Jlieuitre L'aterlir (Courant
iBONKCUCfili
t*er kunrtnn' In |.piil<
In plnnt-
I» f23
I I 2.35 poit«.k..-i.M
fO.II
In ml bij wnkplijk-
.4 50
„5.50
i'lii'K
Zondagsblad niet nlzondeilijk vci ki ijgl-aax
Dagelijks verschijne nd Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken
Bureau: Breest--iat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 5037 MAANDAG 4 DECEMBER 1933
Elk# ivepl moor
Ygez Medodeolin
fan 1—8 regels
Elke regel ri.pe
Ril enntrnel ti
Vooi nel ncvnium.
14e Jaargann
liit
beslaat uil DRIE bladen
EERSTE BLAD
LICHTE TOT ONMATIGE
VORST
Sneeuw of kou, wat zal het worden, zoo
vroeg men zich Zaterdag af; want dat er
iets dreigde Kon men aanvoelen. Lichte tot
matige \orst; antwoordde het weerbericht.
Snerpende kou en felle vorst; zoo was de
werkelijkheid.
Ongewoon koud, werd het ineens.
Ja, daar gebruikt u het juiste woord
Ongewoon koud. Een warme zomer, een
meestal zoele herfst; eind November nog
zachte nachten en nu plotseling: bittere kou.
Wie over kale vlakten of onbeschutte we
gen zijn weg in Noordelijke tot Oostelijke
richting moet gaan, deinst zoo nu en dan
terug voor de scherpe, alles doordringende
wind.
Wie teeen een Oostelijke buitenmuur
woont, pookt kachel of haard tevergeefs op:
de temperatuur kon.t niet boven de zestig
graden: hoe hard hij stookt.
Aauuenoumn natuurlijk, dat hij voldoen
de kolen heeft.
Gelukkig is dat, ondanks de algemeenn
verarming, in de meeste gezinnen 't geval
Ook bij de werkloozen. Want schier overal
worden kolenbons gege\cn en wanneer
deze kou even aanhoudt, zal de Itcgeering
ongetwijfeld, toestemming verleenen om
het kwantum te verhoogen. Ondanks de
nood der schatkist. Want de nood des le-
yens is erger.
Evenwel moet hier een opmerking ge
maakt worden.
Wij vernamen juist de vorige week, dat
het departement het aan sommige ge
meenten verboden heeft een kolen-
bon te geven aan hen, die trekken uit
hun werkloozenkas.
Zoo doet zich het geval voor, dat een
werklooze kantoorbediende met vrouw
en kind van f 7.58 moet leven, omdat
hij georganiseerd is, en uit zijn werk
loozenkas trekt; terwijl een niet-gcorga-
niseerde onder dezelfde verhoudingen
niet alleen een paar gulden meer steun
zou krijgen, maar ook huurtoeslag.
kindertoeslag en kolenbon.
Weet de Regeering deze dingen? En ook,
dat het Crisiscomité B in zoo'n geval geen
hulp verleende? Wij kunnen het moeilijk
gelooven.
De felle kou overvalt menigeen wel. Het
werken in de open lucht wordt belemmerd:
wie buitenshuis moet bezig zijn in handel
en nering heeft het hard te verduren; wie
aan kleeding en dekking tekort heeft, ver
kommert; de stille armen kleumen en hon
geren.
Wij mogen wel bidden om milder tempe
ratuur; om verzachting van leed en ellen
de; en, bij dat gebed moeten we de daad
onzer Christelijke barmhartigheid voegen.
„Zoo gij wilt, gij kunt hen weldoen".
POLITIEKE PERIKELEN
Wie de lotgevallen naspeurt van sommige
initiatief-voorstellen, verdiept zich in een
lectuur, die niet altijd even verkwikkend
mag worden genoemd.
Bij uitstek geldt dit oordeel voor de veel
vuldige pogingen om te geraken tot afschaf
fing van den zomertijd, een onderwerp,
dat in de loop der jaren een schare van po
litici op ongeëvenaarde wijze wist te boeien.
De inzet van dp politieke strijd rondom de
zomertijd dateert uit liet jaar 1922, toén op
den 20en October een voorstel van wet, in
gediend door het vermaarde duo Braat—de
Boer, de Tweede Kamer bereikte. Bij deze
gelegenheid boekte de heer Braat in de
Tweede Kamer een overwinning, die hem de
poorten ontsloot van den Senaat, waar hu
echter jammerlijk schipbreuk leed.
Een tweede poging van hetzelfde koppel
in 1924 had belangrijk minder succes, daar
ditmaal het voorstel reeds sneefde in de ka
mer van honderd.
Daarop nam de Regeering de materie ter
hand, maar ook zij bracht het niet verder
dan de beide agrarische politici: op 10 Maart
1925 aanvaardde de Tweede Kamer tiet ont
werp, maar op 2 April daaraanvolgende
wePs de Senaat liet van de hand.
Reeds de volgende dag deponeerde de heer
Van der Wncrden ter tafel van de Tweede
Kamer een initiatiefvoorstel om de zomertijd
af te schaffen en in plaats daarvan 'e aan
vaarden den West Europecschcn lijd, maar
ook deze uitweg liep dood.
Daarna was liet de heer Braat, d'e van
geen versagen weet cn wederom moed greep,
getuige een nieuw voorstel van zijn hand.
Maar al is de enkele naam van don heei
Braat een program op zichzelf, het gemis
van 's heeren de Boers gezelschap
mocht de situatie niet te redden; ook thans
werd het doel niet bereikt.
Fn nadat ten vorigen jare 'n mntie-Znndt
die bi; \einieuwing aandrong op afschaffing
van den zomertijd, geen meerderheid in de
Kamer vermocht te verwerven, werd een
dag later een voorstel-Van den Heuvel Bak
ker" van gelijke'strekking ingediend.
Zooals mén weet,- moest dit voorstel het
veld ru.men voor een motje-Van der Wacr-
den, die ging in de richting van het voorstel
van dei-zelfden auteur uit 1925.
Wie de leerstelling aanhangt, dat de poli
tieke geschiedenis tevens is het poli
tieke g e r i c ht, vindt ongetwijfeld een
krach'ig bewijs hiervoor in het verloop der
staalkundige lotgevallen van de zomertijd.
Waar'ijk, de politieke perikelen op dit
punt zijn niet weinige geweest!
BINNENLAND.
DE MAASDIJKKWESTIE
GESCHIL TUSSCHEN DELFLAND EN
GED. STATEN OPGELOST
Reeds sinds 1929 bestond een geschil tus-
schen het hoogheemraadschap Delfland en
Ged. S aten van Zuid-Holland omtrent den
Maasd.jk, den voornaamsten verbindings
weg tusschen Rotterdam, Vlaardingen enz.
met het Westland en Hoek van Holand. De-
<eg is eigendom van Delfland, doch in
verband met de recons ructie wenschte Ged.
Staten hem ;n eigendom over te nemen,
waartoe Delfland niet bereid bleek. De
toestand van dezen drukken verkeersweg
was intusschen ontze tend slecht en vooral
des zomers hebben duizenden wielrijders en
chauffeurs de gevolgen van dit conflict on
dervonden.
Het Hoogheemraadschap Delfland heeft
nu Donderdag besloten om den Maasdijk in
eeuvvigdrurende erfpacht over te dragen aan
de provincie, waardoor dan het conflict is
opgelost.
Naar we vernemen zal nu reeds 15 Dcc.
de aanbesteding voor Je reconstrucüe van
dezen weg plaats vinden; een mededeeling,
die ongetwijfeld door zeer velen met vol
doening zal worden vernomen.
Zeer waarschijnlijk zullen nu a.s. zomer
de badgasten, die vooral uit Rotterdam en
omgeving naar Hoek van Holland stroomen,
van den nieuwen weg profi.eeren.
ROTTERDAM-HOEK V. HOLLAND
EEN UITGESTELDE VERBETERING
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor de Beneden-Maas spreekt er in een
adres aan de Tweede Kamer haar teleur
stelt ng over uit, dat blijkens de begroo-
ti'ng van bet Wegenfonds voor 1934 de ver
betering van de zoo belangrijke weg Rot
terdamHoek van Holland zoo goed als
geheel aan de bezuiniging is ten offer ge
vallen.
Blijkbaar is de zijtak naar Naaldwijk pri
mair geworden. en zal deze moeten aanslui
ten op den bestaanden Maasdijk, waardoor
Rotterdam, Sch.edam, Vlaardingen, Maas
sluis, Hoek van Holland en het Westland
via Schielands en Delflands Hoogcn Zeedijk.
De Kamer wijst er met aandrang op, dat
deze weg ten eenenmale ongeschikt moet
worden geacht voor dorgaand verkeer, en
dat de tot standkoming van de verbinding
Rotterdam—Hoek van Holland dringend
•noodzakelijk is. Zij dringt er daarom bij de
Tweede Kamer op aan, dat deze rijksweg
in het loopende vijfjarige werkplan tot
stand zal komen.
BEGROOTING VAN FINANCIËN
DE STRIJD
TEGEN BELASTINGONTDUIKING
POSITIE DER KOMMIEZEN
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de begiooting
in Financiën ontleenen wij het volgcnih:
Hoewel de belastingadminis ratie over
een aantal doelmatige controlemiddelen he
li kt. ontveinst zij zich niet dat daarmede
niet alle belastingontduiking kan worden
achterhaald. Naar een verbetering cn aan-
ng van die con'rolemiddelen wordt
dan ook voortdurend gestreefd
Met de leden, die in beginsel de opheffing
in het bankgeheim tan behoeve van den
Nederlandschcn fiscus wenschelijk achten,
is de minister van oordeel, dat zoodanige
maatregel zeer ongewenschte oeconomisehe
govolgen zou hebben zoolang andere landen
liet bankgeheim nog eerh.edigen
Eenig inzicht in den omvang van de ka-
pitaalsvlucht kan worden verkregen uit on
derstaand staatje, veimelden het aan
tal voor de veirnogensbelasting in aan i e.r-
king komende personen, d e zich in elk der
belast ngjaren 1923/24 tot en nu t 1932/33 bin
nen het Rijk hebben gevestigd of hel Rijk
metterwoon hebben verlaten, alsmede hun
gezamenlijk vermogen.
DE SNIJDENDE KOUDE
VORSTSCHADE IN HET WESTLAND EN
WEST-FRIESLAND.
De vorst, die het jongste etmaal, geleide
lijk in hevigheid toenemende Zondag
avond vropr het zes graden Celsius en in
Friesland vroor het in den nacht van Za
terdag op Zondag reeds zes graden den
winter in het land heeft gebracht, geeft
naar wij van de zijde dor filiaal-inrichting
van het Koninklijk Nederlandsch Meteoro
logisch Instituut vernamen nog geen
aanleiding tot bijzondere opmerkingen, aan
gezien de perinde, gedurende welke de kwik-
kolom onder het nulpunt is gezakt, daar
voor nog te kort is. Wel valt, in verhand
met den Oostenwind cn met de berichten
over zeer lage temperaturen in het bui
tenland, op aanhouding van het strenge
winterweer te rekenen.
Overigens hebben wij hier niet met eei
hijzonder verschijnsel te doen. daar ook 4
maand November zich meermalen door pe
rioden van vrij hevigen vorst heeft geken
merkt.
Ten gevolge van de plotseling ingevallen
koude hebben verscheidene Westlandsche
kweekers vorstschade in de bedrijven
dervnnrien. daar men niet tijdig maatrege
len kon nemen, zoodnt enkele nagewassen
onder de koude te lijden kregen. Van de
tulpentrekkors eischte deze koude veel zorg
en er moest hard worden gestookt om de
temperatuur in de kassen stabiel te houden.
In Wpst-Friesland zijn de nog te velde
staande hloemkoolen bevroren, "wat 'n ramp
heteekent voor de verbouwers.
Tn Friesland is in de vaarwaters r
veel driifijs en wordt de scheepvaart
lenimerd I.nndslnoten en vaarten ligg°n
reeds dicht, doch het wakkongevaar is ze
groot. Op de ondergeloopen landerijen
landsslooten wordt reeds schaats gereden.
Te Amsterdam is de kunstijsbaan .T.in-
naeusbof" geopend. Evenzon de ijsbaan
„Marlot" te Den Hang de ijsbaan van d>
Deutsche ijscluh te Delft en de kunstijsbaan
te Russum.
Tiet Ruiten T.T en het TJselmeer tot
Marken zijn geheel berte|<t met grondijf
zeilvaart is niet mogelijk. Alleen stoom- en
motorschepen kunnen de vaart met vertra
ging onderhoudea.
De „Zilvermeeuw", het nieuwe KLM-
toestel, dat bestemd is voor den dienst op
Indië en dat thans ingevlogen wordt, heeft
bij Lymnp (bij Crovdon) een noodlanding
gemaakt wegens een motordefect De r
landing verliep vlot Ir. Maidment, va
Ciirtiss-Wright-fahrieken. is onmiddellijk
naar Engeland vertrokken om de motoren
na te zien.
2 SF
2 SS
g 5'
De in de Troonrede aangekondigde maat
regelen tegen 't ontgaan van belas'ing door
reserveering van winst in naamlooze ven
nootschappen zijn in vergevorderden slaat
voorbereiding. In verhand hiermede
meent de minister het denkbeeld van een
crisisheffing op door naamlooze vennoot
schappen gereserveerde winsten onbespro
ken te kunnen laten.
Kinderaftrek personeele belasting
Naar de meening van den minister houdt
de bestaande regeling van den kinderaftrek
voor de personeele belasting op alleszins
voldoende wijze rekening met het feit, dat
het besteden van een bepaald bedrag voor
won ng getuigt van minder wels'and naar
mate het gezin talrijker is. De aftrek is het
grootst voor hen, die niettegenstaande de
talrijkheid van hun gezin, het goedkoopst
wonen: zij wordt geleidelijk minder naar
mate de huurwaarde stijgt.
Dat het billijk zou zijn ook aftrek te
leenen voor k nderen boven de in art. 6 der
wet gestelde leeftijdsgrens, die wegens werk
loosheid bij hun ouders zijn gaan inwonen,
kan de minister niet toegeven.
Kommiezen
i grensbewaking
De candidaten, die in 1928 aan het kom-
miozenexamen met goed gevolg hebben
deelgenomen, zullen, voor zoover zij licha
melijk nog geschikt zijn bevonden, uiterlijk
met ingang van 1 Januari 1934 worden
gesteld tot kommies.
Ten aanzien van de bèstrijd:ng van
fraude aan de grezen heeft de minister alle
maatregelen genomen, welke hem vooi
oogenhlik diens'ig schijnen. De ambten
zijn voor een deel thans voorzien van
matische pistolen en voor een ander deel
met karabijnen. Het ligt in de bedoeling ge
leidelijk alle ambtenaren aan de grenzen
van bedoelde automatische pistolen te
zien. Voorts wordt hel aantal automobielen
waarover op de linie kon worden beschikt,
belangrijk uitgebre d.
De minister zal overwegen o' het mo;
lijk is voor de ambtenaren van den buiten
dienst, die' voldaan hebben aan het verlicht
examen voor ontvanger een kans op bevor
dering tot een hoogeren rang te geven.
GEREF. VEREEN. VOOR DRANK
BESTRIJDING
Onder leiding van den heer W. C. F.
Schcps, van Den Haag, aan wien door het
hoofdbestuur daartoe opdracht was verleend
werd Zaterdag in „Pomona" te Utrecht
vergadering gehouden van de afd. van de
vereeniginc in de Prov. Utrecht. Al de af-
deelingen waren vertegenwoordigd en tra
den in beginsel toe. Eop vooiloopig bestuur
werd gekozen, bestaande uit de heeren H
M. J. de Raad, te Utrecht, voorzitter; mej.
W. Ringnaida te Zeist, secretaresse; Ds N.
Brandsma, Clir. Geief. predikant te Bun
schoten. H. Hoekstra, te Amersfoort en G.
Tli Koning te Bnarn. Het vooiloopig be
stuur zal binnen vier weken biiccn komen,
teneinde statuten en reglement vast te stel
len en de propaganda in de provincie nader
onder oogen te zien Bij de bespreking
de piopagamln ter oprichtingsvergadering
viel het oog, gezien liet aantal daar wonen
de verspreide loden, allereerst op Biltliovon.
Doorn, en Wilnis, waar men vvi« trachten
een afdeeling op te richten.
De geanimeerde vergadering werd dooi
den heer de Raad met dankzegging gesloten
ROOFOVERVAL TE DEN HAAG
OUDE DAME IN HAAR WONING
MISHANDELD
Aan de bekomen verwondingen
overleden
Zaterdagochtend vervoegde zich een tot
dusverre onbekende man aan de woning
van den heer Harmsen aan de Joan Maet-
suyc kerst raat 5G te Den Hang.
De 73-jarige mevrouw II. die alleen thuis
as opende de voordeur. Zooals zoo\clcn,
die aan de deur komen was ook deze man
weg te krijgen. Op een gegeven oogen
blik drong hij langs mevr. II. heen naar
binnen. Toen zij den indringer wilde tegen
houden, mishandelde hij haar. Hevig ont
daan vluchtte mevrouw H. naar de voor
kamer. Inmiddels nam de onbekende ma
de kans waar om zich eenige gouden sic
raden toe te eigenen en zich uit de voeten
te maken.
Bij zijn thuiskomen vond de heer TI. zijn
echtgcnoote in deerniswekkenden toestand
kreunende en onrustig op den divan zitten.
Hoewel haar verwondingen van niet cm
stigen aard waren, waren haar zenuwen
totaal in de war. De geneeskundige dienst
heeft dan ook mevr. H. naar het Zieken
huis aan den Zuidvval gebracht.
Van ande-re zijde wordt gemeld, dat de
heer Harmsen bij zijn thuiskomst zijn
vrouw zwaar bloedende heeft aangetroffen.
Vermoedelijk heeft in de gang der woning
een worsteling plaats gevonden tusschen
mevrouw Harmsen cn den dader. In de
gang bevonden zich namelijk plassen bloed,
er kleefde bloed aan de muren en t kleed
achter den kapstok was gescheurd.
In verschillende vertrekken zijn de kas
ten uitgehaald. De dader heeft in de com
modes enz. waarschijnlijk gezocht naar
geld en sieraden. Wat gestolen is, kan nop
niet worden opgegeven.
De heer H. was in de morgenuren niet
thuis.
De politie heeft na te gaan wat er gesto
len is. Een nauwkeurige opgave kon nog
niet gegeven worden. Wel staat vast, d«'
een aantal sieraden vermist worden.
In den loop van den middag kwamen de
rerhlcr-commissaris en de suhstituul-offi
cier van justitie zich op de hoogte van hot
gebeurde stellen.
Nader vernemen wij, dat het slachtoffer
slechts even bij bewustzijn is geweest en
in die oogenblikkcn heeft zij aan een re
chercheur van politie, die hij het ziekbed
steeds aanwezig was, als signalement van
don dader kunnen opgeven, dat liet is een
jongeman van ongeveer 18 jaar, lengte on
geveer 1.05 Meter, net gekleed, tmscr gp
zicht, Irclite oogen, achterover gekamd don
ker haar, donkere colbertjas en lange
broek. Hij was blootshoofds. Zij kende den
jongen man niet en had hem ook nimmer
lo voren gezien.
Zondagavond te kwart over zes is mevr.
Harmsen, zonder wederom tot bewustzijn
te zijn gekomen, overleden.
De Commissaris van Politie in de afdee
ling C te 's-Gravenliage verzoekt personen
die den jongen man, die aan het opgegr.
ven signalement beantwoordt, in den lo<T
van Zaterdag hebben gezien niet on
waarschijnlijk is hij ucblocd geweest of wa
ren zijn kleeren gehavend, daar een hevige
worsteling moet hebben plaats gehad -
daaromtrent ten-spoedigste mededeeling tv
willen doen aan liet Commissariaat vai.
Politie, Alexauderplein te 's-Cravenhage.
Nadere bijzonderheden
Nader vernemen wij nog, dat het slacht
offer aan den rechercheur nog heeft mede
gedeeld, dat Je jongeman een doos of >ak-
ket hij zich had en nadat op zijn bellen
n.cvr. H. het deurraampje had geopend,
haar gevraagd luid: „Woont hier Harincn?
Er stond n.l. geen naam op de deur of op
de deurpost vermeld.
In de meening, "lat '1p jongeman de doos
of liet pakket moest afgeven, had zij na
bevestigend antwoord op de haar gestelde
vraag de deur geopend cn de boodschap
per in de gang gelaten. Toen was zij m-
middellijk door hem aangevallen. Meer kon
dp oude vrouw niet uitbrengen.
Zij verloor na deze woorden weer het b->
wustzijn en is daaruit niet meer bijgeko-
Uit het onderzoek in de woning is wel
duidelijk geblckjii, dat et een hevige wor
steling moot hebben pl ats gehad, zoowel -n
de keuken als in de kamer, bij de divan
wanrop de vrouw kreunende .net de ban i
onder het hoofd, nagenoeg buiten kennis
door haar tegen halfeen 's middags thuis
gekomen echtgenoot was aangetroffen.
De aanslag moet Zaterdagochtend tus
sclien hnlfnegen en 10.38 zijn geschied. Om
halfnegen had de melkboer naar gewoonte
de melk bezorgd, jm 10.38 had de bakker
geheld, doch geen gehoor gekregen.
Togen 12 uur was de hakker voor de twee
de maal gekomen, weer tevergeefs. Opzijn
terugweg ontmoette de bakker den heer I
wien hij mededeelde. (Int hij geen hrnod had
kunnen bezorgen, omdat, naar hij me.Mli
te moeten concludeeren, mevr. II niet'huis
was.
Daarom had hij een briefje in de bus ge
stopt met de woorden: 2 maal goh-i.l doel.
niet opengndf-an, welk h'cfje rij de thuis
komst van den hoer H. nop in Ie luis- lag.
De 72-jarige •clugeno-ii had 'lies in wan
orde aangetroffen Fr lag een gio Ie pla^
hlned; een p-e.d de stal was in stukken ge
vallen.
I Enkele gordijnen waren gescheurd en alle
de financiën beheerde. Wel wist hij dat ZÜ A|c awpn I/an
de huur van een paar woningen, waarvan "lw L CVCll r\aii
Rookt „EDELMAN"
hij eigenaar is, moest hebben ontvangen,
welk geld met andere geldswaarden wordt
vermist. Slechts een portefeuille met f 39
werd onaangeroerd gevonden.
Tot de vermiste voorwerpen van waarde
behooren: een gouden remontoirhorlogc,
niet aan de achterzijde de inscriptie 5 Juni
1888 (of 25 October 18(51), een witte wijzer
plaat met gouden wijzer en zwarte Arani-
sche cijfers, welk horloge aan don achter
kant is geciseleerd. Daarbij behoorde een
antieke bewerkte gouden schakelketting
met platte schakels; een zwart metalen hor
loge met zwarte wijzerplaat, waarop gouden
Arabische cijfers en. wijzers en vermoedelijk
met zilveren ring voor de bevestiging van
de ketting; een gladde gouden damesring
mot grootcn ovalen steen; een zilveren hals
ketting met langwerpige fantasiesteen als
aanhanger, welke steen een groenachtige
tint met weerschijn heeft en welke purd'S
en gekarteld is; een lange antieke gouden
halsketting van grootc roode schakels; een
gouden dasspeld hoefijzervormig, breed mo
del, met aan de achterzijde een zilveren
plantje; een zilveren beursje met dubbel
tjes; een gouden dameshorloge, rond model,
t blauw emaillc sterretje aan den ach
terkant.
Zaterdagavond heeft de aan het hoofd
^rwonde vrouw, die in overleg met de huis
dokter. 's middags dadelijk naar het zie
kenhuis was vervoerd, nog gezegd, dat /ij
met moord hedreigd wa« door een jonge
man met een revolver in de hand en lat
•leze jonge man een pakje bij zich had. dat
hij van een winkel aan de Tuian van N. O.
Indië op zicht moest bpzorgen.
nauwkeurige signalement heeft
zij. zooals bovenvermeld, eerst Zondagoch
tend kunnpn geven. De politie heeft in de
ing geen enkel wapen aangetroffen,
noch de dnns of het pakket, dat de moorde-
inr bij zich moet hebben gehad.
Daar de worsteling zeer fel is geweest, is
de dader waarschijnlijk nok zelf bebloed of
crwond geworden, terwijl het niet onwaar
schijnlijk is dat zijn kleeding is gescheurd
gehavend.
Bij zijn verzoek om inlichtingen van per
sonen. die iemand als boven gesignaleerd
mochten hebhen ontmoet of gezien, (welk
verzoek hier wordt herhaald), vestigt de
commissaris van politie in de afdeeling C.
te 's-Gravenliage tevens de aandacht op bo
vengenoemde voorwerpen, welker ontdek
king kan bijdragen tot de opsporing van
den dader.
Voornaamste Nieuws.
Geweldige brand
bij Gouda
TWEE WONINGEN EN KUIPERIJ
IN DE ASCH GELEGD
Ellendige brandweertoestanden
Te Stolwijkersluis aan den linkeroever
van den Hollandschen IJssel vlak tegen
over Gouda heeft in den nacht van Zater
dag op Zondag een geweldige brand ge
woed, welke twee woningen en een kuipe
rij in de asch legde.
Kwart over drie 's nachts werd de heer
.1. Bol, die aan den Goudschen weg naar
Stolwijk een kuiperij dreef en er naast
woonde, wakker. Een scherpe brandlucht
hing door het huis, welke den man ijlings
op onderzoek deed uitgaan. Hij ontdekte,
dat de keuken van zijn woning in lichb
laaie stond. Onmiddellijk wekte hij zijl
echtgenoote en vijf kinderen. Het vuur ha<
reeds zulk een omvang aangenomen, dat
een overhaaste lucht geboden
De gezinsleden schoten in allerijl eenige
kleedingstukken aan om vervolgens door
een kamerraam te klimmen de weg naa
den gewonen uitgang was al afgesneden -
en zich aldus in veiligheid te brongen
Geld, papieren, alles moest men achterla
ten. Door den grootcn omvang van het
vuur viel niets te redden.
Van de keuken, waar de brand ontstaan
is er brandde daar een kachel, welk
op de een of andere wijze de oorzaak van
de vlammenzee moet zijn geweest breid
de het vuur zich met razende snelheid
tot het uit twee verdiepingen bestaand
woonhuis en de uitgestrekte kuiperij Uiler
«ard stond duar veel brandbaar materiaal,
houten tonnen en vetkuipen, welke de
vlammen nog meer aanwakkerden, zoodat
in korten tijd de geheele bebouwing ove
een oppervlakte van 200 A 300 M2. als te-
fakkel brandde. Ilct was onmogelijk een
paard, dal in Je werkplaats stond, van
vuurdood te redden en evenmin kon
tijdig een auto wegrijden. Nog twee v
tuigen en vier fietsen werden door de vlam
men verteerd
Een vreeseiijke nacht
Het gezin begon dadelijk de bewoners
van het tiental belendende pcrceolcn te
wekken, die bij hun plotseling oniwaken
vol schrik in een diepen vuurgloed sta"1
den. De consternatie was algemeen, lier
werd een sauve qui peut. Aanstonds ging
men er toe over liet huisraad uit te dra
gen en dat was geen overbodige niaat-
Yooral voor het huls van den wegwerker
P. Verboom, die niet vrouw en vier kinile
ren naast liet brandende perceel woont,
was de nood hoog gestegen. Deze woning
was van het aangetaste pand gescheiden
door een houten schot vroeger vormden
heide huizen één woning dat natuurlijk
weinig tegenstand hoed. Weldra werd ook
tiet huis van den wegwerker in den vuur
poel betrokken. Men had hier inmiddels
don gebeden inboedel kunnen redden, een
geluk hij een ongeluk, daar do heer Ver
in Den Haag ie een roofoverval gepleegd
op een oude vrouw. Het slachtoffer is over
leden.
In de buurtschap Stolwijkersluis aablj
Gouda heeft een felle brand gewoed.
(Blz. 2)
Einde aan de inzinking in de V. S.?
Maandoverzicht Nat. City Ba pk c-f New-York
De besprekingen over de verlenging van
het Duitsche transfarmoratorium.
De buitenlandeche handel van Ned. In UÖ
in 1933.
Het Rijksdagbrandproces.
De pan-Amerikaansche conferentie »e
Montevideo.
pan-F.uropeesche conferentie te
Wecncn.
Litwinoff te Rome.
Groote brand te Kon6tantinopel bedreigt
de Aya Sofia.
Blz. 3.
Brief uit Tropisch Nederland: Japanscho
werkzaamheid in Indië.
(blz. 5).
Verschencq is de Memorie von Antwoo-d
aan de Tweede Kamer inzake de begroo 'ug
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
(blz. 9)
De Kerkelijke Strijd in DuitschJand.
Souvereinitcit. Alleen gebondenheid aan
Gods Woord geeft de ware vrijheid; door
v. d. P.
niet
:ekerd is.
In den felkoinlen Noordooster stonden de
dakloozcn bijeen cn zagen alles in vlammen
verteren. En een brandweer kwam nirt op
dagen, een gevolg van de eigenaardige lig
ging en indeeling van Stolwijkersluis, dat
in drie deelen gesplitst tot Haastrecht,
Gouderak en Stolwijk behoort, welke doe
len tamelijk ver van elkaar verwijderd lig
gen. Zoo zonderling is daar de situatie,
dat de brandende perceelen tot Stolwijk
behooren, een pand on enkele meters af
stand onder Haastrecht valt cn de weg, die
er vlak voor loopt, Gouderaksche grond is.
De Goudsche brandweer moest
wachten.
In dit geval was men aangewezen op de
Stolwijksche spuit, maar de meest practi-
sr.he oplossing was de hulp in te roepen
van Gouda, welke stad aan Stolwijkersluis
grenst. Inderdaad werd de Goudsche brand
weer gewaarschuwd, maar deze kon geen
hulp verleenen zonder officieel verzoek
van Stolwijks burgemeester, die tevens aan
het hoofd staat van de gemeenten Haast
recht cn Vlist en te Haastrecht woont.
Weliswaar heeft deze direct, toen hij van
de onheilspellende tijding op de hoogte
was gesteld Gouda's assistentie ingeroepen
Stolwijkersluis zelf heeft geen brandweer
Er woont een Haastrechtsche brandmeester
die enkele slangen, welke op de waterlei
ding kunnen worden aangesloten onder
zijn berusting heeft. In dit geval wenschte
de brandmeester de slangen niet af to
staan, want in z'jn instructie staat, dat hij
daarvoor opdracht moet hebben van den
opperhrandmeester en die opdracht had
hij niet. Formeel staat de man natuurlijk
in zijn recht, maar er had toch wel initia
tief cn hulpvaardigheid van hem verwacht
mogen worden, nu er op korten afstand
zoo'n felle brand woedde.
Het vee gered.
Er kwam toch een slang voor den dag,
aan Gouderak bchoorend. Deze slang werd
benut om de aan de andere zijde van den
Goudschenweg gelegen hooiberg cn woning
van den heer T. van Vliet nat te houden,
ernstig gevaar en voorzichtigheidshalve
haalde men het vee, een 15 tal koeien van
stal, om het tijdelijk op den weg neer te
zptten. Gelukkig liep het goed af, huis cn
hooiberg werden niet aangetast.
Tegen vier uur kwam de Gouda bet ver
zoek om hulp binnen. Deze gemeente heeft
cpii uitstekend geoutilleerde brandweer,
voor welke het uitrukken oen kwestie van
enkele oogenhlikken was. Even na vieren
verschenen de Gouwenaars onder leiding
v-an opporhrandmeestér J. C. den Boor mot
een nutosnuit ter plaatse
Veel viel er niet meer te redden. De kui
perij cn het woonhu s van den heer Bol wa-
'•en plat gchratul, doch er bestond nog groo
te kans, dat de brand zou overslaan naar
bet huis naast het perceel van den heer
Verboom. Met twee forschc stralen pakte
de Goudsche brandweer flink aan en het
gelukte tiaar in korten tijd liet gevaar voor
uitbreiding af te wenden. Toen liet tot nl-
gomeone geruststelling eindelijk zoover
was, viel er niets moer te doen dan ''e
vuurresten in de smeulende puinhoopen te
Toen Gouda twintig minuten nan den
gang was kwam de Stolkwijksrhe brand
weer ter plaatse- haar laak was ai zeer
beperkt. 7ij nam de nablusscbing van Gou
da over oni 'kze mot twee stralen te vol
tooien. Ongetwijfeld arriveerde Stolwijk
zeer iaat, maai men kun de spuitgasten
geen verwijt maken van de gebrekkige
alarmeering. Toen mei. van den hntnd ver-
nnpien en bevel tot uitrukken gekregen
had. moesten eerst allo tiran lwe« r lieden op
geklopt vvo-ilcn, pen tijdronvend karwei.
De brand heeft de kuiperij en woning van
den lieer Bol intaa! verwoest.
De lieer Rol k \crz-kertl. Het huis van
den neer Verboom is eveneens uit gebrand,
doch de muren zijn blijven staan.
Ter plaatse waren aanvvpxig Gondii's bur
gemeester. de lieer F. G. Ganrlnndt, -lie met
de. spuit was mrdegekmnon en <b> huige-
mee«tpr van Haast recht ph Stolwijk, baron
v. Hemer tot Dingshuf.
Het irezip Dol is ruinr familie te Gouda
gp-pinn Oe familie Verboom kreeg hij een
omwonende ondcidak.
