5 JULI 1£33
F /"TE BLAD PAG.
BUITENLAND. max von schillings
DE ECONOMISCHE WERELD
CONFERENTIE
(Van onzen Duitschen correspondent)
Wat Richard Strauss beteekent voor Wee-
nen, dat was Max von Schillings vele jaren
niet 'n betreurenswaardige pauze, voor Ber
lijn: componist en dirigent. Als componist
kan hij stellig met Strauss niet in één adem
genoemd worden, maar dat zou hij persoon
lijk ook nimmer hebben toegelaten.
In mijn herinnering ligt een intiem soupei
----- -7- in Hotel Adlon na afloop van de Berlijnscho
uitgegeven, waarin wordt gezegd, dat net première van Strauss „Intermezzo" in do
bureau heeft goedgekeurd den tekst van het staatsopera Unter don Linden. Ik volgde
rapport der conferentie. In de slotalinea van een tafelgesprek tusschen Strauss en von
dit rapport wordt gezegd, dat de centeren- .Schillings en het viel mij op, hoe beiden
tic het bureau zal opdragen, de voortzetting jn *rappante tegenstelling tot vele andere
van den arbeid te organiseeren door com- componisten en dirigenten, alle overbodige
missies, die het hervatten van het werk der lofspraak met een iromschen glimlach van
plenaire conferentie en der voornaamste j (i€ iiacid Wezen. Zij vergeleken zich met el-
commissies zouden moeten voorbereiden. Tot 1 kander in beide kwaliteiten en kwamen tot
dit doel zal de conferentie een resolutie ter de conclusie, dat de ware kunstenaar chro-
goedkeuring worden voorgelegd, waarin de nisch met zichzelf overhoop ligt! Dat was
president, de vice-president en het bureau den ogen Maart 1925.
worden gemachtigd alle stappen te over- jjet iaatst ontmoette ik von Schilings met
wegen, die kunnen bijdragen tot het succes zyn beroemde vrouw Barbara Kemp op den
der conferentie, hetzij door bijeenroeping historischen 21en Maart 1933; wij stonden
van de vertegenwoordigers der landen, die na do plechtige opening van den nieuwen
bij een kwestie bijzonder zijn geïnteresseerd,rijksdag in de Garnizoenkerk te Potsdam
hetzij door het verwijzen van de kwesties nuar de parade te kijken, welke door Hin-
naar deskundigen ter bestudeering. denburg werd afgenomen. In die acht jaar
Het bureau der conferentie heeft besloten was von Schillings opvallend veel ouder ge
kleine commissie te benoemtm, die^zal WOrden en uit zijn bevende handen viel af
te leiden, dat hot dirigeoren hem niet moei
zoo gemakkelijk viel als vroeger. Hij liet
zijn gedachten gaan over dén planstijd vaii
1919 tot 1925, toen hij als intendant te Ber
lijn groote populariteit genoot en met zijn
vrouw enorme successen mocht oogsten.
Door onverkwikkelijke intriges zag hij zich
later gedwongen, zijn ontslag bij de Prui
sische regeering in te dienen en werd zijn
plaats door Bruno Walter en anderen inge
nomen. Thans, nu het Derde Rijk begon,
hoopte hij weer naar voren te treden en wel
dra bleek hij juist gezien te hebben. De
nationale revolutie liet ook het kunstleven
niet onaangetast. Vele kunstenaars van we
reldreputatie moesten wegens hun joodsche
origine Berlijn verlaten en wie von Schil
lings van nabij kende, die zal begrijpen, dat
hij dit minstens evenzeer betreurd heeft als
zijn vakgenoot Furtwangler, die hiertegen
openlijk protest aanteekende.
Het huis van von Schillings in de Sophie
Charlottestrasse te Zelilendorf was steeds
een aantrekikngspunt voor ontelbaar vele
kunstenaars en kunstliefhebbers. Hier kon
men beroemde mannen en vrouwen ontmoe
ten en een blik in de moeilijke kunstenaars
wereld werpen. Men luisterde graag naar
dezen aristrocratischen gastheer, want hij
was voorzichtig in zijn formuleering en gun
de ieder de hem toekomende plaats.
Nadat de universiteit Heidelberg hem in
1911 wegens zijn verdienste voor het kunst
leven te Stuttgart had bevorderd tot dr.
phil. hon. causa, werd hem door den toen-
maligen koning van Wurtemberg een jaar
later de persoonlijke adel toegekend. Kort na
het uitbreken van den oorlog behaalde hij
zijn eerste groote succes als componist met
Mona Lisa. Tegen het einde van den oorlog
kwam hij uit Stuttgart naar (Berlijn, paste
zich aan de nieuwe verhoudingen aan en
trad in 1923 in het huwelijk met de gevierde
sopraanzangeres Barbara Kemp. Op haar
aandringen ging hij zich voor de beroeps-
vragen zijner collega's interesseeren en liet
hij zich benoemen tot voorzitter van de Al-
gemeene Duitsche Muziekvereeniging. In
den moeilijken inflatietijd diende hij meni-
gen vakgenoot van advies en over zijn per
soonlijke ondersteuning van menigen kun
stenaar zou heel wat te vertellen zijn. Hij
zelf heeft dit nooit gedaan.
Om het onrecht goed te maken, dat hem
tijdens den Kultusminister Becker is aan
gedaan, vielen hem de laatste jaren kóoge
onderscheidingen ten deel.
Op buitenlanösche tournees werd hij over
al gevierd, pas verleden jaar werd hem de
Beethoven-prijs toegekend en kortelings be
noemde men von Schillings tot president
van de Pruisische Kunstakademie. Hij werk
te als dirigent in Charlottenburg en kreeg
als intendant van dr. Frick in opdracht van
Hindenburg begin Mei de Goethe-medaille
ten geschenke.
Voorzoover de politieke toestand 't toelaat,
zullen uit alle deelen der wereld collega's
vrienden en vereerders naar Berlijn komen,
om Max von Schillings de laatste eer te be
wijzen.
hervat.
De graanuitvoerende landen hebben een
nieuw voorstel van de invoerende landen
aanvaard, dat inhoud dat de inv. landen
den prijs voor het ingevoerde graan zullen
vaststellen en hun tarieven onmiddellijk
zullen verlagen naarmate deze prijs wordt
bereikt.
De laatste plenaire zitting der conferentie
vindt morgen vroeg te tien uur plaats.
BALBO'S TERUGTOCHT
Htj heeft pech.
De vliegtuigen van Balbo vertrokken Dins
dag om 10.01 in den ochtend van New-York
voor de vlucht van 625 mijl van Shediac
(Nieuw Brunswijk). Eenige minuten minder
dan 6 uur later verschenen de eerste 12 vlieg
tuigen van het eskader boven deze stad,
waar zij door duizenden werden toegejuicht
Het vertrek uit Shediac naar Shoalharbour
(New Foundland) was vastgesteld op heden
ochtend 6 uur.
IJit Shediac wordt nog gemeld: De beide
vliegtuigen van het eskader van generaal
Balbo. de I-Gall en de I.-Aranv die te Roek-
land (Maine) en te St John (New-Bruns-
wijk) een noodlandng moesten maken, zijn
binnen 2 uur nadat het eskader hier arri
veerde, eveneens te Shediac aangekomen-
Beide 'vliegtuigen moesten hun benzine
voorraad aanvullen om den tocht geheel te
kunnen afleggen.
Op de vlucht van New-York voor de eer
ste etappe terug naar Italië heeft het es
kader zijn eersten tegenslag sinds het ver
trek uit Amsterdam, in Westelijke richting
naar Chicago.
De politie te Lissabon is een complot op
het spoor gekomen om de matrozen der on
verband met de terugvlucht van Balbo's
eskader in de haven van Lissabon gelegen
Italiaansche kruisers tot opstand op te
hitsen.
DE TOESTAND IN DUITSCHLAND
DE KERKELIJKE VERKIEZINGEN
IN DUITSCHLAND
Volgens de voorloopige uitslagen hebben
hij de kerkelijke verkiezingen in Duitsch-
land de Duitsche Christenen een groote
meerderheid behaald.
In Berlijn hebben ze 47.440 stemmen ge
kregen tegen 19.937 op „Evangelium und
Kirche", dat de band tusschen Kerk en
Staat niet zoo innig wenscht als Hitier.
Ongeveer tachtig procent der kiezers na
men te Berlijn aan de verkiezingen deel.
Volgens berichten uit Pommeren, Düssel-
dorf, Hannover, Brunswijk, hebbende Duit
sche Christenen aldaar ook een zeer groote
meerderheid behaald.
De „Völkische Beobachter" deelt mede dat
naar aanleiding van den uitslag de leden
van den Oppersten Kerkeraad, Dr. Harnatz,
Dr. D. Jeremias, Prof. Dr. D. Sellin, de aal
moezenier Dr. Schlegel, Dr. Henselmann, Dr
Fischer, Dr. Soehngen, Dr. Boehm en Dr.
Dibelius hun ontslag-aanvrage hebben inge
diend.
Ds. Hossenfelder, rijksleider van de geloofs
beweging der Duitsche Christenen, heeft de
volgende boodschap gepubliceerd over de re
sultaten van de verkiezingen:
Het evangelische volk heeft den geschied
kundigen ommekeer ook in zijn kerk te
weeg gebracht. Het heeft als zijn wil gespro
ken, dat volk en kerk weder één moeten wor
den en dat de kerk met alle krachten moet
medewerken aan innerlijke versterking van
den nationaal-socialistischen staat.
Een sterke Duitsche evangelische Kerk, is
reeds bereikt. De zware taak van den inner-
1 ijk en opbouw wacht ons. Daartoe is de me
dewerking noodig van ieder die zich zijn
verantwoordelijkheid bewust is.
De Duitsche regeering heeft een wet tot
voorkoming van erfelijk belaste nakome
lingschap (sterilisatiewet) afgekondigd,
waarmee zij meent uitbreiding van het ge
tal z.g.11. lichamelijk en geestelijk minder
waardigen te kunnen verhoeden. Hieronder
worden verstaan menschen met aangeboren
zwakzinnigheid, schizofrenie, vallende ziek
te, erfelijke bleekzucht, erfelijke blindheid
en doofheid, zware erfelijke lichamelijke
misvorming In zwaar alcoholisme.
Deze wet kan toegepast worden op hen,
dio do toepassing zelf vragen of op hen,
voor wie geneesheer of directeur van een
ziekenhuis dit voorstellen. Onmiddellijke
dwang kan zoo noodig worden toegepast
hij hen, voor wie uitoefening der wet wordt
noodig geacht Alle betrokken personen
moeten het stilzwijgen bewaren.
Een gezondheidsraad is de uitvoerder van
de wet. Geneesheeren kunnen zich tegen
over dien raad niet beroepen op hun ambts
geheim.
Tegelijk met deze wet treedt een speciale
wet in werking, welke de gedwongen uit
voering toepast op voor de samenleving ge
vaarlijke sexueele misdadigers, gelijk in en-
kele Amerikaansche Staten bestaat.
De wet treedt 1 Jan. 1934 in werking.
Volgens het socialistische orgaan „Deut
sche Freiheit" reed Zaterdagavond jl. een
vrachtauto met een vijftiental gewapende
nat. socialisten bij Hoburg de grens van het
Saargobied. Zij hielden aldaar een huiszoe
king, namen drie personen,een communist
en diens vrouw en zoon gevangen en reden
met de gevangenen aar Duitschland terug.
GROOTE RAZZIA
ONDER ONGEWENSCHTE ELEMENTEN
IN DUITSCHLAND
Op bevel van de geheime staatspolitie
werden Dinsdagmiddag om 12 uur in geheel
Pruisen op de auto- en spoorwegen alle per
sonen gefouilleerd en alle wagens doorzocht
De overige Duitsche landsregeeringen had
den zich gelijktijdig bij deze actie aange
sloten, uitgezonderd de politieke politie in
Beieren.
Alle als staatsvijandig verdachte personen
werden ia hechtenis genomen.
Ter doorvoering vaa deze razzia werden
alle politieorganen van het rijk, met inibe-
grip van de hulppolitie, en gedeeltelijk ook
de S. A. en S. S. gealarmeerd. Bij de
doorvoering van bovengenoemde maatrege
len heeft men ervoor gezorgd, dat het ver
keer zoo weinig mogelijk stagnatie onder
vond. Het onderzoek in de treinen is in het
geheele rijk op zijn laatst om 12.40 beëin
digd.
Deze voor de eerste maal doorgevoerde
reuzenrazzia geschiedde om thans met alle
macht aan de communistische actie, welke
overal ia het rijk weer merkbaar werd, een
einde te maken. Steeds nog bewogen zich in
opdracht van staatsvijandige organisaties
koeriers door Duitschland. In het belang van
de algemeeae veiligheid was de razzia daar
in noodzakelijk.
Daar in de laatste maanden een aanzien
lijk aantal automobielen gestolen werd, werd
de opsporing van de gestolen auto's tegelijk
met deze actie verbonden.
De Thuriagsche politie heeft de vrouw en
de dochter.gearresteerd van den naar Praag
gevluchten voormaligen burgemeester van
Langewiesen, Worch, als repressaille-maat-
regel omdat Worch in het buitenland onware
berichten over zijn behandeling in Duitsch
land zou hefbben verspreid.
Twee communisten zijn doodgeschoten bij
een poging om te ontvluchten tijdens hun
transport vaa Landsberg naar de gevange-
is te Vietz.
Te Breslau kon des nachts een plakploeg,
bestaande uit communisten worden gear
resteerd tenvijl zij bezig was met het aan
slaan van plakkaten waarin tot actie tegen
de regeering werd opgewekt. Toen de com
munisten zich ontdekt zagen, maakten zij
van hun vuurwapens gebruik, doch konden
na eenigen tijd gearresteerd worden.
Het bleek een groep voormalige leden der
ontbonden Roode Frontstrijders-organisatie
te zijn, die op verschillende wijze actie tegen
de nieuwe regeering voert. Na onderzoek
kon de politie nog een aantal leden van deze
groep arresteeren alsmede een geheime druk
kerij, waarmee pamfletten tegen de regee
ring werden gedrukt, in beslag nemen.
Men meldt ons uit Washington:
Roosevelt heeft besloten alle onderhande
lingen over de oorlogsschulden te laten
rusten tot 11a de uitvoering van het sanec-
ringsprogram en de stabilisatie der grond-
stoffenprijzen op bevredigende hoogte. In
regeeringskringn wordt verklaard, dat een
definitieve regeling der oorlogsschulden on
mogelijk is in verband met de schommelin
gen van den dollar, daar de mogelijkheid
bestaat, dat verdere wijziging ia den koers
van den dollar een thans gesloten overeen
komst in sterke mate zouden beïnvloeden.
Bij de Virginische eilanden in West-Indië
moet een vaartuig op het wrak van de
„Morida" gestooten zijn. Dit stoomschip is
ia 1911 verongelukt.
Men heeft in het wrak een kast gevonden,
waarin de kroonjmveelen van keizer Maxi-
miliaan van Mexico gevonden zouden zijn.
Keizer Maximiliaan was een broeder van
Keizer Frans Josef van Oostenrijk. Hij liet
zich overhalen keizer van Mexico te worden,
waar hij door den republikeinschen leider,
den Indiaan Juarez werd doodgeschoten.
In het. wrak zou men ook vier millioen
gouddollar hebben gevonden, die den aan
hangers van den vroegeren president van
Mexico, Madeiro, zouden hebben toebehoord.
HET EINDE VAN MOLLISONS VLUCHT
Mollison en zijn echtgenoote, die na eei
vlucht over den Oceaan met hun vliegtuig te
Bridgeport (Connecticut) zijn verongelukt,
zijn met een passagiersvliegtuig te New-York
aangekomen. Do toestand van Mollison, die
vrij ernstig in het gelaat werd gewond, was
bij aankomst te New-York reeds veel beter.
Mollison heeft het plan, om naar Bagdad
te vliegen, laten varen, doch wel denkt hij
per vliegtuig naar Londen terug te' keeren.
GANDHI HEEFT GEHEIME PLANNEN
Uit Bombay wordt gemeld, dat de voorzit
ter van het Indische congres officieel het be
gin der nieuwe campagne tot het weigeren
van de burgerlijke ongehoorzaamheid heeft
afgekondigd- Om hieraan uiting te geven, zal
oa. een hoeveelheid laken uit Lancashire
worden verbrand. De plannen van Gandhi
worden geheim gehouden,, teneinde zijn ge
vangenneming te verhinderen.
Groot aantal arrestaties.
De arrestaties in Spanje in verband met
dezer dagen ontdekte omwentelingsplannen
duren nog steeds voort. De minister-president
verklaarde, dat de beweging uitgaat zoowel
van rechtsche als van linksche extremisten,
die by gelegenheid ook met. de jonge fascis
tisehe beweging samenwerken.
Alleen te Barcelona werden 200 personen
gearresteerd. Voorzoover bekend bedraagt het
aantal gearresteerden in geheel Spanje meer
dan 5000.
EEN TRAGISCHE ONTDEKKING
Toen Andreas Somogyi, na 18 jaar in ge
vangenschap in Mandsjoerije te hebben door
gebracht in zijn Hongaarsch geboortedorp
terugkwam, ontdekte hij: dat hij voor dood
verklaard was; dat zijn naam stond op het
oorlogsgedenkteeken in het dorn; dat zijn
vrouw 10 jaar geleden hertrouwd was; dat
zijn zoon verdwenen was en dat niemand
hem werk wilde gevea.
CHR,-SO* VOLKSDIFNSTKRINGEN
Gemengd Nieuws
TWIST OVER EEN GEIT
DIE IN DOODSLAG EINDIGDE
Te Vlijmen (N.-Br.) ontstond gister op de
flikker twiist ov6r een geit tuesohen J. van
Hieesbeen en een zekeren M. Liebregts. Toen
v. H. een gedt, dlie L. bij zioh had, een treip
gaf, maakte L. ziiitih luier-over zoo kwaad,
dat hij v. H. te lijf ging. Deze trok tijdens
de vechtpartij een mes, waarop een vriend
van Lde mandenmaker L. v. Each, zijn
kameraad te hulp echoot
Op hetzelfde oogerublük kreeg v. E. van
v. H. een diepe snede over den linkeronder
arm. Van E. ging daarop v. H. te lijf. Even
later bleek, dat v. H. een ernstige steek had
ontvangen in den schouder ter hoogte van
den lank erlang. Hij liep hevig bloedend
weg, eendge meters voor zijn woning zakte
hij in elkaar en bloedde dood.
De gemeentepolitie arresteerde de beide
deelnemers aan de vechtpartij.
Na een veithoor liet zij L. gaan. Van E.
evenwel, die er van wordt verdacht den
doodssteek te hebben toegebracht, is in ver
zekerde bewaring genomen.
Nog gisteravond arriveerde het parket
uit Den Bosch, tot hert instellen van een on
derzoek ter plaatse.
De verdacht e Van E. staat ails een oppas
sende jongeman bekend.
Het stoffelijk overschot van v. H., die ge
huwd is en veder vaar drie kindieren, is over
gebracht naar het ziekenhuis te Vlijmen.
ERNSTIG ONGELUK
Te Amsterdam is op de Oosterdokskade
nabij de brug voor de Piet Heinkade een
ernstig^ ongeluk gebeurd. Een man, die bo
ven op 'n hoog met kratten eenden en kippen
opgeladen vrachtauto, van den Valkenweg-
pont kwam, was gezeten, kwam bij het pas-
seeren van het spoorwegviaduct ter plaatse,
in aanraking met de ijzeren onderkant van
het viaduct.
De man werd van den wagen geslingerd en
bleef bewusteloos op straat liggen. Met een
diepe hoofdwonde is hij in hoogst zorgwek-
kenden toestand naar het Binnengasthuis
vervoerd. Het slachtoffer is de 33-jarige J.
Nieboer uit Ermelo,
VROEGE ROGGEBOUW.
De haver- en roggebouw op de Noord-Ve-
luwe is reeds begonnen. Er is reeds rogge
in de bergen ingezameld. Het belooft een
prachtige oogst te zullen worden. Zelden
was de opbrengst zoo groot
BRAND.
Men meldt ons uit N u n s p e e t:
Huize Bosch of Hul, een groot burgerhuis,
gelegen aan het Zwolsche Wegje, en ten
deele bewoond door den tegenwoordigen
eigenaar, den heer W. Vos, en anderdeels
door den heer Hofman, is gistermiddag to
taal afgebrand.
Vrijwel de geheele inboedel ging met het
huis verloren. Pand en inboedels waren
erzekerd.
TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
Men meldt ons uit Groningen:
De 23-jarige D. J. Folkers, wonende te
Wester Nieland reed gistermiddag met zijn
motor onder Wmsum tegen een boom. Hy
ekwam een hersenschudding en is naar h°t
Academisch Ziekenhuis te Groningen over
gebracht, waar hij hedenmorgen is overleden
Van bevriende Duitsche zijde en wel uit
de kringen der evangelisch-gereformeerde
gemeenten vlak over de grens verzocht
men ons een artikel over te nemen uit
het „Sonntagsblatt" van deze gemeenten. Het
is van cle hand van Pastor Staedtke
te Ling en (Oost-Friesland), tot het laatst
lid van den Christelijk-socialen Voiksdiensl
in Duitschland (de zusterpartij van de anti
revolutionaire en Christelijk-historische par
tijen). Wij voldoen aan die verzoek. Onze
vrienden in Duitschland hebben er recht op,
dat wij in deze dagen naar hun luisteren.
Het artikel luidt:
Er mogen onder onze lezers een aantal
zijn, dat met een zekere terughouding de
gebeurtenissen der laatste weken en maan
den meegeleefd heeft. Aan de eene zijde zijn
ze blij en dankbaar, dat zoo veel, dat vóór
een jaar en vroeger nog aanleiding gaf tot
ernstige zorg, zich ten beste heeft gekeerd.
Wat was dat toch voor een tijd, "toen d&
bezigheid der Rijksdagafgevaardigden slechts
daarin bestond, bij de zittingen te schelden
cn wanneer het noodig was ook elkaar af
te ranselen. Toen de communistische horden
het vuur van den burgerkrijg reeds beden
kelijk hadden aangeblazen. Toen in Berlijn
en andere groote steden de misdaad zich on
der de oogen van de politie in vereenigingon
organiseerde. Toen alles, wat christelijk, ze
delijk en vaderlandsch was, door de pers, de
film en het theater gehoond werd, de moeder
van meerdere kinderen met medelijdon werd
nagestaard en de vader van zulk een gezin
als een ouderwetsche, onnoozele hans gold.
Toen de smakelooze filmgezichten van wil
lekeurige tooneelspeelsters of zoogenaamde
schoonheidskoninginnen breede scharen hyp
notiseerden .terwijl de ware vrouwen des
volks met haar door de nood verwrongen
gelaatstrekken en de door werken leelijk
geworden handen in de schaduw stonden.
Dat dit geheel onduitsche en onchristelijke
spook door een oerkrachtige storm wegge
blazen is, vervult vele lezers met vreugde
en dankbaarheid.
Niettegenstaande al het .goede, dat ze er
kennen ,is in hen echter toch Jets, dat ze de
gang der dingen slechts langzaam nn weife
lend doet meemaken. Er is in hen een «"er-
borgen wantrouwen, dat gevoed wordt door
bepaalde gebeurtenissen, vooral echter door
de gedwongen afbraak van werk, dat niet uit
partijvoorliefde of zelfzucht, maar uit natio
nale en christelijko overgave gedaan is. I11
de week, waarover we hier berichten, is niet
de opheffing van het Centrum de partijen-
staat definitief ten grave gedragen. Iedere
partij, die zichzelf ophief of opgeheven werd,
heeft in de couranten weinig aangename In
Memoriams gekregen. Dat geldt eveneens
voor vele vereenigingen en organisaties.
Ook zijn er op het oogenblik veel schreeu
wers en smaders, wier luide drukte de con
clusie toelaat, dat ze daarmee een minder
verheugende vroegere bezigheid in de verge
telheid willen terugdringen. Het is aan geen
twijfel onderhevig, dat de oude partijen sa
men de opgave, het Duitsche volk uit zijn
nood te redden, niet hebben volbracht. Even
zeker is het echter ook, dat zeer velen kracht
en geld en tijd op den ouden weg offerden,
omdat ze geioofden, dat de hun aangepre
zen weg ook de juiste was tot heil van volk
en vaderland. Nu is de revolutie als een
storm over Duitschland gekomen, heeft oude
dingen verworpen en nieuwe geschapen, en
in de stroom des tijds drijft niet slechts het
oude en vermolmde af, maar ook veel dat
goede wil, opoffering en overgave bevat.
Ik herinner me uit mijn schooltijd een ge
schiedenisles. De leeraar wilde ons de betec-
kenis en de moeilijkheid van een zwenking
van een plotselinge richtingverandering van
een heel marcheerend leger in het jaar 1870
duidelijk maken. De leerling van 1911 heeft
daarvan niet veel begrepen, de soldaat in de
wereldoorlog reeds iets meer. Hoe dikwijls
gebeurde liet in de laatste veldtochten, dat
een troepenafdeeling na een lange treinreis
en lang marcheeren aan de een of andere
plaats op het krijgstooneel kwam. Dan be
gon meestal niet het vechten, maar het op
werpen van verschansingen. In zware arbeid
werden 's nachts en ook wel overdag loep
graven getrokken, stellingen gebouwd, berg
plaatsen vervaardigd, en als dan eindelijk de
soldaat het loon van zijn arbeid genieten
wilde, heette het dikwijls: „Alarm, Opbre
ken Marsch!" De legeraanvoerder moest zijn
troepen op een andere plaats gebruiken en
kon er zich niet aan storen, dat de troepen
wel gaarne in de door hen gebouwde stelling
waren gebleven in plaats van op een andere
plaats weer van voren af aan te beginnen.
Men doet het gebeuren van den laatsten
tijd geen recht, wanneer men het van partij
standpunt, naar de maatstaf desgenen, die
toch altijd slechts het beste gedaan en gewild
heeft, beoordeelt. Er zijn vroegere gezichts
punten, staatkundige en strategische noodza
kelijkheden, waaraan individueele belangen
moeten worden opgeofferd. Dat geldt vooral
voor het politieke gebeuren van de tegen
woordige tijd. Het gaat om een zwenking,
een principieele politieke marschwijziging,
welker beteekenis slechts kan vergeleken
worden met de marschverandering der Fran-
sche revolutie van anderhalve eeuw geleden.
Datgene, wat de Fransche revolutie tegen
over het vermolmde en rot geworden absolu
tisme van dien tijd op den troon verhief,
was de gedachte der vrijheid van 't individu,
de losmaking der menschen van alle gods
dienstige en zedelijke banden ,de grond
vesting der democratie, van het economische
liberalisme, van het cosmopolitisme, en van
nog vele andere dingen ,die in de laatste 150
jaar in cultureel, politiek en economisch op-
zich tot uitwerking gekomen zijn. Maar aan
het eind van dit tijdperk stond niet het re
sultaat, niet de hemel op aarde, maar de
catastrofe, de vreeselijke wereldoorlog, de
cultureele en economische chaos der geheele
wereld, die de economische wereldconferentie
te Londen tot nu toe niet heeft kunnen bc-
meesteren. Toen in 1914 de Russen in Oost-
Pruisen invielen, de verantwoordelijke leger
aanvoerders niet bekwaam bleken, gelukte
het alleen door een commandoverwisseling
en een daarmee verbonden verandering van
operaticplan, Duitschland van de. catastrofe
te redden. Zulk een systeem- en comman
doverandering beleven we nu. Er wordt niet
hervormd, niet het bestaande geconserveerd,
verfijnd en verbeterd, neen, het gansche
volksleger wordt met één slag in een nieu
we marschrichting gecommandeerd. Dc
„Führer" heeft een ander strategisch plan
als zijn voorgangers in het. commando. Nu
wordt alarm geblazen in alle legerplaatsen,
het is „opbreken" naar nieuwen strijd en
naar nieuwe doeleinden. Nu heet het afscheid
nemen van de gedurende lange tijd zoo
zorgvuldig uitgebouwde loopgravenstelling
van het partij front, afscheid nemen van de
bomvrije schuilplaatsen, die de afzonderlijke
organisaties, vooral met het oog op de eco
nomische oorlog .zich hebben geschapen.
Dat alles was in den tot nu toe gevoerden
politieken strijd op grond der innerlijke
logika vnn het bestaande systeem noodzake
lijk. In dit systeem steekt, hoewel het nu
principieel wordt verlaten, veel vaderlands
liefde, offervaardigheid en onzelfzuchtige
overgave. En nu heet het op eenmaal:
^Alarm, Opbreken, Marschl"
De jeugd begrijpt dit gebeuren het gemak
kelijkst ,want zij heeft het oude niet meege-
bouwd, maar slechts de zwakheden en nadee-
len ervan ondervonden. De frontsoldaten
marcheeren ook op commando mee. Zij ken
nen de noodzakelijkheid van te moeten prijs
geven en van het offer, wanneer het om
het welzijn van het geheel gaat. Maar er
zijn nog vele anderen, die niet kunnen meo-
marcheeren. Werkelijk diepingrijpende revo
luties komen slechts met tusschenruimten
van eeuwen voor. en een omwenteling treft
diegenen het zwaarst, die in de tot nu toe be
zette stelling, ze mag heeten zoo ze wil, in
christelijken en nationalen zin geloofden het
beste te bedoelen. Niet ieder volksgenoot
kan een politieke strateeg zijn en weten,
dat het front, waarop hij streed, moet wor
den opgegeven. Dezulken bespottelijk te ma
ken, zooals dat nu soms geschiedt, is een
onrecht.
Bij een algemeen alarm cn een algemeene
opmarsch geldt het echter niet alleen, oude
j stellingen te verlaten en datgene op te ge-
j ven .waaraan men gewoon was geraakt,
I maar er moet ook het voor den strijd nood
zakelijke worden meegenomen. In alle revolu
I ties vindt men radicale stroom ingen, die het
1 liefst al het bestaande zouden willen ver-
j woesten, om een nieuwe orde van dingen
naar nieuwe idealen op te bouwen. De radi
cale bolsjewistische revolutie toont de ver
woestende resultaten van zulk doen. De
Duitsche omwenteling voltrekt zich anders.
Het waardevolle en onontbeerlijke van het
verleden word meegenomen en bruikbaar
gemaakt voor de toekomst. In een beteeke-
nisvolle rede voor de Rijksstndhouders heeft
Rijkskanselier Hitier de grondstelling uitge
sproken, dat men ook in liet nieuwe rijk de
1 praktische ervaring op economisch gebied
j niet mag uitschakelen. Afgezette menschen
moeten door betere worden vervangen. Een
dergelijke uitspraak toont, dat naar den wil
van den Führer de nationale revolutie zich
niet gelijk aan een chaotisch natuurgebeu-
I ren heeft te voltrekken, maar dat ze de uit-
I werking zal zijn van een doordacht, doelbe-
j wust plan. Dat in de nieuwe opmarsch het
j christelijk geloof een belangrijk wapen be
hoort te zijn, ja, zelfs zal zijn, vervult ons
christenen met groote vreugde. Ten opzichte
van Christendom en kerk is om deze reden
in de laatste weken veel te doen geweest. Er
zijn vele krachten aan het werk het chris
telijk geloof en de kerk vanuit deze of gene
gezichtshoek gedaante te geven. Moge God ae
Heer ons allen klaarheid en wijsheid geven,
dat we menschelijk en goddelijk willen we
ten te onderscheiden en onze aanwijzingen
voor ons bouwen uitsluitend van daar ha
len, waar ze ons eens voor altijd gegeven
zijn, namelijk in het evangelie van onzen
Heiland Jezus Christus. Laat ons getroost
gelooven ,dat God de heerschappij heeft en
alles wel maakt.
Weerbericht.
BINNENLAND.
BOND VAN CHR. ORANJEVER
IN NEDERLAND
DE ALGEMEENE VERGADERING
Te 's-Giravenzande is de algemeene verga
dering aangevangen van den Bond van Chr.
Oranjevereenigingen Ln Nederland.
's-Gravenzande had zich voor deze ge
beurtenis min of meer in feesttooi gestoken,
ter eere van de talrijke congres-bezoekers.
De vergadering werd omstreeks 11 uur
door den voorzitter der plaatselijke Chr.
Oranjevereenigingen, den heer W. van
Geest Ozn., geopend met een welkomst
woord, waarna de Bondsvoorzitter, Ds. I.
Voorsteegh van Den Haag dankte voor de
vriendelijke ontvangst.
Vervolgens werd een bezoek gebracht aan
de veiling te 's-Gravenzande.
Om ruim 12 uur werden de congressisten
officieel door het gemeentebestuur op het
raadhuis ontvangen.
De Burgemeester, Mr. J. Brunt, sprak
hierbij zijn erkentelijkheid uit voor het be
leggen der Bondsvergadering in zijn ge
meente, en wees in het kort op hetgeen
's-Gravenzande, ook aan natuurschoon, be
vat. De Bondsvoorzitter bracht dank. In
hotel „de Spaansche Vloot" vereenigde
zich daarna aan een gemeenschappelijke
lunch.
Om 2 uur ving in Maranatha de alge
meene vergadering aan. waarin eerst de
jaarverslagen werden behandeld, en be
stuursverkiezing volgde. Aftredend waren
de heeren £)s. C. J. van Pa assen, H.
Bey 1 eve 11 en C. Wilg-v. d. Wal.
Hoogste stand te München 766.5.
Laagste stand te Haparanda 751.2.
Stand vanmorgen halftwaalf 763.8.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. McteoroL
Instituut t<> De Bilt)
Zwakke tot matige Z.O. tot Z.W. wind,
gedeeltelijk bewolkt, droog behoudens vooral
j in den namiddag kans op onweer, nog warm.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Het hooge drukgebied nam in beteekenis
af en ligt thans nog over Z.-Duitschland,
Zwitserland, waar mooi zomerweer heerscht.
Ook over onz eomgeving, Zuid-Engeland en
Frankrijk is het weer nog fraai. De depressie
die over N.-Ierland en Schotland heerschte,
bleef daar bestaan ,doch breidde zich niet
naar onze omgeving uit, zooals aanvankelijk
werd verwacht. Zoodoende versterde het
weer ten onzent niet, doch de kans op
warmte-onweer blijft bestaan en neemt voor
morgen zelfs toe.
Over Scandinavië em Finland bleef do
depressie-toestand aanhouden. Er is daar
vrij veel regen gevallen, vergezeld van on-
weder. De temperaturen zijn daar flink ge
daald. Over ons land veranderde deze nog
weinig, over Frankijk en Duitschland werd
het warmer, zoodat de temperaturen daar
boven normaal zijn.
THERMOHETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 24.4 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN:
27 JULI.
Van 's avonds 9.28 uur tot 'a morgens 4.45 uur
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amsterdamsche tUd)
Heden Vorig Heden Vorig
Schoolnieuws.
HERKEURING NOODZAKELIJK
Men schrijft ons:
Eenigen tijd geleden werd in ons blad
een uitvoerig pleidooi gehouden voor wijzi
ging der bestaande regeling van het inva
liditeitspensioen der rijksambtenaren en on
derwijzers. Deze is beslist onredelijk en on
billijk met name wanneer men ze vergelijkt
met de regeling van het weduwen- en wee-
zenpensioen.
In dit stukje wilden we ons bezig houden
met de kwestie van het invaliditeitspen
sioen en wijzen op een door ons noodzake
lijk geachte verscherping der normen.
Het verkrijgen van invaliditeitspensioen
gaat meestal niet van een leien dakje. Er
staat ons op dit moment een geval voor den
geest van een handwerkondenvijzeres, welke
ten eenenmale niet meer in staat was haar
werk voort te zetten en waarover, ten einde
haar een pensioentje te bezorgen van een
honderd gulden per jaar, heel wat geschre
ven en gewreven moest worden. Twee dok
ters, de inspecteur, het bestuur, het hoofd
der school, moesten er allemaal aan te pas
komen en hun verklaringen geven.
Dit nu is alleszins gerechtvaardigd. Hoe
zeer we ecnerzijds ijveren voor billijkheid
en redelijkheid van het invaliditeitspensioen,
anderzijds willen we met even groote be
slistheid strijden tegen elke begun-
jing in welk opzicht ook. Er
behoort de strengst mogelijke rechtvaardig
heid te bestaan tegenover elk ambtenaar zon
der onderscheid. Er behooren waarborgen
te zijn dat het invaliditeitspensioen alleen
ten goede komt aan hen, die er - recht op
hebben, omdat zij w e r k e 1 ij k invalide
zijn, d.w.z. ongeschikt vpor hun verdere
dienst. Het is noodzakelijk, dat het invali
diteitspensioen ten goede komt, en dat in
zoodanige mate, als billijk is, aan hen, die
werkelijk onbekwaam zijn, verder in het
onderhoud van hun gezin te voorzien.
Deze garantie, we wezen reeds in deze
richting, bestaat in het algemeen wel.
Echter, het is niet voldoende, dat deze
bestaat op het oogenblik, dat het invalidi
teitspensioen wordt aangevraagd en toege
kend, ze behoort er te zijn: gedurende
de heele t ij d, dat het j a a rg e 1 d
wordt uitgek erd. Deze garantie be
staat nie* Daarin moet werden voorzien,
Walshnt
Basei
Breisaeb
3.62 3.76
■0.00 -0.00
2.68 9.75
Rhelnfelden -3.39 -3.45
Kehl
Maxau
Diedeshelm
Mannheim
Mainz
Canp
Ems
Coblens
Trier
Keulen
Rührort
Wesel
Emmerik
Dasseldorf
3.04 3.08
1.10 1.13
2.80 *2.88
0.24 0.19
2.77 2.87
.1.55 -1.64
•1.43 -1.54
2.68 2.76
2.24 9.H3
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl
Terschelling 11.27 23.53
HarlinRen 12.10
Den Helder 9.40 22.25
IJmnlden 5.46 18.09
H.v. Holland 4.57 17.28
Scheveningen 5.07 17.
27 Juli
2.08 14.11 Hellevoetslnls 5.45 18.08
Willemstad 6.44 19.00
Brouwersh. 4.57 17.20
Zlerlkzee 5.37 17.44
Wemeldlngt 5.58 18.12
Vlisslngen 4.06 16.16
Rotterdam 7.07 19.L7
n.l. door periodieke herkeuring verplicht te
stellen. En deze herkeuring, bijv. om de
twee jaar, moet plaats vinden door telkens
andere regeeringsdoktoren.
Het pensioen wordt toegekend, omdat op
het oogenblik der keuring de afgekeurde,
ongeschikt is voor zijn werk.
Is het nu echter heelemaal onmogelijk, dat'
na verloop van een paar jaren zoodanige
verbetering in de gezondheidstoestand van
den invalide komt, dat hij wèl weer in
staat geacht moet worden, zijn werk te her-
vatten? Niet elke ziekte is toch even erg en
ongeneeslijk? Ik stel me bijv. voor, dat er 'n
onderwijzer is van bijv. vijf en veertig jaar,
die hardhoorend is. Van „doofheid" behoeft
dan nog niet altijd sprake te zijn. Het is
wat lastig natuurlijk voor de klasse, We
kunnen ons begrijpen, dat bij zulk een on
derwijzer wel eens de wensch opkomt, meti
invaliditeitspensioen te gaan. Vooral, wan
neer hij cp aadere wijze zijn tijd ook nog
heel wel productief kan maken.
Het is echter best mogelijk, dat tnet eenige
tijd de hardhoorendheid vermindert of ver-
dwijnt en daarmee dus de grond van het'
jaargeld ophoudt te bestaan. Ieder gevoelt
het toch als een vanzelfsprekendheid, dat op
het moment, dat blijkt: er bestaat geen
invaliditeit meer, ook het inv a-
liditeitspensioen behoort te
eindigen.
Waar echter de mogelijkheid aiet denk*
beeldig is, dat de gepensionneerde de bef:
staa.nde toestand heel ideaal vindt vodf
zichzelf (men depke maar eens even aan aj
wachtgelders-misère!moet er een wette
lijke mogelijkheid zijn aan het onrechtma
tig getrokken pensioen een eind te maken en
den betrokkene voor de keus te plaatsen:
opnieuw een betrekking te aaavaarden of
verlies van zijn invaliditeitspensioen.
De vraag, of de bestaande regeling door
zekere lieden gebruikt wordt op een wijze,
welke gevoegelijk met misbruik identiek
genoemd kan worden, blijve hier natuurlijk
buiten beschouwing. Het gaat hier alleen en
uitsluitend over de noodzakelijkheid: d e
et zelf moet alle mogelijkheid
tot een moreel ontoelaatbaar
parasiteeren op een fonds, dat
bedoeling en bestemming
eft alleen werkelijke invali
den te helpen, bij de grond afsnij.
den.
Er zij nnog altijd te veel werkelijke inva
liden, welke met een ontoereikende uitkee-
ring genoegen moeten nemen, dan dat het
geduld mag worden, dat niet-werkelijke in
validen of niet-meer-werkelijke invaliden,
.an het moeizaam bijeengebrachte geld mooi
weer zouden spelen.
Dringend zouden we daarom de wensche-
lijkheid naar voren willen brengen, herkeu
ring der invaliditeitsgepensionneerden om
de twee jaar door telkens andere genees
heeren verplichtend te stellen. Werkelijk
behoeftigen worden door deze verplichting
aiet getroffen, de Pensioenraad heeft alleen
een middel om mogelijk misbruik tegen te
gaan.
