Verhoor van Van der Lubbe WOENSDAG Tl SEPTEMBER 1933 EERSTE BLAD PAG. 2 BUITENLAND HET GAAT ZOO NIET LANGER Dimitroff legt verklaringen af Bij de opening van de zitting van liet Rijksgerechtshof te Leipzig, gistermorgen, deelde President Dr Buenger mede, dat men de methode van het verhoor van Van der Lubbe moest wijzigen, omdat hij, in tegen stelling met zijn houding hij het voor-onder- zoe>k tot nu toe slechts haperend en ge deeltelijk onverstaanbaar heeft geantwoord. De senaat heeft daarom besloten bij het verdere verhoor vain Van der Lubbe de per sonen, die hem de vroegere verhooren heb ben afgenomen, te betrekken. Zij zullen heden uitgenoodigd worden en Van der Lubbe's antwoorden aanvullen. Dit wil niet zeggen, dat de veiiklaringen van Van der Lubbe zonder foeteekenis zullen zijn. Het Hof is van meeping, dat Van der Lubbe alles verstaat en dat een observatie van eenige dagen duidelijk getoond heeft, dat hij het proces volgt en de antwoorden, die hij geeft, in het algemeen geeft in lliet volle bewustzijn van wat hij zegt. De gang van het proces moet in verband hiermee ook gewijzigd worden. Daarom komen thans eerst de afzonderlijke brand stichtingen aan de orde. In het dan volgend verhoor wordt Van der Lubbe gevraagd, iwat hij gedaan heeft tot Vrijdag toe. De beklaagde antwoordt nagenoeg slechts met „ja" en „neen". Hij geeft toe twee pakjes vuurmakers te hebben gekocht, daar mee over de schutting van liet volkshuis te zijn geklommen en een half pakje vuur makers brandend door een. raam naar bin nen en de rest van de vuurmakers brandend op het dak van een barak te hebben ge gooid, hoewel er sneeuw op dat dak lag. Door een en ander was geen brand ont staan. Zaterdag had hij het Berliner Schloss in brand trachten te steken door langs een stelling, die om het gebouw stond, naar het dak te klimmen en door een openstaand venster een pakket brandende vuurmakers naar binnen te gooien. Daarna heeft hij nog getracht enkele stellingpalen aan te steken, wat door den feilen wind echter was mis lukt. Hij geeft eveneens toe het Berlijnsche stad huis en een bureau van armenzorg in brand te hebben willen steken. Als de voorzitter beki. vraagt of het zijn bedoeling was met de brandstichting de revolutie te .verhaasten, antwoordt hij met Voorzitter: U heeft echter gezegd, dat de arbeiders moeten worden wakker ge schud. Waardoor zouden zij dan wakker worden geschud? Beklaagde: Kan ik niet zeggen. Voorzitter: Bij deze gelegenheid wil ik beklaagde eens zijn politiek standpunt voorhouden, zooals hij het op 23 April den realiter van instructie heeft uiteen gezet. Op de vraag, waartegen hij protesteeren wilde, lieeft de beklaagde toen verklaard: „Ik wilde protesteeren tegen liet systeem, dat heden ten dage door de nationaal-sociq- listen wordt uitgeoefend. Hoe ik mij den opbouw voorstel, kan ik niet zeggen, maat de nieuwe krachten,die ik in liet klassen- optreden van het proletariaat zie, wil ik steunen, en ik doe dat, overal waar ze zich uiten. Wat er dan uit die krachten te 6chijn moet komen, beslissen diè krachten zelf. Op bet oogenblik, dat ik mij bij een dergelijke actie aansluit, nvcet ik ook, wat voor krachten daar .losbreken. Het thans heerschende kapitalistisch sy steem wil ik wegwerken, door de krachten van het proletariaat, tot volle ontplooiing te drijven. De overwinning en vernietiging van het kapitaal valt niet te bereiken door een stembiljet, doch slechts door een krachtig ingrijpen der arbeidende klasse; dat is na tuurlijk de revolutie. Om tot een revolutie te komen, is verdere oefening noodzakelijk. Verder moet der halve ontwikkeld worden het zelfstandig optreden, dat men de laatste jaren reeds bij afzonderlijke groepen arbeluers in den klas senstrijd heeft kunnen waarnemen. Onder revolutie versta ik de vernietiging van het kapitalisme door een gewelddadige verandering der politieke orde in een prole tarisch systeem. Do brandstichting in het Wohlfahrtsamt jwas slechs een kleine strooming in den grooten stroom der revo lutie. Mijn daad was slechts een schakel, een medewerken aan het groote doel; mijn daad kon op zichzelf de vervulling van de revolutie niet brengen". Van der Lubbe geeft toe, dat hij bij de drie brandstichtingen geheel alleen Op de vraag of hij inderdaad bedoelde het proletariaat wakker te schudden \mct zijn brandstichtingen, blijft hij hardnekkig zwijgen. Dr Schütz, gevraagd naar zijn meening over Van der Lubbe's houding, zegt, dat hij de verhandelingen zeer goed volgt en ook zeer goed op de vragen antwoorden kan, als hij maar wil. Hij acht de geheele houding van den beklaagde voor een typische doelbewuste verdedigingshouding. De voorzitter zegt, als Van dei4 Lubbe ook verder in stilzwijgen volhardt: „Dan kunnen we dus niets doen. Wij moeten deze uitlatingen door verhoor, met name van den rechter van instructie en door voorlezing van c?o protocollen vaststellen. Tenslotte kunnen deze vragen nog opgehelderd den, als de rijksdagbrand zelf behandeld Wordt Toen hem gevraagd werd, waarom hij jiust het „Wohlfahrtsamt" in brand had ge stoken, heeft beklaagde gezegd, dat, als men een groote zaak wilde bereiken, men er geen rekening mee kon houden, dat schade werd toegebracht Van der Lubbe heeft verder verklaard, dat het slot hem als voorwerp tot brandstichting juist daarom bijzonder geschikt was voorgekomen, omdat het in het midden der starl ligt, en als het gebrand zou hebben, hooge vlammen zouden zijn ont staan. Wag dat do reden, waarom u juist het slot hoeft uitgekozen?" Van der Lubbe geeft wederom in het ge heel geen antwoord. Voorzitter: Dat Van der Lubbe open bare gebouwen heeft uitgekozen, heeft hij bij het vooronderzoek verklaard met de op merking, dat hij het tegenwoordige systeem bestrijdt en zidh daarom aan gebouwen wil houden, welke eigendom zijn van het systeem". Op aanwijzing van den Voorzitter geeft de Bulgaarsc/he tolk dan een korte uiteen zetting van het verhoor van Van der Lubbe. De beklaagde Popoff krijgt nu gelegenheid te zeggen, dat hij Van der Lubbe nooit van zijn leven heelt gezien en niets met hem te maken heeft. Bekl. Taneff verklaart hetzelfde. De beklaagde Van dor Lubbe is iutussclien óp zijn stoel in elkaar gezakt. Zijn hoofd hangt op zijn borst, i - Bekl. Dimitroff spreekt de hypothese uit, dat Van der Lubbe thans gevoflt een groote misdaad tegen het proletariaat te hebben begaan en dat hij onder den last dnarvan zwijgt. Bekl. wijst met den vinger naar Van der Lubbe en stelt hem dan de volgende vraag: „Heeft deze man ooit in zijn lev< mijn naam gehoord?" V o o r z i 11 c r: U moet zich tot de zaak bepalen. U wordt er in de aanklacht niet van beschuldigd, aan deze brandstichting te hebben deelgenomen. De vraag hoort hier dus niét thuis,en ik wijs ze van de hand. Dimitroff: Waarom zegt Van Lubbe eenmaal Ja", eenmaal „neen". Voorzitter: Die vraag wijs ik van de Aand. De Voorzitter wendt zich daarop weer tot Van dor Lubbe met de vraag, waarom hij op de vragen van straks niet geantwoord heeft. Van der Lubbe blijft echter zwijgen, Dimitroff: Ik héb nog een tweede vraag te stellen: Heeft Van der Lubbe de protocollen persoonlijk doorgelezen en on derteekend. Voorzitter: Die vraag wijs ik ook van de hand. Dimitroff: Een derde vraag: Heeft Van der Lubbe persoonlijk met iemand deze drie jjranden gesproken? Voorzitter: Wat heeft deze vraag" te beteekenen? Dimitroff: Of hij met iemand afspra ken dienaangaande heeft gemaakt? Voorzitter: Ik wijs deze vraag weei van de hand. Ik heb Van der Lubbe her haaldelijk en uitdrukkelijk gevraagd en hij heeft daarop geantwoord, dat hij die dingen maar voor de grap gedaan heeft, imitroff: Een laatste vraag: Waarom heeft Van der Lubbe deze ontzettende mis daad tegen de arbeidersklasse en tegen het communis;—gepleegd en met wie? Voorzitter: Die beide vragen wijs ik an de hand en sta u niet toe verder vragen te stellen, daar ik van meening ben, dat gij slechts vragen stelt, die ïeeds beantwoord zijn, of niet ter zake zijn. Dimitroff: Dan heb ik u een voorstel te doen. Terwijl de senaat de zaal verlaat, schreeuwt DHnitroff nog eens: Ik heb een voorstel in te dienen. Na een kort beraad deelt de Voorzit ter het volgende besluit mede: De senaat heeft besloten, geen verdere vragen van Dimitroff meer toe te laten, wijl deze van liet recht van vragen stellen heeft misbruik' gemaakt en slechts vragen stolt om communistische agitatie te voeren. Zich tot Dimitroff wendend, vervolgt de Voor zitter: Daarmede is aan uw optreden als vragensteller hier een einde gemaakt; als ge nog iets te verzoeken hebt, kunt ge u tot uw verdediger wenden. imitroff roept door de zaal: Ik pro testeer, en gaat dan zitten. Op een vraag van den verdediger dr Sack, verklaart de voorzitter vervolgens, dat hij morgen den rechter van instructie als ge tuige zal laten voorkomen. Daarna werd de ziteting tot heden (Woens dag) verdaagd. Russische journalisten uit Duitsch- land teruggeroepen; de Duitsche uit Rusland uitgewezen. De correspondenten van Russische bladen in Duitschland hebben van de Sovjet-regee ring den wenk gekregen, Duitschland bin- neiii drie dagen te verlaten. Zij hebben be sloten den 29sten dezer te vertrekken. Tevens hebben de Duitsche joiynalisten in Rusland bevel gekregen Rusland binnen drie dagen te verlaten. De uitzetting van de Duitsche journalis ten uit Rusland en het terugtrekken der Russische journalisten uit Duitschland, is een gevolg van de recente arrestatie van Russische jouiyiqlisten te Leipzig, die kort daarop zijn vrijgelaten omdat de arrestatie „een abuis van ondergeschikte instanties" was, maar thans hij regeeringsbesluit uit Saksen zijn gezet. De Russische gezant te Berlijn had Zater dag tegen het uitzettingsbevel en tegen andere maatregelen der Duitsche regeering tegen Russische journalisten geprotesteerd, doch op die nota was tot nu toe doorDuitsch land niet geantwoord. Vaz Dias geweigerd Uit Leipzig wordt aan de N.R.C. gemeld: Aan het Nederlandsche persbureau Vaz Dias is de toegang tot het rijksgerecht defi nitief geweigerd. De hoofdreden daarvan is, zoo zegt men, dat dit bureau aanvan kelijk mr Frenkel als vertegenwoordiger had opgegeven en men dat hier heeft be schouwd als een poging om dezen heer op slinksche wijze weer bij het proces te brengen nadat pogingen, om hem als ver dediger aan het proces te doen deelnemen, waren mislukt. Vaz Dias heeft van de communisten Al- bada en Vink verklaringen ontvangen met de strekking tegen te spreken de suggestie van den commissaris van recherche ITcisig, dat Van der Lubbe alleen buiten de Com munistische Partij Holland gezet zou zijn om hem voor een terroristische daad te ge bruiken zonder dat de partij daarvoor de verantwoording zou behoeven te dragen. „Ik heb", schrijft de heer Albada, „H< sig uitdrukkelijk verklaard, dat van d Lubbe al sinds een paar jaar geen lid vi de C.P.H. meer was. Ook heb ik wel gezegd dat de redenen van van der Lubbe's uit treden niet bekend waren, maar tegelijk dat hij de laatste jaren op alle principieele punten de C.P.H. fel bestreden beeft en tloor de C.P.H.-ers voor fascist werd uitge scholden." Wat het gebruik van Van der Lubbe als „geschikt object" betreft, „Heisig stuurde er op aan, dat ik verklaren zou, dat van der Lubbe een goede bekende van vooraan staande C.P.TI.-ers zou zijn. Hij noemde o.a. Wijnkoop en De Visser. Ik heb gezegd, dat dit vrijwel uitgesloten moest zijn, omdat van der Lubbe al een paar jaar uit de par tij was, en tijdens zijn lidmaatschap alleen voor het vuile werk, de straatpropaganda, gebruikt werd, waarbij hij moeilijk met kamerleden in aanraking kon zijn gekomen Misschien dat I-Ieisig's uitlating hiorviKi de "ertaling is. Heisig, dio de opdracht had om in Hol land bezwarend materiaal op to sporen, heeft dit dus zelf geconstrueerd. Zijn ver slag is alleen een stuk nationaal-socialisti- sche partij propaganda. Ik 6preek hierbij nog eens uitdrukkelijk tegen, dat zijn ver slag in overeenstemming is met inlichtin gen door mij verstrekt." De heer Jacobus de Vink noemt do ver klaringen die Heisig hem in den mond legt aangaande betrekkingen tusschen van der Lubbe en de C.P.H. kort voor diens ver trek naar Duitschland, absoluut gelogen. In verhand met deze verklaringen heeft Vaz Dias zich gewend tot de politie te Lei den met het verzoek hieromtrent inlichtin gen te iwillen verstrekken. Een rechercheur van de politie te Leiden' is namelijk bij de verhooren door den Duitschen commissaris Heisig aanwezig geweest, zoodat deze kan vaststellen of de hierboven afgedrukte ver klaringen in overeenstemming met de waar heid zijn. De commisaris vaji politie te Leiden deelde echter roede omtrent deze verhoo ren geen inlichtingen te kunnen .verstrek ken. De bekende Zweedsche crimineele psycho loog prof. dr. Harry Soederman van de universiteit van Stockholm en do Neder landsche journalist .Tohan Luger van de „Telegraaf" heibben Dinsdag met verlof van den senaatspresident dr, Buenger in gezel schap van den verdediger, Dr. Seuffert, van der Lubbe geruimen tijd alleen gesproken. Zij ontmoetten beklaagden bij een wan deling in den tuin van het huis van bewa ring, dat volgens hun mededeelingcn een aangenamen indruk maakt. Beklaagde wordt door de bezoekers als een schuw en gesloten mensch geschilderd, die langzaam denkt. In zijn'cel vonden zij chocolade, thee en half 'opgegeten met worst belegde boterhammen. Van der Lubbe kon eerst, toen men hem erop wees, dat in het buitenland berichten verspreid werden, volgens welke hij in do gevangenis langzaam vergiftigd en vreese- lijk geslagen werd, ertoe gebracht worden, zich uit te kleeden. 1-Iij lachte om deze gru welverhalen en verklaarde, dat er niets van waar was. Prof. Soederman heeft zich op grond van zijn onderzoek bereid verklaard, eventueel ook voor liet rijksgerecht als getuige te ver klaren, dat hij niet de geringste sporen van slagen of mishandelingen kon consta- teeren. Ook de bewering, dat van der Lubbe door injecties vergiftigd of verdoofd wordt, behoort volgens zijn persoonlijke bevindin gen tot het rijk der fabels. Op een vraag, hoeveel hij at, verklaarde beklaagde, dat hij niet veel gegeten had. Van het aanbod van den Zweedschen ge leerde, om zijn waarnemingen in het open haar te bevestigen, is aan senaatspresident clr. Buenger mededeeling gedaan. DE AARDBEVING Uit Rotne: Een overzicht over de door de aardbeving in do Abyuzzen aangerichto schade geeft tot resultaat: in de provincie Aqul'la zijn elf gemeenten door do aard beving getroffen. In de provincie Chieti, dio het ergst geteisterd is, zijn 1-4 plaatsen dooi de aardbeving getroffen.. Hierbij zijn 10 dooden gevallen en 150 gewonden. 1500 hui zen zijn beschadigd, hietrvan 200 verwoest. In de stad Sulmona bedraagt bet aantal be schadigde huizen 2300, waarvan er 300 on bewoonbaar zijn geworden. Veel geringer is de schade in de provincie Pescara. In totaal naar men verwacht niet meer dan 15 personen gedood en 200 gewond. Het minis terie voor openbare werken heeft 100.000 lire voor de eerste hulp ter beschikking gestelde FANG OP WEG NAAR PEKING MET JAPANSCHE BOMMEN BESTROOID Half-officieel wordt te Tokio medege deeld. dat ondanks de Japansche waarschu wing de troepen van generaal Mang Sjen- woe hun opmarsch naar Peking hebben voortgezet. Japansche bombardementsvlieg tuigen hebben bommen uitgestrooid om den opmarsch tegen te gaan. Het Japansche hoofdkwartier deelt mede, dat Maandag -4000 Chineesche opstandelin gen hebben geprobeerd bij Tientsin de spoor wegverbinding met Peking te onderbreken en Tientsin binnen te dringen. Het hoofd kwartier heeft van het Japansche ministerie van Oorlog bevel ontvangen alle maatrege len te treffen om Peking en Tientsin te beschermen, WAT HERRIOT NIET GEZIEN HEEFT Prof. dr Adolf Keller sohrijft ons: De Fransche oud-minister Herrlot heeft Rusland geen hongersnood gezien, ver klaart hij. Ook de Russische regeering ont kent, dat hulp noodig is. Nochtans liggen er op verschillende bureaux in Europa ruim .200.000 brieven uit vele deelen van Rusland, die den nood schilderen. Nochtans hebben wij de verhalen van honderden vluchtelin gen. Nochtans hebben wij de brieven van correspondenten in de bladen aller landen. VOLKENBONDJSVERGADERING VREES VOOR HET AFLEGGEN VAN POLITIEKE VERKLARINGEN De voltallige vergadering van de Volkeri- bondsassenblée, die gisternamiddag zou plaats vinden s uitgesteld tot hedenmiddag. In leidende kringen heeft men den, indruk, dat do opening van de algemeene beschou wingen op moeilijkheden stuit omdat nie mand van dij. groote mogendheden geneigd is, bij den tegenwoordigen moeilijken inter nationalen toestand principieele verklarin gen af te leggen. 1-Iet tot nog toe vastgestel de werkprogram moest derhalve gewijzigd worden. Het bureau lïeeft, zooals anders, geen po gingen aaugeAvend de kleinere mogendhe den aan liet spreken te krijgen om zoodoen de de vergadering op gang te houden. Dit 6chijnt erop te wijzen, dat diet bureau zelf aan een langzamer tempo de voorkeur geeft, zulks in afwachting van do ministers-be sprekingen over het ontwapemngsvraag- stuk, buiten het kader der vergadering. Deze ministersbesprekingen worden zeer intensief gevoerd, doch bijzonderheden wor den angstvallig geheim gehouden. De verkiezing voor den Volkenbondsraad zal Maandag a.s. plaats vinden. De judidi- sche commissie komt dezer dagen bijeen. Het Nederlandsche voorstel tot behande ling van de vluchtelingemkwestie zal be sproken worden in een der volgende zittin gen van het presidium. Er schijnt den laatsten tijd een nieuw plan te zijn opgedoken, n.l. om de vluchtelingen- kwestie in het geheel niet binnen het kader van den Volkenbond te behandelen, doch deze kwestie over te laten aan een directe bespreking tusschen Duitschland, Denemar ken, Nederland, België, Frankrijk, Tsjocho- Slowakije en Polen. Algemeen wordt klgard dat het slechts gaat om een techni sche kwestie, n.l. het onderbrengen er Verzorgen der vluchtelingen. In internatio nale kringen te Genève schat men het to taal aantal Joodsche vluchtelingen uil Duitschland op 50,000, waarvan 27.000 ii: Frankrijk en 4000 in Nederland zouden ver toeven. BINNENLAND HERRIOT En kardinal Innitzor te Weenen heeft weer gansch andere kanalen, die het ons beken de bevestigen en versterken. Aan de Balti- sche en aan de Roemeensche grens sijpelen onophoudelijk brieven en berichten door de grenscöntrole heen met telkens nieuwe ellende-bewijzen. Is het dan nog niet vol doende bewezen? Dat de juist binnengehaalde oogst in Rus- knd goed is, is hekend. Maar deze door de militaire macht opgedreven oogst komteerst het leger ten goede, dan den georganiseer- den arbeiders in de steden, dan de regeering die de oogst voor buitenlandschen handel gebruikt teneinde deviezen in handen te krijgen: en wat aan de landbevolking ge laten wordt, is te weinig. MANCHESTER, 26 September. Gister zijn onderhandelingen gevoerd tusschen verte genwoordigers van werkgevers en werkne mers in de Manchester katoenidustrie, in verhand met het voornemen der werkge vers het aantal weefgetouwen per wever uit te breiden met gelijktijdige vermindering van het tarief per weefgetouw, teneinde aan de Japansche concurrentie het hoofd te kun nen bicden. In de gisteren gehouden conferentie kon geen overeenstemming worden bereikt. DE WERVELSTORM- CATASTROPHE IN MEXICO DE RUÏNE VAN TAMPICO De -door den geweldigen wervelstorm voor het grootste deel verwoeste Mexicaansche havens!Ad Tampico biedt het beeld van een ruïne. De havenwerken zijn gedeeltelijk ver nield* Men Duitsch en een Noorsch stoom schip [zijn eras tig beschadigd. Tal van schepefy zijn op drift geraakt of aan land gedreven. De niet-vernielde officieele ge bouwen! de kerken, üiotels en particuliere 'huizere szijn geheel met gewonden gevuld. Een geheel gevuld ziekenhuis en een elec- trisches'centrale zijn ingestort. De oprui mingswerkzaamheden worden ten gevolge van dé- groote overstrooming buitengewoon bemoejlijkt, aangezien tal van rivierdijken zijn gebroken. Voor de kleine steden en dor pen vvcjrdt het ergste gevreesd. MEXICO CITY,, 27 September. De nadere bijzonderheden die langzamerhand uit de verwoeste stad Tampico, de hoofdstad be reiken, bevestigen wat men gevreesd had er overtreffen dikwijls da ergste yerwac-h- tingen. De rivier Taimcsi is buiten haar oevers ge treden en - heeft de meeste straten der stad drie meter- onder water gezet. Vliegtuigen kunnen onmogelijk in de geving landen en de levensmiddelen en an dere ...voorraden die de vliegers meevo worden van geringe hoogte omlaag ge worpen. Het aantal slachtoffers kan nog steeds niet worden vastgesteld aangezien men bij het o pruim i ngsw erk voortdurende nieuwe lijken vindt. Alleen reeds uit de puinhoopen van het ziekenhuis zijn 87 dooden geborgen. Vele personen, die niet onder het puin dpr instortende buizen werden bedolven men jn het water om. De - wervelstorm heeft felle verbindingen met de buitenwereld vernield. Berichten worden slechts optvangen en verzonden met behulp van de jadio-installaties der h haven liggende schepen. Voortdurend wordt draadloos om meer levensmiddelen, ver- band en geneesmiddelen, doktoren en ver pleegsters gevraagd. De Spoorwegverbindingen zijn geheel ver nield. Twee passagiers en twee goederen treinen zijn spoorloos van de aardbodem verdwenen. Alleen reeds de aan de spoor wegen aangerichte schade wordt op l^'mil- lioen dolar geschot, terwijl het te Tampico vernield Engelsche kapitaal geraamd wordt op 3 millioen pond sterling. De President van Mexico generaal Rodri guez heeft tot de geiheele bevolking een op roep gericht om de bewoners en slachtoffer? van Tampico te steunen. De minister va; binnenlandsche zaken heeft zich per vlieg tuig naar het geteisterde gebied begeven om zooveel mogelijk zelf het opruimings- en reddingswerk te leiden. Te Cardenas in den staat St. Louis, ziju tot nog toe 20 lijken geborgen. Volgens te Londen bij de directie van de Koninklijke Shel] ontvangen berichten, zijn er hij de verwoesting van Tampico geen slachtoffers te betreuren bij het personeel van de Petroleum-mij „El Aquila" en bij de Kon. Shell-groep aangesloten mijen. Bij deze maatschappij zijn ook eenige Ne- derla#ders in Tampico werkzaam. Omtrent de bezittingen der maatschappij zijn nog geen berichten ontvangen, BLOEDIGE ONLUSTEN TE DUBLIN Arrestaties. DUBLIN, 27 September. Naar hedenmor gen te Dublin het gerucht luidde, zou een arrestatiehevel zijn uitgevaardigd tegen den leider der Vereenigdo Nationale Ierschö Partij, generaal O'Duffy. Tegen den secreta ris-generaal der blauwhemden-organisatie, •commandant Cromin, werd reeds gister een arrestatiebevel uitgevaardigd, terwijl drie voorstaande leden van de Cosgrave-partij, waarvan twee lid van het Parlement zijn, heden voor de Militaire Rechtbank moeten verschijnen. In den afgeloopen nacht kwam het le Dublin tot bloedige onlusten in de O'Con- nellstreet, waar een opgewonden menigte de gebouwen van de bierbrouwerij Bass, Batcliff Gretton, met steenen bombar deerde, en vervolgens bestormde. Ook de politie, die met de gummistok moest optreden, werd met steenen ontvan gen. Na een verbitterd handgemeen moesten 15 zwaar gezwonden naar het ziekenhuis worden overgebracht. RUSSEN NAAR ONS LAND HET INGENIEURSBUREAU VOOR SCHEEPSBOUW WAT „DE TIJD" VERDER ONTHULT Wij hebben een bericht overgenomen' uit de Tijd met een commentaar van het Han delsblad over de komst van zeven Russen in Dien I-laag. In een ander blad is d© komst van dit ge zelschap in velband gebracht met mogelijke Ne rl ei-I andscli- R uss i sc he handelsbetrekkin gen. i i.-.'i i. Lh: s .i pui lms 1 Dit laatste is geenszins het geval verze kert he-t V a. d e r 1. Do hier bedoekte com missie is'zuiver technisch. Het Ingenieurs bureau voor Scheepsbouw, waarmede de Russische onderhandelingen zullen geschil den, is een bureau met wereldreputatie, dat zijn werkzaamheid volstrekt niet tot Neder land beperkt. Niet alleen scheepvaartmaat schappijen uit verschillende landen, maar ook de marinestaven van kleine staten, die zelf niet over de noodige technische uitrus ting beschikken, wenden zich tot dit bureau, zooals een particulier, dio een huis gaat bouwen, zich tot een architectenbureau wondt. Dat er vele Duatsohers op het bureau werkzaam zijn, spreekt vanzelf. Na den oorlog zijn vele Duitsche technici werkloos geworden; dezen hebben hier in een onaf hankelijke onderneming een nieuw bestaan gezocht. Voor don oorlog lueieft Nederland zich ook herhaaldelijk tot een technisch bureau andere landen gewend in verband met bouwplannen voor oorlogsschepen. Hoe dat nu gaat, weet men uit het bericht van het Handelsblad: het departement van Defensie beschikt over een eigen afdeoling „Scheeps bouw". Maar het is niet uitgesloten, dat be doeld bureau voor zichzelf een ontwerp voor den Nederlandschen kruiser hoeft gemaakt. De bevoegde kringen hebben het „Hbl." slecht ingelicht, zegt D e T ij d. Er zijn plan nen door een Hollandsch en Duitsch kantoor bij het Departement van Defensie inge diend. De Duitsche waren van het door ons vernoemde Ingenieurskantoor voor Scheeps bouw (verkort Lnkavos), gevestigd in het gebouw van de Rotterdamscfoe Bankver- ecniging aan den Haagschen Kneuterdijk. De bij het Departement ingediende techni sche teekeningen werden dan ook gestem peld met het stempel van bedoeld Duitsch bureau, de bevoegde kringen en heit ,;Hibl." zullen zich wel wachten ,dit te ont kennen evenmin de opdracht voor oen hoo ge som aan De Schelde te Vlissingien. Of schoon, deskundigen de technische outillage van het Hollandsche plan zakelijk beter verantwoord "vonden, besliste het Departe ment ten gunste van hot Duitsche Inge nieurskantoor. Ook „Het Volk" commentarieert ons be richt: „De Tijd" had gezegd, dat het vermomde Duiitsche toureau de plannen had gemaakt voor den Hollandschen kruiser, die in aan bouw is. Dat bericht van .,0e Tijd" verklaart Defensie voor onjuist, al ontkent het niet, dat die mogelijkheid bestaat, dat het bureau voor zich zelf een ontwerp hoeft gemaakt Defensie geeft te kennen, dat het voor den bouw van schepen zelf een afdeeling heeft. Defensie vertelt intussohen niet de ge heel e waarheid. Want de nieuwe krui ser wordt dat is algemeen bekend1 ge heel gebouwd met een Duitsche licentie naar Duitsch model. 'Op Feijenoord zijn Duitsche ingenieurs en Duitsche technici. Werken die niet geregeld aan en voor den nieuwen kruiser? En is er geen contact met het Duit se ine ingenieursbureau aan den Kneuterdijk" Tot zoover „Het Volk"* Intusschen kunnen wij berichten, besluit De Tij d, dat dank zij onze tijdige publica tie Den Haag waakzaam is geworden en op het oogenblik het mogelijke beproeft, om in laatste instantie de Russen buiten onze grenzen te houden. REKENING HOUDEN MET DE RELIGIE De Rijksregeering in Duitschland heeft door een aanvulling op art. 371 vair de rijks- verzcikeringsverordening bepaald, dat de ziekenkassen voortaan bij de keuze van een ziekenhuis voor hen, die op kosten der zekeringswetten verpleegd worden, zoo gelijk rekening beliooren te houden met de religieuse overtuiging der betrokkenen. Tot dusver werd hiermede niet gerekend, het geen vaak tot verdrietelijkheden leidde, THEOLOGEN IN DEN ARBEIDSDIENST Er zijn thans in Duitschland blijkens een bericht van de Thilringer I-Ieimatkorrespon- denz bij den vrijwilligen arbeidsdienst niet minder dan 1000 theologen als jeugdpredi- kanten, geestelijke leiders en yicaren werk zaam. AARZELING IN AMERIKA. Conferenties te Washington, WASHINGTON, 26 September. In conser vatieve bankkringen spreekt men zijn vol doening er over uit, dat Président Roosevelt yoorloopig niet bereid is de goedereninflatie in te voeren, doch wil trachten het bedrijfs leven door credietverstrekking en reusach tige regeeringsorders op de been te helpen. Anderzijds maakt men er zich over onge rust, dat nog steeds geen definitieve beslis sing vóór of tegen inflatie resp. geen defi nitieve financieele politiek is vastgesteld. In een conferentie op het departement van fi nanciën is drie uur onderhandeld over prac- tische maatregelen voor credietuitbreiding en voor de ontbinding van de bij de nood lijdende banken hevroren deposito's. Aan deze conferentie namen deel de staatssecre taris van de Schatkist Woodin, de directeur voor de begrooting Douglas, de gouverneur van de Federal Reserve Bank Black en de gouverneur van de New-Yorkscho Federal Reserve Bank Harrisson, RUSLAND EN JAPAN Pel protest van Moskou IBe consul generaal der sovjets lieeft na- ï'ens Moskou's regeering aan den minister .an buiten!andschie zaken van Manriisjoe- koco een fel protest overhandigd tegen de ar restatie en gevangenhouding van drie Rus sische beambten van den Ghineescbcm Ooster spoorweg, z.g. op beschuldiging van sabotage De nota oisaht Ce onmiddellijke vrijlating der gearresteerden. Dr. COLIJN TE LONDEN Bespreking van koloniale zaken. Minister-president Colijn had gisteren te Londen nog een langdurig particulier on derhoud met Cunlifl'e Lister, staatssecreta ris voor koloniën, waarbij, naar verluidt, verschillende aangelegenheden van weder zijdsch belang betreffende koloniale pro ductie werden besproken, Weerbericht. peiltje peeft den vorigen stand aan Hoogste stand te Stirna 773.1. Laagste stand te Janmayen 754.8. Stand vanmorgen halftwaalf 764.3. WEERVERWACHTING (Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL Instituut te De Bilt) Zwakke tot matige O. tot Z. wind, nevelig tot half of zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, weinig verandering in temperatuur. BUITENLANDS3H WEERBERICHT In de luchtdrukverdeeling kwam weinig verandering. De druk in het N.O. nam in beteekenis toe. Een tweede kern vormt zich over Ierland en Schotland en ten N.W. daar van. Terwijl de depressie bij IJsland weg trekt, blijft deze in do Golf van Biskaye en Z.-Frankrijk nog aanwezig. Dit minimum geeft nog aanleiding tot zware onweers regens. In het afgeloopen etmaal werd voor al Oost-Auvergne en het Rhönedal hevig .ge teisterd. Er worden vandaar regcnhoeveel- heden gorocld van 50 tot 100 mM. Om de Noordzee viel nog lichte tot matige regen. In Centraal-Europa blijft het warm. In het O. heerscht mooi zomerweer. Voor onze om- ge\dng is niet veel verandering te wachten. Heft weer blijft zacht en bewolkt, met mikt in den nacht en 's morgens. THERMOMETERSTAND Stand vanmorgen halftwaalf 15.6 'C. Van VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN 28 SEPTEMBER. Zonsopgang 6.57 uur, zonsondergang 6.44 uür WATERSTANDEN RIVIEREN XOude AroBterdameche tüd)', Heden Vorig Wnlshut 0.00 0.00 Straatsburg -2.72 -2.75 Breisiu b 1.69 3.77 Rheinfelden -2.68 -2,61 2.95 9.96 Kehl Maxau Diedeahelm Mannheim Lobr Mainz 4.34 4.35 Coblenz Trier Keulen Rührort Weeel Emmerik Dasseldorf 3.92 1.95 0.10 0.03 1.56 3.43 .0.00 -0.29 -0.38 -0.67 0.94 0.46 0.92 0.31 HOOGWATER NED ZEEHAVENS 28 S-ptember IJarlingen 3.10 J6.1Ó Bronworsh. 8.50 21.8'J Den Helder 0.65 14.05 Zierikzee 9.07 22.01 FORD ZET DEN STRIJD VOORT To Washington verluidt hij geruchte, 'dat Ford als tegenzet tegen de door de NRA te gen hem gerichte propaganda wegens niet onderteekening van de autocode en tevens als aanval op da concurrentie voornemens zou zijn het volgend jaar een verbeterd mo del in den handel te brengen en zijn pro ducten in dit jaar zonder winst te verkoo- pen. Een bevestiging van deze geruchten is nog niet .verkregen, SPOORWEGBOTSING BIJ KORTRYCK Op het Belgische station Lendelede in de buurt van Kortryck zijn gisterochtend twee personentreinen op elkander gebotst. Ver scheidene personen werden gewond; de materieels schade is zeer aanzienlijk. OUD-RIJKSMINISTER BRACHT OVERLEDEN Op ruim 55-jarigen leeftijd is aan de ge volgen van een ingewandziekte in zijn wo ning overleden Dr. Franz Bracht, oud Ober- Burgemeister van Essen en oud Rijksminis ter van Binnenlandsche Zaken. RUSLAND EN HET VATICAAN Geen onderhandelingen De Russisdhe officieele instanties verkla ren, dat het bericht inzake het hervatten van diplomatieke betrekkingen tusschen Moskou en het Vatioaan door tussclienkomst van Italië niet in overeenstemming is met de feiten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 2