WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1933
EERSTE BLAD PAG.
Kerknieuws.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te 's-Gravenzande, J. W. van
Ree te Barendrecht en N. de Jong te Ryns-
burg.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Oudemirdum, G.
van Dijk te Anjum.
Bedankt: Voor Urk, cand. Y. Hoekstra
te Koudum.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal: Te Lisse, J. D. Barth te Bors-
sele en J. Fraanje te Bameveld.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Cand. P. Honk o op, van Rotterdam,
werd gisterenavond bevestigd als predikant
der Geref. Gemeente te Den Haag. Vooi
deze plechtigheid was de Luth. Kerk afge
staan, die zóó vol was, dat, mede door de
hooge temperatuur, van tijd tot tijd belang
stellenden naar buiten moesten worden ge
bracht omdat zij onwel werden. De beves
tiger, Ds. G. H. Kersten, memoreerde het
verlies van een zeer geacht ouderling vooi
de Gemeente, waartegenover staat de winst
van een eigen herder en leeraar. Hij pre
dikte daarna over 1 Cor. 3:9: „Want wij
zijn Gods medearbeiders, Gods akkerwerk,
Gods gebouw zijt gij". Hij sprak over: 1.
het werk Gods, 2. het werk van Gods mede
arbeiders, en 3. Gods gebouw. Hierbij wees
hij op het groote gewicht van de bediening
des Woords. Na de bevestiging werd toe
gezongen Psalm 134 3. Slotzang was Psalm
1223. Onder de aanwezigen waren Ds. J.
R. van Oordt, van Opheusden; Ds. W. C
Lamain, van Rotterdam-Zuid; en Ds. M.
Heikoop, van Utrecht. Hedenavond liecft de
L'.plaats.
Ds. R. C. G. Troelstra, van Varik
gekomen, werd Zondagmorgen door Ds. Th
C. Vriezen, em.-pred. te Den Haag, beves
tigd als predikant der Ned. Hervormde
Gemeente te Halle met Joh. 21 15 en deed
des namiddag zijn intrede met een predika-
tie over Lukas 11 28. Daarna werd hij
toegesproken door Ds. W. B. H. van Lin-
schoten, van Varsseveld; door zijn voorgan
ger Ds. D. C. Goedhart; en door Ds. H.
Mondt, van Zelhem. Toegezongen werd
I Morgenzang 6.
Ds. W. E. M. HOEKZEMA
Naar wij vernemen, maakt Ds. W. E. M.
Hoekzema, Ned. Herv. predikant te Rozen
burg, die in het Diaconessenhuis te Rotter
dam geopereerd werd en verpleegd wordt,
het goed. Zijn toestand is redelijk wel en er
mag op herstel worden gehoopt.
Ds. D. W. VELDKAMP
Naar wij vernemen, heeft Ds. D. W. Veld
kamp, pred. der Vrij-Evang. Gemeente te
Leeuwarden, Zondag jl wederom een- en
andermaal het Woord mogen bedienen. Ds.
Veldkamp was eenige weken met verlof
geweest, niet wegens overspanning, zooals
het bericht abusievelijk aangaf, maar wegens
een geringe keelaandoening. De predikant
heeft zonder nadeelige gevolgen weer kun
nen jjreeken.
„KERKHERSTEL" EN „KERKOPBOUW"
Het Hoofdbestuur van het Verbond Kerkher-
stel (voorzitter Prof. Dr. Th. L. Haitjema)
vergadert iMaandag 4 September a.s. ter be
spreking van het groot reorganisatie-ontwerp
van „Kerkopbouw". Vervolgens vindt ojp 12
September een conferentie over dit ontwerp
tussehen de Hoofdbesturen van „Ketkherstel"
en „Kerkopbouw" plaats.
GEZANGEN
Naar we vernemen, zal <Je door de Com-
(mieaie ran de Geref. Kerken in Hersteld
Verband samengestelde bundel liederen
voor het gebruik in de godsdienstoefeningen
dlier Keik, voor de uitgave waarvan een
stichting ie gevormd, nu binnenkort het
flidht zien. De Commdsaie is met haar arbeid
gereed gekomen.
GENERALE SYNODE DER
GEREF. KERKEN
VIERDE ZITTING.
Ds. J. P. Klaarhamer en Oud-
Minister H. van der Vegte her
dacht.
Gistermorgen heeft zooals gemeld de
P r a e s e s van de Generale Synode, Dr. K.
Dijk, het overlijden herdacht van het Synode
lid Ds. J. P. Klaarhamer te Dokkum.
Spr. zeide onder meer:
Eer wij onze gewone werkzaamheden aan
vangen wil ik een enkel woord van hartelij
ke gedachtenis wijden aan ons medelid, onze
geliefde en hooggeschatte Ds J. P. Klaarha
mer, die door den Heere in Zijne Heerlijk
heid is opgenomen.
Wij zullen hem missen. Het is bijna niet
in te denken, dat Klaarhamer niet meer in
ons midden zal verschijnen, want hij nam
onder ons zulk een beteekenisvolle plaats
in. Van tal van synodes maakte hij deel uit,
de synodes van '14, '26, '27 en '30 diende hij
als scriba, hij was één van de Twaalf Ge
nerale deputaten voor de Zending, en had
in het moderamen zitting, hij behoorde tot
de Deputaten voor de oefening van het ver
band n rt de Theol. Faculteit der V. U., en
arbeidde dn de Kerken van Frisland eerst
in Zuid en later in Noord in onderscheiden
Deputaatschappen. En om al dat werk en
niet minder om zijn persoon hadden wij hem
lief. Zijn nobel karakter, zijn vaste beginsel
trouw, zijn gave oprechtheid, zijn teere gods
vrucht, zijn helder inzicht, zijn warme
vriendschap dwong hoogachting af en wekte
sympathie en liefde. Vooral was hij ons lief
om het samenbindend element in zijn op
treden. Hij, een zoon der Doleantie, heeft al
het mogelijke gedaan om oud A en oud B,
als ik het zoo eens zeggen mag, naar elkan
der te doen groeien en tot inniger eenheid
te brengen.
Daarna herdacht spr. het overlijden van
Mr. H. v. d. Vegte.
Ook wil ik een woord van gedachtenis wij
den aan onzen broeder Mr. H. v. d. Vegte,
oud-minister van Waterstaat, die hedennacht
in zijn Heiland is ontslapen. Wel nam hij
in ons kerkelijk leven geen bijzondere plaats
in, maar hij diende op het publieke terrein
de zaak des Heeren, hij schaamde zich in
al zijn hooge ambten het evangelie van
Christus niet, ook ons kerkelijk leven had
hij van harte lief; hij heeft onze kerken nog
gediend als deputaat voor de corresponden
tie met de Hooge Overheid, ook gaf hij zijn
tijd en krachten aan het werk der evange
lisatie in den arbeid voor het tractaat-ge-
nootschap „Filippus" en tot zijn dood toe
leefde en werkte hij mede met al den strijd
voor de komst van Gods Koninkrijk.
Rondom de zaak-Dr. Ubbink.
De Praeses deed bij rje voorzetting der
agenda, voorlezing van een bezwaarschrift-
Mr. L. van Andel tegen de beslissing van
de Synode in betrekking tot de benoeming
van Prof. Hepp als adviseur van de Com
missie, die de zaak-Dr. J. G. Ubbink behan
delt.
Dr. W. A. van Es, van Leeuwarden,
deelde mee, dat Prof. Hepp bij zijn gevoelen
blijft en ter zake geen adviezen geven wil
De Synode berust hierin, terwijl besloten
wordt aan Mr. van Andel te berichten, dat
op de genomen beslissing niet teruggeko
men wordt.
Emeriti.
Oud. W. van den Bom, van Zwarte-
broék, rapporteerde over een schrijven van
den hoer D. Zemel te Haarlem inzake vaste
standplaatsen van emeriti-predikanten. Aan
de discussie namen deel Prof. Dr. F. W.
Grosheide, Ds. J. L. Schouten, Dr. van Es.
Ds. J. J. Miedema, Prof. Dr. J. Ridderbos,
Ds. D. P. Koopmans en Ds. A. Scheele.
Eerstgenoemde betoogde dat, wat adressant
wil, met de Kerkenorde in strijd is. De zaak
werd opnieuw naar de Commissie verwezen.
Lidmaatschap C. D. U.
Prof. Dr. G. Ch. Aalders rapporteerde
over de instructie van de Classis Schiedam
inzake het lidmaatschap der Geref. Kerken
van personen, die tevens lid zijn van de
Chr.-Democratische Unie. Het rapport con
cludeerde, dat de Synode zich van een uit
spraak als door de Classis wordt gevraagd,
onthoude en met nadruk verklare, dat in
ieder geval op zichzelf moet worden geoor
deeld. of iemand door belijdenis of wandel
zich des Heeren tafel onwaardig maakt.
Ds. J. L. Schouten, van Amsterdam,
achtte het rapport voor de Unie veel te gun
stig. 't Gaat om de vraag of een Unie-lid
onder censuur moet komen en dan bezie
men elk geval op zichzelf.
Ds. W. W. M e ij n e n, van Dordrecht, on
derlijnde dit en oordeelde, dat de C. D. Unie
de menschen in socialistische richting kan
leiden. Het rapport moet daarvan ook ge
wagen.
Prof. Dr. J. Ridderbos, zich voor een
sober rapport verklarend, zou dit toch wel
iets gewijzigd willen zien.
De Praeses oordeelde, dat het rapport
reeds te ver gaat en meent dat niet verder
gegaan worde dan een uitspraak, dat hel
lidmaatschap der C. D. Unie zonder meer
niet tot censuur kan leiden.
Prof. Aalders, repliceerend, zei, dat het
rapport zuiver formeel was gehouden en
zich niet over de practijk uitlaat. In zulke
gevallen kan men zich alleen op het offi-
cieele beginselprogram beroepen.
Prof. Hepp vreesde dat dit rapport door
zijn te weinig soberheid misverstand kan
kweeken.
Ds. Schouten drong eveneens op ver-
sobering aan.
De Praeses wees nog eens op meer
malen bestaand verschil tussehen een begin
selverklaring en de practijk van een bewe
ging-
Ds. Schouten deed, na eenige verdere
bespraking het voorstel het rapport, zijnde
te beschouwen als de considerans van de
conclusie, te wijzigen in den geest der be
sprekingen.
Ds. J. J. M i e d e m a, van Groningen, voor
zitter der Commissie, verzocht het rapport
terug te mogen ontvangen, wat goedgevon
den werd.
Buitengew. Zendingsleeraar
Ds. B. Alkema, van Soest, rapporteerde
over Art. 27 Alg. Zendingsrapport: Benoe
ming instructeur of buitengewoon leeraar.
De conclusies stellen voor onder dankbetui
ging voor wat hij deed met den heer J. D.
Wol terbeek persoonlijk kennis te maken en
hem te benoemen als buitengewoon leeraar
aan de opleidingsinstellingen op Midden-
Ja va. De heer W. is oud-marine-officier en
kenner van Javaansch en Maleisoh. Hij
dient de Zending zonder eenig honorarium.
De conclusies werden aangenomen.
Onderlinge hulp.
Oud. J. J. van Commenee, van
Utrecht, rapporteerde over een voorstel van
de Part. Synode van N.-Brabant on Lim
burg inzake wijziging van de bestaande
regeling voor onderlinge hulpverleening der
Kerken. Het rapport concludeerde tot ver
werping.
Dr. K. Sietsma, van Eindhoven, be
streed dit. Deze zaak is geen inval van de
betrokken Part. Synode, maar opgekomen
uit de Centrale Diac. Conferentie met mede
werking van hen die haar als adviseur die
nen. De Conferentie zelve kan geen voorstel
len doen. De Synode legge dit rapport niet
zonder meer terzijde.
De Praeses verstaat de conclusie niet.
Er zijn geen kerkrechtelijke of andere ge
wichtige bezwaren. Waarom voldoet men
dan niet aap wat diakenen cup grond van de
practijk wénscheii., -
Ds. D. P. Koopman s, van Beetster-
zwaag, voorzitter der Commissie van rapport,
verdedigde haar gedragslijn. Bij noodige
hulp kan de gewensohie spoed wel langs
anderen weg worden gevonden.
Ds. A. Scheele, van Kapelle-Biezelinge,
ondersteunde het door Dr. Sietsma en den
Praeses gesprokene.
Na verdere bespreking verwierp de Sy
node met groote meerderheid van stemmen
de conclasie. De Commissie ontving opdracht
het voorstel van Brabant en Limburg nader
te bezien.
Korte haardracht.
Oud. H. Knook, van Klundert, rappor
teerde ore. een bezwaarschrift van mej. C-
Bakker te Go dc inzake de korte haardracht
der vrouwen. Zij noemde dit een goddelooze
mode en wil de betrokkenen censureeren of
niet tot belijdenis toelaten. De Commissie
achtte het bezwaarschrift ongegrond en
oordeelde Jat de door adressante genoemde
Schriftuurplaats (1 Cor. 11) niets zegt voor
de haarlengte, zoowel voor vrouwen der
Geref. Gemeente, waan an mej. B. gewaagde,
als voor die der Geref. Kerken, tenvijl zij
adressante voor nader onderricht naar den
predikant van de Geref. Kerk te Gouda ver
wees.
De Synode vereenigde zich zonder dis
cussie en met algemeene stemmen met deze
conclusies.
Opleidingsschool op Java.
Des middags werden ter Synode verwel
komd de heeren Dr. J. H. Bavinck, A. Bos
man en J. D. Wol terbeek.
Het rapport over de Opleidingsschool op
lava ving aan met een woord van herinne
ring jegens wijlen Dr. D. Bakker en wijlen
docent J. P. Zuidema. Op beider groeve is
een gedenksteen geplaatst.
Ds. Schouten vroeg of de tijd het wet
tigde, dat Dr. Bavinck 1 Jan. '33 tot derden
docent benoemd werd. Hoewel de zaak for
meel in orde is heeft het materieel Spr. be
vreemd.
Ds. W. B r e u k e 1 a a r, van Santpoort,
rapporteur, zette uiteen, dat de toestand een
derden docent noodzakelijk maakte.
Ds. Schouten wilde er zich dan bij
neerleggen.
De Praeses sprak, terwijl de leden op
stonden, een woord van dankbare herinne
ring aan de ontslapen Zendingsarbeiders
Bakker en Zuidema, steunpilaren van het
Sion Gods. Gedenkt uwe voorgangeren en
ziet op Christus, Die gisteren en heden De
zelfde is en tot in der eeuwigheid.
Ds. Breukelaar rapporteerde voorts
over de Keucheniusschool te Djocja en over
de Holl.-Ind. Kweekschool.
Ds. Alkema rapporteerde over de sub
sidié van f5400 aan de Kerk van Middel
burg voor den Medischen Zen-dingsdienst
Ds. J. Douma, van Arnhem, bracht rap
port uit over een verzoek van den Kerke-
raad van Appingedam om uitspraak ta.v.
de Kerk waarhij de attestaties van een miss.
predikant en diens gezinsleden behooren te
berusten. Ds. S. J. P. Goossens werd uit
gezonden door de Kerk van Appingedam,
maar bracht de attestaties bij de Kerk van
Melolo. Deputaten oordeelen met Prof. Rut
gers en Prof. H. H. Kuyper, dat zij bij de
zendende Kerken behooren.
Over deze zaak werd het woord gevoerd
door Ds. Th. Kuipers, Ds. Schouten, den
Praeses, Ds. Douma en Ds. Breukelaar.
De Synode sprak hierna hetzelfde gevoe
len uit als Deputaten hebben.
Dr. K. Schilder.
De Praeses deed mededeeling, dat een
telegram was ingekomen van Dr. K. Schil
der, van Rotterdam-Del fshaven, meldend
dat hij de benoeming tot hoogleeraar aan
de Theol. School te Kampen gaarne aan
neemt
In verband met de begrafenis van wijlen
Ds. J. P. Klaarhamer op a.s. Donderdag
werd besloten, dien dag geen autotocht over
Walcheren te maken, maar den geheelen
dag zitting te houden.
Dr. J. H. Bavinck.
D r. J. H. Bavinck, van Bandoeng, heeft
hierna de Synode toegesproken, dankend
yoor den steun dien de Zending in Indië
vuft het vaderland ontvangt. Er is groei. De
Javaansche Kerken mochten haar eerste
Synodale vergadering houden. De tegen
stand en de macht des duivels zijn zeer
groot, maar God zegent vaak wonderlijk.
Daarom vertragen we niet en bidden Gode,
dat Hij dc Kerken in het vaderland ge
trouw make in haar roeping tot vaster fun
deering van de nu nog zwakke Kerken in
Indië.
De Praeses dankte voor dit woord. De
Kerken in Holland zullen, onder beding
van Gods genade aan Indic geven wat het
vraagt
Doopgetuigen.
Prof. Aalders rapporteerde over een
schrijven van de Classis Warffum, verzoe
kend onder oogen te zien een rapport waar
in het bezwaar tegen het Synodebesluit-
Arnhem (1930) i. z. doop van kinderen van
doopleden nader is verwerkt. Het rapport
concludeert, dat de Kerken moeten opge
wekt worden het doopen met doopgetuigen
tot het uiterste te beperken, maar als het
niet anders kan daarnaar te zoeken, opdat
het Kind niet ongedoopt blijve.
D s. S. I d e m a, van Winsum. wees op
het actueele van deze zaak, met name in
het Noorden.
Voorts spraken over deze zaak Ds. Meij-
nen, Ds. D. Pol, Prof. Dr. A. Honig, oud-
W. van den Born en Prof. Aalders.
Hierna werden de conclusies z. h .st aan
vaard.
Overlijden Ds. J. P. Klaarhamer.
De Praeses deed voorlezing van een
ingekomen schrijven van de familie Klaar
hamer, meldend dat Ds. Klaarhamer in vol
len vrede is ontslapen.
Ds. Schouten deed voorlezing van het
schrijven van rouwbeklag, dat de Synode
aan mevr. de wed. KlaarhamerBoutens
zenden zal.
Zendingszaken
Gerapporteerd werd over verschillende
Zendingszaken.
De Praeses vond het treffend, dat op
de conferenties van den Zendings
raad zoo weinig sprekers uit de Geref. Ker
ken voorkomen en dat die conferenties nog
al ethisch georiënteerd zijn.
Ds. Breukelaar zei, dat er altijd één
Geref. georiënteerde conferentie was, maar
dat men wel eens moeite heeft om aan
sprekers te komen. Ook is de kring van
Oegstgeest een veel sterkere. Wel is het
aantal Geref. deelnemers .beduidend.
D r. H. K a a j a n, van Utrecht, merk'te nog
op, dat ook Gereformeerden in het bestuur
zitting hebben en dat het geen aanbeveling
verdient een Geref. conferentie te organi-
seeren.
De Synode besloot de conclusie orar het
Zendingsmuseum te Zeist te doen verval
len en het subsidie voor den Zendingsraad
to continueeren.
Hierna werden nog verschillende rappor
ten uitgebracht en de conclusies daarvan
aanvaard.
Te 4.45 uur werd de vergadering gesloten.
DE FOTO DER SYNODE VAN 1869.
Naar aanleiding van de foto, door ons gieter
gepubliceerd, kregen we van bevriende zyde
aanmerkelijke aanvulling en verbetering der
namen van de predikanten, die op de voorste
ry voorkwamen. Van links naar rechts zyn zij
1. Ds. J. Greven, te Dinteloord 2. Ds. N. H.
Dosker, te Harlingen; 3. Ds. M. Noordtzij, te
St. Anna-Parochie; 4. Ds. J. Syphens, te Delf
zijl; 5. Ds. E. J. Siegers, te Bedum; 6.
K. Kleinendorst, te Putten; 7. Doc. H. de
Cock, te Kampen; 8. Doc. A. Brummelkamp,
te Kampen9. Doc. S. van Velzen, te Kampen
10. Ds. W. H. Gispen, te Kampen; 11. Ds. W.
A. Kok, te Hoogeveen; 12. Ds. K. J. van Goor,
te Hoogeveen; 13. Ds. E. F. Smit, te Gorin-
chem; 14. Ds. A. Littooy, te Middelburg; 15.
Ds. J. Steketee, te Nieuwdorp; 16. Ds. J. W. te
Bokkel, te Ommen; 17. Ds. P. Wagenmaker, te
Vlaardingen; 18. Ds. J. F. Bulens, te Varse-
veld; 19. Ds. F. Rederus, te Apeldoorn; 20.
Ds. J. B. Kreulen, te Utrecht.
Het is echter niet zeker, dat deze namen alle
juist zijn, daar by de staande personen ook
predikanten voorkomen, o.a. links achter Ds.
Gispen staat Ds. C. G. de Moen, van Doesburg,
terwijl, als de foto voorstelt de vereenigde zit
ting met de afgevaardigden van de Geref.
Gemeente onder het Kruis op de foto ook moe
ten voorkomen, de predikanten: D. Klinkert en
L. van der Valk, van Rotterdam; N. J. Engel-
berts, van Giessendam; M. Keulemans, van
Schoonhoven en W. G. Smitt, van Den Haag;
alsmede de ouderlingen B. C. P. Jansen en J.
B. de Bruin.
KERKGEBOUWEN
Te Lichtenvoordewerd Maandag
avond in gebruik genomen het Evangelisatie
gebouw der Geref. Kerk. De wykpredikant,
Ds. W. E. Gerritsma, van Aalten, ging daar
bij voor in de eenste bediening des Woords.
Vooraf herinnerde hy er aan hoe sinds twee
jaar eenmaal per Zondag in een school verga
derd werd en nu al een eigen gebouw geopend
kon worden. Spr. verwelkomde de Aaltensche
predikanten, die alle .aanwezig waren; de tal
rijke Kerkeraadsleden, architect, aannemer, «le
Burgemeester van Lichtenvoorde en dankte al
len, die op eenige wyze hulp verleenden. Ds.
A. Schouten Wzn., sprak namens den Kerke-
raad van Aalten en wekte er toe op aan te
sturen op institueering van eer. eigen Geref.
Kerk te Lichtenvoorde.
De Burgemeester, de heer Van der Laar,
bracht de gelukwenschen van het Gemeentebe-
Daarna ging Ds. W. E. Gerritsma over tot
de bediening des Woords, waarvoor hij tot
tekst koos Psalm 84 2 en 3 en waarin hij han-
idelde over de liefde tot Godes Huis: 1. wat de
ooi-zaak van die liefde is; 2. hoe groot die
liefde is.
KERKELIJKE ADMINISTRATIE EN
ZEGELRECHT
Te Heerenveen is bij de Kerkvoogdij
der Ned. Hervormde Gemeente bericht ingeko
men van den ontvanger der registratie en do
meinen, dat ingevolge de besliasing van den
Minister van Financiën ten aanzien van de
door de Kerkvoogdij begane overtreding van
de Zegelwet (het niet-zegelen van kwitanties
der kerkelijke belasting boven een bedrag van
tien gulden) zal worden berust, indien ten kan
tore van den ontvanger het gedurende twee
jaren ten onrechte niet voldane zegelrecht als
nog wordt betaald. Dit bedrag wordt geraamd
op 16 gulden. De twee opgelegde boeten van
elk 100 gulden worden daarmede derhalve
k wij tgescholden.
Kunst en Letteren.
ZEELAND DOOR EEUWEN HEEN
Van dit standaardwerk over Zeeland door
M. van Empel en H. Pieters verscheen de
6e aflevering. Wij vinden bij een keur van
illustraties het slot van de beschrijving van
Zeeland 1000^-1400 en het begin van de be
schrijving der periode 1400—1570, in welk
tijdvak de provincie veel van de watervloe
den te lijden heeft gehad.
EEN REMBRANDT ONTDEKT?
Onlangs kocht een zekere Henri Carpe te
Drancy bij Parijs op de markt te St. Ouen een
paneeltje, een winterlandschap dat hem aan
trok, voor twintig francs.
Naar thans verluidt, zouden kenners van
meening zijn, dat het bedoelde paneeltje van
Rembrandt afkomstig zou zijn. Inderdaad ver
toont het eenige overeenkomst met Rem
brandt's winterlandschap met schaatsenrijders
uit het museum te Cassel.
Het hout is door eenige deskundigen onder
zocht. Het is een vry onbekende exotische hout
soort en men gelooft, dat het hout afkomstig
is van dezelfde plank, van welker hout Rem
brandt gebruik maakte voor zijn paneelen
,,De Blinde Tobias" en „Jozefe Droom" in het
Kaiser Friedrich Museum te Berlyn. Rem
brandt heeft inderdaad verscheidene studies
als die in het Museum te Kassei gemaakt, die
sedert de inventarisatie van 1656 verdwenen
CONSERVATORIUM VOOR MUZIEK
TE ROTTERDAM
Aan het Conservatorium voor Muziek (Dir.
Jos. Holthaus) is, ter voorziening in de vaca
ture van wijlen Joh. IJdo, met ingang van 1'
September 1933 benoemd tot hoofdleeraar van
de Cello-klasse, tevens voor de kwartet- en
ensemble-klasse, de heer Maurits Farnk,
Maurits Frank geboren te Rotterdam, was
eerst leerling van Oscar Eberle Senior, la
ter van I. Mossel. Gedurende 1911'13 was
hy verbonden als hoofdleeraar aan het Con
servatorium te IMannheim en Heidelberg. In
1913 maakte hij een tournee door Indië. Van
1914'21 was hij hoofdleeraar aan Dr. Hoch's
Conservatorium te Frankfort a.M., terwijl hy
tevens concertreizen maakte met het Rebner
kwartet. In 1921 stichtte hij met den beken
den componist Hindemith het Amar kwar
tet welk kwartet van 1921—1928 concertrei
zen door geheel Europa organiseerde. Van 1923
—28 was hij tevens leider van de meesterklas
se voor cello- en kamermuziek aan de Deut
sche Musikakademie in Praag.
Sedert 1928 was hij als le solo-cellist a. h«
c- :nrhonie-orkest te Frankfurt a. M. verbo i-
OPLOSSINGEN
De Telegramwisseling
Neem van elk woord steeds de m i d d e 1-
S t e letter en lees deze achter elkaar: ReKel
kOm oMa leDen plAnk zaDel pEn alLes
pIJl baKen: Kom dadelijk (C. 68).
sPa ilEno koNan oOt liNks aroDhap
klEck mRo loWna tvEmk lGp: Ben onder
weg (C 77). Moeilijk? Neen, hè?
Verschuifraadsel
MumMie
sAndAlen
stRooDak
KorNuiten: Maricen, Volendam.
heEstEr
tuNneL
VI oOtbasls
Twee roofdieren
LoTerij
bElIJdenis
ErGo t Leeuw, Tijger.
bUrEau
zWaRt
Woord-verandering
boTer, crYpt, roDeo, priem, biSon, TeGal,
prEek, poLis, raDijs: Tijd is geld.
PIANOSPELEN
80 ton vingerdruk vereischt...
Bij het pianospelen moet door de vingers
.veel kracht ontwikkeld worden. Men kan
dit nagaan door een toets, bv. met een
hoopje geldstukken te bezwaren en zal dan
zien, dat men heel wat munten noodig heeft,
eer de toets aanslaat
Om een passage uit een der zware stuk
ken van Chopin, welke in ruim twee minu
ten moeten worden gespeeld, uit te voeren,
moet een gezamenlijke vingerdruk worden
uitgeoefend, gelijk aan het gewicht van
3000 kg. Voor hetspelen van Chopin-muziek
gedurende een uur, wordt 22 a 80 ton vin
gerdruk vereischt en voor de muziek van
Wagner in, de meeste gevallen, nog meer.
De spierkracht van de vingers wordt dan
ook door het pianospelen verbazend ver
sterkt en de bewering van pianisten, die
zich in langen tijd niet oefenden, dat zij
geen kracht meer in de vingers hebben, om
een zwaar stuk te spelenis g e en uit
vlucht!
Oplossing Kruiswoord-raadsel
Horizontaal:
66 Roe
68 Aa
1 Pij
69 Kuif
3 Me
71 Basis
5 As
73 Meer
7 L.S.
75 Ik
8 Aken
76 Pok
10 Wie
77 Pon
11 Rib
79 K.G,
13 Luit
80 IJl
14 Lor
81 Zak
16 Rem
S3 Kul
18 Rel
85 Tij
20 Nu
87 Sijs
22 Por
88 Sop
24 Rol
90 Rag
25 Er
92 Geer
26 Ik
93 Tip
28 Kar
95 Ink
30 Mijn
95 IJver
31 Me
99 Er
32 Stil
100 Ka
34 Talen
101 No
36 Rede
102 Lij
38 Nu
39 Lus
Vertic
41 Sap
1 Pa
42 Bas
2 IJken
43 En
3 Mi
45 Abt
4 Eer
47 Wig
49 Aam
6 Si
50 Sla
7 Lier
51 Os
9 N.L.
52 Lapwerk
10 Wrok
53 Ui
12 Bron
54 Bul
13 L.L.
56 Els
15 Op
57 Keg
17 Es
59 Mak
19 El
62 Ar
21 Uit
63 Pro
23 Rat
64 Ark
24 Pijn
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal
Voorzetsel
Straal
Vr.voorn.w. in Esp.
Aardsoort
Buitenlander
Ontvankelijkheid.
Handelsgenoot.
Sahrikgodin.
Telwoord.
Voorzetsel.
Boven (Grieksch)
Smal vat v. vloeistof.
Lidwoord.
Opbloei der kerk in 1840.
Te weten.
Veel gelbr. uitgang in Italië.
Gewicht,
Bedwelming.
Electr. stralen.
Krul.
25 Eed
27 Kil
29 Ras
30 Mep
31 Mes
32 Sub
33 Luw
35 Lauwers
36 Ram
37 Eel
38 Na
40 Silo
42 Baker
44 Na
46 Tol
48 Gas
49 Ark
50 Sim
54 Ba
55 Urk
56 Erf
58 Gom
60 Aar
61 Ka
63 Pik
64 Aak
65 Kip
67 Eek
70 Uil
71 Bok
erticaal:
Soort groente.
I. Grens,
i. Bij kaartspel,
i. Familielid,
f. Bureau.
I. Dier.
I. Afk. pol. partij!
5. Vrouwenstem,
i. Bek. persbureau.
5. Taaloefening.
Stok.
1. Oud-christelijke afkorting.
I Eerst voorkom end a
Teekenen met behulp van zuren.
Egyptisch monument
Boom.
Ei (lat)
Schraal (dial.)
Voorloopig
I. Telwoord.
Herstelplaats voor schepen
Hulpwerkwoord.
Boven een geschrift
Afk. titel.
I Naar (Engelsch)
72 Sok
74 Egt
76 Past
78 Nurk
80 IJzer
81 Zij
82 Do
84 La
86 IJdel
1 87 Sr.
88 Spa
89 Pin
91 Gij
92 Ge
94 Ik
96 No
98 Rij
G. DICK, Kamillestr. 38, Den Haag.
W. HOLTMAN, Muziekhandel, Friezenveen.
D. v. d. LINDEN, Noorddijk 22, Maassluis.
10) L
Woordverandering.
R A A L K L
R U I K P K
L A N K F K
R O O M V M
D D E R A R
U R I M P M
A L E N D N
R O E R B R
N E D E S E
EZER:L,-.R:
1) Dik, metalen snoer.
2) Deel van een godsdienstoefening.
3) Energiek, krachtdadig.
4) Oude dieptemaat
5) Bloem.
6) Vrucht
7) Doet men in het gedrang
8) Voor op ons brood
9) Voedsel (Dichterl.)
10) Grondstof voor deel van onze kleeding.
Vorm van de eerste rij woorden, door ver
vanging van de middelste drie letters, nieu
we woorden, waarvan de beteekenis erachter
staat. De letters, die nu op de streepjes
komen te staan (middelste), vormen van
boven naar beneden gelezen, een bekend
Nederlandsch spreekwoord.
Opvallende namen
Een gezelschap van vijf personen, alle
werkzaam in één en hetzelfde bedrijf, ja
zelfs in dezelfde afdeeling (als men daar
van kan spreken), heeft de eigenaardig
heid, dat de letters van hun naam, ook
tevens mits in een andere volgorde ge
plaatst de naam van hun functie in dat
bedrijf vormen. Kunt u thans zeggen, wat
zij ieder voor een functie bekleeden en welk
bedrijf bedoeld wordt?
De namen zijn:
1 C M. N. HITSIA
2 O. T. KERS
3 C U. TOORN DE HOFDUC
4 TEUN R. DUCOC
5 M. R. MEER
Onderstreep!
Onderstreep in onderstaande woorden
twee opeenvolgende letters. Deze vormen
van links naar rechts en van boven naar
beneden gelezen twee woorden, die in on
derstaand zinnetje moeten worden inge
vuld: „Als een veer schoot ik van mijn...
omhoog, toen deplotseling mijn aange
name rust wreedaardig kwam verstoren!"
1. Beeldhouwkunst 2. Assistent-Apotheker,
3. Tentendorp, 4. Tweelingbroeder, 5. Kook
kunst 6. Speerwerpen^
Wonderen nit de rekenkunde
Rekenen met groote getallen is niet aan
genaam! Maar somstijds kan het zeer amu
sant zijn... Neem bv. 't getal 12 345 679 eens,
en vermenigvuldig dat met 9. Wat krijgt
men dan? 111111111! En als men dezelfde
vermenigvuldiging met 18 uitvoert, krijgt
men 222 222222. Met welk veelvoud van 9
men ook vermenigvuldigt 27, 36, 45 enz.
steeds zal de uitkomst uit onderling de
zelfde cijfers bestaan. Dat schijnt overigens
aan de 9 te liggen. Vergelijk deze bereke
ning maar eens met de volgende alleraar
digste rekenkunst:
9 maal 1 plus 2 11
9 maal 12 plus 3 111
9 maal 123 plus 4 1111
9 maal 1234 plus 5 11111
9 maal 12345 plus 6 111111
9 maal 123456 plus 7 1111111
9 maal 1234567 plus 8 11111111
9 maal 12345678 plus 9 111111111
En ook terug:
maal 9 plus 0 88S88S888
9876543 maal 9 plus 1 8S8SS8S8
987654 maal 9 plus 2 8888888
9S765 maal 9 plus 3 888888
9876 maal 9 plus 4 888S8
987 maal 9 plus 5 S888
98 maal 9 plus 6 888
9 maal 9 plus 7 88
En nu nog een derde getallenwonder, waar
in het getal 37 een rol speelt:
3 maal 37 111
6 maal 37 222
9 maal 37 333
12 maal 37 444
15 maal 37 555
18 maal 37 666
21 maal 37 777
24 maal 37 SSS
27 maal 37 999
Zulke rekenkunstjes hebben tenminste
nog iéts aardigs, niet waar?
INZENDING VAN OPLOSSINGEN
Oplossingen, welke voor een premie in
aanmerking komen, moeten vóór Woensdag
a.s. in ons bezit zijn. Men zende alleen de
oplossing van het Kruiswoordraadsel en
plaatse de gevraagde woorden zonder ver
dere toevoeging, duidelijk onder elkander.
Adresseeren aan de redactie en in den
linker bovenhoek vermelden: GEDACHTEN-
KRACHT.