ZATERDAG 28 OCTOBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 3"
De Varkens- en Rundveecentrale
in de practijk
ALLERLEI GERUCHTEN EN
BEWERINGEN
Klaarheid dringend gewenscht
't Gaat tegenwoordig veel gelijken op den
distributietijrl uit den wereldoorlog. Allerlei
regelingen, allerlei wetten en bepalingen.
Een leger van ambtenaren, voor de richtige
uitvoering der genomen besluiten onmis
baar, maar door het publiek en vooral door
degenen die het allernaast bij de getroffen
maatregelen betrokken zijn, allerminst ge
waardeerd.
Steeds weer treden fouten en gebreken,
die vaak alcemeene maatregelen aankleven,
aan den dag en worden door de pers en
anderszins publiek gemaakt, wat niet be
vorderlijk is voor de algemecne waardee
ring der getroffen beslissingen en maatrege
len, welke waardeering toch in den regei
beneden nul is.
Vooral het vrije boeren- (en ook tuinders-)
bedrijf laat zich zoo moeilijk in een
keurslijf van wettelijke regelingen rijgen.
De moeilijkheden zijn dan ook vele.
Maar ook de uitvoering der regelingen
zijn vaak een aanfluiting. Men meende b.v.
dat bij de roggesteunwet alles zoo goed was
geregeld en het „roggeschandaal" van de
vorige weken heeft duidelijk doen zien, da»
er toch nog iets aan haperde, dat er nog
veel aan hapert
Als duizenden, als millioencn kilogram
men rogge uit Polen en Rusland afkomstig
ons land binnengesmokkeld worden, en re-
geeringssteun a 5 gld. per 100 K.G. kunnen
krijgen, omdat er gten vervoervergunning
bij het roggebesluit is voorgeschreven, dan
is dat een, tot op zekere hoote, te begrijpen
verzuim, omdat overschrijden van de maxi
mumsnelheid op de departementen zich hier
wreekt: de legelingen moesten in wat vlug
ger tempo (het tempo dat bij particuliere be
drijven meer oekenil is) opgesteld worden.
Erger wordt het wanneer door bureaucra
tie oi boe dan ook wordt gehandeld zooais
deze week te Doetinchem geschiedde, waai
geregeld een honderdtal door de Rundvee-
Centrale op verschillende markten aange
kochte koeien tot „vleesch in blik" verwerkt
worden. Up de Doetinchemsche markt wei
den 250 koeien vanwege de C.R.C. gekocht,
doch slechts 50 bleven daar om „verwerkt
te worden, 200 werden naar fabrieken tn
andere plaatsen gezonden en uit een anden-
plaats, nog wel uit Sneek, werden weer 50
naar de Doetinchemsche fabriek getrans
porteerd. Dat lijkt, zooals meerdere bladen
bij dit bericht plaatsten veel op subsidie van
de C.R.C. aan de Spoorwegen.
Eu zelfs deze klucht zou nog op „admini
stratieve" gronden verdedigd kunnen wo»
den.
Erger lijkt het ons wat over de persoon
lijke of zakenbelangen van den directeur
van de C.V.C. en C.R.C. eerst getimsiera,
toen gesproken en thans reeds geroepen en
geschreven wordt
Wij meenden tot dusver over deze dingen
te moeten zwijgen. Reecis sedert het oegm
van het optreden van den directeur van de
C.risis Varkens Centrale, thans ook dirtso
teur van de Rundvee Centrale, kwamen
meerderen ons mededeeling doen over han
delingen, die oppervlakkig beschouwd niet
geheel in de haak waren.
En de geruchten hielden steeds aan. Toen
clan ook de lOden Mei berichten ons bereik
ten. dat de directeur van de Varkenscentra
le tevens als directeur van de Rundvee
centrale zou optreden, hebben wij geschre
ven. dat het o.i. beter zou zijn dit niet te
doen. omdat het optreden als directeur van
de C.N.C. reeds zooveel aanleiding tot on
tevredenheid gaf.
Tocih is de heer Zwanenberg ook direc
teur van de Rundveecentrale geworden en
wie kennis genomen heeft van do groote
vergadering der Nederlandsche slagers te
Utrecht gehouden, weet, dat ook thans ae
gestes van dien directeur streng gegispt
worden.
Het is het „Handelsblad", dat kort gele
den een boekje opendeed over wat er ge
passeerd is. Wij geven hierbij weer, wat dit
blad schreef naar aanleiding van vragen
over het „geheim contract" dat niet geheim
meer is, omdat het Handelsblad het 21 Deo.
19132 textueel publiceerde en over allerlei
andere zaken de uitvoering van de Varkens-
wet betreffende.
De vigeur van dit contract, schrijft hot
blad, is nog steeds ongeschokt, allen protes
ten van varkenshandelaren, grossiers, sla
gers en vleeschwarenfabrikanten ten spijt.
Dat de georganiseerde landbouw redenen
meent te hebben, over deze aangelegen
heid te zwijgen (slechts een enkel orgaan
schreef indertijd over „bevoorrechting der
baconfabrikanten onder het mom van
boerensteun") doet aan de zaak niets af.
Zooals men weet, werken de baconfabri
kanten voor rekening van de Ned. Var
kenscentrale. De Centrale betaalt de var
kens, de vracht, de emballage, enz., bene
vens de salarissen en loonen van bet va>
te personeel, zoodat er voor de fabrikar
ten weinig te betalen overblijft.
Bovendien ontvangen zij 5% r e n t e op
de bedr ij fswaarde van gebouwen,
machines, koelwagens en andore materia
len (betaalde rente over het vreemde ka pi
taal) benevens voor afschijving:
5% op gebouwen.
2V2% op terreinen.
10% op machines.
20% op speciale machines en inventaris
10% op koelwagens.
30% op vrachtauto's.
Doch bovendien ontvangen zij' nog:
lo. voor de bereiding van bacon f 1.75
(tot f 2) vergoeding per 100 kg;
2o. voor risico (gelijk te stellen met
winst, omdat er practisch gesproken geen
risico is) f 1 per 100 kg (in sommige ge
vallen óók voorniet bereide bacon);
3o. de baconfabrikanten nemen de af
vallen van de Varkenscentrale over waar
van de winst per varkens op SO cents kan
worden gesteld.
De laatste 3 „punten" komen dus p e i
baconvarkens op f 2.45.
Nu zijn er gedurende het eerste jaat
(Augustus 1932'33 tot bacon verwerk*
rond 1.240.000 varkens, zoodat de fabrika».
ten. buiten en behalve hun rente en al-
schrijving een vergoeding moeten hebben
ontvangen van iets meer dan drie millioen
gulden, terwijl ook de varkens, de vracht,
de emballage en de salarissen van het
vaste personeel door de centrale werd be
taald
Daarnéist hebben de baconfabrikanten
nog andere voordeelen door deze regeling
gehad, afgezien nog van de omstandigheid,
dat iemand, die geen eigen zaken meer
doet, óók geen verlies kan lijden, welk
laatste in dezen crisistijd nog wel eens
voorkomt.
Wij noemen b.v. de onthouders (dat zijn
varkens, die voor export ongeschikt wei
den bevonden en dan voor gereduceerden
prijs aan de fabrikanten werden gpleve.tl);
verder de winst op de varkens, die leveni
werden uitgevoerd; de winst op 't slacli
ten van varkens, die werden ingevroren
en die voor andere doeleinden voor reke
ning der Varkenscentrale werden geslacht
Wanneer men verder aanneemt en dat
kan op grond van slachtingen in vorige
jaren niet zoo héél ver mis zijn dat ge
durende diezelfde periode Augustus 1932—
1933 voor binnenlands verbruik zijn ge
slacht anderhalf millioen varkens, waarop
een gemiddelde geschatte crisisheffing
tien gulden per varken werd betaald, dan
blijkt, dat in het Stabilisutiefonds ongeveer
vijftien millioen gulden is gevlooid. Da»
dit toch zoo belangrijke cijfergegeven ln
laas moet worden geschat, en niet ui»
officieele bron kan worden geput, is waar
lijk niet ónze schuld. De Ned. Varkenscen-
trale is nl. zéér geheimzinnig met haar cij
fers; tot dusver is nooit een rekening en
verantwoording gepubliceerd, hoezeer daa.
op van vele zijden (men denke aan ae
Friesche Mij. van Landbouw) is aange
drongen. Sedert de invoering der Land-
bouwcrisiswet is nu het vaikensfonds een
onderdeel geworden van het Landbouw
crisisfonds en qua talis onder de controle
der Rekenkamer gekomen. Ter adstructie
van den belangstellende diene nog, dat in
1931 voor binnenlandsch verbruik werden
geslacht 1.776,000 varkens.
Ten aanzien van den verkoop in Enge
land (voor rekening van de Varkenscen-
traleï en de daarbij geldende regelingen
b.v. Purvis en Co., staan ons geen gege
vens ten dienste.
Tot zoover het „Handelsblad".
Naar aanleiding hiervan heeft „De Tele
graaf" onmiddellijk den heer S. Zwanen
berg geïnterviewd. Doch de indruk die di»
gepubliceerd interview op ons maakte was.
dat er met voorbedachte rade over de be-
toogen in het „Hdblwerd heengegaan
Over de cijfers door dit blad ge
geven werd niet gesproken. Oo'n
de „bevoegde officieele instantie", die dooi
de „Tel." om inlichtingen gevraagd werd.
ging langs de genoemde cijfers heen en
bepaalde zich tot wat algemeenheden.
De „Vee- en Vleeschhandel" schrijft dan
ook:
„Ons wordt geenszins verklaard (in dat
interview), wat in het artikel van het
„Alg. Handelsblad" is gezegd en voorgere
kend, nl. hoe het mogelijk is geweest, dat
do baconzouters naAst het veilig stellen
van hun bedrijven (door afschrijvingen,
rente, salaris- en loonbetaling) in een
jaar tijds gezamenlijk drie millioen hei
hen verdiend als loonslachters voor de re
geering.
De feiten, zooals ln het „Handelsblad"-
artikel vermeld, die zouden wij gaarne
eens hebben zien weerlegd en duidelijk
aangemerkt als onverdiend verwijt".
Het komt ons voor, dat er eens duidelijk
met feiten en cijfers aangetoond wordt hoe
het gaat mei de Varkenswet, die den con
sument veel geld kost. waarvan de baten
voor de boeren, voor de boeren alleen b«-
sfe.md heeten te zijn.
Ook over de geste van de Directie dei
Rundvecccntrale gaan weer verdachte go
luiden. De. „Vee- en Vleeschhandel" schreet
daarover:
„Al meer dan een maand geleden stond
het vast, dat Zwanenberg's fabrieken 35
pet. van de cornedbeef zouden krijgen en
reeds in Augustus draaiden de blikfahrie-
ken op volle kracht voor de vervaardiging
der corned beef blikken, niet voorreke
ning van de fabikapten, neon. de
heer Ruyter (secretaris van dpn Aartsdin
cesanen Boeren- en Tuindersbond en lm
der Ciisisrundveecentrale) erkent het zeli
in „Het Huisgezin" van 14 Oct.: de corneil
beef blikken werden vervaardigd voor re
kening van de Rundveecentrale en zijn
dus niet het eigendom van de fabrieken,
maar van de Centrale".
Het Nederlandsche volk in het algemeen
n de Nederlandsche veehouder in het bij
zonder heeft recht op eenige helderheid ln
deze duistere aangelegenheden.
Daarop is het wachten.
VERGUNNING VOOR MELK VERKOOP
Twee weken vooral aanvragen.
De Crisis-Zulvel-Centrale vestigt er de aandacht
op. dat het gewenscht is. dat belanghebbenden, die
lemens zijn een melkzaak te openen of een
bestaande zaak over te nemen in de door de Re
geering aangewezen gebieden, waar een vergun-
g voor den verkoop en het vervoer van melk
eischt is, zulk een vergunning aanvragen ten-
ïste twee weken vóór het tijdstip waarop zij het
bedrijf wenschen aan te vangen.
Deze raad wordt gegeven teneinde te voorko-
m. dat voor belanghebbenden onnoodije kosten
moeilijkheden ontstaan ten gevolge van het niet
tijdig bezitten van de vereischte vergunning.
ONS PLUIMVEE IN ITALIË
DE HOOGSTE UITDRUKKING VAN
PLUIMVEE-INDUSTRIE
Wereldpluimveecongres en Tentoonstelling
te Rome
15 Sept. jl. werd te Rome het Vdc
rehoudei
wij des
Den medegedeeld, b-hoorde ook Ne
Glornal di Agrlcoltura della Domenica,^
irig, welke wij hieronde
leiding betreffende het doe
gt, vinden wij een
raag in de praehtjs
tatlstiscbe dlagiamm
'o-r talri
•oefstati
dera van ieder ras en
dere getoond, z'Jn,^
:roleerd d-oor
:n toonstelling,
ran de verschillende natl'
wij vaststellen, dat ital
de pluimveehouderij n<
i genu
•erboni
?ffende de
et vereent
ind. geleid
het vervolg des Maandags ln Gorinchem en des
Vrijdags in Dordrecht alle boter welke op open
bare wegen (dus b.v. op de markt) ten verkoop,
ter aflevering of in opslag voorhanden 's. van het
vereischte merk voorzien behoort te zijn.
DE FISCUS EN DE TUINDERS
dwang ultg-c
teling in die toestand te brengen.
V. Th. Valstar (Naaldwijk), lid de
1de dat do vellingbesturen inomente*
hinderd, welke anders in dergelijke gevallen
tot den dood leidt, terwijl door bestraling de
patiënt na een normale operatie in het leven
kon worden gehouden.
•nderinz wekkii-,
it zijn
-igen,
zij hebbei
dus goed begrijpen, wai
tunidei
Dit wekt O,
ring. Bovendie
dat de tulndei
dezt
■oduct
\EREENIGING VAN NEDERLANDSCHE
PLUIMVEE EXPORTEURS
To Utrechtss een vergadering gehouden^
Te Gorinchem en te Dordi
De Crisis-Zulvel-Centrale vestigt er de
dacht op. dat ingevolge het bepaalde bij de be
schikking van den Minister van Economische
Zaken d.d. 13 October 1933 No. 585 afd. C. Z. A.
WONDERKINDEREN
Emilie, het dochtertje van den bekenden
pedagoog Basedow kon vóór haar derde jaar
lezen leerde in 4^ maand Fransch en re
kenen en kende vóór haar vijfde jaar Latijn.
Prof. Witte, die vooral naam gemaakt
heeft op 't geb;ed der Italiaansche literatuur
was op zijn 10e jaar student aan de univer
siteit en slaagde voor het artsexamen toen
hij 14 werd.
Hij werd hierin geëvenaard door onzen
landgenoot Hugo de Groot, die vóór zijn 12e
jaar aan de Leidsche academie ingjschreven
werd voor drie faculteiten: wijsbegeerte,
godgeleerdheid en rechten; op zijn 17e jaar
als advocaat pleitte en op 24-jarigen leeftijd
tot advocaat-generaal werd benoemd.
HAAR OFFER
Toen in 1S13, na Napoleons smadelijke te
rugtocht uit Rusland, de lang onderdrukte
volken van midden-Europa de kans kregen
op te staan en het gehate Fransche juk af
te schudden, sloeg er een golf van nationale
bezieling en offervaardigheid door de Duit-
sche landen.
Van alle zijden stroomen de vrijwilligers
toe om in de verbonden legers dienst te ne
men, rijken offerden hun geld en goed voor
't vaderland.
Nu gebeurde het in Berlijn, dat drie voor
name dames met haar kamenier in een
hotel logeerden, toen daar werd gecollecteerd
voor het vaderland.
Zonder bedenken schonken de dames haar
kostbaarheden en een aanzienlijk bedrag in
eeld. De kamenier stond er bij en schaamde
zich, dat zij niets doen kon om haar natio
naal gevoel te toon en.
Doch eensklaps viel haar iets in. Met de
woorden: „Ik heb toch ook iets", snelde zij
heen naar een kapper, liet hem haar lange
blonde lokken afsnijden en keerde toen
haastig terug met de drie thalers, die zij er
voor ontvangen had. Met eenige trots legde
zij deze neer op het bord, waarop geld en
kostbaarheden werden ingezameld.
De beani-ble echter was zóó getroffen door
dit voorbeeld van liefde tot de vaderlandsche
zaak, dat hij den kapper het haar afkocht
en er een aantal in goud gevatte ringen van
maken liet
Velen, die van het geval hoorden, wilden
u zoo n ring in het bezit hebben, en de to
tale winst van het haar der kamenier bracht
op deze wijze, in plaats van drie de som van
zeven honderd thalers op ten bate van de in-
zaraelingskas.
LIA FAIL
Bij de bekroning der Engelsche koningen
bestaat een eigenaardige gewoonte. De ko
ning neemt nl. plaats op een eikenhouten
stoel, bekleed met goudleer, maar in de stoel
is onder de zitting aangebracht een steen
duim lang, 16 breed en 11 dik. Lia Fail
d. i. steen van 't noodlot, genoemd.
Deze steen, aldus gaat het verhaal, zou
dezelfde zijn, die Jacob tot hoofdpeluw
heeft gediend te Bethel en via Egypte
Spanje in Ierland terecht kwam. De Span
jaard Simon Brech veroverde Ierland in 900
Chr. en plaatste de steen op de heuvel
Ta ra.
Op deze Lia Fail werden de Iersche
koningen voortaan gekroond.
Toen de Ieren Schotand veroverden en er
een rijk stichten, werd de steen meegeno
men en werden voortaan de Schotsche vor
sten er op gekroond.
Onder Eduard I van Engeland legde
steen tenslotte de laatste étappe van zijn
af. Eduard nam ze mee naar de Westminster
Abdij, liet er een stoel omheen maken
bestemde hem tot kroningszetel der vorsten
van hot Engelsche rijk. Dit is sindsdien de
stoel gebleven tot nu toe.
SLAGVAARDIGHEID
De Engelsche rechter Jeffries wees op eon
keer ter terechtzitting met zijn stok naar
een man met een onguur voorkomen op de
bank der beschuldigden en riep uit:
„Er bevindt zich een fameuze schelm aan
het eind van mijn stok".
De man vroeg doodbedaard:
„Aan welk einde, myiord?"
Mylord stond verbluft en zweeg.
irjaar waunet
r bewerkstelligd.
ieinde eenlg geld
13 Dec 1530 Mi
A-V.R.O.-be-
in de bestuur*-»
Doorne.
.HO-be
an t nog enkele opmerklnge
;elde de voo
jclegenheld
onderzoek zal
vergadering
•d de Vereenig
-exporteurs. H
niengesteldTh
de A.V.R.O.
n zal zich h>
adering van
die toen ruim 3
1 beschuldiging-
Doorne.
Dr Molhuyzen c.s. onrechtmatig waren. Daar-
tegen beweerde Mr Adrlaanse. optredend
ior de A.V.R.O. dat het bestuur verplicht was
r van Doorne te royeeren om diens revoluUe-
an. Met Mr Saltn die de Juridische zijde van
de kwestie toelichtte, con.dudeerde Mr Adrl-
nlet-ontvajikelijkverklarlng van de
(Goor)
DE AFNAME VAN INKRIMPINGSVEE
Vlugger aflevering op de markten
Vooraf opgeven der dieren
erd aangeboden.
an leve ra nel .-ra lang
vorens zijn de door
llluvt er echter rekening i-
mogelijkheid bestaat, d-at in de toekom
«re soorten vee zullen worden afgenome
Is nl. gebleken dat in sommige gevaJU
dieren, bestemd om uit te va len, worden g
dekt ultsJuttend met de bedoeling ze o\er ei
drachtig vee ze aan de Crtsl
spoedig mogelijk
gedaan.
NED. ZIJDETEELTVEREENIGING
zaJ
i_„
miglng. In dezi
-men zin de ge-
nteelt worden besproki
et de ervaring die lntui
op het gebied
iljdecultuur.
echte zijde
telling zlji
Wetenschap.
„VEREEN. VOOR OVERIJSSELSCH REÜT
EN GESCHIEDENIS".
De halfjaarlijksche vergadering.
De halfjaarüjksche vergadering v;_.
„Vereen, voor Overysselsch Regt en Geschie
denis" wordt 15 Nov. te Zwolle gehouden.
Een 5-tal sprekers(sters) zullen achtereen
volgens behandelen: „De Holterdijk en het
Holterdijkgeld", „De Hervorming te Zwolle
„De revolutie te Kampen", „Zwolle" (een
topografisch praatje) en ten slotte zal een
toelichting gegeven worden bq de reproducti
en foto's van het werk van den Middeleeuw-
schen schilder Avercamp.
NIEUWE SUCCESSEN MET BESTRALING?
In een bijeenkomst van physici en medici te
Weenen heeft de Oostenrijksche physic
Strauss medegedeeld, dat een dokter in Bohe-
men, Dr. Hawlischek, zeer bijzondere resul
taten heeft bereikt met bestraling. Het is hem
door bestraling met kwartslampen gelukt de
in het bloed van patiënten aanwezige
syphibs-bacillen te dooden en op deze wijze
de ziekte te genezen. Voorts heeft hij
bij een etterende blindedarmontsteking, welke
leeds was doorgebroken, door bestraling
uitbreiding der infectie in «de buikholte v
Rechtzaken.
OPLICHTING
De 24-Jarlge zich noemende uitgever H. C. J.
t Westlaod had opgelicht, door aanbieding
>n valsche kwltantiën voor geplaatste adver-
ntiGn werd conform den els'-h van het O.M,
roordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf.
MOORDAANSLAG OP ZIJN PATROON
Het OM. bij de Groningsche rechtbank heeft
juar gevangenisstraf g-e,-:ht tegen den
ief-monteur K. bij de Groninger Rotterdam-
er Stoomboot Maatschappij te Groningen, aio
15 Juli op den directeur v
nd i
advoc
zijn ve«
de handelinger
Amsterdam
fteekpenn;'-!-
Verd. had zich lat
Voor de Haarlemsche rechtbank hebben to-
ichtgestaan de gebroeders V. uit Assendel
die op 16 Sept. jl. den burgemeester
Hoewel beider
bloedende wonde onder het linkeroog ont
ijl de andere broer een bedrag van
600 van de tafel wegnam. Belden verlieten
Isarop het lokaal, doch werden door andere»
verkloozen teruggehaald. Zij nebben het gela
:eruggegeven op voorwaarde, dat zij steun
:ouden krijgen. Dit laatste heeft de burgemees-
er hun uit zijn eigen beurs gegeven.
Zoowel de president al9 de officier van Jua»
Itle oefenden scherpe critiek uit op het gedraK
Jaar gevangenisstraf.
MAJESTEITSCHENNIS
r hem
tegen het vonnis der rechtbank,
U M. A. K. te Maartensdijk en A. Jo:
Delft werden vrijgesproken van de I
laste gelegde t
HOOG MILITAIR GERECHTSHOE
RIJWIELDIEFSTAL
De advocaat-fiscaal concludeerde tot bevesti
ging van het vonnis van den krligsrand te
iraf. S. had. naar hij zelde, een
oude verroeste flets zonder zadel, die gerul-
men tijd in een loods stond van een nieuw
zadel voorzien en als zijn eigendom beschouwd.
°PMeVr.JMr. A XV de Vries Labohm verzocht
het Hof den Jongeman zoo clement mogelUW
ia behandelen.
Z'N KAMERAAD BESTOLEN
Eveneens vroeg de advocaat-fiscaal beves
tiging van het vonnis aan den Krijgsraad, dig
den gewezen dienstplichtig soldaat A. A. C. D.
te Den Haag wegens diefstal veroordeelde tot
i weken gevangenisstraf
De advocaat-fiscaal wees daarbU op het ern
stig karakter van dezen diefstal die op do
chambrée ten nadeele van een kameraad was
Beklaagde had het gestolen geld in een sok
verborgen. Spr. zeldo di
ziln
Mr. C. P. d.
h(j omging aan geld te helpen.
FEUILLETON
WAT EEN KIND VERMAG
Naar het Engelsch
van FLORENCE MONTGOMERY
(31 slot
Wat hem zoo raadselachtig was voorde
komen en zoo bedroefd had, begon meer
begrijpelijk te worden. Levendig kon nij
zich de groote eenzaamheid voorstellen,
waarin zijn broeder volgens zijn eigen zeg
gen, geleefd had: de diepte en duisternis
waardoor diens hart en ziel waren omslot-n
geweest.
Dit werd hem eensklaps helder.
Hij was iemand, die den Heiligen Gee*i
had uitgebluscht Vi die zonder hoop, zondei
God in de wereld leefde.
Hij had zich zeer verwonderd, maax ver
wonderde zich nu niet meer.
Hij zag het duidelijk in
Hij hief zijn oogen tot zijn broeders gelaat
op en stak de hand uit, zeggende: „Ik door
zie nu alles, ik begrijp het. En", vervolgde
hij er op zacliten toon bij, terwijl hij zijn
broeders hand met zijn zwakke krachten
omvatte: „Tout comprendre, e'ett tout pnr-
donnerl"
HOOFDSTUK XIX.
Besluit.
Vele jaren zijn voorbij gegaan sedert hei
onderhoud, in het vorige hoofdstuk meue
gedeeld en ik wil u uitnnodigen, eei wij hem
verlaten, een laatsten blik te werpen op
John Ramsay, die zich hedenavind in e
bibliotheek bevindt.
Blijkbaar is er geruimen tijd yerloopen
want hij houdt een brief in de hand vai.
een student uit Oxford, met Gi'.hes naam
onderteekend.
John Ramsay's gelaat is veel veranderd
sedert wij hem voor het eerst op den avond
van zijn thuiskomst op dieze.f.'e plaats
zagen zitten, vermoeid en neerslachtig
starend op een onbevredigend leven en een
doellooze toekomst De vermoeide, onvol
dane blik is voor altijd verdwenen; een
geheel andere uitdrukking is daarvoor in
de plaats gekomen.
Ofschoon er zelfs nog meer kracht en j
vastberadenheid uit het gelaat spreekt dan
voorheen, staat er een vereeniging van
kracht en teederheid op te lezen, die het to.
een schoon geheel vormt.
Ons leven spiegelt zich op ons gelaat af
De uitdrukking verandert in latere jaren,
wanneer de ziel meer gevormd, meer bv
paald wordt, en zich als het ware in het
gelaat openbaart
ln tegenstelling met vroeger getuigt John
Ramsay's gelaat van een zieleleven.
Laat ons trachten de geschiedenis van zijn
gemoedsleven na te gaan, sedert wij hein
het laatst zagen.
Zooals wij weten, had hij gevreesd, dat
wanneer het kind van hem zou weggenomen
vvordeg, de oude hardvochtigheid en onvni-
schilligheid zouden wederkeeren.
Maar evenals met de dooden, zoo gaat hei
met hen, die van ons gescheiden zijn - de
aantrekkelijkheid vermeerdert, wanneer het
gezicht plaats maakt voor het geheugen en
de veranderlijke wisselingen des tijds vooi
onvergankelijke herinneringen en een wee
moedig herdenken.
Een mystisch beeld, dat nimmer vergaat
blijft ons omzweven.
En zoo ging het onzen Rnceludus. Mi«Hs
had een heerlijk licht achtergelaten, dat noch
tiid, noch verandering kon doen verflauwen
dat evenmin door iets anders ken worden
uitgedoofd.
Het kind was heengegaan: hij kon net
jonge, onschuldige leven niet langer da-ze
lijks aanschouwen; maar de ir-vloed vat
diens vrede en reinheid was blijvend.
Nog leefde die invloed bij John Ramsay.
En ofschoon geen kind zoo volkomen voor
ons verloren gaat als het kind. dat blijft
leven en opgroeit, verliet toch de herinne
ring aan het kind, waarmede, hij de drie
weken doorbracht, hem nimmer.
Maar John Ramsay was daar niet blijven
staan.
De vreeselijke gevolgen van zijn oorspren
kelijkc zelfzucht hadden hem een gewich
tige les geleerd.
Zij hadden hem den toestand van zel'-
7ucht, waarin hij vervallen was en waaruit
de onwillekeurige daad, als iets heel na
tuurlijks was voortgekomen, doen vera!
schuwen, want ons doen vloeit, als een
natuurlijk gevolg, voort uit ons zijn.
„Wij bereiden ons zelf', zegt Tito, „op
plotselinge daden voor, door de herhaal ia
keuze tusschen goed en kwaad, waard.vr
langzamerhand ons karakter bepaald wordl"
Te zijn zooals hij was, daarin lag zijn
zonde, en het was zijn doel geworden on
geheel anders te worden.
Dit was niet het werk van een oogen-
blik en hij had op zijn weg menigen iuner-
lijken strijd te voeren.
De herinnering aan de preek, die hij ln
het oude landstadje had aangehoord, t^fn
de invloed van bet kind, als een zaadje in
hem geplant, was besproeid geworden en
tot. leven opgewekt, kwam hem te hulp
En toch had de gedachte aan de ver
schillende gaven waarover iedereen in zijn
leven beschikken kan cn waarop hem toen
was gewezen, hem eerst treurig gestemd en
terneergedrukt.
Want hil had tot zichzelf gezegd, dat het
mogelijk goed voor anderen was, maar tf
laat voor hem, en dat hij slechts op eon
nevelachtig verleden van verspilde jaren
kon terugwijzen, waarin hij g«;leefd had
zonder heilig doel, zonder edele oog
Tcrneerpedrnkt door deze gedachte en
door den korten tijd. dien hij not vóór rich
had, was hij bijna ln wanhoop veramki.n
toen hij zioh den man voor den geest
I haalde, „de in zijn stervensuur, door dc
kracht van één hoogere gedachte, de puir.-
hoopen van zijn leven had bijeengegaard en
die heden met Christus voor eeuwig in het
'araclijs Gods is".
Toen had hij liet vaste besluit genomen, dt
puinhoopen, die ook hem waren overge
bleven, bijeen te garen, opdat er niets ver
loren mocht gaan. Hij zag in, dat zelfs te*
elfder ure er nog krachten in ons sluimeren
waarvan wij gebruik kunnen maken en
dat. God het overblijvende van een leven
hoe arm en onwaardig het ook zijn moge
zou willen aannemen.
Ter volvoering van dit besluit wendde hij
al de kracht van zijn gansche hórt en ne-
tuur aan; de wilskracht om zich geheel aan
één zuak te wijden en er in op te gaan, die
zulk een sprekende karaktertrek van bet-i
was en die hij tot nu toe uitsluitend tot een
onwaardig doel had aangewend.
De uitslag?...
Hoe zal ik dien in woorden brengen? Hoe
dien in mijn proza ternederschri.ven? Hoe
kan ik spreken van den goddelijken glans
uitgegoten op het pad van iemand „die recht
Hc-et, weldadigheid liefheeft en ootmoedig-
liik wandelt met zijn God?"
7.ulk een leven is een gedicht op zi"h
zelf.
Zijn hemel heeft zich half ontsloten.
Relangstelling voor zijn meoemenschen
werd bij hem wakker en begon zich te open
baren in een liefde en welwillendheid jegens
allen, die hom omringden, en die alles wet
hu aanraakte in goud verandorden.
Dagelijks gevoelde hij meer en meer de
waarheid van liet axioma, dat liefde zelfver
loochening is.
Nieuwe inzichten in het leven en zijn be-
teekenis werden bij hem wakker, en het
werd zijn voordurend streven dc wer bi
rondom zich. het plekje dat hem was toe
gewezen, beter en gelukkiger te maken.
Hij zag in, dat, terwijl hij zocht de her
irmo.ringen aan het verleden op te wekk
aan den Hemel, die hem in zijn kindsheid
omgaf, God hem geleid had naar iets an
ders, naar iets, welks bezit meer waarde
had, en dat het dit was. waaraan hij ul
dien tijd behoefte had gevoeld.
.,Met zulke gevoelens", zegt Newman,
„zien do nienschen op hun kinderjaren
terugZij zijn vol teedere hei mnerinvsn
hun eerste jaren, maar zij weten niet
rom Zij denken, dat zij hunkeren naar
die allereerste jaren, hoewel het Gods tegen
woordigheid is, die hen aantrekt, en die hen
zooals ze nu inzien, toen omgaf. Zij denken
dat zij het verledene betreuren, terwijl zo
slechts naar de toekomst verlangen. Zij
zouden geen kinderen meer willen zijn.
maar engelen, die God zien".
Het zijn niet enkel onze kinderjaren.
Waarin de Hemel ons omgeeft niet al zijn
prac'.'l!
Daarom zegt hij niet langer: „Gij mo°'
niet groot worden, Giilie, blijf zooals ge
zijtl" Hij weet nu, dat hij niet zoo had bc
hoeven te duchten en te vreezen het kind
zijn jeugd en onschuld te zien verliezen.
Hij kan het nu verdragen te zien, dat
Cillie de poorten van zijn jeugd achter zicli
laat en voortschrijdt over 's levens vlakten,
omdat hij weet, dat er iets vooi hem lig',
dat grootscher is dan de onsuhuld dw
jeugd.
Hoe schoon deze ook op hare wijze wezen
moge, er wacht hem mogelijk een schooner
toekomst De onschuld moet heengaan, liet
licht moet verdwijnen uit het paradijs
kinderjaren; maar slechts om plaats te
maken voor iets hoogers, iets biijvends
Het is niet mogelijk noch verstandig, noch
zelfs wenschelijk de dagen der onschuld te
verlengen.
Zij wordt evenals vele andere zaken,
die op haar plaats en op haar tiid schoo-.
zijn onbeminnelijk door gedwongen of
ongepaste verlenging. Zij voegt slechts hij
dn jeugd. Iedere leeftijd heeft zijn schoon
aan eiken leeftijd past iets anders, indien
men het slechts wilde gelooven.
En zoo vindt John Ramsay ruimschoots
troost in zijn vreugde over het leven, dat
zich voor Gillie opent en dat zich voor hora
ontvouwt.
Hij veronderstelt niet, dat alles gemak
kelijk voor hem zijn zal, want het is hem
duidelijk, dat, evenals het hoogste goed
slechts door lijden kan verkregen worden, do
weg die tot den hoogsten staut van vol
making leidt, dikwijls eerst bereikt wordt na
eel strijd en na behaalde overwinningen.
Ilij is bereid en tevens tevreden Gillie te
midden van strijd, mislukte pogingen, zelfs
door struikelingen, als dit zijn moet, voort
durend te zien streven, ofschoon zijn
krachten vaak te kort schieten naar «Lo
heiligheid, die de onschuld o,p zichzelf zoo
ver te boven gaat en die zelfs hier beneH.oi
eenigermate te bereiken is voor hen, die
haar waarachtig en met volharding zoeken.
En toch zijn er tijden, waarop John Ram
say blijde is de gedachten aan hot tegen
woordige en de toekomst terzijde te zeiten
en zijn gedachten te laten gaan over het
verleden.
Als hij alleen zijnde m de bibliotheek i"i
het vuur zit te staren, dwalen zijr. gedach
ten soms af naar het begin van alles: naar
den tijd, toen de aanraking van de kleino
vleiende handen op zijn knieën, de pein
zende, bruine oogen, die tot hem opkeken,
voor het eerst de sluimerende gevoelens van
liefde en teederheid in hem handen opvo,
wekt; naar dje oude, lang vervlogen dagen,
toen. met zijn kinderlijken gids hand in
hand wandelend in de Junilucht, hem de
oogen geopend waren om in de wereld en
dc nienschen rondom hem, datgene te zb-n
waarvoor zij lang gesloten waren geweest;
toen het oog des geloofs hem helderzienJe
had gemaakt en het vermogen om den On
zienlijke te zien hem geschonken was; toerj
in één woord, zijn geest, zoolang begravaa,
tot het leven was teruggeroepen gewnpl««n
en hij het Koninkrijk der hemelen was in
gegaan geleid door een kind.
