DE GRUYTER
BINNENLAND.
Beursov,
WOENSDAG 6 DECEMBER 1933
TWEEDE BLAT
D PAG.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING
BIJ K. B. la benoemd tot Broeder In de Orde
van den Ned. Leeuw R. Gille.baa.rd, bode bij het
Ministerie van Financiën.
RAAD VAN BEROEP TE GRONINGEN
Bij K. B la aan Mr R. Römer op sljn verzoek
eervol ontslag verleend uit zijn betrekking van
plaatsvervangend
fO.l te GrmnHgEii. ui
diensten.
BIJ K. B. Is
P. T. T.
...U hne-ang van 1 Jan. 1934 aan
i bij den P T.T.-dienst J. H. Wilmes
eervol ontslag verleend:
met Ingang vas 1 Dec. 1933 aan den refe
rendaris der P.T.T. E. ter Brugge eervol ont-
elag verleend.
AUDIËNTIE
De gewone audiëntie van den minister van
Flna.nclën zal op Maandag 11 Dec. u. niet
UITVOERING DER OMZET
BELASTING
DE OMZETBELASTING-ZEGELS
In een heden verschenen Kon. besluit vindt men
de bepalingen aangaande de uitvoering van de Om
zetbelasting. De Omzetbelastingzegels worden uit-
geoeven in waarden van 1 cent tot en met 40 cent,
opklimmende met 1 cent: van 40 cent tot en met 1
gulden, opklimmend met 10 cent; van 1 gulden tot
en met 2 gulden opklimmend met 20 cent: van 2
gulden tot en met 4 gulden, opkammend met 40
cent. benevens een zegel van f 2.50: van 4 gulden
tot en met 10 gulden, opklimmend met 1 gulden,
en van 10 gulden tot en met 250 gulden, opklim
mend met 10 gulden.
De zegels worden verkrijgbaar gesteld bij de
daarvoor aangewezen inrichting der Posterijen tot
een nader te bepalen minimumwaarde.
Ook bevat het besluit categorieën van goederen,
waarvan de leveringen van omzetbelasting worden
vrijgesteld ingevolge het laatste lid van artikel 18
der wet.
Het besluit bepaalt voorts, dat de fabrikant, die
aanspraak wenscht te maken op teruggaaf van
omzetbelasting overeenkomstig artikel 20 der wet
een verzoekschrift indient bij den inspecteur der
accijnzen, binnen wiens dienstkring zijn bedrijf is
gevestigd. Hetzelfde moet geschieden ten aanzien
van teruggaaf van omzetbelasting of Invoerrecht.
DE VORST EN DE WERK
VERSCHAFFINGEN
Naar wl] van de meest bevoegde zijde
Zullen de gemeentebesturen dezer dagen een raede-
deeling ontvangen, dat het Rijk zich. evenals
leden jaar. onder zekere voorwaarden bereid
klaart, bi) te dragen in de uitkeering. welke de ge
meenten geven aan hen, die wegens de ingevallen
vorst hun arbeid bij de gesubsidieerde werkver
schaffingen niet kunnen verrichten.
DE KORTING
OP DE INDISCHE PENSIOENEN
Dat de zeven millioen bezuiniging op de
Indische pensioenen, welke door den Volks
raad zijn aanvaard met 49 togen 3 stemmen
en tlhaais in de Tweede Kamer tot een epi-
neus, een netelig debat aanleiding hebben
gegeven, inderdaad aks buitengewoon mia-
d«l Ln buitengewone omstandigheden is te
beschouwen, mogen we met enkele woorden
d-uidelij-k trachten te maken.
In de na-oorlogsjaren liep het met de In
dische financiën spaak. Gouverneur-gene
raal Fock heeft toen orde geschapen en in
komsten en uitgaven ontmoetten elkaar toen
op een basis van ongeveer 400 millioen gul
den. Daarna is het regime-de Graeff gevolgd
en de vlotte hand van uitgeven en schulden
maken keerde terug. Daarvoor is tot op ze
kere hoogte mede verantwoordelijk het kabi
net. dat aan het kabinet-Co lijn voorafging
en waarin Xhr. Mr. de Geer, die Vrijdag j.i.
tegen den voorgestolden saneeringsmaatre-
eel zoo groote bezwaren ontwikkelde, mi
nister van Financiën was en aan de na hem
gokomen bewindslieden ook een belangrijke
Indische vlottende schuld achtciliet Neder
land moet dat in orde maken.
Aan ongefundeerd optimisme liet men.
hoewel gewaarschuwd, in Indië den vrijen
teugel; zoodat het dienstjaar 1931 sloot met
een tokort van bijna 116 millioen gulden ei.
voor 1932 het deficit geraamd werd op bijna
f 140 millioen; voor 1934 was het op 115%
milildoen berekend.
Na de zuivering van de begrootingscijfer*
voor 1934 door aftrek van de rechtstreeks
tegenover deze uitgaven staande ontvang
sten en omgekeerd, ontstaat het volgeno
beeld van den gewonen dienst voor 193»
(in duizendtallen afgerond): Uitgaven (uit
gezonderd die voor monopolies, producten en
bedrijven) na aftrek van de recht
streeks daartegenover staande ontvangsten
f 392.961.000; ontvangsten, waaronder de
saldi van monopolies, producten en bedrii-
ven f 269.146.000; tekort f 123.815,000.
In het uitgavencijfer zijn nog niet ver
werkt de navolgende maatregelen, welk»
ten deele reeds de instemming van den
Volksraad verworven hebben: Pensioenkot-
t-irwr gunstig verschil f 7.000.000; salarisher
ziening gunstig verschil f 9.000.000. Noodlg
is echter de ontvangsten nog met f 9% mil
lioen te verlagen wegens verminderde op-
hrengst der landrente. De cijfers verbeteren
echter door salarisherziening gunstig ver
schil, f 3 millioen. herziening tarief'vnn in
voerrechten; gunstig verschil f 9 300,000; sul-
keraecijns, gunstig verschil f 7.000.000: 50 ou
centen op bieraccijns, gunstig verschil
f 90.000; tijdelijke verhnoging inkonsten-
helasting. gunstig verschil f 10.000.000, gun
stig saldo f 1.9890.000.
Resultaat van een en onder is, dat de un-
gaven zijn te sto'len op f 377 millioen, d*
ontvangsten op f 289 millioen en het netto
tekort op den geheelen dienst op f 79.700.00».
Binnen enkele jaren ziin de uitgaven tt
mpigobmcht van f 523 millioen op f 377 mil
lioen. Met de inkomsten staan we on her
peil van 1918. Alleen is er dit verschil, dat
toen de belastingen veel lager waren en de
kmdssohuld nog slechts f 20 millioen voo.
rente en aflossing vorderde tegen nu f 100
millioen. Dat zegt nog al wat en doet begrij
pen,, dat rente, aflossing, salarissen, pen
sioenen (54 mill'ioén), salarissen en ander»
vaste lastenvrijwel ten volle oeslag
op de uitkomsten. In het ontbrekend.
door leening moeten worden voorzien^
Precies gezegd: de Indische hivt^
ding is als insolvent te beschouwen. LA.,
door het Nederlanidsche cred-iet op de
moeten worden gehouden en hot h>uidig==
binet zal niet alleen de Nederlandse!)e,=
ook de Indische financiën die er no
erger aan toe zijn mogen saneeren. ter
Er is een saneeringsplan. Daartoe beV.
o.a. een sterke salarisverlaging in Indif
9 millioen moet opbrengen en ook staaj
daar te lande, op de nu bij de wet vc
stelde korting op de pensioenen. Mag
deze, met de cijfers voor oogen, niet
miidelijik noemen?
Aangenaam is de maatregel niet I
heel erg. Maar is de toestand ook niet'
ernstig? En is het geen roekeloosheid
achten den ernst van den financieolenj
stand niet in zijn beschouwingen te
wegen?
We kunnen ons voorstollen, dat niet1
nigen zich verbaasd hobben over het vi
dat het tot stand komen van het door
gevorderde wetsontwerp bedreigt
De soc.-dem. blijven daarbij in hun i
tieve lijn, die hen. er toe brengt de be_
mende hand uit te strekken ook ove
zeer hooge Indische pensioenen. Over
heer De Geer verbazen we ons een ei
gezien het verleden; anderzijds blijft
zich zelf en neoipt naar we meene
weten de helft van zijn fractie met'
mee.
Dat ook de heer Aalherse met zijn
tensverzet, naar verluidt, slechte eer.
derheid in zijn groep achter zich heeft,
toch het oog niet doen sluiten voor
\va,"estuk, waartoe hij blijkbaar de
heeft
We spreken den wensch uit, dat Dr.
de wijsheid moge hebben gevonden on
gevaarlijke klippon in het vaarwater te
miiden. Van een botsing voorzien we - rT* CL
stige gevolgen en groote schade van dflk
langen zoowel van het Rijk in Europa
overzee. En ook het parlement zou zich
geen dienst bewijzen.
Hot zal er scherp langs gaan, maar**"*" K
zijn overtuigd, dat het bereiken van de n 1 Lj
lige haven achteraf aan de tegenstand 1
van het ontwerp niet al te groot leed
veroorzaken.
)0P
Er is omtrent de pensioenkorting op RootoboM
zoek van een organisatie van bclanghel
den, een advies verschenen van Prof. K
tjes, dat een wonderlijken indruk maak^a^a-
Het komt er toe om pensioen als een#a»6
ver privaatrechtelijke vordering te bcsc,
wen, maar erkent tevens het recht oi
pensioenvermindering over te gaan,
neer de financieële toestand des lands
toe dwipgt.
Welnu, dan Is dit professoraal advlei
een steun voor het kortingsontwerp te'
schouwen. Immers de noodtoestand der,
dischc financiën valt niet te loochenen, a
niet met in achtneming van perspecl
bezuinigingen, die nader mogelijk zu'
blijken.
Vermoedelijk zal de minister van K"
niën niet nalaten voor alles op dit p
vollen nadruk te leggen. Daarmee plai
hij de leden der Kamer tevens voor
groote verantwoordelijkheid en oefent deft
door een móreelen druk, die wellicht uj'
•Joor andere parlementaire pressie zal
hoeven te worden versterkt Ook zonder
Het paard in dienst van de WinterhilfeDe bereden politie-
afdeeling Seidlitzte Berlijn gaf ten bate van de armen een
demonstratie, waarbij de kleuters tegen een klein offertje op een
heusch paard mochten rijden.
Amtrsfoorts riolennet wordt ver
heden in de nabijheid van
H.K.H. Prinses Juliana met haar hofdame
freule Bentincktijdens een wandeling in
de omgeving van de Residentie.
Oud-minister Kan behoort altijd tot
de eersten, die de ijzers onderbindt.
Als gevolg van de hevige
gauw mog
WU meenei
uitnemende
zich uitstekend leent
eliandellng ook
c van Dr Wle-
de huiaelüke
\ostelijk boek lei
;rk keurig heeft i
Op het Kerstfee
geschikt,
Catharine Br
ht Helllgo
lorlle. Het Is c
verhaal. Omdat
Is. Hikt het on:
i- weinig handeling In
ichlkt voor den hulse
en breederen kring In
len van Jan Bloxman
iders Kerstboom" on
n" kunnen w|1 blizon-
ote beteekenls
Ingezonden Stukken-
DE LEIDSCHE STADHUIS-QUAESTIE.
Dat naar de meening van duizenden, het
voorstel van B. en W. inzake de herbouw
van het Leidsche Stadhuis de verkcerdste
oplossing van dit probleem biedt, kan uit
het volgende blijken, als daarbij de ont-
werppn bekeken worden.
Zoo objectief mogelijk gesteld, ontdaan
van alle persoonlijke verdachtmakende en
andere vertroebelende elementen, zal nog
steeds de vraag blijven naar:
Een plan, dat als uitgangspunt
den bestaanden ouden gevel
heeft en dat aan acsthetische,
technische en stede bouw kundi
ge cischon voldoet.
Dat de bouwmeester bij het ontwerpen
zich baseert op den Breestraat-gevel is nood
zakelijk, immers, de universeels ciseh aan
elk kunstwerk te stellen: dat er harmo
nie zij tusschen de samenstellen
de de el en, is voor dit belangrijke monu
ment zeker conditio sine qua non.
Het plan behoort verder de volgende pro
blemen bevredigend op te lossen:
le. Hoe kan de nieuwbouw met den
ouden geval in vorm en karakter in oven
eenstemming worden gebracht?
2c. Welke vorm zal de toren behoeven,
opdat zoowel het nieuwe- als het oude ge
deelte inderdaad door dezen „bekroond"
3e. Hoe zal het geheele stadhuis-complex
♦ogenover het stadsbeeld vicli verhouden?
.4e. Mag het sedert eeuwen gegroeide
oude-stads-gedeelte, met zijn eigenaardig ge
vormde grachten en rooilijnen, zonder nood
zaak verstoord worden?
5e. Als de ter beschikking gestelde grond-
oppervlakte te weinig is, waar moet de noo
diere ruimte gezocht worden?
6e. Op welke wijze kan, met inachtne
ming van hiervoor genoemde punten, een
goed geconcipieerd ontwerp ontstaan, dat
practisch aan alle behoorlijke eischen vol
doet en volgens de geraamde kosten uit lo
voeren is?
Als tenslotte bij de beoordeeling der in
gezonden ontwerpen ten aanzien van deo
ontwerper de zekerheid bestaat, dat hij in
zijn reeds uitgevoerde werken, inzonderheid
van den laatsten tijd, blijk gaf dergelijke
monumenten stijlvol en technisch juist te
kunnen uitvoeren, dan mug met gerustheid
de verwerkelijking der plannen tegemoet
gezien worden, zij het ook dat over een go-
wijzigde distributie der ruimte overleg zou
moeten plaats hebben.
Ter vermijding van de beschuldiging: tot
een bepaalde „claque" te behooren (zeker
wel 10 personen, die onafhankelijk van el
kaar een bepaald plan bestreden of een
ander plan voorstonden, werden daaronder
gerangschikt!) zal ik het oordeel over de
aanhangige ontwerpen, op grond van bo
venstaande criteria achterwege laten. Dat
ernst'ge beoordeelaars tot dezelfde conclusie
komen als bij den aanvang van dit. artike'
is aangegeven, lijdt geen twijfel. Het accent
worde niet gelegd op een bepaald punt van
het vraagstuk, b.v. op een plan-indeelinp
Neen, hot vraagstuk in zijn totaliteit
zij bij het eindoordeel beschouwd; dus
hoe de nieuwbouw zich ten op
zichte van een complex relaties
zal verhouden.
J. J. GERSTEL.
Rotterdam, 5 December 1933.
Nu vaststaat, dat de oorspronkelijke
toren volkomen, en op dezelfde plaats
hersteld kan worden, zou de wensch van
de Rijkscommissie voor Monumentenzorg,
hij monde van Mr. J. C. Overvoorde in Juli
'29 geuit, in vervulling kunnen gaan; toen
werd de herhouw van den toren begeerd
als onmisbaar element voor het silhouet
van de stad, en als dominant en symbool
van het stadhuis; men wanhoopte echter
met de beschikbare gegevens don toren
volledig te kunnen herbouwen. Ook het
Leidsche Stadhuis-Comité (1929),
bestaande uit ingezetenen der stad,
verklaarde met overgroote meerder
heid zich vóór de vraag: „Wenscht gij,
dat bij gebleken uitvoerbaarheid en onder
voorwaarde dat Leiden een alleszins bruik
baar 'Stadhuis verkrijgt, de gevel aan de
Breestraat en de toren zooveel mogelijk
in den ouden staat worde hersteld?"
TIENDUIZEND UIT DE VELE
DUIZENDEN BARMHARTIGEN.
Gö hebt zeker al In de daprbladen gel
zen bil Paramaribo. r
■nlddelen niet toeliet-
s brengen. Wat die
leven der lepralUdei
fcU de plech'l
cü. do ultgreslotci
elgenlUk nlleci
die kapel, uit de Hider
opsteeg een ,.H:tlleli
egrondeloos sanc
p postrekening 984159
ml Comité", zou het doel
gü. dlo dit leest, een
Het Centraal Comité voor Bethesda
G. J. STAaL. Voorzitter.
M. C. J. WELLE. Sccr-Pcnnln a
.Oostdulnlaar. 20. 's-Gruw.-Ufi,
ROFFELRIJMEN.
Vaste niartfy^ld
waarden er
Scheepoor een keertje
An}crilcr>foon te staan
sctle oblzichtbre hoordert
AMSTERDAM, dóór te slaan;
senmarkt spreidt^. voor gezet wor(Jf
stemming ten toe
uitbreiding amlJ1 v?or moment
kennen dat een of je zoo'n beetje
toekomst bij \e'id erg lekker bent:
SheerMMSd,'so?r? schoensmeerdoosj»
valt \vnar te lach doe je mal,
wachting wocnp blijft onbewogen,
t ion ale valut,s niet, doet niemendal.
reertW meme Wee^" er wa* a°hteri
omtrent eenichtbaar groot gehoor,
Van de li groeiende genieting
koersstijging je stokpaard door
schommelin
hooger Ak>oe" "-et aantal ooren
ren gedruk groeien om je heen
van het Pjenf na twee minuten
Suikcrwa^ niet meer aUeenf
soorten o\i het volle leven
Rubberw in je eenzaamheid
Rubbers s'pmjjê van een gespannest,
stijging u'We saam-hoorigheid
Scheep\-ziet de uitgebreide
algcrneenityde vriendenschaar
Unie wed lekker warme kachel
AmeriK
Duitse)srvinkend bi] elkaar:
onvp nngetrouwde jongeluidjet
Neder/en dorpje op Flakkee,
nrTishorre Vl'ssc^ers* aan de koffie
Y>r0\0meters ver in zee
•pt.jpR in Geldermalsen
missen in Scherpenzeél,
\nnees in Amemuiden,
terwijk en s-Gravendeel
en draadloos ingesponnen
AM!5 de machtig-sterke band
e de taal, ons heerlijk Hollandsert,
Londen ons vrije volkje spant.
Parü*^ is 't heerlijkste van alles
linxsaat de moedertaal je geeft:
w'^enheid, door geen grens te breken,
Ptn^enheid, die uitbundig leeft!
MildTdruk verboden.) LEO LENS.
HO
LondQULARISATIE VAN DEN OUDEN
"3 YSSE1-
Uruatar wij vernemen, zijn hij de regeering
Zwittien aanhangig gemaakt om bij wijze
N-Yt>werkverschaffing over te gaan tot be-
AMijke vergrooting van de capaciteit van
D„ yOuden IJssel waardoor deze bevaar-
l. om! zou worden voor schepen tot ruim 400
H- scthans 200 ton).
iou^.3ds terstond za| worden overgegaan!
jou .t/egnemen van den grooten hinderpaal
de scheepvaart op deze rivier namelijk
Pr ic°£p sluisdrempel te Doesburg. Hier-
MadrZal ter plaatse een tweede schutkolk
en geplaatst, waardoor het overladon
chten van vrachtschepen overbodig
Tr:wy n gap -1
)lHJr.-;r, MM|
IGelria" van de Kon. Holl. Lloyd,
'binnenkort naar Buenos Ayres
ekt, zal daar als tentoonstel-
hingsschip worden ingericht.
~om er es kijken, wat 'k in m'n
schoentje 'vind
