Jlirtuur £eiïtsdjr (üouraiit Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden 3n Omstreken NO. 5029 VRIJDAG 24 NOVEMBER 1933 Oil nummer bestaal uit VIER bladen waarbij inbegrepen bet Zonbagsblaf EERSTE BLAD BINNENLAND. Tijdvraagstuk in de Tweede Kamer DEN HAAG ABONNEMENT» Per kwarinn» In Ijlden en In plnnt- r2n wnnr n ngcntsclmp Kevestlud 19 f2.35 Franco pnr post f 2.35 portokosten. Per week 0.18 Voor hei Itiiitenlnnd bij wekelijk* iche zending *50 6u dageiijksche zending „5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7l/i cen* Tondagsblnd niet alzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 ADVERTENTIEN Van 1 tot 5 regelsf t.l Elke reeel mper ïngez. Mededeelingen Van 1—5 regels Elke regel meer 022W 2 30 ra Bii contra»*» belaneriikp korting. Voor hel bevragen aan 't bureau Woidt berekend 0.10 14e Jaarganq „DAARTOE VEEL VEE?" Zoovaak men het kinderlijk-eenvoudige boek Jona leest, ontroert het in ragende vorm gestelde en ook daardoor zoo boeien de slotvers: Zou lk die groote stad Ninevé niet, verschoonen? waarin veel meer dan honderd en twintig duizend menschon zijn, die geen onderscheid weten tusschen hun rechter- en hun linkerhand; daartoe yeeI vee? God zelf geeft hier te kennen, dit Hij ten aanzien van de verwoesting van Nineve rekening hield niet alleen met de 120.000 kinderen, maar ook met de aanwezigheid van het vele vee. Op menschelijke wijze be schouwd, zouden we zeggen: God oordeelde niet: als aan Mijn gerechtigheid maar wordt voldaan, dan behoeft niet gelet te worden op het vele vee, dat daaraan zonder eigen toedoen door 's menschen schuld ten offer valt; integendeel: ook het lot van het vee werd in de weegschaal der gerechtig heid gelegd. Aan die zorgvuldigheid dachten we, zoo dikwijls wij over het afslachten der 2DO.OUO schreven. Wij deden dat met meer beschei denheid, dan gewoonlijk uit krantenartike len blijkt; want we waren er van rneetaf van overtuigd, dat het vraagstuk zeldzaam moeilijk is, en dat groote soberheid in het oordeel past. Wij hebben ook, zooveel mogelijk, de be spreking geconcentreerd om het cardinale punt: 't opzettelijk afslachten van drach tig vee. Elk ander bijmengsel van hygiëni sche, economische of vegetarische aard heb ben we geweerd en omdat we ons niet tot oordeelen bevoegd achtten hebben we de stelling der regeering (hoewel niet zon der weifeling) aanvaard, dat inkrimping noodig was. Wij meenen, dat we daarin vrij goed ge slaagd zijn, want onze lezers begrepen ons blijkens de regen van ingezonden stuk ken of adhaesie-betuigingen uitnemend goed. En het merkwaardige was, dat op een zeer zeldzame uitzondering na, do Christe lijke overtuiging gekwetst bleek èn door het afslachten van deze dieren, èn door de wijze, waarop het in sommige ons geestver wante bladen, verdedigd werd. In ons artikel van 8 November, onder het opschrift: „De 200.000", en dat heel het land doorwandelde, zoodat wij het zoowel in de landelijke pers van elke richting als in de plaatselijke bladen terugvonden, hebben we de zaak zoo principieel mogelijk gesteld in deze gedachtengang: „Wij weten, dat de Schrift ons leert: Do rechtvaardige kent het leven zijner bees ten. En wij zien dat zóó, dat de rechtvaar dige in elk schepsel een Godsgedachle er kent, hetgeen hem noopt om die zorgvul digheid te betrachten, welke het logisch ge- yolg van deze erkenning is. Die zorgvuldigheid komt niet in *t ge drang, als we naar rato der menschelijke behoefte, en met voorkoming van wreede methoden, het dier ter slachtbank leiden. Echter rijst toch de vraag of mensche lijke willekeur feitelijk mag spelen met het leven der dieren, terwijl toch een mensch het in zijn macht heeft om de voortteling te regelen? Met andere woorden: Aangeno men, dat regeeringsmaatregelen tot beper king van de veestapel noodzakelijk zijn, had vroeger ingrijpen dan niet het drama van deze dagen kunnen voorkomen?" Zóó zien wij het nog en wij schamen ons niet te verklaren, dat wij in de overtuiging, welke wij weifelend uitspraken, aanmerke lijk gesterkt zijn door de tallooze brieven, welke ons een blik gaven in het intuï tieve leven van ons Christelijk volks deel. Dr Kuyper heeft ons geleerd, dat wij dit innerlijke gevoelsleven, dat zich immers van kindsbeen af aan Gods Woord georiën teerd heeft, in groote waarde zullen hou den. AFGEDWONGEN POLEMIEK Over dit onderwerp polemiseeren wij niet: zoo schreven we op 8 November. Maar een artikel, dat de N. Prov. Gron. Crt. aan de zaak wijdt, verplicht ons thans er enkele kantteckeningen bij te maken. Ons zusterblad vermaant zijn lezers om Voet bij stuk te houden, maar harkt zeil alles, wat over de 200.000 gezegd is, bij elkaar en glijdt ten slotte o. i. over de hoofdzaak wat al te vluchtig heen. Wij volgen den schrijver op deze zig-zag- vveg niet, maar komen er tegen op, dat hij, wat wij schreven, vermengt met allerlei op merkingen van anderen, zoodat de lezer aan wie ons artikel, naar wij meenen, niet voorgelegd werd. de kluts kwijt moet raken In het citaat, dat wij hierboven lieten af drukken, is onze meening weergegeven over de zorgvuldigheid, welke wij in acht dienen te nemen. Daarvan maakt onze Noordsche collega nu: „deze zorgvuldigheid komt in het gedrang door de wreede me Dioden, die de minister in zijn radiorede heeft afgekeurd" en vraagt dan: „keurden wij misschien die wreedheden goed?" Met recht kan het blad daarop antwoor den. „Daar is immers geen sprake van" Natuurlijk niet: niemand heeft die wreedheid in bescherming genomen. Maar ue wreede afslachting was voor ons slechts bijkomend kwaad: de hoofdvraag was of afslachten, niet naar rato der menschelijke behoefte maar om economisch voordeel, en vooral, of het willekeurig spelen mei het leven der dieren, geoor loofd ia. I-loe de schrijver daaruit concludeeren kan. dat wij het met de Hegeering en met hem eens zijn over de manier der inkrim ping, begrijpen wij waarlijk niet. Erger lijkt het ons, dat onze collega, na nogmaals herhaald te hebben, dat wij „fe.i telijk niets anders zeiden" dan hij, hieraan toevoegt: „Het blad neemt echter den cellijn aan, alsof het degenen, die de Heilige Schrift in deze kwestie misbruiken, Benigs zins tegemoet wil komen." Deze uitdrukking kan, neen moet. hoe wel zeker onbedoeld de indruk wekken, alsof wij in deze kwestie onoprecht waren. Het antwoord gaven wij reeds aan 't slot der vorige driestar, maar wij willen ten overvloede wel herhalen: wij hadden moeite met deze kwestie; want wij konden de daad der Regeering niet verdedigen en schroomden om scherpe critiek, welke an deren zoo licht verkettert, te oefenen. In geen geval gaan wij accoord met de N. P. G. C., die blijkbaar ooordeelt, dat elk beroep op de Schrift hier ongeoorloofd zou zijn en schrijft: De Heilige Schrift is het Woord vaa God. en het is ons niet gegeven voor een willekeurig gebruik, zooals dit ons dan in bepaalde gevallen aangenaam is of te pas komt. Zulk willekeurig gebruik is veel erger dan een willekeurige handeling jegen» dieren. En tegen dat misbruik van de Schrift kwamen wij op. Wij weten niet, of iemand het zóó mis bruikt heeft; maar verklaren gaarne, dat de wijze, waarop Friesch Dagblad een schuchter beroep op Gods Woord deed. onze volle sympathie had. Onze grief, we herhalen het, is dat ons zusterblad rijp en groen tegelijk veroor deelt. Als de schrijver werkelijk „voet bij stuk" had willen houden, zou onze driestar, welke blijkbaar de bespreking uitlokte, ook leidraad hebben moeten blijven en dan had bet geen zin, om uit te roepen: Maar zegt men: wat gebeurt is onge oorloofd omdat de Schrift het verbiedt, dan vroegen wij: waar verbiedt de Schrift het slachten van dieren voor menschelijk gebruik? Of om te eindigen met deze overdrijving: Men spreekt over een beest, alsof het een mensch is, en de menschen worden beesten genoemd. De koe wordt een soort heilig dier. Te gen zulk valsch sentiment kwamen wij op. Zulke stemmen werden er in onze kring niet gehoord en in ons blad niet vertolkt. Voor ons gold een gansch andere vraag, n.l. deze, of dit drama niet voorkomen had kunnen worden? „Aan zulke opmerkingen hebben we niets", zegt de N. P. G. C. Dat kunnen we niet toegeven. Toen het bleek, dat b ij voorkeur drachtige koeien ge\ raagd werden, is ons volk opgeschrikt en wij evenzeer. En dit konden we niet onder ons houden. Ons leek spreken plicht. Het was Iaat; het hoeft niet te laat zijn. Er is immers nog steeds wijziging der pro cedure mogelijk? HET REGLEMENT VAN ORDE DER TWEEDE KAMER VERSCHERPTE BEPALINGEN Door den heer Aalberse c.s. is een wetsontwerp ingediend tot wijziging van 't reslement van orde der Tweede Kamer. Naar de meening der voorstellers beval dat reglement een ernstige leemte, doordat verwijdering van een lid slechts kan plaats hebben, nadat de Kamer daartoe heeft be sloten. De voorgestelde nieuwe bepalingen beoogen in de eerste plaats daarin te voor zien. Voorts willen de voorstellers doen verval len de bepaling, dat de voorzitter een lid dat beleedigende uitdrukkingen bezigt of de orde verstoort, eerst tot de orde moet roe pen. Het op eenigerlei wijze blijk geven van instemminc niet onwettige handelingen zou reeds een voldoenden grond moeten vormen voor het ontnemen van het woord. Men wil de bepaling schrappen, welke de eerste maai slechts verwijdering mogelijk maakt voor óén dag. Verder willen de voorstellers verwijdering mogelijk maken van die leden, die zich aan beleedigend of ontoelaatbaar optreden schul dig maken, zelfs bij wijze van interruptie ook "I kan in den eigenlijken zin van het woord niet van verstoring der orde worden gesproken. Ten slotte wil men den voorzit ter de bevoegdheid geven te gelasten, dat in het officieel verslag een door hem aan te wijzen deel van de rede van een verwij derd lid niet zal worden opgenomen. De motie-van der Waerden aange nomen met 46 tegen 29 stemmen Behandeling van het voorstel-van den Heuvel geschorst Bonte verscheidenheid van 20 rede naars maakt het bont BEHANDELING VAN BINNENLAND- SCHE ZAKEN EN VAN JUSTITIE OVERZICHT De heer v. d. Waerden, die het streven van den heer v d. Heuvel om den zomertijd af te schaffen, doorkruis! had met een motie 0111 een regecringsonderzork inzake het tijd vraagstuk uit te lokken, heeft succes gehad. Zijn motie is aangenomen. De linkerzijde, vrijwel alle chr. hist, en verschillende ka tholieken gaven er hun stem aan. De heer v. d. Heuvel restte slechts schorsing der beraadslagingen over zijn initiatief-voorstel te vragen. Z.h.s. besloot de Kamer daartoe. Met de behaniiPling van de afdeeling Bin nenlandse!) Bestuur van de begrooting van Binnenlandsche Zaken werd daarna voort gegaan. Minister De Wilde kan tevrednn zijn. Het heeft hem aan lof voor zijn krachtig optre den niet ontbroken en van den striin d°r Kamer werd hem van allerlei zijden de verzekering geboden. Er was ook critiek maar d>e uitte zich toch grootendeels in zeer wel wil lenden vorm. We zullen over de behandelde onderwer pen niet in beschouwingen treden. Vermeld zij slechts, clat 's ministers maatregelen in zake gezagshanrlhaving veel instemming vonden, behalve bij de zuiver revolutionai ren. De circulaire ter zake van het tegengaan van excesseri bij het bad- en strandleven, vond weinig genade in de oogen der soc. dem. en communisten. E11 eigenlijk stelde zicli ook de liberaal Wendelaar op liet stand punt, dat er voor de circulaire weinig aan leiding was. We kennen dat geluid van ouds. Toch kan de waarde van overheidsop treden op dit terrein moeilijk Qntkend. Ze ker, kwaad dat in de donkerheid zou woe keren zou ook erg, zoo niet erger zijn, maar niemand zal kunnen ontkennen, dat er ook om met den heer De Visser te spreken in de openlijk'heid excessen zijn, die maat regelen volkomen wettigen. Er gebeurt in naam der hygiëne heel wat, dat daarmet. niets te maken heeft en misschien voor de physische en moreele volksgezondheid gn.o- ter kwaad beteekent, dan velen wel denken of voorgeven. Dat bij de behandeling der vele onder werpen talrijke herhalingen bij de twintig sprekers over B. B. vielen te constateeren, moge te allen overvloede worden gememo reerd. Een spreker slechts liet z:ch schrappen. Dat was de liberale heer Louwes. Een stille hulde zij hem daarvoor gebracht. Vandaag zal de minister antwoorden. In de avonduren werd aan Justitie ge werkt VERSLAG de tijdregelintj De heer DE GEER (c.h.) verklaarde namens de overgroots meerderheid van zün fractie, dat >:11. alhoewel voorstanders van den M. Euro- peeschen tüd voor het heele jaar, voor de motie zullen stemmen omdat deze de Regeering de gelegenheid geeft te overwegen, welke tiid- regellng zii wenscht, hetzij één regeling voor liet heele Jaar, dan wel een onderschelden re geling voor zomer en winter. De motie weid nnngenomen met 46 tegen 29 stemmen. Voor: de linkerzijde plus de meeste chi.-hlst en verschillende r.k. De heer v. d. HEUVEL (a.r.) verzocht na dezen uitslag de verdere behandeling van zijn voorstel te schorsen, in afwachting van wat de Regeering zal beslissen. Z.h.st. werd hiertoe besloten. De behandeling van BINNENLANDSCHE ZAKEN werd daarna voorgezet. De heer WESTERMAN (nat. herstel) bepleit te samenvoeging van zeer kleine gemeenten als bezuinigingsmaatregel. Betoogd werd voorts dat de ervaring do Juistheid heeft aangetoond van het IndertUd niet aanvaarde voorstel der Reger.rlng om „vrijgestelden" niet verkiesbaar te stellen tot leden van een gemeenteraad. Dat revolutionaire elementen worden geweerd is goed, maar de Regecrlng moet vermoede lijk" revolutionaire organisaties niet ln den hoek dringen. De heer D. v. TWIST: Die moet Je ln de ga ten houden. De heer WESTERMAN: Als leden van zekere legale organisaties lid zUn van de burgerwacht moger. ze niet worden geweerd, tenzij vast staat, dat ze gevaar opleveren eventueel tegen het wettig gezag te zullen optreden. De minister neme zijn standpunt ten deze ln nadere overweging. Is hU met zün tegenwoor dig standpunt niet bezig loyale elementen tegen zich te verwüderen? De heer v. ZADELHOFF (s.d.) ontwikkelde voor de zooveelsto maal zijn bezwaren tegen uitgaven voor landstorm en burgerwacht, welke lustste een half-fasclstlsch instituut is gewor den. Met zu'verlng komt de minister er niet; alleen opheffing dei burgerwacht is afdoende De heer TEULTNGS (r.k.) had groote waar- dc-erlng voor 's ministers krachtig beleid en de elschen. die htl. met het oog op een kracht- tige ge-zagshandhavlng. aan burgemeesters stelde. Bji herbenoeming van burgemeesters be hoort nieuwe toetsing plaats te hebben. Onbe kwame en ongeschikte burgemeesters behooren niet te worden gehandhaafd. 's Ministers standpunt ten opzichte van de publieke eerbaarheid werd toegejuicht. Onder de jeugd is gelukkig een gezonde reactie tegen a'lerlei excessen In strand- en badleven, ln natuur-, zonne- en maan-baden. Voor de centrale overheid Is rechtstreeksch ingrijpen niet eenvoudig Maar blükt indirecte drang onvoldoende, dan zal op eentrale maat regelen moeten worden gezonnen. Het vraagstuk van de kleine partijen bü het kiesrecht, is geen pnrtlien-vrnagstnk maar een kwestie van algemeen belang, dat geschaad uordt door kleine en splinterpartijtjes. De mi nlsler zoeke eens naar een oplossing in de rich.ting van combinatie van districten- en lijs- tenstelael. WH men zoover niet gaan. dan 1.' het Engelsehe stelsel van de waarborgsom en de meerdere handteekenlngen misschien nog t besie om de nlet-serleU3e groepen te werer In den open brief van genei aal Gerth van Wt-k werd een gezngsondermtinlng van de eer ste soort gezien Weten de hevnecde autori teiten ook of tegen dit zeer slechte voorbeeld afdoende maatregelen z(|n te nemen? De heer RUTGERS v. ROZENBURG (c.h.l drong nan op voortgaande zuivering van d; burgerwacht, indien althnns de daaromtrent ge dane inededePlingen Juist zlin. Het opheffen van kleine jronn-mlen op groote scha 1 zou als systeem gevaarlijk zijn. Aanbevolen werd de instelling van een Inter departementale commissie tot onderzoek van streek- en gewestelijke plannen. De heer IJSSELMUIDEN (r.k) zou aandacht geschonken willen zien aan de basis der pro vinciale financiën, die een gezonde moet zijn. !»e belangen der wachtgelders verdienen meer zorg van het bemiddelingsbureau. Het denkhceid word opgeworpen om, zonder dat het meer kost. het aantal wethouders groo te.- te maken, ten einde te bereiken, dat het ambt niet als een volledige betrekking werdt beschouwd, maar uitgeoefend kan worden naast eenig beroep. De heer DREES (s.d.) zag een aantasting van het vergaderrechf in het. soms onder amb telijke diang, weigeren van zalen aan bepaalde rartüen. De vraag werd herhaald of gemeenten die exira-hulp aan werkloozen verstrekken In den vorm van büdragen aan een plnatseltlk ci i3is- comité. maar die gelden ter wille van de be zuiniging schrappen, dan ook uitgesloten wor den van steun van het RUk en van het Nat Crisis-comité. Betoogd werd, dat de nieuwste wUze van toe zicht op de gemeentebesturen alle levensbelan gen van de gemeenten aan de centrale regee- ïltrg onderwerpt Tot schade van de gemeenten kan men daarbU het rliksinzicht willen doen prevaleeren. De heer SN'OEUK HENKBMANS (c.h.) her haalde de waarschuwing tegen het samenvoe gen van kleine gemeenten en tegen te vee gaande Inmenging ln de plautseltjke autono mie, zulks in verband met een circulaire, waar door vla den werkloozensteun de gemeentelijke armenz.org wordt aangetast De 46/75ste circulaire over den werkloozen steun droeg teveel het karakter van een bevel: voor de goedwlllenden klonk dat wat onaan genaam. De heer WENDELAAR (lib.) was van mee- rricg. dat de geldende geineentellike Indeeling niet al te onaantastbaar moet worden geacht. Do behoeften van den tild maken vaak een meer stelselmatige Indeeling der gemeenten ge- wenscht. Onder de kleine en zeer kleine ge meenten zou een flinke opruiming kunnen wor den gehouden. Verder werd het govnl besproken, dat een provincie een bedrjif exploiteert en Gedep. Sta ten ook over gemeentelijke bedrijven moeten oordeelen. De objectiviteit van hun beslissingen komt in zulke gevallen wol eens. wat de wnar- deerine er van betreft, lil liet gedrang. Dat ls tot schade van het gezng van Gedeputeerden Voor het burgemeestersambt moet de ge schiktheid van grooten Invloed zijn, al zal men de .'.richting" niet gehse1 behoeven te negeeren Bestrijding der zedenverwildering Is noodig maar de minister bedenke, dat een groot deel van ons volk zijn opvattingen niet deelt. Ma tiging z(j aanbevolen. De heer DE VISSER (comm.) schaarde zich onder de tegenstanders van stemdwang, bur gerwacht. en landstorm. Vergaderrecht, dat verzekerd moet zün. wordt ten aanzien van de communisten aangetast door weigeren van zalen onder drang van burgemeesters of poli tie. Op deze wüze worden ze tot andere mid delen gedreven. Met de zedenverwildering moet men oppas sen Et is gevaar voor bestrijding, die leidt tot verwildering in het geheim. Afgekeurd w»trd 's mlnl^ssrs beslissing om de Hangsche annexatie niet te doen doorgaan. Aangedrongen werd op vermindering van scheepvaartrechten en -tollen. De heer J. TER LAAN (s.d.) wenschte in lichtingen over do afwiizlng van de Haagsche S.nriexatie. Verder betreurde hit. in verband met de onhoudbare toestanden, dat het groote an nexatieplan van Rotterdam niet doorgaat. Uitoefening van gezag door burgemeesters Is goed. Maar er zijn ook burgemeesters, die het gezag neerhalen, bv. de fascistische burge meesters van Maartensdijk en Overschie. Wat doet de Regeering daartegen? En tegen den burgemeester van IJsselmonde? Alle verhou dingen zijn daar op den kop gezet. De heer DUYMAER VAN TWIST (a.r.) her haalde zijn aandrang tot afschaffing der wa- tertollen, met het oog op de belangen der bin nenscheepvaart Die tollen worden als een grie vend onrecht gevoeld. Als bruggen verzwaard worden ln het belang van het auto-verkeer worden de brug rechten verhoogd zoodat de schipper zonder te kunnen lachen het ge lag betaalt voor zijn concurrent, de vrachtauto. Met voldoening waren de m-.dedeellngcn des ministers over gezagshandhavlng en bestrüdrng der zedenverwildering vernomen. Dat van bur gerwacht en landstorm onvoorwaardelijke on derwerping aan het wettig gezag wordt ge vorderd, had ook zijn volkomen instemming Met belangstelling wacht de heor D. v. Twist het antwoord af op zün vragen ln verband met de waterleiding te RUssen. waar een particu lier een gegot bedrag voor den aanleg er van beschikbaar stelde. Deze uiting van burgerzin dient te worden gerespecteerd. De heer VER VOORN (plattel.) verklaarde geen voorstander van annexaties te zün. tenzü het heel kleine gemeenten geldt. HU wensente. dat burgemeesters ln hun gemeente wonen en wees cr voorts op. dat de hooge eischen aan de trekhonden gesteld, geen rekening houden met de belangen der eigenaars. Mej. MEYER (r.k.) was voldaan over dn cir culaire inzake de excessen bü het bad- en strandleven. De heer SNEEVLIET (r.s.p.) klaagde over de dictatuur van hoofden van plantselük be stuur ten aanzien van door hen ongewenschts vergaderingen. Het komt daarbij vank tot zon derlinge handhaving van het gezag. Tegrn fnscismn in burgerwacht en landstorm moet scherp worden opgetreden. De kleine par- ttten moeten onaangetast blliven en kleine ge meenten behooren te worden samengevoegd. Bestrüding van zedenverwildering kan schijn vroomheid bevorderen, maar gezonde zedelijke opvattingen schaden. De lieer ZANDT (s.g.p.) gaf zün Inzichten ten beste omtrent kleine partiien. stemplicht, bur gemeestersbenoemingen sluiten van bioscopen, de Tfekhondenwet, verplichte aansluiting bü waterleidingen en bescherming van werkwil ligen. De heer VLIEGEN (s.d.) vroeg vrüheid van propaganda bij verkiezingen. Ter beteugeling van de malle vertooning van 40. 50 partiien bjj verkiezingen behooren mnatregclen te worden genomen. Er moet een behoorlijke Kamer ko men: de evenredigheid ls niet alles. Men zou het land in enkele groote districten kunnen verdeelen. ter voorkoming van te ver gaande verhrokkeling van het parlement. Met wettelijke voorschriften kan men het zedelijk peil niet beheerschen of verbeteren. Men overdrlive niet op dit gebied. Een pleidooi voor samenvoeging van gemeen ten en critiek op het besluit om de Haagsche annexatie niet te doen doorgaan, was het be sluit. Over samenwerking van gemeenten en samen voeging voerde ten slotte nog de heer KOOT- MAN (v.d.) het woord. De vrüz--dem.. zoo werd medegedeeld, zullen tegen den post voor de burgerwachten blijven stemmen. Die ziin nog minder te vertrouwen dan vroeger. N.S.B.-ers moeten er absoluut worden ceweerd. Eindellik was het woord aan den MTNTSTER VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN. Heden zet deze zün rede. die na oen woord van dank, werd onderbreken, voort. AVONDVERGADERING begrooting van Justitie voortgezet. De afd „Burgerlijke Rechtspraak" was aan de beurt. Mej. MEIER (r.k.) vroeg de aandacht van den minister voor dc Klnderrechtsnrnak. Zü meende dal de vrouw voor de Kinderrecht- sprank o» er daartoo zeer wenschelüke eigen schappen beschikt Van specialisatie der Kinderrechtspraak ver klaarde mei Meyer zich voorstandster. Kinderrechters moeten met bijzondere zorg woiden uitgekozen. Mep KATZ (c.h vroeg nogmaals de aan dacht voor hpt Friesch in de rechtzaal. Er moet niet worden aang- moedlgd om Filesch te spre ken: alleen wie het Nederlandsch niet voldoen de machtig is. moet van h£t Friesch gebruik mogen maken. Tn za.te de Kinderrecht*pronk sloot mej. Katz ziel. in hoofdzaak bü de vorige soreekster aan. Tot Kinderrechter Is de vrouw benoembaar, mai-.r benoemd wordt z|| nimmer. Aangedrongen werd op een afzotiderlilk Kinderrecht. De heer v. d. HEIDE (s.d.) achtte 's minis- KNOEIERIJEN MET CRISISVEE MINDERWAARDIG BELGISCH VEE WERD AANGEBODEN LEVERING VAN KOEIEN IN VALKEN BURG EN SITTARD STOPGEZET Men meldt ons, dat do Crisis- Rundvee-Centrale de levering van drachtig rundvee in de Zuid-Limburg- sche plaatsen Valkenburg en Sittard plotseling heeft stopgezet. Dit houdt verband met gebleken knoeierijen. Het staat n.l. vast, dat tallooze veehandelaren in het naburige België zeer minderwaardig drachtig vee met tientallen, zoo niet honderd tallen hebben opgekocht tegen bespot telijk lage prijzen. Deze beesten wer den dan over de Nederlandsche grens gesmokkeld en worden in Nederland aangeboden bij de levering voor de regeering, waarbij dan veel hoogere prijzen door het Rijk worden betaald. Wij vernemen verder, dat de orga nisatie van dezen grooten smokkel handel en knoeierijen ook naar andere steden in Nederland is nitgebreid, o.a. zou 't vee in groote vrachtauto's naar 's-Hertogenbosch worden vervoerd. Ook daar evenwel is men gewaar schuwd en overal worden maatregelen genomen om de knoeierijen den kop in te drukken. ters standpunt in zake hot Friesch volkomen juist: wie Nederlandsch niet machtig ls, mag Friesch spreken. Voorts bleek h(j geen voorstander van het vaststellen van een leeftijd, waarbeneden een kind niet strafrechtelijk vervolgd kan worden. Men moet onderscheiden tusachep natuurlijke, biologische en geestelüke leeftiid. Ook de rech ter en bü het bepalen van straf moet hü de psychologische factoren In aanmerking brengen Mevr. BAKKER-NORT (v.d.) besprak de pro motiekansen van volontairs bii griffiers en par ketten en herhaalde verschillende reeds ge maakte opmerkingen over de Kinderrecht- spraak. De heer SNEEVLIET (r.g.p.) besprak de mo gelijkheid van revisie van vonnissen. Te Wor- merveer bv. tracht men door het uitlokken van een nieuw delict een oud vonnis weer aan orde te brer.gen. Dat is een ongewenschte methode. Rechters moeten politiek beter ge schoold worden. De heer BOON (11b.) achtte elke suggestie om ln de rechtzaal Friesch te spreken onjuist. Ook hij was van meening. dat volontairs ter griffie en op dc parkettén te lang voor honoreerde functies worden voorbligegaan. Geklaagd werd, dat muziekauteursrechten thans te hoog zün. veel hooger dan vroeger De MTN1STER VAN JUSTITIE was van mee ning. dat iemand, die het Nederlandsen behoor lijk machtig la. In de Frlesche rechtzaal Ne derlandsch behoort te spreken. Alleen Friesch wanneer het belang der Justitie er mee gebaat Ie. Het Harlingschs bordje dat. wie geen Friesch kende, zich geen geweld behoefde aan te doen. had tactvoller gekund; het was ook overbodig. Het College voor het RUkstucht- en Opvoe dingswezen is uitgenoodlgd om een nieuw civiel Kinderrecht te ontwerpen. Om het Kinderrecht uit de bestaande wet boeken te halen, heeft formeele en mnterleele bezwaren. Herziening van het strafklnderrecht ls minder dringend. De minister wil voor Kinderrechters naar de heste menscher: zoeken, die do kinderen naar hun aard kunnen verstaan. Tegen vrouwelüke kinderrechters heeft de minister geen bezwaar, al zegt bü niet. dat hü zou kiezen degenen, die zich daarvoor heden avond hebben aangemeld. HU acht het evenwel niet het Juiste tüd3tlp thans ter zake een prln- ctpieele beslissing uit te lokken, nu de wet zien nog tegen benoeming verzet. Ook de situa tie van het Kabinet maakt het niet gemakke lijk om In deze richting iets te ort'ernemen. De vervolging van Jeugdige klndei\i moet men aan de prakt Uk "verlaten. Een IVniet ln de wet ware bedenkelijk. De rechter ls reeds vrH niet tr> vervolgen. Volontaii'3 worden niet noodeloos voorbijge gaan. al heeft de minister de neiging om ook onder de balie goede rechterlijke ambtenaren te roeken. Beklaagden hebben voldoende kansen: de gelijkheid voor revisie te verruimen, komt den minister niet noo.lig voor. Over de muziekauteursrechten kan geklaagd worden bjj de daarvoor bestaande commissie, waarin een regcerlngsvertegenwoordlger zit. Bij de afdeeling Politie" voerden mevr. BAKKER-NORT (v.d.). de heer DROP (3.d.). m.- WESTERMAN (nat. herstel), mej. KATZ (c.h en de heer SNEEVLIET (r.s.p.) 't woord. MINISTER VAN SCHATK hoopt te zorgen voor een centra'e leiding in de politie. Dan knn er meer eenheid en samenwerking komen. Een goede politie, die krachtig en tactvol optreedt, is ge-en gevaar voor de arbeidend" bevolking, zooals de heer Sneevliet meende. H(| moet ook de moeilijke trak der politie bil relletjes, als obscure elementen zich doen gelden, niet geten. Het maken van brigadecommandanten tot hulp-officier van justitie zal onder de oogen worden gezien. De particuliere fabrleks- en mllnpolttle don*- den heer Prop besproken kan men moeiltik in haar taak beperken tot bewaking van gebouwen en terreinen. De smokkelarij van wapenen uit België ge schiedt niet meer op groote schaal als gevolg van gewijzigde wetgeving ln dat land. De smokkelarij als gevolg van de crlslswet- ten vindt de politie op haar post. Maar zii Is aan de grens rog zeer aanzlenlllk. Financiën zou eigenlijk de douane-amhtenaren In getal moeten uitbreiden: dit ligt nok in de bedoeling Aan de opleiding en ootllleerlng zal aandnrlv worden geschonken: de financiën spelen hlerbü ook een rol. Bil de „Gevangenissen en Rijkswerkinrichtin gen" redevoerden mej MEYF.R (r.k.). Mei. KATZ (c.h.) en d-* heeren v. d. HEIDE tsd.) en SVFEVLTET (rs.r.). MTNTSTER antwoordde, dat tril, waar he» in ziin vermogen Is en cr aanleiding toe he- staat. aan verbetering van het strafstelsel zün o sr. dacht wil schenken. Straf moet dienen tot onderdrukking van misdaad, maar ook een medicinaal karakter dragen. De minister is voornemens verschillende in richtingen te hezoeken en zal dan allerlei ge maakte opmerkingen aan ziin ervaring toetsen Het gevangenisregime moet niet al te aan genaam worden, maar er moet ook gewaakt t> gen noodeloos leed. Eh moet echter verschil blpven tusschen gevangenis en nraatschapnll. Riikstucht- en opvoedingswezen" had de aandacht van mej. KATZ. en den heer v. HETDE De MTNTSTER meende, dat het met de kin derverpleging in ons land niet *00 slecht ge steld is. Er komen In het Huis van Bewaring s-teed* minder kinderen. Maar Pet ls wel eens nncdig. Te half 1 werd de begrooting z.h.s. aange nomen. De heer Sneevliet verzocht aantee- kenlng te hebben tegengestemd. Daarna sluiting der vergadering. HUISVESTING DEPARTEMENT VAN ONDERWIJS. De afdeelingen kunsten en wetenschap pen. voorbereidend middel- en hooger on derwijs en nijverheidsonderwijs van het de partement van Onderwijs, Kunsten en We tenschappen. zijn tlians verplaatst naar het gebouw Oostduinlaau 2, Den Haag. Voornaamste Nieuws. (ML 1) De Tweede Kamer heeft de motie-van deT Waerden, waarin ee*i regeeringsonderzoek inzake het tijdvraagstuk gevraagd wordt, aangei.ome_ ru t 4(3 tegen 2b stemmen. Ver der zijn behandeld de begrootingen van Binnenlandsche Zaken e:. Justitie. De crisis-rundveecentrale hoeft de levering van drachtig rundvee u. Valkenburg en Sit tard stopgezet, ia verband met ontdekte knoeierijen. Mr Aalberse heeft een voorstel ingediend tot wijziging van het reglement van orde der Tweede Kamer. (hlz. 2) Van der Lubbe eisch* zijn vonnis in zijn proces en beweert nogmaals nadrukkelijk, dat hij alles aileen gedaan heelt. Het Fransche kabinet-Sarr^ut is afgetre den na de aanvaarding door de Kamer van eeu motie tegen de salariskorting. Gerucht over een fascistiach-monarchisti- sche omwentehngspoging in Spanje. Reusachtige boschbrand bij Los Angeles. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van het tarief van invoerrechten in Ned. Indië. Verschenen is het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer op het Wetsontwerp tot kor ting op de Indische pensioenen. fblz. 3) Bij Koninklijk besluit is de Invoer van lijnkoeken gecontingenteerd. Een interv'ew met Gen Gcref. Kerkminister Dr Otto Weber in Duitschland over het Oude Testament en de „Duitsche Christenen" (blz. 9) In de Gemeenteraad van Amsterdam heeft gister Prof. Wolt.'er voor de antirev. fractie gesproken. Wethouder Abrahams heeft als eerste spreker namens B. en W. liet woord gevoerd. Het ZONDAGSBLAD van heden bevat o.m.S Meditatie: Schrille tegenstellingen. Van boeken en schrijvers, door P. J. Risseeuw: Inleiding tot het neqen>le Kerstboek. Najaarslaan, vers van Jacq. van der W-als. Nieuw geluk, kort verhaal van GtS van Ast Van bonte dingen: Een artikel voor, heeren, door G. K. A. Nonhebel. Zii hij en ivij in Salzburg, door Jan H. de Groot. Vervolgverhaal van K. Jonkheid: Langs kromme wegen. Dagbeek van de familie Berkelmans. Jeugdrubriek met o.m. een vervolgver haal van G. Mulder: De kapotte ruiten. Kleuterkrantje. HET VERKOOPEN OP ZONDAG MOTIE VAN DEN CHR. MIDDENSTAND. De Vereeniging van den Chr. Handeidrij- venden en Industrieelen Middenstand heeft een motie gericht aan den Minister vuti Economische Zaken, waarin zij het be treurt, dat aan de verkoopgelegenheid in verschillende branches op Zondag uitbrei ding zal worden gegeven. De Vereeniging ontkent de noodzakelijkheid van dezen maatregel en verzoekt met den meesten aandrang aan den Minister daarvan te wil len afzien DE EERSTE VLUCHT VAN DE „ZILVERMEEUW". Het nieuwe postvliegtuig der K.L.M., de „Zilvermeeuw" heeft gisteren zijn eerste vlucht AmsterdamWaalhaven—Londen ge maakt. Het toestel werd bestuurd door den piloot Smirnoff. De „Zilvermeeuw" is de machine, welko met Kerstmis voor de KLM. een vlucht naar Indië zal maken en waarmee men trachten zal den afstand Amsterdam—Ban doeng in 5 dagen af te leggen. J. W. TEN BRAAK, f Te Winschoten is op 62-jarigen leeftijd overleden de heer J. W ten Braak, lid der Gedep. Staten van Groningen. BEGRAFENIS A. ROCDHUIJZEN Onder groote belangstelling is gistermiddag op Oud Eik en Duinen teraardebesteld het stoffelijk h_ls_l van den heer A. Roodhnljzen. oud-lid van de Tweede Kamer en politiek hoofdredacteur van „Het Vaderland". Onder meer waren ter begraafplaats aanwezig de minister-president, dr. H. Colijn. de oud-minis ters prof. Kraus. president-commissaris van ..Het Vaderland" en mr. P. Rink. oud-orriervoorzuter van den Vrijheidsbond, mr. W. L. Baron de Vos van Steenwijk. voorzitter der Eerste Kamer. mr. H. Smeenge. lid der Eerste Kamer, als dc oudste der Kamerleden van de partij van de heer Rood- huijzen. Minister van S'aat. mr. D. Fock. oud voorzitter van de Tweede Kamer, oud-voorzitter van den Vrijheidsbond, mr. Wendelaar. lid der Tweede Kamer, voorzitter van den Vrijheidsbond, mr. Knottenbelt, lid der Eerste Kamer, de oud- Tweede Kamerleden mej. Westerman. dc Kanter en Toenstra. mr. Verbroek. lid van Ged. Staten van Zuid-Holland, de oud-Tweede Kamerleden. Staatsraad Mr. Limburg en de Drion, het Tweede Kamerlid, mr. G. A. Boon. Als eerste spreker trad naar voren Mr. H. Smeenge. die het woord voerde als een van de oudste leden der fractie van de part«| waartoe dc thans ontslapene behoorde. Mede namens zijn partijgenootcn wenschte spr. hier een woord van waardeering en van grooten dank te uiten. H'erna werd het woord voerd door den heer C. M. Schilt, algemeen hoofdredacteur van ..Het Vaderland", die eindigde met de verzekering, dat Roodhuijzen een plaats in veler harten heeft opengelaten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1