HET PROCES TE LEIPZIG
Gemengd Nieuws.
ZATERDAG 7 OCTOBER 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
DIMITROF WEGENS BRUTALITEIT
VAN DE ZITTING UITGESLOTEN
VERHOOR VAN POPOFF
Na tic opening van de zitting van het Ge
rechtshof 1e Leipzig van gisteren protesteer
de de Oherreichsanwalt Dr,Werner met ver
ontwaardiging tegen geschrijf der buiten-
landsche juristencommissie over de „mis
handeling" van Dimitrof, die voldoende dui
delijk weerlegd was.
President Dr. Buenger noemde een derge
lijke manier van herhaalden laster onwaar
dig en verachtelijk.
Thans volgde een nieuwe ondervraging
van Torgler, speciaal waar hij zich in den
nacht na den brand heeft opgehouden.
Torglers verklaringen kwamen hierop
neer, dat hij zich niet schuil had gehouden,
zooals men hem ten laste wil leggen.
Verhoor van Dimitrof.
De Senaat gaat er dan toe over, den be
klaagde Dimitrof te verhooren.
Eerst worden echter twee Berlijnsche re-
chercheambtenaren als getuige gehoord, die
inlichtingen verstrekten over het bij Dimi
trof gevonden en in beslag genomen litte
raire en andere materiaal.
De president geeft eerst een uiteenzetting
van het door de Justitie tegen Dimitrof ver
zamelde bewijsmateriaal, evenals van de be
schuldigingen tegen de beide andere Bul-
gaarsche beklaagden. In de eerste plaats
had men een gehectografeerd document ge
vonden: „Voor den strijd om het eenheids
front van het proletariaat, oproep van het
Executief Comité van Communistische In
ternationale. Moskou, 3 Maart 1933. waar
in de noodzakelijkheid van de vorming van
een eenheidsfront wordt uiteengezet.
De inhoud heeft tot kop: „De brandstich
ting in den Rijksdag ontmaskerd als natio-
naal-socialistische provocatie", en heeft de
strekking te bewijzen, dat Torgler niet be
trokken kon zijn bij de brandstichting in
den Rijksdag.
Dimitrof verklaart, dit stuk nooit gezien,
nooit bezeten en nooit gelezen te hebben en
zegt. dat het hem niet zou verwonderen als
de politie het tusschen zijn papieren had
gesmokkeld.
President: „Kriminalkommissar
Braschwitz zal daarover gehoord worden.
Dimitrof: „Asjeblieft"
President: „Ook zonder Uw asjeblieft,
tl moot met liet vordaehtmaken van ambte
naren voorzichtig zijn. U kunt tl verdedi
gen, zooals U liet goed acht, maar in dal
opzicht moet ik U waarschuwen.
Het verhoor heett weer hetzeltde verloop
als gewoonlijk, wanneer Dimitrof in actie
komt, en herhaaldelijk komt hij in botsing
met den president, die hii voortdurend in
de rede valt en die op zijn heurt voortdu
rend tracht, den Bulgaar, die steeds met
zeer luide stom spreekt, tot zwijgen te bren-
8 De president herinnert Dimitrot eraan.dat
ook een stuk is gevonden met het opschrift
„Voorbereiding voor een anti-fascistisch Ar-
Leiderscongres Dit congres zou te Kopen-
k'mm'itTó^Toit stuk was uitsluitend
bestemd voor mijn Bulgaarsche vriendep.
Ik zou hen van het houden ervan op de
hoogte brengen en dat heb ik
President: „Ja Dimitrof, U stelt het
steeds zoo voor, alsof alles bij U slechts om
de Bulgaarsche politiek ging."
Dimitnof: „Ik hel, steeds verklaard
dat ik mij in het buitenland slechts met
mijn [Bulgaarsch werk bezig hield. Deze ver
klaring handhaaf ik. Mijn aanklager moet
dan maar bewijzen, dat ik ook nog ander
werk gedaan heb."
President: „Daarom gaat het thans
juist Dimitrof. Wanneer U louter documen
ten hebt, die niet voor Bulgarije alleen zijn
geschreven, doch die betrekking hebben op
de samenwerking tusschen verschillende or
ganisaties in alle Europeesche landen, dan
schijnt mij dat een bewijs, dat U niet. slechts
Voor Bulgarije gewerkt hebt. Voorts is bij
U gevonden het boek „De gewapende op
stand". Dat is toch een leerboek voor den
opstand."
Dimitrof: „Dij mij had U een heele
bibliotheek met boeken van allerlei soort
kunnen vinden. Ik heb altijd gestudeerd. Ik
lieb in de gevangenis gestudeerd en ik siu-
deer ook in dit proces, mijnheer de presi
dent (gelach). Ik weet echter niet. of het
hoek „De gewapende opstand" een leer
boek is."
De president constateert, dat het boek „De
gewapende opstand" op 27 Mei 1932 door
het Biiksgerecht illegaal is verklaard.
Dimitrof antwoordt, dat hij het boek in
'1931 had gekocht. Overigens zou hij het
evengoed gelezen hebben als hij het illegale
karakter van het boek had gekend. De kan
selier van het Duitsche Rijk, Adolf Hitlei-,
ha.' hot ook gelezen.
Thans komt aan de orde een reisgids door
Berlijn, die in de woning van Dimitrof in
beslag was genomen, en waarin merkwaar
dige 'notities stonden. Het onderzoek had
uitgewezen, dat op het plattegrondje van
Berlijn, dat zich in het boekjie bevond, kruis
jes waren gezet bij het Stadsslot en het
Rijksdaggebouw.
Dimitrof interrumpeert, dat deze knusjes
'er bij het eerste verhoor door de politie nog
niet gestaan hadden. Zij moeten er dan op
het bureau van tie Kriminalpqligei ingezet
21 De president laat den rechercheur Kynast
onder code nogmaals uitvoerig verhalen
onder welke omstandigheden men de kruis
je had ontdekt. Kynast zat met zijn collega's
Bauer en Kolling in zijn dienstkamer. Bij
het doorbladeren van het gidsje ontdekte
hij het kruis naast het Rijksdaggebouw. Op
gewonden maakte hij zijn collega's erop op
merkzaam en toonde het onmiddellijk m de
naast liet dienstvertrek gelegen kamer aan
zijn chef dr. Braschwitz, die ook het tweede
kruis naast het Slot ontdekte.
De Oherreichsanwalt dr.Werner, vraagt of
Van der Lubbe, die volgens de aanklacht
Dimitrof gekena zou hebben, deze gids mis
schien wel eens in zijn bezit had.
Van der Lubbes tolk laat hem de platte
grond zien en legt hem de zaak uitvoerig
uit. Lachend antwoordt v. d. Lubbe, dat hij
het boekje nog nooit gezien heeft.
Dimitrof wenscht nu plotseling de platte
grond ook nog eens te zien. Hij bekijkt het
kaartje en verklaart dan: „Toen men mij
het kaartje tijdens het verhoor liet zien,
stonden de teekens er veel duidelijker.
Thans zijn zij heel zwak."
President: Wat zou dat dan voor doel
gehad hebben?"
Dimitrof: „Daarover wil ik het later
hebben."
Dr. Werner: „Geeft Dimitrof toe dat het
boek van hem is?"
Dimitrof: Ik heb een reiswijzer ge
kocht. Of het deze is weet ik niet. Voor de
politie kan ik niet instaan" (vroolijkheid
ia de zaal).,
Bij het verdere verboor blijven de inci
denten tusschen Dimitrof en den president
voortduren. Dimitrof verklaart lid van liet
Ccntiaal Comité der Bulgaarsche Commu
nistische Partii *e ziin en 7>h ook voor het
gerpcht als zoodanig te voelen.
Na de jiauze gaat liet op dezelfde manier
verder. Dimitrof spreekt over de „kolossale
onbekwaamheid" en het „onverstand der
politieambtenaren" in verband met een po
ging der politie om op hem gevonden geco
deerde telefoonnummers te ontcijferen. Als
do president hem opnieuw tot de orde roepi
en Dimitrof zijn uitdrukkingen niet wijzigi
en blijft interrumneeren. hesluit de Senaat
na kort overleg, Dimitrof uit de zaal te
verwijderen.
Protosteerend en onder het uitroepen van
scheldwoorden verlaat Dimitrof onwillig
onder geleide van zijn bewakers de zaal.
Het verhoor van Popof
Nadat Dimitrof uit de gerechtszaal ver-
ijderd was, stelde de voorzitter nog vasf,
dat onder de omgekeerde telefoonnummers
ook dat van den communistischen afge
vaardigden Stöcker voorkomt.
Hierop wordt Po pof doormiddel van
den tolk verhoord. De voorzitter toont hem
eerst vijf kwitanties van 1-4—26 Februari en
met Peter geteekcnH Popof -""rt. dat deze
Peter voor zijn bekl. rekening Rus-
sclie kranten en hoeken gekocht heeft die
naar Bulgarije gezonden zijn. Hoe de wer
kelijke naam van Peter was, weet bekl.
niet.
Drie andere kwitanties ten bedrage van
8400 mark, 510 dollar en 300 dollar zijn dooi
Popof aan zekeren Bruno uitbetaald. Doz*
was een Bulgaarsche communist die gelden
kwam afdragen die door Bulgaarsche emt-
sranten bijeengebracht waren. Popof zegv
Bruno niet verder te kennen, maar van te
voren was hij door de partij over de aan
komst van Bruno ingelicht
Bij zijn arrestatie had Ponof 163 stuks
5-dollar-hilietten in zijn bezit. Bekl. zegt,
dat dit geld uit Frankrijk was van een But-
gaarschen emigrant. Het bezit van die kwi
tanties bewijst toch wel dat bekl. juiste af
rekening heeft gehouden.
Voor wiens rekening heeft bekl. Russi
sche kranten en hoeken moeten koopen,
vraagt de procureur-generaal, waarop Popof
antwoordt voor rekening van de Centrale
der Bulgaarsche Communistische Partij.
Waarom die boeken boeken dan niet d'
reet in Rusland besteld waren, vraagt dr.
Werner.
Omdat ik speciaal van de Bulgaarsche
communisten opdracht had ze in Berlijn te
koopen, antwoordt bekl.
Dr. Pari si us constateert, dat, ofschoon
de bedragen vrij hoog zijn, uitsluitend kwi
tanties zijn gevonden van de laatste dagen
voor den brand, ofschoon Popof reeds van 1
11 November af te Berlijn vertoefde.
De President stelt uit de acten vasf,
dat alle kwitanties van Peter van voor den
rijksdagbrand dateeren, evenzoo die van
Bruno. Volgens het uitgavenboek zijn ook
nog posten na den brand voorgekomen, n.l.
twee keer 29 mark, waarachter onleeslmr»
namen staan. Popof verklaart, dat aan
Peter ook op 1 Maart nog een bedrag van
53 dollar is uitbetaald.
De Procureur-generaal wijst er
op, dat Popof vroegei; verklaard heeft, dat
hij 500 dollar eigen geld uit Moskou heeft
meegebracht en voorts van Peter belang
rijke bedragen heeft ontvangen.
Popof antwoordt hierop, dat hij bij de
eerste verhooren niet de waarheid heeft ge
sproken, daar hij niet wilde toegeven uit
Rusland naar Duitschland te zijn gekomen
uit vrees, dat men hem aan de Bulgaarsche
autoriteiten zou uitleveren. Later heeft hij
den rechter van instructie echter de waai-
heid gezegd.
Het proces wordt hierop tot heden ver
daagd.
In opdracht van het Internationale Van
der Lubbe-Comité in Nederland heeft mr.
Wilhelm Loeb gister per brief aan de drie
verdedigers, den president en den Ober-
staatsanwalt te Leipzig medegedeeld, dat
Eduard Sirach, redacteur van „Spartakus",
het orgaan der linksche arbeidersoppositie,
als getuige wenscht te worden opgeroepen,
daar hij als intiem vriend van Van der
Lubbe belangrijke verklaringen wenscht ar
te leggen over diens karakter en over diens
politieke gedragingen in den laatsten tijd,
speciaal dat Van der Lubbe geenerlei voe
ling had, noch met de N.S.D.A.P., noch
S.P.D., noch K.P.D., noch eenig lid dier or
ganisaties persoonlijk.
Door een inwoner van Leiden, die Van
der Lubbe van nabij kent, is hedenmorgen
aan de voorzitter van het Rijksgerechtshof
te Leipzig een telegram gezonden, waarin
ordt medegedeeld, dat in de naaste om
geving van Van der Lubbe hardnekkige ge
ruchten gaan, dat de persoon, die door hel
Rijksgerecht wordt verhoord niet de Mart-
is van der Lubbe uit Leiden zou zijn. Hij
geeft in het telegram als zijn meening te
kennen, dat het om die reden goed zou zijn
Van der Lubbe met personen uit zijn vroe
gere omgeving te Leiden te confronteeren.
Het is merkwaardig, aldus schrijft „Das
fevangelische Deutscliland", om te zien hoe
n dezen tijd in de Duitsche Evangelische
Kerk de kerkelijke tucht ingevoerd wordt.
De oorzaak is de terugvloed tot de kerk
van de vroeger uitgetredenen. De massa
beweging naar de kérk noodzaakte de kerk
tot maatregelen als bijv. in het sterk ont
kerstende Saksen, waar aan de terugkee
renden een jaar proeftijd is opgelegd, in
welk jaar trouw kerkbezoek en een Chris
telijk leven blijken moet zal men als lid op
genomen kunnen worden. Uit deze maatre
gel wordt echter per onvermijdelijke conse
quentie een norm geboren aan welke onk
leden der kerk zich moeten gaan houden,
zoodat de terugvloed tot de kerk de invoe
ring der kerkelijke tucht in het geheele ker
kelijke leven tot gevolg krijgt
BYRD'S „BEAR"
Bvrd-'s onderzoekingsschip „Bear" is op
veg naar de Zuidpool op een zandbank ge-
aren, ter hoogte van Noord Caroline. De
„Bear", aan boord waarvan Bvrd zelf zich
niet bevindt, wordt door een sleepiboot naar
'Scuthpou t gesleept.
ERNSTIG ONGELUK TE MILAAN
TCT NU TOE ZES DOODEN GEBORGEN
Een ontzettend ongeluk heeft gister in het
begin van den middag plaats gevonden te
Milaan. Reeds maandenlang is men daar
bezig met de slooping van het oude centraal
station en het daarby behoorende spoorweg
emplacement, dat over een steenen dyk door
een druk stadsdeel leidde. Een hiertoe behoo
rende spoorlijn, welke in de directe nabyheid
\an het station over de straat loopt en
vroeger uit twee bogen bestaande viaduct,
waarvan de laatste dagen nog maar één boog
over was, werd hierdoor naar het schijnt niet
meer voldoende gesteund en brak Vrijdagmid
dag plotselmg over de geheele breedte van
20 Meter af. Tal van personen werden onder
het puin bedolven. Hoeveel slachtoffers te
betreuren zijn, is nog niet te overzien. Tot
nu te konden uit het puin zes dooden te
schyn worden gehaald. Op het oogenblik van
het ongeluk zou evenwel een auto, waarin
eenige personen waren gezeten en een vracht
auto ter plaatse zijn gezien. Direct na het
bekend worden van de ramp verschenen auto
riteiten ter plaatse. Het bergingswerk is met
koortsachtige haart ter hand genomen. Dui
zenden nieuwsgierigen werden door de fascis
tische militie op een afstand gehouden om de
werkzaamheden niet te doen bemoeilijken.
NUCHTERE WOORDEN VAN
MUSSOLINI
iDe Parijsdhe „Excelsior" publiceert een
artikel van de hand van Mussolini over de
houding -dor mogendheden ten aanzien van
de ontwapening.
De volkeren verwachten thans geen won
deren meer, aldus de duce, doch stellen
ziiah al teviieiden met compromissen. Een
ontwapeningscommissie moet behalve de
instemming van de bij den Volkenbond aan
gesloten mogendheden ook die van Amerika
en Sovjet-Rus land hebben.
Ten aanzien van de gelijkberech'ligdheid
is het moeilijk, voor Duitschland alleien een
uitzondering te maken.
Anderzijds dient men ook rekening te
houden met de bezorgdheid der andere sta
ten, zelfs als men de zaak uitsluitend uit
psychologisch oogpunt beziet
Men heeft gepoogd, een algemeen© over
eenkomst op te stellen, om tot ontwapening
te komen. Daarbij was echter van werkelij
ke, ontwapening geen sprake, doch uitslui
tend van bepeiiking en gelijkheid van be
wapening, want er zijn grenzen aan de be
perking van bewapening en men kan van
een staat niiet verlangen, dat hij voortdurend
zijn bewapen,'ng zal inkrimpen zonder dien
staat daarbij aan ernstige gevaren bloot te
stellen.
Het prestige van den Volkenbond heeft bij
:t alles echter in de laatste twintig maan
den harde klappen gekregen. Tussohen de
beschermers der verdragen en degenen, die
gedwongen waren zich aan deze verdragen
te onderwerpen, bestond geen gunstige ver
houding. De overwonnen staten hadden re
denen genoeg, een dergelijke houding aan
nemen, aangezien in het Verdrag van
Versailles dezelfde ontwapeniingsmaatrege-
len waren voorzien voor de overwinnende
staten als d:e op de overwonnen staten wer
den toegepast, en aangezien de overwinnen
de staten zelfs d,e verplichting hadden, voor
de uitvoering der verdragen zorg te diagen.
Om deze dubbele moeilijkheid te overwin
nen had Mussolini niet, zooals men beweer
de, het juiste plan voorgesteld, doch slechts
voorstellen gedaan, die tot het doel, zij het
dan ook in beperkte mate, konden leiden.
Frankrijk bezet een buitengewoon veilig
heidselement in zijn militair apparaat, zijn
traditie en het moreel van zijn leger als van
zijn bevolking.
Duitschland heeft op 17 Mei officieel in
•n rede van zijm le'ider uitgesproken, dat
het aan geen oorlog kon denken, aangezien
een oorlog een ramp zou beteekenen. Het
nationaal-socialistisch regime wordt te zeer
itn beslag genomen door vraagstukken van
binnenlandschen aard, dan dat het zou kun-
nendenken aan een militair avantiuur.
Slechts wanneer men de moreele belemme
ringen uit den weg zou ruimen, zou men
het Fransohe en het Duitsche standpunt op
do basis van die garanties van het Vier-
mogendheden-pact met elkaar in overeen
stemming kunnen brengen.
Om de volle zwaarte van het ontwape-
ningsvraagstuk te beseffen moet men zich
ens een min of meer vérgaande mislukking
an de conferentie voorstellen. Op dien dag
zal de Volkenbond praotisch hebben opge
houden te bestaan. Nieuwe statengroepen
zuilen zich vormen, de meeningsverschillen
zullen zich toespitsen en een periode van
vreeselijke onzekerheid zal intreden.
DE EVANGELISCHE KERK
EN DE ARIëR-PARAGRAAF
Het Europeesche Centraal-bureau voor
kerkelijke hulpiactie te Genève (leider prof.
dr Adolf Keller) heeft een verzoek gericht
aan de nieuwe leiding der Duitsche Evan
gelische Kerk om aan het centraalbureau-
te Genève te willen meedeelen, welke hou
ding de Duitsche kerk aanneemt ten opzich
te van de vele Duitsche Christenen van niet
zuiver Arische afkomst, die thans uitDuitsch
land gevlucht in het buitenland op philan
tropie zijn aangewezen en of de Duitsche
kerk de medewerking van het buitenland in
de verzorging van deze haar leden wenscht.
Mede in dit verband vermelden wij een
schrijven van dr Friedrich von Bodel-
schwingh en 200 Westffealsche predikanten
aan den rijksbisschop Ludwig Müller, waar
in betoogd wordt, dat het optreden tegen
Christenen van niet-Arische afkomst in
strijd is met het 14e artikel van de 'Augs-
burgsche confessie,
VOOR EEN KERK TE BEAURAINO
Naar Kipa meldt, heeft een r. kath. dame,
die den prijs van 5 millioen frs. van de
loterij gemeenteeredi-et van België heeft ge
wonnen, de helft van dit bedrag ter beschik
king gesteld van het comité voor het bouwen
ran een Mariakerk te Beauraing, de plaats
ran de beweerde „verschijningen".
VOLKENBOND EN HET MINDERHEDEN
PROBLEEM
De debatten over het minderhedenpro
bleem in de politieke commissie van de
VoLkenbondsvergadering zijn gisteren beslo
ten met de instelling van een subcommissie,
waarin twaalf staten vertegenwoordigd zijn
en die zal trachten de vér strekkende voor
stellen der Fransche regecring tot princi-
pieele erkenning van de verplichting tot be
scherming der minderheden in alle landen,
in overeenstemming te brengen met het Pool
sche voorstel tot uitbreiding der minderhe-
denverplichting en tot alle staten en verder
met alle o\erige ingediende voorstellen.
Van Duitsche zijde wijst men het Fran
sche voorstel als een tegen Duitschland be
doelde maatregel af. Daarentegen wordt het
Poolschc voorstel door Italië onaanvaard
baar geacht, zoodat de commissie voor een
moeilijke taak staat.
DUITSCHLAND EN DE WAPENCONTROLE
Verworpen als het niet bepaalde wapen
typen krijgt
De Duitsche regeering heeft liet Fransche
voorstel van een internationale wapenings-
controie gedurende een bepaalde periode ver
worpen, indien niet dadelijk aan Duitsch
land bepaalde wapentypen worden toege
staan, met name gevechtsvliegtuigen, tanks,
zware artillerie en duikbooten.
liet resultaat van dit Duitsche antwoord
is, dat op de gedelegeerden, die begin vol
gende week te Genève bijeen komen, op
nieuw de verantwoordelijkheid geladen
wordt om een volkomen breuk van de ont
wapeningsconferentie te verhinderen, waar
toe de Engelsche regecring alles in het werk
stelt. Indien de algemeene commissie op 7
October bijeenkomt, zonder dat een verzach
ting van het conflict tusschen den Duit-
schen eisch van bepaalde prototypen van
wapenen en den Franschen tegenstand te
gen dit idee bereikt is, zal de crisis op zijn
hoogst zijn.
BINNENLAND.
CUMULATIE
Het is opvallend, hoezeer het cumulatie-
vraagstuk de gemoederen blijft vervullen.
Wij hebben .eeds zeer geruimen tijd ge
leden getracht deze kwestie met zakelijke
gegevens tot de juiste Droportie terug te
brengen, schrijft de Maasbode en vervolgt:
Ook ons partijbestuur deed dit in een rap
port, uitgebracht aan den partijraad in No
vember 1932.
Ons partijbestuur blijkt te begrijpen, dat
deze kwestie, zuiver zakelijk van niet zoo
grooten omvang en van niet zoo overwegend
belang, psychologisch in de tegenwoordige
omstandigheden haar groote beteekenis hoeft
Het is verklaarbaar, dat, om in de termino
logie van Mgr. Hopmans te blijven, een al
te dikke boterham bij iemand, die er nauwe
lijks een meer heeft, min of meer verbitte
rend werkt.
In bedoeld rapport kwam ons partijbestuur
na uiteenzetting van de bestaande bepalin
gen en den feitelijken toestand, tot de vol
gende conclusies:
Regeeringsbeleid.
1. Het is gewenscht dat de Regeering en
dat andere bestuurslichamen bij het doen
van benoemingen de kwestie der cumulatie
mede in hun overwegingen betrekken en dat
zij in het algemeen geen ambtenaar, die ge
pensioneerd is, of die uit anderen hoofde
reeds helooning voor de vervulling van een
volle dagtaak uit de openbare kas geniet, be
noemen, indien een andere candidaat beschik
baar is, die het te vervullen ambt even goed
kan waarnemen.
De politieke partijen.
2. Bezien van het standpunt der partijen
is een algemeene wettelijke regeling niet
wenschelijk, omdat deze zelf het in de hand
hehben cumulatie van functies te beperken.
De partijen kunnen elk voor zich bij het aan
wijzen van haar vertegenwoordigers reke
ning houden met het samengaan van ver
schillende functies.
Dit verdient aanbeveling boven een rege
ling door den wetgever. De partij kan elk
geval op zichzelf beoordeelen en dit is van
niet minder gewicht de partij kan beoor
deelen over hoeveel en welke geschikte lei
ders zij beschikt.
Wetgeving.
3. Ook in het algemeen is het onnoodig,
dat de wetgever verder gaat dan thans met
het uitspreken van de onvereenigbaarheid
van functies.
Wel zou de cumulatie van inkomsten op
een enkel punt verder dienen te worden be
perkt dan bet geval is. Gedacht wordt hier
met name aan de „pensioenen"-cumulatie
van oud-leden der Tweede Kamer, oud-wet
houders en oud-Gedeputeerden.
Wij zouden naar aanleiding van dit laat
ste de vraag willen stellen, of de regeering,
die dit onderwerp in studie heeft, in dit
verband ook niet de koloniale pensioen
regelingen nader zou moeten betrekken.
Ten aanzien van punt 2 zouden wij de
vraag willen stellen, of het geen overweging
zou verdienen, dat onze partij in t algemeen
als regel de onvereenigbaarheid van bepaal
de functies met het kamerlidmaatschap regie
mentair zou vastleggen. Wij denken b.v. aan
wethouders in de grootste steden, burge
meester, lid van Gedeputeerden en mede
uit anderen hoofde bezoldigde ambtena
ren van bepaalde organisaties.
Wij schrijven met opzet: „in 't algemeen,
als regel"; in het waarachtig partijbelang zal
de mogelijkheid dienen open te blijven, dat
ons partijbestuur om bepaalde redenen of
onder bepaalde omstandigheden, van een
dergelijken eventueelen algemeenen regel
zou kunnen dispenseeren, zeer tijdelijk.
Een bijzonder begaafd, nauwelijks te ver
vangen persoon, die zijn geheele krachten in
dienst van de publieke zaak wil stellen, zon
der een deel daarvan te besteden aan een
winstgevend particulier bedrijfsleven, zou
men dit, alleen om financieele redenen, toch
niet onmogelijk moeten maken.
VERBINDING ZUID-BEVELAND
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Naar de „Msb." verneemt, schijnt de Rijks
waterstaat het plan te hebben de verbin
ding WalsoordenHansweert eenigszins te
willen wijzigen. In den Perkpolder ten N.W.
van Walsoorden zou een inloo.phaven wor
den aangelegd voor de Prov. boot, die dan
de aanlegplaats te Walsoorden zou vervan
gen, terwijl de plaats van aanleg aan den
Zuid-Bevelandschen wal verlegd zou wor
den van Hansweert naar de afwaterings-
sluis te Kruiningen, waar eveneens een in
loophaven tot stand zou komen. Ook zou er
een nieuwe weg worden aangelegd van de
inloophaven aan den Perkpolder naar den
grooten weg naar Hulst
Het plan schijnt een millioen te kosten.
De nieuwe verbinding zal een aanmerke
lijke bekorting van den afstand beteekenen.
HET EINDE VAN HOLLENDE PAARDEN.
Men meldt ons uit Kampen:
Gisteren reed een knecht van boer S. met
een ledige wagen, waarop eenige kinderen,
door de Oudestraat, toen de paarden schrok
ken en op hol sloegen. In woesten ren ging
het door de straat en op het Plein recht op
den IJsel af.
Inmiddels hadden de kinderen het bevel
opgevolgd zich achter van den wagen te
laten vallen, terwijl op het laatste moment
ook de voerman zich wist te redden.
Allen kwamen met lichte verwondingen
•ij. De beide paarden stortten met den wa
rn van de hooge kade in de rivier en wa
ll verdronken voordat reddingspogingen
in het werk gesteld konden worden.
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN.
Te Sassenheim had op de Postbrug
over de Leidsche vaart een ernstige aanrij
ding plaats. Een man, die plotseling den
weg overstak, werd aangereden door een
uit de richting Leiden komende auto. De
bestuurder van deze auto kon den man niet
ontwijken, daar uit de richting Sassenheim
eveneens een auto naderde. De man werd
eenige meters met de auto meegesleurd en
zeer ernstig gewond. Dr. Huberts uit Sas
senheim liet den man naar liet St. Bernar-
dusgesticht te Sassenheim overbrengen. De
politie stelt een onderzoek in. Don automo
bilist treft waarschijnlijk geen schuld.
Bij Moerdijk kwam een luxe auto met
een vaart van circa 100 K M. gereden van
uit de richting Zevenbergsehenhoek over
den rijksstraatweg. Gekomen nabij de Lap-
dijk verscheen plotseling een auto. Om een
aanrijding te voorkomen remde de chauf
feur zoo krachtig dat de auto slipte, over
den kop sloeg en terecht kwam in den tuin
van W. v. d. Made. De chauffeur en een bij
hem zittend heer liepen kneuzingen op. De
auto werd door de garage Huibregts weg
gesleept.
Te Orthen (N.-Br.) werd de motorist
Van Nunen achterop gereden door een auto
mobilist. Toen de beide voertuigen elkaar
bijna genaderd waren, ging de motorrijder
plotseling van rechts naar links. Hoewel nij
krachtig remde kon de automobilist een
aanrijding niet voorkomen. Van N. kwam te
vallen en liep een hersenschudding op. Hij
is naar het Grootzieken-Gastlïuis overge
bracht. Zijn toestand is echter niet levens
gevaarlijk.
Te Den Bosch ontmoette pater H. v. d.
Veer van het Missiehuis te Sparrendaal te
Vught, die op een motorrijwiel uit de rich
ting Vught kwam, in de bocht een luxe
auto. Vermoedelijk week de pater te ver
uit, tengevolge waarvan hij mot het hoofd
tegen een der hoornen terecht kwam. Dr.
Kortbeek constateerde schedelbreuk. Pater
v. d. Veer is in het Grootzieken-Gasthuis op
genomen. Het ergste wordt gevreesd.
COCAINE TUSSCHEN DE MOSSELEN.
(Men meldt aan „de Maasbode" uit Pary:
Op 19 September j.l. kwamen te Jeumont
200 zakken mosselen aan, welke door een
Nederlandsche mosselenfabriek waren afge
zonden en bestemd waren voor een commissaris
te Parijs.
Naar aanleiding van een telefonisch bericht
van een onbekend gebleven persoon, werd door
de douane te Parys een onderzoek ingesteld,
waarby bleek, dat in 80 zakken mosselen,
bestemd voor Marseille, 10 K.G. cocaïne was
verborgen.
De burgemeester van Ierseke, van waar de
lading mosselen werd verzonden, heeft de
zaak thans in onderzoek.
De „Tel." meent te weten, dat het geen
echte cocaïne Was. De afzenders moeten zeer
goed geweten hebben, dat zy een vrijwel
waardeloos goedje aan hun „afnemers" zonden.
De onbekende, die de justitie te Parijs waar
schuwde, dat er cocaïne zou worden, gesmok
keld, moet ook zeer goed op de hoogte zijn
geweest van hetgeen in de mosselen was
verstopt.
Te Nijmegen is in het St. Canisius-zieken-
huis overleden een der drie gezusters R., die
in den nacht van iMaandag op Dinsdag door
kolendamp waren bedwelmd. De beide andere
zusters maken het goed.
AUTO'S IN VLAMMEN.
By Deurne (N.-Br.) reed een tractor met
Omtrent de oorzaak tast men in het duister,
de botsing vloog de tractor in brand en voor
dat afdoende hulp kon worden verleend ston
den de aanhangwagen en de personenauto,
welke beiden uit Vugt afkomstig waren, in
lichte laaie. Beide wagens zyn verbrand. De
chauffeur van den tractor bleef ongedeerd.
EEN DRAMA?
In het dorpje Hoevelaken nabij Amersfoort
heeft zich Maandagavond, volgens de NR.C.,
een drama afgespeeld, dat aan de 20-jarige
boerendochter G. v. P. het leven heeft gekost.
Zij bevond zich met haar verloofde in het z.g.
bakhuis. Om half elf ongeveer ging de ver
loofde de 26-jarige Y. v. W. een der broers
van het meisje wekken. Hij vertelde, dat ze
flauw gevallen was. De broer vond het noodig
den dokter te waarschuwen. Deze constateerde
den dood. Hy oordeelde het noodig den burge
meester en de politie op de hoogte van het
geval te stellen. De burgemeester heeft als
hulpofficier van justitie het lyk in beslag
genomen. De gemeenteveldwachter heeft na
een verhoor den verloofde gearresteerd. Des
Dinsdags arriveerde het parket uit Utrecht,
dat aanleiding vond het lijk ter gerechtelijke
schouwing noar Utrecht te doen vervoeren.
Daarheen is Woensdag ook de gearresteerde
verloofde gebracht en in het huis van bewaring
opgesloten.
AMSTERDAM
Mevrouw L. de Hartog-Meyjes (echtgenoote
van Prof. Dr. A. H. de Hartog) geeft in zes
bijeenkomsten een cursus over bovenstaand
onderwerp. Achtereenvolgens behandelt de
spreekster: angst, twijfel, wankelmoedigheid,
wanhoop en de vrijmaking.
EEN GROOTE-STADSKERK.
Aan het jaarverslag van het Bevolkings
register van de Ned. Herv. Gemeente te Am
sterdam ontleenen wy het volgende:
Brachten de eerste berichten omtrent de
uitslagen van de laatste volkstelling de voor
velen ontstellende mededeeling, dat nog
„slechts" 161000 leden bij onze Gemeente
waren aangesloten, hier moge er aan worden
herinnerd, dat dit getal alle Hervormden
voor Groot Amsterdam omvat. Voor onze
eieen Gemeente (Watergraafsmeer, een deel
van Amsterdam Noord en West vormen af
zonderlijke gemeenten) daalt het cijfer tot
ruim 135000.
Echter zij men indachtig, dat velen by de
volkstelling hebben verklaard niet tot een
kerkgenootschap te behooren, terwyl zij nog
het Register staan ingeschreven.
Zoodoende staan tegenover de ruim 135000
der volkstelling, de byna 225000 van het Re
gister. Welk een arbeidsvet ligt hier braak
ior de inwendige zending!
Aan de wykcommissiën werden 36396 gege
vens in verschillenden vorm verstrekt.
Twaalf van de 31 wijken zyn overgegaan
tot het inrichten van een wykregister. Voor
de biihouding der adreswijzigingen werden
27.074 mutaties uitgewisseld, welke door het
gemeentelijk bevolkingsregister aan ons
bureau werden verstrekt.
Van het getal der 3461 opgegeven geboor
ten werden slechts 1073 gemeld als Hervormd,
zoodat de wykcommissiën 2344 adresopgaven
ontvingen van geboren kinderen.
Ter bevordering van den doop werden 1964
circulaires verzonden en 1446 paren schriftelijk
uitgenoodigd hun huwelijk kerkelijk te doen
inzegenen, terwyl de Commissie voor het
Godsdienstonderwijs een register met pl.m.
13000 namen ontving voor het toezenden van
eer. felicitatie op de verjaardagen.
Weerbericht.
iltje geeft den vorlgen stai
Hoogste stand te Weencn 771.6.
Laagste stand te Rost 745.8.
Stand vanmorgen halftwaalf 763.5,
WEERVERW ACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te BUt)
Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke
richtingen, half tot zwaar bewolkt of betrok
ken, aanvankelijk nog weinig of geen regen,
weinig verandering in temperatuur.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 13.6 C.
8 OCTOBER.
Zonsopgang 6.14 uur, zonsondergang 5.21 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
8 OCTOBER.
Van 's avonds 5.51 uur tot 's morgens 5.46 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Wnrtzbnrg C.fi4 0.63 Canb J.48 1.63
Straatsburg 2.20 -2.25 Ems 1.09 1.04
Breis<« b 1.17 1.19 Cohlenz 1.48 1.53
Rhelnfelden 0.00 -0.00 Trier -0.10 -0.11
Kehl 2.45 2.48 Keulen 1.05 1.10
Maxan 3.83 3.83 Rfihrort -0.39 -0.27
Difilesbetm 0.42 0.40 Wesel -0.00 -0.00
Mannheim 2.36 2.44 Emmerik 0.00 0.00
Lohr 0.97 0.99 Dusseldorf 0.00 O.u0
Mainz 0.23 -0.28 Maastricht 40.60 40.59
Bingen 1.38 1.42 Venlo 10.72 10.70
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
8 October
Delfzijl 1.41 13.55 HellevoetsU 6.27 17.42
Terschelling 11.07 23.26 Willemstad 6.23 18.38
Harlingen 11.55 Brouwersh. 4.3» 16.54
Den Helder 9.30 21.45 Zierikzee 5.12 17.25
IJinuioen 5.31 17.47 Weineldlnge 5.37 17.49
H v. Holland 4.41 16.57 Vllssingen 3.41 15.58
DelfzUl 2.13 14.32 Hell.v.Bluis 6.03 18.19
Terschell. 11.44 23.S6 Willemst 7.00 19.17
Harlingen 0.05 12.30 Brouwersh. 5.15 17.31
Rotterdam
r 16.39
Terneuzen 4.54 17.13
Hansweert 6.33 17.50
De Amsterdamsche Christelijke Besturen
bond meldt ons het volgende:
De gemoederen zyn de laatste dagen in be
roering gebracht door de mededeeling van den
Minister van Sociale Zaken, dat de uitzon
dering voor de vier groote steden in ons land,
ten opzichte van de dubbel uitgetrokken werk-
loozen, wordt ingetrokken. Begrijpelijkerwijs
heeft dit in de kring der betrokkenen opschud
ding veroorzaakt.
Immers kende men de laatste jaren in de
vier groote steden niet de bepaling van dub-
beluitgetrokken werkloozen, zoodat deze be
handeld bleven als crisiswerkloozen, zonder
de aftrek, die op dubbeluitgetrokkenen van
toepassing was.
Die gunstige positie wordt nu uitgeschakeld,
zooals voor het geheele land gebruikelijk was
en gelijk daarmede wordt niet meer, zooals tot
nu toe, de verdienste der vrouw tot f 5 per
week buiten beschouwing gelaten, maar zal
ook daarvan 2/3 worden gekort op de steun en
vervalt eveneens de toeslag voor de werkende
kinderen.
Wij hebben sedert de tyding ons gewerd een
conferentie gehad met den Wethouder voor
Maatschappelijken Steun, een conferentie met
de overige vakcentrales in onze stad en een
conferentie van het C.N.V. met vertegenwoor
digers onzer Besturenbonden uit de bedoelde
steden in ons land. We hebben bereids met
de besturen der daarbij betrokken organisa
ties vergaderd en onze lynen uitgestippeld om
intrekking van dezen maatregel te krygen. Zij
zullen goed doen hun menschen van voldoende
voorlichting te dienen, We kunnen ze de ver
zekering geven, dat we niet na zullen laten
langs de bij ons gebruikelijke weg te pogen
dit plotselinge besluit zoo mogelijk ongedaan
te maken.
De logementhouder in de Boomstraat, op
wien een moordaanslag werd gepleegd, is in
het Binnen-Gasthuis aan zyn verwondingen
overleden.
BRAND IN HET WILHELMINAUASTHUIS
In het laboratorium van paviljoen II der
Physiologische af deeling in het Wilhelmina-
gasthuis was men bezig in een kolf benzol te
verwarmen. Door het overkoken van de benzol
ontwikkelden zich benzoldampen, welke in
vlam geraakten. De raambetimmering vatte
eveneens vlam, terwyl door de warmte-ontwik-
keling een aantal ruiten sprong. Met een
flinke hoeveelheid water slaagden de personen,
die in het laboratorium waren, er in, den
brand te blusschen. De brandweer, die inmid
dels was gearriveerd, behoefde geen assistentie
te verleenen. De schade is gering. Persoon
lijke ongevallen vonden niet plaats.
SCHOOLINBRAKEN.
Onbekende daders zyn, na de straatdeur
verbroken te hebben, binnengedrongen in een
school in de Eerste Jan van der Heydenstraat.
Door een tusschendeur hebben zy zich toegang
verschaft tot een school voor meisjes in de
Ferdinand Bolstraat, waar zij uit een kast
in de keuken f 20 en uit een schrijfbureau
f 300 stalen.
DRANKWETOVERTREDING.
In den afgeloopen nacht heeft de politie
wederom een inval gedaan in een nachthuis
op den Achterburgwal. Er werd overtreding
"an de drankwet geconstateerd.
De dranken zijn in beslag- genomen.
