onderzoek in
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1933
TWEEDE BLAD PAG. R
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
HOFBERICHTEN
KONINGIN EMMA
De Koningiin Moeder is voornemens Don
derdagmiddag a.s. van het Loo naar Den
Haag terug te keeren. H.M. zal om half 5
aan het.Station Staatsspoor arriveeren.
LINDBERGH NAAR AMSTERDAM
Gemeld wordt dat -Lindbergh het voornte
en heeft, dezer dagen van Parijs naar Am
sterdam te vliegen, alwaar hij eenige dagen
denkt te verblijven, om vervolgens naar
Spanje en de Azoren gaan. Hoewel er nog
geen definitieve schikkingen zijn getroffen,
hoopt Lindbergh daarna naar Frankrijk te
rug te keeren voor een langdurig verblijf aan
de Cote d'Az/ur.
HET VERTREK VAN DE POSTJAGER
Daar hij de kantoren der K.L.M. nog steeds
inlichtingen worden gevraagd betreffende
het vertrek van den Postjager en ook brie
ven ter verzending met d< t vliegtuig worden
aangeboden, verzoekt de directie der K.L.M.
te berichten, dat zij bedoelde inlichtingen
niet kan geven en zich evenmin met de ver
zending van de aangeboden brieven kan be
lasten, daar zij de voorgenomen vlucht van
den Postjager niet organiseert.
VRAGEN VAN KAMERLEDEN
VROUWENARBEID BIJ BE RIJKS
TELEGRAAF
Het Kamerlid Kuiper heeft aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken ge
vraagd of het juist is, dat te Rotterdam in
de laatsste weken voor 't Rijkstelegraafkan
toor solicitanten voor vrouwelijk personeel
zijn opgeroepen voor diensten tot nu toe door
mannelijk personeel verricht.
Hij verzoekt aan den Minister om maat
regelen, waardoor bij aanstelling van perso
neel in Rijksdienst aan mannelijke, sollici
tanten de voorkeur wordt gegeven.
..BELIJDEN EN BELEVEN"
—Van bovengenoemd orgaan verscheen he
den het eerste nummer, waaniiai opgenomen
werden leidraden voor de behandeling van
Oude Testament, Nieuwe Testament en Ge
loofsbelijdenis. Voorts worden aangekondigd
de rubrieken Bondsleven en Vragenhoekje.
Medewerkers zijn o.m. Ds H. Jan&sen van
Den Haag en Prof. de Bruin van Apeldoorn.
Als redactrice treed op mej- G. de Vlieger
van Hcogevoen.
Ditfc nieuwe orgaan bestiaal vier pagina's,
is netjes gedrukt en zal de gebruiksters on
getwijfeld van groot nut zijn.
EXOTISCHE VISSCHEN IN ARTIS
SCHOONMAAK NA DE OVERSTROOMING
rden bevrijd van het slib, gevolg van de overstrooming der laalsle
DE BEGROOTING VAN HET
WEGENFONDS
HET TERTIAIRE WEGENNET.
Volgens het Voorloopig Verslag der Twee
de Kamer werd van meer dan één zijde
bezwaar gemaakt tegen de financiering
van de voorschotten aan het Wegenfonds.
In totaal werd 48 millioen toegestaan. Daar
van is 9 millioen verwerkt. Van het niet
verwerkte bedrag moet nu door het Wegen
fonds 4 pet. rente worden vergoed aan
den kapitaaldienst van de begrooting vau
Waterstaat. Men achtte dit diefstal ten na-
deele van het Wegenfonds.
Eenige leden wezen op het verschil m
houding bij de regeering ten aanzien van
de voortzetting van de gedeeltelijke droog
legging der Zuiderzee en de uitvoering van
het Rijkswegenplan en de provinciale we
genplannen, terwijl het tertiaire wegennet
hoe langer hoe meer in het gedrang komt.
Zij meenden te moeten vaststellen, dat
thans reeds juist blijkt de 'opvatting, dat
het ondernemen van de voortzetting van de
Zuiderzeewerken het Staatsbudget zeer aan
zienlijk zou bezwaren en daardoor verderen
voortgang van openbare werken zou belem
meren. Dit werd te meer van beteekenis
geacht, nu moet worden gevreesd, dat een
deel van de weggebruikers belast zal wor
den met een deel van het tekort op de ex
ploitatie der spoorwegen, zoodat het toe
komstbeeld is, meer betalen in verhand met
de exploitatie der spoorwegen en minder
krijgen in verband met de Zuiderzeewer-
Andere leden konden met het denkbeeld
der temporiseering instemmen. Door thans
te veel aan het wegennet te doen ontneemt
men werk voor de toekomst, en ook in de
toekomst is werkverschaffing noodig.
NEDERL.-POOLSCHE KAMER
VAN KOOPHANDEL
Dinsdag heeft op de Poolsche legatie te
Den Haag de oprichting plaats gehad van
de Nederlandsch-Poolsche Kamer van Koop
handel, welke gevestigd wordt te Amster
dam en tevens een afdeeling zal hebben te
Rotterdam.
In tegenwoordigheid van verscheidene
vooraanstaande vertegenwoordigers van den
Nederlandschen handel en nijverheid heeft
Z.Exc. Dr. W. B a b i n s k i, Poolsch gezant
te 's-Gravenhage, een inleidende toesjyaak
gehouden.
Vervolgens deelde de heer J. P. Kacz-
kowski, consul-generaal van Polen te
Amsterdam mede, dat een aantal vooraan
staande personen uit handel en industrie
zich bereid hadden verklaard deel uit te
maken van het bestuur van de nieuw op
te richten Kamer en haar afdeelingen.
De voorzitter der nieuw geconstitueerde
Kamer, de heer J. M. T e l d e r s, hield ver
volgens een toespraak, waarin hij den ge
zant dankte en prees voor het door heni
genomen initiatief.
De Nederlandsche regeering deed van
haar belangstelling blijken door de aanwe
zigheid van de heeren Dr. J. A. Neder-
bragt, directeur v. Economische Zaken
van het Min. van Buitenlandsche Zaken.
Men heeft het ons dikwijls kwalijk geno
men als wij de zgn. „neutrale" Marinebon
den socialistisch noemden en de leiders so
cialisten. Vooral dit laatste werd ontkend.
Er was, zoo betoogde men dan, zoo goed als
geen marineman, die lid was van de S.D.A.P.
Maar nu komt de heer Kupers, de voor
zitter van bet N.V.V., in het Soc. „Volksblad"
van 28 October de oproep ondersteunen om
ontslagen marinemannen te helpen. En hij
„Onder hen die ontslagen zijn, zitten juist
degenen, d.c toen zij nog de vloot beman
den, de socialistische arbeiderebeweging met
al de trouw en de toewijding, waarover zij
beschikten, hebben gediend".
Dus toch! laat het R.K. Marineblad hier
op volgen en besluit:
Deze erkenning heeft ook thans veel waar
de! Waarom we ze, zonder verder commen
taar, hier vastleggen
DICTATUUR VAN DE O.S.P.
„Het wordt steeds fraaier met het optreden
van de O.S.P., schrijft de roode peis. In de
Fakkel van jl. Zaterdag staat het bericht
dat de afdeeling Hilveieum van die partij
haar Lid Baudrie heeft geroyeerd, omdat hij
als voorzitter van de afdeeling van den Alg.
Nederl. Bouwarbeidersbond loonsverlaging
heeft verdedigd.
De beteekenis ven deze beslissing is, kort
gezegd, dictatuur van de politieke partij
over de vakbeweging, meent Het Volk. De
belangen der vakarbeiders en van de vak
beweging tevens, worden er zonder meer
door opgeofferd aan die van de politieke
partij, een situatie, die naar onze meaning
geen enkele vakbond kan tolereeren".
Vreemde klacht toch! We hebben er nooit
Een stevige,
gezonde baby?
De verstandige aanstaande
moeder neemt reeds van te
voren dagelijks CHEFARO
pepermunt. Een verfrisschen-
de, opwekkende versnape
ring. Bevat assimileerbaar
(licht verteerbaar) calcium.
Uw dokter raadt het U aanl
PEPERMUNT
10 ct. per rol. Ned. Fabrikaat
Ingezonden Mededeeling
ROFFELRIJMEN.
Een wonder land
We leven in een wonder land
Waar wonderlijke vragen
L'e mensch die denken heeft geleerd
Bij nacht en ontij plagen.
Ik noem er één: de pers is vrij
Te zeggen en te schrijven
Wat zij maar wil, zoolang zij van
Be ivet iveet vmj te blijven,
Maar wie wat strafbaars zegt of schrijft
Hoeft ook al niet te vreezen
Zoolang hij de politie nog
Te glad af blijkt te wezen.
Je mag verkoopen ivat je wilt,
De lasterlijkste praatjes,
De notekrakerlijkste schimp,
De vuilste leugenblaadjes,
Zoolang de schrijver achterbaks
En „onbekend" blijft, blijft-ie
Onstraffelijk dus gaat hij door
En wat-ie wil dat schrijft-ie.
Ik weet het, de politie zoekt
En snort en speurt met ijver
Naar drukker, smaadschriftredacteur
Of cyclostyleschrijver,
Ze nachtbraakt in gescherpt gepeins,
Doormijmert gansche dagen,
Ze schiet wel bokken, maar vermag
Slechts zelden wild te jagen.
Dat kost veel geld en heel veel tijd
En ergernis bij hoopen,
En ondertusschen blijft het zwijn
Op vrije voeten loopen.
Wat is dat hier toch voor een land
Waarom schept men geen roetten
Om aan dat ondergrondsch bedrijf
Snel pacd en perk te zetten
Waarom niet wie er colporteert
Zóó bij de kraag genomen?
Je zou es zien hoe gauw zoo'n prul
Was aan zin end gekomen!
(Nadruk verboden.)
LEO LENS*
iets van gemerkt, dat de roode peis het af
keurt, als raadsleden, die loonsverlaging
verdedigen, als zoodanig worden geroveerd
en de vakbeweging dus dictatuur oefent
over de politieke partij. Zelfs niet, nadat de
heer Drees in de Kamer het gesol in Am-
sier.larp en Zaandam heeft afgekeurd.
dii^d.tegCndeel! Die dictatuur is d'ik verde-
XLVI
Slotbeschouwing (2)
Nationaal-socialisme geen exportartikel.
(H.D.) Het nationaal-socialisme^ gelijk het zich in Duitsch-
land openbaart en de overwinning heeft behaald, is geen export
artikel, hetwelk met of zonder invoerrechten ons land kan
binnenkomen, om hier het echt vaderlandsclie product naar de
kroon te steken. Het stelsel is zuiver voor Duitschland uitgedacht,
om dit land te verlossen van de geestelijke en maatschappelijke
misère. /Daarom juist is het zoo vreemd, dat de pro's en de
contra's in ons land zoo in de uitersten vervallen. De voorstan
ders zoeken hier naar een persoon, die Hitler of Mussolini moet
nadoen en zij zien het belachelijke van deze nabootsing niet in.
Een volks leider, niet een voorman in stad of dorp, maai één
voor de geheele natie, wordt geboren, doch niet gemaakt.
Vandaar de worsteling hier tusschen Mussert, Baars, Haighton,
en wie nog meer, Professor Gerretson staat ons te hoog, om
hem le noemen in den strijd om de leiderefunctie en de
concurrentie tusschen al de zoo maar uit den grond verrezen
partijen en groepen. Mussert heeft in den tijd van de Neder-
landsch-Belgische kanaalvraagstukken ons land groote diensten
bewezen, maar evenmin als een knappe staatsman nu ook
tegelijk een goed ingenieur is, evenmin is dit omgekeerd
het geval.
Maar de tegenstanders moeten ook niet alle proporties uit het
oog verliezen, ook in onze kringen niet Zoo lazen wij al, dat
hel Duitsch-nationalisme heenwees naar de komst van den
Anti-Christ. In korten tijd is nu al zesderlei in verband gebracht
met den Anti-Christ Achtereenvolgens de Paus van Rome;
Napoleon I; de distributie-zwarigheid met verbod van vrij
handeldrijven; het verplichte lidmaatschap voor organisaties
van patroons en arbeiders; het Russisch communisme, en nu
weer het nationaal-socialisme. Laat men toch voorzichtig zijn
met het vastkoppelen van in zekeren zin verborgen dingen uit 't
Woord Gods aan deze of die beweging, welke ons persoonlijk
buitengewoon onsympathiek is.
Duitschland is dezen weg opgedreven van stap tot stap. Het
eind stond niemand duidelijk voor oogen. Ook de knapste leiders
van het nationaal-socialisme zelf niet. Dit is herhaaldelijk
gebleken, zoowel bij dc maatregelen tegen de vakbeweging, in
do Volkenbondskwestie, en meer plotseling opgekomen regee-
ringsdaden. Dat daarbij dan telkens instituten werden getroffen,
welke waren opgekomen uit den democratischen gedachtengang
van West-Europa, is alléén hiervan een gevolg, dat de voor
naamste Europeesche democratische volken nog steeds voort
bouwen aan het systeem van Versailles. En dit is hef Duitsche
volk een gruwel. Het oordeelt, dat er nu genoeg boete is gedaan
door de overwonnen partij in een oorlog, waarvan het nog steeds
niet vast staat, wie de eigenlijke aanstichters waren, en waar
van de voornaamste figuren allen reeds verdwenen zijn uit
den toonaangevenden wereldkring.
En zoo is het Duitseh nationaal-socialisme
geheel terug te brengen tot den oorlog, gel ij k
goed beschouwd ook het Russisch bolsjewisme.
Zonder oorlog zou het Duitsche staats- en maatschappijleven zich
steeds meer aangesloten hebben bij dat van Engeland, Frankrijk
cn de overige kleinere democratische landen. Daarmede willen
wij niet zeggen, dat de parlementaire en economische democratie
tot het eind der dagen zich rustig had kunnen blijven ontwik
kelen. Er is niets b 1 ij vend in den gang der eeuwen,
dan alleen de Schepper van hemel en a'airde.
Het menschenleven is één knip der oogen in de historie van
Schepping tot Voleinding, en onze zoogenaamde democra
tische instellingen zullen slechts voor een bepaald tijdperk hun
dienst kunnen verleenen. Het woord van den Heiland: „Zoekt
eerst het Koninkrijk Gods" is daarom het woord voor alle
geslachten in elke periode van de wereldhistorie.
Maar, goed beschouwd, hebben deWest-Europeesche
grootmachten door hun imperialistisch overwinningsfestijn
van Versailles, al werd dit dan opgeluisterd door zoogenaamden
democratischen vlaggentooi, het nationaal-socialisme
in Duitschland opgeroepen.
De schuldenlast van meer dan honderd milliard bedoelde een
reeks van geslachten geldelijk afhankelijk te doen zijn van de
overwinnaars. De totale ontwapening was het toppunt van ver
nedering voor een volk, als het Duitsche. De vernedering zou
slechts te dragen zijn, wanneer volgens de belofte ook de over
winnaars tot ontwapening zouden zijn overgegaan, wat niet
gebeurd is.
Alle koloniën werden Duitschland afgenomen, terwijl Enge-
Deze twee in Duitschland veel aangetroffen
portretten toonen aan, hoe men opziet naar
Hitier, als de verwachte redder uit den
volksnood. Dit portret stelt dan voor Hitier,
de „vader des volks".
land en Frankrijk hun bezit in alle dealen der wereld steeds
meer uitbreidden. Engeland heeft aan koloniën en mandaten
een oppervlakte van ruim 39 millioen vierkante kilometer, dat
is ongeveer 120 maal de grootte van het Engelsche rijk in
En dit: Hitier, de „bouwer".
Europa. Alles levert wel geen pleizier op, als nu bijvoorbeeld
Palestina, maar men heeft het toch gewild om de machtssfeer
steeds meer uit te breiden. Frankrijk heeft aan koloniën en
mandaten een oppervlakte van ongeveer 11 millioen vierkante
kilometer, of 20 maal de grootte van het Fransche rijk in Europa.
Duitschland, een volk van 65 millioen zielen, met nog 40 millioen
Duitschers in andere landen, heeft niet één vierkante meter
koloniaal bezit meer, waaraan de uitvliegende jonge bevolking
haar krachten kan wijden. Was er waarlijk christenzin bij de
groote volken, dan zou men van die groote gebieden brokken
onbewoonde grond afstaan ter bebouwing, maar de machts
wellust en het onderling wantrouwen in onze „beschaafde"
wereld zullen dat niet toelaten. Tot op een bepaald oogenblik
het onheil uitbarst, gelijk bij Japan, dat zijn sterk aanzwellende
bevolking niet bergen kan op zijn eilanden.
Dan heeft men in den zoogenaamden Corridor groote stukken
echt Duitsch land weggeschonken en een aantal Duitschers doen
wonen op een gebied, gescheiden van het eigenlijke rijk.
Dit alles, waarvan steeds meerderen in de wereld het ver
keerde inzien, maar hetwelk anderen met alle macht willen
handhaven, heeft Duitschland zich doen afwenden van de zoo
genaamde democratie en van het parlementarisme. 'Vanneer
die hooggeroemde westersche democratie geen ander doel heeft,
dan om Duitschland blijvend te vernederen en maatschappelijk
in groote ellende te doen leven, en aan de vereenzaming over te
geven, dan is dit, uit Duitschen gezichtshoek bezien, het
meest verwerpelijk stelsel, en dient men het
den rug toe te keeren. De rassenverheerlijking, voor ons
onaanvaardbaar, is ook als een verlengstuk van dit nieuwe
denken te beschouwen.
Nu kan men, als wij, de fouten der overwinnaars hoog aan
slaan, en het Verdrag van Versailles hot begin noemen van
ontzaglijk veel ellende, waarvan de wereld zich in geen jaren
kan bevrijden, en niettemin ook Duitschland veel schuld aan
rekenen, maar het m e n s c h e 1 ijk e in den mensch gnat nu
eenmaal minstens evenveel uit naar den verdrukte, als naar
den overheerscher. Ook weten wij wel, dat hij een overwinning
van Duitschland misschien evenveel overwinnaarezouden zouden
zijn begaan, maar op dit oogenblik verklaren wij s'-chts de
ontwikkeling der dingen, gelijk wij die zien.
Zoo is dih de steeds sterter gebroeide anti-parlementaire
beweging in Duitschland, welke is uitgemond in het nationaal-
socialisme terug te brengen tot den oorlog cn de nederlaag.
Tegelijk legt nu de democratie Het loodje Do
overbrenging van dit systeem naar andere
landen, als Nederland, heeft dus in geen enkel
opzicht sin. Wij hebben geen oor 1 ogg gehad en
oen r .0ï verloren. Dit export-artike 1 kun
nen wij hier niet gebruiken.
Maar voor Duitschland was hier misschien een geneesmiddel
aanwezig, al is er bij de samenstellende doelen heel wat, het-
geen wij op grond van onze beginselen moeten afkeuren Dat
echter aan de communistische beweging' een
halt is toegeroepen, achten wij voor de wereld
van veel grooter belang, dan men thans no» wil
De üjcl zal hierover straks wel meer nuchter" doen
oordeelen De haat van velen tegenover het nationaal-socialisme
schijnt tot gevolg te hebben, dat men het communisme met rn
totale ontkenning van Goddelijke waarheden een geringer
kwaad gaat achten. Dat men nu in andere landen al veel meer
krachtig kan en durft optreden, is voor een niet gering deel te
danken aan de nederlaag van het Duitsche communisme.
Bij een stijgen van den bolsjewistischen vloed in Duitschland
zou het elders niet zoo gemakkelijk zijn gegaan. Men deuke aan'
1918, toen er bij ons heel wat brave burgers, mitsgaders hun
leiders waren, die genegen waren de sterk opdringende klassen-
stnjdbeweging met allerlei strijkages tegemoet te treden.
Aldus beschouwd, behoeft het niet zoo buitengewoon te ver-
bazen, wanneer men telkens in Duitschland de aanvoerders der
nationalistische beweging, ook in christelijke kringen hoort
betitelen als een Godsgeschenk. Dit klinkt overdreven in onze
ooren, maar men moet zich het leed en de tweedracht van een
verscheurd volk indenken, om nu de dankbaarheid te kunnen
plaatsen. Tegenover de versplintering staat thans de eenheid,
tegenover de leer van het eigenbelang de roepstem van het
algemeen belang. Wat geen keizer en geen parlement tot stand
konden brengen, is gelukt aan den nationaal-socialisten aan
voerder en zijn mannen. De chaos op straat en bij den arbeid
is veranderd in rust, en de aanval op de werkloosheid, erger
dan in welk ander ook door de crisis geteisterd land, wordt
mpt man en macht beproefd. Het communisme met zijn zes
millioen aanhangers, waarvoor 'n doodelijke vrees bestond, legde
op alles een beklemming, en die beklemming is nu verdwenen.
Moge de toekomst aan de verwachting en de hoop beantwoord
den! Of het woord Godsgeschenk profanatie, ontheiliging, in
houdt? Dit is niet noodig, wanneer wij Hoogere leiding in de
geschiedenis erkennen. Ook bij ons is wel gesproken over vau
God gegeven Leider, waaruit dan ook groote dankbaarheid sprak.
Wij gelooven, dat na korter of langer tijd de roep om het volk
meer invloed te geven op het staatsbestel, opnieuw zal beluis
terd worden, gelijk ook de Kerk zich los zal maken uit hnnden,
welke haar niet mogen aangelegd worden. Evenwel de herinne
ring aan de periode, waarin de na-oorlogsrhe weeën op maat
schappelijk en op cultureel gebied i,ulk een groote ontreddering
hadden teweeggebracht, zal een terugkeeren van de ongebonden
vrijheid absoluut verhinderen.
Duidelijk is voor wie goed opmerkt, dat de
oorlog en het Duitsche natio na a-socialisme
dus in eikaars verlengde liggen. liet nationaal-
socialisme is echter niet te beschouwen als
een noodwendig verlengstuk van het regee-
ringsstclsel in ons land. Wij hebben het hier slechts
af te wijzen, wijl het niet past op onze toestanden.
