BINNENLAND.
Schoolnieuws.
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
buitenland
THEORIE EN PRACTIJK DER
ONTWAPENING
Over ontwapening wordt de laatste maan
'den merkwaardig weinig gesproken en ge
schreven.
Het ziet er werkelijk naar uit, dat de on
bereikbaarheid ook van maar een zeer voor
zichtig en zeer gedeeltelijk ontwapenings
plan langzamerhand een algemeene overtui
ging begint te worden.
Nu op economisch gebied zelfs alle pogin
gen om tot overeenstemming en samenwer
king te komen zijn gestrand valt dan ook
niet meer te verwachten, dat het op politiek
terrein beter zal gaan
De algemeene politieke 6ituatie is trou
wens in den loop van dit jaar verre van
gunstiger geworden en ook om die reden
lijkt een compromis inzake de bewapening
mnnder dan ooit mogelijk.
In overeenstemming met dit vrijwel ont
breken van ontwapeningsberichten op ons
dagelijks nieuwsmenu is het verschijnen van
allerlei berichten, die op een versterking van
bewapening wijzen.
Amerika heeft op het gebied der zeebewa
pening het eerete woord nog niet gesproken
dat duidt op den bouw van nieuwe vlooteen-
heden, of we lezen, dat Japan voornemens
heeft dat voorbeeld niet alleen te zullen vol
gen maar zelfs op pariteit met Amerika en
Engeland te willen aansturen
Engeland maakt vrijwel direct daarna een
ver strekkend reorganisatieplan voor zijn
marine 'bekend en het is wel niet toevallig,
dat Australië daar bij voegt een bijzondere
aandacht aan de versterking van het ma-
xinedepot te Port Darwin te zuilen wijden.
Ook wat de landmachten betreft is het
verre van rustig nu het Hitleriaansche
Duitschland, ondanks zijn verzekeringen van
vredelievendheid, voor het overige Eurona
een onberekenbare en gewantrouwde factor
is geworden.
Opvallend is het bezoek van den Fran-
schen minister-president Daladier in dit ver,
band aan de grensforten en de verklaringen
welke hij naar aanleiding van dat bezoek
heeft laten publiek maken, verklaringen die
tot het hart van het Fransche volk spreken
dat van zijn eigen vredelievendheid innig
overtuigd is; maai' die overtuiging uitste
kend weet te comhineeren met een hartelijke
liefde tot militair vertoon.
Wij denken ook aan de mededeeling van
den Oosten rij kschen minister van defensie,
Vaugoin, dat de mogendheden Oostenrijk
hebben toegestaan om naast het bondsleger
een tweede leger in het leven te roepen,
dat klaarblijkelijk bedoeld is om het anti-
nationaal-socialistisch regiem van Dr. Doll-
fuss te versterken, teneinde het in staat te
stellen, zoo mogelijk, het tegen het najaar
verwachte nieuwe offensief van de natio-
naal-socialisten af te weren, dat wil zeggen
te voorkomen, dat Oostenrijk zich bij het
Duitschland van Hitier aansluit.
De landen der Kleine Entente zelfs, die
uiteraard het meest bevreesd zijn voor een
herleving van het centrum, dat hen vóór
1914 grootendeels overheerschte, hebben in
de militaire versterking van het Dollfuss-
regiem toegestemd1. Wèl een bewijs, dat men
er niet zeer gerust op is, dat Mussolini er
in zal slagen alleen door economische con
cessies Oostenrijk uit de macht van het op
dringende nationaal-socialisrae te houden.
Het is dus waarlijk niet te verwonderen,
'dat men zich op het oogeniblik niet meer
zoo bijzonder druk maaikt over ontwapenings
theorieën, die toch niet op de practijk van
de internationale politiek blijken te passen.
HET RIJKSDAGPROCES
Naar het persbureau Vaz Dias verneemt,
is de heer Frangois Pauwels door de familie
van Van der Lubbe aangezocht om als zijn
raadsman op te treden in het a-s. proces te
Leipzig.
Mr. Pauweds heeft zich in verband hier
mede in verbinding gesteld met Mr. Bran-
ting en Mr. De More Giafferi.
In sommige kringen heeft men het in Ne
derland betreurd, dat geen Nederlander voor
Van der Lubbe kan pleiten. Dit bezwaar
meent Mr. Pauwels echter te kunnen onder-
angen door zich als getuige k décharge te
laten dagvaarden.
Ten spoedigste zal mr. Pauwels zich met
den aangewezen verdediger van Van der
Lubbe in verbinding stellen, om een en an
der te bespreken. Een dezer dagen zal hij
naai' Parijs vertrekken om het materiaal in
het bezit van Mr. de Moro Giafferi te bestu-
deeren. (Men weet dat Mr. De Moro Giafferi
minister Ge2ring beschuldigt den Rijksdag
brand te hebben gearrangeerd. Red.)
De heer De Moro Giafferi is 'n persoonlijk
vriend van Mr. Pauwels. Indertijd schreef
hij bij de Fransche vertaling vac „Ambtsge
heim" een voorwoord.
ZWITSERSCHE STAP TE BERLIJN
Wegens het grensincident bij Schafihausen
De Zwü/tsersche gezant te Berlijn heeft
giister bij het ministerie van buiitenilamd&ch'e
eaiken geprotesteerd tegen het gren6-incident
bij Sdhaifhausen, waar Zondag jl( des mor
gens om drie uur een SA.-man en twee be-
gededdors op Zwdtser&ch grondgebied een
Btihuur in de nabijheid van Raaneen zijn
binnengedrongen en ondanks de pretesten
der Zwiitsersdhe grenswacht, een Tsjechisch
Btaatsonderdaan, Weber genaamd, hebben
gearresteerd en naar Duitsoh grondgebied
hebben gebracht
Door de rijksregeemkug zijn de noodig e
stappen gedaan, welke nioodig zijn, om in
deze zaak klaarheid te brengen.
BRANDSTICHTINGEN IN AND ALU SIC
Uit berichten in de Spaansche bladen
blijkt, dlait de anarchisten cle Matste weken
in Andtad-usië weer vireeseflijk hebben buis-
gebouden.
Het te Cadiz vensdhijnerndoe blad „La
Infanmaioion" publiceerde dezer dagen een
uitvoerig vensüag over zestig gevailen van
bnandsttidMing in de omgeving van Medina
Sidonia en Ca sas Vaejas.
Alleen reeds in Los Barrios zijn ruim
eeve ntigduize nd kurkeiken dloor brand
stichting vernield.
Soortgeflijke berichten komen uit Cordoba
en uit de omgeving van Cdudad Real en
Zamagoza.
Verscheiden ïamdeDgenaiars hebben hon
derdduizenden peseta's schade gededen.
Veisdhai/den industrieën, vooral de kurk-
industrie, worden met adgeheelen ondergang
bedreigd.
Op desbetreffende dnterpeMartnee in het
parlement antwoordde de minister van
binnenlandsdhe zaken, dat van brandstich
ting in Andadusië geen sprake de.
Alsof de Andudiutedsdhe correspondenten
van de groote Spaaansdhe bladen en de
Andailusisdhe landeigenaren zelf, die voort
durend door de anarchisten belaagd wor
den, zdich allien zouden vergissen!
De NSK meldt uit Neurenberg, dat 40 pv-
ïotechnische deskundigen met ongeveer 300
helpers begonnen zijn met de voorbereiden
de werkzaamheden voor het vuurwerk. Er
moeten eerst bouwwerken van aarde, hout
en beton worden opgericht, deze laatste zijq
noodig voor het afschieten van de 150 pond
zware bommen. In een uur zullen Zaterdag
2 September ongeveer .65.000 tot 70.000 ont
ploffingen plaats vinden. Een bengaalsch
vuur zal tien minuten aanhouden, hiervoor
zal meer dan 4000 pond rood vuur worden
gebruikt. De lengte zal ongeveer 18 K.M.
bedragen. Meer dan 5000 raketten van de
zwaarste soort zullen van 240 tot 300 M. op
stijgen.
VIJFTIG ASSYRIËRS AAN DE TURKSCHE
GRENS GEDOOD
Twee honderd Assyriërs hebben een
ging gedaan, over de Turksche grens te
men. De Turksche grenswacht opende het
vuur op hen met machinegeweren, waardoor
50 Assyriërs zouden zijn gedood.
BERGBEKLIMMER VERONGELUKT.
In het Hochvogel-gebied is gistermorgen
Prof. Schedler van de universiteit te Tue-
bingen bij een bergbestijging neergestort
feedooch
JAPANS VLOOTVERSTERK1NG
Een vertegenwoordiger van het Japanschc
inislerie van marine heeft een uitvoerige
jrklaring gegeven van de overwegingen,
die de Japansche regeering ertoe geleio
hebben, de vloot te versterken. Hij wees in
de eerste plaats de buitenlandsche berichten
over een bewapeningswedstrijd tusschen
Amerika en Japan af, evenals zeer in het
bijzonder de geruchten over z.g. oorlogs
gevaar. Japan heeft in geen enkel opzicht
de bedoeling bijzondere maatregelen tegen
andere zeemogendheden te treffen, tenzij
het daartoe gedwongen zou worden, wan-
zijn rechten zouden worden bedreigd.
Japan, dat met eenig voorbehoud tot het
Londcnsche vlootverdrag is toegetreden,
acht zich echter niet in staat de bewape
ning ter zee van andere volken, die tot nog
toe van geen enkele zijde bedreigd werden,
onopgemerkt te laten. Wanneer Japan nieu
we schepen bouwt, dan is het daartoe ge
dwongen door de vlootbouwprograms van
andere mogendheden. Japan bereidt geen
oorlog voor, doch wil zich slechts voor ver
rassingen hoeden.
HET FAMILIEBEZIT DER
HABSBURGERS
AARTSHERTOG MAX TE WEENEN
Naar de „Sonn- und Montagszeitung" ver
neemt bevindt aartshertog Max, de jongere
broer van ex-keizer Karei, zich op het oogen
blik te Weenen. De regeering heeft dit ver
blijf goedgekeurd onder voorwaarde, dat hij
zich in geen geval met politiek zal bezig
houden.
Naar verluidt, werkt de aartshertog aan
i voorbereiding van een groot proces, dat
de Haibsburgers willen voeren over het fa
miliebezit in de verschillende staten, waarin
de dubbe 1 -monarchie is uiteengevallen.
OOSTENRIJKS LEGERUITBREiDING
DE KLEINE ENTENTE STEMT TOE
Uit Londen wordt gemeld:
Binnenkort zal waarschijnlijk een overeen
komst tot stand komen tusschen de Britsche
Fransche en Italiaansche regeeringen be
treffende de voorwaarden, waarop genoem
de regeeringen het verzoek der Oostenrijk-
sche regeering, om voor den duur van één
j^ar speciale militietroepen ten getale van
8000 man onder de wapenen te roepen, zul
len inwilligen.
Naar verluidt, zijn de regeeringen der
Kleine Entente geraadpleegd en hebben zij
haar toestemming reeds gegeven.
DE OVERSTROOMINGSRAMP IN CHINA
Meer dan 10.000 personen om het leven
gekomen
Volgens voorloopige mededeelingen der
politieautoriteiten uit de overstroom ingsge-
bieden der provincies Sjangsi, Sjengsi en
Hoebi overschrijdt het aantal der hij de
ramp am het leven gekomen menschen ver
re de 10.000. De plaatselijke autoriteiten zijn
machteloos. Men stelt alles in het werk om
de vluchtelingen onderdak te verschaffen.
TALRIJKE COMMUNISTE IN HET
RUHRGEBIED GEARRESTEERD
De politie in het Ruhngebried heeft in meer
dan 35 plaatsen huiszoekingen gedaan naar
oommunistiBOh materiaalL Talrijke personen
zijn gearresteerd.
TREINRAMP IN NIEUW-ME XI CO
Twaalf dooden, veertig gewonden
Naar uit Amartl'lo dn Texas wordt gemeld,
ie op de tien meter hooge brug in de nabij
heid van Tuicumoari (Nieuw-Mexioo)
expressetreun onltspoord en in een rivier
gestort.
De looomotief en een personenwagen ver
dwenen in de diiiepte, terwijl zes wagons in
ondiiep water bleven staan.
Twaalf j>ereonen werden gedood. Het aan
tal gewonden bedraagt veertig.
NOG EEN WERELDVLIEGRECORD
Een Russische postduif
Een duivenhouder maakt gewag van een
interessant geval met een postduif, die het
vliegrecord voor duiven in de sovjet-unie,
dat 480 K.M. bedroeg, verbeterd heeft tot
2352 K.M., waarmede van een wereldrecord
gesproken mag worden.
Deze duivenhouder had Sm Odessa een
postduif gekocht, welke hij mee naar Mos
kou nam en weer verkocht aan iemand in
Saratow. De duif ontsnapte echter bij haar
nieuwen meester, vloog terug naar Moskou
en vandaar naar haar eerste eigenaar
Odessa.
De geheele afstand van Saratow naar
Moskou en vandaar naar Odessa bedraagt
2352 Kilometer.
Dr. RINTELEN OOSTENRIJKSCHE
GEZANT TE ROME
Volgens berichten in de bladen is dr. Lot-
har EggerMoellwald, die tien jaar lang ge
zant te Rome is geweest, benoemd tot opvol
ger van den Oostenrijkschen gezant te
Dr. Egger zal te Rome worden opgevolgd
door nrof. dr. Anton Rintelen uit Stiermar
ken. Dr. Rintelen is lid dér christelijk sociale
partij;
SPIONNEN AAN HET WERK
Volgens een telegram uit' Straatsburg aan
de „Matin" is te Loerrach in Baden een fa
brikant. uit Bazel, reserve-officier van het
Zwitsersche leger, gearresteerd wegens het
stelen in Juli van uiterst gewichtige docu
menten uit een nationaal-socialistisch bu-
•eau te Loerrach.
Uit deze documenten blijkt onomstootelijk
het militaire karakter der Hitler-formaties
Zuid-Duitschland.
De Duitsche pers zwijgt volkomen over
deze affaire.
Te Straatsburg is een jong Fransch inge
nieur, Roger Jacques genaamd, die werk-
was als teekenaar bij de vestingwer
ken, gearresteerd.
Op het oogenblik van zijn arrestatie vond
men op hem vijf gedetailleerde plannen
een belangrijk werk, welke hij ging
overhandigen aan 'n vrouw te Saarbrücken,
die tot den Duitschen spionnagedienst be
hoort.
Uit Parijs: Omtrent de spionnage-affaire
te Loerrach wordt nog het volgende verno
men:
In den nacht van 12 op 13 Juli is een on
bekende, die zeer stoutmoedig moet zijn ge
weest, het bureau der nationaal-socialisten
te Loerrach binnengedrongen en heeft daar
een aantal documenten ontvreemd.
Volgens de lezing van de „Matin" zouden
uitsluitend documenten ontvreemd zijn,
welke het militaire karakter van de nati-
cnaal-socialistische afdeelingen op het Ba-
densche grondgebied bewijzen.
In verband hiermede zijn 7 nationaal-
socialisten, die vroeger communisten ware»,
aangehouden. Een dezer noemde tijdens het
verhoor den naam van den fabrikant te Ba
zel, die betrekkingen met de nationaal-
socialisten moet hebben onderhouden.
Op 15 Augustus vervoegde zich nu bij den
fabrikant te Bazel een jonge nationaal-
socialist waarop de fabrikant de onvoorzich
tigheid beging om zich des middags over de
grens op Duitsch gebied te begeven. Terwijl
hij in een koffiehuis met den jongen nati-
onaal-socialist zat, werd hij eensklaps door
gewapende nationaal-socialisten omringd en
in hechtenis genomen. Hij is thans naar
Leipzig overgebracht, waar zijn zaak door
het staatsgerechtshof behandeld zal worden.
GREY ERNSTIG ZIEK
Burggraaf Grey ligt ernstig ziek in zyn
verblyf te Fallodon in North Cumberland.
Sedert eenigen tijd is hy lijdende aan de
Lord Grey, die, zooals bekend, van 1905 tot
1916 minister van buitenlandsche zaken was.
legde indertijd in het lagerhuis de bekende
Britsche politieke verklaring af welke onmid
dellijk voorafging aan de oorlogsverklaring
GrootiBrktannië aan Duitschland.
Herder en 75 schapen gedood
Op het traject LeinefelsGotha reed Maan
dagavond te 8 uur de sneltrein no. 65 tusschen
de stations Seebach en Grossengottom bij een
overweg op een kudde schapen van ongeveer
driehonderd stuks in. De herder werd gedood
evenals ongeveer 75 schapen.
De overweg kon gesloten worden met af-
sluitboomen, die van een grooten afstand be
diend worden. Het is nog niet duidelijk, hoe het
ongeval gebeurd kan zyn.
GROOTE BRAND TE BREMEN
Te Bremen zyn gister eenige opslagplaat-
in verbrand. Een der loodsen bevatte 4000
balen katoen.
DE ZIGEUNERS EN DE CRISIS
Een congres in Zevenbergen
De zigeuners van Zevenbergen hebben be
sloten om in St. Martin, een stadje in
Noorden van Zevenbergen, een congres te
houden. Van alle kanten beginnen de congres
gangers reeds naar St. Martin te trekken, te
voet, in woonwagens en zelfs in luxe auto's.
De karavanen zyn zoo groot dat er zeker
dan 5000 zigeuners aan het congres zullen
deelnemen.
De politie van St. Martin die nog niet
geheel gerust is omtrent de bedoelingen der
congressisten, heeft versterking gekregen van
de gendarmerie uit de omliggende gemeenten.
In de nabijheid der stad hebben de zigeuners
kamp opgeslagen dat een oppervlakte be
slaat van meer dan 400 H.A.
Volgens een mededeeling van de partijleiders
ligt het in de bedoeling om op dit congres te
bespreken welke gevolgen de crisis heeft ge
had voor de zigeuners terwijl tevens beraad
slaagd zal worden over de maatregelen die ge-
n kunnen worden om den zwaar beproef
den slachtoffers steun te verleenen.
DE 18-JARIGE MOORDENARES
VAN HAAR OUDERS
GEARRESTEERD
Gisteravond is de Parijsche politie erin
jeslaagd, de 18-jarige Violette Nozières. die
getracht heeft haar ouders door vergiftiging
te vermoorden, tengevolge waarvan haar
vader is overleden, terwijl haar moeder in
ernstigen toestand naar een ziekenhuis
moest worden gebracht, te arresteeren.
Sedert Woensdag, toe-n zij bij de politie
was ontboden, maar niet meer was versche
nen, had zij volgens haar verklaring in
schillende Parijsche hotels overnacht. Over
dag vertoefde zij meestal in een der vele
Parijsche parken in de omgeving van de
Champs Elysées en den Eiffeltoren. Pas
Maandag was een jongeman de gelijkenis
opgevallen tusschen zijn nieuwe verovering
en de gezochte moordenares. Hij stelde de
politie hiervan op de hoogte, die haar gis
teravond op het tegras van een groot café
arresteerde.
Het eerste verhoor bracht terstond volle
dige opheldering over de misdaad. Het
meisje gaf zonder aarzelen toe, dat zij haar
ouders de giftige poeders had toegediend en
dat zij zich reeds twee jaar met dat plan
had bezig gehouden omdat zij haar oudere
haatte. Eenige weken geleden had zij reeds
een poging tot vergiftiging gedaan, doch deze
mislukte omdat de toegediende dosis te
zwak was. Terwijl haar ouders vreeselijke
pijnen hadden geleden, had de dochter brand
gesticht in de kamer teneinde den dood van
haar vader en moeder te bespoedigen. De
brandweer was toen echter tijdig ter plaatse
geweest en kon de ouders uit de geheel met
rook gevulde woning redden en naar het
ziekenhuis transporteeren. Niemand had er
toen echter eenig idee van gehad dat de
eigen dochter de pleegster van deze misluk
te misdaden was.
Een doode en 31 gewonden
De sneltrein Rouaan—Paxijsg die gister
avond tegen 19 uur te Parijs had moeten
aankomen, is in de nabijheid van Meigne
le Vicomte, ongeveer 50 K.M. voor Saumur
ontspoord. De beide laatste wagons sloe
gen om. De treingeleider werd dood uit de
ruïne te voorschijn gehaald. Een-en-dertig
personen liepen min of meer ernstige ver
wondingen op en moesten naar het zieken
huis worden overgebracht
BOEREN VALLEN ZIGEUNERS AAN
Verscheidene slachtoffers
Uit Boedapest wordt gemeld: In de Joego
slavische gemeente Varvarin, aldus meldt het
blad „Mai Nap" uit Belgrado, was een kara
vaan zigeuners aangekomen, welke weldra
door een schaar van nieuwsgierige vrouwen
en kinderen was omringd.
Van de omstaande boeren riep een hunner
plotseling den zigeuners toe, dat een in
troep aanwezig 9-jarig meisje zyn dochter
was, dat de zigeuners geroofd en blind ge
maakt hadden.
Dit was voldoende om het geheele dorp op
de been te brengen en algemeene opschudding
te verwekken.
Meer dan drieduizend dorpelingen schaarden
zich in dreigende houding rondom de zigeu
ners. Een jeugdig zigeuner, de vader van het
'jonge meisje in kwestie, achtte het onder deze
omstandigheden raadzaam, op de vlucht te
Dit vatten de opgewonden boeren als schuld
bekentenis op en met zijn allen wierpen zy
hem zoolang met steenen en andere voorwer
pen, tot hy dood op den grond neerviel.
Inmiddels hadden de gendarmen de moeder
van het blinde meisje in bescherming willen
nemen. De razende menigte ontrukte de zigeu
nerevrouw aan de gendarmen en sloeg haar
Vervolgens keerde de woede der menigte zich
tegen de overige leden van de zigeunerskara
vaan, die in hun angst vanuit him kampplaats
van tien meter hoogte omlaag sprongen i]
kleine rivier.
Eenige zigueners verdronken daarbij, ande
ren liepen ernstige verwondingen aan de lede
maten op.
De boeren in hun ontembare woede verniel
den de wagene der zigeuners en doodden de
trekezels.
Inmiddels hadden de gendarmen het blinde
meisje naar een politiepost gebracht, waar
eon onderzoek werd ingesteld.
Hier kwam aan 't licht, dat 't inderdaad het
kind was van den zoo. juist door de verdwaasde
menigte doodgeslagen vader en moeder uit de
tigeuners-karavaam
Uit Oost-lndie
VERDERE SALARISKORTING
(BATAVIA, 29 Aug. (Aneta). In verband
met de bestaande mogelijkheid dat de sa
larisherziening niet gereed zal zijn op
1 Januari 1934, is verdere salariskorting in
overweging.
ROTTERDAM LLOYD RAPIDE
Het motorschip Indrapoera kwam hedenmor
gen te 7 uur te Marseille aan. De aansluiting
gevende Lloyd Rapide zal morgen, 31 Augustus
om 6.48 te Roosendaal, te 8 uur op Rotterdam
D;P. en te 8,28 te Den Haag HiS.M. arriveeren.
PROF. IR. J. GOUDRIAAN
GEEN DIRECTEUR VAN DE K. P. M.
Naar eanLeadiirag viam een door ons aan
het „Volk." omtdeend bericht, dat Pref. Ir J.
Goudrieam zou worden benoemd tot presi
dent-directeur van de Kon. Paketvaart-Mij,
wordt ons van bevoegde zijde medegedeefld,
dat dit beradht totaail uit de lucht gegre-
EEN HAAGSCHE WETHOUDERS
CRISIS?
WETHOUDER DREES
De Ilaagsdhe wetihouder van financiën
openbare wenken, de hear W. Drees
(SJD.A.P.), heeft verklaard, dat hij voorne
mens ie zijm ontslag ails wethouder te ne
men, zulks in verband met zijn. benoeming
tot liid der Tweede Kamer.
STAATKUNDIG BEGINSELPRO
GRAM DER R.K. STAATSPARTIJ
Na air bet Maandblad der R.K. Staats
partij mededeel^ heeft het R.K. partij
bestuur een oommdseie benoemd voor de sa
menstelling van een staatkundig beginsel
program naar R.K. opvatting. Voorzitter
dezer oajnmissie is Pref. Mr P. J. M. Aal
be r se, die eveneens voorzitter van de R.K.
Partijraad is, en leden zijn de heeren Mr
C. M. J. F. GoseJang (voorzitter van het
R.K. Staaitspartïjbe6tnjur), Prof. Mag. Dr J.
B. Kors, Prof. J. H. Nickel, Pref. Mr W,
Pompe, Pref. Mr P. W. Ka mpihuis en;
Pater Dr D. Beaufort, Dr J. van B
den, Mr Frans Teurlangs en Mr H.
A M. T. Kolfschoten.
AMBTENAAR EN AMBTSGEHEIM
Minister Colijn heeft als voorzitter van
den Ministerraad aan de hoofden: van dienst
het volgende schrijven gezonden:
In verband met het feit, dat in den laat-
sten tijd zich opnieuw gevallen hebben
voorgedaan, waarin van de zijde van het
rijkspeponeel, met verzaking van d
heimhoudingsverplichting, zooals deze is
vervat in de artikelen 59 van het Algemeen
Rijksambtenarenreglement en 38 van het
Arbeidsovereenkomstenbesliiit, mededeelin-
gen of gegevens zijn verstrekt omtrent
genomen of in voorbereiding zijnde plannen
of maatregelen der regeering, aan personen
of instanties, die tot kennisneming daarvan
niet of vooralsnog niet bevoegd waren, acht
ik het gewenscht, dat het rijkspersoneel
nogmaals opmerkzaam worde gemaakt op
zijn verplichting tot geheimhouding
hetgeen den ambtenaar of arbeider in
ambt of betrekking is ter kennis gekomen,
zulks onder mededeeling, dat genoemd per
soneel, bij niet nakoming dezer verplichting
zich schuldig maakt aan ernstig plichtsver
zuim en dientengevolge zich blootstelt aan
een bestraffing met de disciplinaire straf
van onvoorwaardelijk ontslag.
REEDERSVEREENIGING VOOR
DE NED. HARINGVISSCHERIJ
P00VERE BEDRIJFS-RESULTATEN
Regeeringssteun voor uitvoer naar
Rusland gevraagd
De Reedersvereeniging voor de Ncderland-
sche Haringvisschcrij heeft gisteren te Den
Haag haar algemeene jaarvergadering ge
houden onder presidium van den heer W.
Richter Ui td en boogaard t-
In zijn openingswoord deelde deze mede,
it in 1932 238 haringschepen aan het vis-
scherijbedrijf deelgenomen hebben en teza
men 556.568 kantjes haring binnen brachtei
tegen in 1931 289 schepen met 'n vangst van
762.695 kantjes. Per vaartuig h-»eft de gj
middelde vangst in 1931 aïzoo bedragen
2639, in 1932 2337 kantjes haring. Bij e mi
mindere vangst van 300 kantjes per schi
slechts een prijsverhooging van f0.75 per
Deze cijfers stellen duidelijk in het licht,
dat de exploitaie van ons visscherijbedrijf
weer een poover resultaat heeft opgeleverd
In aanmerking genomen de ontzaglijke
moeilijkheden waarmede het haringbedrijf
1932 te kampen heeft gehad, als daar zijn
de stagnatie in den handel door >ie Duitsche
deviezenbeperkingen en de plotselinge w-
hooging op 26 September 1932 van het Duit
sche invoerrecht van 3 op 9 R.M per ton,
moet het nog tot tevredenheid stemmen, dat
een algemeene stopzetting van het bedrijf is
voorkomen.
Iai groote mate is zulks te danken aan de
Rij ks-steimverleen ing, waarbij een crediet
2y2 millioen gulden ter beschikking van
de Reedersvereeniging voor de Ned Haring
visscherij werd gesteld met het doel, de ree-
ders individueel in de gelegenheid te stellen
hun aangevoerde haring tijdelijk uit de
markt te houden en een geleidelijke likwi-
datie van de voorraden te bevorderen.
Het vorig jaar hebben de Duitsche reed?-
rijen daartoe in staat gesteld door 's Rijks
schatkist, hun vloot met 30 motorschepen
kunnen uitbreiden en thans is op de Duit
sche rijksbegrooting opnieuw 6 millioen R.M.
uitgetrokken voor verderen aanbouw van 50
haringschepen. Zoo wordt de Duitsche vis
scherij gesteund. En bij dit alles komt nu
nog dat Duitsche trawlers hun haring te
IJmuiden komen markten- Deize biaring
wordt in verschen toestand aangevoerd en
kan als zoodanig vrij van invoerrecht naar
Duitschland worden uitgevoerd. Onze Re
geering schijnt hier onmachtig tegenover te
Meermalen zijn ons- aldus spr., van re
eeringszijde overwegingen tot steunverlen
ing, veelal met bezwarende voorwaarden,
medegedeeld, doch telkens hebben wij, wan-
het op daden, dus op het definitief af
sluiten eener overeenkoyist aankwam,
angstvallige terugtrekkende beweging moe
ten constateeren.
Eenige Aaien voor deze afwijzende houdi
moge gelege|! zijn in de omstandigheid, dat
enkele deelnemers aan de Rijkscredietrege-
Jing 1932 aan hun verplichtingen nog niet
hebben voldaan, immers is dientengevolge de
Reedersvereeniging niet in de gelegenheid
het saldo groot ƒ61.900 aan den Staat te
roldoen, ten zeerste betreuren wij zulks te
moeten erkennen. Toch meenen wij in alls
bescheidenheid de vraag te mogen stellen of
dit nu een reden mag zijn om het ganscho
haringvisscherijbedrijf- dat met zijn uitge
breide vertakkingen zooveel «Juieonden men
schen brood verschaft, in deze abnormaal
moeilijke tijden geheel aan zijn lot over te
laten?
Haring naar Rusland
Onophoudelijk hebben wij onze Regee
ring voorgehouden, dat ophouden, blokkee-
ren van haring verleden jaar doeltreffend
middel toen halverwege de campagne het
Duitsche invoerrecht verdrievoudigd werd
thans geen doel kan treffen, doch dat wij
nu alleen gebaat kunnen zijn door belang
rijke uitbreiding te geven aan ons afzetge
bied.
Daar Duitschland geen middelen ontziet
om door vloot-uitbreiding in eigen haring
behoefte te voorzien en zelfs in ons land
de gelegenheid wordt gelaten dat Duitsche
ischschepen versche haring aanbrengen,
daar blijft voor ons maar een mogelijk
heid, dat is afzetgebied te zoeken
naar Rusland. En om een partij van
honderd a honderd vijftig duizend vaten ha
ring aan Rusland te verkoopen, hebben wij
Regeeringscrediet noodig.
Bij de gedachtenwisseling, welke op deze
openingsrede volgde, kwam o.m. ter sprake
de door het departement van economische
zaken gestelde eisch tot de beperking van
de haringvisscherij 1933 in dien zin, dat
slechts 3/5 deel van de haringvloot dit jaar
aan de haringvisscherij zou mogen deelne
men, hetgeen naar de meening van het
hoofdbestuur en van de vergadering op
onoverkomelijke bezwaren stuit.
Aangezien genoemd departement de
gestelde beperking als hoofdvoorwaarde had
gesteld voor eventueel te verleenen steun,
heeft het hoofdbestuur der reedersvereeni
ging zijn bezwaren daartegen schriftelijk
uiteengezet Het niet nakomen door de re-
geering van een in het voorjaar gedane be
lofte pl.m. 25.000 kantjes maatjes haring uit
de markt te nemen en in koelhuizen te doen
opslaan, ontlokte veel discussie, waarbij ge
sproken werd over misleiding.
Over de gemaakte vergissing bij het han
delsverdrag met Duitschland bleek de ver
gadering niet goed te spreken te zijn. Ten
slotte heeft de vergadering het hoofdbestuur
opgedragen zich in dit verband met de be
staande moeilijkheden opnieuw tot de Ne-
derla.ndsche rogeering te wenden.
Nadat door Mr. Kiewiet de Jonge een le
zing was gehouden over de oNordzee-con-
ventie, is een motie aangenomen waarin
zing was gehouden over de Noordzee-con-
ventie als dringend noodzakelijk wordt
voorgesteld.
De contributie aan de algemeene kas der
vereeniging werd bepaald op f 15 per schip,
dat in 1933 aan eenige visscherij heeft
deelgenomen. De bijdrage voor 1933 aan de
reddingmaatschappijen werd bepaald op f60
voor iedere maatschappij.
Prof. Dr. I. HAMAR t
Te Boedapest is in den ouderdom van 66 jaar
overleden Prof. Dr. Istvan Hamar, emeritus-
hoogleeraar in de Oud-Testamentische vakken
aan de Geref. Theol. Hoogeschool te Boeda
pest. Prof. Hamar doceerde deze vakken gedu
rende niet minder dan 37 jaren. Ook na zyn
emeritaat bleef hy een vooraanstaande plaats
in het Geref. Kerkelijk leven innemen. Zoo
was hij sinds Januari 1932 mede-redacteur van
het Geref. weekblad „de Kalvinister Szemle'
en graf in dit leidende blad vele belangrijke ar
tikelen.
Weerbericht.
PtUtJe eeeft den vorixen i
Hoogste stand te Dantzig 769.3.
Laagste 6tand te Thorshavn 754.1.
Stand vanmorgen halftwaalf 762.0.
WEERVERW ACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Zwakke tot matige meest Westelijke wind,
gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen regen,
waarschijnlijk iets warmer.
BUITENLANDS ZB. WLERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te Bilt)
Een maxima in het Westen breidde zijn
invloed naar onze omgeving uit, dat in het
Oosten trok Oostwaarts af. Zoodoende is
in ons land de nevel naar het Westen ge
trokken. Daarbij wordt koeler zeelucht aan
gevoerd, zoodat de temperatuur daalde.
Ook over Groot-Brittannië en Ierland,
Scandinavië, Zuid-Duitschland, Frankrijk en
Zwitserland is het weer nog farai. Langs de
Noorsche kust is weer regen gevallen. De
depressie in het Noorden vulde verder op.
Er mag voor morgen een lichte tempera-
tuursstijging verwacht worden met gebroken
bewolking en weinig of geen regen.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 21.0 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
31 AUGUSTUS
Van 's avonds 8.20 u. tot 's morgens 5.42 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamsche tijd)
Heden Vortg
Walshnf 2.75 2.77
Straatsburg -2.50 -2.85
Kehl
Maxau
Diedesheim
Mannheim
Malnz
Bingen
2.81 3.31
4.95 0.00
0.50 0.48
2.99 3.06
1.32 1.38
-0.75 -0.85
1.81 1.87
Heden Vorig
Canp 1.98 2.05
Coblenz
Trier
Realen
Rührort
Wesel
Emmerik
Dusseldorf
1.10 1.11
1.96 2.02
0.01 0.05
1.63 1.74
-0.30 -0.34
-0.04 -0.04
0.00 1.26
HOOGWATER NED ZEEHAVENS
31 Aagustas
Delfzijl 6.55 19.53 HeUevoetsl. 11.15 23.55
Terschelling 4.08 17.06 Willemstad 12.09-.—
Harlingen 4.55 18.00 Bronwersh. 10.27 23.07
Den Helder 2.(5 15.10 Zierikzee 10.47 23.30
IJmuloen 11.25 Wemeldlnge 11.13 -23.>3
H v. Holland 10.36 23.14 Vllssingen 9.35 22.16
Schevening. 10.46 11.24 Temenzen 10.09 22.47
1.otterdam 12^3—Hansweert 10.12 23.23
theologische school te kampen
Dr. K. Schilder, predikant der Geref.
Kerk van Rotterdam-Delfshaven, heeft aan de
Generale Synode der Gerdf. Kerken, die te
Middelburg gehouden wordt, bericht, dat hij
haar benoeming tot hoogleeraar aan de Theol.
School te Kampen, in de a.s. vacature van Prof.
Dr. a. Honig, heeft aangenomen.
onderwijzersbenoemingen
Amsterdam (|Melanchtonsch., N. Hee
rengracht 119, hoofd T. Kos), F. K. Kappner»
te Haarlem. Voor tydelyk.
opheffing van openbare scholen.
Te Drunen heeft de Raad besloten
over te gaan tot opheffing van de Openbare-
SchooL
VOLKSHOOGESCHOOL IN TWENTE
Naar het "H.bl." uit betrouwbare bron
verneemt, bestaan er in Twente plannen,
om te komen tot de stichting van een zgn.
„Volkshoogeschool". De school zal, indien
de plannen verwezenlijkt worden, een twee
ledige bestemming krijgen; ze zal nl. moe
ten dienen voor ontwikkeling en ontspan
ning, vooral voor werkloozen. De cursisten
verblijven een aantal dagen in een daar
voor bestemd gebouw en worden tevens in
de gelegenheid gesteld om sport te beoefe
nen. De onderdeelen voor het gebouw zou
den eventueel door deelnemers a,an werk-
loozencursussen vervaardigd kunnen wor
den. Naar men weet bestaat te Bakkeveen
(Fr.) reeds een dergelijk instituut.
EXAMENS
EXAMENS-TANDHEELKUNDE
Examen-geld verhoogd
Den H a ag, 29 Aug. De minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen deelt
mede, dat het voor de tandheelkundige
examens verschuldigde examengeld verhoogd
is van 50 gulden op 60 gulden.
a j
Den Bosöh; L 1
v Tuyl, Eindhov
j L P J v d Ven, Rosmalen
EXAMENS TUINBOUWSCHOOL
Veen, Elim (Hoogezand) en G J H in het Veld.
Klein Driene (Hengelo. O.) Afgew. 4 cand.
Teruggetrokken 2 cand. De examens zijn af1
EXAMENS-HANDENARBEID
H Olie. A P Schagen, belden Amsterdam; M C
Swildens, Heemstede, en J J v d Wal, Hilver
sum. De examens z(jn afgeloopen.
Geëxamineerd werden 66 mannelijke en 127
vrouwelijke candldaten. Hiervan slaagden 35
mannelijke en 68 vrouwelijke candldaten.
