llirtuur £riltórijr (ifattnutt Dagelijks verschijne nd Nieuwsblad voor L eiden en Omstreken N. C. B. IN HET ZILVER Bond van Chr, Geref. J, V. *BON NEW EfSïi «r kwnrtna' In Leiden en In plaat- «en waar n agentschap gevestigd b f 2.35 Franco per post 2.35 portokosten Per week f ®-18 Voor het Buitenland bij wekelijk- iche tending ,4.50 Bu dageiijksche zending „5.50 Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad iVi cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestriat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 4044 WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1933 ADVERTENTIEN Van 1 tot B regels...-..^. 1 L17W 0.22 Vf Elke regel meer Tr.gez. Medfidpfillngen van 1—5 regels 2J56 Elke regel meer0.45 Bij contract belanprijka korting. Voor her nevrngen aan 't bureau wordt berekend f 0.10 14e Jaargang Dit nummer bestaat uil TWEE bladen EERSTE BLAD GEESTELIJKE NEUTRALITEIT EN WANBEGRIP De openbare Bondsonderwijzers kleven een wanbegrip aan. Zij offeren op het valsche al taar der geestelijke neutraliteit. Dat is geen „lasterlijke" beschuldiging van ons, maar het is het oordeel van hun vriend en verdediger A. B. K. in de roode pers. Immers in een onderschrift onder artikel antwoordt hij op onze vraag, of hij niet zelf meer dan eens verklaard heeft, van geestelijke neutraliteit afkeerig te zijn en haar als een wanbegrip te beschouwen: „Het antwoord kan kort zijn. het luidt be vestigend. Zie maar hierboven." Dat laatste verwijst naar een passage in het artikel, welke aldus luidt: Nu wil het geval, dat deze neutrale grondslag van het openbare onderwijs juist voor de roode schoolmeesters altijd geweest is en nog is het opvoedkundige beginsel, waaraan zij hun hart verpand hebben. De roode schoolmeester wil geen politiek op school, ja, wil haar ook niet huiten de school in de sfeer van het kind, omdat zij naar zijn overtuiging de kin derziel geweld aandoet en den kinder geest verwringt. Schrijver dezes denkt daar heel anders over, maar heeft het daarover dan ook juist met de onder wijzers onder de partijgenooten altijd aan den stok gehad. Daardoor heeft hij te sterker geleerd, dat de volstrekte onzij digheid ten aanzien van het kind een dierbare heilige is, waaraan de roode schoolmeester geen schennis wil zien toe gebracht De eerste gedachte, welke na lezing bij ons opkomt is deze: Hoe is het mogelijk, dat men in één partij zoo verschillend denkt over een geestelijk vraagstuk van de aller eerste orde: het onderwijs en de geestelijke vorming van het kind. Wat de een de juist© opvatting noemt, is voor den ander een wan begrip. Onbegrijpelijker is echter nog, dat A. B. K. dit offeren aan een wanbegrip in bescher ming neemt_en blijkbaar als. de natuurlijk ste zaak van de wereld beschouwt. Hij schrijft immers: Maar het is een nieuwe truc om dit tegen de roode ond/rwijzers te willen han teeren. Want het gaat hier alléén om het geen grondwet en wet eischen, en om de vraag of de roode school meester zich daaraan houdt En dat doet hij. Hij maakt er zelfs een paedagogisch beginsel van. Of ik dat beginsel met hem deel, doet hier niets ter zake. Integendeel, dat mijn standpunt altijd als een afwijkende meening in eigen kring heeft gegolden, bewijst slechts stérker, hoe leugenachtig de bewering is dat de roode onderwijze? het socialisme op de school brengt Hier wordt echter de kern van de kwestie omzeild. Het gaat er niet om of de roode onderwijzer welbewust en opzettelijk het socialisme op school brengt deze be schuldiging is niet van ons afkomstig! maar of het mogelijk is, absoluut neutraal onderwijs te geven; m.a.w. of van den on derwijzer gevergd mag en kan worden, dat hij zijn geestelijke overtuiging, het levens beginsel, waaraan hij hangt met heel zijn ziel, gedurende de schooluren tot nonactivi teit kan brengen. Van een truc is onzenthalve heelemaal geen sprake. De vraag is alleen, of men bij een geestelijke arbeid van de hoogste orde een geestelijke neutraliteit kan betrachten, welke in het gunstigste geval een wan begrip genoemd kan worden. De logica van een en ander ontgaat ons ten eenenmale. SCHEEVE VOORLICHTING Dat propagandisten overdrijven isheel gewoon. Sommigen beweren dat het nood zakelijk is als men iets wil bereiken. Het zij zoo. Maar propagandisten mogen een zaak niet scheef voorstellen en valsch belichten. Dat is nimmer geoorloofd. Do Bond van Ned. Onderwijzers maakt zich aan dat kwaad schuldig. Hij gaat een geoorloofde actie voeren tegen de op heffing van wellicht eenige honderden over tollige scholen; doch is daarbij onbetrouw baar in zijn voorstelling van zaken. We vestigen de aandacht op een drietal passages uit een manifest Het stuk begint op deze wijze: Tot voor kort lag het wel en wee van de openbare school bijna uitsluitend in handen van de gemeentebesturen. Van gelijkstelling met de bijzondere school kon hier moeilijk sprake zijn, gezien het feit dat vooral ten plattelande in zeert veel gevallen de raad in meerderheid be staat uit voorstanders van de bijzondere school. De Bond weet zeer goed, maar verzwijgt op zettelijk, le dat de openbare school over eenkomstig wettelijke bepalingen in een be voorrecht© positie verkeert; 2e. dat ook de meest rechtsche raad niet meer voor de bijzondere school kan doen. dan voor de openbare gedaan wordt; en 3e. dat er derhalve nog nimmer van ge lijkstelling sprake is gweeest, maar dan in VAN STRIJD EN ZEGEN 'k Zal gedenken hoe voor dezen ons de Heer heeft gunst bewezen Met de drie letters: N.C.B. wordt een zeer belangrijke organisatie omsloten, welke in het maatschappelijke leven een plaats van ontzaglijke beteekenis inneemt. De Nederl. Chr. Bouwarbeidersbond wordt ermee aan geduid, bij afkorting, en deze groote bond herdenkt vandaag en morgen, in samen komsten in Utrecht zijn vijf-en-twintig jarig bestaan. Een gedenkboek is bij gelegenheid van dit jubileum ver schenen, dat keurig is uitgevoerd, 't Groote 400 pagina's tellende boek, gedrukt op zwaar kunstdrukpapier, en fraai gebonden, is ver lucht met tal van foto's, welke illustreeren den strijd en zegen, doorgemaakt en onder vonden in een kwart eeuw. Wie in dit boek leest wordt getroffen door den sympathieken toon van dankbaarheid, welke erin klinkt; dankbaarheid aan God, Die het totdusver zoo wel met den bond maakte, dank ook aan vele menschen, die hielpen bouwen aan het organisatiewerk. Voorop staat de beginselverklaring van den bond, waarin het verklaard wordt, dat de bond wil bevorderen „den invloed der chris telijke beginselen in de maatschappij, voor- zoover dat op zijn weg ligt, opdat een chris telijk gemeenschapsleven tot openbaring kome en het liberalistisch individualisme, zoowel ais het Marxistisch socialisme en 't anarchisme teruggedrongen worden. Daar toe acht de bond noodig, dat er kome een algcheele wederorganisatie der maatschappij, de instelling van publiekrechtelijke licha men, die het bedrijfsleven in voor de gan- sche gemeenschap heilzame banen leiden, opdat een einde worde gemaakt aan het on beteugelde eoncurrentiestelsel en een nor maal bedrijfsleven bevorderd worde". Na deze duidelijke beginselverklaring, waarmee direct aangegeven wordt, welke richting de bond uit wil, is opgenomen het bondslied, waarna een bijdrage volgt over de bedrijfsontwikkeling. Want de N.C.B. om vat een zoo omvangrijk bedrijf, waarbij zoo vele categorieën van werknemers betrok ken zijn, dat daarover alleen reeds een ge schiedkundige verhandeling te geven ware, welke ettelijke deelen'zou kunnen omvatten Het is duidelijk, dat dit summier overzicht van de bedrijfsontwikkeling in dit gedenk boek niet mocht ontbreken. Maar de geschiedenis van den bond, be schreven in „Stichting, uitbreiding en groei van den bond" vormt de kern, waarom het thans toch gaat. Dit gedeelte van het boek is op duidelijke wijze gesteld, en het geeft een rechten kijk op het streven van de op richters. De N.C.B. is voortgekomen uit de Chr. Sociale organisaties. De mannen van Patrimonium hebben eerst als vakafdeeling van het Verbond gearbeid, maar tenslotte kwam het toch tot de vakvereenigingsidee, maar met de stichting van vakbonden was nog niet beslist of de afdeelingen dier bon den al dan niet tevens vakafdeelingen van Patrimonium konden blijven. Zoowel Patri monium als de Chr. Nationale Werkmans bond en „Maarten Luther" hadden vakaf deelingen. De belangrijke data in het leven van den bond zijn geweest: 22 Nov. 1890, stichting der eerste „Timmerliedenvereeniging, vak afdeeling van Patrimonium, te Amsterdam; 3 April 1S99 stichting van „Het Timmerlie- denverbond van Patrimonium"; 8 April 1901 omgekeerde zin als de Bond insinueert, In de tweede plaats beweert de Bond: De inspecteurs hébben den Minister op verzoek bijna zeshonderd scholen als overbodig aangewezen. Daarbij zijn er met dertig of minder leerlingen, maar vele met veertig, vijftig of meer, ja zelfs zijn er onder die de honderd leerlingen naderen. Dit moet op de eenvoudige lezers de in-| druk maken, dat het openbaar onderwijs ge schaad wordt, als scholen met b.v. dertig en meer leerlingen opgeheven worden. Maar de Bond weet evengoed als wij, dat dorpen zijn, waar drie of vier scholenJ zóó dicht hij elkaar liggen, dat zonder be zwaar een school van zeg honderd leerlin gen opgeheven kan worden, omdat in de andere scholen de klassen dan nog nauwe lijks 30 k 36 leerlingen tellen. Het gebeurt dan ook, dat roode raadsfrac ties verklaren: het spijt ons, als voorstan ders der openbare school wel, maar tegen de opheffing is niets in te brengen. In de derde plaats wijzen we op de slot zin van het manifest. Die luidt aldus: Wellicht wil minister March an t intus- schen een onderzoek doen instellen door heeren inspecteurs, op welke wijze op de bijzondere school bezuinigd kan worden Het is toch voor een vrijzinnig-demo craat niet beslist noodzakelijk alleen op de openbare school te bezuinigen! De aanmaning is volmaakt overbodig. De bezuiniging op d© bijzondere school was reeds meedoogenloos ter hand genomen, vóór de minister de kleine openbare scholen on der de loupe nam. En voorts schrijven Burgemeester en Wet houders van verschillende gemeenten niet zonder reden in hun prae-adviezen aan de raad: „Het spreekt vanzelf, dat beperking der uitgaven op het openbare onderwijs automatisch tot bezuiniging voor de bijzondere scholen leidt." Het schijnt wel, dat de Bond deze alom bekende waarheden liever zonder spreken passeert. Doch daarmee valt de waarheid niet. stichting van de „Christelijke Bond van Timmerlieden" en >17 Aug. 1908 stichting van den „Nederlandsche Christelijke Bouw arbeidersbond". Uit de opsomming dezer data blijkt de geleidelijke ontwikkeling. De buitengewone algemeene vergadering van dep Chriatelijken Bond van Timmerlie den, gehouden te Utrecht op 17 en 18 Aug. 1908 is te beschouwen als de oprichtings vergadering van den Ned. Chr. Bouwarbei dersbond en de opheffing van genoemden timmerliedenbond. De zitting hebbende leden van het hoofdbestuur van den Chr. Bond van Timmerlieden werden gekozen als centraal bestuur van den nieuwen bond. Eerste bondsvoorzitter was dus de heer P. van Onkelen. Het eerste begin was niet be moedigend; achteruitgang instede van op bloei, werd te zien gegeven. Maar de op richters zetten door en in 1909 bleek de bond reeds over het diepste punt heen te zijn. Op 21 Mei 1909 toen de heer van Onke len het voorzitterschap neerlegde, werd in zijn plaats gekozen de heer G. J. Veldwijk, van Haarlem. Toen deze op 5 Mei 1910 bondssecretaris werd, is hij opgevolgd dooi den heer L. F. van Wageningen, die deze plaats tot 1 Mei 1916 bekleedde. Van 1 Sept. 1916 tot 21 Juni 1919 werd de bond geleid door den heer J. S. Ruppert en toen deze gekozen werd tot bezoldigd bestuurder van het C.N.V. is hij opgevolgd door den heer H. J. Terwey, die tot op heden nog voorzit ter van den bond is. Deze mannen hebben allen hun krachten gegeven aan het werk voor en in den bond, evenals hun medebestuursleden. Alle namen te noemen, zou ondoenlijk zijn; trouwens zij de lezing van het interessante gedenk boek aanbevolen aan allen, die belangstel len in de geschiedenis der Chr. vakbeweging in ons laud. Namen als van Poesiat en Kloppenburg Hubert en Hey roepen de her innering wakker aan de ontwikkelingsge schiedenis van een belangrijk stuk vakorga nisatie als hier beschreven wordt. J. C Frij- link, een bekende figuur in Utrecht, die jarenlang tweede voorzitter van den bond was, mag thans nog het zilveren bondsfeest beleven, als eerelid. Het hoofdbestuur van thans, uitgegroeid tot de rusteloos werkende vertegenwoordigers van dezen grooten bond bestaat uit de heeren H. J. Terwey, voorz.; J. A. Schaafsma, secretaris; J. H. de Hoog, penningmeester; J. Veldwijk, 2de voorz.; G. Moll, 2de secr.; C. H. van Ulden, 2de pen ningineester, en Th. Palma, algem. adjunct Weergegeven werd de vestiging van het bondsbureau, in de Maliestraat, te Utrecht, later aan de Kromme Nieuwe Gracht, waar het ruime patriciërshuis, dat thans nog ais zetel van den bond dienst doet, een sieraad is van Utrechts grachten. Daarvoor komt de bond ook een eeresaluut toe, zooals we des tijds bij de ingebruikneming van dit mooie kantoorpand schreven in ons artikel, dat de N.C.B. dit fraaie gebouw behoedde voorver- val eri er een nieuwe, luisterrijke bestem ming aan gegeven heeft Het gedenkboek geeft een duidelijk beeld van hetgeen bereikt werd ten opzichte van de rechtspositie der leden, de werkloosheids verzekering. Het voert ons binnen in de ad ministratie van den bond, waar het perso neel en de bondsbeambten bezig zijn om de velerlei werkzaamheden, verbonden aan zoo groote organisatie, te verrichten. Omtrent de financieele ontwikkeling van den bond krijgen we een inzicht, alsmede over de bin- nenlandsche en internationale betrekkingen het jeugdwerk en den persarbeid. En dit alles van zoo uiteenloopenden aard is beschreven op onderhoudende wijze, zoo dat men, na kennis genomen te hebben van dit boekwerk, moet zeggen, dat hier iets moois verricht is, het zilveren juhlieum van den N.C.B. tenvolle waardig. De viering van het Jubilé Vandaag werd de viering van het jubileum ingezet met de twaalfde algemeene verga- gadering, waarin tevens de herdenking van het jubileum plaats vond. Deze vergadering ving te één uur aan. De bondsvoorzitter, de heer H. J. T e r w e y, hield na de gebruike lijke opening, een rede, waaraan we het volgende ontleenen: Sterke neergang in ledental moest in voor liggende jaren genoteerd; de laatste maan den ging het echter weer in opgaande lijn. Wij zijn niet met 500 per jaar gemiddeld gegroeid, zooals stout werd gehoopt, maar de gemiddelde jaargroei heeft meer dan 1400 leden bedragen, terwijl het aantal af deelingen bijna is verdubbeld. Ondanks het belangrijke bedrag, waar mede aan vele leden in moeilijke omstan digheden beteekenende financieele hulp kon worden verleend; ondanks uitbreiding ook van het bondswerk in 't algemen, waarbij speciaal het jeugdwerk mag worden ge noemd, en een bedrag van f27.607 aan sta- kersuitkeering verstrekt, is de normale bondsreserve nog met f431.236 gestegen en kon op 31 December j.l. een bedrag van f 1.049.871 als bondsbezit genoteerd. Aan werkloozensteun werd in deze 5 jaar een bedrag van f2.436.750 uitgekeerd; de reserve van deze kas is echter geheel ver bruikt, Tot dit alles was de organisatie in staat door de belangrijke financeiele offeds door de leden voor hun eigen vakorganisatie ~~i daaraan verbonden instellingen gebracht Dankbaar zijn we echter voor de solidari- Wij jubileeren, wij mogen gedenken, wij moeten gedenken. Wij hebben dat reeds gedaan, door de uit gave van een gedenkboek. Mag ik hier een woord van waardeering en dank namens u allen tusschenvoegen aan den schrijver van dit belangrijke do cument? Onze bondssecretaris J. A. Schaafsma. heeft met dit werk weer op voortreffelijke wijze zijn kunnen getoond. Wij zijn hem daar recht dankbaar voor, omdat hij de geschiedenis onzer organisatie, met haar lief en leed, voor- en tegenspoed zoo uitnemend heeft beschreven, In 1908 een klein aantal christelijke bouwarbeiders slechts, dat de noodzakelijk heid van eigen principieele christelijke vak organisatie inzag en daarbij, haast hope- 1 plaatselijk zelfs nog onderling verdeeld der die verwarde verhoudingen een paar honderd vakgenooten, over ongeveer een 9-tal plaatsen verdeeld, die den moed grepen tot oprichting van een ongedeelden alle bedrijfsgroepen omvattenden, landelijk gecentraliseerden bouwarbeidersbond op positief christelijken grondslag over te gaan En hoe is die trouw met rijken zegen gekroond: Ze kwamen, de bouwvakmannen. Ze stroomden straks toe, aangetreden man voor man. De enkele tientallen zijn duizendtallen ge worden. Wij gedenken de eenvoudige, maar trou we vrienden, die onder ontzaglijke moei lijkheden ook onze vakbeweging hebben op gebouwd, ook in de oprichting van onzen Ned. Chr. Bouwarbeidersbond de moeilijk heden hebben gedragen en onder eigen ba- niet den moeilijken strijd aanvaard. Wij gedenken Gods gunst ons in 't verle den bewezen en heffen, vertrouwend op Gods genade, opnieuw het vaandel op. De oude geloofstaa) blijve de onze. God van den hemel zal het ons doen ge lukken en wij. Zijne knechten, zullen opmaken en bouwen. Na deze openings- en herdenkingsrede werd de a_genda afgewerkt In de zitting van Donderdagochtend zal de heer K. Kruithof, voorzitter van het C. N. V. een rede houden over het onderwerp: „Ik heb een woord aan u" Feestsamenkomsten Hedenavond vindt een begroetingssamen komst plaats, waaraan zullen medewerken de mondharmonicaclub „de Echo" te de Bilt (dir. de heer T. Vonk), het Utr. Chr Marmenkoor (dir. de heer P. Hespe) en de heer J. L. Feijten (declamator). Donderdagavond wordt een feestavend ge houden, waaraan zullen meewerken het trio van der Horst (muziek), het Dubbel Mannen kwartet (dir. de heer J. Schuile- man) en de heer Arie Post (declamator.' BONDSDAGEN TE ZWOLLE Belangrijke huishoudelijke zaken ,,HET GEZAG IN ONZEN TIJD" De voorvergadering. Gisteren en heden worden te Zwolle de Bondsdagen gehouden van den Bond van Chr. Geref. J.V. Onder begunstiging van het mooie zomer weder hadden tal van jongelingen zich gis teren reeds opgemaakt om de voorvergade ring bij te wojien, die in het bijzonder be doelde de verschillende huishoudelijke za ken af te doen, die ditmaal het programma voor de morgenvergadering van den Bonds dag zelve te uitgebreid zouden maken. Tevens was deze vergadering een bij uit stek geschikte gelegenheid voor begroetings samenkomst Goed zeven uur opende de Bondsvoorzit ter Ds. H. Janssen de bijeenkomst, die in de Chr. Geref. kerk gehouden werd, met het laten zingen van Psalm 95 1 en 2, het lezen van dien Psalm en gebed. In een kort welkomstwoord heette hij de talrijke afgevaardigden, die reeds uit alle deelen van het land aanwezig waren, har telijk welkom en bracht vooral dank aan de vereeniging Zwolle voor haar groote ac tiviteit, daar het door haar uitgegeven pro gramma en haar verdere propaganda zeer zal bijdragen tot het welslagen van onze vergaderingen. Uit de geloofsbrieven bleek, dat reeds 45 vereenigingen tegenwoordig waren. De i het huishoudelijk H. J. TERWEY vorderde een geruimen tijd. Dit onderwerp maakte reeds in 1932 te Rotterdam een on derwerp van bespreking uit, doch tengevol ge van ingekomen amendementen van en kele vereenigingen kon tot vaststelling van de ontwerpen toen niet worden overgegaan. In verband hiermede kwam eerst in be handeling een voorstel van de vereeniging Rotterdam (C), om Koninklijke goedkeu ring op de vast te stellen Statuten aan te vragen. Na toelichting van de voorstellers bleek dit voorstel in het bijzonder te bedoe len de erkenning van den Bond als rechts persoon in verband met het beheer van de bezittingen van den Bond. Uit de bespre kingen bleek echter de moeilijkheid hier van in verband met de bestaande wettelijke bepalingen ter zake. Met het oog hierop werd het voorstel weer ingetrokken. Hierna volgde een artikelsgewijze behan deling van de statuten, waai an opnieuw vaststelling door het Bondsbestuur noodig werd geacht ter vervanging van het nu 29 jaar gebruikte „reglement". Na eenige bespreking werd o. m. besloten het Bondsbestuur te doen bestaan uit min stens vijf personen, teneinde de mogelijk heid open te laten, dat de Redacteur van „Luctor et Emergo" al dan niet lid van het Bondsbestuur kan zijn. Bij het ontwerp artikel tot vaststelling van de Bondscontributie op f 5.per jaar (het tegenwoordige bedrag), kwam in be handeling een Voorstel van de vereeniging Leeuwarden om de Bondscontributie met 20% te verlagen. Na uitvoerige bespreking, waaraan de afgevaardigden van de ver eenigingen Woerden, Biezelinge en Utrecht deelnamen, werd dit voorstel met op twee na algemeene stemmen verworpen. Een voorstel Gouda om de contributie jaarlijks vast te stellen op een bedrag per lid per vereeniging werd eveneens met groote meerderheid van stemmen verwor pen. Bij het artikel betreffende de Bondsver gaderingen kwam in behandeling een voor stel van de afdeeling Noord-Holland om de Bondsdagen voortaan op Hemelvaartsdag te houden. Ook dit voorstel, dat eenige jaren geleden reeds uitvoerig was besproken, werd om praptische redenen niet aangeno- Na enkele kleine aanvullingen werden de statuten zonder hoofdelijke stemming goed gekeurd. Bij de behandeling van het Huishoude lijk Reglement stelde de vereeniging Apel doorn voor, dat de afdeelingsvertegenwoor- digers ir> het Bondsbestuur lid van een ver eeniging moeten zijn. Dit voorstel was urgent, daar 3 predikan ten (Ds. Kleissen van Vlissingen, Ds. Grap pen van Zwaagwesteinde en Ds. de Bruin van Veenendaal) lid van het Bondsbestuur zijn, terwijl zij min of meer buiten het eenigingsleven staan. Een uitvoerige bespre king volgde. De Bondsvoorzitter ontraadde dit voorstel sterk teneinde niet te treden in de vrijheden van de onderscheiden afdee lingen. In stemming gebracht werd met op 3 na algemeene stemmen dit voorstel vei> worpen. Na verwerping van een reeks amende- dementen van de vereeniging Rotterdam (C), verdedigd door den heer A. Boo gaard, werd ook het ontwerp huishoude lijk reglement goedgekeurd. De Bondsvoorzitter wenschte den Bond toe, dat hij nog jaren onder de nieuwe be palingen moge groeien en bloeien (applaus). Met het zingen van een vers uit de Avondzang werd de avondsamenkomst te kwart over tien door ds. L. H. v. d. Mei den met dankzegging gesloten. VERGADERING VAN HEDEN Hedenmorgen werd de Bondsvergadering gehouden in de groote zaal van het ge bouw Odeon. Deze ruime zaal werd door een groote schare enthousiaste jongelingen °n belangstellenden geheel gevuld. Om elf uur vond de opening plaats, waarna de voorzitter van de plaatselijke ^gelingscommissie, de heer A. L. d e - - u y n e, een hartelijk welkom toeriep aan de talrijke aanwezigen. In het kori wees hij op de belangrijkheid van verga deringen als deze, vooral in onzen tijd en sprak er zijn bijzondere blijdschap over uit, dat zoowelen gehoor hebben gegeven aan de roep dié van Zwolle uitging, noo- digend om te komen, en uit alle deelen van het land in Zwolle's veste samengeko men zijn. Nadat hij zijn beste wenschen voor het welslagen van de vergaderingen had uit gesproken, nam de Voorzitter van den Bond het woord en sprak e»n bezielende en opwekkende openingsrede uit. MIDDAGVERGADERING. In de Middagvergadering refereerde de heer E. Ruiter, van Utrecht, over Het Gezagsvraagstuk, aldus Spr., is in on ze dagen in hooge mate populair geworden, vooral in verband met enkele recente ge beurtenissen en het is dan ook noodzakelijk, onze houding in deze te bepalen, waarbij sor. niet de pretentie heeft nieuwe dingen te zeggen. Tot een principieele beginselbepaling is het noodig terug te gaan tot de bron waar uit dit gezag ontspringt, n.l. de Souvereine Almachtige God, die aan de gevallen menschheid in zijn algemeene genade het Gezag als een weldaad schonk. Hiervan uitgaande, ging spr. na, hoe zich het Gezag de eeuwen door heeft ontwikkeld en sprak in verband hiermede over Rous seau en diens verderfelijke theorieën. Het is niet te ontkennen, dat diens principes ver klaarbaar worden uit het gezagsmisbruik in zijn dagen, evenals nog in onze tijd het geval is. waar deze gevaarlijke en verderfe lijke theorieën niet alleen nog nawerken, maar meer en meer tot ontplooiing komen. Als de groote bestrijdende machten van het wettig gezag ziet spr. het Communisme en het Fascisme. Hoe ook onderscheiden en eikaars doodsvijanden, is hier sprake van verwantschap, en in de theorie en in de praktijk. Verafgoding van den Staat enz Spr. heeft waardeering voor de persoon lijke kwaliteiten van Mussolini en respect Voornaamste Nieuws* (biz. 1) Het zilverer jubileum van den Ned. Chr. Bouwarbeidersbond. Verweer van Amerika en Eneeland teRen Duitsche bepalingen voor passagiersschepen. De verwanten van Scheidemann vrijgelaten Tragisch ongeval bij schietoefeningen van Britsche vliegers. Lindbergh te Reikjavik aangekomen. Opstand van Kirgiezen en Turkmenen tegen de Chineesche regeering. Ir. Damme benoemd tot voorzitter Centr. Commissie voor georganiseerd overleg in ambtenaarszaken. (blz. 5) Met de N.C.R.V. naar de Fjorden (V). Van 19—22 Aug. wordt Lochems zevende eeuwfeest gevierd. (blz. 7) Enorm tekort in Zaan dams gemeente rekening. voor zijn werk; desondanks mogen zijn principes de onze nimmer zijn. In wezen is zijn streven dan ook revolutionair, niet re formatorisch. Ook in Duitschland zijn goede dingen, maar de beginselen en de praktijken van het nat soc. zijn funest Tegenover de revolutie handhaaft zicht slechts het Evangelie. Schooner illustratio hiervan dan in Willem van Oranje is niet te geven. Zeker, ook deze bestrijdt het ge zag van Philips, maar zijn opstand is aan beginselen gebonden. Een verzet tegen den onderdrukker onzer volksvrijheden in Cal vinistische lijn. Eenerzijds wordt in het Calvinisme het gezagsabsolutisme bestre- den, maar anderzijds ook de revolutionaire vrijheidsidee en de aanranding van het wet tig gezag. Het Calvinisme handhaaft de persoonlijke vrijheid van het individu, wel ke vrijheid noch bij het communisme, nocli bij het fascisme of het nat-soc. wordt ge vonden. Beide richtingen trachten invloed te krij gen in ons land. Spr. waarschuwt ernstig tegen de schoonschijnende leuzen van het fascisme, en constateert met blijdschap het krachtiger geluid, dat onze regeering tegen over de aanranding van het gezag doet hoo- ren. Dit is de beste methode fascistische e.d. stroomingen met succes tegen te gaan. Het is in onze dagen ook noodig te spro ken over de verhouding Kerk en Staat (Ita lië en Duitschland). Beide, Staat zoowel als Kerk, hebben souverein te zijn in eigen kring. Overheersching van do eone macht over de andere is niet geoorloofd en verder felijk voor heiden. De Kerk heeft uitslui tend geestelijke wapenen van noode, eft daarom mag de Kerk nooit het gezag van de Overheid inroepen. De taak van de Over heid is niet, met wapengeweld alle afgode- ry uit te roeien en te weren, wel is het de plicht van de Overheid de vrije loop van het Evangelie mogelijk te maken, maar ver der gaat haar gezag niet Een vergelijking met Israël gaat ten eenenmale niet op! Spr. beëindigt zijn rede door te wijzen, ./at z.i. de plicht is van de Overheid, zoo wel als die van den onderdaan. In de. Avondvergadering hield ds. W. rem er van Leeuwarden een opwekken- e rede over het onderwerp: „Tusschen .vee tijden". Op een en ander komen wij morgen nog nader terug.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1