lliruiur £>iitsrt)f (Courant
BINNENLAND.
Land- en Tuinbouw.
&BONNEMENIt
'er kwartaal In Lelden en In plaat-
ran waar 'n agentschap gevestigd Is f2.35
Franco per post 2.35 portokosten.
Rei week 0.18
Voor het Buitenland bij wekelijk-
iche tending 4.50
Bu dagelyksche zending 5.50
Alles bi] vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad V/% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 4072
MAANDAG 18 SFPTEMBER 1933
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 8 regels....—,.,..lAV/i
Elke regel méér0.22W
irgez. Mededeellngen
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meer...—.—— 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.1C
14e Jaargang
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD
ONTEIGENING EN
BUITENLANDSCHE POLITIEK
Niet zonder verbazing hebben wij
kennis genomen van de indiening van
een wetsontwerp tot verklaring van het
algemeen nut der onteigening noodig
voor verbreeding van het Kanaal door
Zuid-Beveland en verhooging van de
spoorbrug over dat kanaal bij Vlake,
met bijkomende werken.
Het is bekend, dat sedert 1919 door
België in samenwerking met Frankrijk
maatregelen worden toegepast, om het
Rijnverkeer naar de Belgische havens
af te leiden. En op zich zelf was het
natuurlijk, dat zoolang vreemden zich
op Neder! andsche wateren een derge
lijke politiek veroorloofden, door Ne
derland, zoo het deze politiek al niet
bepaaldelijk tegenwerkte, alles zou wor
den vermeden wat deze nog kon begun
stigen. Geheel in overeenstemming
daarmede is ook, dat Nederland welis
waar in beginsel niet ongenegen is om
tot een verbetering van België's verbin
ding met den Rijn mede te werken,
maar van deze zijde is toch als onder
deel van een dergelijke regeling de blij
vende afschaffing van de voorkeur-
maatregelen als een vanzelf sprekend
element beschouwd.
Een regeling met België zonder af
schaffing van de maatregelen ware
niet denkbaar. Maar nog veel vreemder
is, dat zelfs zonder regeling met Belgie,
en zonder afschaffing van de maat
regelen, nu de verbinding van België
met den Rijn verbeterd zou moeten
worden. De positie van de Belgische
havens wordt daardoor zóó gunstig ge
maakt, als zij zelfs bij een verdrag niet
eens zou worden. Maar het kan toch
waarlijk niet op den weg van Neder-
land liggen, om op een dergelijke wijze
de concurrenten van onze eigen Rijn
havens te helpen, en tevens zoo vooi
België elk motief weg te nemen, om nog
eens tot een accoord met Nederland
mede te werken. Wij hebben het voor
deel, dat België op deze manier (door
verbeterde verbinding plus behoud van
zijn voorkeurmaatregelen) krijgt, hoo-
ren becijferen op 80 van het voor
deel, dat een Moerdijkkanaal aan Bel
gië zou kunnen bieden. Zelfs een der
gelijk voor Nederland toch volstrekt
onaanvaardbaar kanaal zou dus nauwe
lijks meer voor België een begeerens -
waardige concessie beteekenen, en de
berekening toont tevens, welk een
schade Nederland door zijn verbete-
teringsplannen aan zich zelf dreigt te
berokkenen.
De onwaarschijnlijke bewering is wel
geuit, dat deze voor Nederland zoo
schadelijke werken noodig zouden zijn
om der wille van Nederlandsche belan
gen. Deze bewering zal wel niet worden
herhaald na de mededeelingen, die het
Dagblad van Noord-Brabant kort gele
den hierover deed. Uit die mededeelin
gen blijkt, dat een berekening van bui-
tenlandsche politiek tot het besluit ge
leid heeft om de werken uit te voeren,
ën dat zij met Nederlandsche belangen
niets hoegenaamd te maken hebben.
Integendeel, zoolang de Nederlandsche
regeering zich vrij in haar besluiten
gevoelde, achtte zij het van belang, den
waterweg te laten zooals deze was,
juist om tegenover België dien troef in
handen te houden. Maar toen in de
Rijnvaartcommissie in 1929 de Fran-
sche en Belgische delegaties ernaar
streefden, de Nederlandsche delta in de
macht van die commissie te doen bren
gen, en België zich ter motiveering
erop beriep, dat Nederland de verbin
ding met België verwaarloosde, kon
digde Nederland hals over kop een
heele reeks verbeteringen aan, om zoo
doende de Engelsche en Italiaansclie
afgevaardigden van een aansluiting bij
de Fransch/Belgische groep te weer
houden. De Rijnvaartcommissie is se
dert de vrede van Versailles zoo won
derlijk samengesteld, dat hier met ver
stand gemanoeuvreerd moet worden
Wij herinneren nog eens aan de samen
stelling: 3 Nederlandsche leden, 4
Duitsche, 4 Fransche, 2 Zwitsersche
(in allen gevalle zijn dat Rijnstaten),
maar daarna 2 Engelsche, 2 Belgische
en 2 Italiaansche. Dus hier zjjn landen
vertegenwoordigd, welke men heel
moeilijk .Rijnstaten kan noemen. En
eindelijk komt er dan nog een Fransche
Voorzitter bij.
Het minste wat men van deze bere
kening mag zeggen is wel, dat zij blij
kens de latere gebeurtenissen in de
Rijnvaartcommissie in ieder geval
reeds volkomen gefaald heeft, zoodat
aan de werken thans iedere schijn van
een fundament ontvallen is. Wij kun
nen dan ook slechts verlangen, dat het
ontwerp geen wet zal worden. Het is
in zijn strekking voor Nederland scha
delijk, en vooral in dezen tijd, nu zoo
veel nuttige dingen om financieele
redenen onmogelijk zijn, is er zekei
geen aanleiding om gelden uit te geven
voor bepaalde nadeelige werken.
Wij bepaalden ons hier tot een be
oordeeling van de voor- en nadeelen
van de ontworpen werken. Over de po
litiek, die tot deze werken deed beslui
ten is nog veel meer te zeggen.
Het was reeds in 1919 België's toe
leg, om door een beroep op de Groote
Mogendheden aan Nederland vrees aan
te jagen en zoodoende concessies los te
krijgen. Precies hetzelfde is in de Rijn-
vaartcommissie gebeurd: door België's
optreden daar werd Nederland be
vreesd voor de vorming van een
Fransch-Belgisch-Engelsch-Italiaansch
blok en besloot daarom, op eigen gele
genheid met spoed de verbinding van
België met den Rijn te verbeteren. „De
vrees is vaak het begin der wijsheid
zeide de Belgische afgevaardigde in
antwoord op de Nederlandsche mede
deelingen, en hij voegde er bij, dat dit
nog slechts een begin mocht heeten,
dat van nog veel meer werken de uit
voering geboden was.
Inderdaad, wat een maal gelukt is,
kan een tweede maal weer gelukken.
Maar daarom zouden wij in de Neder
landsche politiek ook liever wat minder
diplomatieke tact, en wat meer Neder
landsche flinkheid zien. Nederland zal
zich tegenover België en de Rijnvaart
commissie op den duur alleen kunnen
handhaven, wanneer het zyn eigen
standpunt durft te verdedigen, en niet
wanneer het bij de eerste de beste be
dreiging capituleert. Met name tegen
over België is de slechtste methode om
nog eens ooit tot overeenstemming te
geraken wel deze, dat men door een
zwakke politiek het Nederlandsche
standpunt ondermijnt.
Wij keuren het onteigeningswetsont
werp niet alleen af om zijn nadeelige
strekking, maar meer nog om het poli
tieke stelsel, waarvan het een uiting is.
Het huidige kabinet treft in dezen
geen verwijt, het betreft hier blijkbaar
een zaak die, reeds jaren geleden be
gonnen, wordt voortgezet zonder dat
men er opnieuw aandacht aan geschon
ken heeft. Juist daarom lijkt het ons
goed, de aandacht op het ontwerp te
vestigen, en de hoop uit te spreken, dat
het niet tot wet zal worden.
PRINSES JULIANA NAAR ZEE
Prinses Juliana is voornemens begin
October den proeftocht mee te maken van
de sleepboot „De Zwarte Zee" van de N.V.
L. Smit Co.'s Sleepdienst. Dir. de heer
Murk Leis te Rotterdam.
DE MOEILIJKHEDEN TE ALMELO
GEEN GELD VOOR LOONEN MEER!
De Wethouder van Financiën der gemeen
te Almelo Mr. H. H. Kortebos, heeft mede-
deeld dat, in verband met de begrootings-
moeilijkheden, in de volgende week waar
schijnlijk geen loonen, salarissen en steun
uitgekeerd kunnen worden.
MASSA-ONTSLAG
NED. TRAMWEG MIJ
EN GEEN TEGEMOETKOMING!
De directie der Ned. Tramweg Mij deelt
aan het „N. v. h. N." mede, dat met ingang
van den winterdienst op 8 October a.s. van
het pl.m 600 man sterke personeel, 90 zul
len worden ontslagen en 80 in rang terug
gesteld met verlaging van salaris.
De ontslagenen krijgen geen tegemoetko
ming. De financieele toestand der Mij. laat
zulks niet toe. Bij het ontslag zal zooveel
mogelijk met de anciënniteit rekening wor
den gehouden.
DE WETHOUDERSCRISIS
TE AMSTERDAM
EEN COLLEGE VAN VIJF WETHOUDERS?
Zaterdag zijn ten Raadhuize bijeengeko
men de Raadsleden Mr. Kropman (Mr. Rom-
me kon wegens familie-omstandigheden
niet aanwezig zijn), Baas (a.r.), Ter Haar
(c.h.), Abrahams (v.d.) en Weiss (Midden
standspartij). Dr. de Hartogh was wel uit-
genoodigd, doch niet aanwezig.
Besloten is, uit bezuinigingsoverwegingen
een college te kiezen van vijf wethouders,
en geen stemmen uit te brengen op de af
getreden sociaal-democraten. De steun werd
hiertoe ook ingeroepen van de midden
standers. De heer Weiss, toegevende, dat
bezuiniging noodzakelijk was, zag niet in,
waarom zijn fractie niet in het college zou
zijn vertegenwoordigd, zoodat hij zich, ten
aanzien van de stemming, voorloopig vrij
hield.
De kans is dus groot, dat het toekomsti
ge College zal bestaan uit de heeren Abra
hams, Kropman, Baas en Boisse-
DE WETHOUDERS-SALARISSEN
EN -PENSIOENEN
ALGEMEENE HERZIENING.
„De Tijd" meent te weten, dat de stukken
reeds gereed liggen, waarin de kwestie
van de wethouderssalarissen en pensioenen
over het algemeen wordt herzien mede in
de onlangs door de Regeering ingestelde
Commissie van Advies bij de beoordeeling
der bezoldigingsregelingen van het perso
neel in dienst van het rijk, de provinciën
en gemeenten. Reeds binnen enkele weken
zou het desbetreffend rapport worden gepu
bliceerd.
DE OPENING
DER STATEN-GENERAAL
De stoet ter plechtige opening van de zit
ting der Staten-Generaal zal Dinsdag 19
September a.s., te één uur den volgenden
weg nemen: Noordeinde, Heulstraat, Lange
Voorhout (over het schelpenpad), Touraooi-
veld, Korte Vijverberg, naar het gebouw der
Ridderzaal op het Binnenhof. Langs den
zelfden weg zal na afloop naar het Paleis
worden teruggekeerd.
ORANJE-DINSDAG
De Alg. Ned. Politiebond zal morgen ook
deelnemen aan het défilé voor de Koningin
te 's-Gravenhage.
De afdeelingen en kringen van den Bond
zullen zich verzamelen om 11 uur v.m. op
het Stationsplein Holl. Spoor te 's-Graven
hage. Inlichtingen zijn te verkrijgen aan
het secretariaat afd. Den Haag, Burgem. v.
d. Werffstraat 161.
GEEN CRISISHEFFING OP
SUIKER
LOOS ALARM!
Het door het „Nederlandsch Weekblad
voor Kruidenierswaren" in omloop gébracht
gerucht, dat er behalve op oliën en vetten,
ook op suiker een crisisheffing zou komen,
blijkt geheel uit de lucht te zijn gegrepen.
SLUITINGSPLECHTIGHEID STATEN-GENERAAL
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
MOEILIJKE DAGEN
Nog trilt na in onze ziel het woord, dat
H.M. de Koningin sprak bij de treffende
huldiging op 9 September jl. Hoe moet in
deze zware tijden, in alle kringen van onze
bevolking doorbreken het besef, dat alleen
wanneer wij de handen ineenslaan, tot of
fers bereid zijn en krachtig durven aanpak
ken, er van herstel sprake kan zijn.
Ongetwijfeld heeft deze rede in zeer bree-
den kring instemming gevonden en is een
groot deel van ons volk, tot herstelarbeid
en tot het brengen van offers, tot verlooche-
nig van veel wenschen op dit moment be-
Het is dunkt ons een symptoom van die
stemming, dat de Amsterdamsche Raad,
met groote instemming de rede van den
Burgemeester aanhoorde. Ook de sociaal
democraten namen een waardige houding
aan en zelfs de communisten peinsden niet
op een dissonant
Misschien zij wij wel eens te bang voor
in relletje, dat onze stemming zou beder-
ïn en laten wij wel eens te veel na, te doen
zien wat er leeft in ons hart De laatste
dagen hebben we ons eens laten gaan
het is goed geweest
Toch is in ons volk niet diep ge
noeg doorgedrongen de overtuiging, dat
zware tijden niemand zich onttrekken mag
aan gezamenlijke lasten en gezamenlijke ver
antwoordelijkheid. Verloochening van begin
selen mag van iemand worden gevraagd.
Maar het op zij zetten van persoonlijke wen
schen, van groepsbelangen, van partijs
deelen, moet in deze dagen zeker als eisch
worden gesteld, wil men niet hopeloos in
het moeras raken.
De discussies over de wethouderscrisis in
Amsterdam hebben wel duidelijk gemaakt,
dat er op een eenheidsfront niet te rekenen
valt Trouwens dit stond naar onze wijze
van zien reeds van te voren vast
Niet omdat de A.-R. en Chr.-Hist leden
van den Raad bezwaar maakten om thans
met de soc.-democraten in zee te gaan, maar
omdat de sociaal-democraten door hun op
treden elke mogelijkheid van wat men dan
een crisis-college zou kunnen noemen, had
den afgesneden.
Het is immers niet mogelijk in dezen lijd
te besturen of te regeeren, indien men den
eischt stelt, alleen op ons program Dat kan
alleen wanneer men over een meerderheid
beschikt Maar andere partijen knechtei
heeft met democratie niets te maken, is
dictatuur.
E het verleggen van de verantwoordelijk
heid, die men zegt te aanvaarden, doch blijk
baar vreest, naar de vergadering van de Fe-
.'eratie, is wel gemakkelijk voor menschen
weinig moed bezitten, maar het is
beletsel voor elke andere groep om in
college samen te werken met dezulken.
De heer Boekman heeft in de Sociaal
democraat, in verband met het geval-Zaan-
dam in denzelfden geest geschreven. Hier
mede wordt ook naar zijn inzicht het fas
cisme in de hand gewerkt en de democratie
vermoord. Dubbel jammer, dat deze zelfde
heer Boekman, kort geleden drie zijner be
kwaamste fractieleden het bosch heeft doen
insturen en rustig is blijven zitten op zijn
wethouderlijken zetel, zooals trouwens zijn
medecollega's ook deden.
In elk geval er schijnt eenig besef te ko
men van wat nu in waarheid democratie
mag worden genoemd. Maar nog niet ge
noeg om het bestuur van Amsterdam mo
gelijk te maken.
Daar is immers de heer Romme stelde
het in De Tijd zeer juist zonder sociaal
democraten geen meerderheid te vormen. De
6 revolutionaire raadsleden kunnen wij
reeds direct buiten sluiten. Zij willen niet
en de andere groepen kunnen met hen niet
in zee gaan. Bij alle overeenstemming c-n
bij de mogelijkheid van samengaan in bij
zondere gevallen, is zelfs een nauwer con
tact tusschen hen en de sociaal-democraten
niet te verwachten.
Dan blijven er over in den Raad de een
ling Dr. de Hartog, vroeger lid van den Vrij
heidsbond, maar uitgetreden om een per
soonlijke reden, een man die in den
wel zal meegaan, maar op wien nimmer te
rekenen valt, en daarnaast de groep van het
Neutrale Blok aller Middenstanders, de hee
ren Weisz, Bruinsma en Bernhard.
De sociaal-democraten willen die gaarne
rekenen bij de z.g. burgerlijke partijen. Nog
juist heeft de voorzitter der soc.-dem. Raads
fractie hen ingedeeld bij de toekomstige be-
stuursmeerderheid, omdat zij gestemd heb
ben voor de loonvoordracht van de r
derheid van het college.
Hij vergat dat deze groep bij het kortings-
ontwerp, met de sociaal-democraten mee
stemde, om precies dezelfde politieke over
wegingen als waarom zij nu tegen de soc.-
democraten instemden. Zuiver toeval, be
slist hun houding. Of juister: kleine politiek
is het die alleen hun standpunt bepaalt Ze
kunnen vóór en ze kunnen ook tégen
bepaald voorstel stemmen, al naar mate zij
er voor hun politiek standje iets van ver
wachten.
Met een zoodanige groep gaat het toch
moeilijk een bestuur te vormen. Men kan
beter als minderheid een zware taak op zich
nemen, wetende, dat men geen meerderheid
achter zich heeft, dan zich wijs te maken,
dat men meerderheid is, terwijl in feite van
geen meerderheid sprake is.
Daar komt nog iets bij. De middenstan
ders hebben bij de laatste Kamerverkiezin
gen zware verliezen geleden. De P. O. R.
heeft een sof gehaald. Naar de verhouding
der stemmen is geen oogenblik te verwach
ten, dat deze groep avonturiers op de oude
sterkte in den Raad terug komt Niemand
zal dat betreuren, integendeel het zuivert de
politieke verhoudingen.
Het ligt nu niet op den weg van welke
groepen ook, aan deze losse personen, relief
te geven, dat zij blijkens de nuchtere cijfers
niet meer bezitten. Of deze personen zelf
aan persoonlijke of politieke aspiraties, de
belangen van Amsterdam zullen offeren,
kan momenteel niemand zeggen. Ze zouden
een sprong vooruit doen, wanneer ze dit
maal eens goede politiek maakten.
Zoo gaan wij de wethoudersverkiezing te
gen, die vrijwel een sprong in het duister,
wordt, omdat wij niet diep genoeg voelenJ
wat deze tijd van ons eischt. 1
En zoc gaat het parlementair stelsel naaf
den kelder.
AREND VAN AMSTEL.
GEREF. KERKEN
Bedankt: Voor Rijnsburg (vac.-J.
Waard), D. Scheele te Middelburg.
NED. HERV. KERK
roepen: Te Maastricht (vac.-W. Bax),
H. C. Valeton te Wichmond.
dank t: Voor Ee bij Dokkum (toez.), H.
O. Molenaar te Idsegahuizen.
CHR. GEREF. KERK
7 e e t a 1 Te Amersfoort, L. S. den Boer
te Leerdam en P. J. de Bruin te Veenendaal.
GEREF. GEMEENTE
o e p e n: Te Dordrecht, J. D. Barth te
Borssele.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft ons:
Cand. G. W. Korevaar, beroepen
predikant te Biggekerke, nam gisteren af
scheid als hulpprediker bij de Ned. Hervormde
Gemeente van Overschie, met een predikatie
2 Thess. 1 3, waarna hij een persoonlijke
toespraak tot de Gemeente richtte. De schei
dende hulpprediker werd op hartelijke wij2e
toegesproken door Ds. G. A. van der Hooft en
den preeident-kerkvoogd M. C. Speelman. Toe-
igen werd Gezang 96. In de consistone-
:r werd de heer Krevaar nog toegespro
ken door den heer L. J. Karreman, als voor
zitter van de diakenen.
JUBILEA
Ds. J. D. J. I d e n b u r g, broeder van het
lid van den Raad van State A. W. F. Iden-
burg, em. predikant der Ned. Herv. Gem. te
Amsterdam, hoopt 1 Oct a.s. den dag te
herdenken waarop hij voor veertig jaren het
predikambt aanvaardde in de Ned. Herv.
Gem. van Ter Aa bij Nieuwersluis, welke
gemeente de jubilaris diende van 1 October
1893 tot 1S96. Hierna stond Ds. Idenburg tot
1902 te Hillegersberg, welke gemeente in
dat jaar verwisseld werd met Groningen, van
waar de jubilaris in 1904 naar Amsterdam
vertrok. Op 1 Juni 1920 ging Ds. Idenburg
met emeritaat
De jubilaris is voorzitter van de scholen
der Ned. Hleirv. Gem. te Amsterdam, bestuurs
lid van de Ned. Gustaaf Adolfvereen. Ds.
Idenburg was voorzitter van de voogdijraad
van „Mirjam", van het onderwijsfonds van
de Ned. Zuid-Afrikaansche vereeniging, en
van de Chr. Oranjevereem, van het Java-
comité.
Ds. Idenburg was lid van de Synode der
Ned. Herv. Kerk en is o.m. bekend als schrij
ver van lesboekjes voor de catechisatie. Na
zijn emeritaat werd dis. Idenburg benoemd
tot secretaris van den Voogdijraad Amster
dam I en doet hij dienst als gevamgenispre-
dikant
Ds. F. J. HEINEMAN t
Te Alblaseerdam is in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag overleden Ds. F. J. Hei-
neman, in leven emeritus-predikant der Ned.
Hervormde Gemeente, die haar niet minder
dan 34 jaren gediend heeft en in 1913, na 40-
jarige ambtsbediening, emeritaat verkreeg.
Geboren te Amsterdam, volbracht hij op la-
teren leeftijd zy'n studie te Utrecht. Cillaars-
hoek was zijn eerste Gemeente, waar hij 6
April 1873 het ambt aanvaardde. In 1875 nam
hij het beroep naar Kethel aan. En in April
1879 deed hij intrede te Alblasserdam,
hij de vacature vervulde van Ds. J. C. Mon-
Ds. Heineman, die 85 jaar en 5 maanden oud
werd, was ridder in de Orde van Oranje-Nas-
sau. Hij was een geliefd en gewaardeerd pre
dikant, ook na zijn emeritaat. In dit jaar
hij nog eere-voorzitter van het Willem de
Zwijger-Comité. Hij was een groot kinder
vriend. Op een van de dagen der week hield
hij voor hen „kinderkerk". Zijn naam blijft in
lieflijke herinnering.
HERDENKING
Te Hoorn zal de Baptisten-Gemeente 23
September a.s. haar 50-jarig bestaan herden
ken. In verband hiermede zal op Zondagmor
gen 24 September een herdenkingsdienst wor
den gehouden, waarin de tegenwoordige con
sulent der Gemeente, Ds. H. Planting, van
Amsterdam, zal voorgaan In den namiddag-
dienst, welke een feestelijk karakter zal dra
gen, zal o.m. door Ds. G. Visser, van Noord-
Bergum, eerder predikant te Hoorn, een histo
risch overzicht over de afgeloopen 50 jaren
worden gegeven.
NATIONAAL PETITIONNEMENT
De heer B. Costerius, te Bodegraven, o.a. be
kend door zijn aanklachten bij de kerkelijke
besturen tegen Dr. J. L. Snethlage en Ds. J.
B. Th. Hugenholtz, heeft thans een nationaal
petitionnement op touw gezet, bestemd voor
de Algemeene Synode der Ned. Herv. Kerk
in 1934, verzoekende, dat de vrije propaganda
van socialistische en communistische denkbeel
den in de Kerk door tal van predikanten, door
krachtige handhaving en bevestiging en uit
breiding van de verordeningen der Kerk zal
worden tegengegaan en in de tweede plaats,
dat „alle leden der Kerk, in welke functie zij
zich ook bevinden, zullen worden verplicht
zich te onderwerpen aan Gods onfeilbaar
Woord naar de opvatting van de Ned. Geloofs
belijdenis, den Heidelbergschen Catechismus en
de vijf artikelen tegen de Remonstranten",
mede, dat ook in de Nederlandsch Hervormde
Kerk de Dordteche Kerkenorde weder
kracht zal worden verklaard.
KERKGEBOUWEN.
Te Rotterdam-West (Delfshaven)
heeft vanwege de Chr. Geref. Kerk Woens
dag 27 September a.s. de aanbesteding plaats
van den bouw van een kerkgebouw aan de
Coloniastraat. Architect is de heer H. Suther
land te Rotterdam.
CONTACT TUSSCHEN VRIJE GEMEENTEN
Tot bevordering zoo mogelijk van haar
heid nam Ds. J. Brouwer, Vrij-Evangelisch
predikant te Veendam, eenigen tyd geleden
het initiatief tot het beleggen van een
ferentie van verwante vrije groepen. Na lange
voorbereiding vond deze conferentie, omvat
tende Vry-Evangelische Gemeenten, Vrije
Evangelisaties en Vrye Baptiste-Gemeenten,
vorige week te Alkmaar plaats.
Zij diende ook tot verdieping van het gees
telijk leven. Een bijzonder correspondent
schrijft ons, dat zy uitstekend geslnag
Als 't even kan
Rookt „EDELMAN"
(blz. 1)
F. J. Heineman, Ned. Herv. em.-predi-
kant te Alhlasserdam. f
Conferentie te Alkmaar voor contact tus
schen onderscheiden Vrije Gemeenten en
groepen.
(blz. 2)
Een botsing tusschen Oostenrijksche nazi's
n regeeringsaanhangers te Graz.
Getuigen voor de onschuld van Torgler
voor de juristencommissie te Londen. Wei
gert Van der Lubbe elke verdediging?
Zware storm op den Oceaan.
Rectoraatsoverdrachten aan Universiteiten
en Hoogescholen.
(blz. 8)
De grondwet van de Duitsche Evangelische
Kerk en de Duitsche Gereformeerden, door
F. Dresselhuis.
In verschillende plaatsen zijn botsingen
voorgekomen tusschen fascisten en commu
nisten.
Voornaamste Nieuws.
broederlijke geest en saamhoorig-
Als sprekers traden op de begroetingsavond
op de Dinsdag- en Woensdagavond gehou
den conferentie op de heeren Ds. J. Brouwer,
van Veendam; Ds. D. Prins, van Den Haag;
H. van Doorn, van Alkmaar; W. Akse, van
Beverwyk; J. J. Ruys, van Alkmaar; en J.
Niessink, van Apeldoorn.
Dinsdagavond werd gehandeld over: „Het
werk van den Heiligen Geest" en Woensdag
avond over: „Deze geweldige tyd by het licht
der profetie".
Dinsdag- en Woensdagavond was het lokaal
Lindelaan 117 te klein om de opgekomenen te
bevatten. In de algemeene vergadering van
afgevaardigden van het „Verbond van Vrye
Christengemeenten en kringen, op grondslag
van Gods onfeilbaar Woord", die met een
algemeenen bidstond begonnen werd, wees
men voor dit jaar als voorzitter aan Ds. D.
Prins, van Den Haag; als secretaris Ds.. J.
Brouwer, van Veendam; als penningmeester
den heer H. van Doorn, van Alkmaar.
Uitdrukkelijk werd met groote eenparigheid
uitgesproken, dat het Verbond zich nimmer
zal inlaten met interne aangelegenbeden van
Gemeenten en kringen. Nooit zal ook gedeli
bereerd of gestreden worden over punten,
waarover onder positieve Christenen verschil
van meening of opvatting bestaat als: Doop
door onderdompeling of besprenkeling, kinder
doop of volwassendoop allerlei sabbaths-
kwesties, over ambtsdragers enz.
Ernstig zal men ook waken tegen mensche-
lyke heerschappij van welken persoon of welk
college ook. Het is Christus alleen, die zy'n
Gemeente vegadert en bestuurt.
Vastgesteld werd ook zich te houden buiten
alle politieke kwesties en tegen bestaande
bonden of richtingen geen polemiek te voeren.
Blykens ontvangen missives door den secre
taris, verklaarden enkele predikanten of groe
pen uit andere Kerken zich reeds tot nauwer
contact bereid.
Ook het werk der Evangelisatie en der
lectuurverspreiding had de aandacht der ver-
Besloten werd tot de uitgave van een eigen
orgaan, dat maandelijks verschijnen zalj „De
Saambinder" geheeten. Als eindredacteur
werd benoemd de heer Ruys, van Alkmaar,
met vaste medewerking van alle predikanten,
voorgangers en broeders. Ds. J. Brouwer, die
tevens districtscommandant is van de Padvin
dersbeweging in Nederland, zal in dit orgaan
een speciale rubriek openen over „Jeugdarbeid'*
Staande de vergadering werden reeds de noo-
dige gelden gevoteerd om het eerste nummer,
dat in October a.s. zal verschynen, gratis te
doen verspreiden, vooral in diverse Gemeenten
en kringen.
Besloten werd in November een algemeene
vergadering te houden te Apeldoorn met daar
aan verbonden conferentie. De afgevaardigde
uit Apeldoorn bood daartoe bereids gratis
logies aan i.'ee.nemers aan.
Dinsdag en Woensdag werden uitstapjes
gemaakt in Alkmaar en naar Schoorl en Ber
gen. Dinsdag werd 'n wandeling gemaakt door
Alkmaar. Algemeen was men van gevoelen:
„Van Alkmaar begint de victorie", ook voor
het leven en den bloei der „Vrye Gemeenten
en groepen" in Nederland.
SLECHTE TUINBOUWUITKOMSTEN.
Tomaten onverkoopbaar.
Druiven lage prijzen.
Het gaat in de laatste dagen aan de WesC
landsche veilingen bijzonder slecht wat den
tomaten-handel betreft; de prijzen zijn
enorm gedaald. Voor de beste soorten wordt
lot hoogstens 35 cent per bak \an 12V2 K.G.
betaald, de afwijkende soorten draaien door
en verdwijnen naar de mestvaalt.
Angstig groeit iederen veilingdag deze
hoop, waar het met zorg gekweekte product
ligt te verrotten.
Ook Vrijdag werd aan de diverse veilin
gen weer een groote hoeveelheid er aan toe
gevoegd.
Behalve de tomaten, deelen ook de drui
ven thans in de prijsverlaging; voor de goe
de soorten wordt tot hoogstens 30 cent per
K.G. betaald.
Het is deze week zelfs voorgekomen aan
de veiling te Naaldwijk, dat druiven onver
kocht bleven.
Natuurlijk was dit lang geen eerste kwa
liteit, die nog wel steeds verkocht wordt,
doch het feit zelve teekent toch den toe
stand.