DONDERDAG 23 NOVEMBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
SPANJE ANTI-MARXISTISCH
SANCHO PANZA'S GEZOND
VERSTAND
Spanje maakt de laatste tien jaren crisis
op crisis door.
Het is begonnen in 1923, toen aa de cata
strophe van Marokko de dictatuur van Pri
mo de Rivera werd ingevoegd. Het scheen
aanvankelijk, dat deze regeeringsvorm, al
was zij een slechts zeer zwakke nabootsing
van wat Mussolini's dictatuur in Italië te
zien gaf, een heilzame werking oefende. Aan
de schijnverkiezingen werd een eind ge
maakt en Primo benoemde eenvoudig de
leden van de „nationale vergadering". Do
reactie hierop bleef echter niet uit en deze
leidde er zelfs toe, dat in April 1931 het
k:esrecht bij de gemeenteraadsverkiezingen
in volle vrijheid werd uitgeoefend, met het
bekende gevolg, dat het marxisme tesamen
«net het radicalisme aan de macht kwam,
de monarchie werd afgeschaft, de tot dusver
overmachtige roomsche kerk in haar histo
rische rechten werd beknot en vele kerken
en kloosters onder het oog der nieuwe re
geerders, door het anarchistische plebs wer
den verbrand.
Het is echter al spoedig gebleken, dat de
republikeinsche meerderheid, samengesteld
uit socialisten, radicalen, radicaal socialis
ten, Mauristen en Zamoristcn, slechts tot
negatief en afbrekend werk in staat was.
Heel sterk kwam dat uit ten aanzien van
het onderwijs, dat aan het monopolie der
kerk werd ontnomen zonder dat daarvoor
een voldoend aantal leekenscholen in de
plaats kwam, met het gevolg, dat er dui
zenden en duizenden kinderen zonder school
opleiding kwamen.
Snel groeide dan ook de teleurstelling in
de ziel van het Spaansclie volk over het
nieuwe regiem en ook de volksv ertegenwoor
diging bleef niet vrij van een zekere onbe
haaglijkheid over de al te radicale maatre
gelen, die door het marxisme deels werden
doorgedreven en deels bepleit.
In de eerste helft van dit jaar begon het
pleit zich te voltrekken en teekende de
strijd over marxisme en antimarxisme zich
voor het eerst scherp af, toen hij de vor-
miug van de nieuwe regeering, onder lei
ding van Lerroux, de socialisten werden op
zijgezet en een republikeinsche regeering
zonder hen optrad. Dit was een erkenning
van het feit, dat de combinatie van Azana
den volkswil niet meer weerspiegelde.
Nu men het tot algemeene verkiezingen
heeft laten komen, is gibleken hoe ingrij
pend die verandering in de volksovertui
ging is geweest, al moet men hierbij in aan
merking nemen, dat thans voor de eerste
maal de Spaansche vrouw stemrecht heelt
uitgeoefend en dus van haar ongeschokten
godsdienstzin heeft kunnen getuigen.
Zooals wij reeds gemeld hebben, heeft een
zeer belangrijke verschuiving naar rechts
plaats gehad. Hoe groot 'die verschuiving
is staat nog altijd niet vast, hoewel het
vier dagen geleden is dat de stembus ge
sloten werd.
Men moet zich deze „rechtsche overwin
ning" niet voorstellen als de overwinning
van een gesloten front onder leiding van
de roomsche kerk. Men moet veeleer den
ken aan een anti-marxistisch eenheidsfront
van een vijftal groepen, waarvan enkele,
en inzonderheid de Accion Populair, van Gil
Robies, het roomsch-kerkelijke ideaal in de
staatkunde trachten te verwezenlijken en
te herstellen en andere meer practische
staatkundige doeleinden nastreven. Naast
die combinatie staat bov ndien nog de par
tij van Maura, die weliswaar niet rechtsch
is te noemen, maar toch zeer stellig een
herziening van de anti-kerkelijke wetten
eischt en met name reeds heeft bekend ge
maakt, dat ze in de nieuwe cortes zal voor
stellen onmiddellijk de congregatiewet op
te heffen, teneinde de honderdduizenden op
straat gestuurde kinderen weer aan onder
wijs te kunnen helpen.
De opinie van de rechtsche leiders schijnt
te zijn, dat niet onmiddellijk op een geheel
rechtsch bewind moet worden aangestuurd,
doch voorloopig op een soort centrum, waar
in de rechtsche groepen aan de regeering
kunnen deelnemen en ertoe medewerken,
dat voorloopig van een groot gedeelte der
wetten uit het rood-republikeinsche tijdperk
de scherpe kanten worden afgevijld.
Op een herstel der monarchie schijnt voor
loopig geen kans te bestaan.
De hertog van Alba, die tot de grootste
geleerden van het huidige Spanje gerekend
wordt, een man, die o.a. een zeer diepgaan
de studie heeft gemaakt van het Spaansch-
Nederlandsche tijdperk en een zeer mooie
biografie geschreven heeft van zijn stam
vader den grooten hertog van Al ba, heeft
tot een correspondent van de „Daily Tele
graph" gezegd, dat zelfs de vurigste royalis
ten een onmiddellijke restauratie niet waar
schijnlijk achten. „De wonden welke dooi
de kwakzalvers der republiek aan het land
zijn toegebracht, moeten eerst tijd hebben
om te genezen en zoolang Spanje niet
eenigszins van zijn ziekte hersteld is, be
hoeft men op een herstel van het koning
schap niet te rekenen. Niettemin wacht de
Spanjaard op een meester, die hem zal kun
nen helpen. Eerst wanneer hij een krachti-
gen leider heeft, kan hij groote dingen tot
stand brengen.
Cervantes zoo besloot de hertog heeft
don Quichote, die op slot van rekening niets
anders was dan een betooverend ideaal, la
ten sterven, maar zijn schildknaap Sanclio
Panza is blijven leven. Hij is getrouwd,
heeft veel kinderen gekregen en zijn geest
heerscht thans in alle Spaansche steden en
dorpen. Het gezond verstand van Sancho
Panza was het dat de rechtsche partijen
naar de overwinning voerde".
LITWINOFF NEEMT AFSCHEID.
Op Amerika's Staatsdepartement
De Russische volkscommissaris Litwinoff
heeft Woensdag een laatste bezoek gebracht
aan het departement van buitenlandsche
zaken te Washington en afscheid genomen
van onderstaatssecretaris Philips.
De verdere onderhandelingen worden
thans overgelaten aan Boris Skvirsky, die
reeds sedert jaren te Washington vertoeft
als onofficieel vertegenwoordiger der Sov-
ietregeering met den titel „leider van het
Russische informatiebureau".
Skvirsky heeft gister een officieel bezoek
als Russisch zaakgelastigde afgelegd.
Na aankomst van den sovjet-gezant
Alexander Troinanowski zal Skvirsky, die
reeds officieuse betrekkingen onderhield
met het ministerie van buitenlandsche za-
kpn en de ministeries van handel en finan
ciën, als gezantschapsrnad te Washington
blijven.
DE SIMON-LÏBERALEN.
De liberale groep der aanhangers van Si
mon kwam gisteravond in het Lagerhuis
bijeen. Zij herkoos met algemeene stemmen
sir John Simon tot leider der groep.
DE LINDBERGHS TERUG NAAR EUROPA?
Uit Horta: De Lindberghs zijn van plan
heden, als het weer tenminste gunstig is,
via het eiland St. Michel naar Europa terug
te keeren.
FRANSCH INTERVIEW MET
HITLER
VREDELIEVENDHEID OPNIEUW
VERZEKERD
Hitier heeft voor de eerste maal een in
terview toegestaan aan een Fransch jour
nalist, n.l. De Brinon, var, de „Information"
De inhoud van het. interview geeft na de
verschillende redevoeringen die Hitier den
lautsten tijd beeft gehouden, weinig of geen
nieuws. Het thema ervan is, dat bij geen
oorlog wil, doch volkomen overeenstem
ming met het Fransche volk en dat 't Duit-
sclie volk daarbij achter hem staat. Hitier
zei o.a., dat hij graag een verbond met
Frankrijk zou onderteekenen, waarin
Frankrijk de zekerheid van een defensief
verbond met Engelund bij inbracht. Want
zei de Rijkskanselier ik heb geenszins
de bedoeling mijn buren aan te vallen. Po
len ziet dat thans in. Maar omdat Polen
oostelijker ligt dan Frankrijk, kent het ons
beter.
De Fransche pers schrijft veel over hot
interview. In hoe klare bewoordingen Hitier
ziin mededeelingen ook verstrekt heeft, vele
Fransche bladen gelooven wel aan de op
rechtheid van Hi Iter zelf, maar blijven het
Duitsche volk wantrouwen.
Ook de Engelsche pers ruimt veel plaats
in voor het door Hitier toegestane interview.
Onder het opschrift „Hitlers vredeaanbod
aan Frankrijk" vestigt de „Evening News"
in het bijzonder de aanc'acht op de verkla
ringen van Hitler over 'n Engelsch-Fransch
defensief verbond, het geliefde plan van
Rothermere. De nadruk wordt ook gelegd
op de verklaring van den Rijkskanselier,
dat Duitschland niet naar Genève *1 terug-
keeren.
DE GRONDWET VAN
BRITSCH-INDIE
In het Engelsche Lagerhuis zijn gister de
regeeringsplannen tot hervorming van de
Indische grondwet heftig aangevallen. De
onderstaatssecretaris voor Indië stelde voor,
de gemengde commissie voor Indië opnieuw
te benoemen, daar het werk der commissie
nog niet voltooid is. De socialist Wedgewood
noemde de reformplannen volkomen een
zijdig en niet in overeenstemming met de
wenschen der Indische bevolking.
Churchill bracht de bezwaren der conser-
vatieven tegen de grondwetshervorming
naar voren. De regeering aldus Chur.
chili werkt er 6tap voor stap op aan, dat
den Indiërs de dominionstatus wordt ge
geven en hun gelijkheid met de andere do
minions wordt verzekerd. Dat is een groot
gevaar voor het Britsche Empire.
WEER EEN CONSERVATIEVE NEDER
LAAG BIJ TUSSCHENTIJDSCHE
LAGERHUISVERKIEZINGEN
Uit Londen: Bij een tusschentijdsche
verkiezing in het district Rusholm te Man
chester werd de conservatieve candidaat
herkozen met slechts 13.904 stemmen. Bij de
vorige verkiezing had de conservatief 24.817
stemmen gekregen. De candidaat der Labour
partij kreeg bijna tweemaal zooveel stem
men als de vorige keer ,n.l. 11.005 tegenover
6319, terwijl de onafhankelijke liberaal 2503
stemmen behaalde tegenover bij de vorige
verkiezing 465S.
BORAH EN MORGENTHAU NAAR
RUSLAND
Te Moskou wordt medegedeeld, dat de
Amerikaansche Staatssecretaris van Finan
ciën en Senator Borah, voorzitter der Se
naatscommissie voor buitenlandsche zaken,
in het voorjaar van 1934 naar Moskou Wil
len reizen oen den politieken toestand al
daar te bestudeeren.
In de zitting van het Letlandsche parle
ment werd gisternacht met 57 tegen 20
stemmen en 3 onthoudingen een voorstel
aangenomen om de immuniteit der geheele
communistische fractie, die uit zes afge
vaardigden bestaat, op verzoek van de jus
titie op te heffen wegens staatsvijandige
handelingen.
Bij het verlaten van het parlement wer
den daarom de zes communistische afge
vaardigden door een groot aantal politie
beambten gearresteerd en ter beschikking
van de politieke politie gesteld.
Kort voor de arrestatie ontstond in de
vestibule van het parlement en op het
plein voor het gebouw eenig tumult, doch
de politie had de orde spoedig hersteld.
In Jokohama is het eerste moederschip
voor onderzeebooten gebouwd. Het heeft een
waterverplaatsing van 10.000 ton en is uit
gerust met 4 stukken luchtafweergeschut en
7 kanonnen van 12 inch. Het schip, de
OE.P.I., is in 7 maanden gebouwd en moet
het modernste oorlogsschip van de Japan-
sche marine zijn.
BARKAS GEZONKEN
15 dooden
Volgens een bericht uit Rostow is in Koe-
ban aan de Koebanrivier een barkas met 15
arbeiders gezonken. Volgens een mededee-
ling van de GPOE zijn 6 personen gearres
teerd, die schuld dragen aan het ondergaan.
DE EERSTE LUCHTVAARDER.
De stad Metz wil den dag, waarop 150
jaar geleden Pilatre de Rosier, die te Metz
geboren is, voor het eerst met een lucht
ballon opsteeg, vieren door den eersten
steen te leggen voor een monument tereere
van den luchtvaarder.
EXPLOSIE IN VUURWERKPAKHUIS
Te Ascoli Piceno (Italië) heeft een ont
ploffing plaats gehad in een vuurwerkpak
huis. Bijna het geheele huis stortte in. Uit
de puinhoopen werden twee dooden en twee
levensgevaarlijk gewonden geborgen.
SCHIETPARTIJ OP EEN SERVISCHE
BOERENBRUILOFT.
Uit Belgrado: Tijdens een groote Boeren
bruiloft te Mioniza, waaraan meer dan 200
gasten deelnamen, kwam het tot een ern
stige schietpartij. De strijd ontstond bij het
inhalen van de bruid, toen plotseling onge
veer 150 gasten met 30 wagens een wed
strijd organiseerden om het eerst bij da
bruid te zijn. Daardoor ontstond twist, die
met revolvers en messen werd uitgevoch
ten. Zeven boeren werden zoo ernstig ge
wond, dat zij naar het ziekenhuis moesten
worden overgebracht, terwijl 35 anderen
licht gewond werden en thuis verbonden
moesten worden.
GENEVE VERDAAGD
TOT EIND JANUARI
Uit Genève wordt gemeld:
Het presidium heeft Woensdag besloten
de hoofdcommissie der Ontwapeningsconfe
rentie, welke tegen 4 December was bijeen
geroepen te verdagen tot einde Januari.
Intusschen zullen diplomatieke onderhan
delingen worden gevoerd.
In de zitting van gister is het verda-
gingsbesluit voorgelegd in den vorm van
een rapport van president Henderson. Hen
derson wijst in zijn rapport op de recente
diplomatieke besprekingen met de vertegen
woordigers van Frankrijk, Italië, Engeland
en de Vereenigde Staten. Er is voorgesteld
dat tegelijkertijd met de werkzaamheden
der ontwapeningsconferentie parallel loo-
pende aanvullende onderhandel ngen tus-
schen de afzonderlijke staten zullen plaats
vinden langs diplomatieken weg.
Deze compromis-formule van Henderson
werd stilzwijgend aangenomen door het
presidium zonder verdere verklaringen. Na
tien minuten was de zitting reeds afge-
loopen.
ZAL SARRAUT MOKTEN AFTREDEN7
PARIJS, 23 November. De Fransche kamer
zal heden de beraadslagingen over het finan-
cieele program voortzetten. Sarraut zal nu
de laatste maal een beroep op de kamer
doen, doch in vele kringen gelooft men, dat
het tevergeefs zal zijn.
In enkele kringen spreekt men zelfs reeds
over het komende kabinet Chautemps.
Over Rijn en Moezel
Bij de Duitsche regeering bestaat het
binnenkort te beginnen met den
bouw van verscheidene nieuwe bruggen
over den Rijn van Mainz tot de Nederland-
sche grens en over de Moezel van Trier tot
Coblenz.
Nabij Nouwied, ten Noordwesten van Co
blenz, zal een brug over den Rijn worden
gebouwd om een betore verbinding te bren
gen tusschen deze streek en het industrie-
district van Ruhr en Bergische Land. Bij
Crefeld, Urdingen, en Duisburg zullen Rijn
bruggen worden gebouwd ten dienste van
het automobielverkeer.
De bruR van Pfaffendorf bij Coblenz, die
op het oogenblik niet voldoet aan de ver-
keerseischen, zal geheel veranderd worden
door den aanleg van een rijweg van twaalf
meter breedte en twee trotto rs voor voet
gangers, waardoor deze brug een der voor
naamste Rijnbruggen bij Coblenz wordt.
Bovendien zal te Coblenz de oude Moezel-
brug uit het jaar 1344 in het komende voor
jaar door een nieuwe brug vervangen wor
den.
ROOFOVERVAL OP EEN GEESTELIJKE
Uit Keulen: Gisteravond verschenen in
de studeerkamer van den katholieken
geestelijke Jansen drie gemaskerde mannen,
die zich op den priester wierpen en hem
onder bedreiging met een revolver op den
grond wierpen. Zij snoerden hem vervol
gens den mond met een doek, waarmede zij
eerst getracht hadden hem te wurgen. Een
der daders sloeg daarbij den priester met
een scherp voorwerp zoo lievig op het hoofd
dat zes gapende wonden ontstonden. Een
ander haalde intusschen de schrijftafella
den overhoop. Plotseling verdwenen de drie
daders, alles achter latende. Klaarblijkelijk
meenden zij dat onraad in aantocht was en
zagen zij zich hierdoor gedwongen hun
zoeken naar geld of waardevolle voorwer
pen op te geven.
EEN SIEGFRIEDZWAARD VOOR GOERING
Een wapensmid in Frankfurt heeft een
imitatie gemaakt van het zwaard „Bal-
mung", waarmede volgens de legende de
held Siegfried den draak verslagen heeft.
De smid heeft het zwaard aangeboden
aan minister Goering, die eenige jaren ge
leden met den smid gesproken had over be
roemde oude Duitsche zwaarden.
De nieuwe „Balmung" is aan den minis
ter aangeboden, gelijk met het eereburger
schap van de stad Frankfurt.
Het wapen is een prachtig werkstuk. Het
gevest is met juweelen bezet en het lem
met is van Damascener staal, met het op
schrift: „Trouw en eer zijn de grondslagen
van het nieuwe rijk".
WAAROM ZIJT GIJ NIET GETROUWD?
De burgemeester van Frankfort heeft
een circulaire tot de 1600 ongehuwden on
der de gemeenteambtenaren gericht, waar
in hun de vraag wordt gesteld, waarom zij
niet getrouwd zijn. Tevens wordt hun in
overweging gegeven, de kwestie van het
huwelijk nader onder de oogen te zien, daar
de handhaving van ongehuwden onder de
ambtenaren niet rechtvaardig zou zijn te
genover de gehuwden.
Volgens mededeeling van het ministerie
van koloniën zijn ten:ge tot dwangarbeid
vert ordeel ie gedetineerden uit de strafko
lonie in Fransch Guyana ontsnapt, doch
weer gearresteerd en naar de kolonie terug
gezonden.
Onder nen bevinden zich Nourrn en Du-
(Tuenne, de moorlenaars van den kassier
Depies. Tiw-i waren ontsnapt in een open
boot en hadden gedurende vier weken zoo
lang geroeid, tot zij oververmoeid waren.
Hun voeten waren gezwollen en zij waren
de wanhoop nabij. Zij wisten nog Port of
Spain in Trinidad te bereiken, waar zij
voeding en kleeding kregen van het Leger
des Heils,
Ontsnapte gevangenen mogen echter niet
lang in Trinidad blijven. Men gaf hun een
kleine boot en zelde l.un verder te gaan.
Venezuela, Columbia en Panama zenden
dergelijke ontsnapten naar Fransch Guyana
terug, alleen Brazilië stond voor hen open.
Met voor drie weken voedsel bij zich trok
ken zij in hun boot verder. Vijf weken lang
dreven zij op de open zee rond zonder land
te zien, gekweld door honger en dorst, ter
wijl zij niet durfden te gaan slapen, uit
vrees voor de in deze wateren voorkomende
haaien.
Tenslotte bereiken zij de kust van Co
lumbia, tusschen- Baranquille en Santa Mar
tha, waar zij werden gearresteerd en naar
Guyana teruggezonden.
STERKE VORST IN SIBERIE.
Tn het district Iskoetsk (Siberië) vriest
het buitengewoon. Er zijn in eenige streken
temperaturen geregistreerd van 35 graden.
Vele menschen zijn dordgevroren.
Admiraal Sir Alexander Duff, die het
Britsche commando voerde in den zeeslag
bij Jutland in den wereldoorlog, is op 71-ja-
rigen leeftijd overleden.
VLIEGRAMP IN RUSLAND
ZEVENTIEN MENSCHEN OMGEKOMEN.
Bij Charkow is het vliegtuig „K 7" met 17
inzittenden door onbekende oorzaak neerge
stort. Alle inzittenden werden gedood en
het vliegtuig, dat niet minder dan 123 zit
plaatsen had en was uitgerust met zes mo
toren, verbrandde.
Uit de opgave der namen van de slacht
offers blijkt, dat zij alle bij de luchtvaart
techniek betrokken waren. Het ging dus
vermoedelijk om een proefvlucht van de
verongelukte machine.
Er is een regeeringscommissie ingesteld
om naar de oorzaak van de ramp te zoeken.
DE KLEINE ENTENTE
Technische kwesties van samenwerking-
BOEDAPEST, 23 November. De „Politika"
meldt uit Praag, dat op 24 November a.s. te
'_rado een vóór-conferentie der Kleine
Entente begint. De Tsjechische delegatie voor
deze vóór-cconferentie is reeds benoemd. Deze
conferentie zal zich slechts bezig houden met
technische kwesties, zooals spoorwegen, post
en telegraafverkeer, de scheepvaart op den
Donau en op de Adria, en zal ongeveer 10 da
gen duren.
ZWEEDSCHE VLIEGTUIGEN
NEERGESTORT
STOCKHOLM, 23 Nov. Bij Olovstorp ir
West-Zweden, is het militaire vliegtuig 91 in
den mist verdwaald. Toen de benzinevoorraad
op was, sprong de luitenant met zijn para
chute uit het vliegtuig en kwam ongedeerd
op den grond. Het toerstel kwam brandend
neer, waarbij de mecanicien werd gedood.
Naby Aelvangen is een tweede militair toe
stel neergestort. De beide inzittenden redden
zich met hun parachute en bekwame slechts
ongevaarlijke kwetsuren.
Uit Oost-lndie
DE PALEIS-CONFERENTIE
EEN GEZOND OPTIMISME!
BATAVIA, 22 Nov. (Aneta). Hedenmorgen
vond de paleisconferentie plaats, waaraan werd
deelgenomen door den vice-president van den
Raad van Ned.-Indië, de leden van den Raad
van Ned -Indië, den procureur-generaal en de
bestuurshoofden in de buitengewesten, met
uitzondering van de heeren Caron, gouver
neur van Celebes en onderhoorigheden, en Van
Heuven, resident van Sumatra's Westkust.
De sfeer waarin deze conferentie werd
gehouden schijnt oppervlakkig niet bemoedi
gend, doch eenige interviews met de voor
naamste deelnemers geven er blijk van, dat
hoop op de toekomst niet ontbreekt.
Reeds de conclusie van den gouverneur
Atjeh en onderhoorigheden, de heer Van
Aken, dat de Atjeher uit de crisis met een
finken voorsprong zal te voorschijn komen,
omdat hij juist thans leert zich in te schake
len in de nieuwe economische mogelijkheden,
zoomede de opmerking van den gouverneur
van Sumatra's Oostkust, den heer Van Such-
telen, dat ter Oostkust van Sumatra de tabak
nieuwe wegen zoekt /m Deli zijn plaats op de
wereldmarkt te doen behouden, terwijl ver-
vorens de resident van Banka en onderhoo
righeden, de heer Hamerster, uiteenzette, wat
geschiedt voor de verbetering van de kwali
teit van peper, toonen aan dat gezond opti
misme de deelnemers vervult.
De toestand van Atjeh.
Gouverneur Van Aken verklaarde dat in
Atjeh de politiek naar het tweede plan ii
gedrongen terwille van de noodzaak alle aan
dacht te concentreeren op de economische
opheffing.
Bijzondere aandacht wordt gegeven aan de
verbetering van de kwaliteit van de Atjeh-
rijst- omdat Atjeh kan worden beschouwd als
de aangewezen rijstschuur voor de koelie
bevolking ter Sumatra's Oostkust.
De veehandel uit Atjeh wordt eveneens
sterk bevorderd.
In de Galjoelanden valt een economische
opleving waar te nemen, welke is toe te
schrijven aan het we'slagen van de aardappel
cultuur, terwijl ook koffie, bruine boonen er
kool werden verplant.
Zeventig procent van den totalen aard-
appeluitvoer van de buitengewesten is thans
uit Atjeh afkomstig.
De Bataafsche Petroleum Mij. en de Neder-
landsche, Ko'oniale Petroleum Mij. vatten
intensief de boringen op de terreinen aan de
Noordkust aan, hetwelk evenzeer een gun
stige factor is.
Politiek blijft het in Atjeh noodzakelijk met
diverse mogelijkheden rekening te houden,
terwyl een sterke legermacht voora'snog
noodzakelijk is om elke hoop op een ge
slaagden opstand by voorbaat den bodem in
te slaan.
Ir. SOEKARNO EN DE P. L
BATAVIA, 22 Nov. (Aneta). Het uittreden
van Ir. Soekarno uit de Partai Indonesia
verwekte in inheemsche kringen sensatie.
De „Bintang Timoet", welk blad spreekt
van een „zeer zwaren donderslag", zet uit
een reeds vroeger geruchten in dezen geest
te hebben vernomen, doch deze terwille van
den goeden naam van ir. Soekarno te heb
ben verzwegen.
In verschillende publicaties wordt het be
sluit van den heer Soekarno toegeschreven
aan den invloed van dieps echtgenoote, die
door de gansohe interneeringshistorie sterk
gedupeerd is.
Gemengd Nieuws,
ZIJN VADER OPGELICHT
Iemand te Tilburg had van een ander een
bedrag van ruim zestig gulden te vorderen.
Het bedrag zou per postchèque worden over
gemaakt. Toen het wat lang duurde, vooral
eer de chèque kwam, ging de schuldeischer bij
den schuldenaar informeeren. De laatste ver
klaarde al lang tevoren het geld te hebben
toegezonden en als bewyr. daarvoor toonde hij
het regu. Beide mannen begaven zich naar
het postkantoor, waar spoedig bleek, dat het
geld ook reeds was geïnd. Een nader onder
zoek bracht aan het licht, dat de handteeke-
ning-voor-ontvangst op de chèque valsch was.
Het bleek, dat de 20-jarige zoon van den
schuldeischer de enveloppe met de chèque
thuis uit de bus had gehaald, op de chèque de
valsche handteekening van zijn vader had ge
zet en vervolgens het geld geïnd had. Dit
laatste had hij ten eigen bate aangewend.
De jongeman ie opgesloten en naar het huis
in bewaring te Breda overgebracht.
EEN RIJWIELDIEF GESNAPT
Te Enschedé is de 40-jarige zwerver F. J.,
uit Lonneker, aangehouden, verdacht van dief-
van zes rijwielen in Enschedé, Hengelo,
Oldenzaal en Haaksbergen. J., die bekend
heeft, is ter beschikking van de justitie ge-
iteld.
In 't leven der vrouw
zijn nu en dan momenten, dat alles
riest en treurig lijkt. Pyramidon-
tabletten verzachten de pijn, ze
nemen alle onbehagen weg. U
kunt ze volkomen vertrouwen.
Een kleine tube gaat makkelijk
in Uw taschje.
Ingezonden Mededeeling.
GEDACHTENKRACHT
DE PREMIES VAN DEZE WEEK
^Vl' verzuimden In de rubriek „Gedachten-
tenkracht" zie ons nummer van gisteren - te
vermelden, aan welke inzenders ditmaai een premie
kon ten deel vallen.
De gelukkigen zijn:
A. Groenendijk, Wilhelminalaan 21, Hille-
gersberg.
Mej. A. van Merkesteln, Prins Hendrik-
laan 55, Bilthoven.
N.B. In het tweede djferstaatje van een Reken-
mstenaar in den dop is een drukfout ingeslopen.
Het getal 33 in de tweede cljferkolom moet zijn 34.
MEISJE LEVEND VERBRAND
Te Arnhem is in een woning aan de Bou-
riciusstraat de 2i-jarige dienstbode D. ten H.,
uit Ellecom, door het aanmaken van de
kachel, in aanraking gekomen met vuur, met
het gevolg, dat haar kleeren vlam vatten. Het
meisje bekwam ernstige verwondingen en
overleed spoedig.
HONDENTROUW
Tn De Meye onder Bodegraven vond een
landbouwer, toen hij 's morgens de deur van
zyn woning ontsloot, een kettinghond, welke
hy ongeveer elf jaar geleden aan een melk
venter te Leiden had verkocht, voor
drempel liggen. Gedurende al die jaren had
het dier trouw zijn plicht als trekhond ge
daan, maar nu hij te oud voor zyn taak be
gon te worden, had zijn baas hem de vrijheid
geschonken Het dier maakte van deze gele
genheid gebruik om naar zyn vroegeren baas,
waar het hem blijkbaar beter bevallen wm,
terug te keeren, en de afstand van 25 K.M.
bleek daartoe geen beletsel te vormen.
NOODLANDING
Een militair vliegtuig, op weg van Soes-
terberg naar Enschedé, heeft Dinsdagmiddag
even over de grens der gemeente Zutfen,
noodlanding uitgevoerd op een weiland,
gens een lek aan den radiator. By de lan
ding is de machine in botsing gekomen met
prikkeldraad, waardoor een der vleugels werd
beschadigd. De inzittenden bleven onged<
Personeel uit Soesterberg demonteerde de
machine.
HET VERGIFTTGINGSGEVAL TE
HAELEN (L.)
Alle veertien patiënten, die tengevolge
voedselvergiftiging in de gemeente Haelen,
in het ziekenhuis te Roermond waren opge
nomen, zijn thams ontslagen. Het laboratorium
onderzoek heeft uitgewezen, dat hier inder
daad een voedselvergiftiging heeft plaats
had, doch men heeft niet kunnen vaststellen,
tengevolge van welk voedsel de vergiftiging
is ontstaan.
EEN DRIELING
Het gezin H. H., te Tegelen (L.), werd ver
blijd door de geboorte van een drieling. Reeds
vroeger werd in datzelfde gezin een tweeling
geboren.
AANTEEKENEN OP DE RAADSTRIBUN E
Dinsdagavond vroeg iemand op de publieke
tribune in de Amsterdamsche raadszaal aan
den bode, tijdens de lange rede van den heer
De Miranda, wanneer hij nu eindelijk kon aan
teekenen.
Aanteekenen? vroeg de bode.
Ja, antwoordde hij; ik ben hier met myn
meisje, 's Middags heb ik ook al in de ry ge
staan, en een andere bode zeide, dat het om
half negen weer begon.
De Tel. meende het geval als volgt te
klaren:
De man had 's middags op het stadhuis in
de file gestaan om aan te teekenen, daar hij
wilde trouwen. Hij wae, omdat het zoo
duurde, weggegaan en had aan den portier
gevraagd, wanneer het weer begon. Deze
dacht natuurlijk, dat het over de raadszitting
ging en zeide: „om half negen".
Zoo kwam hy 's avonds met zijn aanstaan
de vrouw in de file vóór de publieke tribune
terecht en in de raadszaal, waar hy slechts
politiek hoorde. Toen hem zijn vergissing dui
delijk was gemaakt, besloot hij gisterochtend
op oen betere en afdoende wijze aan te tee
kenen en wel by den Burgerlijken Stand op
het Singel.
BRANDEN
Te Assen brak plotseling brand uit in
een perceel in de Marktstraat, waarin geves
tigd is het mantelmagazijn „De Pauw". De
eigenaar daarvan bevond zich juist in een bo
ven den winkel gelegen kamer. Hy snelde
middellijk naar beneden, doch er viel niets
meer te redden. De brandweer, die spoedig ter
plaatse was, slaagde erin de aangrenzende
perceelen te behouden. De oorzaak van den
brand ie onbekend. De schade wordt door ver
zekering gedekt. De politie stelt een onder
zoek naar de oorzaak van den brand in.
MOLEN IN VLAMMEN.
Te Lutjegast (Gr.) brandde de korenmo
len van H. K. van Anken geheel af. De in
den molen geborgen groote voorraad meel
ging mee in de vlammen op.
INBRAKEN.
Te IJmuiden zijn de inbraken in scholen
aan de orde van den nacht. In de openbare
school aan het Tiberiusplein en in de Chr.
school in de Beukenstraat werden geldsbe
dragen uit spaardoosjes en zendingsbusjes
gestolen.
Te Velsen werden vele Inbraken gepleegd
en rijwielen gestolen. Te IJmuiden zijn
thans drie kerels gearresteerd, die in het
bezit bleken van de rijwielen.
FREIHERR VON ECKARDSTKIN t
Dinsdagochtend is in Hotel De Hertenkamp
waar hy Maandagochtend was aangekomen,
overleden H. freiherr von Eckardstein, vroe
ger jaren in den Duitschen diplomatieken
dienst en verbonden aan de Duitsche Ambas-
de te Londen.
Freiherr von Eckardstein bereikte den leef
tijd van 70 jaar. De ontslapene was Maandag
uit Londen in ons land aangekomen op door-
i naar Dresden Hij leed aan hartzwakte
daarom werd hy op medisch advies, ver
gezeld van een verpleegster.
Dinsdagochtend heeft hy in het restaurant
m het hotel zyn ontbijt gebruikt, waarna
hy' zich naar de hall begaf en de kranten
ging lezen. Hij is toen door een hartzwakte
overvallen, welke een eind aan zijn leven
maakte. Het hotelpersoneel Waarschuwde on
middellijk den Geneeskundigen Diemst, welke
het lyk naar het Ziekenhv"- «nn den .Zuidwal
overbracht. f
Weerbericht.
Hoogste stand te Scydisfjord 766.0.
Laagste stand te Stencelle 752.1.
Stand vanmorgen halftwaalf 761.9.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door bet Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Zwakke tot matige, aanvankelijk N.W.
later waarschijnlijk veranderlijke wind,
nevelig tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk
eenie neerslag, weinig verandering in tem
peratuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
De barometer bleef m Scandinavië en
Duitschland verder dalen, zoodat thans do
depressie in het N.O. haar invloed van
Lapland naar Finland tot Midden-Duitseh-
land uitstrekt Aan de Noorsche kust
bracht deze lage druktoestand nogal wat
regen (Nordpyan 10 m.m.), terwijl het hel
dere weer in Duitschland plaats maakte
voor nevelachtig somber weer. In Polen en
de Randstaten wordt nog vorst van betee-
kenis aangetroffen; plaatselijk in Zweden
vroor het nog sterk. In ons land, Frankrijk
en Duitschland is de temperatuur geste
gen. De depressie in hot W. bij den oceaan,
toont zich nog betrekkelijk weinig actief.
Een slappe rug van hoogen druk verbind
O.-IJsland via Gr. Brittannië met de Azoren
hooge-druk. elangrijke verbetering mag ten
onzent nog niet verwacht worden, hoewel
het waarschijnlijk is, dat de nevel iets min
der dicht en de bewolking minder zwaar
zal worden.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 6.8 C.
24 NOVEMBER.
Zonsopgang 7.38 uur, zonsondergang 3.55 uue
Maan: Eerste kwartier 7.58 uur voorna.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
24 NOVEMBER.
Van 's avonds 4.25 uur tot 's morgens 7.09 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Wurtzbnrg 0.00 0 00 Caub 1.31 1.34
Straatsburg 0.00 000 hms 1.13 1.10
Brei9ach 0.96 1.03 Coblens 1.63 1.60
Rheinfelden 0.00 0.94 Trier 0.60 0.60
Kihl 2.32 2.31 Keulen 1.11 1.04
Maxau 3.6» 3.67 Rührort -0.3-i 0.46
Diedeshetm 0 45 0.42 Wesel -0.73 0.77
Mannheim 230 2.23 Emmerik 0.50 0.50
L"hr 1.09 1.08 Dus9eldorf 0.51 0.40
Mainz 0.09 0.09 Maastricht 41.05 41 03
Hingen 1.25 1.22 Venlo 10.80 10 79
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
24 November
Delfzijl 3.43 1637 Hellevoetsl. 7 02 19.26
Terschelling 0.56 1345 Willemstad 835 21.31
Harl ngen 1.15 14.30 Brouwersh. 7.14 19.45
Den Helder 12.20 Ziorikzee 7.31 2013
H vHolland 8.07 20.40 Wemeldinge 8.02 20 37
iJmui en 7.19 19.49 Vlissingen 612 18.58
Scheveningen 7.29 19.69 Terneuzen 5 44 18.2
Rotterdam 9.09 22.03 Hansweert 7 23 20.07
Rechtzaken.
DE FRAUDE BIJ HET MARKTWEZEN
VAN AMSTERDAM.
Voor de rechtbank te Amsterdam is de be
handeling voortgezet van de zaak tegen J. de
J. en G. T. K., veilingsexploitanten, die zicil
te verantwoorden hebben gehad als ontvan
gers op de bloemen- en groentenmarkt aan
de Marnixstraat te Amsterdam, wegens net
opzettelijk valschelijk invullen van formulie
ren, welke een verklaring inhouden, geldende
als maatstaf voor de invordering van markt-
gelden.
Verdachten hebben in 1981 en 1932 op deze
formulieren een lager aantal kisten bloemen
en groenten opgegeven dan door hen op de
markt zou zyn aangevoerd, tengevolge waar
van zy de stad Amsterdam voor een aanzien
lijk bedrag hebben benadeeld.
Het verhoor der getuigen nam de geheele
ochtend- en een groot deel van de middag
zitting in beslag, waarna de behande'ing der
zaak tot a.s. Maandag werd geschorst. Dan
gaat het getuigenverhoor verder.
DE MOORD TE NIJMEGEN.
De rechtbank te Arnhem heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen den 30-jarigen J. J.
R., geboren te Rotterdam, bakker te Nijme
gen, thans gedetineerd, wien ten laste is
gelegd dat hy op 9 Augustus te Nijmegen G.
Th. C. met een mes een zoodanigen steek in
de borst heeft toegebracht, dat hy vrywel
onmiddellijk daarna is overleden.
Conform den eisch van het O.M. is ver
dachte veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf
NTET DOEN VAN AANGIFTE VOOR
DIENSTPLICHT
De 4e Kamer der Amsterdamsche recthbank
Jg principieels strafzaak tegen
S„ beklaagd wegens het niet
•te voor don dienstplicht. Het
af gerequi-
„om tot een
f,ub,8.- o dagen hechtenis. Zjln
?.h» ïn werd tot 1 200.— boete.
u 4? dagen veroordeeld, omdat z(j, daar zij
togen den dienst was. door misbruik van go-
opzettelijk hGeft uitgelokt dat haar zoon
ich niet heeft aangemeld.
19 jarige
