DE OMZETBELASTING
KERKELIJKE HERVORMING
Gemengd Nieuws.
Radio Nieuws.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1933
r>rr?ne Bl.AD PAG o
TWEEDE KAMER
AMENDEMENTEN HEBBEN
GEEN KANS
Het Uniformverbod op de agenda
OVERZICHT
Vergadering van 8 Sept, 1933
Minister Oud is met zijn concessies blijk
baar tot het uiterste gegaan. Alles wat ver
der de opbrengst van zijn wet zou kunnen
aantasten wijst hij af en dc Kamer toont
rich bereid zich daarbij neer te leggen. Ln
terecht Het moet eens uit zijn. Doet men
dat niet, dan is het een klein kunstje de
heele wet weg te redoneeren en te amen-
dee ren. Immers de nieuwe lasten vormen
in alle gevallen een bezwaar en daarom zou
het ten slotte naar willekeur gaan zwemen,
indien het eene artikel zou worden vrijge
steld en het andere niet
Slechts tweemaal behoefde te worden ge
stemd over amendementen van den heer
Kortenhorst, Beide werden met groote meer
derheid verworpen.
Dinsdag gaat de Kamer de bij de wet be
'hoorende tabellen behandelen. Daar zal ook
niet veel meer aan te veranderen zijn.
Het Uniformverbod zal de rest van den
middag vullen.
VERSLAG
De Kamer beBloot voor a.s. Dinsdag
bet Uniformverbod
De Omzetbelasting
Voortgezet wordt de behandeling van het
wetsontwerp tot heffing eener omzetbelasting.
De heer VAN HELLENBERG HUBAR (r.k.)
vroeg bü de artikelen inlichtingen over art. 1
«ub 2. wie als fabrikanten worden beschouwd
In verband met de kwestie van den fabrikant-
detaillist.
De Min. van F:
compenseerend Invoerrecht
e heffen van 2 pet en voor luxe artikelen
an 5 pet.
De heer v. KEMPEN (11b.) verzocht de rlet-
ulker vrü te stellen van extra-rechten.
De MINISTER wil. dit laatste ernstig over
wegen. Wat de heer Kortenhorst wil, valt bul-
reen ;n wezen handelspolitieke maatregelen ter
icschermlng van industrieën passen.
De heer v. d. Heuvel (a.r.) meende, dat we bö
leze wet elgenlUk met een gewonen accüns te
loc-n hebben, gelijk ook de heer De Geer heeft
ji'tecngezet. Daarom Is er alle reden om den
icer Kortenhorst te volgen ln zijn pogen om
•ver de goedkoopere bultenlandsche producten.
invoerder. Op dien grond
iclën, de heer OUD, kon
- detaillisten zul-
i belasting worden betrokken.
Aangezien ln art. 2 het beginsel der wet ligt
opgesloten, verzocht de heer WIJNKOOP (com
munist) aanteekenlng van het tegenstemmen
der communisten.
De artt. 1 en 2 werden
pllchtig t
IELMUI-
om niet belasting
stellen den Staat, de provinciën, ge-
j publiekrechtelijke lichamen
voor verbruik van eigen artikelen.
De heer VAN DEN HEUVEL (a.r wilde
art 8 laten vervallen wegens de moeilijke con
trole. Wie zal controleeren in hoever een boer
zfjn eigen boter verbruikt?
De heer J. TER DAAN (s.d.) verdedigde het
a,De h«
1de. dat t
scheppen, voor
zelf fabrikant ztjn. Ze kun-
onbllltlk.
tie komen i
fing. Het beswaar
van rlchtlge belastlnghef-
an den hee: - j
rnstig. Even groot
rt; het publiek bedrijf mag
tegenover het particulier bedrtjf niet in nog
gunstiger positie worden gebracht. Over het
algemeen wil spr. een welwillende houding aan
nemen bv. t.o.v. straatverlichting, maar dan
kan dit gevonden worden bö de vrijstellingen.
Verder kan spr. niet gaan, ook wegens de be
hoeften van 's Röks schatkist
De heer IJSSELMUIDEN trok zön amende-
ten-detatlliaten.
fabrikan-
~D<rTeërTcORTENHORST (r.k.) wees op de
moelltfkheden voor uitgevers-drukkers.
MINISTER OUD verklaarde, dat het z.l. niet
noodlg is. dat fabrieks- en handelsafdeellng
gescheiden ruimten ztir. Alleen mogen die voor
waarden gesteld worden, welke noodlg ztjn om
te zorgen, dat de belasting binnenkomt.
Bö art. 5 lichtte de heer KORTENHORST
lïr.k.) een amendement toe om
do weeldebelasting uit het ont
werp te lichten.
De minister heeft z.t de opbrengst er van
voorloopig nlot noodlg en de practlsche uit
voering zal zeer bezwaarlijk zijn. Ook zullen
de producenten schade lijden van de 10 pct.-
heffing voor de luxe artikelen. Dat beteekent
minder omzet, minder werk en minder loon.
De heer IJSSELMUIDEN (r.k.) lichtte zUn
amendement toe om het percentage der Weel
debelasting van 10 op 15 te brengen.
De heer SMEENK (a-r.) merkte op, dat de
heer Kortenhorst geen positieve gegevens gaf
omtrent de kosten van z(jn amendement. De
minister heeft reeds belangrijke concessies ge
daan en we zullen de millloenen van de Weel
debelasting, naast de andere pijnlijke maatrege
len. hard noodlg hebben voor een sluitend
"ofheer J. TER LAAN (s.d.) achtte 't amen-
dement-IJsselmuiden niet meer dan een plato
nisch gebaar. Wat het veel belangrijker amen-
dement-Kortcnhorat betreft, aan alle belastin
gen kleven bezwaren: principieel was do he«r
Ter Laan zelfs tegen alle belastingen (ge
lach). Maar de minister heeft verklaard, de op
brengst der weeldebelasting niet te kunnen
ontberen. HU ls volstrekt nle.t blind voor de
nudeelen. maar het betreft hier toch ln de eer
ste plaats artikelen, door de beter gesitueerden
gekocht.
MINISTER OUD meende, dat, na de gedane
concessies, de weeldebelasting hem gelaten zou
worden. Op hetgeen al3 weelde-artlkel la op
genomen In de tabel, ls ln het algemeen een
hoogere belasting wel gerechtvaardigd.
Voor de groote gezinnen zal zoo spoedig
mogelijk wat worden gedaan. Men kan nu niet
oen potje voor een RUksklnderfonds gaan
Ten slotte werd aangeraden de amendemen
ten ln te trekken.
Na wat gespartel geschiedde dat en werd 't
artikel aangenomen z.h.st.
Bü art. 8 was aan de orde een amendement
van den heer IJSSELMUIDEN (r.lt.) om be
dragen beneden 50 cent vrö te stellen van be
lasting.
MINISTER OUD betoogde, dat dit amende
ment niet past ln het stelsel der wet. dat van
den winkelier belasting vraagt over den omzet
aan particulieren per drie maanden. Boven
dien zou het amendement door splitsing van
aankoopen. knoeierij ln de hand kunnen werken
Het amendement werd Ingetrokken.
Hetzelfde geschiedde met nog een amende
ment van den heer v. HELLENBERG HUBAR
r.k). Een amendement van dr KORTENHORST
(r.k.) om
het retorsie-element
Het amendem
vrijstelling voor grond- en hulpstoffen
WAERDEN (s.d.) enkele Inlichtingen. O.a.
wilde hü uitgesproken zlon, dat electrlsche
tractie en energie voor bemaling onder de vrij
stelling valt.
De heer BIEREMA (lib.) ondersteunde dit
betoog, opmerkende, dat dan ook voor olie-
motoren de vrijstelling behoort te worden ver
leend.
De heer J. TER LAAN (s.d.) wilde alle elec
trlsche energie vrijstellen.
De MINISTER meende, dat energie voor be
maling geen grond- of hulpstof ls. Loon-
dorschers vallen onder het begrip fabrikant.
et -
af. En
aks op andere en pijnlijker
•d de stemming
tot na behande-
_JMI ,v.o. benoort.
Bü art. 82 lichtte de heer KORTENHORST
het artikel aangehouden tot na behandel
die bt) het
MINISTER slo<
Dinsdag voort
Haar stralende schoonheid
dankt zij voornamelijk aan het bezit van een onberispelijk
gave huid* resultaat van het regelmatig gebruik der
Palmolive zeep. Samengesteld uit de cosmetische olijf-
en palmoliën, wordt Palmolive zeep door 20.000
schoonheids-experts nadrukkelijk aanbevolen om de
teint der jeugd te behouden. Pas daarom de beroemde
Palmolive methode toe: mas
seer 's morgens en 's avonds
twee minuten gezicht, hals
en schouders met h£t rijke
schuim van Palmolive en
warm water. Daarna af
spoelen, eerst met warm,
dan met koud water. Over
de snelle resultaten zult U *1 C?
zich stellig verwonderen! v-i.»
De Generale Synode der Oud-Prui
sische Unie in het vroegere
Herrenhaus
Tien Evangelische bisdommen. De
Ariër-paragraaf in de kerk
Hossenfelder bisschop van
Brandenburg
(Van onzen Duitechen correspondent)
De tiende Generale Synode, de hoogste
corporatieve vertegenwoordiging der Oud-
Pruisische Landskerk, werd op de traditio-
neele wijze met een plechtigen dienst in dc
Drievuldigheidskerk geopend. Het uiterlijk
karakter van deze godsdienstoefening was
geheel in overeenstemming met de beteeke-
nis eener synode, welke voor de toekomst
van het kerkelijk leven en de voortzetting
der kerkelijke hervorming van beslissenden
invloed zal blijken.
Van den kansel, waar eenmaal Schleier-
macher het Evangelie verkondigde, voerde
ditmaal de Saksische „Generalsuperinten-
dent." D. Eged, het woord naar aanleiding
van het Lukas-woord; „Laat de dooden hun
dooden begraven, maar gaat heen en ver
kondigt het rijk Gods". Als eenige en voor
naamste taak der kerk werd de verkondiging
van het evangelie beschreven, maar deze op
dracht ,zoo oud als zij is, moet telkens op
nieuw rekening drageji met de historische
situatie van land en volk.
Vervolgens richtte Pruisen's eerste Evan
gelische bisschop, ds Müller, het woord tot
de gemeenten der Oud-Pruisische Unie. Vol
gens de oude opvattingen was het ingrijpen
van den staat in het kerkelijk leven, toen de
kerkelijke verkiezingen werden uitgeschre
ven, waaruit deze tiende synode is voortge
sproten. De kanselier was het persoonlijk,
op wiens initiatief dit besluit werd genomen.
Daar hij het karakter der kerk persoonlijk
meevoelt, wensehte hij, dat tegenover de
gansche wereld de vrijheid dfer kerk gedocu
menteerd wordt.
Het verloop der synode heeft bewezen, dat
het principe der gelijkschakeling vooral op
kerkelijk gebied, met .groote moeilijkheden
te rekenen heeft. Het is al net eender als
in het politieke leven: de oudere generatie,
welke nog verbonden is met waardevolle
tradities, kan zich niet zoo snel als het jonge
geslacht voegen naar de eischen, welke het
Derde Rijk den staatsburger stelt. Het be
noemen van bisschoppen, het inschakelen
van de arische kwestie in het kerkelijk
leven, een wetsontwerp voor de kerkelijke
ambtenaren en beambten, het afschaffen
der „Generalsuperintendenten", het over-
heerschend optreden der kerkelijke meerder
heid dat alles leidde tot een openbaar
conflict tusschen de Duitsche Christenen en
hun naaste geloofsgenooten „Evangelie en
Kerk".
De synode werd geopend door D. Winkler,
die den nadruk legde op het verschil tus
schen staatkundig en kerkelijk beleid: in de
kerk moet men omgekeerd handelen als in
den staat, moet al het werk uitgaan op de
gemeenten door welke de kerk wordt opge
bouwd. Daarom moet men bij iedere prin-
cipieele wijziging uiterst voorzichtig te werk
gaan. Winkler pleitte voor de handhaving
der sedert 1817 bestaande Oud-Pruisische
Unie, een organisatie waarbij ook de min
derheden, bijvoorbeeld de gereformeerden,
zich thuis hebben gevoeld. Nadat 229 syno-
dalen hun belofte van trouw aan het werk
vóór Christus en de Kerk hadden afgelegd,
werd als voorzitter gekozen de nationaal-
socialistische iurist dr Werner en tot diens
eersten plaatsvervanger ds Hossenfelder
Hiermede ging de leiding geheel over in de
handen der Duitsche Christenen, die heiaas
niet bereid bleken, met de wenschen en voor
stellen der groep „Evangelie en Kerk" reke
ning te houden.
Dr. Werner waardeerde zijn voorganger
D. Winkler als een Duitschen Protestant
van groote beteeken is, ook al mocht hij niet
tot de Duitsche Christenen gerekend wor
den. Volgens hem werden door de vroe
gere synoden 'aak toestanden in het leven
geroepen, welke voor de kerkelijke vertegen
woordiging onhoudbaar waren. De tijd der
dialectische kanselredenaars is thans voor
bij. Volgens Dr. Werner is het de onsterfe
lijke verdienste der Duitsche Christenen,
dat de kerk tot nieuw leven is ontwaakt De
gelijkschakeling der kerkelijke besturen moet
tot einde April 1934 worden doorgevoerd.
Toenemende spanning
De spanning nam toe, toen het voorstel
werd ingediend, tien bisdommen op te rich
ten. Prof. D. Deissmann als vertegenwoordi
ger van „Evangelie en Kerk" en D. Carow
als woordvoerder der Generalsuperintenden
ten verklaarden beiden, dat de bisschop
kwestie door een speciale commissie behan
delt dient te worden. Het kwam tot ernsti
ge differenties, toen D. Hesse, de belangen
der Gereformeerden in Westfalen vertegen
woordigend, aan het einde zijner redevoe
ring op het effect wees, dat zooveel eenzij
digheid in het buitenland kan hebben. Hij
achtte het niet voor onwaarschijnlijk, dat
door menig land de relatie tot de Oud-
Pruisische Unie zal worden afgebroken, een
veronderstelling, welke eigenlijk niemand
duidelijk was.
Na een korte pauze deelde D. Koch uit
naam van de groep „Evangelie en Kerk"
mede, dat men naar deze synode was geko
men in de veronderstelling, dat voor goed
een streep was gehaald door de gebeurte
nissen der laatste maanden, zoodat de tijd
voor broederlijke samenwerking was aange
broken. Men achtte zich in dezen echter deer
lijk bedrogen. Pas aan den vooravond der
synode was het ontwerp van tien bisdom
men bekend gemaakt Het is voorts de vraag,
of het verschuiven van de verantwoordelijk
heid voor de kerkelijke ambtenaren van den
staat op de kerk niet een aantasting betee
kent van het derde artikel der geloofsbelij
denis! Toen deze ernstige verwijten in het
Herrenhaus toenemende onrust veroorzaak
ten, verlieten D. Koch en zijn vrienden de
zaal en werd door hen niet meer deelgeno
men aan de stemmingen. Vanaf dit histo
risch oogenblik namen de Duitsche Christe
nen de leiding geheel in handen en dragen
zij dus
van het kerkelijk leven.
De door hen beoogde kerkelijke hervor
ming beweegt zich in twee richtingen. Over
het gezamenlijke protestantisme gaat de
rijkskerk haar voltooiing tegemoet wier con
structieve elementen reeds grondwettelijk
zijn vastgelegd, wier personeele en construc
tieve vorming echter nog allerlei moeite op
levert.
In Pruisen was het oorspronkelijk ie
Brandenburgsche Provinciale Synode die
het eerst voor de kerkelijke hervorming
wedijverde. De Generale Synode heeft thans
dit voorbeeld nagevolgd en wil op aandrin
gen der Duitsche Christenen een Nationale
Synode in het leven roepen, waaraan het
gansche Christenvolk moet deelnemen. Om
deze samenwerking te bevorderen, worden
tien bisdommen ingevoerd, waarover
door Ds. Peter als vertegenwoordiger der
Duitsche Christenen onder meer werd ge
zegd: Hi?r wordt een traditie in eere her
steld, welke reeds door Luther is gewenscht
Het bisschoppelijk ambt hekrachtigt de lei
ding en de autoriteit der Duitsche revolutie.
Men wil hiermede niet een nieuw recht in
het leven roepen, ook geen doceerende instan
tie, want juist daarin ligt het verschil met
de katholieke kerk. Men wijst derhalve elk
kanonisch recht van de hand. De plaatsen,
welke voor een bisdom zijn uitgezocht h»iv
ben historische beteekenis in het geestelijk
leven en zijn nauw verbonden met de ge
schiedenis der kerk: Brandenburg, Konings
bergen, Da'zig, Berlijn, Breslau, Keulen-
Aken, Munstei, Maagdenburg, Kammin,
MerseburgNaumburg.
Nadat de stemming voor dit wetsontwerp
had plaats gevonden, werd ds. Hossenfelder
op voorstel van ds. Eckert als de ontwerper
van deze wet spontaan benoemd tot bisschop
van Brandenburg. Volgens ds. Eckert kun
nen de Duitsche Christenen in den kerk<
lijken senaat voortaan alle plaatsen bezetten,
daar naar zijn eenzijdige opvatting de groep
„Evangelie en Kerk" het veld heeft geruimd
en dus geen belangstelling koestert voor den
wederopbouw der kerkl Wanneer do Jong-
Reformatorische beweging niet 'in elk op
zicht meegaat met de Duitsche Christenen,
wanneer de groep „Evangelie en Kerk" op
aandringen van de Duitsche Christenen het
Herrenhaus heeft verlaten, wanneer deze
theologen van wereldreputatie verder zijn
weggebleven, om onnoodige wrijving te ver
mijden dan wil dat geenszins zeggen, dat
deze manner zich uit het Kerkelijk-politieke
leven hebhen teruggetrokken.
Het protest dezer geestelijke hoogwaardig-
heidsbekleeders richtte zich tegen
het arische vraagstuk.
Sommigen van hen willen dit probleem
geheel buiten de kerk houden en verzetten
zich dus tegen het gansche voorstel; andere
theologen keerden zich tegen 3, welke de
behandeling van hen voorschrijft, die reads
in den dienst der kerk staan en niet van
arischen bloeae blijken.
Hoogstwaarschijnlijk beleefden wij hier
mede de laatste Generale Synode der Oud-
Pruisische Unie, want alle bevoegdheid werd
overgedragen aan den kerkelijken senaat,
een kleine organisatie, waarbij de Duitsche
Christenen de overgroote meerderheid uit
maken terwijl de groep „Evangelie en Kerk"
hoogstens drie vertegenwoordigers kan
wijzen.
Zoo zien wij de kerkelijke hervorming zich
voortbewegen in den stroom der aigemeene
gelijkschakeling en zal ook hier weldra nog
slechts een enkele richting toonaangevend
zijn. Het ligt in de logische lijn dezer wen
ding. dat de evangelische geestelijkheid niet
verplicht behoeft t« worden, een belofte van
trouw af te leggen van de kerk tot den
staat zooals indertijd de katholieke bis
schoppen hun eed van trouw hebben afge
legd want deze verplichting ligt reeds in
de saamhoorigheid der evangelische bis
schoppen met het Derde Rijk.
UIT HET C.N.V.
GROOTE PROPAGANDA-ACTIE
IN VOORBEREIDING
Vergaderingen in 185 plaatsen
Deze week vergaderde het algemeen be
stuur van het Christelijk Nationaal Vakv-u
bond. Het voornaamste punt van de agendt
was de voorbereiding van de November-pro
paganda. Deze propagandamctic, die. reed;
vele jaren achtereen wordt gevoerd, is eer
onmisbaar element geworden in den winter-
arbeid der Christelijke vakbeweging.
Met groote eenstemmigheid werd besloten,
de propaganda-actie op dezelfde wijze a!*
vorige jaren te voeren. De omstandigheid,
dat het aantal Christelijke Besturenbonden
sterk is toegenomen, heeft ertoe geleid, dal
het aantal dagen, waarop de propagan.'
spreekbeurten zullen gehouden worden, met
drie werd uitgebreid. Kon .men vroeger
twee weken gereed komen, nu is «leze perio
de met een halve week verlengd. De hoofd-
besturen der 23 bij het C.N.V. aangesloler
organisaties hebben hun volle medewerking
toegezegd, zoodat van 118 November
op 1S5 plaatsen propaganda-vergaderin:
zullen plaats hebben. De periode van 20- ó'-i
November is bestemd voor de haisbezoek
Naast deze mondelinge propaganda zal
ook de schriftelijke propaganda intensief
worden gevoerd. Een algemeene propagan
da-brochure verschijnt naast een bijzondei
geschrift voor de actie onder de jonge arbe*-
Om deze actie behoorlijk voor te bereiden,
vinden in de maand September districts-
vergaderingeri 1 fiats met de vertegenwoor
digers der 185 besturenbonden. Op deze bij
eenkomsten worden voorts allerlei andere
belangrijke zaken besproken.
Het C.N.V. en het Ziekenfondswezen
Voorts werd het dagelijksch bestuur ge
machtigd, een vergadering te beleggen met
vertegenwoordigers van de hoofdbesturen
der bij het C.N.V. aangesloten organisaties
en van verschillende Christelijk^ besturen
bonden ter bespreking van het Ziekenfonds
wezen. In deze vergadering zal worden be
handeld een prae-advies van den voorzitter
van het Verbond, den heer K. Kruithof. Dn
prae-advies zal aan de deelnemers vooral
worden toegezonden.
DROEVIG ONGEVAL.
Toen de chauffeur van den heer B. te
Ede de auto achteruit zette, zag hij niet
dat een lV^-jarig dochtertje van L. juist
achter de auto liep. Het kind kwam onder
een der wielen en werd zeer gewond opge
nomen. Geneeskundige hulp mocht helaas
niet meer baten. Bijna onmiddellijk is de
kleine overleden.
VAN DE WAGEN GEVALLEN.
Men meldt ons uit Vijfhuffcen: Terwijl de
landbouwer H. G. op de boerderij van F.
aan den IJ weg een wagen stroo aan het la
den was had hij het ongeluk van het voer
te vallen Hij kwam met zijn hoofd op de
polderboom terecht In bewusteloozen toe
stand werd de man opgenomen. Een ge
neesheer constateerde hersenschudding.
Met een auto is hij naar zijn woning over
gebracht
BIJ RACHELS GRAF
Als de dood een onzer dierbaren van ons
heeft weggerukt, en de hevig opbruisende
smart der eerste dagen heeft plaats gemaakt
voor meer stille gestadige droefheid, don
gaan wij zoeken naar alles wat de gedachte
nis aan onze geliefde doode kan levendig
houden in den kring der onzen. Zoo heeft
ook Jacob begeerd, na den dood van zijn
meest beminde en vereerde gade, haar naam
te doen voortleven in het land dat, naar
Gods belofte, zijn nageslacht ten erve zou
vallen, opdat zijn nakomelingen aan haar,
die hem zoo lief was, zouden blijven ge
denken. Zoo lezen we in Gen. 35 19, „Alzoo
stierf Rachel en zij werd begraven aan den
weg naar Ephratha, hetwelk is Betlhlehnm-
En Jacob richtte een gedenkteeken op boven
haar graf; dit is het gedenkteeken van
Rachels graf tot op dezen dag."
Jacob heeft onderscheidene gedenkteeke-
nen geplaatst op zijn levensweg. Nu richt
hij het laatste op, een grafieeken boven
Rachels laatste rustplaats.
Hoe dit gedenkteeken er uit zag, weten we
niet, er wordt ons niets van vermeld; maar
vele jaren later, toen Jacobs geschiedenis
in het boek Genesis beschreven werd, stond
het er nog, en was het bekend als: „het
gedenkteeken van Rachels graf."
Terzijde van den grooten weg van Jeru
zalem naar Bethlehem staat een gebouwtje
met wit-gepleislerde koepel en muren
Algemeen wordt dit door de Joden, op grond
van de traditie, voor het graf van Rachel
gehouden, en vooral tegen het Joodsche
Nieuwjaar doen velen een bedevaart naar
deze heilige plaats. Het Zionistische blad
„Het Beloofde Land" bevatte voor eenigen
tijd daarover een interessant artikel, waar
aan de hier volgende bijzonderheden zijn
ontleend.
De schrijver kwam als kind diep onder
den indruk van de woorden die Jacob om
zijn sterfbed tot zijn zoon Jozef sprak: „Toen
ik nu van Paddan kwam, zoo is Rachel bij
mij gestorven", (Gen- 48 7a) en nam zich
voor dat hij eenmaal het gral van Rachel
moest zien. Na vele jaren heeft hij nu zijn
voornemen ten uitvoer kunnen orengen ln
bovengenoemd artikel vertelt hij wat er in
het grafgebouwtje te zien was de «lagen voor
Rosch-Haschanah („het begin des jaarV'
het Joodsche Nieuwjaar).
Na de handen te hebben gewasschen
een ritueele handeling, die ons doet denken
aan het verhaalde in Mare. 7 treedt men
eerbiedig de geopende ruimte binnen, en
ontwaart aanstonds de geur van brandende
kaarsen. De wanden rondom zijn met aller
lei tapijten bedekt, geborduurde, geweven,
zijden, fluweelen tapijten. Op sommige zijn
met gouden letters Hebreeuwsche spreuken
geborduurd. In den ingang staande, be
schouwde den schrijver het doen van de
onderscheidene bezoekers.
Een Kaukasische Jodin, geheel in 't zwart
gekleed, het sdhoone hoofd tegen aen koudon
steenen muur leunend, sprak weenend haar
gebed.
Een Engelsche Jood was verdiept in zijn
Bijbel- Met onderdrukt weenen dóórklinkend
in zijn stem, zei de eerbiedwaardige Sep.mr-
dische opperrabijn van Palestina een hoofd
stuk Tehillini (lofpsalmen).
Twee jonge vrouwen uit Jeruzalem he
ijverden zich om met een rooden draad de
wanden van den grafkamer te meten:
zeven maal zeven keeren werd de draai
gewonden. Haar doel was een genezing 1°
verkrijgen, die de arts met zijn geneeskunde
niet had kunnen bewerken.
Anderen, een groep Jeminieten. gingen ln
een kring op den grond zitten, rondom het
graf. Eén van her. begon op bal'are volenden
toon een gebed, terwijl de anderen telkens
op denzelfden toon invielen.
Een meisje las van een papier haar gebed
op, dat haar rabbijn voor haar had opge
schreven, om het aan Rachels graf te bid
den. Zachtjes murmelde zij in het
Hebreeuwsch: „Vader der zielen. God van
Abraham, vergeef ons onze véle zonden
geef genezing in deze wereld en heil in Jen
Olam Haba (de komende eeuwigheid)".
De eenvoudige inhoud van dit gebed moet
ons wel tfeffen; doch hoe spreekt verder
al dat gedoe bij Rachels graf van de gees
telijke armoede, waarin het volk, aan het
welk de woorden Gods waren toébetrouwd,
het oude volk der Openbaring, is gezonken:
dooden-vereering, het zoeken van genezing
door gebeden en bijzondere handelingen op
„heilige" plaatsen, en de oude roem op bet
afstammen uit het aartsvaderlijk geslacht.
Dit laatste komt ook sterk uit in het slot
van het artikel:
„Een vreemd mengelmoes van kleinzonen
en kleindochteren komt elk jaar op het graf
van aartsmoeder Rachel bijeen. Het is een
terugkeer En elke terugkeer is een zucht
van troost voor de aartsmoeder".
„Kleinkinderen van aartsmoedei RachM",
ge beluistert er nog denzelfden toon in ais
in de woorden der Joden tot Jezus: „Wij zijn
Abrahams zaad" (Joh. 8 33)-
De kinderen Israels, weenend f-n biddend
bij Rachels graf, meenende haar te troosten.
Als vanzelf denken wij hier aan dat tekst
woord, welks vervulling ons Mattheus ver
haalt: „Een stem is in Rama gehoord g"-
klag, geween en veel gekerm; Rachel be
weende hare kinderen en wilde niet ver
troost wezen, omdat zij niet zijnl" Dat was
na de geboorte en terwille van Hem, Wiens
graf een bron van troost is geworden, om
dat Hij verheerlijkt er uit herrees!
Laat ons, mei deernis vervuld over het
oude Bondsvolk, er zooveel wij kunnen tce
bijdragen dat het de roepstem van het
Evangelie verneemt, die het oproept tot
terugkeer, niet tot een gesloten graf als van
Rachel, maar tot den levenden God, en tot
den eens verworpen Messias. Mogen vc'e
kinderen Israels geloovig zien op het ge
opende graf van den Heere Jezus Christus.
Die triumpheerend opstond uil nen dood,
nadat Hij voor de zonden Zijns volks
gestorven, opdat vergeving van zonden
eeuwig heil hun deel zij.
Wat de schrijver voorts nog vertelt van
een jongeman, iien hij in den grafkamer
ontmoette, is wel diep treurig. Deze jonge
man had geruimen tijd onbeweeglijk i
den grafmuur leunend staan peinzen-
zijn overpeinzingen ontwaakt, wensehte hij
in klankrijk Hebreeuwsch een gezegen i
Nieuwjaar, en begon een gesprek Hij was,
zoo vertelde hij, de zoon van een ChriVen.
een advocaat uit New-York. Twee jaar ge
leden had hij zich in Jeruzalem laten be
snijden en was daarna met een Joodscb
meisje, dat hij by zijn suuiie in Londen had
leeren kennen, gehuwd.
Is het niet vreeselijk, een geboren Christe<
die tot het Jodendom overgaat, zijn loop
verloochent en zich laai besnijden'' Dat is
Christus openlijk te schande maken.
Hier pas. het woord uit Gal. 5 2—4:
„Ziet, ik Paul us zeg u, zoo gij n laat be
snijden, dat Chrisms u niw nut zal zijn. Fn
ik betuig wederom aan een iegelijk mensc'
die rich laat besnijden, da« hij pe
schuldenaar is de geheels wet te doen.
Christus ls u ijdel geworden; gij *ijt van do
genade vervallen."
Zoo Staan verblindde lood en afvallig
Christen tesamen bij Rachels cal. Zij bct
ons een aansporing o*n mpt naa*siigheif'
oi-ze heilige roering ten epzichte van 'oden
en afvallige rnnstencn, ook in om va«ier-
land, te verwallen
J. S. v. d. B
Kerkdienst uit de Geref. Kerk te Mid
i Voorganger Ds. J. F. v. Hulsteyn.
I; 1- Zingen I's. 89 vs 4; 3. Vo
Ps. 183 vs 2 en 4: 8. Voorlezing ^an den
Jes. 57 vs. la; 9. Ie ged. der pred. 10. Zii
Daarna tot 12.15 Gewilde muziek.
5.00 nm. Gewilde muziek.
6.50 nm. Kerkdienst uit de Ned. Herw Kerk
(Hoflaankei k) te Kralingen. Voorganger Ds.
Joh. E. v d. Valk. 1. Orgei. c Votum en ze-
loofsbeltjdenis (Nlcêa); 5 Zingen Gez.'s vs 3;
6. Lezen Ps. 118 vs 11—23; 7. Gebed; S. Pre
diking. 9. Ziigen Gez. 65 vs. 6. G en 8: to ie
5.1 12. 2e ged. der' pred.; 13. Dankgebed; 14.
Zingen Ps. 86 vs 3, 15. Zegenbede. 16. UrgeL
leutschlandsender (1634.9 M.) 8.50 vrn
MAANDAG 11 SEPTEMBER.
Ds5 j!°Af'Hoekzema te Hilversum 11.00 Le
12.15 Jodelmüziek 12.30 Órgei 2.35 -lang
2.45 Voor de keuken 3 30 Ged. uitzending
Maranatha conferentie o.uo Orkest 5 15
Orgel 6.30 Vragenuurtje 7.10 Ned. Chr.
Persbur. 7 20 Vragenuurtje; 74
foon 10 01 Moi
Ged.
0.15 Gramo-
10.30 Voordracht 11.00 Orgel
12.DU Concert 2.15 Grurnofoon 2.30 Viool
3.00 Gramofoon 4.00 Zang 6.30 Orkest
7.30 Grurnofoon - 8.00 Vaz Dias 8.05 Opera
ViaRtnsch(837.8 M.) 12 20 -
jfoon 6.20 Orkest 6.5u C
1.20 Orkest 5.20 Orkes
6.35 Grauofoo:
laven try (1554.M) 12.20 Orgel 3.:
Mandoline 4 05 Orkest 5.05 Giamofoc
a I u n d b O r b (1153 8 M.) 12 20 Poneert
Concert 1.20 Concert 5 20 Gramofoot.
S.3o Concert 10.50 Mandoline
.angenberg <472.4 61 6 20 Concert
7.20 Concert 10 50 Mensch und Welt
12.10 Concert 12.30 Orkest 1.50 Orkest
5 05 Piano 5.20 Gramofoon 5.60 Con Rrt
Gramofoon 2.20 Orkest 9.35 Orkest
Midland Reg. (898.9 M) 12 20 Concert
1.20 Gramofoon 2.20 Orkest 6.50 Orkest
foon 12.20 Gramofoon L i.l0 Gramofoon
7 30 Gramofoon 9.05 Concert
FERROCART PAN-EUROPA SCHEMA
t een golf bereik vai
aide radio-gids en het boekje wordt uitge-
even door de X.V. Ultge'
lij „Dillgenti
nieuwigheden aan dit schema zijn de
ICl.U.Wt (IJZe.-^O. WU/. U<
wordt geïntroduceerd. Deze spoelen trokken
de radio-tentoonstellingen te Londen en te Ber
lijn groote belangstelling om de vele voordee-
len welke zij bieden, nl. veel kleinere afmetin
gen. groote verllesvrijheld, met als gevolg on-
leidend hoofdstuk vijftien groote voordeelen op,
waarvan, zegt hij,
rek-radio-
zlch een
DOODELIJK ONGEVAL
De 33-jarige werkman J. Heymans uit
Maastricht keerde per fiets van zijn werk
terug, en werd aangereden door een auto,
hetwelk den dood tengevolge had. De wiel
rijder reed in zigzag-lijn over den weg. Het
is nog niet bekend of de man dronken was.
Den bestuurder van de auto treft geen
schuld. Het slachtoffer was op slag dood.
TEGEN DE AFSLUITBOOMEN GEREDEN
Te Wemeldingen is 'n auto, waarin
vier personen waren gezeten, bij het station
Flake tegen de afsluitboomen van den
spoorweg gereden. De bestuurder van den
wagen, de heer S. A. Wessels uit Middel
burg, werd licht gewond. De anderen kwa
men met den schrik vrij. De auto werd
zwaar beschadigd.
DROEVIG ONGEVAL.
Men meldt ons uit Sliedrecht:
Vrijdagavond had alhier eeu droevig on
geval plaats. Het 7-jarig zoontje van den
heer D. de Rouwe viel spelenderwijs van
een ark, welke achter de ouderlijke woning
in de rivier de Merwede lag, te water en
verdronk. Het duurde jammer genoeg lang,
voordat hulp kwam opdagen en men is toen
direct gaan dreggen. Met pi.m. 20 bootjes
werd hieraan deelgenomen. De vader van
het eenigsi jongetje van 't gezin, vertoeft
momenteel elders.
HOE DE WERKLOOSHEID NIET MOET
WORDEN BESTREDEN.
Door de politie te Naaldwijk is proces
verbaal opgemaakt tegen een werkgever al
daar, omdat hij een bij hem in dienst zijn
de arbeider 15V^ uur achtereen had
laten werken.
Den man werd geen tijd gegeven om te
gaan rusten, noch'om te-gaan eten; zijn
maaltijden werden aan de fabriek gebracht
en moesten tijdens het werk worden ver
orberd.
Door het verbanl werd een einde gemaakt
aan dezen „werktijd".
AAN DE GEVOLGEN OVERLEDEN.
De motorrijder J. Meyer uit Poeldijk, die
Woensdagmorgen vroeg nabij Monster mei
groote snelheid den weg af reed en in een
weiland tweemaal over den kop sloeg, is
Vrijdagmiddag in het ziekenhuis te Den
Haag aan zijn verwondingen overleden.
De 20-jarige mej. M. v. d. H., die gis
ternacht te Almelo d«»or een auto is aange
reden en met een ernstige hoofdwonde naar
het ziekenhuis moest worden vervoerd, is
zonder tot bewustzijn te zijn gekomen, over
leden.
