Kerknieuws.
Radio Nieuws.
„DE LAATSTE DER TRIBUNEN
6 MAANDAG 7 AUGUSTUS 1933
Tiendaagsche veldtocht
door Badenerland en langs den Rijn
ite" langs moezel en rijn
V (Slot)
Den volgenden morgen was 'het in Koblenz
i zeer le\endig. Het .^bruine huis" zou in ge-
lk bruik worden genomen, luidde het antwoord
Uro! op onze informatie. Van alle zijden mar-
cheerden de bruinhemden-afdeelingen en
l de leden der nieuwgevormde organisatie uit
"d'e vakvereenigingen, allen in burger, aan.
Van buiten de stad voerden vrachtauto s
de mammen naar de hun aangewezen verza
melplaatsen. Het geschiedde alles sysfcema-
tisch en in absolute orde. Van het gebeuren
en zelf hebben we niets gezien, omdat we de
3i stad moesten verlaten.
ks De kronkelwegen langs de Moezel zouden
in de ochtenduren onze aandacht boeien,
kg Buitengewoon bekoorlijk was deze rit vlak
5°-~ langs het water en over een weg ter zijde
.v^3 waarvan de kersenboomen hun rijpende
i ct oogst presenteerden. Wat moet het hier ver-
per. ruikkelijik mooi zijn als in het voorjaar deze
1 kersen bloeien! We kunnen ons begrijpen
dat niet weinigen het Moezel-dal te voet
doortrekken. Het is er alles even vriendelijk
>rtiJ en schilderachtig. 4
,aas Sohilderaohtig gelegen was in het bijzon-
'der onze middagpleisterplaats Traben-Trar-
o«<t bach. Dit tweelingplaatsje (Trarbach Tra-
benerbach), gelegen tusschen Eifel en Huns-
J rück, vervulde in de lGe en 17e eeuw een
5 positie van beteekenis, niet het minst door
de aanwezigheid van de Trarbaoh beheer-
6« schende sterke burcht Grevenburg. De Fran-
?851* schen drongen nl. herhaaldelijk langs net
Moezel dal de Duitsche landen binnen en Vau
ssï ban, de groote Fransohe vestingbouWkun-
.paa' dige, bouwde ter plaatse in de 16e eeuw de
n - rotsvesting „Mont Royal".
brt Enthousiast vertelde van dat alles Hei-
etn matbildn-erDr. Spies, die wel zoo welwillend
was om ons uit te noodigen in een soort tro-
-'enï pische warmte 240 M. hoog te gaan klimmen
'er* om alles beter te kunnen overzien. Niet zon
der moeite gelukte het om den geleerden
'an' geoloog en historicus vam dit snoode voor-
no'a nemen terug te brengen. Hij deed zijn ver-
not haal toen toch maar, waarbij hij ons voor
nat] bet geologisch dieel uitnoodigde om tiental-
.EeD len millioenen jaren terug te denken. ^Het
ee] duizelde dus even ma het „Mittagessen in
iim, het aan den Moesaloever mooi-gelegen Hotel
f l Clauss-Fest. Onder het eten waren we ge-
we' tuige van een opmarsoh vam 1000 1200
>rd- bruinhemden, ouden en jongen, waarvan vc-
best len de oorlogsonderscheidingen droegen. De
opmarsoh geschiedde zonder eemge ostenta-
Da tie; zelfs was er zeer weinig muziek bij.
4 q De reis voerde nu allereerst door bosschen
ctjen langs wijnbergen naar het middeleeuw-
gche stadje Berncastel. Een heerlijk plaatsje,
eda Niet om d,e sage: „Hier ward ein Kurfürst
am Wein gesund", maar om zijm prachtige
ioude „vakwerkhuizen", zijn mooie antieke
^35 raadhuis em sierlijke bron op het markt
pleintje. De oude tijd herleeft hier voor het
«H geestesoog. Ee.n parel van middeleeuwsche
!°53romantiek ligt hier voor U.
_8; Berncastel is bekend om zijn wijnen. Be-
t 2 kend is de „Doctomvein". De sage meldt
en in de „Doktorweinstabe" geeft een relief
vaif er uitbeelding aam dat een doodzieke
da keurvorst zich aan dezen wijn „neues Le
de ben" dronk.
d® Na een kort bezoek aan een wijnkelder
'a*in fiet tegenover gelegen Cues kon de tocht
Wordien voortgezet.
Te» Trier, het voor 2000 jaren door keizer
00I|Augustus gegrondveste Trier, wachtte. Het
*vas al vrij laat, toen we in hotel Porta Ni-
keizerlijke badpaleis, de oude markt- en ge
rechtsplaats, het amphitheater en de
meinsche brug. Bij Trier is een geheele tem-
pelwijk, met meer dan 30 tempels aan on
derscheidene goden gewijd, blootgelegd. Ook
aan middeleeuwsche bouwwerken is deze
oude bisschopsstad rijk. We noemen slechts
de uit een Romeinsche Halle gegroeide Dom
l< I k, die verschillende bouwstijlen vertoont.
Interessant zal ook zijm het „onderaardsche"
Trier, de geweldige keldercomplexen in dit
centrum vam den wereldhandel van Moezel-,
en Saarwijnem, die te zamen 30.000 vaten
van 1000 liter wijn kunnen bevatten.
We hebben ze niet gezien, maar vergaten
ze ook spoedig toen we in den loop van den
morgen Manderscheid, de parel van d'e Zui
delijke Eifel-hoogvlakte, bereikten. Hier is
een praoht-natuur, vol weldadige rust. Zui
vere berglucht valt hier op een hoogte van
400 M. te happen.
Als het glanspunt van het plaatsje geldt
het „Keizertempeltje" (een herinnering aan
het bezoek van Wilhelm II in 1006). Ter
plaatse ziet ge U omgeven van hooge ber
gen; op twee tegenover elkaar gelegen rots
punten de burchten van Manderscheid,
meer dan 1000 jaren ihet stamslot der gravem
van Manderscheid. Men heeft de Ober- en de
N'iederburg. Door het dal onder U slingert
zich de Lieserbach.
Het oponthoud te Manderscheid was kort,
maar aangenaam. Hier genoten we den eer
sten een voor tref fel ij kern warmen maal
tijd van de drie, die we dien dag op onzen
weg zouden ontmoeten.
Het ging als maar verder. Naar den N_.
burg-ring bij Adenau allereerst Dat is de
grootste renbaan van Duitsohland voor mo
rt gra, vlak tegenover de oude Romeinsche
;rt poort van dien naam, afstapten en onmid-
dellijk daarna in „Zur Steipe" de gasten
•"t;jüe met schijnwerpers verlichte Porta Nigra,
"?,|de Zwarte Noordpoort, maar den volgenden
cc I morgen werden we im de gelegenheid gesteld
Trier nader te leeren kennen.
Trier is vol resten van oude Romeinsche
bouwwerken: we noemen de ruïnes van hei
AJürburgring
toren en automobielen. Het geheel heeft een
lengte van 23.3 K.M. en voert over een hoog
teverschil van 700 M. Er zijn stijgingen van
17 pet. en dalingen van 11 pet en om die va-
gens te beproeven op geschiktheid voor berg
tochten is er zelfs een z,g. „Steilstrecke" met
een stijging tot 27 pet. Van verre gezien is
het alsof de weg hier recht omhoog gaat.
Het geheele parcours met zijn vele wendin
gen vraagt van de bestuurders groote oplet
tendheid en vaardigheid.
De Nurbung-ring ligt in een prachtig berg
landschap, waarvan het plaatsje Adenau,
dat ons in „Zum wilden Schwein" gastvrij
heid bood, het centrum mag heet en.
Het telt slechts 2500 inwoners, maar heeft
voor touristen veel gezelligs en schoons. Bos
schen en bergen vervelen nimmer. Wande
lingen naar de Hohe Aoht, den hoogsten
berg van de Ei fel, naar de ruïne Nünburg,
een der oudste Eifelburchtesi en naar den
Aremberg, het stamslot der hertogen van
Aremberg, geven diepe indrukken en bieden
de prachtigste vergezichten.
Vanuit Adenau gingen we het Ahrdal in,
over Aldenahr, Ahrweiler naar Bad Neue-
naihr. We waren in het land van den Duit-
schen „Rotwein", waar de doktoren zooveel
goeds van weten te zeggen. Hij is wat vu
riger dan de „Weiszwein" en is een remedie
tegen verschillende kwalen.
De gastvrije Kurdirection te Neuenahr
stelde het gezelschap in d'e gelegenheid met
al die edele eigenschappen kennis te maken.
Stadhuis van Keulen
Van niet minder dan zes voortreffelijke soor
ten werd een proef aangeboden.
Hoogst gezellig was 'het op deze aan zoo
vele Nederlanders goed bekende plaats, maar
het „tempo" riep om naar Godesberg te ver
trekken. De avond neigde reeds, toen w
stapten in „Rheiruhotel Dreesen", waar over
nacht zou worden.
IDeze avond aan den Rijn werd heel mooi.
Het weer was schitterend en buiten in den
tuin werd gegeten, terwijl zachte winde
kens het lommer deden zingen.
Toen het donker werd staken een aantal
verlichte motorbooten van wal en weldra
was er een vuurwerk aan den gang, waarop
Scheveningen trotsch zou kunnen zijn. Veel
voudig werden de knallen herhaald door het
aan den overkant gelegen Zevengebergte,
waarvan de Petersberg ten slotte in den ros
sen gloed van Bengaalsoh vuur stond. Deze
avond in dit romantische oord zal onverge
telijk blijven.
De volgende ochtend, Dinsdag, werd be
gonnen met de gebruikelijke „Rundfahrt".
We leerden de tuinstad grondig kennen; hei
„aussteigen" weerklonk, naar sommiger oor
deel, hier wat .al te veelvuldig.
Van Godesberg reden we naar Mehlem,
voeren over naar Königswinter, bestegen per
tandradbaan don Petersberg, bezichtigden
daar het mooie hotel eigendom naar ver
luidt van den fabrikant van het KöLnisches
Wasser genoten er van het mooie
zicht en vertrokken dan naar Bonn.
Bonn, de zonnige stad, hoog boven den
Rijn, waar eens de voetstappen der Romein
sche legioenen dreunden, later de kroning-
stad der keizers van het Roomsche rijk en
thans stad van studie en schoonheid, waar
in de glans van oude keurvorstelijke schoon
heid nog nagloeit.
Natuurlijk moest een bezoek worden ge
bracht aan Beethoven's geboortehuls. We za
gen het zolderkamertje, waar eens de groote
toonkunstenjaar 't levenslicht aanschouwde.
Hotel Königshof bood ons rust en sterking
en een heerlijk uitzicht over den Rijn.
Vol moed trokken we den Ei fel weer in.
Over Gemünd, waar in de Stadtische Kur-
zaal de thee gébruikt werd, Eeinruhr en Sim
merath ging het op de oude keizerstad Aken
aan. Na een rit door het „Stadtwald" wer
den de hotels opgezocht. Het avondeten werd
gevolgd door een gezellige ontmoeting in den
Kurtuin met vertegenwoordigers van het
stedelijk bestuur- ep van d'e Akeneche pers.
Van het onder tafel gesprokene achten we
niet on verm eld ehs waard de opmerking van
een der ge uniform de autoriteiten over Neder
landers, die bij bezoek aan Duitsohland de
nationale kleuren van hun auto wegnemen.
Daarover werd zekere bevreemding uitge
sproken. Immers wie zijn vlag respec
teert, wordt zelf ook gerespecteerd.
Het is misschien nuttig deze opvatting
door te geven.
Over de stad Aken kunnen we geen
nieuws vertellen. Het den volgenden ochtend
bezochte Queillenhof kent ook iedereen. Voor
een bezoek aan het Raadthuis bleven slechts
weinige minuten over eer we om 11 uur per
D-trein naar Keulen vertrokken.
Het „welkom" was daar zeer hartelijk ep
de rondrit door de stad bijzonder interessant.
Het al te korte bezoek aan het stadhuis was
daarvan een waardig slot.
De afscheidsmaaltijd met de Keulsche
autoriteiten zette een waardige kroon op den
geheelen tocht Trouwens „Die Bastei" leent
zich daartoe door zijn ligging en bouw voor
treffelijk.
Menig hartelijk woord werd hier gesproken
ten afscheid aan het Rijnland en de herin
nering aan den geheelen tiendaagschen
tocht, die vol was van natuurlijke en „inge
maakte" zon.
Het „Auf Wiedersehen" hij het afscheid
tot onze gemeenschappelijke vrienden Lie-
benstund en Dr. Schultz gericht moet adlen
oprecht gemeend zijn geweest. Jammer was,
dat „unser lieber Freund" Strieker reeds in
Godesberg afscheid had moeten nemen.
Ambtsplicht riep hem naar Berlijn. Bij het
verlaten van den Duitsohen bodem rijn hem
in een hartelijk telegram aller gevoelens var
tolkt.
Voor eenige „nabetrachting" op deze reis
is nog wel ruimte, hoezeer ook de opgedane
indrukken min of meer vluchtig mogen wor
den genoemd. In 10 dagen werden 30 steden
en badplaatsen bezocht, bergtoppen beste
gen, wijnkelders beproefd en tientallen re-
de generale synode der
geref. Kerken
Verschenen is het rapport inzake den
geestelijken arbeid onder de Zuiderzee-
werkers van de deputaten der Gen. Sy
node der Ger. Kerken van Arnhem-1930 aan
die van Middelburg-1933, die deze maand te
Middelburg bijeenkomt
Het college van deputaten, gevormd
door de heeren Ds. H. H. Schoemakers te
Kampen; Ds. P. de Jong te Spakenburg,
H. Tromp Hzn. te Harderwijk, Burg. J.
Weerstra te Cornwerd en Ds. D. Hoek te
Enkhuizen, waarvan de laatste als rappor
teur optreedt, stelt aan het slot van zijn
rapport, dat 20 pagina's druks beslaat,
voor:
Opnieuw 5 deputaten uit dezelfde pro
vinciën te benoemen, die
le waken voor de geestelijke belangen
van ons volk in deze gebieden en alles
doen wat dienen kan tot bevordering van
institueering van Kerken;
2e de zaken met 't Algemeen Geref. Zui
derzee Comité zoo spoedig mogelijk volko
men afwerken en dat comité nogmaals
brengen den dank der kerken voor zijn
omvangrijken arbeid;
3e met het ook op zulke kerken, die aan
den rand van het drooggemaakte gebied
liggen en slechts voor een klein gedeelte ar
beiden onder Zuiderzee-arbeiders, steun te
bieden, naar de proportie van den arbeid
en met de deputaten voor hulpbehoevende
kerken in de desbetreffende provincie
regeling te treffen;
4e in den loop van de volgende drie jaren
te overwegen in hoever geinstitueeerde
kerken in nieuwe polders den steun van
de kerken in het algemegn kunnen missen
en aai. de zorg van de uesbet. effende pr i-
vincies kunnen overgelaten worden. En in
dien dit nog niet mogelijk blijkt dit welge-
motiveerd aan een volgende Synode te rap-
porteeren;
5e. aan de te benoemen deputaten op t<
dragen weer elk jaar van alle kerken een
collecte voor dezen arbeid te vragen, liefst
in de maand Jan., en er krachtig op aan
te dringen dat deze overal gehouden worde,
opdat uw deputaten hun opdracht kunnen
volbrengen.
Verschenen is het rapport inzake de Zen
ding onder de Joden van de deputaten der
Gen. Synode der Geref. Kerken van Arn
hem-1930 aan die van Middelburg-1933.
Het college van deputaten, gevormd door
de heeren Ds. J. Douma te Arnhem, Ds. C
Lindeboom te Amsterdam, Ds. J. J. Miede-
ma te Groningen, Ds. J. D. v. d. Velden, em.
predikant te Rotterdam en Dr. J. Hoek te
's-Gravenhage, waarvan de predikanten
Miedema en Hoek als rapporteurs optreden,
stelt aan het slot van zijn rapport, dat 24
pagina's druks bevat, aan de Gen. Synode
voor:
le. goed te keuren den arbeid der deputa
ten voor de zending onder de Joden ver
richt en het te dechargeeren voor het be
heer der finantiën;
2e. voor deze zending te benoemen 5 de
putaten met 3 secundi;
3e. aan deze deputaten op te dragen:
a. de contracten met de kerk van 's-Gra-
▼enhage-Oost en van Amsterdam te be-
b. den arbeid van bestaande zendings-
comité's, die uitgaan van den kerkeraad, te
steunen en de oprichting van zulke comi-
waar dit nog mogelijk is. te bevor
deren;
c. de zaak van de zending onder de Joden
te bepleiten in het bijzonder ook door het
verzorgen van het Zendingsblad;
d. in verband met de uitbreiding van het
zendingswerk het arbeidsterrein te verdee-
len als op bladz. 6 van ons rapport is aan
geven
vBladz. 6 van het rapport stelt voor dat
Ds. v. Nes arbeiden zal in 's-Gravenhage
(zijn standplaats) en enkele andere plaat
sen in Z.-Holland, zooals Gouda en Leiden;
devoeringen aangehoord, om van anderen
zwaren arbeid maar te zwijgen.
Met tal van personen werd kennis gemaakt
met landelijke en plaatselijke leiders van
het staatkundige, sociale en cultureele le
ven in „het derde Rijk" kon worden gespro
ken. We waren in de gelegenheid op te ne
men, maar ook konden we geven. Met name
kon menige avereobtsche opvatting omtrent
toestanden en verhoudingen in ons land wor
den weersproken.
Om er eens een te noemen: wonderlijk
was de meening, dat we onze werkloozen ge
makkelijk naar onze koloniën zouden kun
nen afvoeren. Of deze: gij hebt geen oorlog
gehad en dus staat ge er zooveel beter voor.
Klaar toen de vraag werd gesteld: is een
land, dat op een gegeven oogenblik van al
zijn staatsschuld zich ontdeed er zooveel
slechter aan toe dan een land, dat voor en
kele milliarden aan staatsschuld, rente en
aflossing moet betalen, bleef 't antwoord uit.
Principieel zijn we op deze reis niet van
standpunt veranderd, hoezeer ook in den
nieuwen Duitschen bovenbouw momenten
zijn aan te geven, die vergeleken bij de
oude toestanden als verbeteringen zijn te
beschouwen. W.
de prov. Zeeland en in België, Antwerpen,
Brussel en Gent Ds. Kapteyn zal dan al
leen behouden Amsterdam (zijn stand
plaats) en de prov. Noord-Holland, terwijl
een 3e miss. predikant worde benoemd met
als standplaats Rotterdam en dat deel der
prov. Z.-Holland, dat niet onder Ds. v. Nes
valt, benevens de andere provincies van
Nederland, minus Noord-Holland en Zee
land. Red.);
e. een der Rotterdamsche kerken uit te
noodigen een derden miss. dienaar des
Woords te beroepen en af te zonderen voor
de zending onder de Joden;
f. met de onder e bedoelde kerk een con-
tracht aan te gaan evenals dit geschiedt is
met de kerken van den Haag-Oost en Am
sterdam;
g. tot alle kerken het verzoek te richten
minstens eenmaal 's jaars in alle samen
komsten op den Zondag of den len Kerst
dag een collecte houden voor de zending
onder de Joden en deze door deputaten
vanwege de classes benoemd of te benoe
men, te doen innen en aan den quaestor der
deputaten van de Gen. Synode te doen af
dragen, met dien verstande, dat kerken, die
zeiven in eigen kring zendingsarbeid onder
de Joden verrichten, na overleg met de de
putaten der Gen. Synode een bedrag van
ten minste 10 pet. dezer collecten storten in
de algemeene kas;
h. het beheer der aanwezige en inkopien-
de gelden;
i. het doen van de vereischte uitgaven.
Verschenen is het rapport inzake de zen
ding onder heidenen en Mohammedanen
van de deputaten der Gen. Synode der Ger.
Kerken van Arnhem-1930 aan die van Mid
delburg-1933.
Het college van deputaten, bestaande uit
de heeren Ds. M. Meijering te Delfzijl, Ds.
J. P. Klaarhamer te Dokkum, Ds. G. M. v.
Rennes te Heeg, Ds. N. Duursema te Nieuw-
Amsterdam, Ds. R. Hamming te Nijverdal,
Ds. J. Krüger te Elburg, Ds. W. Verhoef te
Zeist, Ds. W. Breukelaar, em. predikant te
Santpoort, Ds. A. H. v. Minnen te 's-Graven-
zande, Ds. D. Pol te Rijsoord, Ds. F. Staal,
em. predikant te Colijnsplaat en Ds. J. de
Vries te Tilburg heeft in een rapport, dat
58 pagina's druks beslaat, uitvoerig mede-
deeling gedaan van den stand van zaken op
de verschillende zendingsterreinen der Ger.
kerken en daartoe het rapport verdeeld in
37 hoofdstukken, die resp. handelen over 1.
de kerk te Heeg; 2. de kerk te Utrecht; 3.
de kerk te Amsterdam; 4. de kerk te Delft;
en piano 4.40 Gramofoon 5.15 Orkest
6.J0 Orkest 7.35 Gramofoon 8.00 Orkest
8.30 Vaz Dias 9.00 Orkest I) .00 Gramo
foon 10.15 Orkest 10.30 Vaz Dias
10.35 Gramofoon
I i'l v'e r s u'm (1875 M.) A.V.R.O. 8 01 Gramo
foon 10.01 Morgenwijding 10.15 Gramo
foon 10.30 Orgel 11.00 Voor de keuken
11.30 Orgel 12.01 Lunchconcert 2 00
Voordracht 2.30 Gramofoon 4.00 Piano
4.30 Koorzang 5 00 Voor kleinere kinderen
5.30 Concert 7.30 Orkest 8.01 Vaz Dias
8 05 Gramofoon 8.15 Orkest 9 00 Concert
9.20 Gramofoon 9.30 Orkest 10.15 Concert
10.30 Gramofoon 11.00 Vaz Dias 11.10
Gramofoon.
ïrussel (Vlaamsch) (337.8 M.) 12.20 Gramo
foon 5.20 1.20 Concert 5 20 Gramofoon
6.50 Gramofoon 8.20 Gramofoon en zang
9.15 Hoorspel 10.20 Gramofoon
11554 4 M.) 12.20 Orgel 1.05
Orkest
4.33 Orke:
- 11.20 Orl
(1634 9 M.) 6.40
10.40 Orkes
Könlgswuster
Concert 12.20 Gramofoon' 2.05 Grs
foon 3.00 Piano 5.55 Gramofoon 8.30
Orkest
Langenberg (472.4 M.) 6.25 Gramofoon
10.55 Mensch und Welt 12.20 Gramofoon
1.20 Concert 5 20 Gramofoon 6.20 Zang
8.25 Orkest 9 20 Kamermuziek
London Nat. (261.3 M.) 12.20 Orgel 1.05
Orkest 1.50 Orkest 2.35 Concert 5.35
Orkest
London R'e'g. (355.9 M.) 12.20 Gramofoon
1.20 Orgel 6.50 Orgel 7.20 Orkest 8 20
Gramofoon 11.05 Orkest
5. de kerk te Rotterdam; 6. de kerk te Mid
delburg; 7. de kerken van Groningen, Dren
the, Overijssel, Bentheim en Oost-Friesland;
8. de kerk te Batavia; 9. de kerk te Soera-
baja; 10. de kerk te Medan; 11. de zending
onder de Chineezen op Midden-Java; 12. de
zending onder de Chineezen en Indische
schepelingen in Nederland; 13. de herzie
ning der zendingsorde; li. de zendingsstu
die onder de studenten; 15. benoeming hoog
leeraar in de zendingsvakken; 16. het zen
dingsbureau; 17. het zendingsconsulaat; 18.
de Ned. Zendingsraad; 19. de Zefidingsstu-
dieraad; 20. het Zendingsblad; 21. de Zen
dingskalender; 22.; vergadering van verte
genwoordigers der zendende kerken en de
putaten der Gen. Synode; 23. de opleidings
school op Soemba; 24. de opleidingsschool
op Midden-Java; 25. de Keucheniusschool;
26. de Chr. Holl. Inl. Kweekschool; 27. be
noeming instructeur of buitengewoon
leeraar; 2S. Wonosobo; 29. visitatie der
zendingsposten; 30. het Chr. Javaansch Boe
kenfonds; 31. de zendingsbibliotheken; 32.
kosten der algemeene vergaderingen op Ja
va en Soemba; 33. de Java-Soembafilm; 34.
advies betreffende de vraag wat gezongen
behoort te worden; 35. verzoek van de af
zonderlijke vergadering van miss. dienaren
des Woords op Soemba inzake de nieuwe
Maleische eenheidsvertaling van den Bijbel;
36. verzoek om steun voor het perswerk en
de lectuurverspreiding ten behoeve van
Hollandsch-sprekenden in Ned.-Indië en 37.
finantiën. Wat het laatste punt betreft ont-
leenen we aan het overzicht van de Gen.
kas, dat dit in 1930 sloot met een batig saldo
van f 22.218.16; in 1931 met een gelijk saldo
van f 10.835.77 en in 1932 met een nadeelig
saldo van f 18.256.09. Dit laatste nadeelig
saldo is ontstaan doordat voor Wonosobo
niet minder dan f 18.116.76 moest worden
betaald en aan subsidie voor den medischen
dienst te Magelang f 6000 en voor de zen
ding van Soerabaja f 2600 en van Medan
f 2000 werd uitgekeerd.
DE GEBROEDERS KNOOPENSCHAAR
Door G. TH. ROTMAN
17. Jodocus zou echter de straf voor zijn
zelfzucht niet ontgaan, en al gauw bemer
ken, dat het niet altijd een voordeeltje is,
wanneer je als twee druppels water op je
broer lijkt. Op zekeren zonnigen dag na
melijk ging Pieter een tochtje op rijn motor
fiets maken en reed zooals gewoonlijk zeer
onbesuisd.
18. Vlak om den hoek, in de Kruiwagen-
dwarsstraat, stond Joris Goudsbloem zuch
tend achter zijn handwagen. Hij moest tweo
groote kisten met glas- en aardewerk afleve
ren in den winkel van Krakenbrink, maar
ze waren te breed en konden met geen mo
gelijkheid door de deur. „Hoe krijg ik die
nou naar binnen!" zuchtte Joris.
(Wordt Woensdag vervolgd)
Cola dl Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door Edw. BULWER, LYTTON
(93
i f „(senator van Rome", sprak hij met ver
ontwaardiging, „deze werktuigen zijn vo.tr
n? lijfeigenen en knechten. Ik ben een krijgs-
td man en een legerhoofd geweest; ik had
a" macht over leven en dood die heb ik
(gebruikt, naar het mij lustte; maar nooit
jg heb ik mijn gelijken of vijanden beleedisu,
,Q door hen met de pijnbank te bedreigen."
a_ „Heer Walter de Montreal", antwoordde
'de Senator ernstig doch met hoffelijken eer-
's bied, „gij spreekt zooals een dapper man
onwillekeurig moet spreken. Doch leer van
mij dat dergelijke werktuigen door m>j
55 evenmin voor lijfeigene, of knecht, als voor
ridder of edelman worden gebruikt, om te
:o pogen de waarheid te vernemen. Ik gaf
itl slechts toe aan het verlangen dezer eer-
15 waardige raadsheeren, om uw zenuwen -»p
,c de proef te stellen. Al waart gij de minste
boer uit de Campagna, wie voor mijn
rechterstoel moet verschijnen, behoeft de
j, pijnbank niet te vreezen. Walter de Mon-
i- I treal, is er onder de vorsten van Ital'ë,
lfc j die gij gekend hebt, onder de Romeinsche
1 baronnen die gij had willen helpen, één rite
T i zich hierop mag beroemen?"
0 „Ik wilde alleen", zeide Montreal min of
I meer aarzelend, „de baronnen met u ver-
Boenen; ook smeedde ik geen aanslag tegen
uw levenl"
Rienzi fronsde het voorhoofd-
„Genoeg hiervan", zeide hij haastie. „Rid
der van St. Jan, ik ken uw geheime plan
nen; uitvluchten of ontwijkende woorden
passen noéh helpen u. Zoo gij al niet tegon
mijn leven hebt samengespannen, dan deed
gij het toch tegen het leven van Rome. De
eenige gunst, die u op aarde nog kan vei^
leend worden is de keus, op welke wijze
gij wilt sterven."
Montreals lippen trilden krampachtig.
„Senator", zeide hij op zachten loon, „mag
ik u verzoeken, mij voor enkele minuten
alleen gehoor te willen verleenen?"
De raadsheeren keken op.
„Heer", fluisterde de oudste van hen, „hij
heeft zeker wapens verborgen vertrouw
hem niet."
„Gevangene" antwoordde Rienzi, na een
oogenblik te hebben nagedacht; „indien gij
mij om genade wilt vragen, is uwe moeite
nutteloos en voor mijn helpers heb ik geen
geheimen! Zeg vrij, wat gij te zeggen hebt."
„Luister toch naar mijn verzoek", zeide
de gevangene, de armen over elkander
slaande. „Het betreft niet mijn leven, maar
de welvaart van Rome"
„Dan willig ik uw bede in", sprak Rienzi
op geheel anderen toon. „Mogelijk wilt gij
bij uw schuld moordplannen voegen, doch
voor Rome zou ik grooter gevaar tarten."
Hij gaf den raadsleden een wenk en lan«£
zaam verwijderden dezen zich door de deur
waardoor Villani was binnengekomen, ter
wijl de wachten zich naar den uitersten
hoek der i
„Nu, Walter de Montreal, maak het kort,
want uw tijd is weldra afgeloopen."
„Senator", begon Montreal, „aan mijn
leven hebt gij slechts zeer weinig. De wereld
zal zeggen, dat gij uw schuldeischer gedood
hebt, om bevrijd te zijn van uw schuld
Eisch een som voor mijn leven; bepaal een
prijs als voor een vorst. Elke ghlden zal u
uitbetaald worden en voor de eerste vijf
jaar zal uw schatkist gevuld zijn. Als de
nieuwe staat van uw bestuur afhangt, dan
zal uw zorg voor Rome u bewegen, mijn
bede in te willigen."
„Gij vergist u in mij, vermetele roover"
sprak Rienzi op strengen toon. „Tegen uw
verraad zou ik op mijn hoede kunnen zijn
en daarom zou ik het kunnen vergeven;
maar tegen uw eerzucht nimmer! Wees
verzekerd dat ik u kenl Leg de hand op het
hart en z|£ mij, indien wi) van plaats
konden ruilen en gij Rienzi waardt, zoudt
gij voor al het goud van de wereld het
leven van Walter de Montreal willen spa
ren? Hoe de menschen mijn gedrag zun-
beoordeelen, moet ik afwachten; wat mij
zelf betreft, moet ik vrij zijn van elke ge
dachte tot omkooping Ik ben God verant
woording schuldig, omdat Hij mij Rome
he«ft toevertrouwd. En Rome siddert, zoo
lang het Hoofd der Groote Bende, zoolang
Walter de Montreal met zijn woeste plannen
en vijandige voornemens leeft Man hoe
rijk, hoe groot en hoe listig gij tnoogt zijn,
uw uren zijn geteld; als de zon opgaat
moet gij sterven!"
Montreal las in de oogen van 1en Senator
dat hij alle hoop moest opgeven; dit deed
rijn trots en rijn wilskracht terugkeeren.
„Wij hebben woorden verspild" zeide hij
„Ik heb gespeeld om oen hoogen inzet, ik
heb verloren en moet stalen. Ik ben be
reid."
Bij het uiten van deze woorden scheen
zijn gestalte grooter te worden; zijn oog
vlamde en Rienzi, zich klein voelend als
hij nimmer gedaan had, trad een schrede
terug en hield de hand voor ihet gelaat.
„Welken dood kiest gij?" vroeg hij met
holle stem.
„De bijl; die dood past een krijgsman en
ridder. Voor u, Senator, heeft het lot een
minder edelen dood bewaard."
„Roover, zwijg!" riep Rienzi hartstocht»
lijk. „Wachten, brengt den gevangene naar
rijn kerker terug. Bij zonsopgang, Mon
treal
„Gaat de zon van Italië's geesel onder",
vulde de ridder op bitteren toon aan. „Het
zij zoo. Nog een verzoek; de ridders van St
Jan maken aanspraak op verwantschap met
de orde der Augustijner monniken, geef mij
een biechtvader uit die orde."
„Het zij u toegestaan; en als dank voor
uw profetie zal ik, die u hier op aarde geen
genade kan schenken, den Oppersten Rech
ter om vergiffenis smeeken voor uw ziel!"
„Seaator, menschelijke bemiddeling heb
ik niet meer noodig. Maar mijn broeH
Hun dood is niet noodig, voor uw veilig
heid of uw wraak!"
Rienzi overlegde een oogenblik.
„Neen" zeide hij, „het waren gevaarlijke
werktuigen, doch zonder den werkman zul
len zij waarschijnlijk verroesten zondt-r
schade te doen. Ook hebben zij mij een
maal gediend. Gevangene, hun leven zal
gespaard worden."
HOOFDSTUK LIV.
De ontdekking.
De zitting van den raad was geëindigd.
Rienzi spoedde zich naar zijn eigen ver
trekken. Onderweg ontmoette hij Villani en
drukte den knaap vriendelijk de hand.
„Gij hebt Rome on mij uit een groot ge
vaar gered", zeide hij.
Zonder Villani's antwoord af te wachten
liep hij door. Angstig en onrustig ver
beidde Nina hem in hup kamer.
„Nog niet naar bed?" vroeg hij. „Foei,
Nina, zelfs uwe schoonheid kan dit lange
waken niet verdragen."
„Ik had geen rust, eer ik u gezien had.
Ik hoor en geheel Rome heeft het geweten
vóór mij, dat gij Walter de Montreal hebt
gevangen genomen en hem door beulshan-
den wilt laten ombrengen."
„De eerste roover, die ooit zulk een edelen
dood stierf!" antwoordde Rienzi, zich lang
zaam ontkleedend.
„Cola, ik heb mij nooit met uw plannen
of uw staatkunde bemoeid, ik neb u lelfs
nimmer een wenk gegeven. Het was m^j
genoeg, te mogen jubelen bij uw welslagen,
te treuren als u iets mislukte. Nu richt ik
slechts deze bede tot u spaar het leven
van dien man!"
„Ni na
.Luister naar mij ik spreek in uw be
lang! Ondanks zijn misdaden hebben zijn
dapperheid en zijn genie hem bewonderaars
bezorgd, zelfs onder zijn vijanden. Menige
vorst, menige staat zullen heimelijk juichen
bij zijn val, doch openlijk hun afschuw be
tuigen voor zijn rechter. Luister \e4 der-
Zijn broeders hielpen u, naar Rome terug
te keeren; de wereld zal u ondankbaa?
noemen. Zijn broeders leenden u geld; de
wereld de afschuwelijke wereld zal
u
„Houd op!" viel de Senator haar in de
rede. „Al wat gij zegt, heb ik mijzelf ree ls
voorgehouden. Maar gij kent mij voor u
geef ik mij, zooals ik ben. Door geen ver
bond kan ik mij van Montreals goede trouw
verzekeren door geen genade zijn dank
baarheid verwerven. Zijn met bloed be
vlekte hand bedreigt waarheid en gerecht'g-
heid. Als ik Montreal veroordeel stel ik mij
bloot aan miskenning en gevaar - dat w*et
ik. Laat ik hem vrij. dan hinniken de
strijdrossen der krijgslieden uit het Noor
den in de stallen van het Kapitool, nog ejr
de regenvlagen van April den grond door-
weeken. Wat moet ik in de waagschaal
stellen, mijzelf of Rome? Vraag mij nie's
meer."
„Als ik u mijn voorgevoelens kon ver
tellen. Cola geheimzinnige, sombere, on
verklaarbare voorgevoelens
„Voorgevoelens! Die heb ik ook", ant
woordde Rienzi droevig voor zich uitsta
rend, alsof zijn gedachten vervuld waren
met spoken. Toen sloeg hij de oogen ten
hemel en sprak: „Heer, ik zal althans ge°n
deel hebben aan Sauls zonde! De Amale-
kiet zal niet gespaard worden!"
{Wordt vervolgd.X j
