NIEUWE LEIDSCHE COURANT
vrijwilligers voor
't is voor UW krant
en voor Uzelf l
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1933
EERSTE BCAD PAG. 3
Doe mee, steun de Christelijke pers steun Uw krant
stuur ons een nieuwe abonné.
AAW
U zult voldoening van Uw activiteit hebben ze weten niet wat
ze missen, die ons blad, die de NIEUWE LEIDSCHE COURANT
nog niet geregeld lezen I
U weet het. U weet hoe wij ons beijveren U een zoo uitgebreid
mogelijk dagblad te geven. Maar we willen nog meer alles
voor den verlaagden abonnementsprijs, van drie gulden per kwar
taal, 18 cent per week I
Welk ander Christelijk blad biedt zooveel
Er is in Uw omgeving nog wel iemand, die zich abonneeren wil.
Maak hem lezer.
Voor wat hoort wat U krijgt wat voor de moeite.
Moedig Uw kennissen aan:
Zij krijgen extra: wanneer zij zich voor minstens 1 jaar abonneeren
alle tot 1 October verschijnende nummers gratis.
Voor wat hoort wat: U krijgt voor eiken jaarabonné een bijzonder
mooi luxe gebruiksvoorwerp een verrassing.
Verder krijgt elke werver op wiens naam de 25ste, 50ste, 75ste,
100ste, 125ste een nieuw abonné valt, buiten de gewone premie
een extra verrassing. Men kan daarvoor kiezen tnsschen een
bronzen Dr. Kuyper-plaquette, ter waarde van t 5. ot een fraai
boek. Deze laatste premie wordt direct toegezonden.
Doe mee, help mee, Uw krant grooter te maken, stel ons in de
gelegenheid U een steeds uitgebreider, steeds beter verzorgd
dagblad te geven.
Nieuwe lezers op te geven aan de Administratie van de NIEUWE
LEIDSCHE COURANT, Breestraat 123, Leiden Zendt
onderstaande coupon.
het goedkoopst, best verzorgd Chr. dagblad in Nederland
Aan het bureau van de NIEUWE LEIDSCHE
COURANT, Breestraat 123, Leiden
Hiermede verzoek ik U in te schrijven als abonné op
ons blad voor minstens één jaar met gratis toezending
van de bladen tot 1 October a.s.
Zendt
deze
coupon
De aanbrenger(ster)
NAAM
Doorhalen wat niet verlangd wordt
De onderwijzerssalarissen
WAKEN TEGEN SCHRIJNENDE
ONGELIJKHEDEN
Niet te veel belanghebbende adviseurs
De aangekondigde salariskorting brengt
vooral in de onderwijzerswereld veel beroe
ring. Wij meenen goed te doen om opmer
kingen uit deze kring zoo nu en dan naar
voren te brengen. Vooral, omdat een onzer
lezers zoo terecht schreef, dat het groote
publiek niet weet, hoe de salarieering is,
wegens de verscheidenheid van toeslagen en
kortingen.
Natuurlijk moet men bij de heoordeeling
er rekening mee houden, zooals ook werd
opgemerkt, dat b elan (/hebbenden adviseurs
zijn, doch ook zij mogen gehoord worden.
Gelukkig is er ook dankbaarheid.
Daarvan getuigt b.v. dit schrijven:
„Als een der ouderen onder het corps weet
schrijver dezes nog van tijden met een sala
ris van 450, als hoofd 750 min 7 pen
sioen-premie. Wat een zegen daartegenover
de huidige salarisatie! Ook en vooral, om
de regeling, waarbij jongeren bescheiuon
aanvangen, om, gehuwd en met een twintig
dienstjaren 't maximum te bereiken. Met
kindertoeslag (door Colijn indertijd van 2
op 3 gebracht. Dit is toch zeker wel een
Christelijk levensbeginsel.
En nu de korting: Hierbij hopen we be
waard te blijven voor schrijnende ongelijk
heden! Bij de vorige korting werd b.v. de
marge van de hoofden der plattelandsscho-
len maar even verlaagd met 400, boven
de gewone vermindering.
Het onrecht werd gevoeld, want na een
paar jaar werd het verzacht tot 300.
Vrage: Waarom zulks?
Als we offeren moeten en wie zou zulks
niet toestemmen? dan a.u.b. gelijk op
deelen!
Het groote publiek weet dat zoo niet,
maar... een feit is, dat hoofden van scho
len nu reeds een 1000missen.
Ons dunkt, dat zegt toch wel... iets."
Een ander maakt bezwaar tegen de ver
hoogde ongehuwden-aftrek en de z.i. te
groote hoofdenmarge.
Wat het eerste betreft acht hij het ver
keerd, dat deze aftrek gebonden is aan de
leeftijd en niet aan het aantal dienstjaren.
Hij wijst er op, dat iemand op 25-jarigen
leeftijd reeds 7 dienstjaren en verhoogingen
kan hebben, terwijl een ander dan pas een
plaats vindt. En hij rekent ons voor, dat
iemand op 35-jarigen leeftijd, met 10 dienst
jaren. zonder hoofdakte en in een derde
klas gemeente nominaal 2100 gaat verdie
nen, doch in werkelijkheid 1375.25 ont
vangt.
Een ander, die op 28-jarige leeftijd reeds
tien dienstjaren heeft, hoofd eener school
en gehuwd is .verdient netto 2304.36 en dit
verschil van 1000 ook gerekend met het
verschil in leeftijd lijkt hem te groot
Waar dan nog bij komt, dat een onder
wijzer zonder akte wiskunde zijn salaris
feitelijk niet berekenen kan.
Een niet-onderwijzer maakt over het bezit
der hoo'dnkte de volgende o >merking:
„In verhand met de noodzakelijke bezui
niging wilde ik wijzen op de honderden
daarvoor direct of zelfs met terugwerking
salarieverhooging van 200 tot 250
genieten. Slechts een zeer klein percentage
van deze categorie zal eenmaal in de gelegen
heid zijn om als hoofd op te treden. Dit
geldt in elk geval van de onderwijzeressen,
voor wie benoeming tot hoofd zoo goed als
uitgesloten is.
Zou het niet gewenscht zijn de bedoelde
toelage af te schaffen of te verminderen, of
wel deze alleen toe te kennen aan eerste
onderwijzers, die het hoofd vervangen bij
afwezigheid? Dit zou enorme besparing
geven."
Wij spreken over deze dingen, zooals men
weet, nog geen oordeel uit. Doch bij het
laatste willen we toch opmerken, dat er
sinds lang in de onderwijswereld een streven
bestaat om de hoofdakte en dus ook de toe
lage af te schaffen. Men wenscht een oplei
ding, welke af is en daarna een behoorlijk
salaris.
Uit Oost-lndie
GEVAARLIJKE LEGERLUXE
Er kan zonder schade bezuinigd worden
De Indische Courant van 23 Aug.
1.1. publiceerde een opvallend artikel over
„Legerluxe" in Indië. Het blad besprak de
komende commmissie-Idenburg, welke thans
geïnstalleerd is en hoopt, dat deze de mid
delen zal aangeven, welke werkelijk bezuini
ging, maar geen verzwakking der weermacht
brengen; en vervolgt dan:
Een van de belaagrijkste is wel de verwij
dering van alle luxe uit het legerapparaat.
Hoe het daarmee gesteld is, werd reeds vele
malen in de pers belicht en bleek weer eens
opnieuw bij de behandeling van de legerbc-
grooting in den Volksraad.
Er is op het leger nog veel te besnoeien,
zonder dat de gevechtswaarde van 't geheel
er ook maar eenigszins door in gevaar ge
bracht wordt. Als men inzage verkrijgt van
de lijst der Officieren, die nog extra toelagen
steeds ontvangen, zoowel hier als in Neder
land, voor werkzaamheden, die eensdeels
zeer onbeduidend lijken, anderdeels in dienst
uren worden verricht, dan is er reden voor
het stellen van de vraag, of Indië's finan-
cieele ellende Bandoeng volkomen onberoerd
laat.
Officieren, te werk gesteld in Nederland
bij het commissariaat voor Indische zaken
of hij Koloniën, krijgen toelagen, die een
vierde van hun officieel salaris bedragen.
Leerlingen van de Hoogere Krijgsschool en
hun gezinnen, die naar Nederland gaan ter
voortzetting van hun studie, dus om hun
positie te verbeteren en intusschen genieten
van het leven in Holland, krijgen vergoe
ding voor uitrusting, studieboeken, hoven
hun verlofssalaris. Wanneer een Officier
blijk geeft de Atjehsche taal te kunnen spre
ken, ontvangt hij daar een gratificatie van
duizend gulden voor. Een minder militair
ontvangt niets.
Gewestelijke of plaatselijke militaire com
mandanten ontvangen nog altijd ruime
ambtstoelagen. De ambtstoelagen bedragen
in totaal méér dan een ton.
In de hoogere rangen wordt weinig be
zuinigd, terwijl in dv. lagere rangen zooda
nig wordt bezuinigd, dat mindere militai
ren, die uit Nederland een Europeesche
vrouw hebben meegebracht toch zeker
wel met goedvinden, zoo niet op aanraden
de autoriteiten! geen dienstwoning
krijgen toegewezen, doch gedwongen worden,
hun penaten op te slaan op een soldaten-
kamer achter een scherm van twee meter
Mogen wij een der Volksraadsleden geloo-
ven, dan is bij ue artillerie het aantal of
ficieren, in vergelijking met het aantal vuur
monden, zoo groot, dat elk stuk wel door
officieren bediend zou kunnen worden. Ze
ker zijn er ruimschoots voldoende officie
ren om bij eiken vuurmond een officier als
stukscommandant te laten optreden.
Op de lijst van hen, die recht hebben op
een dienstpaard, en van hen, die een rij
paard moeten onderhouden, moeten vele of
ficieren, hoofd- en opper-officieren, voorko
men, die nimmer -en rijpaard voor hun wer-
kelijken dienst gebruiken.
De officieele mutaties wijzen telkens uit,
dat de promotie in de hoogere rangen gere
geld doorgaat, zelfs in een snel tempo, ter
wijl in de lagere rangen die promoties prac-
tisch zijn stopgezet.
Nog altijd teit het leger 8 Generaals. Zelfs
voor de kleine diensteenheden als de artille
rie, de genie, en den geneeskundigen dienst
men het niet met een officier van lage-
DE BRANDKAST IN HET STATION
PURMEREND
_j den nacht van 29 op 30 Nov. 1932 ia er ee
poging gedaan om de brandkast weg te halt
uit de kamer van den chef in het station
Purmerend. De inbrekers werden echter in hu
restooFd, zoo"
ihtergelaten
e1. Bij de militaire administratie
moeten de promoties zoo talrijk en lucratief
zijn, dat het daar op een dorado gaat lijken.
0inachting
alle kanten geplukten Indischen belasting
betaler is van een haast wonderbaarlijke
hardnekkigheid. Zij demonstreert zich ook
minder dan 30 millioen aan ten koste ge
legd.
Hiet is leerzaam om even na te gaan, hoe
dit belastinggeldverdeeld wordt.
n Indische leger-commandant, na slechts
enkele jaren als zoodanig in functie te zijn
geweest, geniet een pensioen van 12.000.—
per jaar. Zijn Nededandsche collega im ac
tieven dienst ontvangt nog niet eens zoo
veel aan salaris nl. 9.600.—. Generaal Snij
ders, aan wien het Nederlandsche rijk on
noemelijk meer te danken heeft dan aan de
Indische legercommandanten van de laat-
laatste tien jarentezamen, geniet een pen
sioen van 4000.— per jaar, het maximum
pensioen, dat aan Nederlandsche ambtena
betaald wordt Er beviden zich in Neder
land om en nabij tien gewezen leger-com-
mandanten, die dus m-.t elkaar jaarlijks het
sommetje van ongeveer 120.000.— aan pen
sioemen uit de Indische middelen ontvangen.
Een dertig nog in leven zijnde gepensio
neerde generaals-majoor van het Indische
leger ontvangen tezamen niet minder dan
ruim 300.000 per jaar. En hoe groot zou het
aantal gepensionneerde kolonels en oversten
zijn? Deze laatsten ontvangen ieder 8400
en 6900 per jaar. Een gepensionneerde ma
joor van het Indisch leger kan het met niet
minder dan 6348 per jaar stellen en ont
vangt aan pensioen dus nog meer dan gene
raal Snijders.
De Vaderlandsdhe club komt de eer toe,
aan de algemeene verontwaardiging over het
mateloos h oge maximum der Indische pen
sioenen vorm en gestalte te hebben gegeven,
door een voorstel ter begrenzing tot een ma
ximum van 6.0G0.— per jaar in te dienen.
Maar inmiddels heeft Indië dan toch maar
jaar in jaar uit deze geweldige sommen moe
ten opbrengen; en inmiddels hebben de ach
tereenvolgende legercommandanten ver
zuimd om, telkens wanneer de regeering op
bezuiniging aandrong, in de eerste plaats
deze krankzinnige posten onder haar aan
dacht te brengen.
Rechtzaken.
Jen ^sp. veroordei
Amsterdammers, de pensionhouder B. H.
us W. B. v. D. en de koopm
de Haarlemsche rechtbank
drie Jaar, twee
etaPkwam in "hooge/be-
roep^en^de zaak diende voor het gerechtshof te
dat *1J M
misdrijf zijn geweest en thans komen zij met
het verhaal aan. dat zij er geweest zijn, maar
niets hebben gedaan. De verklaringen van den
betrouwbi
igfnge°den medeplichtigheid
vonnissen requi-
>ptember.
DE CAMEL-SIGARETTEN
De President der Amsterdamsche Rechtbank
ïeft in kort geding uitspraak gedaan in een
procedure betreffende d« Camel-clgaretten.
Door een handelaar te Amsterdam waren siga
retten. verpakt in Camel-doosjes, in den han
del gebracht, doch op d.e banderolle kwam in-
plaats van den naam Alvana (die van den im
porteur der Camel-sigaretten) voor „Alveca"
als afkorting van „Altijd Vensche Camel" De
importeur stelde naar aanleiding hiervan een
ordering in kort geding in.
De President der rechtbank beval de verdere
'levering van genoemde cigaretten. welke niet
in den importeur afkomstig zijn, onmiddellijk
staken en om maatregelen te nemen, waar-
>or die verdere aflevering wordt voorkomen.
De President heeft voorts een boete van f 10.
vastgesteld voor elk pakje, dat in strijd met
bovengenoemd verbod zal worden afgeleverd.
Donderdagmiddag stond voor het Hof te Arn
hem in hooger beroep terecht B. K.. meubel-
-en laste was gelegd
maker te Almelo.
ng tot moord op zijn echtgenoote A. G.
r gasvergiftiging) De Off. v. J. bij do Recht
bank te Almelo die "tegen verdachte S Jaren ge
vangenisstraf met aftrek der preventieve hech
tenis had geeischt ging van het vrijsprekend
nnls der rechtbank in beroep. Als getuigen
rden voor het Hof gehoord A. GeeJs, zonder
majoor-rechercheur
Mr. G C. Bijleveld,
•oep. A. Koot, brigadier.
"'.tenbroek, gasfitter en 1
rechter-commlssarls bij de Rechtbank, allen 1
ging van het
vijf Jaar gev
dellijlce geva
vordedlj
aal eischte met vernleti-
ler Almelosche Rechtbank
:raf met bevel tot onmid-
ing bij diens veroordee-
istiglng van hot
EEN HELINGSZAAK
_5r de Amsterdamsche rechtbank stond de
koopman Z. te Amsterdam, terecht. verdacht
van heling. In de Amstelstraat was In een Ju
welierszaak een Inbraak gepit» gd cn ta. van
en en zilveren sieraden waren geroofd. Z.
serst toe deze voorwerpen In huls te heb-
gehad. om daarna weer te verklaren, dat
ilet het geval is geweest en dat hij ook
niets van de zaak afwist. Twee personen uit
de m lsdadl gerswereld werden als getuigen ge
hoord.
De Officier van Justitie »emde de zaak to
vele opzichten zonderling. Het proces-verbaal
werd pas maanden nadat het wa* ongemaakt,
tonden. Eigenaardig is het ook, dat ae
werpen, hier op de tafel aanwezig, niet
pertinent door den juwelier worden herkend.
Jtonrdat een der genoemde personen zijn aan
vankelijk afgelegde verklai It.gen terugtrok, is
»et bewijs niet geleverd. Het O M. vorderde op
dezen grond vrljsr™"'' J -- -*1--
De verdediger vroeg
de onmiddellijke invrijheldstel-
Ultspra-.k 28 September.
BOEKEN EN GESCHRIFTEN
Dr. JOS. J. GIEDEN.
Letterkundige Werken. deel III.
De Nieuwe Tijd. J. Muusses. Pur
merend 1933.
wijze van behandelln;
rate deelen zijn allerwegen met
ontvangen. Ons dunkt. de lof
voor dit laatste deel zal niet minder zijn want
het overtreft nog op meerdere plaatsen de
De behandelde onderwerpen zijn Gedich
ten van Gezel le, Tachtiger Poëzie. De poëzie
van na de Wereldoorlog. Poëzie van Zuid-
Af rlka, De kleine Johannes I, Gorters Mei, op
Hoop van Zegen, De Wandelende Jooo i
Vlaschaard, Jaapje. De Wilde Jager. De dwerg.
—ee werelden. De Pastoor uit den
en De goedé moordenaar.
Om van de wijze v
werken na '80 een idee w
art. over Op Hoop van Zegen. Het handelt
eenst over de tendens: met enkele voorbeelden
uit vroegere literatuur; daarna over do Intrigue
aar de hand van de korte Inhoud: over de he
keling. die Heyermans toedi nt. over de karak
ters van het stuk en eindelijk over Op Hoop
van Zegen als toooeelstuk. In 9 bladz. vindt
men hier alles wat dit werk belangrijk maakt
aangewezen en verklaard.
Het drietal bundels Bei. Letterk. Werken Is
één der beste, zoo niet de allerbeste literaire
handleiding, die er de laatste jaren ten behoeve
van onderwijs en zelfstudie Is verschenen.
Vooreerst zijn de onderwerpen zeldzaam ge
lukkig gekozen; zéér zware boeken als van
Ary Prins en Boutens werden weggelaten.
Dan is de behandeling zeer systematisch, een
voorbeeld ook voor eene van werken, die men
irdeeeHngSC?met
vruchtdragende studie.
Voorts Ue analyse en de karakteriseering zijn
grondig. Gielen haait er uit. wat er uit te ha
len is. Ik denk bijv. aan zijn zeer volledige op
stellen over De kleine Johannes en Het Was-
Ofschoon zeldzaam gemakkelijk te volgen
populair In zijn voordracht, verloochent zl.
is ^in dit boek
mumentale worn
•attlng.
Gielen's
ame de ethische
de Protestantsch Christelijke nauw
want.
VI RTRLBOEK VOOR DE JEUGD, door
S J. MatthilPse.
Uitgave van J. H. Kok te Kampen.
Dit boek bevat een serie schitterende vertel
lingen voor kinderen van 610 Jaar.
Ouders en onderwüzers vinden er een schut
van vertelstof in. Geen verhaaltjes die de kleu
ige droomen bezorgen, maar nleltc-
tellingen. die de aandacht onzer
het begin tot het
ters angstig
houden.
Wö hopen van harte dat een -uitnemend ver
telboek ala dit van den heer Matthtjsse er toe
moge bijdragen dat het verteluurtje nöch uit
de school, nóch uit het gezin zal verdwijnen.
Faillissementen
opgegeven door v. d. Graaf en Co., N.V.
AMSTERDAM. J* Th'"p.^BohncKe schilder
Ouderkerk a. d. Amstel. AmsteldUk Noord 23
Ü.-C. mr J Verdam, cur mr R Semeyn Esser.
G. Scheffel ook handelende onder den naam
Commanditaire Vennootschap G. Scheffel koop-
nan. Amsterdam, Magelhaenstraat 9. Ri-c. mr
van de H. V. onder de firma J. E. Groenewoud
en Co.. Huizer Meubelindustrie H.E.M.L Hir-
zen. Melkweg 35. R.-C. m J. Verdam, cur mr
Th. F. Boerlage.
Benjamin de Vries, koopman in lusten. Am
ide onder den
Zomerschermfabriek Rezo Amsterdam,
Cuypstraat 231 III achter. R.-C. en c'
ROTTERDAM. P. Hoorik, zonder beroep,
vonende te Rotterdam RletdtJk 5a. R.-C. mr
3 F Verveen: cur mr Ph A N Houwing.
A J E Westphal. wonende te Rotterdam,
ïroote Visscherüstraat 37b. R.-c. mr G i B E.
Jurlngar, cur mr P Groenenboom.
Welling, koopman, wonende te Rot-
Gelderschekade 13. R-.c. mr G C B E
C. P. Eecen. Oudkarspel.
T. H. Brink Den Helder. R.-c. mr A. B.
Ledeboer, cur mr J A E Bulskool. Schagen.
ARNHEM. J. H A. Holla, handelende onder de
firma Holla-Koster, koopman. NUinogen Her
togstraat 55. R.-C. mr H. J. HUtschler; cur mr
P H K Hobo Nijmegen.
J. M. Ennelting. koopman, Arnhem, Rozen-
daalschestraat 413. R.-c. als voren; cur mr
Eling Visser.
H J Alofs. Nijmegen onder Hatert Drlehui-
T 217. R.-c als voren; cur mr H P Beets
NiJmegei
i J., Bodden. Rhei
E. E. Bouwman lid der firma E 19 Bouwman
i J. Bolden, Rhenen Rijksstraatweg C 263.
LEEUWARDEN. Jelmer Stapert. gardenier
Mlnnertsga. R.-C. mr Ph. baron van Harlnxma
thoe Slooten; cur mr J. H. Cornellssen. Har-
koopman in
MAASTRICHT.
Jrunssiim, Kerkat
tir mr Spauwen,
Herman Lurkei
R J Mulder,
ROERMOND. Renler Ja<
af. Venlo Klai
I. do Jong. zaakwaarm
A. J. Slowik, Arnhem.
P. Jacobs, Wjjchen.
der Ark. koopman, wonende te
Verzocht door de N.V.
do Prinsengracht.
