De waardigheid van het Hof
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor !Oct
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1933
(Van onzen Duitschen correspondent)
La cour! Op deze aanmelding
sier" rijzen alle aanwezigen va
hooge gerechtshof te begroeten
tot de president
ben ingenomen.
Bij officieele plechtigheden,
dent der republiek, het kabin
gezanten en hooge ambtenai
komen alle historische
kerd als de eigenlijke agitator, als den man. die
weliswaar voorzichtig is in zijn formuleering, terug
houdend in zijn optreden, maar niettemin een der
gevaarlijkste volksopruiers der K. P. D. Nooit ging
Merkwaardig genoeg hechtte hij aanvankelijk aan f in °P "n voorste' van Goebbels. in het open-
I de telefonische mededeelinpen van dr; Hanfstangl. baar te debatteeren. hoogstens trachtte hij jonge
•huis- die vlak tegenover het gebouw van den rijksdag1 S.A.-mannen van hun ongelijk te overtuigen. Onder
hun stoel, om het tijdelijk woonde, geen waarde en liet hij zich pas Zl>n partijgenooten was hij agressief
•achten zoolang.na cen twecde. dringende waarschuwing overhalen, openbaar verdween hij achter de schei
hun zetel heb- Hitler van den brand op de hoogte te stellen. Beiden
I zijn toen pas zoo snel mogelijk gaan kijken, wat
meer de presi- er aan hand was.
buitenlandschc i Goebbels spreekt
aanwezig zijn. kalm en zakelijk,
publiek te
voorschijn, gaan de bereden troepen der nationale in tegenstelling tot Goering: hij vermijdt de scherpe
garde aan de rechterlijke hoogwaardigheidsbeklee- formuleering. welke wij uit het Sportpalast van
ders vooraan en verschijnt ook de president van hem kennen en verklaart zichzelfs bereid, de vragen
het Hof voor Cassatie, de hoogste rechterlijke in-
welke men in Frankrijk kent.
wordt doodsbleek, tracht zich te verdedigen, maar
men voelt, dat zijn positie verzwakt en dat hij
achter zijn keurigen zinsbouw zijn haat verborgen
Aan het eind van dit langdurig verhoor wijst
Goebbels nogmaals op de methode, waarmede men
in dit proces in het buitenland tewerk gaat en hij
verzoekt de buitenlandsche journalisten dringend,
op de onwaarheid van het Bruinboek de algemeene
In het Derde Rijk is men klaarblijkelijk nog niet het nationaal-social:
zoover, want de uiterlijke waardigheid bestaat troff verdedigtJMoskou
slechts in de donkerrood gekleurde toga der rech- hij
Dimitroff en Torgler te beantwoorden. Wij be- aandacht te vestigen Dat deze berichtgeving ni
tweegevecht, een geestelijk duel tusschen I altijd objectief is, blijkt uit een publicatie
het heffen van den rechterarm voor den
officieel ingevóerden Hitler-groet. De stemming in
de somber aandoende rechtzaal is geheel in over
eenstemming met de langdurigheid van het Van
der Lubbe-proces; allen, rechters, bijzitters, advo
caten, tolken, journalisten, getuigen en publiek
zullen den dag begroeten, wanneer de verdere be
handeling weer verplaatst wordt naar Leipzig, den
eigenlijken zetel van het Rijksgerechtshof.
De waardigheid van dit hoogste gerechtshof is
door den gang van het proces
niet bepaald bevorderd.
Senaatspresident Biinger is ongetwijfeld onaan
tastbaar in de vervulling van zijn moeilijk en veel-
eischend ambt. Herhaaldelijk tracht hij de omslach
tigheid van het proces te verklaren, maar juist het
feit, dat hij zich hiertoe verplicht acht. bewijst,
dat hij de aantastbaarheid der door hem gevolgde
methode meevoelt. Over het hoofd der beklaagden
gaat zijn blik uit naar de buitenwereld, wordt alles
vermeden, wat aanstoot zou kunnen geven tot
conflicten met andere landen, tracht men de gan-
sche wereld ervan te overtuigen, dat nooit tevoren
een proces met zooveel zorgvuldigheid werd ge-
De rijksregeering schijnt het nadeel van zooveel
lankmoedigheid ingezien te hebben. Wij beleefden
te Berlijn het sensationeelc verhoor van twee voor
aanstaande rijksministers; Goering en Goebbels.
Beiden stelden de vraag: wie zijn nu eigenlijk de
beklaagden, de mannen, die daarginds onder be
waking der politie op de bank der beklaagden zitten
of wij, die getuigenis moeten afleggen omtrent den
rijksdagbrand? Beiden lieten duidelijk voelen, dat
zij den inhoud van het Bruinboek van begin tot
einde voor bedrog houden en lieten doorschemeren,
dat de waardigheid van het Hof allerminst wordt
bevorderd door het voortdurend citeeren van de
daarin saamgevatte verdachtmakingen en beschul
digingen.
Pas nadat deze aanvallen waren begonnen, ver
klaarde senaatspresident Bünger. dat hijzelf het
Bruinboek voor bedrog houdt, maar niettemin ont
leende hij ook bij verder getuigenverhoor telkens
weer allerlei vragen aan dit door hemzelf geïn-
trimineerde pamflet.
Voor het eerst sedert de nationale revolutie
kwamen hier tweemaal de
te staan, Moskou en München, communisten en
nationaal-socialisten. Goering en Goebbels traden
op als de overwinnaars, Torgler en Dimitroff als
de verslagenen, die weliswaar het onderspit gedol
ven, maar den moed nog altijd niet verloren hebben.
In de rechtzaal hing de sfeer van vijandschap, van
■wederzijdsche haat, van onverzoenbaarheid.
Tijdens het langdurig verhoor van Goering kwam
Öit 't sterkst tot uiting. Hij hield een redevoering
van ruiiti anderhalf uur, verdedigde voor de gan-
sche wereld het verloop van de nationale revolu
tie, teekende met verbluffende duidelijkheid het
Derde Rijk als een staat, waar op den duur voo*
andersdenkenden geen plaats meer overblijft en
ging zelfs zoover, de beklaagden in geval van vrij
spraak wegens gebrek aan bewijzen, met achter
volging te bedreigen. Geen wonder, dat de regee
ring van den Sowjetstaat hiertegen protest in
diende. Goering zag over het hoofd, dat juist deze
Week in het gezantschap Unter den Linden een
officieele ontvangst ten huize van den Russischen
gezant plaats vond, waarbij de rijksregeering sterk
Vertegenwoordigd was!
Goebbels, die als redenaar voor Goering niet
Onderdoet, wilde zich aan zulke tegenaanvallen
liever niet blootstellen en liet het aan den senaats
president over, vragen te stellen. Aan de hand van
deze vragen teekende hii de rol. die hijzelf bij het
Uitbreken van den rijksdagbrand gespeeld heeft
i bet
r kan. Deze houdt zich i
Dimi-
Goebbels, waar
laat voelen,
DEN BERG OP! Honderden!
i met spanning de K.N.M.V. terrein-
ritten. Juist onder moeilijke omstandigheden
bewijst een goede motor wat hij waard isi
Zoo laat ook de altijd gelijk gedoseerde
(Aspirin (met het Bayer-kruis) zijn gebruiker!
pooit in den steek, in tegenstelling met taL'
fan minderwaardige namaakmiddeltjes.Jm
Ingezonden Mededeeling
dat hij door den gang van zaken gelijk heeft ge
kregen en Dimitroff wordt gewaar! dat hij hier
anders tewerk moet gaan dan bi) Goering. Hij ir
riteert door zijn omslachtigheid den senaatspresi
dent en tenslotte wordt hem het woord ontnomen,
u is de beurt aan Torgler en ook deze beleeft
smadelijke nederlaag. Hij wordt door Goebbels,
die hem sedert jaren heeft gadegeslagen, ontmas-
Oberreg erungsrat Soramerfeldt. leider van de pers-
afdeeling in het Pruisische staa!sministerie. Naast
talrijke buitenlandsche organen, wier berichtgevers
zich aan de werkelijkheid houden, zijn er nog
steeds bladen, die den gang van zaken in het Van
der Lubbe-proces niet kunnen of niet willen be
grijpen. Het Duitsche volk wenscht weliswaar, dat
de buitenlandsche pers geheel vrij blijft in het uit
oefenen van haar werk. maar laat echter niet langer
toe, dat leugens verteld worden, welke Duitschland
in het buitenland schaden.
KUNST EN LETTEREN
SELMA LAGERLÖF
1858 20 NOVEMBER 1933
Zwedens grootste romanschrijfster
vijfenzeventig jaar
LATER LEVEN EN WERK
De verschijning van de Gösta Berling, Sel
a I... o.löfs eerste en hesta werk, gaf in
Zweden aanleiding tot eenige polemiek. De
reputatie van het boek en de toekomst van
de schrijfster werden echter gered door den
beroemden VGeorg Brandes, kritikus en lit.1
ratuurkenner van Europeesche vermaard
heid.
In Politlken deed hij een kleine kritiek op
Gösta Berlinq verschijnen, die niet zonder
oorbehoud gunstig was. Maar het feit, dat
hij. Brandes, aandacht aan de roman gewijd
had, was voldoende om het publiek voor het
boek te winnen.
De schrijfster werd nu uitgenoodigd, uit
haar werk voor te lezen en haar vacantie,
doorgebracht in Kopenhagen, bracht haar de
eene verrassing na de andere.
In 1894 volgde Selma Lagerlöfs tweede
boek: Onzichtbare ketenen, waarin ook weer
het oude verhaal door haar scheppingsver
mogen tot nieuw leven opwaakte.
Het volgend jaar verscheen in Zweden de
tweede druk van Gösta Berlinq en werd het
in het Duitsch vertaald. Koning Oscar en
de landschapsschilder Prins Eugén schonken
de schrijfster een toelage voor een Italiaan
sclie reis en ook de Zweedsche Academie liet
zich niet onbetuigd. Selma kon thans haar
onderwijsbetrekking er aan geven en zich
geheel toeleggen op wat zij als haar levens
werk gevoelde.
De reis naar Ialië gaf het aanzien aan een
nieuw werk n.l. De wonderen van den Anti
christ. De Antichrist van Selma Lagerlöf is
de weldoener der menschheid. 'die hun ziekte
geneest en hun ellende wegneemt.
MZijn oogen waren mild en schoon en
week.
En voor hem uit liep door de gansche streek.
Een roepen van zijn goedheid en genade."
De Zweedsche schrijfster uit Protestantsch
milieu werd ook zeer bekoord door de kaho-
lieke devotie. Er werd zelfs beweerd, na haar
Italiaaneche reis, dat Selma Lagerlöf tot
het Katholicisme was overgegaan!
Sinds 1897 woonde de schrijfster in Talun
in Dalekarlië. Zij hoorde daar veel over de
godsdienstige toestanden in de omgeving.
Velen gaven zich over aan dweperij. De leeke
preeker Larcson vooral verkreeg groote in
vloed en wist eindelijk een groep volgelingen
over te halen naar Jeruzalem te gaan, om
zich bij de daar reeds bestaande Amerikaan-
sche communistisch-religieuse broederschap
aan te sluiten.
Van 1899 op 1900 bezocht Selma Lagerlöf
Egypte, Palestina en Turkije, vooral met
de bedoeling de Zweedsche kolonisten aldaar
te bezoeken en een boek over hen te schrijven.
Haar Jeruzalem (1901) verplaatste ons
eerst in Dalekarlië, daarna in het Heilige
Land. Zij heeft het leven harer landgenooten
nauwkeurig waargenomen en vooral ook het
heimwee van velen hunner naar het land
daar ver in het Noorden, doorvoeld en weer
gegeven.
In steeds breeder kringen drone de betee
kenis van Salma Lagerlöfs werk door. Zwe
den het moet gezegd was, toen het
van die beteekenis eenmaal bij monde van
Brandes op de hoogte gebracht was in het
betuigen van hulde en steun vorstelijk mild.
De Zweedsche Academie schonk haar in
1904 de gouden medaille en het koninklijke
genootschap van wetenschappen te Goteborg
benoemde haar tot lid.
Behalve met de literatuur bemoeide Sel-
II stond in ons blad van 13 November.
ma L. zich ook met de vrouwenbeweging,
met de schoollectuur enz. Op uitnoodiging
schreef zij De wonderlijke reis van Nils Hol
gersson met de wilde qanzen, dat buitenge
woon geslaagd mag heeten en als aardrijiks
kundig leesboek in haar land algemeen ge
bruikt wordt.
Van haar verdere werken noemen wij haar
Christuslegenden, zijn oorsprong hebben
de in Siciliaansche Volkssagen, en een indi
recte vrucht van schrijfsters kennismaking
met het Zuiden: De koninginjien van Kuru/a
hal la, een bundel heiligenlegenden; Elsa. Lc
vensqeheimen. Oud en Nieuw, Herinnerin
gen. De Voerman, Het Huis van Lilje-
krona. Machten en Mcnschen, De Keizer van
Portugal, De Banneling, Vonken, Marbacka.
Aan arbeid heeft Selma Lagerlöf steeds
voor het leven van den mensch groote waar
de toegekend. Zij zelf heeft haar tijd en ga
ven terdege aangewend in en voor wat zij
als haar roeping en plicht erkende.
Velen kunstenaars valt de erkenning van
hun verdienste eerst ten deel na hun dood
(ofschoon dit euvel schijnt af te nemen). Sel
ma Lagerlöf is geëerd naar haar verdienste
reeds tijdens haar leven.
Nog geen vijftig jaar was zij, toen zij doof
de Universiteit van LTpnsala bij het Linneus-
feest we-d benoemd tot eere-doctor; het vol
gend jaar vierde heel Zweden het feest van
haar vijftigste geboo-tedag mee; op 10 De
cember 1909 genoot zij een onderscheiding
•boven alle. Het was de eerste maal, dat toen
aan een vrouw de Nobelorijs werd toege
kend. Selma Lagerlöf ontving ze voor „edele
idealiteit, rijkdom van fantasie en zielvolle
voorstel I ings wijze".
In hetzel de jaar keerde de schrijfster te
rug naar het ouderlijk goed Marbacka, dal
zij inrichtte tot een zomerverbli'L
Het was 37 jaar na het verschijnen van
de Gösta Berlinq, dat de Stockholmer opera
spelen zou De icavaliers van Ekeby.
Van alle kanten stroomen de bezoekers
toe. De Noorsche gezant xreikte aan Selma
Lagerlöf. o~> last zijner regeering de St.
Olofsorde uit, die van Denemarken de Dpch
sohe medaille van verdienste en de afvaardi
ging der Greifswaldér Hooeeschool verleen
de haar de titel van Dr. honoris causa. Naar
het banket, waar 250 personen aanzaten
werd Selma Lagerlöf geleid door den kroon
prins.
„Daar troonde de grijze dichterkoningin
tusschen al de prinsen en prinsessen en af
gevaardigden uit Wermeland, gelijk eens de
machtige Majoorske uit het Frykendal
merkt een harer biografen ter snede op.
En het is alleen F-ar wensch met het oog
op haar leeftijd tr» ezondheidstoestand.
geen feestbetoon te doen plaats vinden, wel
ke de officieele en letterkundige kringen in
haar land weerhoudt, de bejaarde en bemin
de chrijfster die Zwedens naam en faam tot
alle wereld .celen uitdroeg, ook deze 20 No
vember te huldig
Het getu'-t daari.ij van haar menschlie-
vende aard het afwijzen van eerbetoon voor
haar zelf te doen «enaard gaan met een
verwijzing naar de stoffe1' ke nood. waarin
zoovelen erkeeren en waarvan leniging
vóór alles noodig is een leniging waaraan
zij meehielp door de opbrengst van een
harer la'werken besch'kbaar te stellen
Selma Lagerlöfs werken zijn in millioe-
nen exemnlaren over de geheele wereld ver
sprei'1. Alleen in 'weden bedi agt het aan
tal ver^ -reide exemplaren meer dan ander
half millioen. Ook ten onzent behoort zij tot
de meeste gelezen Scandinaafsche auteurs
De burgemeester van Amsterdam heeft, bij
een bezoek van den Zweedschen koning, het
schoone en fantastische van het werk van
Selma Lagerlöf geroemd.
Ofschoon er in haar romans veel voor
komt, dat de Christelijke levensovertuiging
anders zou wensohen rr g onze waardeering
voor deze vaak grillige, maar immer forsche
en gevoelvol geschreven werken worden uit
gesproken. Selma Lagerlöf is, om met Petri
te spreken: „een zielvolle vrouw, een wijze
kunstenares, die onze stugge Hollandsche
harten kan treffen en verruimen".
EEN REMBRANDT GESTOLEN
HET DOEK „JEREMIA TREUREND OVER
DE VERWOESTING VAN JERUZALEM".
Gisternacht is te Stockholm cen diefstal
gepleegd, welke beschouwd wordt als de
grootste, welke ooit in Zweden heeft plaats
gehad. Twee waardevolle schilderijen, waar
van een 'n beroemd werk van Rembrandt
is, ter waarde van -100000 kronen, werden
door een internationale dievenbende uit
een particuliere woning ontvreemd.
De politie is er tot dusver nog niet in ge
slaagd, de daders t.e arresteeren.
De gestolen Rembrandt is het vermaarde
doek „Jeremia beweent de verwoesting van
Jeruzalem", eigendom van H. Rasch en in
1929 op de Nederlandsche tentoonstelling
van do koninklijke academie te Stockholm
onder nummer 132 geëxposeerd.
Een bod tijdens die tentoonstelling ge
daan, ten bedrage van 600.000 kronen, werd
van dc hand gewezen.
De dieven hebben eerst een bezoek ge
bracht aan bet huis van den conservatie
ten leider Trvggcr; vandaar begaven zij
zich naar het huis van hooger genoemden
•maarden verzamelaar Rasch, waar zij
het schilderij in kwestie buil maakten.
Rasch heeft het schilderij indertijd ge
kocht van graaf Stroganoff voor de som
van 400.000 kronen.
In Maart verleden jaar werd het doek te
Amsterdam tentoongesteld met 25 andere
meesterwerken van Rembrandt.
Het schilderij werd door de inbrekers uit
de lijst gesneden.
Ingenieur Rasch sliep tijdens de inbraak
en blijkbaar zeer vast, want de dieven wa
ren zoo brutaal, dat zij de juweelen, die in
cen lade van een kast, die naast het bed
stond, lagen geborgen, eveneens meenamen
zonder dat de eigenaar ontwaakte.
Men neemt aan, dat de inbraak is ge
pleegd door 'n internationale dievenbende.
„DE JONGE VROUW"
Na de gewone pagina's met meditatie
i „D(
volgverhaal. trekt in het Novembernummer
Jonge Vrouw", de bekende uitgave van de firma
Bosch en Keuning te Baarn. een schitterend geïl
lustreerd artikel van Koster, over wintersport
Tirol, de aandacht. Daarna herdenkt in enkele ei
voudige woorden Mevrouw WesterbrinkWi
de bekende figuur van Mej. H. S. S. Kuyper.
Vooral trekt ditmaal het schetsje de aandacht,
dat langer is dan de korte verhalen in dit tijd
schrift gewoonlijk zijn. Het is van de hand
Greet Dekker, vlot en goed geschreven, en door
Adri Alindo geïllustreerd.
Na de in het vorig nur
van Haroe Kagawa. de v
Japanschen volksprediker,
heel andere figuur gegevi
vrouw uit de Middeleeuw
Dat ook toen reeds ee
vloed op het wereldgebeuren kon hebben, zal wel
aan weinigen bekend zijn En toch vindt
nu nog vele kloosters,, die door deze vr
den gesticht.
De bekende arts. Chr. Steketee, zet ook in deze
jaargang zijn artikeltjes over kinderverzorging
voort, doch hij belicht nu meer de psychologische
zijde hiervan.
Natuurlijk wordt op de huishoudelijke pagina'
de noodige aandacht besteed aan het Sinterklaas
feest. A] zullen we het in deze jaren zoo beschei
den mogelijk doen ,de gezelligheid behoeft
onder te lijden.
beschreven figuur
van den bekenden
dt ditmaal
n wel die
beslissende in
Wetenschap-
Uit Leningrad wordt gemeld dat op Nova Zem-
bla, overblijfselen zijn gevonden van den Neder
lander Willem Barendtsz. die daar in het jaar
1597 heeft overwinterd.
Later wordt bericht, dat een Russische expedi
tie onder leiding van Miloradovitch op Nova
Zembla op een hoogte van 22 Meter resten
een hut ontdekte, acht meter lang en 5 meter
breed. Bij de hut vond men ronde ijzeren tonnen,
verder scherven van vaatwerk, evenals schoeisel
met houten zooien en leeren band. Aan de kust
werden eenige overblijfselen van een schip gevon
den benevens een ijzeren harpoen. AJle voorwer
pen worden naar 't Russische Poolinstituut ver-
Nadere onderzoekingen worden ingesteld.
FRANKISCH DOODENVELD TE ERMELO
Men schrijft ons.
Door deskundigen werd opgemerkt, dat er oj
de Ermelosche hei tusschen Ermelo en Putten eei
eigenaardige verhooging van den bodem voor
kwam. Vanwege de Geldersche Vereeniging tot
behoud van natuurmonumenten werden nu gelden
verstrekt om dit terrein op te graven. Het blijkt
te wezen een groot Frankisch doodenveld. Uit de
overblijfselen van beenderen en schedels is de lig
ging der dooden nog duidelijk na te gaan. Ze lig
gen begraven van West naar Oost met het aange
zicht naar het Oosten. Vaasjes en potjes en al
er verder gevonden wordt, blijft het eigendom
de gemeente Ermelo. Vele foto's zijn reeds
maakt van al wat gevonden is. Van heinde en
stroomen belangstellenden toe om zich op de
hoogte te stellen van de opgravingen. Gebrek
financiën maakt, dat binnen enkele dagen de op
gravingen gestaakt moeten worden.
Gemengd Nieuws.
BRANDSTICHTING DOOR EEN
RAADSLID
Gistermorgen is de heer A. F., raadslid van
de gemeente Barnevold, voor den officier
'an justitie geleid als verdacht van brand
stichting. De vergadering van den gemeen
teraad ging niet door. Toen de voorz.tter de
•gadering op de gebruikelijke wijze haó
geopend, vroeg vóór met de afwerking van
de agenda een aanvang kon worden ge
maakt, de heer Van Zandbergen, hel oudste
raadslid, het woord tot het indienen van de
volgende motie:
Naar aanleiding van de omstandigheid,
dat een van de leden van onzen raad gister
avond van zijn vrijheid is beroofd en gevan
kelijk is weggevoerd, stel ik den raad voor
deze vergadering voorloopig te schorsen
zonder evenwel iets betreffende de schuld
of onschuld van het betroffen lid, den heer
F-, te zeggen.
De stemmen staakten over dit voorstel. Re
glementair zou dus in een volgende vergade
ring over dit voorstel beslist moeten worden.
In dit geval zou dit natuurlijk slechts een
paskwil zijn geweest, omdat dan toch de
vergadering was doorgegaan.
Na eenige discussie doelde de voorzitter
de vergadering mee, dat de vergadering tot
Vrijdag a.s. verdaagd wordt
Radio Nieuws.
EEN AUTO SLAAT VIER KINDEREN NEER
Op den weg tusschen Amstenrade en Bruns-
sum (LI is Zondagavond een zeer ernstig ongeluk
gebeurd. Omstreeks 9 uur reed daar 'n vracht
auto, bestuurd door zekeren L. uit Brunssum,
de familie L. uit Merkelbeek achterop
de ouders de linkerzijde van den weg hielden,
liepen hun vier kinderen aan de andere zijde
een eindje voor hen uit. De auto, die met tame
lijke vaart reed, slingerde zigzag over den weg er
botste eerst aan den linkerkant van den weg tegen
een telefoonpaal, die middendoor brak. De chauf
feur wierp daarop zijn stuur naar rechts met het
gevolg, dat de vier kinderen werden aangereden
en tegen den grond geslingerd. Tenslotte liep de
wagen met een geweldigen slag tegen de woning
van B. te pletter. De gemeente-politie, welke
direct ter plaatse was. stelde onder leiding
specteur Spronck een onderzoek in
de den autobestuurder.
Dr. v. d. Brekel verleende aan de slachtoffers
de eerste hulp. Zij bleken ernstig gewond te zijn,
doch konden naar huis worden vervoerd.
INBREKERS VERRAST
Toen de 14-jarige zoon van een der firmanten de
Boer, sloopers te Öostzaan, zich 's avonds naar
kantoorgebouw aan den Oostzaandijk begaf,
aldaar aankomende de electrische verlichting ont
stak, zag hij twee vreemde personen voor zich
staan, die hem met een revolver bedreigden. Na
hulpgeroep holde de jongen weg en waarschuwde
omwonenden. De inbrekers wisten te ontvluchten,
doch door het spoedig aanwezig zijn van rijks- en
gemeentepolitie uit Landsmeer wist men weldra
een der daders te arresteeren. Na een verhoor is
komen vast te staan, dat de daders het kantoor
met een valsche sleutel zijn binnengekomen. Zij
hadden reeds alles overhoop gehaald. Zelfs de
brandkast was gekanteld, doch door de verschij
ning van. den jongen werden de daders in hun
werk gestoord.
Het onderzoek duurt voort.
Als verdacht van het lichten van offerblokken ii
de RK.-Kerk te Doetinchem, zijn in een logement
te Deventer aangehouden J. H. ten H. uit Doetin
chem, J. M. E. uit Deventer en een meisje F. B.
uit Assen. De verdachten, die een koffertje met
kleingeld bij zich droegen, zijn op transport naai
Doetinchem gesteld.
EEN WOESTELING NEERGELEGD
Toen Zondagochtend twee veldwachters uil
de Friesche gemeente Tietjerksteradeel zich aar
de woning van zekeren Dupon te Suameer vervoeg
den, teneinde bij hem een onderzoek in te stellen
naar in den vorigen nacht bij een veehouder ge
stolen goederen, kwam het tot een ernstige vecht
partij. De veldwachters wisten den man een bijl en
een mes, waarmee hij hen bedreigde, te ontwrin
gen. Daar het niet mogelijk was huiszoeking te
doen ging een der veldwachters assistentie halen.
In zijn afwezigheid bedreigde de woesteling den
achtergebleven veldwachter v. d. Leest met
hooivork. Een waarschuwing van dezen, dat hij
zou schieten als Dupon hem trachtte te steken
had geen resultaat, waarop de veldwachter uit
zelfverdediging schoot. Toen later assisten
kwam moest Dupon van zijn bed worden gelicht.
Bij geneeskundig onderzoek bleek, dat de kogel
hem door den buik was gegaan en bij het zitvlak
het lichaam had verlaten. De getroffene werd
het Bonlfaciushospitaal te Leeuwarden gebracht.
Zijn toestand is zorgwekkend.
DONDERDAG, 16 NOVEMBER,
luizen (1875 M.) N.C.R.V. 10.00 Gramotoon
10.15 Morgendienst door Ds. W. Meynhoui to
Amsterdam 10.45 Gramofoon 2.00 Franlo
handwerken 3.00 Gramofoon 4.00 Bijbel
lezing door Os. O. M. Luteyn te Groninge
5.00 Handenarbeid voor de jeugd 5.30 Cor
eert 6.30 Spr. dhr. A. Stapelkamp. 0.
Gramcfoon 7.15 Ned. Chr Persbur. 7
Weekoverzicht 8.00 Openbare Herdenklru
samenkomst in de Gioote- of St. Laursnsker
te Rotteidam. uitgaande van den Bond va
Chr. Oranjevereen. in Nederland. 10.00
Dias 10.10 Gramofoon
11.0
Grai
Orkest
4.00 Voor zl
Zang 5.0
Orkest 7.
■urn (?A6 M.) AV.R.O. 8.00 Gr
10.01 Morgenwijding 10.15 Gr
10.30 Concert 12.01 Concert
3.00 Knipcursus 3 45 Gramc
Voor grootorc kinderen 5.30
30 Orkest 8.01 Gramofoon
5 Concert 1Q.30 Orkest 11.00 Vaz Dias
10 Graniofon 11.16 Orkest
)rkest 6.20 Grr.
6-50 Orkest 8.20
1.20 Gramofoon 3.20 Ver
6.50 Concert 10.00 Conc
dienst 11 05 Orkest.
Kalundborg (1153.8 M.) 11.20 Coi
Gramo(Von I
1 9.20 Orkest i
t 10.15 Kei
I Zang 2.20 Coi
t 7.30 Orkest
.angenberg (472 4 M.) 5.20 Morgendienst
11.15 Orkest 12.55 Concert 1.50 Gramo
foon 3.20 Orkest 5.55 Concert 10.00
en 11.20 Gramofoon.
12.20 Concert
7.20 Orkest 8.35 Orkes
I, on den Reg. (355.9 M.) 12.20 Orgelc*
1.40 Concert 2 30 Orkest 6.50 Conc<
7.60 Orkest 9.20 Concert 9.55 Gram
'artis (Radio Parijs) (1724.1 M.) 8.05 Grai
foon 12.20 Protestsnt=.-he voordracht
12.50 Gramofoon 7.50 Gramofpon
chau (1411.8 M.) 4.15 Concert 8.35
ULTRAKORTEGOLF-TELEFONIE
MET MAGNETRONS
Merkwaardig verloopt vaak de ontwikkel
der wetenschap. Toen H<
ja.ren 1886—*87 z
betreffende de
verrichtte, bedlei
lengten in de or<
gootere lengte. 20.000 en 30.000 meter,
go^engfe'n.^De ineening^daTvoorwerk
lengten konden dienen, blec-f echter
totdat het gebied der korte golven c
zich uilt over steeds
rior groote beteekenis
riden, b.v. dc televisie,
hans is men weer aan-
i dezelfde grootte-orde,
ritte.
atuurkund'lg Labors
tijd telefonier
der tri 11 in gei
?n behoeft o
en wordt vc
t gebruik gei
or hot opwel
gkoppeling. r
dement parallel te schakelen.
Een der uitvoeringen va:
ultrakortegolfzender werkt t
rich roeds aai
ig der i
ran b.v.
•erbindini
logelijk is ge\
ale landingsbaken voor
mogelijkheden zijn geopend
ST. MAARTENSFEEST
In enkele deelen van ons land, in Gelderland, I
Overijssel, Friesland, Groningen, Noord-Holland,
wordt het z.g.n. St. Maartensfeest gevierd.
Kinderen gaan dan 's avonds zingende rond j
met lampions of uitgeholde bieten.
In verschillende steden van Noord-Holland
wordt dit feest een soort Hartjesdag, welke in
Augustus te Amsterdam wordt „gevierd". Zoo
bedreven te Enkhuizen opgeschoten jongens aller
lei baldadigheid. In de hoofdstraten werd vuur- I
werk tusschen het publiek geworpen. Meermalen
moest de politie de benden uiteenjagen, waarbij j
zij rake klappen uitdeelde.
Ingezonden Mededeeling
FEUILLETON
DE SPAANSCHE CAVALIER
Door B. WARSTADT
Een arm van Aguilera, eenmaal geheven
(Voor den slag, moest onwillekeurig alles in
het stof werpen wat hem wilde tegenstaan.
Thercsia zou zelfs niet hebben gebeefd voor
den afloop van dit gevecht, zelfs al had
Alcala, als eenmaal Hercules, den Nemei-
schen leeuw tot tegenstander gehad.
Theresia's hoop strekte zich zelfs nog
veel verder uit dan dezen eenen dag. Donna
'Antonia de Rivadeo, de meest vermogende
en schoonste van alle vrouwen :n Seviila,
zou heden aanwezig zijn. De jonge dame zou
.van nu af aan Alcala niet meer beschouwen
als een kantoorbediende, die een 'Teemden
ketter diende, maar als een ridderlijke edel
man van Andalusië, dapper zooais slechts
een ridder kan zijn, die een lans» gebroken
heeft met de Noren in den tijd van konin
gin Johanna. Deze dagen van bittere ont
goocheling en armoede zouden nu eindelijk
een einde nemen. Alcala zou zijn stier door
steken en zijn schoone bruid voor zich
winnen, en Theresia zou tenslotte voor lange
trouwe diensten haar loon ontvangen. In
haar verbeelding regeerde Thercsia reeds,
in de rijkste en dikste zijde gekleed, over
een leger bedienden in een schoon slot. Da.i
behoefde zij niet meer van den morgen t-»t
den avond zeil te werken; dan aou zy niet
meer een karig loon en slecht eten ontvan
gen en behoefde zij niet meer ruzie te
maken, ook niet met den krombeenigen
Chico, die altijd haar bevelen wederstreefde
Deze schitterende vooruitzichten maakten de
eergierige Theresia tien jaren jonger. On
geduldig en onwillig sloeg zij de smart van
haar jonge meesteres gade, wat voor haar
een bewijs was, dat Inez haar hoop niet
deelde.
„Schaam u toch, Donna Inez, dat u daar
staat te huilen!" riep de oude vrouw u'L
..Hiuilt u er misschien om, dat u»v broeder
geen getuige kan zijn van uw zwakheid? De
edele heer zou zich zeker schamen over zijn
zuster. U bent een dochter uit het huis De
Aguilera en staat te beven van angst"
Inez was veel te bedroefd dan dat dc
woorden der oude indruk op haar maakten
of dat een blos van boosheid haar bleeko
wangen overtrok.
Nu waren ze weg. Campeador was door
Chico weggebracht en Theresia was met zuo
veel zekerheid naar de arena gelogen als
haar trots en hoop maar bijeen konden ver
zamelen. Inez ging naar binnen om iets Ie
verrichten, wat zij ook bij haar gioote droef
heid niet vergat Er was niemand, die 't zou
kunnen doen, daarom bereidde zij de choco
lade en plaatste die voor het bed van haar
grootmoeder.
In de kamer der oude dame waren niet
zooveel sporen van armoede te bespeuren
als in een der andere vertrekken. De gor
dijnen zagen er nog rijk en schitterend uit
De dekens van het bed waren buitengewoon
lraai en Inez had ze met bloemruikers van
donkerroode zijde geborduurd Fijne kant
omzoomde het kapje, dat de grijze haren
van Donna Benita bedekte. Het gezicht was
echter zeer mager en droeg sporen van
ouderdom.
„Waar is Alcala? Waar is mijn jongen?"
mompelde de oude dame. Het zwakke ver
stand van Donna Benita was geen beletsel,
dat zij haar kleinzoon hartelijk liefhad en
zijn afwezigheid voelde, zooals een kind zijn
speelkameraden mist „Gisteren was hij hier
ook al niet, of vergis ik mij? Zeg tegen hem
dat hij direct bij mij moet komen."
Inez kuste zwijgend de haar toegestoken
dunne, magere hand. Zij stond met de rug
naar het licht gekeerd, toen zij de kussens
terecht schikte en het kopje overreikte
opdat de oude dame de sporen der tranen
op haar gezicht niet zou bemerken. Toen
Donna Benita haar vraag later ietwat ge
prikkeld herhaalde, dwong Inez zich rustig
te antwoorden, dat Alcala vandaag en gis
teren het erg druk had gehad. I'icz moest
haar woorden driemaal herhalen, voor de
oude dame haar begreep.
„Maar waar is Theresia? Waarom gaat zij
bij mij weg?" vroeg de zieke met zwakke
klagende stem.
„Theresia is naar de arena gegaan", ant
woordde de arme Inez, met kracht haai
ontroering bedwingend.
..O, daar gingen mijn Pedro en ik lang,
lang geleden ook heen", mompelde Donna
Benita. De zwakke geest trachtte beelden
terug te roepen, die eenmaal SDOien in de
herinnering hadden achtergelaten, maar die
nu in den zwarten nacht der vetgeteihei 1
rondzwierven. Deze kleine inspanning
van haar gedachten vermoeide dc mde dame
en nadat zij haar chocolade had ,pgedron
ken vie! zij weer terug in haar sluimering,
in welken toestand zij het grootste deel
haar tijd doorbracht
Zoodra Inez merkte, dat haar grootmoeder
sliep, sloop zij naar buiten en liep over de
binnenplaats naar de poort, om daar de
aankomst van haar broeder af te wachten.
Zou hij haar verzoek kunnen weerstaan''
Zou hij dezen enkelen kleinen wensch
kunnen afwijzen? Zou hij kunnen weigeren
haar misschien voor den laatsten keer vaar
wel te zeggen?
Terwijl zij daar stond en met donkeren
blik de stille straat in keek, kwam een
nieuwe gedachte bij haar op. Inez wilde neg
een poging doen om haar broeder op zijn
besluit te doen terugkomen. Het meisje
snelde over de binnenplaats, zonder zich een
oogenblik te bezinnen. In een nis tusschen
twee pilaren had zij haar schrijfgereedschap
laten staan, waarmede zij den brief had
geschreven, dien zij aan Ohico had toever
trouwd. Zij zonk op haar knieen en het
papier tegen $en pilaar aanhounend schreef
zij met bevende hand het volgende:
„Ik heb de heilige Anna een duren esd
gezworen. Zoo gij, mijn geliefde broeder, u
heden in de arena waagt en gedood wordt,
neem ik den sluier en wijd mijn leven aan
haar dienst in het nonnenklooster van
Cordova. Overweeg wat je waagt, eer je je
in de arena waagt. Wanneer je zonder op
mijn smeekingen acht te slaan, je voornemen
uitvoert, zoo verlies je óf je zuster óf het
leven. Wanneer je ongedeerd terugkomt,
zoo zal je toch zien dat je zuster zich als
dank voor je redding offert. Wanneer ie je
Ine- niet wilt verliezen, wanneer je ze ooit
hebt liefgehad breek dan je gruwelijke be
lofte. Ik weet maar al te wel, wat dit ie zou i
kosten; maar alles is beter dan de ellende,
de ondergang, die ons allen wacht wanneer
jij je woord houdt."
Met dezen brief in de hand keerde Inez
naar de poort terug. Als Alcala van plan
was geweest te komen, voor hij naar hot
circus ging. dan was hij er nu zeker reeds
geweest en blijkbaar had hij er dus an af
gezien nog te komen. Het beklagenswaardige
meisje liet haar blikken over de straat gaan
maar er was geen mensch te zien, slechts
een toevallig voorbijgaande ezeldrijver, die
zich verrast omwendde, toen hij een Senora
alleen in de poort zag staan. Theresia en
Chico konden niet meer door Inoz worden
teruggeroepen, daarom bediende zij zich
van den vreemdeling, dien zij toevallig
zag. De jonge dame gaf den ezeldrijver een
teeken om naderbij te komen, nam haar
halssnoer, het eenige sieraad, dat zij droJg
want geld had zij niet en legde den
koralen keten met den brief in de hand van
den man.
„In vredesnaam", riep zij uit, .Joop vlug
met dezen brief naar den heer Alcala de
Aguilera naar de Posada de Queseda O,
talm niet, loop als gold het uw leven".
„Ik ken den ridder, senora", zei de ezel
drijver met een uitdrukking van drelnemine
„De jonge dame zal over mij niet te klager,
hebben! aleer een uur verloopen is, ben ik
met een antwoord terug".
Was het opluchting of angst, die Inez
voelde, toen de brief was verzondpn? Mis
schien was het beide. De tegenstrijdige ge
voelens kampten in haar boezem en zij zelf
had niet gemakkelijk kunnen aangeven,
welke de overwinning zou wegdragen
was Inez vroom, toch had zij niet den min
sten lust om in een klooster te gaan. Alleen
haar onuitsprekelijke liefde tot haar broedgr
dreef haar tot dezen stap, die voor haar, dat
voelde zij, een levend begraven betcekende.
Inez had zich vanaf haar kindsheid met
groote teedertieid tot haai* broeder aange
trokken gevoeld. 1-Iij was haar speelmakker,
vriend en leeraar geweest en nadat beide
ouders gestorven waren, was hij liet ouder-
looze meisje schier tot ren vader geweest.
Met Alcala had Inez de armoede gedeeld,
zonder den last er van zeer te gevoelen.
Weelde en rijkdom hadden haar nooit de
vreugde kunnen vergoeden, die zij genoot,
als zij des avonds bij haar broeder zat en
naar zijn guitaar luisterde, of haar stem
met de zijne vereenigde. Dikwijls had Alcala
zijn zuster iets voorgelezen, terwijl zij m"t
een handwerkje bezig was. Bijzonder gaarne
verzorgde Inez de kleeren van haai roeder
opdat de armoede hem niet zou noodzaken
een hem niet passend gewaad te dragen. De
bibliotheek van de Aguilera was slechts
zeer klein, zij bestond uit weinig hoeken,
die den rijken grootvader hadden toebe
hoord we behoeven er niet aan toe t3
voegen, dat er geen Bijbel te vinden was;
maar door lezen en luisteren waren Inez'
gaven rijper geworden dan gewoonlijk Dij
Andalusië's vrouwen 't geval was al zou
haar ontwikkeling ons ook zeer onvolkomen
hebben toegeschenen.
Het was voor Inez eea groot voordeel dat
zij bijna geheel afzijdig bleef van het hoo-
gere, lichtzinnige gezelschapsle.ven van
Seviila. De armoede had tot deze afzonde
ring veel bijgedragen.
(Wordt vervolgd)
