TWEEDE KAMER MAGGI AKKER.CACHETS Radio Nieuws. Wetenschap. ZATERDAG 21 OCTOBER 1933 DERDE BLAD PAG 9 Crisisinvoerwet op de agenda Win- kelsluitingsvoorstel van de agenda af Minister Verschuur kondigt wijzi gingen aan Wijziging der Ambte narenwet Weerspannige gemeente besturen zullen tot rede gebracht worden Is. Kon de ralnlst OVERZICHT Een paar maanden geleden heeft de Ra- geering een wijziging der Ambtenarenwet aanhangig gemaakt, met de bedoeling meer eenheid te brengen in de rechtspositie van onderscheiden groepen van overheidsperso neel: rijk, provinciën, gemeenten, water schappen, veenschappen en veenpolders. Speciaal het uiteenloopen der geldelijke aanspraken meende de Regeering als maat schappelijk nadeel te moeten bestrijden. De Kroon zal voortaan.de regelingen betref fende de rechtspositie van het overheidsper soneel moeten goedkeuren. Dan kan er een heid en een samenhangend geheel ont staan, met inachtneming van het algemeen belang. De financieele noodstand van rijk en gemeenten vergi'ootte de urgentie van dnn voorgest'elden maatregel, die slechts be doelt excessen weg te nemen en redelijke eenheid te bevorderen. Dat op het nemen er van het zeer te la ken optreden der soc.-dem. in verschillende plaatsen niet zonder invloed is geweest, be hoeft nauwelijks gezegd. Onverantwoorde lijke partijbijeenkomsten schreven aan ver antwoordelijke raadsleden een bepaald, door partijbelangen en groepsegoïsme be- heerscht standpunt voor. Wilden ze zich niet onderwerpen, toonden ze toch verant woordelijkheid en karakter, dan was hun politieke dood zeker. Men kent het geval u» Amsterdam en van de soc.-dem. Grontn- sche Statenleden. En nu nog staan er te Zaandam drie raadsleden, waaronder twee wethouders, op de nominatie om hun hoofd onder de politieke guillotine te leggen. Dat geschiedt in de partij van het vrije woord en van den eerbied (met den mondï voor de gemeentelijke autonomie. In werkelijkheid is het natuurlijk anders om: in de S.D.A.P. heerscht de grootst mo gelijke politieke onvrijheid en zij is de grootste bedreiging voor de autonomie der gemeenten. Zaandam heeft pas gedwee het hoofd in den schoot gelegd, maar in Amsterdam ie de soc.-dem. raadsfractie, met verlooche ning van haar naaste verleden, ovorgegaan tot een benepen en schandelijke oppositie tecen het zittende collcee van R. en W Als soms straks de hoofdstad des Rijks een re- geeringscommissaris zou krijgen, zullen de soc.-dem. er zich njet de hand op de borst kunnen slaan en zeggen: ziedaar ons werk: de vrucht van onze agitatie is do politieke onmondigheid van het trotsche Amster- Merkwaardig was het of moeten we zeggen: vanzelfsprekend? dat het verzet tegen het wetsontwerp uitging van de soc.- dem. De heer Drees, die wel daden als te Amsterdam afkeurde, had niet den moed daarvan de consekwenties te trekken. Is hij als Haagsch wethouder trouwens ook niet de spitsroeden der onverantwoordelijke par tij-instantie gepasseerd en heeft ook hij zich niet gebogen onder een dictatuur, die hij in zijn hart verafschuwde? Scherp heeft minister de Wilde deze din gen midden in de discussie geplaatst, opdut ieder zou weten waar het eigenlijk om ging. Het gold hier niet de gemeentelijke auto nomie, die gelijk door de soc.-dem. werd voorgewend, zou worden bedreigd. Daar was geen sprake van. Die autonomie is reeds beperkt en in principe blijft de toe stand gehandhaafd, zooals die reeds tien tallen jaren bestaat. Slechts dit verschil zal er zijn: niet Gedeputeerde Staten zul len, gelijk tot dusver, ter zake van salaris- regelingen het toezicht op de gemeentebe sturen oefenen, maar dat zal voortaan recht streeks door de Kroon worden gedaan. Zulks in het belang van meer uniformiteit en ten einde beter niet verantwoorde ver schillen weg te nemen en voorts om weer spannige gemeentebesturen tot rede te brengen. Iets wat soms gemakkelijker recht streeks door de Kroon dan door Goden. Sta ten kan geschieden, die maar in één be paalde provincie kunnen optreden. Sommige Kamerleden vreesden voor het overleg. Onnoodig is uwe beduchtheid, ver klaarde de minister. Bij verschil onder nor male omstandigheden zal het advies van Gedeputeerden niet worden veronacht zaamd en evenmin zal het Georganiseerd Overleg worden gepasseerd. Alleen indien strijd moet worden gevoerd tegen onwil, dan zal rechtstreeks met het weerspannige gemeentebestuur worden onderhandeld. 's Ministers heldere rede nam bij de goed- willenden de geopperde bedenkingen in vol doende mate weg. Slechts de soc.-dem. ble ven zich verzetten en betoonden daarmee maling te hebben aan het behoud van de gemeentelijke autonomie. Ze gaven er de voorkeur aan hun gevaarlijk politiek spel vooft te zetten; daar hebben ze de gemeen telijke autonomie desnoods voor over. Tenzij vandaag of morgen het verzet mocht ontwaken tegen de politieke tiran nie, die in ondeskundige en onverantwoor delijke roode partijinstanties wordt uitge oefendMaar is deze gedachte niet te mooi om daar verwezenlijkt te worden? 'Met flinke meerderheid ging het wetsont werp er door: 45 tegen 18. Tegen de revo lutionairen van alle ?ading, heeren zijn thans nogmaals gewaar schuwd. Waar zij in hun onverantwoorde lijke politiek mochten blijven voortvaren, daar zullen nog drastischer maatregelen worden toegepast om een eind te rryiken aan het roode" spel met de hoogste volksbe langen, waarbij die van werkloozeji en menschen met bescheiden inkomens het ergst bedreigd worden. Bij den aanvang der vergadering werd besloten de wijziging der Crisisinvoerwet op de agenda te plaatsen. Het initiatief-voorstel van Dr. Vos tot wij ziging der Winkelsluitingswet werd van de agenda afgevoerd, na eon verklaring van minister Verschuur, dat hij voornemens is zelf met wijzigingsvoorstellen te komen van zoodanigen aard, dat het beginsel der wet onaangetast blijft. Het schijnt, dat ten aan zien van de Zondagssluiting ook eenige te gemoetkoming, zij het van beperkten om vang, te wachten is. De 'neer Schouten in diceerde na deze mededeeling onmiddellijk vrijheid van houding voor de anti-rev. frac tie ten aanzien van de te wachten voor stellen. VERSLAG Winkelsluitingswet ln behandellne genom De heer BOON (lib.) stel is gekom vinnigheid bleef hullen. Voor enkele dagen mmmmsturing t herhalen, dan zijn de voorsteller der beraadslagingen over h( "Midden- voorgesteld. Voor be- De heer EOON (lib.) vond in de gedane mei doei ineen aanleiding om schorsing van de 1 landellng van het voorstel-Vos te vragen. De heer SCHOUTEN' I verklaarde, dal wijziging der Ambtenarenwet n.t. van de artikelen 12.» en 126. De heer DREES (s.d.) zag In het voorstel het toekennon van groote, vrijwel onbeperkte bs- vcegdheden aan de Regeering ten annalen van do geldelijke poBltle d« Thans is er geen uniformiteit ln allerlei sa ai isregellngen. Maar vroeger wilde men ai« riet. Bevoegdheid tot lngrUpen bestaat ni oor de Kroon' in provinciale regelingen ei •cor Gedep. Staten ln gemeentelijke en nnderi ook Lelijke Erkend werd. dat er ln crlslstiid rissen moeilijkheden konden zijn. Maar waar- n geen overleg bevorderd tusschen goltjksoor- ge gemeenten om to't meer eenheid te komen? Dnarto zijn de soc.-dem. bereid mede te werken. De Regeering wil echter ln de richting van mtrale regeling. Zjj zal daartoe een apparaat K'dig hebben van zekeren omvang en over- •langhebbendu organisailes. Voor de gemeenten werden noodlottige ge ileen van do regeling verwacht, mede als g- ;>)g van de bedenkelijke financieele en sociale pclltiek der Regeering. De soc.-dem. zUn niet bereid mede te werken >m aan de Regeering zoo groote bevoegdheid De heer KOOIMAN (v.d.) was ook niet erg •nthousiast, al verandert er principieel niets rnmers gaat alle bevoegdheid tot Ingrijpen >ver naar het centrale gezag en worden Gedep. Sta'ten uitgeschakeld. De Regeering zegt, dat van de bevoegdheid ri matig gebruik zal worden gemaakt en dat i geen doodend» uniformiteit beoogt. Dat mag Iheugen. Maar er komt toch doodende centra llsatle en het is de vraag of het centrale ge- het toezicht beter zal uitoefenen dan het loor Gedep. Staten geschiedt. De heer ICooi- op grend van z(Jn er- Hü a willen inschakelen, doi UaatsoliJk zijn ze immers deskundig schrijven eer de Kroon een beslissing De heer IJSSELMUIDEN (r.k.) vond het e at de vrijheid der gemeentebesturen w rg. zlin •kleind. Is het wel zoo leestanden wel zoo onredelijk In h< ingrijpende maatregel gerechtvaar digd Is? De Regeering spreekt van „richtlijnen" voor de salarieering. Wat zUn dat? Kindertoeslag, rcatregelen tegen gehuwde vrouwen of wel ■lifers? Te vreezen ls, dat i.a de salarissen de ïegcerlng zich met allerlei andere kleinig heden za] gaan bemoeien. De heer SMEENK (ar.) vond gelegenhelds- vetgeving niet zoo erg. nu verschillende ge- neentebesturen moeite met hun begrooting heb ben. Maar het staat toch eigenlijk nog anders? in de laatste jaren een streven naar meer eenheid en nu wordt deze UJn doorgetrokken, jote, niet door de omstandigheden gereeht- irdigde, verschillen tusschen I niet bliJv< rtbestaan. Ook in :hlllen onderling en de loonen in het georganiseerde vrije bedrijf. Die uitzonderingspositie zUn groote e loonei >le uit: irdlgd ln de overheid i i burgerij zware lasten oplegt. Voor ruw Ingrijp» ----- - antwoordeltJkheid. Be- lagere organen zich verstandig dan merken ze van dit wetsontwerp niets. Het ware leehto politiek als gemeentebesturen, die bv lalarlsregelingen wel zouden willen veranderen, dit nalaten. Dot geschiedt tegenwoordig met :p op de commissie-Schouten en dit rp. ZU brengen op deze wijze de ln gevaar. ïalen gang van zaken zal ingrijpen der Regeering tot de zeldzaamheden behooren: ooraf gaat echter overleg. -dem. laten zich door vrees lelden bij hun oordeel en niet door de objectieve regeling. De heer SNEEVLIET (r.s.p.) moest van het elsontwerp niets hebben, dat de rechtspositie in het gemeentcpersoneel ln gevaar brengt. De heer v. KEMPEN (lib.) was het geheel el den heer Smeenk eens; hl) drong aan op schakeling van O-edep Staten, evenals de -er Kooiman gedaan had. Omdat het wetsontwerp fascistisch was en flijkschakellng beoogde, verzette de heer WIJNKOOP (comm.) er zich met kracht tegen De heer RUTGERS v. ROZENBURG (c.h.) nbter ■hlllen bestaan. Die weg te nemen Is vol- delUk. Als de Regeering gaat zitten or de stoel van lagere organen, geschiedt het VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN, mr de Wilde, betoogde dat het wets- •p voortgaat ln de UJn van de Ambtena- >ezlcht Die ls noodlg. omdat de nlwikkeling In de richting van eenheid van eehtsposltle der lagere 'ambtenaren, dient te Do omstandigheden nopen daartoe, vooral ek, omdut de verschillen ln rechtspositie zoo :root, veel te groot, zijn. Vele lagere besturen beseffen nog onvoldoen- e de ernst van den economischen toestand en opt de Regeering er toe zich zelf met bil. dat ln een belangrijke partij ons vaderland vertegenwoordigers niet meer s vrije mannen kunnen handelen: Amsterdam ■oningen, Zaandam. Dat ls een gevaar voor autonomie. Begrijpen do soc.-dem. dat niet? ïverantwoordeUlka menschen gaan bU hen heerschen over de verantwoordelijke raadsleden. Tot heden toe is door Gedep. Staten slechts ,atlg Ingegrepen. Maar de verschillen zlin zoo ■nvangriik geworden, dat Ingrijpen niet ach- ■rwege mag blijven. BI1 eenvoudige gelüke be trekkingen bestaan verschillen van 4 600 gulden. Dat gaat niet aan. Uitbreiding van het repressief toezicht heeft In art. 126 plaats. Principieel brengt het wetsontwerp geen ver andering. De lagere organen blijven autonoom gerechtigd en verplicht regelingen vest te stel len Alleen zal ter bevordering van meer een heid, zoo noodig, de Kroon lngrUprn op keurige manier, ln plaats van Gedep. Staten. Dat kan alleen voordeel hebben. Immers elk college van Gedeputeerden ls aan eigen pro vincie gebonden en overziet het geheel niet. De centrale regeering kan bovendien beter be- oordeelen wet de algemeene financieele toe- rtand elscht. .De Regeering kan op ruime schaal blijven gebruik maken van ae voorlichting van Gedep. Staten en andere organen. Zb' zullen ook worden gehoord als regel. Met het oog op bul- het beter, dat niet im- Het ligt niet in de bedoeling uniforme scha bionen te maken. In eersten aanleg moeten de regelingen van de lagere organen zelf uitgaan. Doe die uit eigen beweging wat noodig is. oan gebeurt er niets. Moet worden ingegrepen, dan zal het Georganiseerd Overleg volkomen In geschakeld blijven. IngrUpen zal slechts geschie den bij volstrekte onwilligheid, maar dan is de ptilode voor overleg voorbij. Alleen de te dar- hond tot de kudde icht doortastendheid mag daarbU niet worden gemist De commissie-Schouten zal algemeene nor men aangeven voor de salarlsregelingen. De Regeering z-U op eigen verantwoordelijkheid van die rlchtlUnen kunnen gebruik maken. Ook tegen te lage salarlsregelingen zullen maatregelen worden genomen, Indien noodig. De wet zal alleen werken voor de kwaden; voor de goeden zal het zUn of zU er niet is! Alleen misbruik ten aanzien van de autonomie DE ERVAREN HUISVROUW weet altijd uit het goede het beste te kiezen. Daarom ge bruikt ze Maggi's Producten en verlangt steeds uitdrukke lijk Maggi's Soepen, Maggi's Aroma en Maggi's Bouillon. DE NAAM IS HET MERK VAN KWALITEIT r.oet en za] worden gekeerd. De heer DREES (s.d.) repliceerde. Ook hij betreurde, dat onbevoegde instanties landaten van raadsleden opolschen. Maar dat s ontstaan, doordat de algemeene 3 pet. regee- ingakorting op de gemcente-ultkeerlngen over MINISTER DE WILDE hoopte, dat het af keurend oordeel van don heer Drees over be- verantwoordelilke Iqstan- egon 18 stemmen. Tegen soc.-dem„ comm. en Sneevliet De vergadering werd verdaagd tot Dinsdag MOREELE WERKLOOZENZORG VERGADERING PROV. COMITÉ IN ZUID-HOLLAND. Het Provinciaal Comité in Zuiil-Holland van de Centrale voor werkloozenzorg hield dezer dagen een vergadering. Blijkens ontvangen berichten wordt slechts in 45 gemeenten in Zuid Holland iets gedaan, waarvan in 25 aan cursus en ontspanning aandacht wordt geschonkeq., In 6 gemeenten uitsluitend wat cursuswerk en in 14 alleen wa' ontspanningswerk. Het Provinciaal Comité besloot in enkele plaatsen nadere aandacht en belangstelling voor dit werk te vragen om zoo mogelijk tot stichting van plaatselijke comite's te geraken. Het comité is gaarne bereid, aan de plaat selijke comités alle voorlichting te ver strekken. Voor het ontwikkelingswerk kan subsidie van het rijk worden aangevraagd. Ook het werk in de werk- en leerkam- pen voor jongere werkloozen dient meer te worden bevorderd. De secretaris is de heer G. Moll. VIT TROPISCH NEDERLAND Koloniseeren in de tropen IS HET IETS VOOR EUROPEANEN? DE ZIEKE AVONTURIER De bezwaren van Nieuw-Guinea De Regeering wacht liever af .(Van onzen Indischen correspondent) Per luchtpost dd. 10 October. De verzwaarde zorgen voor het bestaan en de moeite om werk te behouden of te vin den richt en veler gedachten naar de kolonisatie in nog onbebouwde streken. Nu ook in Nederland de toestand steeds slechter en het uitzicht voor velen donkerder wordt, gaan dat. stemmen op, die roepen om kolo nisatie van Europeanen uit Holland naar streken als Nieuw-Guinea, waar reeds een begin van nederzetting bestaat door den ar beid van verschillende kolonis-tievereenigin- gen in Indië. Het is begrijpelijk, dat de verte en het nieuwe lokken en menig jongeman, die in Nederland al jaren lang vervolgd wordt door het spook der werkloosheid, zal met vreugde hebben gelezen van de pogingen, in Neder land aangewend, om mogelijkheid tot kolo nisatie naar Oost-Indië te verkrijgen voor Nederlanders, rechtstreeks uit het moeder land. Het is, ter voorkoming van teleurstel ling, wellicht voor velen niet ondienstig, iets te vertellen van hetgeen mij over de wen- schelijkheid, de kans van slagen en de moge lijkheden van kolonisatie door Europeanen in Indië, in het bijzonder in Nieuw-Guinea. bekend is. Want ik meen wel zeer sterk te moeten waarschuwen tegen kolonisatie van menschen, die niet eeist een jaar of wat in de meer geciviliseerde streken van de tropen hebben gewoond, naar een gebied als Nieuw- Guinea. Enkele jaren geleden bereikte mij uit Hol land het verzoek, om in het ziekenhuis ta Batavia een jongeman van omstreeks 30 jaar op te gaan zooken, die er niet zoo goed aan toe was. Veel bijzonderheden kreeg ik niet, alleen de mededeeling dat hij op het e.ilanrl Nieuw-Guinée ziek was geworden. Aanvan kelijk dacht ik met een ..koloniaal" te doen te zullen krijgen. Er zijn hier immers zooveel van die jongens, die in een dolle bui, of omdat bet avontuurlijke, hot handgeld en het mooie pakje in Holland lokten, daar teekenden voor het Tndische leger en dan hier teleurgesteld rondloopen, ziek worden of afzakken naar den kampong, of ook in subordinatie plegen om er uit ie komen. Want het leven van de Jantjes, even als dat van de matrozen, is hier alleen door te komen voor hen dm karakter en wilskracht hebben en zich nipt te snel laten ontmoedigen door het feit, dat hun in het vaderland gekoesterde verwachtingen niet uitkomen. Maar wie hierover nader ingelicht wil worden, vrage maar eens den Indischen legerpredikant, Ds G. van Duinen, d e thans met verlof is, voor het houden van een lezing over het leven van de Indische Jantjes. De man dien ik in het geweldige gou- vemementS7 eken-huis te Batavia bezocht, bleek geen Indisch soldaat, maar evenals zijn kameraad naast hem, een verongelukte kolonist uit Nieuw-Guinea. Hij had een be trekking gehad, was ontslagen en, avon tuurlijk als hij was, had hij zich aangemeld bij het comité om uitgezonden te worden naar N.-Guinea. Hij had nog een klein kapi taaltje voor de reis en de eerste jaren; hij was niet getrouwd en ging vol verwacht! rv het onbekende tegemoet. En hoewel do zaak toen nog zeer slecht geregeld was en er bijv veel te slecht werd geselecteerd uit degenen die zich aanboden zoo waren er o.a. ver schillende klantjes van Pa van der Steur on niet hepaald de beste! en er ook te weinig gereedschappen e.d. waren, beviel het onzen vriend toch best. Behalve het heete klimaat waren er veel bezwaren te Ook de plaats van vestiging scheen weinig YANG CHU. Ongeveer in denzelfden tijd, dat in Grie kenland, in zijn befaamden Atheenschen tuin, door den wijsgeer Epicurus (341—270 v. Chr.) voor zijn discipelen uit eenzettingen werden gegeven over een har monieus, genietend leven, vertoefde aan het van den Chineeschen staat Wei de filo soof Yang Chu, een zeer merkwaardige figuur, die op onderscheiden punten overeen komst met den oud-Griekschen genotsfilo- soof vertoont Over Yang C/hu's privé-hestaan is overi gens al heel weinig met zekerheid te zeg gen. Naar de zede der eeuw en des lands beschouwde de regeerende vorst hem als zijn gast, door hem onderdak en onderhoud te verleenen, evenals aan allen, die bewust streefden naar het bereiken van waarheid en wijsheid. In het beheer van zijn eigen dom en in het handhaven van zijn gezag in huiselijken kring scheen hij niet erg ge slaagd te zijn, oen eigenschap, welke hij met heel veel groote mannen gemeen heeft. Een en ander blijkt uit een onderhoud, dat de koning van Leang met hem had. Yang Chu zeide: „Het regeeren der wereld is even gemakkelijk als het omkeeren der handpalm". De koning van Leang zeide: „Gij hebt een vrouw en een bijvrouw, Meester, maar zijt niet in staat, ze te regeeren. Gij hebt een tuin van één are, maar zijt niet in staat, hem te wieden. Hoe kunt ge dan zeggen, dat het regeeren der wereld is als het omkeeren der handpalm?" Yang Chu zeide: „Sla de schaapherders gade, o Majesteit, Men staat een jongen van maar een voet of vijf toe een zweep tegen den schouder te dragen en honderd schapen voort te drijven. Hij wil ze oostwaarts doen en ze gehoorzamen hem. Iaat nu Yao een en ze gehoorzamen hem. Laat Yao een schaap voortslepen én Shen volgen met een zweep (namelijk twee vermaarde Chineesche regeerders), en zij zullen ze geen el vooruit krijgen. Visschen die een schip kunnen op slokken zwemmen geen smalle rivieren op. Zoo ook houdt een man, die belangrijke dingen beschikt, zich niet met kleinigheden bezig. Dit bedoelde ik". Iemand, die met zulk een zorgeloos gwnak de dingen over den kant kon laten gaan, eenvoudig omdat hij ervoor bedankte zich zijn gemoedsrust te laten rooven, is inder daad een merkwaardige verschijning! Over het leven zeide Yang Chu: Honderd jaar is de grens van een lang leven. Niet op de duizend bereikt deze. En ook al zou men de honderd halen, dan nog wordt de helft van dezen tijd in beslag ge nomen door de kinderjaren, waarin men on bewust is, en door den ouderdom, waarin men zwak is. Ook van wat overschiet gaat de helft onbewust heen aan slaap des nachts en aan den tijd, dien men des daags verbeu zelt Pijn en zorg, ziekte en vrees nemen van wat dan nog resteert de helft in beslag, zoodat men in werkelijkheid niet meer dan een jaar of tien heeft, om daarin te genie ten. En zelfs dén is er nog niet één uur ge heel vrij van bezorgdheid. De menschen worden gewaarschuwd n aangespoord door bestraffingen en beloonin gen. Zij worden voortgedreven en terugge duwd door roemzucht en door wetten. Ter wijl zij zwoegen voor één ijdel uur van roem of voor een praal, die hen na hun dood zal moeten overleven, gaan zij hun eigen een zame wegen. Wat zij hooren met hun ooren en met hun oogen zien, wikken zij zorgvul dig, om te weten wat goed is voor het lichaam en voor den geesL Zoo verliezen zij de gelukkige oogenblikken van het Nu en kunnen inderdaad ook niet één uur aan hun gevoelens toegeven. Waarin, in waar heid, verschillen zij van geketende misda digers? De Ouden wisten dat alle schepse len slechts voor een korten tijd in het leven wijlen, en plotseling den dood in moeten. Daarom gaven zij aan hun instincten gehoor, zij ontzegden zich niets dat !<in genoegen kon geven. Daar zij niet op oer belust wa ren, doch alleen hun natuur volgden ging hun leven gladjes. Zij deden niets misdadigs, en op roem en eer, rang en positie sloegen zij even weinig acht, als op de korte span van hun bestaan". Ergens elders zegt Yang Chu: „Armoede is niet goed, en weelde is even min goed. Wat dan wel goed is? Ik ant woord: geniet het leven en houd uw ge mak, want zij die weten hoe het léven tp genieten zijn niet arm, en hij die op zijn gemak leeft heeft geen rijkdommen noo digi" Yang Chu's filosofie is een typische stem uit een oud-heidensch verleden.....j geschikt; twee dagen reizen loopen! van zee af, zoodat de eenvoudigste dingen fabelachtig duur werden. En nu is het voor een rechtgeaard kolonist eerder een pretje dan een bezwaar, zijn eigen huis te móeten bouwen, maar als je er de noodige gereed schappen niet voor hebt, dan helpt 't niet of de boomen, die het hout moeten leveren, bij duizenden om je heen groeien. Zoo was men dus genoodzaakt, langer dan gewenscht, met anderen samen te wonen in het voor- Ioopig bivak, waar ,e 's avonds de muskie ten en ander ongedierte bij hoopen onder de lampen kon wegvegen, zoodat je maar snel achter de klamboe kroop als die tenminste niet al te veel gaten vertoonde. Wanneer je nu méar prophylactisch kinine slikte, bleef je, hoewel lang niet vrij van de steken, toch vrij van de besmetting der malar'amuskie- ten. Echter is overuaad van kinine weer geschikt om je de zoo gevreesde zwartwater- koorts te doen oploopen. De eerste maamlen hield onze vriend het ZONDAG 22 OCTOBER Hulzen (1875 M.) N.C.R.V. 9.30 u. of v**1 is de verzuchting van zoo menige vrouw, als ze op gezette tijden weer var. die doffe hoofdpijn te lijden heeft en zich heelemaal zoo onprettig voelt. Neem tegen dien tijd eens één of twee "AKKERTJES". Ge zult ver baasd staan over de goede werking en in 't vervolg i klachten meer hebben. 12 stuks slechts 50 cent Gebruikt dus voortaan ultslultendi troLseeren, niet het minst de verraderlijke malaria. er best uit ,al was hij met zijn geld, waar mee hij vrijgevig de anderen hielp, en liet verdere, dat hij had meegebracht, spoedig aan het eind. Sommige luie elementen stalen als de ra ven, wilden wel door anderen geholpen worden, maar hielpen anderen niet, zelfs zichzelf niet! Toch werd er wel wat bereikt; men ver bouwde 't een en ander dat men voor eerste levensbehoeften noodig had, maar het viel niet mee, om een stukje cultuurgrond op het oerbosch te veroveren. Evenwel, er wa ren reeds enkelen, die door geweldig door zettingsvermogen en onverdroten ijver de eerste moeilijkheden hadden overwonnen en ook mijn nieuwe kennis zou het volgens zijn zeggen er wel uitgehouden hebben, en zich daar, ver buiten de beschaving, wel een be staan hebben veroverd met behulp van de Papoea's, die er voor weinig geld per dag voor het zware veldwerk te buren waren. De streek bekoorde hem ook zeer door haar pracht, ondanks de hitte. En in de hooge verte lokten de blinkende toppen van het Sneeuwgebergte, waarheen een avontuur lijke Duitscher, die er al jaren in de buurt van Hollandia woonde, eens heen had willen trekken. Toen hij er echter na tien dagen reizen nog even ver vandaan was als on den eersten dag, gaf hij den moed maar op! De afstanden zijn ongelooflijk groot! Helaas, onze vriend werd ziek, zwaar ziek. De dokter van het district kwam slechts eens in de maand, meen Ik, ter plaatse en beval vertrek naar Ternate aan. een bootreis van dagen. Daar heeft hij met zijn eveneens zieke kameraad, die aan geelzucht leed, ellendige weken doorgebracht en toen hij eindelijk zoover opgeknapt was dat hij weer eenigszins kon reizen, kwam hij naar het ziekenhuis in Batavia, waar hij ongeveer een half jaar er over heeft moeten doen, om verder te herstellen. Want telkens kwamen de malaria- of de zwart waterkoorts-aanval len terug en hij beterde olechts zeer lang zaam. Zijn beenen zagen er ontoonbaar uit, gevolg van de beten van kleine oranje kevertjes die door de stevigst omgebonden beenwindsel been kwamen. Thans zit hij op een tuinbouwonderneming ergens in de ber gen van Java en hij betreurt het, dat zijn avontuur zóó is afgeloopen. Want de beko ring van het koloniseeren hield hom toch uog vast ondanks alle ellende. Nu is intusschen wel het een en ander verbeterd, maar toch geloof ik, dat slechts ijzers tei'ke en wilskrachtige, volhardende menschen uet kans op slagen naar Nieuw Guinea kunnen trekken m er te kolonisee ren, mits ze eerst enkele maanden op een andere plaats in de tropen hebben kunnen acclimatiseeren en tevens kennis hebben kunnen maken met de moeiten, die het heote klimaat veroorzaakt. Weliswaar kunnen zij inlanders het zware werk laten doen, maar zelf moeten zij toch ook aanpakken en dat bekomt hier lang niet eiken Europeaan goed. Wie dadelijk uit Nederland naar Nieuw- Guinea of een ander tropisch kolonisatie gebied zou reizen, zou zeer zeker zwaar te leurgesteld worden. Men telle vooral de ont zaglijke bezwaren er aan verbonden, niet gering. Eu wat de uitzichten aangaat: indien men eenmaal zoover komt dat men ziju product zou willen exporteeren. dan is het transport een groot bezwaar. Nooit zal men kunnen concurreeren met anderen, die op minder afgelegen plaatsen dezelfde gewassen ver bouwen. Eens in de maand komt de K.P.M.- boot Hollandia aandoen. Ongeveer twee we ken hee t deze er voor noodig, van Hollandia naar de groote exporthavens van Indië le komen. Zoowel dus de artikelen, die men voor dagelijksch gebruik noodig heeft, zijn door dat vervoer bijzonder duur als de art' kelen die men wil exporteeren. En dan moet men nog op het vervoer van de kolonie naar zee rekenen. Wie hier werkelijk wat zou willen berei ken. mag dan ook wel een groot stamkapi taal hebben en terdege eerst all kosten over rekenen. Maar menschen, die daarover t schikken hebben zullen zeker hun geld ni"t aan zulk een riskante onderneming wagen. Wel verre van geestdrift:gen te willen ont- 1 moedigen, meende ik toch sterk het licht te moeten laten vallen op de enorme be zwaren, die kolonisatie voor menschen uit Nederland vooral, naar Nieuw-Guinea mee Onlangs is hier ten departemente van Bin nenlandsch Bestuur een samenkomst van vereenigingen gehouden, die zich met kolo nisatie bezig houden. Ook in Indië toch zien velen uitkomst in kolonisatie. De vraag werd besproken, of de Regeoringgeen taak heeftop 3; Ps. 121 vs. 4. Tekst: Psalm 72 vs. aarna tot 12.15 Gewijde muziek. 00 nm. Gewilde muzlei» 73 va 14: 4. Aposl Geloc.f.abelV 5. Lezing Ts. 98: 6 Zingen Ps. 66 vs 2: 7. Gebed. 6. Inlei ding lot de p.eek. 9. Zineen Ps. 6S vs. 1. 2 en 16: 10. Prediking; 11. Dankgebed; 12. Zui gen Ps. 131 vs 4; 13. Zegen; 14. Orgel Daarna tot 7.45 nm, GewUde muziek. Daventry (15S4.4 M.) 8.20 nm. Kerkdienst (355.9 M.) 8.15 nm. Kerkdienst Midland Reg. (398.9 M.) 8.10 Kerkdienst. MAANDAG 23 OCTOBER 8.15 Concert 10.30 Morgendienst door Ds. N. P. E. G. van Uehelen te Hilversum 11. jO Lezen van Chr lectuur 11 30 Gramofoon 12.15 Gramofoon - 12.30 Orgel 2-o0 Voor de scholen 2.35 Gramofoon 2-45 Voor <1e Utóilk' n 3.15 Knippen en naaien 4.00 Bij bellezing door Ds. E. v Meer te Utrecht 5.00 Concert 6 30 Vragenuurtje 7.15 Ned. Chr. Persbur. 7.30 Vragenuurtje ri 00 Concert 9 00 Spr. dhr. R. Hagoorl foon 10.30 Voordracht 11.00 fuon 1.20 Orkest o.20 Gr» Orkest 1 50 11554.4 M) 12 20 I 05 i 3 20 Gramofoon 4.50 Orkest 6.50 Conceit Concert 11.20 Gramofoon 1.05 Gramofoon 3.20 Concert 4.45 Viool 5.00 z-ang 8 uO Zang Calundborg (11F.3.R M) 11.20 concert 2.50 Concert 7.50 OrkeBt 8.50 Zang 1.05 Orkest 1.50 «ramofo.-n 5.35 Orkest London Reg. (355 9 M.) 1».20 Concert 1.20 Concert 2.05 Gramofoon 6.50 Concert - 7.S5 Orkest 8.20 Coi t 9.20 Grai Md I a n d Reg. (398.9 M) 12 20 Or kas 1.05 Concert 6.t>0 Orkest 8.40 Con» foon' 12.20 Gramofoon 7.40 Grai dit gebied. Zij wenscht echter geen verant woordelijkheid Ln dit opzicht op zich te laden. Wel kan zij hulp verleenen en toezicht uitoefenen. Zoo heeft het Kantoor van Arbeid bijv. de selectie geregeld van de ndspirant- kolonisten, hetgeen men algemeen waardeert. Ook inzake keuze van terreinen men ia gelukkig niet aan Nieuwe-Guinea alleen ge bonden kan en wil de Regeering helpen. Maar over het algemeen neemt zij liever een afwachtende houding aan, om later, als dat noodig mocht blijken, wanneer de vereeni gingen hun werk zien uitgroeien, haar stand punt opnieuw te benalen. Het is een moeilijke zaak en voorzichtig heid is eisch, ook al zullen voor andere kolonisatieterreinen de be?//aren van Nieuw- Guinea misschien iets minder sterk gelden. WEEZENALMANAK 1934 ALS STEEDS 'N JUWEELTJE Hij is er weer: de nieuwe Weeaen almanak! 't Is de 63e jaargang al, maar hij zal weer een even gretig onthaal vinden als onze grootouders de verschijning der eerste jaar gangen hebben begroet Men kan er alles in vinden wat men in een goeden almanak pleegt te zooken: ka lender, feestdagen, posttarief, weekmarkten, Inhoudsmaten enz. Maar dat deze almanak met zijn tijd meegaat, bewijzen o.m. de ge gevens, die worden verstrekt omtrent motor- letters, radiostations enz. enz. En wat is het „mengelwerk" zooals men dat vroeger noemde weer interessant en keurig verzorgd: mooie schetsjes, pakkende gedichtjes, schitterende illustraties. Natuur lijk kan men er ook alles in vinden wat voor Neerbosch' Wecsinr;chting van belang is. 't Is in één woord een keurig boekje, waarmee de drukkerij der inrichting weer een pittig staaltje van haar technisch kun nen heeft gegever dat den lezer veel gemak en menig oogenhlik van aangename en leer rijke verpoozing zal bezorgen.cn dat bovenal zal aansporen om het kostelijk werk, door Van 't Lindenhout eenmaal begonnen, krach tig steunen. DE NOBELPRIJS VOOR MEDICIJNEN Toegekend aan den Amerikaanschen zoöloog Thomas Hunt Morgan Naar uit Stockholm wordt gemeld, heeft het Collegium van het Carolinjsche instituut van de Zweedsche Academie den Nobelprijs 1933 voor medicijnen toegekend aan prof. Thomas Hunt Morgan van het Califonmche instituut voor Technilogie te Pasadena wegens zijn ont dekkingen ir.zake de fss'+ies der chromoso men ten opzichte van de erfelynneia. Th. H. Morgan is 67 jaar oud en werd ge boren in Kentucky. Zijn chromosoom-theorie werd algemeen aanvaard. Van zijn werken worden genoemd: The Development of tho Prog's Egg, 1897; Regeneration 1901; Evolu tion and Adaptation 1903; Experimental Zoo logy 1907; Heredity and Sex 1913: Mechanism of Mendelian Heredity 1915; Critique of the Theorie of Evolution 1916: The theory of the Gene 1926. DE SLAAPZIEKTE VAN MISSOURI De „Dokter in Huis" van October (hoofd- red. Dr. J. Voorhoeve), geeft bijzonderheden oxer de slaapziekte .aan do Missouri, die niet de beruchte slaapziekte blijkt te' zijn, waarbij de tsétsé-vlieg in liet spel is, maar een hersenontsteking, die mot toenemende slaapzucht gepaard gaal, totdat het Imrt blijft stilstaan. Als de lijders genezen, ver- toonen zij verschijnselen van geestesziekte or lijden aan krampen, die op epileptische toevallen gelijken. Bacteriologen pogen nu een anti-serum te vervaardigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9