Jliruuir ^riitódjr tlotiranl Dagelijks verschijnt nd Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD BINNENLAND. Wat brengt 3 Oct. a.s? LBONNCUCNTi ?er kwnrtanl Id Leiden en In plaat- *2n wanr "n agentschap gevestigd Is f 2.35 Franco per post 2.35 portokosten. Per week 0.18 Voor het Buitenland bij wekelijk- iche sending m 4-50 Bü dagelijksche zending „5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7Ys cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 4080 WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1933 ADVERTENT1EN Van 1 tot 8 regels "üke regel meer "nget Mededeellngen van 1—5 regels Elke regel meer Bil contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend f fj.lfl 14e Jaargann liit nummer bestaat uit DRIE bladen BEHENDIGHEIDS- OF KANS SPELEN In het Septembernummer van „Anti-rev. Staatkunde" schreef D r. J. W. N o t e b o o ni een leerzaam artikel over de z.g. straperlo, romadjo en dergelijke spelen. Een korte paraphrase van dit artikel moge hier volgen. Het gaat voornamelijk over de yraag, waarom de Overheid een afwachtende en de justitie een aarzelende houding aan- Het antwoord op deze vraag ligt in de be kende Zedelij kheidswet-Regout van 1911. Daarin werden de bestaande bepalingen tegen het hazardspel verscherpt. De kans spelen waren vroeger wel verboden, doch slechts, wanneer de uitkomst u i ts tui tend van het toeval afhankelijk was. Het is duidelijk, dat de bepaling weinig baat bracht, want behendigheid speelt bij elk spel wel eenige rol. Minister Nelissen, de ambtsvoorganger van minister Regout ontwierp daarom een radi cale bepaling. In zijn wetsontwerp heette het: „Onder hazardspel wordt verstaan zoo danig spel om geld of goed op den uitslag waarvan behendigheid en berekening, hetzij in t algemeen, hetzij van hem, aan i wien de gelegenheid tot deelneming wordt geboden, van geen of slechts van onderge schikte invloed zijn". Ware dit ontwerp wet geworden, dan zou het straperlo er gewis onder gevallen zijn. Want al moet men toegeven, dat daarbij een behendig speler na langdurige'oefening zijn kans op winst vergroot; voor de massa is het een geluksspel. en het wordt als zoodanig beoefend; niet het minst ook door de inge wikkeldheid van de techniek. De definitie van Mr. Nelissen is echter door Mr. Regout gewijzigd. Deze bracht het algemeen karakter van het spel in 't geding; met de wijze, waarop de individueele speler reageert, hield hij geen rekening. Dientenge volge heet het thans in de wet: „Onder hazardspel wordt verstaan elk spel, waarbij in het algemeen de kans op winst van het toeval afhangt, ook wanneer die 7ca7is toeneemt met de meerdere geoefend heid of grooter behendigheid van den speler." Het subjectieve oordeel, dat Mr. Nelissen in rekening wilde brengen, is hier geheel uitgeschakeld. Alleen de yraag blijft, of het spel naar zijn aard een kansspel dan wel een behendigheidsspel is. Het domino-spel b.v. is een berekenings- spel: hoe beter men het kent, hoe grooter do kans op winst wordt. De wet verbiedt het derhalve niet. Staat het met het Straperlo-spel ook zoo? Wat is daarvan het essentieels kenmerk: het toeval of de behendigheid? „In 't algemeen", in de zin van hoofd zakelijk, schijnt het meer toeval dan be hendigheid te zijn. In 't algemeen, d.w.z. naar de algemeene opvatting van het publiek, is het vooral de gokzucht, welke de menschen lokt. Echter, hierover zal de rechter moeten oordeelen, omdat de wet ten deze onzeker heid laat. Dr. Noteboom is o.i. terecht van oordeel, dat het Straperlo-spel onder de .verbodsbepaling valt; mocht de rechter evenwel ander beslissen, dan zijn wij met hem van meening, dat wetswijziging noodig is, zoodat elke twijfel uitgesloten wordt MOEILIJKE MATERIE Op gezag en voor rekening van de „Pro- testantsche Noordbrander" wijzen we hier op gevallen, waarin b.v. een burgemeester of gemeentesecretaris of ambtenaren in andere publieke diensten, van hun vrijen tijd ge bruik maken door als verzekeringsagent hun inkomsten te vermeerderen ten koste van hen die daarin hun enkelvoudige bestaans- bron hebben. In 't bizonder denkt het blad hier aan een vrij groote gemeente in het Zuiden des lands wier burgemeester zoo goed als nooit op het gemeentehuis te treffen is, omdat hij heel den dag als verzekeringsagent op stap is om provisie te maken. Nogmaals, wij weten niet of speciaal het laatste, vrij duidelijk aangewezen geval, juist is; in 't algemeen is, wat het weekblad opmerkt, ongetwijfeld overeenkomstig de waarheid. Menigmaal krijgen personen, die nog al over vrijen tijd beschikken of met veel menschen in aanraking komen (onder wijzers b.v-.), een rechtstreeksche uitnoodi- ging om als agent van een verzekerings maatschappij op te treden. Doch het „kwaad" beperkt zich niet tot deze branche. Het komt op elk gebied voor. In den Haag b.v. oefenen honderden leden van het trampersoneel een bijbaantje uit: schoenmaker, agent, commissionair, winke- Deze dagen werd, naar wij vernamen, hij dienstorder meegedeeld, dat zulks met in gang van 1 October verboden is. Wat ant woordde het personeel daar echter op? Wij vinden de maatregel opperbest, maar de laatste tariefsverhooging is indirect te on zen koste gegaan en ons salaris is nog steeds lager dan van het gemeentepersoncel waarom maakt men dat niet eerst in orde? We halen dit voorbeeld aan om te laten zien, hoe moeilijk deze materie te regelen valt. Het is gemakkelijk om te zeggen: de Regeering moet maar krasse maatregelen nemen om deze cumulatie te verbieden; maar zoo eenvoudig is het niet Men denke ook eens aan de journalistiek. Op dat terrein wordt zeer veel gegrasduind; niet in de laatste plaats door de ambtena ren, die het weekblad op het oog heeft. Zou er een verbod moeten komen om dat te beletten? Wij zouden het niet gaarne be pleiten, omdat op deze wijze vaak deskun dige voorlichting gegeven wordt, welke an ders achterwege blijft. Wat zeker ontoetlaatbaar is, moet natuur lijk geweerd worden. We denken b.v. aan het geval, dat een hoofdambtenaar aan een departement belangrijke gegevens eerst als primeur en tegen goede betaling voor een dagblad verwerkt en dan de volgende dag overeenkomstig zijn instructie ze ter algemeene kennis brengt. (Wij meenen te weten, dat hieraan een eind gemaakt is; doch geven het als voorbeeld.) Echter, zulke gevallen, waarvan men het onrechtmatige duidelijk kan aantoonen, ko men sporadisch voor. In 't algemeen is t een zeer moeilijke materie. Een burgemees ter b.v. heeft groote vrijheid van optreden. Sommigen zullen daarvan ongetwijfeld mis bruik maken. Maar kan men daarom alge meen regelen stellen? In een geval als het weekblad noemt zou men beslist de hoogere autoriteiten op het plichtsverzuim opmerk zaam moeten maken en een Minister heeft wel middelen om een burgemeester aan 't verstand te brengen, dat hij zich in acht behoort te nemen. In wat de „Prot. Noordbrabander" schreef zit zeker een kern van waarheid en er open baart zich in de laatste tijden gelukkig een toenemend verzet tegen allerlei cumulatie van inkomens; doch wie daarover schrijft en maatregelen van de Overheid verwacht, dient groote voorzichtigheid in acht te ne men; want „krasse maatregelen" konden wel eens „onmogelijke middelen" zijn. DE KANSEN VAN OUCHY In de Nederlandsche Mercuur schrijft Dr. J. A. Nederbragt over het verdrag van Ouchy. Na op de verwarringgewezen te hebben tusschen dit laatste verdrag, dat van Oslo en dat tusschen Nederland en de Belgiscli- Luxemburgsche Economische Unie, betoogt de schrijver: Met het verdrag van Ouchy is het niet zoo vlot gegaan als men in de drie betrokken landen gaarne gezien had. Zeer veel sym pathy heeft het mogen ondervinden. Zelfs geloof ik wel te mogen spreken van een groeiende sympathie. De conferentie van Londen heeft deze niet verzwakt, maar eer versterkt. Het besef is levendig, dat dit de eenige positieve daad was, strekkende om uit de greep van de handelsbelemmeringen, te geraken, het besef ook, dat men op deze of analoge wijze alleen eruit kan komen. Maar toetredingen zijn er niet en verklarin gen, dat men aan de in werking treding tus schen de verdragsluitende partijen niets in den weg zal leggen, weinige. Sommige s ta ten maakten bezwaar en vele wilden blijk baar, om het zoo uit te drukken, de zaak eens aanzien, met name de conferentie van Londen afwachten. En, veel verder is men n';t gekomen. Is dus de zaak van Ouchy geheel in statu quo ante in den toestand waarin zij te voren verk.eerde wel rijst de vraag, wat thans, onder eenigszins gewijzigde omstan digheden, de vooruitzichten van Ouchy zijn. Het gewijzigde van de omstandigheden is, dat de conferentie van Londen volkomen is mislukt. Te Londen hebben de vertegenwoor digers van de Nederlandsche regéering ten gunste van Ouchy gedaan wat zij konden doen, maar véél konden ze niet doen, omdat het verloop der zaken hun de gelegenheid er niet toe bood. Het debat over Ouchv, waarop men van Nederlandsche en Belgi sche zijde had gehoopt, heeft niet plaats ge had. Wel bleek eenerzijds ondershands van veel sympathie voor Ouchy en zeide menig een, dat alleen de Ouchy-gedachte uitkomst geven kon, maar anderzijds bleek eveneens, ook ondershands, van handhaving van het Britsche standpunt. Ook in de vooruitzichten van Ouchy is, ondanks de verandering van omstandighe den, dus geen wijziging gekomen. Het ligt niet op mijn weg hier der regeering advie zen te geven, noch op de plannen van de regeering vooruit te loopen, maar ik meen mijn bevoegdheid niet te overschrijden, wan neer ik als volgt mijn persoonlijk gevoelen ter zake samenvat. De auteurs van Ouchy hebben door een daad een uitweg uit de bestaande moeilijk heden willen wijzen. Zij hebben nimmer ge meend, zonder slag of stoot Europa voor hun, door die daad aan de orde gesteld plan te zullen winnen. Zij hadden ook nimmer „amour propre d'auteur" en hebben steeds ge rekend met de mogelijkheid, dat Ouchy on der omstandigheden nog eens op de helling zou moeten. Zij hebban zich dus steeds gun nen vinden in elk van deze drie mogelijk heden: Ouchy „tel quel" een geamendeerd Ouchy een ietwat ander Ouchy. Het ging en gaat nog om de Ouchy-gedacn- te. om het Ouchy-systeem. Overleg tusschen de drie retreeringen zal moeten leeren,, hoe men thans moet trachten die gedachte, dat systeem te verwezenlijken. Ook in dit op- Izich is dus alles in status quo ante. HOFBERICHTEN De Koningin-Moeder zal vanmiddag te 3.16 van het Centraal Station te Utrecht naar Zwitserland vertrekken. BOSKOOPSCHE PLANTEN NAAR LENINGRAD Naar wij vernemen heeft een groep Bos- koopsche kweekers aan de verfraaiingscom missie van Leningrad aangeboden, daar hun producten, wegens de bijna geheel vernie tigde export totaal waardeloos zijn gewor den, zoodat ze verbrand moeten worden, deze bloemen en planten gratis aan de com missie te Leningrad af te staan. Alleen vracht en verpakking zullen vergoed moe ten worden en in totaal zijn 8000 kisten dis ponibel. Door de voorzitter der commissie, Kograw, is dit geschenk aanvaard en de planten zullen binnenkort verscheept worden. HEERLENS BEGROOTING SLUIT ZONDER BELASTINGVERHOOGING Naar het „Limb. Dagbl." verneemt, wijst de gemeenterekening van Heerlen, dienst 1932, een batig saldo aan van ruim f 20.000. Hierbij dient men.echter rekening te hou den met het feit. dat men geen gebruik heeft behoeven te maken van het geraamde bedrag ad f 100.000 uit het Reservefonds ten bate van dezen dienst, zoodat het batig saldo praetisch f 120.000 bedraagt. Voorts is het gelukt de begrooting 1934 sluitend te maken zonder belastingverhoo ging, door uit het reservefonds f 152.000 te nemen. Ten aanzien van de sluitendmaking der begrooting op deze wijze is het college eensgezind. CRISIS-ZUIVELA ANGELEGEN- HEDEN De Minister van Economische Zaken heeft aan de commissie van advies in zake vetten en oliën toegevoegd als lid: A. J. Avis. te Amsterdam, en als plaatsvervanger: P. Mooy D.z., te Zaandam, op voordracht van de vereeniging van groothandelaren in uüe. WORDT DE WERKLOOZENSTEUN VERLAAGD? WAT DE REGEERING ZOU WILLEN. Het Volk meldt, dat het in staat is bizon- derheden mede te deelen omtrent de voor nemens der Regeering tot verlaging van den werkloozensteun. Zijn wij wel ingelicht, aldus dit blad, dar. herleven de plannen, destijds door het kabi net Ruvs gesmeed, om den werkloozensteun te ontdoen van wat men welfranje" pleegt te noemen. De plannen van de Regeering Colijn om vatten in hoofdzaak drie maatregelen: 1. wil men bij de bepaling van het steun bedrag voortaan wèl voor tweederden in re kening brengen de eerste vijf gulden gezins inkomsten van de werkende vrouw met kin deren; 2. zal worden ingetrokken de toeslag voor werkende kinderen van f 1 voor het eerste kind en f 0.50 voor elk volgende kind; 3. zal in de gemeenten, waarin zulks nog niet het geval is, het stelsel van dubbel- uitgetrokkenen worden ingevoerd. De Regeering behoeft niet een wetsont werp om aan de subsidieering van de ge meentebesturen de voorwaarde te verbin den, dat deze zich aan de door haar ge stelde regels houden. Wij meenen voorts met zekerheid te we ten, dat de Regeering voornemens is bij het bepalen van de percentages, die het Rijk bijdraagt in de kosten van de werk- loozenzorg van de gemeenten, verlagingen toe te passen, waar dit naar het oordeel van de Regeering maar eenigszins mogelijk is. Deze percentages zullen binnenkort worden vastgesteld en men zal dienaan gaande dus spoedig zekerheid hebben. Men vestigde er onze aandacht op, dat de Regeering de kosten van de werkloozenzorg in de Millioenennota weliswaar f 22.000,000 lager heeft geraamd, maar dat niet het ge- heele bedrag uit de hierboven vermelde be- zuiningen behoeft te worden verkregen. De Regeering rekent met een, zij het geringe, vermindering van de werkloosheid in liet komende jiaar, o.a. ten gevolge van de werk verruiming, die zij zich voorstelt te gaan toepassen. Evenals vorig jaar het geval was, is ook thans over de regeeringsvoornemens ten aanzien van de werkloozenondersteuning een conferentie gehouden tusschen verte genwoordigers van de Regeering en van de besturen van de vier grootste gemeenten, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Welke houding de gemeentebestu ren in deze aangelegenheid hebben aange nomen, is tot dusver niet bekend geworden. HET WATERSCHAP DE REGGE HET AFW ATERIN GS VRAAGSTUK In de te Almelo gehouden vergadering van het hoofdlbestuur van het Waterschap „De Regge" werd aangenomen een voorstel van het Dagelijksch Bestuur tot wijziging van de afwatering ten Zuiden van het TwenteRijnkanaal, zulks in verband met het feit, dat de Rijkswaterstaat niet bereid gevonden is, de Oelerbeek in genoemd ka naal op te nemen. De kosten van dit werk zijn geraamd op f 70.000. Afwijzend werd beschikt op een drietal adressen van eigenaren van gronden, gele gen in het Reggegebicd, houdende verzoek tot algeheele vergoeding van schade, gele den ten gevolge van den hoogen waterstand in de maanden Juni en Juli j.l. AARDAPPELMISERE OVERTREDENDE LANDBOUWERS - MOPPERENDE HUISMOEDERS Men schrijft ons: Het schijnt dat vele landbouwers van de „Aardappelenwet", die n.b. in hun eigen belang is uitgevaardigd, niets willen weten en flink meehelpen om die te doen over treden. Uit tal van berichten in de pers leest men weer van aardappelen smokke- 1 e n, evenals in de oorlogsjaren, maar nu om den toeslag of belasting te ontduiken. Dat daardoor de controle waardeloos duur wordt gemaakt, doordat een leger van con troleurs noodig wordt, schijnen de belang hebbenden niet te kunnen of willen begrij- De plaatselijke afdeeling van de Holl. Maatschappij van Landbouw te Waddinx- veen heeft daarin aanleiding gevonden een dringend beroep te doen op de landbouwers om aan een goede uitvoering mede te wer ken. ,De gelden zegt zij die anden voor een uitgebreide controle noodig zou den zijn, kunnen dan de steun voor de aardappelen verhoogen". Het is toch een eigenaardige toestand met die „Aardappelenwet"! De consumenten, die door deze wet op dit volksvoedsel bij uitne mendheid een verhoogden prijs van twee cent per kilo betalen, mopperen er gewel dig tegen. In dezen tijd is voor menige huis moeder iedere cent er één. Dat mopperen is dus verklaarbaar. Maar de producenten, dat zijn de aard appelverbouwers, in wier belang de wet ge maakt is, klagen en mopperen nog welzoo hard. Dit bleek ook op de jaarvergadering van de Holl. Maatschappij van Landbouw, verleden week in Alkmaar gehouden. Zou het dan maar niet het heste zijn dat deze wet zoo spoedig mogelijk verdween? Dan hebben de ,e°-te boeren hun zin en de consumenten niet minder. Die zien de Wet naturlijk liever vandaag dan morgen verdwijnen. Hier kan de Regeering dus bei de partijen bevredigen endat overkomt haar niet iederen dag!! Alleen de vele controleurs zouden het ze ker jammer vinden! WINTERDIENST BIJ DE SPOOR WEGEN BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN. De nieuwe spoorboekjes, zoowel de groote als de kleine uitgave, voor de winterdienst- Tegeling, welke 8 October ingaat, zullen van 30 September af aan de stations en van Maandag 2 October af bij den boekhandel verkrijgbaar zijn. Behalve de wijzigingen in den Internatio nalen treinenloop en de daardoor noodige veranderingen in de nationale verbindingen, welke een gevolg zijn van den terugkeer van den zomertijd naar den Amsterdam- schen tijd, zijn nog enkele wijzigingen aan gebracht, waarvan, zoo lezen we in „Spoor- ne Tramwegen" de volgende de belangrijk ste zijn: De dagboottreinverbinding Amsterdam— Wissingen wordt gevormd door de treinen 1035/435/77. In den electrischen trein 1035 (Amster dam Cs. V. 915) wordt een doorgaand rij tuig le en 2e klasse Amsterdam—Vlissingen geplaatst, welk rijtuig te Rotterdam D.P. overgaat op trein 435 en te Roosendaal op trein 77 (Vlissingen A. 12.43). Bovendien zal een Pullmanrijtuig le klasse Amsterdam— Vlissingen loopen in trein P. 56 (Amster dam Cs. V. 9.36), welk rijtuig te Roosendaal eveneens overgaat op trein 77. De dagboot treinverbinding Vlissingen—Amst—. In m blijft gehandhaafd met de treinen 137/436 (Vlissingen V. 17.37; Roosendaal V. 1S.49; Amsterdam Cs. A. 21.09). Het Pullmanrij tuig le klasse wordt vervoerd met de trei nen 137/P 57 (Vlissingen V. 17.37; Roosen daal V. 18.43; Amsterdam Cs. A. 20.49). Op het baanvak Roosendaal—Vlissingen hebben reizigers 2e klasse toegang tot dit Pullmanrijtuig le klasse indien zij in dit rijtuig een maaltijd gebruiken en den daar voor verschuldigden Pullman-toestag beta len. Trein 348 MaastrichtNijmegen—Amster dam Cs. en trein 190 Heerlen—Eindhoven— Rotterdam D.P. worden ongeveer 20 mi nu ten later gesteld. De vertrektijd van Maas tricht wordt 16.30 en van Heerlen 10 37 i" aankomst van trein 190 te Rotterdam D.P wordt 20.18. Deze trein krijgt een stopping te Rotterdam Beurs. De aansluitende trein 1260 VenloEindhrven wordt eveneens o'> geveer 20 minuten later gesteld. Venlo V 17.00, Eindhoven A. 18.09. De aankomsttijd te Amsterdam Cs. (20.35) van trein 348 blijft ongewijzigd. Trein 3383 Leiden (V. 7.33)—Utrecht wordt versneld en komt ten 8.45 te Utrecht Cs. aan. Hierdoor komt te Utrecht Cs. de aansluiting tot stand aan trein 303 Utrecht Cs. (V. 8.51)'s-HertogenboschRoosendaal. Dientengevolge komen de stoppingen te Waarde en Harmeien te vervallen. In verband met de opheffing van het station Vlake als station voor reizigersver- voer zijn de stoppingen der treinen van Vla ke overgebracht, naar Kruiningen—Ierseke. Op het baanvak TzummarumFraneker (halte) vervallen alle treinen. Dit baanvak wordt voor het reizigersvervoer gesloten. VOOR EEN KWARTJE EEN HEELEN DAG TRAMMEN EEN ARNHEMSCHE PROEFNEMING Met ingang van 1 October a.s. zal de Arn- hemsche Gemeentetram persoonlijke dag kaarten beschikbaar stellen, die geldig zijn voor een onbepaald aantal ritten. Teneinde een goede controle mogelijk te maken wni'- den gratis z.g. dagkaartenboekjes bes .ik baar gesteld. De houder van zulk een dag kaartenboekje kan tegen betaling van 25 cents een dagzegel bij den wagenbestuurder bekomen, welke dagzegels in het boekje ge plakt worden. Door het systeem met dag kaarten boekjes ontstaat een zekeren band et de tram. De houder van zulk een boekje 1 er spoediger toe komen een zegel te koo- pen wanneer hij den geheelen dag zooveel kan trammen als hij wenscht MINISTER DECKERS OP DE ..GELDERLAND" VLOOT-OEFENINGEN. De Minister van Defensie heeft zich gis teravond, vergezeld van zijn adjudant, naar Nieuwediep begeven, ten einde zich daarin in te schepen op de „Gelderland" en dan gedurende één dag de tactische leningen, die deze week in Nieuwediep worden ge houden, mede te maken. AMSTERDAMSCHE WETHOUDERSCRISIS De S.D.A.P. belegde gisteravond een ver gadering in Iet gebouw voor de Diamant beurs te Amsterdam, waar achtereenvol gens de heeren C. W o u d e n b e r g, E. Boekman, E d. Polak en S. R. de Mi randa het woord voerden. Te Amsterdam stond men, aldus de eerste spreker, voor de keuze het sociale werk te zamen met de burgerlijken te helpen afbre ken of op eigen gelegenheid te vechten. De burgerlijke democraten deden bun keuze, zij kozen den weg om met de regeering de beiders terug te dringen naar het lage le vensniveau van vóór veertig a vijftig jaren Ook de sociaal-democratie deed haar keus. Wij hebben ons ten doel gesteld, de arbei dersklasse zoo goed mogelijk door de crisis te helpen en daarnaast poogden wij het zicht te doen winnen dat alleen het socialis me uitkomst in de crisis kan brengen. De volgende spreker, de heer E. Boekman, wijdt in zijn rede uit over het wezen van het fascisme als internationaal verschijnsel en merkt daarbij op, dat er ondanks alles geen reden bestaat om aan te nemen, dat het thans met de sociaal-democratie gedaan „zelfs", merkt spreker spottend op, „al heeft zijn partij in de Amsterdamsche en Haag- 6che colleges geen zitting meer". Alleen zij, die niet op de hoogte zijn van de meest pri maire economische wetten, zullen veronder stellen, dat de S.D.A.P. tegen alle bezuiniging is. Wij zijn geen iimpossibilisten, wij zijn realpolitiker. Ondanks het feit, dat de S.D.A.P. geen wethouders in het college heeft, blijft zij toch in zekere mate de ver antwoordelijkheid dragen, want alle maat regelen der nieuw e wethouders zullen ieder op hun eigen waarde worden getoetst. Wij voeren geen politiek van posities veroveren tegen wal en dank, maar ook niet van oppo sitie ondanks alles. Het is een politiek tegen het extremisme van links en rechts. De derde spreker, de heer Ed. Polak, vraagt zich af, hoe het komt, dat in het al gemeen een toon wordt aangeslagen alsof de sociaal-democratie eigenlijk buiten het po litieke leven staat. Wat heeft de sociaal-de mocratie in de 30 jaar van actieve gemeente politiek in Amsterdam gedaan? Niets anders dan de stad cultureel en materieel vooruit brengen. Wij hadden geen ander doel dan de groote volksmassa een beter, gelukkiger en menschwaardiger bestaan te geven. Uit bescheidenheid wil spr. niet zeggen wat daarvan in die jaren heeft verwezenlijkt „maar kijk om U heen", roept hij bewogen uit De vierde en laatste spreker, de heer S. R. de Miranda, begon er mede dat hij de crisis lang vooruit zag komen. Men wil de arbei dersklasse het kleine beetje welvaart dat zij heeft, ontfutselen. En omdat de sociaal democraten in verschillende steden voor dit doel niet willig genoeg werden bevonden, was een langdurig politiek spel noodig om de sociaal-democratie in dien hoek te drij ven, dat zij in het belang van de arbeiders klasse afstand moest doen van haar machts posities. Spr. wijst op de mogelijkheid van 'n tusschentijdsche ontbindine van den Am- sterdamschen gemeenteraad. Men praat van de onbestuurbaarheid der stad. Hartstochte lijk riep spr. uit: „Wij zullen onzen eigen weg kiezen en ons niet labe^ intimideeren. Er zal in Amsterdam veel gestreden moeten worden. Wij zijn er en zullen er blijven". Tenslotte wees spr. er op, dat dit de vierde wethouderscrisis was die hij meemaakte, hij hoopt een volgende nog te beleven. WETHOUDERSPENSIOENEN Hoe zwaar de wethouderspensioenenlast op de duur voor de groote steden wordt, blijkt uit de begrooting der gemeente Am sterdam. Totaal betaalt de hoofdstad aan wethou derspensioenen per jaar 33-486.11. De thans aftredende S.D.A.P. wethouders, hebben met hun drieën recht op 9.333 en de A. R. Wethouder op 2.600. Deze pensioenen, waarvan ex-wethouders an allerlei richting profiteeren, varieeren van één tot vier duizend gulden per jaar, KATH. DEMOCRATISCHE PARTIJ De Katholiek-democratische Partij, tot stand gekomen door fusie van den Kath. democratischen Bond en de R.K. Volkspartij Nederland, heeft Zaterdag en Zondag haar oprichtingscongres gehouden in de Groote zaal van den Haagschen Dierentuin. De bij eenkomst van Zaterdag was van huishoude- lijken aard, die van Zondagmiddag openbaar. Ongeveer duizend leden waren aanwezig. De leiding berustte by den nieuwen voor zitter, Prof. Dr. J. A. Veraart, die een rede hield, nadat de heer C. D. Wesseling, oud voorzitter van de R.K. Volkspartij en secre taris van de nieuwe formatie, een historische inleiding had gegeven. Wy ontleenen daaraan, dat de nieuwe artij reeds 3000 betalende leden telt en dat 'ederland ook zyn kleinen Dollfuss heeft... rof. Veraart! Omtrent de huishoudelijke zitting kan nog worden medegedeeld, dat daarin onder lei ding van den partij voorzitter, prof. dr. J. A. Veraart, de statuten en het sociaal-oecono- mifich program werden behandeld en vastge steld. Zaterdagavond werd voor partijbestuur en afdeelingsdeputaties een gezellige bijeen komst gehouden, waarin voordracht en mu ziek elkaar afwisselden. Voornaamste Nieuws* (bit 1) Belangrijke wijzigingen in de winterdienst der spoorwegen. Het aantal werkloozen blijkt weer te zijn vermeerderd. (blz. 2) Heden begint een nieuwe methode bij het verhoor van Van der Lubbe. Vier brandstich tingen vastgesteld. Gruwelverhalen tegenge sproken. De wervelstormramp in Mexico. De aardbeving in de Abruzzen. Het politiek debat in de Volkenbondsver gadering uitgesteld tot vandaag. Dr. Bracht overleden. (blz. 5) Op 10 Januari a.s. zal een buitengewone Deputatenvergadering gehouden worden. De Minister heeft geantwoord op de vra gen van de heer Van Dis inzake de Urke'r visschers. (blz. 8) De goudvoorraad der Ned. Bank is weer toegenomen. Binnenkort groote Staatsleening verwacht. Roosevelt wil reusachtige staalorders bij de industrie plaatsen met behulp van de Refico. De Dur'tsche fondsen. Een aanvang ge maakt met overmaking van gelden en afgifte van scrips. (blz. 10) Het honderdjarig bestaan van de Zee vaartschool te Rotterdam. Zesde Christelijk-Sociale Cursus te Lun- teren. STIJGEND WERKLOOSHEID CIJFER De directeur van den Rijksdienst der werkloosheidsverzekering en arbeidsbemid deling deelt mede, dat de werkloosheid on der de 603.600 leden van ingevolge het Werk loosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde vereen! gingen in de week van 4 t/m 9 September heeft bedragen 24.5 pet., terwijl zij in de vorige verslagweek (21 t/m 26 Augustus) 23.6 pet. bedroeg. De stijging, die het werkloosheidscijfer doet zien, moet worden toegeschreven aan de toeneming van de werkloosheid in den mijnbouw, waarin vooral het aantal geval len, waarin een of meer dagen per week niet wordt gewerkt (z.g. verzuimdiensten), sterk is gestegen. Indien men het mijnbe drijf buiten beschouwing laat, is de omvang der werkloosheid gelijk gebleven. In de overeenkomstige week van het jaar 1932 bedroeg de werkloosheid 26.7 pet. Bij 1053 organen der openbare arbeidsbe middeling stonden op 9 September in totaal 305.106 werkzoekenden ingeschreven, onder wie 289.753 mannen. In totaal waren werk loos 278.780 personen, onder wie 268.843 mannen. Op 26 Augustus bedroeg het totaal aantal ingeschrevenen bij een ongeveer gelijk aan tal organen der openbare arbeidsbemidde ling 306.507. Hiervan waren werkloos 279.909 personen, onder wie 270.528 mannen. Het totale aantal werkzoekenden is der halve sedert 26 Augustus verminderd met 1129, het aantal werkloozen met 871. DE O.S.P. EN DE RADIO De O.S.P., die al een heelen tijd bezig is ook een eigen radio-uitzendingsorganisatie op te richten, heeft thans, naar De Fakkel meldt, bericht ontvangen, dat de minister van binnenlandsche zaken aan dezen om roep het uitzendingsrecht geweigerd heeft, omdat de organisatie geen rechlspersoon- lijkheid bezit, wijl dc minister van Justitie goedkeuring van de statuten geweigeri heeft. GEEN GOEDE POLITIEK ZONDER RELIGIEUSE BASIS Ter gelegenheid van een nationale reünie •an de Vod. Club te Batavia, werd ook het voord geveerd door den heer H. C. Zent- graaff, hoofdredacteur van de „Javabode", diie vroeger Lid was geweest van bedoelde Club. Aan het verslag van zijn rede, opge nomen in „Ned.-Indlië", ontleenen we de volgende merkwaardige passage: „Het is echter noodig, meent spr., te wij- n op een nog al te veel door ons gemaakte fout. Wij brengen weliswaar onze opvattin gen van recht en van moraal, wij brengen onze kennis en onze energie, doch wij geven ~70 weinig van ons hart. Spr. denkt hierbij aan de woorxk-n van izen grooten journalist.ieeken voorginger, Karei Wybrands, die zei, dat de Bijbel^ niemand op tafel mocht ontbreken. Het is den eersten brief aan de Corinthiëre, Hoofdstuk 13, zoo mooi gezegl: „En el ware het, dat ik de talen der Engelen en van de menschen epmk en ik had de liefde niet, war ik e»n -k-end metaal, een lui dende sche' '.'arv>l Wvbrands wist, dat de rel' *V:rr bindmiddel is 'oor poitv' da nolitieke par tijen we" 'izp basis hebben, moeten wel 'en voor het hoog hudon van en. Uit kan niet zont der de liefde VOOl dit land en dit volk. Al leen deze stelt ons in staat te arbeiden meit groote toewijding, met warme belangstel-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1