HH
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
?HAZEMEIJER
Het P. T. T.-nummer is gedrukt op papier van
P.T.T.NUMMER
JULI 1 933
beschermd
Schakelmateriaal
VOOR
FABRIEKEN, WERKPLAATSEN
EN GROOTE GEBOUWEN
GEMAKKELIJKE MONTAGE
GROOTE HOEVEELHEDEN
BOUWSTEENEN VOOR HET
BATTERIJSYSTEEM
GROOTE AANSLUITRUIMTE
AMSTERDAM HENGELO ROTTERDAM
AMSTEL 144 TOSTBUS 23 Boompjes 11-16
Tel. 35862-35962 Tel. 1001 Tel. 22440
De eerste taak was de groote plaatsen aan to
sluiten, daarna volgde het maken van aftakkingen
ciaar liet platteland. In een volgend stad.urn zien
wij een groote behoefte aan telefoongeleidingen
tusschen de handelscentra Amsterdam en Rotter
dam onderling en de verbinding van die steden
met de uit een oogpunt van verkeer en ligging be
langrijkste plaatsen.
Met de toeneming van het telefoonverkeer, rc-
geknalig '.'O en meer per jaar bedragende)
deden de belangen van industrie, handel of land
bouw d" behoefte aan rechtstfeeksche telefoonver
bindingen van het eene gedeelte van het land
niet het andere ontstaan en rees voorts de afwik
keling \an het verkeer tusschen streken, welke op
grond van den omvang van het verkeer nog niet
voor rerhtstreeksche verbinding in aamm rking
kwamen, niet 1» ter op kleinere centra, dan Am
sterdam en Rotterdam geconcentreerd kon wor
den. omdat in een kit in bestek dit verkeer gemak
kelijker en regelmatiger afgewerkt kan worden.
Dit zou tevens li t voordeel bieden, dat dan de ge
leidingen naar de groote kantoren, zooveel moge
lijk van transitv rkeer ontlast, meer vrij kwamen
voor «Ie afwikkel,ng van het eigen verkeer van
en met die handelscentra.
Een en ander leidde tot de aanvaarding van
liet beginsel, dat liet verkeer het snelst en met
den geringsten arbeid wordt afgewikkeld, als hot
zooveel mogelijk rechtstreeks wordt gevoerd en
dal waar de omvang van het verkeer niet den
aanleg van nchtstrecksche verbinding wettigt, het
trunsit-verkeer over een zoo gering mogelijk aan
tal tusschcnkantoren moet loopen.
INTERNATIONALE TELEFOQNGELEIDINGEN
Nederland heeft met zijn deelneming aan het
internationale telefoonverkeer steeds een vooraan
staande plaats ingenomen. Met inachtneming van
de noodige voonzichtigheid werd zonder aarzeling
besloten tot voorziening in zich duidelijk aftee-
kenende behoeften, ook al waren deze niet steeds
dadelijk van grooten omvang.
Zoo werd op 1 November 1895 de tolcfoonge-
meensohap niet België en op 5 October 1S9G die
met Duitschland geopend, niettegenstaande het
interlocale telefoonnet toen nog slechts bestond
uit -JU geleidingen, aansluitende 18 plaatsen. Aan
vankelijk wa> het buitenlandsche telefoonverkeer
De FERY-CARBONE ACCUMULATOREN,
vervaardigd door de N.V. LE CARBONE,
bezitten de voortreffelijke eigenschap
geen zelfontlading
tc hebben
Vraagt inlichtingen aan den Importeur:
G. REZELMAN 41/42 De Ruyterkade
AMSTERDAM (C.)
niet groot. In 1898 bedroeg dit 15.574 gesprekken,
doch liet nam snel in omvang toe.
In 190U was het verkeer reeds verdubbeld, in
1910 liep het op tot 411.926. Na de inzinking in de
oorlogsjaren steeg dit weder tot 758.558 ln 1920
en in 1992 tot 2.125.646 gesprekken.
De verkcerstoeneming sinds 1922 wordt ver
klaard, doordat in snel tempo het eene land na
het andere tot de telefoongemeenschap met Neder
land toetrad, zoodat men thans met alle Europee-
sclie landen, uitgezonderd Albanië kan telefonce-
ren.
Een vlotte verkeersafwikkeling werd bevorderd
doordat in samenwerking met de betrokken lan
den liet aantal internationale tele'oongeleidiiigcn
werd uitgebreid van 8 in 1900 tot 34 in 1910. In
1922 beschikte Nederland over 79 geleidingen nuar
het buitenland en op 1 Januari 1933 over 203,
waarvan 46 naur België, 112 naar Duitschland, 17
naar Engeland, 12 naar Frankrijk, 7 naai' Zwit
serland. De langste telefoonverbinding is van Am
sterdam naar Budapest, welke dient voor het
verkeer met Oost Europa.
De geleidingen naar B?rlijn, Londpn en Parijs
worden tevens gcbru.kt om de Nederlaiulsi-he gc-
abonneerden in radio telefonische verbinding tc
brengen nu t Noord- en Zuid Amerika, Britsch
Indië, Palestina, Fransch Indo China. Siam, Zuid
Afrika, Australië, de Hawaï-cilanden, Marokko.
Ten einde tc verkrijgen dat de gesprekken met
het buitenland vlug worden tot stand gebracht en
aan de geabonneerden een goede geluidover
komst wordt geboden zijn in overleg met de be
trokken landen regelingen voor de afwikkeling
van het telefoonverkee! vastgesteld, welke door-
loupend op de hoogte van den tijd worden ge
houden.
GELEGENHEID TOT TELEFONEEREN IN SLUI
TINGSTIJD VAN DE KLEINERE TELEFOON
NETTEN EN WAT DAARMEDE SAMENHANGT
Hoe meer men het nut van de telefoon ging
inzien, des te meer voelde men er behoefte aan
ook buiten de voor kleinere plaatsen geldende
beperkte openstellingsuren van het telefoonnet te
kunnen telefonceren.
Ei ontstond daardoor eeci drang naar uitbrei
ding van de diensturen der telefoonnetten, zoodat
naar een middel moest worden omgezien, dat aan
lien, die met den vastgestelden diensttijd der
telefoonnetten niet konden volstaan, bevrediging
van hun verlangen naar ruimere spreekgelegen-
heici schonk.
Dit middel was de interlocale doorverbinding.
Voor zooveel de gemeenschapsmiddelen gulks toe
laten en zonder den een boven den ander te be-
voordeelen wordt een telefonisch aangesloten
perceel van dengeen, die in sluitingstijd wil spre
ken. bij elke sluiting van het telefoonkantoor
doorverbonden naar een verder golegeci kantoor
met ruimere liefst onafgebroken openstelling.
Droeg de eerste doorverb.nding, welke in 1908
tusschen Amersfoort en liet ccntraalbureel van
het locale telefoonnet te Utrecht tot stand kwam
om in geval van brand tc kunnen verzoeken om
den druk op de waterleiding te verhoogen, liet
karakter van veiligheidsmaatregel, van meer par
ticulier belang waren de in datzelfde jaar tot
stand gebrachte doorverbindingen van de veilings-
vereenigingen te Berkel en Rodenrijs met Rotter
dam in sluitingstijd vun het telefoonkantoor te
Berkel (Z. H.).
Spoedig daarna werd op overeenkomstige wijze
aan fabrieken, scheepstimmerwerven en derge
lijke ruimere spreekgelegcnhcid geboden.
Zoo steeg het aantal doorverbindingen van 3
in 1908 tot 130 in 1918. In 1926 liep het aantal
op tot 1100 en op 1 Januari 1933 bestonden er
4203 van die faciliteiten.
Zoo heeft de telefoon zich niet alleen ontwik
keld tot een onmisbaar instituut voop handel en
inuustrie en een vlug werkend middel tot overleg
in familiezaken, huishoudelijke aangelegenheden,
enz., doch zij draagt ook bij tot de bevordering
van de veiligheid van het platteland en speelt
voorts een belangrijke rol bij de verzorging van
ernstige zieken en van door een ongeval zwaar
getroffenen in klcinp plaatsen, een verzorging,
welke door al wat in de afgeloopen jaren is tot
stand gebracht kunnen worden, niet behoeft
achter te staan hij die van de zieken en gewon
den in de groote steden.
Afgescheiden van die regelingen worden dage-
lijk.- in izeer vele plaatsen van ons land de woon
huizen der doctoren, die zijn aangesloten aan
telefoonnetten met een beperkten openstellings-
tiju in onafgebroken telefonische gemeenschap
gebracht met centra, waar de telefoon dag cn
nacht bediend wordt. Daarmede wordt bereikt,
dal de medicus in de kleinste plaats van ons
land in gevallen van ernstige ziekte hij nacht,
ook van huis uit de hulp van specialisten kan
inroepen, terwijl ingeval operatief ingrijpen gebo
den is, hem dc middelen ten dienste staan om
voor het transport en voor do opneming in een
ziekenhuis van zijn patiënt of van hen, die
zwaar lichamelijk letsel hebben bekomen, de
noodige maatregelen te treffen
Bovendien hoeft liet Staatsbedrijf der P.T.T.
een regeling getroffen, welke gelegenheid voor
hef publick (zoowel voor inwoners als voor door
trekkende)!) biedt in bijna elke plaats van ons
land, hoe klein ook, i:i den sluitingstijd van het
telefoonnet te telefonceren met binnen- en huiten-
land. Er is n.l. in elke plaats gezocht naar een
telefonisch aangesloten perceel, waar steeds
iemand aanwezig en bereid is om aan het publiek
toegang tot de telefoon te vcileencn.
De hierbedoelde regeling, welker totstandbren
ging heel wat overleg vorderde, is bijna voor
het geheele land ingevoerd kunnen worden. In
een klein aantal plaatsen is het nog niet mogen
gelukken het gevvenschte tc bereiken, niettegen
staande bet voordeel voor den betrokkene, dat hij
geheel wordt vrij gesteld van het jaarlijks te
betalen doorverhindingsrecht, en hij van den aan
vrager van een interlocaal of internationaal ge
sprek een extravergoeding mag vragen van 0 10
per gesprek overdag en 0.20 per gesprek des
nachts hoven de gesprekkosten.
Dc plannen van de leiding van het Staats
bedrijf der P.T.T. om in Nederland het telefoon
verkeer, ook interlocaal, zooveel mogelijk te auto-
matisecren, zullen de aanwijzing van perceelon,
waar het publiek steeds kan telefonceren, van
nog meer waarde maken. Alsdan toch zal men
overal een ieder, die aangesloten is. kunnen be
reiken door het draaien van de kiesschijf.
Meer en meer maakte de techniek het moge
lijk aan allerlei wenschen en behoeften tegemoet
te komen.
MODERNE
HUISTELEFOON, ELECTRISCHE KLOKKEN-,
LICHTSIGNAAL-, BEVEILIGINGSINSTALLATIES e.d.
in de meest geperlectionneerde uitvoering en aanpassend aan elk bedrijf,
in HUUR, zonder eenige bijdrage in de kosten, met VRIJWARING van alle
onderhoudskosten en onder ABSOLUTE GARANTIE VOOR EEN ONBERISPELIJKE
FUNCTION NEE RING
Vraagt adviezen en kostenberekeningen bij de
N.V. NEDERLANDSCHE HUISTELEFOON MIJ. 's-GRAVENHAGE
Bijkantoren en Storingenbureaux:>
AMSTERDAM, ROTTERDAM, ARNHEM, GRONINGEN, LEEUWARDEN, TILBURG, ALMELO, HAARLEM, UTRECHT
24
P.T.T.NUMMER
JULI 1 S33
derne postchèque- en giroverkeer. Elders in dit
blad rial de lezer hierover meer vinden, doch on
derstaande stat.stische gegevens zullen U duide
lijk maken, hoe het postwissolverkeer sedert de
invoering van den girodienst is teruggeloopen.
Jaar
10.209.036
9.599.400
8.954.244
7.120.019
5.846.223
6.153.718
9.314.378
6.1 48.187
5.677.S73
5.517.673
5.470.831
5.330.177
5.271.535
5.152.113
f 204.317.817
197.139.938
171.099.659
163.153.443
124.326.714
116.720.851
232.2
2.293
133.766.664
120.360.696
110.705.030
108.987.627
107,100.331
102.035.952
92,166.462
1918
1919
1920
1921
1920
1927
1928
1929
1930
1931
Moet nu uit het vorenstaande worden afgeleid,
dat de postwissels hebben afgedaan? Volstrekt
niet. In de eerste plaats wijst het staatje reeds
uit, dat de teruggang in de laatste jaren nog
slechts van geringe betcekenis is, ondanks liet
feit dat de postcheque- en girodienst voortdurend
met reuze-schreden vooruitgaat.
Verder is de postwissel ook voor het in
ternationaal verkeer nog van belang. In dat ver
keer waar dc girodienst minder mogelijkheden
biedt dan in het binnenland, kennen wc alleen
maar de overschrijvingen tusschen twee postre
keningen, dus geen stortingen op de postrekeningen
en geen betalingen door middel van postchèques.
Bovendien zijn de landen waarmede het giro-
verkeer is geopend kleiner in getal dan die waar
mede het postwisselverkeer wordt onderhouden.
Van de overige tot de geld post beboerende
diensten moet in de eerste plaats worden genoemd
dc dienst der invordering van gelden op kwitan-
tiën, wissels, en ander handelspapier. Met de min
zaamheden binnen het terrein van haar bemoei
ingen betrokken. Evenmin als bij den pakket post
dienst is hier een beschermende monopoliebepa
ling. Wil de postdienst aan dc concurrentie, die
ook op dit gebied bestaat met succes het hoofd
bieden en de ingenomen plaats behouden, dan
staan daartoe Teen ndere wegen open, dan de
vaststelling van zoo lang mogelijke tarieven en
het verleenen van faciliteiten aan gebruikers, die
daarvoor in aanmerking komen. Dat de bedrijfs
leiding bij voortduring in deze richting werk
zaam is en steeds gaarne bereid is om aan gebrui
kers van eenige betcekenis die speciale verlan-
gens hebben, zooveel mogelijk tegemoet te komen,
behoeft nauwelijks te worden gezegd. Wat het
tarief betreft moge worden volstaan niet de op
merking, dat evenals bij de postpakketten de
posterijen door haar tot in de verste uithoeken
van liet platteland vertakte organisatie in staat
zijn dc invordering in het geheele land tegen een
uniform tarief te doen geschieden, waarmede on
getwijfeld het algemeen belang is gehaat. Uit dit
oogpunt beschouwd is een beroep op de volle me
dewerking van het publiek in (leze ook voor het
F. T. T. bedrijf moeilijke tijden, zeker niet mis
plaatst.
andere
Geen organisme is zoo geëigend voor het doel
treffend en economisch verrichten van neven-
diensten als de posterijen, het vorkeersinstituut,
dat over het geheele land zijn vertakkingen heeft.
Niet alleen zijn in ons land bij elkaar genomen
ruim 2000 postkantoren, bijkantoren, hulpkanto
ren, postagentschappen en poststations gevestigd,
maar in de buitenwijken kunnen ook tal van post
zaken met de bestellers, die daar de brieven en
andere stukken bestellen aan de huizen van de
bewoners worden afgehandeld. Deze hestellers
verrichten gedurende hun besteldienst nog zooveel
andere postzaken, dat men hen wel eens als „wan
delende postkantoren" betitelt. Onder meer ver
knopen zij postzegels, zijn belast met de aanne
ming ter vemendirig van aangoteokende stukken,
van postwissels, stortingen op postrekeningen, in
lagen in de Rijkspostspaarbank, stortingen voorde
Rijksverzekeringbank, belastingbetalingen, enz.
Ook nemen zij gewone correspondentie, die het
publiek ter verzending gereed heeft mede, mits
natuurlijk niet bij te groote hoeveelheden. Men
ziet dus dat de bewoners van het platteland in
tal van gevallen zich de moeite van een gang
naar de naastbijzijndc postinrichting kunnen be
sparen.
Deze bestellers zijn ook belast met het uitbe
talen aan de woningen van belanghebbenden in
de buitenwijken van postwissels- en spaarbank-
Mechanisch transport van postzakken tc Amsterdam (expeditiebureel Centraalstation
gelden, van postchèques, schadeloostellingen door
de Rijksverzekeringsbank toegekend en van Inva-
liditeits- cn Ouderdomsrente.
Het behoeft dan ook geen verwondering te wek
ken, dat bij een groot uantal Staatsbemoeiingen
van de tusschen komst van den postdienst wordt
gebruik gemaakt. Deze nevenwerkzaamheden eijn
bij het publiek niet alle even bekend. Zoo bestaat
er samenwerking met de Postspaarbank in Neder-
landsch-Indië, niet de Koloniale Postspaarbanken
in Suriname en van Curaqao en met de Belgische
Algemeene Spaar- cn Pensioenkas, waardoor de
mogelijkheid is geopend om gelden ingelegd in
de Rijksspostspaarbank te doen overdragen in
een der andere hiergenoemde Spaarbankinrich
tingen of omgekeerd.
Minder bekend is het wellicht, dat de invorde
ring van leges, zegel- en registratierechten, waar
mede bepaalde stukken afkomstig van de Depar
tementen of andere Colleges tot het algemeen
Bestuur behoorende zijn bezwaard, eveneens door
den Postdienst hij de uitreiking dier stukken
plaats vindt.
Van betcekenis en gemakkelijk voor het publiek
is het, dat de postdienst tusschenkomst verleent
voor de aanvragen om abonnementen o! losse
nummers van de uitgaven der Algemeene Lands
drukkerij, voor de uitreiking van deze stukken
aan belanghebbenden en de invordering van de
verschuldigde bedragen.
De kantoren der Posterijen, verkoopen beurs-
belasting-, overige pink-, statistiek- en rentezegels
en rijvvieimerken; zij zijn voorts belast met de
inname en uitgifte van pasmunt en hot aannemen
van belastingbetaling:n. Ten slotte zijn nog een
groot aantal kantoren aangewezen als sub-ont
vangkantoor der accijnzen.
Internationaal postverkeer
Dc toestand op nationaal en internationaal
postgebied was nog geen zestig jaar geleden, zoo
geheel verschillend van dien, welken wij thans
kennen. Geen eenvoudige tarieven, geen snelheid
en zekerheid in het verkeer, doch een weinig ont
wikkeld postwezen met een duur en ingewikkeld
taricfstelsel, waarbij nog kwam een uiterst ge
compliceerde afrekening van de bedragen die
voor het vervoer van brieven en andere stukken
werden geheven.
Het begin van do gezonde ontwikkeling van
het internationaal postverkeer dateert van 1S74,
het jaar waarin de Postunie word opgericht cn
waarvan Nederland van het begin af lid is.
Dc stichting van de Postunie roept de herinne
ring wakker aan den bekenden Duitschen Genc-
raalpostmeister Von Stephan, aan wien deze
zoo belangrijke hervorming van het internationaal
postwezen, in feite te danken is. Met het ontstaan
van de Postunie, die aanvankelijk slechts 22 lau
den omvatte, werd een periode van snelle ont
wikkeling van den internationalen postdienst in
geluid. Tal van landen zijn in den loop der jaren
tot de Unie toegetreden; nieuwe diensten zijn
door de achtereenvolgens gehouden congressen,
waar de gevolmachtigden der aangesloten landen
bijeenkwamen, geregeld. De Algemeene Postver-
eeniging is in een halve eeuw gegroeid tot een
machtige organisatie, waarin practiseh gesproken
alle landen der aarde zijn vereenigd en welke
evenals de Telegraaf- cn Telefoonunie door geen
vcreeniging op ander gebied wordt geëvenaard.
Door de oprichting van de Postunie zijn een
aantal beginselen verwezenlijkt, die een hechten
grondslag vormen voor een aan de voortschrij
dende behoeften beantwoordend postverkeer. Deze
beginselen kunnen als volgt worden samengevat:
a vrijheid van transit, waaronder moet worden
verstaan dc verplichting van elk tot de Postunie
toegetreden land om de poststukken, welke door
een ander land worden uitgeleverd, naar hun be
stemming door te zenden met de snelste middelen
van verkeer, die worden gebezigd voor het ver-
voor van poststukken afkomstig uit het eigen
land;
Het vlier/tuig, tgpe F XXXVI, dat door dc K.L.M.
in gebruik zal worden grimmen (max. snelheid
27(J K.M., kruissnelheid 225 K.M.J.
h. eenvormige tarieven waardoor, zij het dan
ook geleidelijk, een einde werd gemaakt aan den
zeer ongevvenschten toestand die op dit punt voor
heen bestond;
c. schrapping van het vóór 1874 geldende ge
bruik, dat de.bij afwending geheven porten wor
den verdeeld tusschen do landen die hij hel ver
voer van de poststukken hun tusschenknmst ver
leenden.
liet bestek van dit artikel laat niet toe om op
elk van deze voor het wereldpostverkter toch wel
zeer belangrijke kwesties, dieper in te gaan.
Slechts een enkel woord nog over hot laatste van
do hiervoren genoemde punten, waarover blijkens
de opgedane ervaring al vaak vragen door bui
tenstaanders zijn gesteld.
In tegenstelling met het hinncnlnndsch ver
keer, waar de afstempeling, liet vervoer en de
bezorging van poststukken geschiedt, door een en
denzelfden postdienst, die ook liet porto heeft ge
lieven, komen hij de behandeling van do in liet
internationaal verkeer verzonden correspondentie