrokken. De ad
vocaat van den beklaagde had een uitstel
van oen uur weten te krijgen en stelde zich
telefonisch in verbinding met eon collega te
Weenen, die voor hem het gratieverzoek bij
de Kanselarij van den Bondspresident zou
indienen. De Wecnsche advocaat begaf zich
terstond naar de Bondskanselarij, dooh liet
ongeluk wilde, dat bondspresident Miklas
niet te Weenen vertoefde, aangezien hij zich
naar Mellnitz had begeven, om de opening
van een juist geëlectrificeerde tramlijn bij
te wonen. Ondanks dezen tegenslag bereikte
hot gratieverzoek den bondspresident in den
kortst mogelijken tijd en 't antwoord kwam
via Weenen nog juist op tijd te Wels aan.
President Miklas had de doodstraf ver
anderd in levenslange zware kerkerstraf
met eens per kwartaal op den dag van
moord opsluiting gedurende een dag iri een
donkere cel.
Toen de beklaagde, die reods in de cel
voor de ter dood veroordeelde zat, mede-
decling van de gratieverleening kreeg, brak
hij in snikken uit.
Het telegram met de gratieverlecning ar-
riveerde drie minuten voor het voor de te
rechtstelling vastgestelde tijdstip te Wels.
President Miklas motiveerde zijn beslui»
aldus, dat hij den Kerstvrede van de Ad-
vent-weken niet door een terechtstelling
wilde verstoren.
RUSSISCHE IJSBREKER IN NOOD
Het Russische volkscommissariaat voor
verkeerswezen heeft bericht ontvangen, dat
de ijsbreker .Tsjeljoesjkin" in de Behring-
straat door het pakijs naar het Noordelijk
ste tot nog toe door schepen bereikte punt
is gedrongen en geheel door reusachtige ijs
massa's is ingesloten.
De bemanning probeerde met behulp van
dynamiet het ijs rondom het schip te laten
springen, om een vaargeul te maken, doch
moest deze pogingen wegens herhaaldelijke
mislukking opgeven.
De ijsbreker zendt voortdurend S.O.S.-sig-
nalen uit.
Luidsprekers en kogels
Uit Salzburg: Aan de Beiorsche grens
zijn thans luidsprekers met krachtige ver
sterkers opgesteld, die nationaal-socialisti-
sclie liederen en anti-Oostcnnjkscho rode
voeringen ten gehoore brengen. Bij een tun
nel in Tyrol zijn de wachtposten besohoten.
Twee posten werden ernstig gewond.
VIER MILLIOEN AMERIKAANSCHE
WERKLOOZEN AAN DEN ARBEID
Uit Washington President Roose
velts belofte, dat per 16 December 4 mil-
lioen menschen weer in liet arbeidsproces
zouden zijn ingeschakeld, ie, naar officieel
wordt verklaard, vervuld. Als gevolg van de
actie der horsteladministratie en liet doen
uitvoeren van openbare werken op groote
schaal is de Amerikaansche regeering er in
geslaagd het werkloozen-leger aanzienlijk in
te krimpen.
Volgens officieele ramingen bedraagt het
werkloozencijfer thans 7 i 8 railliocn, ter
wijl het volgens de arheidsfederatie op 10
millioen moet worden gesteld, in elk geval
dus een zeer belangrijke vermindering ver-
geieken met het cijfer van een jaar geleden,
toen getallen van 17 en zelfs van 20 millioen
werden genoemd.
TRANS-ATLANTISCH LUCHTVERKEER
Na de mede>deeling van de „Air Franco"
en de Pan-American-Airways, dat zij voor
nemens zijn, begin volgend jaar een trans
atlantische» luchtdionst te openen, deelt
thans de Lufthansa mede, een Duitschen
trans-atlantischen dienst tc willen openen
tusschen Bathurst in West-Afrlka en Zuid-
Am eri ka.
De Lufthansa wil trachten mail G vervoo
ron van Berlijn naar Pernambuco in ze-
dagen. Gewone landvliegtuigcn zullen de
mail van Berlijn naar Cadiz brengen, van
daar met vliegbooten via Las Palmaz naai
Bathurst en andaar via de „Westfalen"
naar Pernambuco.
De dienst zal een veertiendaagsche zijn,
doch 2al verricht worden in samenwerking
met de „Air France", zoodat toch iedere
week een vliegtuig post brengen kan over
den /riUntischen Oceaan.
Weerbericht.
Het dunne pijltje geeft den vorlgen etnnd anti
Hoogste stand te Croydon 771.9
Laagste stand te Janmayen 740.3.
Stand vanmorgen half twaalf 772.4.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Eon. Ned. Meteorol.
Instituut te De Bilt)
In het Noorden: Zwakke wind uit
W.-richtlng, nevelig tot zwaar bewolkt, wei-
niR of geen neerslag, lichte dooi tot tempe
ratuur om het vriespunt.
In het Zuiden: Zwakke Z. tot O. wind,
nevelig tot half bewolkt weinig of geen
neerslag, lichte tot .natige vorst.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf: 2.0
19 DECEMBER.
Zonsopgang 8.08 uur, zonsondergang 8.46 uuï
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
19 DECEMBER.
Van 's avonds 4.16 uur tot 's morgens 7.89 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Wurtzburg 0.00 0 00 Caub
Straatsburg 0.00 O00 i-ms 0.95 iriJ
Itreisach 0.84 0.67 Coblens ).0ó 1.06
Itheinfelden 1.7-2 1.76 Trier 0„V2 0.54
K- hl 1.98 2. 6 Keulen 0.46 0.44
Mnxau 3.29 3.30 liührort -1.26 116
Diedesheltn 102 O.'O Wesel -l.fi 1.35
Mnnnheim 1. 9 1^ Emmerik 0.14 O0Ö
L'ihr 1.9» l.'O Dusseltiorf 0.15 0.00
Mainz 2. 4 2.24 Maastricht 41.10 4133
hingen 1.00 1.05 Venlo 9.76 9.60
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
19 December
Delfzijl 0.19 12 54 Hellevoetsl. 4.17 17. 5
Terschelling 10.U4 22.17 Willemstad fi.Uti 17.55
Haringen 11.00 25.10 Brouwefkh. 3.29 15 47
Den Helder 8.55. 2100 Zierikzee -.04 16.27
H v Hol land 4.22 16.il Wemeldlnge 4.26 164«
3 29 15.46 Vliasingei
öchoveningen 339 1556 Term
Rotterdam
2 21 1.45
2 59 15.21
5.34 17-5» Hansweert 355 1619
VERKOOP VAN ZWEEDSCHE GOUD
MIJNEN AAN ENGELSCHEN
De bladen van Stockholm wijden buitengewoon
veel belangstelling aan den verkoop van de groote
Noordzweedsche Boliden-goudmijnen aan een En-
gelsche onderneming.
Boliden geldt als een der rijkste goudmijnen tei
wereld. In doorsnee wordt per ton erts 20 gram
goud gewonnen. Het goudgehalte stijgt m de die
pere lagen tot het drie- en viervoudige. Eerst in
1924 werd hier goud ontdekt. Op het oogènblilc
worden per jaar ongeveer 375.000 ton erts gewen
nen, die ongeveer 7000 KG. goud opleveren tot
een waarde van meer dan 25 millioen kroon. Bo
ven worden er 18.000 K.G. zilver, 6000 ton koper
en 40.000 ton arsenicum gewonnen.
Het blad „Allehanda" protesteert tegen den ver-
koon en eischt een ingrijpen van de regeering.
De Rijksbond van Italiaansche kooplieden heeft
tezamen met de rijksbond van handelspersoneel,
op initiatief van het ministerie van corporatie, on
derhandelingen ingeleid, welke een repeling van het
ventersbedrijf ten doel hebben. Desbe.reffcnde
voorstellen zullen het ministerie tot grondslag die
nen voor een wet. welke zoo spoedig mogelijk In
werking zal treden.
Een der belangrijkste vraagstukken welke hier
bij op te lossen is. Is de voorgenomen instelling
van een venterspatent. dus een soort vakvergun
ning. waarvan de verkrijging van verschillende
persoonlijke voorwaarden afhankelijk zal zijn. Op
deze wijze zal verhinderd worden, dat het aantal
personen, welke in het ventersbedrijf werkzaam
zijn. niet tot in het oneindige zal groeien, zooals
dit in Italië het geval schijnt te zijn. Daarbij zal
men echter in het bijzonder rekening houden met
de plaatselijke toestand om een al te schematische
regeling te vermijden. Daarom zal de komende wet
bi|rondere bevoegdheden verleenen aan de prefec
ten der prov'ncies en de burgemeesters voor de re
geling van het ventersbedrijf in hun ressort.
EEN GROOT HONGAAR GESTORVEN
Graaf Janos HadOc
Te Boedapest is Maandagochtend een zeer
bijzondere figuur in het Hongaarsche poli
tieke leven overleden. Graaf Hadik be
kleedde van 1917 tot 1918. dus gedurende don
oodog, de toen bij uitstek belangrijke positie
van minister van Volksvoed'ne en werd in
den herfst van 1918 door keizer Karei tot
minister-president benoemd. Hij slaagde er
ook, ondanks de reusachtige moeilijkheden
in. zijn ministerie samen te stellen, echter
kwam het reeds niet meer tot de eedsaf'eg-
ging, aangez'en den volgenden dag de revo
lutie uitbrak, die het ministerie in functie-
Wekcrle. evenals zijn nog niet geboren mi
nisterie, wegvaagde.
Van dat oogenhlik trok graaf Hari'k zich
uit de hooge politiek terug en na de revo
lutie hield hii zich slechts met practischa
vraagstukken bezig.
Met Hadik verdwijnt na Apponyi weer een
van die groote figuren, waaraan het poli
tieke leven in Hongarije helaas, op het
or&enbKk zoo arm geworden is.
OVER HET IJS ONTVLUCHT
Men meWit ons uiit Hendrik Ido Ambacht;
Dondordegavond omstreeks half 8, ived
de autobusondernemer C. Stok Jr met de
autobus o\er den Veerschendijk, toen plot
seling drie jonge paarden voer de autobus
venschcncn. De bestuurder wilde de dierun
ontwijken en geraakto aan den kant van
den dijk. Met toegeschoten hulp heeft men
de autobus op den weg gebracht. Eenige
glos rui ten waren vernield. De drie jonge
paarden waren van A. de Groot en A. den
Hertog, die over hot ijs der slooten het w ei-
laad Itadidcn verlaten.
