DONDERDAG 12 OCTOBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
MARINUS KAN HET NIET
ZEGGEN
DE BRANDWEER IS ONMIDDELLIJK
GEWAARSCHUWD
De houding van Dimitrof
Nadat Dimitrof uit de zaal was verwij
derd, is gistermorgen in het Rijksdaggebouw
het proces tegen Van der Lubbe en zijn
medebeklaagden voortgezet
Gehoord word eerst de politie-luitenant
Emil Lateit, die bijzonderheden gaf over de
ontdekking van de brandhaarden, het vin
den van een sportpet en een zelfbinder, die
aan Van der Lubbe bleken te behooren, over
de arrestatie (na 9 u. 25 m.) van Van der
Lubbe, die met ontbloot bovenlijf gepakt
werd en op een vraag antwoordde, dat hij
den brand had gesticht doch op de vraag
waarom hij het tad gedaan, niet antwoordde
maar slechts lachte. „Hij maakte in den be
ginne een zeer verwarden indruk op mij,
Eoodat ik een oogenblik geloofde met een
ikrankzinnige te doen te hebben. Ik merkte
echter al heel gauw, dat hij aandachtig
luisterde en ook zeer rustige antwoorden
gaf. Het gesprek du-urde slechts kort."
Een'ge dagen later ontmoette get Lateit
v. d. Lubbe jn den Rijksdag met een com
missie, die hij moest mededeelen welken
weg hij gevolgd had. Toen get op hem toe
kwam, nam v. d. Lubbe juist een doek uit
leen kast om den weg te Ivijzen.
De beschrijving die get. Lateit van zijn in
drukken op den avond van den brand had
gegeven, werd door v. d. Lubbe stilzwijgend
als juist aangenomen.
De procureur generaal dr. Werner: „De
getuige heeft op zijn weg overal resten zien
liggen van stukken goed. Kan hij daarover
iets naders mcedeelen?"
Getuige: „Het kunnen stukken linnen
goed en stukken van tafellakens zijn geweest
Naar schatting heb ik twintig dertig klei
ne stukjes zien liggen. Het zouden ook de
resten van v. d. Lubbe's weggeworpen klee-
gen geweest kunnen zijn."
Getuige deelt dan verder mee, dat i
guhn op den avond van den brand tegen elf
uur op het posthuis Brandenburgertor was
gekomen en had meegedeeld, dat hij te tien
minuten over negen voorbij den Rijksdag
was gekomen en uit portaal II een man had
zien komen, die ongeveer 1.S3 of 1.84 lang
was en zich in de richting van de Tiergar-
iten had verwijderd.
De deskundige brandweercommandant dr.
Sagner stelt geL Lateit een aantal vragen
<lie aldus beantwoord worden, dat get. bij
zijn eersten blik in de zittingzaal van den
Rijksdag den indruk had gehad, dat de zaal
nog te redden was.
Dr. Sagner herinnert er dan aan, dat bekl.
pv. d. Lubbe vier of vijf ruiten heeft ingesla
gen en minstens twee maal door het glas
moest klimmen. Hij vraagt get. of hij op be
klaagde ook bloedsporen of schrammen heeft
gevonden. Get. Lateit antwoordt ontkennend
Op een derde vraag van dr. Sagner ant
woordt get., dat hij liet onmogelijk acht
ihet donker in een onbekend gebouw als de
Rijksdag zich met groote snelheid te kun
nen bewegen.
Hierna wordt een pauze gehouden. -
Procureur-Generaal dr. Wem ex: „Zijn
ïiien avond S. A., S. S. of andere formaties
ivoor dc afzetting van de omgeving gebruikt?"
Getuige Lateit: „Ik heb geen S.A. of S.S.
itroepen om assistentie gevraagd en heb zul
ke troepen ook niet gezien."
Dr. Werner: „Er wordt beweerd, dat
clirect bij het begin, toen het revolverschot
werd gelost, zulke troepen voorbereid in de
buurt waren."
Get. Lateit: „Dat is onjuist,"
Onder doodsche stilte roept de president
Van der Lubbe weer aan de getuigentafel.
Van der Lubbe staat dadelijk op, doch aan
•het verzoek van den voorzitter zijn hoofd
jtoch t.ns op te lichten voldoet hij niet.
President: „Antwoord nu eens op mijn
Vraag. U hebt de verklaringen van get. Lateit
gehoord. Hebt U daarover iets te zeggen?"
Van der Lubbe: „Neen."
President: „Waren die verklaringen
too juist?"
Van. der Lubbe: „Dat kan ik niet zeg
gen."
President: „De verklaringen komen
voor het grootste gedeelte overeen met wat
U zelf verklaard hebt. Was het juist wat de
getuige zei? Vertel nu eindelijk eens wat?"
Na een lange pauze komt weer het mo
notone antwoord: „Dat kan ik niet zeggen"
Torgler's verdediger, dr. Sack springt op
tn .roept: „Wat beteekent dat nu? Wil hij
dat niet zeggen of kan hij het niet zeggen?"
Er verloopen dan eenige minuten zonder
idat v d. Lubbe op deze vraag reageert Hij
wordt nogmaals tot spreken aangemaand
ook door zijn verdediger dr. Seuffert, maar
het is nutteloos, want ook terwijl het in de
zaal doodstil is hoort men van v. d. LVbe
biets.
President: „Ik verwacht hier weinig
feucces van. Ik heb het reeds dikwijls ge
noeg geprobeerd."
De Proc u reu j Gene raai Dr. Werner, wijst
erop, dat beklaagde Van der Lubbe gisteren
op de vraag, of hij helpers had gehad had
geantwoord: „Dat kan ik niet zeggen". Dr.
Werner acht het zeer opvallend, dat be
klaagde Van der Lubbe op dergelijke vragen
niet met „ja" of „neen" antwoordt, maar
met <le woorden: „Dat kan ik niet zeggen".
Naar zijn overtuiging moet men daaruit con
cluderen, dat de beklaagde het niet zeggen
wil, dat het een geheim is en dat hij zijn
medeplichtigen niet wil verraden.
In de nu volgende bespreking komt uit. dat.
4e 9.14 het eerste brandweeralarm was ge
geven en te 9.32 uur het vijftiende, welk
Jaatsteafkomstig was van den hoofdbrand-
tneester Gempp.
Dr. Sack (Torglers verdediger): „Hoofcl-
brandmeester Gempp komt ook als getuige.
Hij leeft nog." (Vroolijkheid) „Ik moet
daarop wijzen, omdat ik te Londen de ver
klaring van Grzesinsky gehoord heb: „Wan
neer het grootste alarm niet. gegeven is,
moet .het verboden zijn geweest".
Als volgende getuige wordt de eveneens
als deskundige gedaagde Prof. Dr. L e p s i u s
gehoord. Hij kwam op 28 Februari, dus den
dag na de brandstichting, in den Rijksdag
om onderzoekingen te doen. Beklaagde Van
der Lubbe bevond zich eveneens in den
Rijksdag. Getuige heeft Van der Lubbe uit
voerig ondervraagd en hem toen nog eens
bij zich laten komen. Prof. Lepsius ver
klaarde: „Van der Lubbe bleef in hoofdzaak
bij wat hij mij de eerste keer had verteld
Ik was verbaasd, dat hij zelfs voor kleinig
heden oen zeer nauwkeurig geheugen had.
Hij wist nog of hij van links of van rechts
de brandbare stof onder de kieeden of op
de sofa had geworpen. Hij maakte een zelf
verzekerde cn ook een zeer intelligenten in-
IHij vertelde mij eerst hoe hij door het ven
ster naar binnen was geklommen en het eer
ste vuur aanstak, om in het donker licht
te hebben. Op mijn vraag, of hij alles alleen
gedaan had. a"♦woordde hij bevestigend. Ik
vroeg hem toen wat voor zin het had, het
gebouw aan tc steken, cn hij antwoordde
mij in Hollandsch-Duitsch: „Die ganze
maatschap p ij muss kaputt gaan"
President: „Heeft hij U gezegd, dat
hij de zaal zelf heeft aangestoken?"
Prof. Lepsius: „Hij vertelde, dat hij in
het midden van de rechtsche zijgang met
zijn laats:c vuurmaker het gordijn in brand
had gestoken, de zaal zelf niet Iiij gaf
openlijk en fanatiek toe, dat hij uitsluitend
de bedoeling had destructief tegenover den
staat op te treden."
Procureur-Generaal Dr. Werner: „Hij
wilde dus volgens den Communistischen ge-
dachtengang een omwenteling lot stand
brengen."
Prof. Lepsius: „Ongetwijfeld".
De Nederlandsche tolk legt dan iu ver
band met het geciteerde Nederlandsche
woord „maatschappij" de beteekenis daar
van volgens het Duitsche begrip „Gesell-
schaft" en maatschappelijke orde uit
De Senaat trekt zich dan terug om te be
raadslagen over het verzoek van advocaat
Dr. Teichert, ten aanzien van Dimitrof. Na
korte beraadslaging deelt Dr. Buenger
mede:
„De Senaat heeft besloten, aan het ver
zoek \an den advocaat Dr. Teichert, om den
tegen beklaagde Dimitrof genomen uitslui
tingsmaatregel voor den duur van het ver
hoor der ooggetuigen op te heffen, geen ge
volg te geven."
De volgende zitting wordt gehouden Vrij
dagmorgen te 9.30 uur.
Hedenavond te 8 uur zal het onderzoek
ter plaatse met de ooggetuigen voorliet Rijks
daggebouw plaats vinden.
Sneevliet en Van der Lubbe
Het communistische Tweede Kamerlid H.
Sneevliet heeft den Minister van Justi
tie verzocht de Rotterdnmsche recherche te
willen opdracht geven hem don naam mee
le deelen van den persoon, die, volgens me-
dedeeling van een uit Duitschland overge
komen politie-commissaris, schriftelijk
de Duitsche autoriteiten heeft doen weten,
dat Van der Lubbe eens of meermalen met
Sneevliet reizen naar Duitschland zou heb
ben gemaakt. Sneevliet noemt dit bericht
absurd omdat hij nimmer persoonlijk in
aanraking met Van der Lubbe is geweest
en zegt niet zonder meer te willen berusten
in de benadeeling van zijn belangen door
deze mededeeling.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Huizen (vac.-W. L. Mul
der, toez.), B- Batelaan te Barneveld. Te
Rouveen, F. van Asch te Wierden. Te
Sneek (vac.-H. W. te Winkel), A. Hijmans
te Nijverdal.
Bedankt' Voor Oud-Vossenuer en W
lige-Langerak, cand. H. Hienscn te Veene
daal.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Leiden, J. D Barth te
Borssele en W. C. Lamain te Rotterdam-
Zuid.
Te Teraeuzen, J. D- BartL
ONTWAPENINGSCOMPROMIS
MOGELIJK?
Berichten uit Genève spreken van de bo
reiking van een FranschEngelschAme-
rikaansch front tegen de herbewapening
van Duitsdfoland.
Volgens een officieel Engelsch bericht,
zou in dezen algemeene principieele over
eenstemming zijn bereikt.
Van Amerikaansche zijde geeft men ech
ter een anderen kijk op het resultaat der
besprekingen en wordt gezegd, dat van een
eensgezind' front der drie mogendheden op
geen enkele wijze kan worden gesproken,
dat geen besluiten zijn genomen of verbin
tenissen zijn aangegaan.
In het middenpunt der bespreking zou
eeleer hebben gestaan de kwestie op welke
wijze de conferentie, welke op 16 October
zal bijeenkomen, zal worden voortgezet Ge
dacht zou zijn aan een vijfmogendhedenbe-
spreking.
VOLKENBONDSVERGADERING
DE JODENKWESTIE
Tweede gedeelte van de resolntie verworpen
De VoUikenbonds-Assemblée behandeildie in
haar plenaire zitting de door de ze&de com-
nieeie aangenomen Fransche ontwerp reso-
uüe, waarin de minderheden- en Joden
kwestie wordt behandeld. Zonder discussie
svead met algemeene stemmen het eerste
deel der resolutie aangenomen. Met het
tweede gedeelte, dat de mogendheden ver
plicht het algemeen beginsel] der minder-
hedenibesdherming ook toe te pa«sen. oip die
onderdanen, die ziah ren de m-eerdienheid
der bevolking onderscheiden dooi- ras, reü-
ie of taak was diiit niet het geval.
De Duitsche vertegenwoordiger, gezant
Von Keiler, verklaarde, dat de Duitsche
delegatie dk tweede gedeelte van die cint-
orp-resolutie moest afwijzen.
De voorzitter Te Water zag zich dienthaJlve
genoodzaakt te comoliudieeren, dat, de voor
alle beefliuiten der VolkenhondsassemibWe
noodzakelijke eenstemmigheid niet bereukt
worden, zoodat hot tweede gedeelte der
resolutie ails verwcupen moest worden be
schouwd
De Duiisóhe regeening heeft hierdoor elke
internationaile behandeling van het Jood-
fiche vraagstuk onmogelijk gemaakt en
slechts haar medewerking verleend aan de
algemeene resolutie over gelijke behandeling
dor ailgemeene minderheden.
een korte slotrede van president Te
Water ging dc assemblee daarna ui-toen.
EX-KEIZERIN ZITA IN BOEDAPEST
Ex-keizerin Zita is uit Rome te Boedapest
aangekomen. In haar hotel heeft zij een de
putatie van monarchisten onder leiding van
hertog Hchenberg ontvangen. De ex-keizn-
verleende audiëntie aan 75 monarchis
tische aristocraten, die haar in de volgorde
an hun rang werden voorgesteld volgens
het strenge ceremonieel van het voormalige
Weensche Habsburgsche hof. Men is van
meening dat dit bezoek van ex-keizerin Zita
een politiekcn achtergrond heeft; ofschoon
naar buiten als reden voor het bezoek
de ex-keizerin aan Italië het Heilige Jair
genoemd wordt meent men toch, dat
langdurige gedachtenwisseling met Musso
lini en het bezoek aan het Italiaansrhc ko
ningspaar een politieke beteekenis hebben
gehad.
BOND VAN CALVINISTEN
Te Den Haag heeft vorige week verga
derd de „Bond van Gereformeerden (Calvinis
ten"), waarvan voorzitter is Prof. Dr. V. H.
Rutgers te Amsterdam en medeleden van het
Moderamen zijn Prof. Dr. V. Hepp te Amster
dam en Prof. Ir. C. M. van Wijngaarden te
Delft. Er verscheen een kort persbericht, waar
in gewag werd gemaakt van een aanstaand
Congres in Nederland. Dr. K. Schilder wees
echter in de „Reformatie" op, dat niets
rd gezegd over tegemoetkoning aan de
ernstige critiek door vele Gereformeerden op
den Bond uitgebracht.
Dr. J. van LonkKuyzen, van Zierikzee, mede
stichter en een der leden van den Bond, deelt
ia voor z(jn lidmaatschap bedankt te heb
ben, in zjjn „Kerkbode" een en ander mee
over wat ter vergadering verhandeld is. Hij
schryft, dat de vergadering onder leiding van
Prof. Rutgers, Prof. Hepp en Prof. Van Wijn
gaarden, „met bitterheid stond tegenover de
critiek van zoo goed als geheel de Geref.
pers" dat men „duidelijk toonde om heel de
critiek van het Geref. volk geen zier te geven"
en wel straks „een internationaal congres ge
houden zal worden, niet zonder opzet met
ostentatie, maar dat iedere fanfarestoot een
dolksteek zal wezen in het hart van het Geref.
volk naar wiens stem men niet wil hooren".
Dr. Van Lonkhuyzen licht deze scherpe cri
tiek dan nader toe, vermeldend, dat de Bond
op den grondislag staat „der H. Schrift en
mitsdien van de Nederlandsche Geloofsbelijde
nis en den Heidel bergschen Catechismus en
de 5 ^Artikelen tegen de Remonstranten",
doch in de notulen vastlegde, dat „deze woor
den met zorg zoo zijn gekozen, teneinde dat
alle richtingen er zich in kunnen vinden".
Daarmee doelde de Bond op het lidmaatschap
van Gereformeerden uit de Geref. Kerken in
Hersteld Verband en op het lidmaatschap o.a.
van den in de Geref. Kerken afgezetten pre
dikant Dr. J. G. Ubbink, te Zevenhoven, Ds. J.
O. Aalders (Geref. Kerken H.V.) was bestuurs
lid. eveneens Dr. J. G. Ubbink.
Van Geref. kerkelijke zijde was en
gebracht, dat tegen samenwerking met Cal
vinistisch gezinden uit anderen kring als
danig geen bezwaar bestond, doch dat
deze samenwerking niet wilde op den grond
slag der 3 Formulieren van Eenigheid, daar
de Generale Synoden der Geref. Kerken had
den beslist, dat onderscheidene dezer h<
van de 3 Formulieren van Eenigheid ernstig
afweken en dus een aanvaarden van samenwer
king met dezelfden op denzelfden grondslag
een kaakslag zou zijn in het aangezicht der
Geref. Kerken, waartoe men zich niet wilde
leenen.
De vergadering besloot hierop met scherpe
afwijzing, aldus deelt Dr. van Lonkhuyzen
mede, dat herziening van den grondslag zelfs
niet overwogen zou worden.
u was voorts een brief ingekomen
I. Aalders (Geref. Kerken H.V.), dat hij als
bestuurslid bedankte en eveneens bedankte
Dr. J. G. Ubbink in het eind der vergadering
als bestuurslid. „Maar met vinnigheid werd
besloten, dat geen der ingenomen richtingen
zal uitgesloten worden".
Ook Dr. van Lonkhuyzen deelde thans mede
te bedanken, het betreurend, dat de Bond door
het op onzuivere wijze verbinden van richtin
gen onder niet-eerlijke leuzen, de Gerefor
meerden afstootte en van het Nederlandsche
Calvinisme in geenen deele representatie mocht
heeten.
Ook in de „Reformatie" treffen wij
hand van Dr. K. Schilder een ernstig critisee-
rend artikel aan, dat met name vraagt aan
den theolog^-eben praeadviseur der Generale
Synode te Middelburg, Prof. Dr. V. Hepp, hoe
hy ter Synode op grondslag der 3 Formulieren
Dr. J. G. Ubbink kan helpen veroordeelen als
on-gereformeerd en tegelijkertijd met hem
anderen in een organisatie kan zitten van
reformeerden op grondslag dezer zelfde drie
Formulieren van Eenigheid. „Wij willen graag
eten, waar we aan toe zijn. Zulk een Bond
kan niet volstaan met een paar simpele kran
tenregeltjes, dat hij in het jaar der Eeuw
herdenking der Afscheiding buitenlanders zal
recipieeren laten door personen, die pas na
twee, drie Synodes der Gereformeerde Kerken
als niet meer Gereformeerd onder veel hoon
buitenstaanders zijn gekarakteriseerd".
BELGISCHE VERDEDIGINGSPLANNEN
DOOR DEN KABINETSRAAD
GOEDGEKEURD
De Belgische minister van Defensie, De-
èze heeft gisteren zijn plannen aan den
onder voorzit te rschrap van den koning gi>
houden kabinetsraad voorgelegd.
Deze plannen zijn met algemeene stem
men goedgekeurd.
Het betreft in hoofdzaak verdedigingswer
ken aan de Duitsche grens en op de hoog
vlakte van Hervé bij Luik de uitbreiding dor
eskaders jacht- en bonibardcmentsvliegtuj-
versterking der iware artillerie, aan
maak van munitie en de opvoering van het
aantal der automatische wapenen.
De kosten zullen ongeveer 750 millioen
franken lredragen.
De plannen zullen binnenkort aan de Ka
mer warden voorgelegd-
BAPTISTEN.
J. B. de Neef, Bapt predikant te
Vrieschcloo, schrijft ons naar aanleiding
m een ingezonden bericht het volgende:
In het nummer van 5 October j.L komt
onder de rubriek Kerknieuws het een en
ander voor over de Baptisten.
Daarin worden, voor wat het numerieke
betreft, verschillende onjuiste getallen ge
noemd. Zoo is allereerst het aantal Bap
tisten in Nederland belangrijk meer dan
„nauwelijks 2000". Volgens de statistiek van
de Unie van Baptistengemeenten in Neder
land bedroeg op 1 Januari 1933 het aantal
leden van bij de Unie aangesloten Gemeen
ten 4259, terwijl bovendien nog enkele
Gemeenten niet geünieerd zijn.
Voor Duitschland wordt vermeldt 45000
leden. Volgens het Jaarboek van den Bond
van Duitsche Baptistengemeenten was het
aantal leden op 31 December 1932 69.828,
dus bijna zeventig duizend. De statistiek
van den Wereldbond van Baptisten noemt
het totaal aantal leden in 1932 10.882.279,
dus bijna elf millioen. Uw berichtgever
heeft mogelijk een zeer oud Kerkelijk Jaar
boek geraadpleegd en is daardoor tot de
kleineering gekomen.
Verder kan nog vermeld worden, dat niet
de verwerping van den Kinderdoop het pri
maire bij dc Baptisten is. De Baptisten
willen zijn een Gemeente van geloovigen op
Bijbelsche grondslag en het verwerpen van
den Kinderdoop is daarvan een gevolg.
Dat er uitwassen zijn onder die veelheid,
is niet te verwonderen cn dat wordt door
het meerendeel betreurd. Die uitwassen
worden achter voor het meerendeel gevon
den in het land van do -welhaast onbe
grensde onmogelijkheden; in 'ons land noch
ia Duitschland vindt men ze zoo.
GIFTEN EN LEGATEN.
Tp Heeg (Fr.) heeft wijlen de heer J. J.
Attema aan de Zending der Geref. Kerken
in Friesland een legaat van f KW aan
de Geref. K<jik te Heeg een legaat v^i X200U
besproken,
Namens de Justus-Commissie te Brussel
vraagt de heer L. Z ij 1 s t r a d'Oultremont-
straat 17 (Jubelpark), aldaar, plaats voor
het volgende:
Voor eenigen tijd is in de Kerkelijke pers
publicatie gedaan van de correspondentie
adressen der Justus-Commissies, welke zich
bij het Centraal Verband heibben aangeslo
ten.
Hieronder behoorde ook Brassed. Al zal
het aantal van hen, die zich hier komen
vestigen, niet zoo groot zijn als dat ii
groote steden van Holland, toch is
werk van voorlichting en advies ook hier
zeer gewenschL
Juist omdat de werkkring wel bijni
ker valt buiten de Gereformeerde geestes
sfeer, en de Kerkelijke kring in Brussel zoo
klein is, i« het van uitteimate groote be
lang, dat men zich van te voren oriënteert
inzake huisvesting, kerkelijk en veroenigings
leven.
Daartoe willen wij gaarne medewerken.
Maar het is een ander feit, waarop we uw
aandacht in het bijzonder willen vestigen.
De Commissie wenscht haar doel, het be
strijden van den kwaden invloed van „het
stadsleven", zoo ruim mogelijk te interpre
teeren. Een groote stad brengt altijd moei
lijkheden mee, niet het minst voor op zich
zelf staande personen, en dat geldt voor
Brussel misschien wel in dubbele mate.
Het is waar, wat Dr. C. Bouma schreef:
,Het is onbegrijpelijk, hoe ondoordacht ver
schillende personen er maar op los gaan
in de stad. En nog meer, hoe zelfs hun oudiexs
vaak geen oog schijnen te hebben, hoe groo
te dingen op het spel staan".
Het zal u duidelijk zijn, hoe veel gei
keijker nog in Brussel de banden met Kerk
Vereen igmg worden doorgesneden, dan
ergens elders.
We vormen hier een klein groepje midden
in een wereldstad; in de werkplaatsen, op
het kantoor of waar dan ook, mist men
omgang met gelijkgezinden; de afstanden
laten niet toe elkaar dikwijls op te zoeken,
de zuigkracht naar de wereld is bijzonder
sterk.
Zoo komen er hier die aanvankelijk nog
mee doen, en dan afdrijven en heen gaan.
We ontmoeten ze, mannen en vrouwen van
Gereformeerde afkomst, die als wrakken
aanspoelen, en zoo ze niet geholpen worden,
dreigen onder te gaan.
We kennen ze, die een vooraanstaande
plaats in andere Kertaen hebben ingenomen,
dooh wier voeten de drempel van onze Kerk
nog ni«t hebben betreden.
En eindelijk komt het voor, het in onze
Zommissie zitting hebbend Kerkeraadslid
deed er melding van, dat de Kerkeraad
bericht ontvangt, dat iemand, overgekomen
een Gerof. Kerk in Nederland, zich in
Brussel heeft gevestigd of dat doopbewijs is
ontvangen, en dat ze nooit op de opgegeven
adressen zijn geweest.
Daarom komen we met het volgend drin
gend verzoek tot ieder Gereformeerde in
Nederland: Wanneer U familie of kennissen
hebt, die zich in Brussel of omgeving heb
ben gevestigd en waarvan U vreest of zeker
weet, dat ze zich niet bij de hier bestaande
Geref. Kerk hebben gevoegd, weest U dan
zoo vriendelijk om hun naam en adres, liefst
ook enkele bijzonderheden, ons op te geven.
Wij willen ze dan eens bezoeken en alles
doen cxm, onder Gods regen, kerkelijke be
arbeiding weer mogelijk te maken.
KERKGEBOUWEN
Te Den Haag heeft de Geref. Gemeente
de voormalige Bethlehemskerk in de Breed-
straat van de Kerkvoogdij der Ned. Herv.
Gemeente aldaar aangekocht, teneinde die
te gebruiken als plaats van samenkomst. De
Gemeente komt thans samen in een eigen kerk
gebouw aan de Zuid-Buitensingel.
Te IJ m u i d e n-0 o s t heeft de Kerke
raad der Ned. Hervormde Gemeente besloten
begin te maken met den bouw van de
we kerk aan den Velserduinweg. De bouw-
bedraagt plm. f 60.000, terwijl bet bouw
fonds op het oogenblik ongeveer f 15.000 be
draagt. De gronden werden gratis beschikbaar
gesteld door Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van
ITogelanden. Ontwei*per van de teekening is
rle heer F. B. Jantzen F.Gzn., architect te
Amsterdam. De kerk zal aan ruim 500 perso
on zitplaats bieden. Aan de Kerkelijke
Besturen is een verzoek gericht om den bouw
te suteidieeren.
GHR. NAT. VAKVERBOND
Bespreking van de verhouding van het
C.N.V. tot het Ziekenfondswezen
WOEDT DE SAMENWERKING
VERBROKEN?.
Op de laatste algemeene vergadering van
het C.N.V. zou de voorzitter de heer K.
Kruithof een referaat houden over het
ziekenfondswezen. Destijds werd dit refe
raat uitgesteld en bepaald dat later een
vergadering zou worden gehouden van het
Alg. Bestuur van het C.N.V. met de bestu
ren van de Besturenbonden.
Gister heeft bedoelde bijeenkomst te
Utrecht plaats gehad. Het uitvoerige prae-
advies van den voorzitter van het C.N.V.,
de heer IC. K r u i t h o f, had als conclusie.
de praeadv
seur
van
meening is, dat het aanbeveling
verdient, dat het C.N.V. zal terug
komen op zijn besluit van 7 Septem
ber 1928, waarbij het algemeen be
stuur van het GN.V. het verzoek tot
samenwerking van de Landelijke
Federatie tot behartiging van het
Ziekenfondswezen heeft aanvaard.
Referent adviseerde: Het C.N.V. be-
slisse thans allereerst tot uittreden
uit den Alg. Raad en mitsdien tot
verbreking van de samenwerking
met de Landelijke Federatie en het
N.V.V. Het C.N.V. ga niet voort met
z.g. neutrale onderling beheerde zie
kenfondsen en 't oprichten en ver
sterken. Het besluite voorts met
handhaving van zijn voorkeur van
door de verzekerden zelf begeerde en
gestichte ziekenfondsen ten spoedig
ste met de Commissie voor Samen
werking tusschen het C.N.V. en de
Algem. Chr. Sociale bonden in over
leg te treden tot het inzetten van
een actie door heel de Christelijke
Arbeidersbeweging voor oprichting
en instandhouding van eigen onder
ling beheerde ziekenfondsen.
De heer J. K. R i e t d ij k, secretaris van
den Chr. Bond van Verzekeringsagenten en
Ziekenfondsbodcn. constateerde, dat de
zienswijze van den praeadviseur ten aan
zien van de ziekenfondsen gewijzigd is.
Spr. verheugde zich daarover. De strijd van
Algemeenen Raad is er een om de
macht over de ziekenfondsen. Het N.V.V.
tracht den Alg. Raad dienstbaar te maken
aan zijn propaganda. Daarom is noodzake
lijk, dat het C.N.V. uit den Algem. Raad
treedt. Diepgaande studie is hier noodig.
De Chr. Sociale beweging heeft hier een
taak.
De heer J. R. van Ni ero p (secretaris
Utrechtsche Chr. Besturenbond) toont dank
baarheid voor wat het C.N.V. en speciaal de
Verbondsvoorzitter op het gebied van het
ziekenfondswezen tot stand bracht. Spr.
betreurt evenwel de conclusie van het prae-
advies. De U.C.B. heeft hier veel gedaan en
de leden gebracht in een onderling beheerd
ziekenfonds, dat in handen was van de
modern georganiseerden, maar waarin nu
ordt samengewerkt.
Moet nu de U.C.B. ea.n de leden der bij
hem aangesloten organisaties adviseeren
weer uk het bedoelde fonds te gaan?
Het C.N.V. had nooit moeien besluiten om
samen te werken met het N.V.V. Men kan
ren het NVV ten allen tijde iets dergelijks*
als met de terreur in IJmuiden verwachten
Nadere etudiie over het vraagstuk is noodig.
Het arbeidsterrein der Ohr Besturenbonden
zat moeten worden herzien, omdat het zie-
kenfondswerk thans niet tot de taak der
besturenbonden kan worden gerekend. Er
zullen groote moeilijkheden zijn te overwin
nen bij de stichting van eigen onderlinge
Weerbericht.
Het dunne pelltje geeft den vorigen stand aan
Hoogste stand te La Coruna 765.9.
Laagste stand te Haparanda 725.3.
Stand vanmorgen halftwaalf 761.5.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te ~»e Bilt)
Meest matige W. tot Z.W. wind. half be
wolkt, weinig of geen regen, later iets
zachter.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt 11 Oct. 8.30 n.m. aan
alle posten: Weest op uw hoede.
THERMOMETllRSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 14.2 C.
13 OCTOBER
Zonsopgang 6.23 u.; Zonsondergang 5.10 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
13 OCTOBER
Van 's avonds 5.40 u. tot 's morgens 15.54 tt.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Heden Vorig
ïVurtzbnrg C 0.00
tttraateburg 2.12 -2.12
Breis b J.< 9 1.04
Rheinfelden 2.07 -2.0t
Kehl 2.35 2.37
.Vlaxan 3.70 3.60
ishelm
Mannheim
hingen
2.26 2.24
0.99 0.98
0.10 -0.06
1.24 1.28
Canb
Coblenz
Trier
Keulen
Rührort
Wesel
1.10 1.12
1.38 1.40
-0.04 -0.27
0.91 0.97
-0.61 -0.49
-0.83 -0.84
0.42 0.40
0.34 0.38
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
Delfzijl
TerecbelIlDg 2.19 1M2
Harlingen 2.55 16.10
Den Helder 0.25 13.35
LJrauioen 10.01 22.40
H v. Holland 9.10 21.50
20 22.00
46 23.18
13 October
5.01 17.59 Hellevoetel. 9.41 22.22
Willemstad 10.41 23.26
Krouwersh.
Zierikzee
Wemeldinge
Vlissingen
8.53 21.34
9.07 21.59
9.36 22.22
8.16 20.58
8.34 21.35
8.57 21.52
ziekenfondsen. Is er een Chr. Vereenaging
waarmee men zou kunnen samenwerken?
Spr. betwijfelde of de Mij voor Geneeskunst
zaJ willen medewerken.
Vensohiililende sprekers brachten ook be
zwaren van practisohen aard naar voren, eri
wezen er op dat naar hun meening op dit
gebied wel samenwerking mogeliijk is
De heer Kruithof beantwoordde dc
sprekens en hield met veel aandrang zijn
ingenomen standpunt vast.
Tenslotte werd bepaald, dat het
Alg. Bestuur van het C. N. V. bin
nen korten tijd een besluit zal
emen.
Met belangstelling mag worden afgewacht
hoe deze zaak zich verder zal ontwikkelen,
daar zij van ingrijpend belang mag worden
geacht zoowel voor de Chr. Vakbeweging
als voor de Alg. Chr. Sociale Bonden.
NED. CHR. FILMGENOOTSCHAR
VERTOONINGEN VAN SPREKENDE
ORANJEFILMS
Het Ned. Chr. Filmgenootschap verzoekt
ons het volgende te willen mededeelen:
De mogelijkheid wordt door ons Genoot
schap opengesteld voor comdté's in verschil
lende plaatsen, Oraaijevereenigangen, e.d..
om voonstelilüngen te angauiseeren van
Oranjefitóis. Het N. C. F G verkreeg nl. de
beschikking over de film ren het huldigingts
défilé in Amsterdam en de huldiging van
H.M de Koningin (Opening Staten Gene
raal) in den Haag en draaide deze film deze
week te Utrecht voor meer dan 2000 kin
deren, die in kdeeverband onder don school
tijd de voorstelling kwamen bijwonen. Indien
schoolbesturen of hoofden van scholen deze
sprekende films vviililen doen vertonnen voor
de leerlingen hunner scholen, dan gelieven
zij zich te wenden tot het adres van het
N. C. F. G. Technische Dienst W. D. Oppen-
heim, Antonius Mal-thaeiuslean 33 te Utrecht.
Combinaties van school vooretellingen en een
Oranjeavond zijn zeer beet te maken, waar
bij dan het programma voor de avondvoor
stellingen wordt aangevuld met andere films
betrekking hebbende op hiet Oranjehuis, naar
keuze.
Gemengd Nieuws.
BRANDEN.
Te Alkmaar is brand uitgebroken in
het café van v. d. Pijl. De bewoners waren
niet aanwezig, zoodat het vuur, toen het
ontdekt werd, reeds ver om zich heen had
gegrepen. Het café brandde geheel uit. De
brandweer had zwaar werk de belendende
peroeelen te behouden. De schade wordt
door assurantie gedekt. De politie stelt een
onderzoek in.
Te Kampen is door onbekende oorzaak
de boven verdieping van het pand aan de
Oudestraat, waarin de firma H. Mali een
zaak drijft in speelgoed en galanterieën,
uitgebrand. Een groote voorraad goederen
werd een prooi der vlammen. Verzekering
dekt de schade.
DOODEL/JK AUTO-ONGELUK
Te Wormerveer was de 17-jarige ar
beider J. Koomen per fiets op weg naar
Zaandam, toen op de Wandelweg een auto
uit de richting Zaandam naderde. Op In t
moment dat deze hem zou passeeren, maak
te zijn fiets een zwenking naar links, v*r
moedelijk tengevolge van een windstoot,
waardoor hij in aanraking kwam met de
auto. Hevig bloedend werd -het slachtoffer
opgenomen en naar het ziekenhuis overge
bracht alwaar hij heden is overleden. Ver
moedelijk heeft de autobestuurder J. S. te
Heilo, geen schuld. De au' -s in beslag
genomen-
