Kerknieuws.
DAMRU BRIEK
DONDERDAG 15 JUNI 1933
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Den Haag-West (5de pred.
pi.), Mr. G. M. den Hartogh te Hazerswoude
en C. J. Sikkel te Amsterdam-Zuid.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: N aar Oud-Schoonebeek
(toez.), cand. H. J. F. Wesseldijk te Willems
oord (O.). Naar Dorkwerd (toez.), A. Blink
Kramer te Saaksum (Gron.). Naar Exmorra
(toez.), cand. A. Groot, hulppred. te IJmuiden-
Oost.
EVANG. LUTH. KERK
Aangenomen: Naar Edam, prop. C. H.
Brandt te Amsterdam.
Bedankt: Voor Harlingen, prop. C. H.
Brandt te Amsterdam.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
De heer S. E r i n g a, Molenstraat 29 te
Leeuwarden, Theol. cand. aan de Vrije Univer
siteit te Amsterdam, is door de Classis Leeu
warden der Geref. Kerken praeparatoir geëxa
mineerd en beroepbaar verklaard. Hij is be
reid des Zondags de Geref. Kerken te dienen
en een eventueel beroep direct in overweging
to nemen
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Cand. A. C. van Nood, thans hulppredi
ker te Arnhem, is door de Classis Amsterdam
der Geref. Kerken peremptoir geëxamineerd
en toegelaten tot de bediening des Woords
der Sacramenten. Zijn intrede als predikant te
Ouderkerk a. d. Amstel is bepaald op Zondag
6 Augustus a.s., na bevestiging door zijn va
der, Ds. C. A. van Nood, van Vorden. Het af
scheid als hulpprediker van Arnhem heeft
plaats op Zondag 25 Juni a.s.
Cand. G. Ph. Scheers te Utrecnt
hoopt op Zondag 9 Juli a.s. intrede te doen als
predikant by de Ned Hervormde Gemeente te
Kolderveen, na des voormiddags bevestigd te
zyn door Ds. J. H. Grolle, van Utrecht.
Ds. Tj. PETERSEN
Naar wy vernemen, zal Ds. Tj. Petersen,
predikant der Geref. Kerk te Boskoop, mor
gen, Vrydag, voor herstel van gezondheid voor
eenige maanden naar elders vertrekken.
ALG. SYNODE DER NED. HERV. KERK.
Op Woensdagavond 19 Juli a.s. wordt in
de Kloosterkerk te Den Haag weder de
gebruikelijke bidstond gehouden, welke
voorafgaat aan de gewone jaarlijksche ver
gaderingen van de Algemeene Synode der
Ned. Hervormde Kerk. Als sprekers hopen
op te treden Prof. Dr. A. M. Brouwer, van
Utrecht, en Prof. Dr. F. W. A. Korff te Lei
den.
SYNODE EVAN&.-LUTH. KERK
2de zitting. De heer Dudok van Heel
rapporteerde over de moeilijkheden die de
Gemeente te Heerlen ondervond, ten gevolge
van Duitschen invloed. g
Ter sprake kwam, naar het „Handelsblad"
meldt, de mogelijke hereeniging met het
Hersteld Evang. Luth. Kerkgenootschap,
naar aanleiding van een van deze zijde in
gekomen verzoek tot benoeming van een
kleine commissie tot gemeenschappelijk
overleg ten deze. Prof. Van Bakel wenschte
een hartelijk woord van aanbeveling voor
deze zaak te spreken. Uit het schrijven
blijkt een oprechte wil tot hereeniging.
„Laat ons van otnzen kant, daar wij toch
alle Luthersch zijn, van datzelfde willen ge
tuigen. Velen stemmen met die woorden in,
hoewel in de bespreking toch wel naar vo
ren komt, dat men hoopt nu ook eens ver
der te komen dan goede wenschen, nu con
crete resultaten, in positieven of in negatie
ven zin, te bereiken. De Synodale Commis
sie werd gemachtigd een Commissie, die dit
zal nastreven, samen te stellen.
Prof. van Bakel bracht prae-advies uit
over de voorstellen betreffende de reglemen
ten tot toelating tot het predikambt Hij
adviseerde de voorstellen, die beoogen een
scheiding te brengen tusschen het propo
nentsexamen en de .toelating tot het predik
ambt, waarbij het examen ook voor niet-
Lutherschen zou open komen tie staan, aan
te nemen. Prof. Loosjes sluit zich hierbij
aan, al ware het hem liever geweest dat die
openstelling alleen den Hersteld-Luther-
schen ten goede kwam. Wel blijkt het dat
meex'deren dit gevoelen deelen, doch om niet
terug te komen op vroeger gehouden be
sprekingen en in afwachting van het resul
taat der zoo jluist ingestelde commissie in
zake hereeniging, nam de vergadering het
voorstel der Synodale Commissie aan.
Ds. Snijder bracht nu rapport uit inzake
de voorstellen tot weder verplicht stellen
Van den Doop. Het blijkt, dat 22 Kerkera
den hun inzicht ten deze hebben kenbaar
gemaakt, waarvan 17 de verplichtstelling
begeeren, 5 deze niet wenschen, terwijl ook
de minderheid der Commissie van rapport
dit voorstel niet kan toejuichen. Uit de toe
lichting van een en ander, en uit de be
spreking die hierop volgden, kwam duide
lijk naar voren dat zoowel voor- als tegen
standers van dit voorstel den Doop, hetzij
als eigenlijk sacrament, hetzij als inwij
dingssymbool, hoog in waarde schatten en
willen houden. De meeningen verschillen
over de vraag of het ook gewenscht is den
Doop als een wettelijk verplicht iets in de
reglementen vast te leggen. Bij meerder
heid van stemmen werd ten slotte tot dit
Jaatste besloten.
De Voorzitter bracht nu in bespreking een
ingekomen verzoek om een specialen Zon
dag aan te wijzen, waarop in de Kerken
zal gesproken worden over de Zendingstatak
der Christenen tegenover Israël. Verschel
den leden betoogden, dat gezien de behan
deling die de Joden in dezen tijd van een
naburig Christenvolk ondervinden, het nü
veeleer de tijd is om diep beschaamd, dat
zulke dingen bij en van Christenen mogelijk
zijn, de hand in eigen boezem te steken en
een krachtige inwendige zending in eigen
Christelijke kringen te betrachten, opdat
een andere geest dan die in deze droeve
dingen naar voren trad, onder ons. moge
heerschen. In deze lijn besloot de Synode
op dit verzoek te reageeren.
GODSDIENSTONDERWIJS
Door het Class. Bestuur van Rotterdam werd
de akte van Godsdienstonderwijzer in de Ned.
Hervormde Kerk uitgereikt aan den heer L.
Kievit, Meijendaal 92 (Tuindorp Vreewyk) te
Rotterdam. (Verb. ber.).
„JACHIN".
Te Zeist, in „Boschlust", zal, naar we
reeds meldden, Woensdag 19 Juli de 59ste
Jaarvergadering van de Geref. Zondags
school vereeniging „Jachin" worden gehou-
Aan den vooravond is er een bidstond in
de Noorderkerk, te leiden door Ds. D. van
Dijk, van Groningen, waarop een bej
tingssamenkomst in „jBoschlust" volgt.
Woensdagmorgen vangt, onder presidium
van Prof. Dr. F. W. Grosheide, die een ope
ningstoespraak zal houden, de afdoening
van de huishoudelijke zaken aan. Daarna
de heer A. R. Koster, van Zwammer-
dam, behandelen het onderwerp: „Orde en
tucht op de Zondagsschool" aan de hand
van de volgende punten:
1. Daar volgens Gods Woord alle dingen
met orde dienen te geschieden, moet ook op
de Z. S. de noodige orde worden gehand-
Si. Deze orde moet heerschen gedurende
den geheelen schooltijd en zich openbaren
in alle gedragingen van onderwijzers en
kinderen.
Daar „voorkomen beter is dan gene
zen", dient de onderwijzer er voor te wa
ken, dat alles, wat de orde kan verstoren,
achterwege blijft
Bij het overhooren van den tekst en
het psalmvers, bij het zingen van liederen,
bovenal bij de vertelling, moet de onder
wijzer de aandacht der leerlingen gespan
nen houden.
Voor de handhaving der orde is tucht
noodig. Onder „tucht" verstaan we alles,
wat het kind „trekt" tot het goede, dus zoo-
wel belooning als straf.
Zelftucht is een eerste vereischte in
den onderwijzer, omdat: a. daardoor zijn
woord meer invloed kan hebben; b. hij
daardoor eigen tekortkomingen opmerkt;
c. hij daardoor gedrongen wordt tot het
gebed.
7. Liefde tot het kind moet in de tucht
altijd op te merken zijn, maar deze liefde
mag niet ontaarden in slapheid.
8. Goede tuchtoefening vereischt, dat de
onderwijzer zijn leerlingen voldoende kent.
9. De beste tuchtmiddelen zijn het
Woord Gods en het gebed.
In de middagvergadering zal Dr. C. Bou-
ma, van Den Haag. spreken over: „Heden-
jsche Zondagsviering en haar beteek e-
<nis voor de
Schoolnieuws.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
De heer E. J. Bruins, assistent voor het
Handteekenen in de afdeeling van de Alge
meene Wetenschappen van de Technische Hoo-
geschool te Delft, heeft na een 35-jarige werk
zaamheid aan de Hoogeschool, Woensdagmid
dag als zoodanig afscheid genomen. De heer
Bruins, vergezeld van zijn echtgenoote, werd
in de Prinsenkamer der Hoogeschool achter
eenvolgens toegesproken en bedankt door den
President van het Curatorium, Ir. J. F. de
Vogel, den Rector-magnificus Ir. J. A. Grut-
terink, Prof. A. F. Gips, oud-hoogleeraar m
het Handteekenen en de geschiedenis der Schil
der- en Beeldhouwkunst, Prof. Huib Luns, den
opvolger van Prof. Gips, een der assistenten
namens de jongere generatie cn den heer Lus-
sanet als afgevaardigde der bouwkundige stu
denten. Namens een comité bood Prof. Huib
Luns den scheidenden lector een geschenk en
een couvert met inhoud aan. Een album met
de namen der gevers vergezelde het geschenk.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Het Curatorium van de Indologische Facul
teit te Utrecht heeft den heer T h o s. T. H.
guson, oud- hoofdambtenaar by de
Chineeeche douane, benoemd tot bijzonder
hoogleeraar vanwege het Fonds ten behoeve
van Indologische Studiën aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht in de Chineesche taal en let
terkunde.
Deze benoeming ie bekrachtigd by K. B. van
2 Juni j.L
D r. H. C. R üim k e, benoemd tot bijzonder
hoogleeraar vanwege het Utrechtsche Uni
versiteitsfonds om onderwijs te geven in de
Ontwikkelingspsychologie, zal Maandagmid
dag 19 Juni, te 2 uur, met een inaugureel©
rede zijn ambt aanvaarden.
R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN
Door het bestuur der St. Rabondstichting
benoemd met ingang van het studiejaar
1933'34 tot gewoon hoogleeraar in de Facul
teit der Letteren en Wijsbegeerte aan de R.-K.
Universiteit te Nijmegen, om onderwys te ge
in de Empirische en Toegepaste Zielkun
de, speciaal voor de Opvoedkunde, Prof. Dr.
T. Rut ten, thane buitengewoon hoogleeraar
aldaar.
COLLEGE EN EXAMENGELDEN
Het Comité, ingesteld naar aanleiding
van het Wetsontwerp tot verandering (ver
ing) van college- en examengelden, ge-
gd te Den Haag (voorz. G. J. van Sie-
renberg de Boer), heeft de Regeering en de
Tweede Kamer een request gezonden, waar
van de conclusie luidt:
Adr. zou het ontwerp zoo gewijzigd wil
len zien, dat
a. de collegegelden worden geheven op
progressieven grondslag gedurende de eerste
4 jaren van de studie;
b. gedurende het restant van de jaren,
waarover de studie volgens vast te stellen
norm van duur zal mogen loopen, geen col-
gegeide n zullen worden geheven;
c. daarna (dus voor hen die langer dan
den normalen tijd studeeren) een sterkere
progressie zal worden ingevoerd:
d. het aantal jaarlijks per universiteit en
per faculteit toe te laten studenten te be
grenzen, ter beoordeeling van een commis-
"e van aanneming;
e. de betaling van collegegelden per kwar
taal of per half jaar mogelijk wordt ge
maakt;
f. voor hen, die reeds de Universiteit be
zoeken, billijke overgangsbepalingen worden
gegeven, welke worden vastgelegd in de
Wet, althans in de uitvoeringsvoorschrif
ten.
HOOFDBENOEMINGIEN
Ommelanderwy k (Kerkpad), F. W. de
Poel te Nieuwe-Pékela. Voor tijdelijk.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
a s s e 11 (Gasthuissteeg, hoofd J. B. Beu-
ving), mej. J. W. Bulsink te Dinteloord.
Appingedam (Geref. School, hoofd G.
Toppen)mej. A. Dyksterhuis te Oterdum.
e by Dokkum (Geref. School, hoofd P. Ha
verkamp), I. Jansma te Oostmahorn. Voor tijd.
PROV. ONDERWIJSRAAD IN FRIESLAND.
De vacantiecursus, die de Provinciale Onder
wijsraad van Friesland alle jaren organiseert,
wordt dit jaar gehouden op 1. 2 en 3 Augustus
in het mooie Kanselarij gebouw te Leeuwar
den. Dr. P. Terpstra, conservator aan d€
Rijksuniversiteit te Groningen, geeft een in
leiding (met proeven) over .het onderwerp:
„Hwet der oan in klünteje to sjen is"; archi
tect G. Feenstra, van Arnhem, spreekt over:
„De forhalding twisken Fryslan en de moderne
boukinst"; T. van der Zee, leeraar in de ge
schiedenis aan de Rijks H.B.S. te Sneek, over:
„Uteringen fen Frysk idealisme en individua
lisme"; M. Bonnema, arts te Oudehaske, over:
„Petrus Camper"; Y. K. de Boer, cand. nots.
te Groningen, over: „It erfrjucht yn Fryslan
yn earder tiden" en Mr. J. van der Schaaf,
van Beetgumermolen, over: .,It Frysk
amptlike tael". De laatste dag wordt basteed
cen excursie met autobussen over de ver-
bindingsdyk naar Westfriesland, waar o.a. J.
Winkelman, voorz. van „It Boun fen Fryske
selskippen büten Fryslan" zal spreken over:
„Perspectiven fen de Fryske biweging".
De secretaris van den Onderwijsraad, J. fl-
Brouwer, te Hardegarijp, verstrekt aan belang
stellenden gaarne verdere inlichtingen.
KLAAS, KLAAS!
De heer Klaas de Vries, paltstaander voor het
openbaar onderwys, heeft in zyn verboden
radio-rede, welke in brochurevorm verschenen
is, beweerd, dat van 1920 tot begin 1927 het
aantal leerlingen der lagere scholen met
58.000 is gestegen en dat het aantal openbare
scholen in dien tijd met 106 toenam, dat der
bijzondere met 1183, samen 1289, terwyl eer
school op 175 leerlingen gesteld, slechts noo
dig waren geweest 58.000: 175—330 scholen;
ziedaar, zegt hy, het gevolg van de toegevend
heid tegenover het bijzonder onderwys!
Daartegenover schrijft de bekende Amster
dam sche statisticus, Dr. J. H. van Zanten, on
gezouten maar overduidelijk in „De Vrijzinnig-
Democraat" van 3 Juni:
„Is dit nu een juiste statistiek, steunende
een realiteit? Het lykt er niet op!
Dat 106 openbare scholen 206, nl. 36633
moet zijn en 1289 dus 1389, is een abuis
niet van veel beteekenis. Erger is, dat nage
laten wordt te ^rmelden, dat onder die 1389
scholen ruim 500 zyn voor uitgebreid en meer
uitgebreid lager onderwys, die bijna alleen
bij het openbaar onderwijs in de groote steden
voorkomen als werkelijke aparte scholen van
gelijke formatie en grootte als de openbare
voor gewoon lager onderwys. Zy hadden na
tuurlijk by een vergelijking als de heer S. de
Vries maakte en de daaruit getrokken conclu-
e niet mogen worden meegerekend.
Maar nog erger is het, dat de heer De Vries
nalaat een verklaring te geven van het ont
staan dier 1389 meer scholen voor 58.000 leer
lingen meer. De 1183 meer bijzondere scholen
toch U.L.O. en M.U.L.O. inbegrepen
kwamen erbij voor 139.000 leerlingen meer,
maar die 206 meer openbare kwamen voor
81.000 leerlingen minder! Hier ligt de verkla
ring van de 1389 meer scholen voor 139.000
81.000 of 58.000 leerlingen meer.
En van waar kwamen die meer scholen voor
minder leerlingen? Uitsluitend door het ver-
ran ambulantisme (art. 27, IV) en den in
vloed daarvan op de toepassing der leerlingen
schaal (art. 28) op de afzondering der 7e en
8e leerjaren, wat tezamen in de groote steden
leidde tot een kolossale versplintering, zoodat,
tegelijkertijd dat op het platteland honderden
openbare scholen werden opgeheven, het aan
tal in de steden soms verdubbelde, ondanks dé
daling van het leerlingental, en het aantal der
opgehevene nog met 206 overtrof. Het eindre
sultaat was, dat, terwijl het gemiddeld aantal
leerlingen per school op de bijzondere nog
g, nl. van 177 tot 179, er voor de 81.000
het openbaar naar het bijzonder onderwys
overgegane leerlingen, zonder mederekening
van het U.L.O., 81.000 179 is 450 byz. scho
len kwamen, en voor de 58.000 nieuwe leerlin
gen bij dat onderwys slechts 58.000 179 is 324
Zonder de schoolsplitsing door de art. 27, TV
jo. 28 en 3, II zouden er dus voor die 58.000
leerlingen nog minder dan de door den heer
De Vries berekende 58.000 175 is 330 zyn ge
komen. De door hem gewraakte ontwikkeling
is due alléén te wyten aan de door hemzelf
met anderen gepousseerde bepalingen der On
derwijswet 1920.
'1 men deze voor onze financiën en ons on
derwijs zoo belangrijke kwestie onpartijdig en
billyk beoordeelen, dan moet hen beginnen
haar zuiver te stellen en aan de cijfers hun
juiste beteekenis te geven. Dit geldt in het
bijzonder voor de nieuwe bevredigingscommis
sie van „Volksonderwijs" die dan ook niet de
cijfers van den heer De Vries tot uitgangs
punt moge nemen."
EXAMEN DOEN
In de Practijk Bibliotheek van het Maand
blad ,Succes" te Den Haag, verscheen als
nr. 6 „Examen doen", een „behulpzame
hand voor Examen-slachtoffers'' van Dr. P.
H. Ritter Jr.
Dit handige en goedkoope gesohrift ver
telt, -hoe men rustig en zelfs prettig kan
studeeren, zonder blokiken. Het bewijst, hoe
voetangels en klemmen op een examen te
vermijden zijn en hoe het beste gebruik
gemaakt kan worden van hetgeen men
weet Het geeft kijk op de bedoelingen van
examinatoren, zoodat men op de groote dag
op allee voorbereid is.
PROMOTIES
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Gepromoveerd is tot Doctor in de Technische
"Weitenschap, op een pi-jefcahrlft: ..Ondei-Boek'u-
te Delft.
GEM.
promoveend is tot Doctor
proefschrift: „De klinische
iakkimg\sreactle d<
na ecologie'', de heer
Weert (L.).
Gepromoveerd zijn
Natuurkunde, op proefschrift:
geb. te Nieuwendam. en op proef
schrift: „Tendipedidae Neerlandicae Pars I". de
de heer H. G. J.
Rechtswetenschap: doet ex.. de heer J, G. M.
auwers. cand.-notaris te Biadel.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN,
esl.: Godgeleerdheid: cand.ex., de heer A. J.
Vogelaar te Hardenberg.
TE GRONINGEN.
?rop.ex., de heer P.
EINDEXAMENS-CflR. H.B.SCHOOL
HAARLEM (Chr. Lyceum). Litt. oecon. afd.
B.S. Gesl. de dames C. E. Meeth, A. C. Meeu-
issen en de heeren S. C. Bakker. S. J. Burc. J.
van Ek en P. Quarles van Ufford. Afgewezen
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOOL
DOKKUM. Gesl. de heeren: G. Leegsma. Zwa-
erveen; A. Mc-.inema, Ternaard; M. v. d Meulen,
erwerd: J. TiUema, Zevenhulzen: E. v. d.
een. Wouterswoude. De exax-ena zijn afgeloo-
;n. Geëx. 23. gesl. 22 cand.
UTRECHT (Ji
3et Maliehuis",
Gesl. de dames
Jr, geb. te Haarlemm
um laude).
i Spaarmvoude (cum
ACADEMISCHE EXAMENS
TECHN. HOOGESCHOOL TE DELFT. Gesl.:
Mijnbouwkunde: ingen.ex., de heeren A. Gouka
te Bangkinang, R. Haverschmidt te Haarlem.
P. B. C. Hijdra te Den Haag, P. M. Schoorel te
Batavia: eamd.ex., de heeren B. de Blank te
Dordrceht, W. H. van Eek (met lof) en W. J. C.
Kan te Den Haag, P. W. A. Lanzing te Haar
lem en C. J. Piokee te Berlijn.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gesl.:
Rechtswetenschap: dioct ex., mej. HL M. Pieck
Bonemeyer te Lelden en de heer J. Ovaa te
Rotterdam; candtex., de heer S. den Boeft te
Lalk. c
x., de heer G. N. Chr.
Geneeskundeoamd.ex., de d'ames B. N. Schee
A. M. Groot, Den
Ouid-Beljerland (i
Haag: G. J. HoedeimaJter.
Sneller, Rotterdam; en de heeren W. R{) tsma.
Den Haag (cum laude); A. W. Fries, Rotterdam:
J. E. Dolk, Dordrecht; H. J. D. J. Lubbers, Den
Haag; G. M. San Giorgl, Wassenaar: J. P. E.
Speima Weiland. Den Haag: G. J. Vermeulen,
Leiden: H. A. van Zwijn<lrecht, Bloeznendaal; en
J. D. Tast, Den Haag.
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Gesl.; Godgeleerdheid: eamd.ex.. de heer H. P.
Geneeskunde: artsex.. de heerren R. Buisman
»- "-«verwijk, R. Frank te Steenwijk en B. J.
VoetMogendoi
LEEREN BANKPAPIER
Het is historisch vastgesteld, dat de eerste
banknoten in China werden gebruikt en dat
deze in den eersten tijd zelfs uit leer wer-
'2n gemaakt.
Tot nog voor korten tijd werden in som
mige deelen van China stukken leer van
bepaalden vorm als geld aangenomen. Dit
leeren bankpapier heeft zijn eigen geschie
denis.
Keizer Ou-Ti verkeerde in geldgebrek en
gaf zijn schatmeester te verstaan, dat het
met dien geldnood eindelijk maar eens uit
moest zijn.
Toentertijd moesten prinsen en hoogwaar-
digheidsbekleedere, wanneer ze een keizer
lijk vertrek binnenkwamen, hun gezicht met
een stuk leer bedekken.
De snuggere „schatmeester" maakte vlug
van deze traditie gebruik.
Hij deelde mede, dat men alleen het leer
mocht gebruiken van een wit hert, dat in
den keizerlijken tuin was geschoten.
Hierdoor werd de keizerlijke schatkist
goed gevuld, daar men natuurlijk flink be
talen moest om zoo'n hert te mogen schie
ten. Langzamerhand kreeg dit leer een vaste
waarde en tenslotte nam men het overal
aan als betaalmiddel.
EEN ONTMOETING
Carducci, de beroemde Italiaansche dich
ter, hield bijzonder veel van tegenspreken
en hield dat zoo lang mogelijk vol. Eens
e hij met iemande, die hem niet her
kende. Het gesprek liep over de laatst ver
schenen boeken en Carducci's medereiziger
was vol bewondering voor een werk, dat
juist door den dichter was uitgegeven.
„Die Carducci" riep hij opgewonden uit,
„vind ik het grootste genie dat er bestaat!
Hij is niemand minder dan Dante gelijk!"
„Hm" zei de ander „een genie vind ik
wel wat veel gezegd!"
„Wat véél gezegd??"
„Ja, heel veel zelfs. Ik vind hem beneden
het middelmatige!"
„Meneer hoe komt U daarbij?"
„Och, U bent niet in staat om dat te be
oordeelen!"
„Ik niet?" klonk het beleedigd.
„Juist meneer. U niet!"
„Meneer!!! Meneer!"
De medereiziger reikte den dichter zijn
kaartje, hetgeen een uitdaging 'beteekende.
De ander glimlachte en gaf eveneens zijn
kaartje over. „Giosué Carducci" stond er op
„professor aan de Universiteit te Bologne"...
Toen lachten beide mannen eens hartelijk
om die grap
OPGRAVINGEN IN ARIZONA?
Dr F. H. H. Robert van 't Smithsonian
Institution, heeft zich onlangs bezig gehou
den met opgravingen in den Amerikaan-
schen staat Arizona. Op een plek, waar eer
tijds een Pueblo-dorp stond; ontdekte de
leerde de overblijfselen van een huis, waar
van do ouderdom vrij nauwkeurig kon wor
den vastgesteld (aan de hand van jaarrii
gen in de boomstammen!). Het moest het
oudst-bekende huis der Vereenigde Staten
zijn. Dit Indianenhuis moet in 797 zijn ver-
•digd, ongeveer in den tijd, toen de
heerschappij der primitieve „mandenma
kers" in de Zuid-Westelijke staten plaats
maakte voor de binnendringende Pueblo-
stammen, welker cultuur een der hoogst
ontwikkelde is onder de voor-Columbiaan-
sche Indianencultuur.
Hij vond hier een zeventigtal graven; een
van de m eik waard igsto skeletten was dat
van een hoogwaardigheidsbekleder met zes
snoeren leisteenen, schelpen en steenen kra
len om den nek; en een ander, dat van een
man van het mandenmakersvolk, blijkbaar
een gewonde, die door de Pueblo's gevan
gen was genomen. Hij had een ernstige
schedelbreuk en kaakfnactuur en moet vrij
lang na het toebrengen der verwondingen
in leven zijn gebleven.
Het meer interessante was echter, dat dr
Roberts in het dorp woningen uit alle tijd
perken van de Pueblo-cultuur vond. Uit 't
eerste Pueblo-tijdperk (van 707 of nog vroe
ger, tot 842) een huis met een aantal kleine
rechthoekige voorraadgebouwtjes. In het
tweede Pueblo-tijdperk (842 tot 950) vormden
deze voorraadkamers één geheel met het
hoofdgebouw; een dergelijk huis met zes
vertrekken en een ronde onderaardsohe zaal
voor plechtige gelegenheden werd ook in 't
dorp aangetroffen, evenals een groote ge
meenschappelijke woning voor eenige ge
zinnen, uit het derde Pueblo-tijdperk (950—
1050), waarvan de derde verdieping nog ge
deeltelijk intact was. Ook de ontwikkeling
van deze hooge gemeenschappelijke wonin
gen, welke een van do merkwaardigste
uitingen der voor-Columbiaansche culturen
vormen, uit de woningen van het tweede
tijdperk, kon in dit dorp duidelijk worden
waargenomen; ook hierbij heeft men te doen
met een geleidelijke ontwikkeling.
WAT IS EEN KNOOP?.
Men zegt vaak: dat schip loopt zooveel
knoopen. Hoe komt men daaraan? .Wat is
een knoop? Heeft dat soort knoop iets te
maken met de spreekwijze: je moet een
knoop in je ooren leggen, enz.? Knoop in
verband met schepen wordt beschouwd als
de eenheid van vaarsnelheid van een schip.
Om die snelheid te meten nam men een
lang, licht touw, „loch" genaamd, aan \velks
uiteinde een plank was bevestigd, die men
„schip" noemt. De plank werd nu in
water geworpen achter het varend schip
aan en bleef onbeweeglijk op het water
drijven, terwijl het schip zijn reis vervolg
de. Het „loch" had met regelmatige tus-
schenruimten van 15 meter 43 knoopen. Men
telde de knoopen, die regelmatig over de
verschansing verdwenen, vanaf het oogen-
blik, waarop het experiment was begonnen,
terwijj men terzelfder tijd een zandlooper
van 30 seconden omkeerde. Als de looper
leeg was, hield men het touw in. Als men
20 knoopen telde gedurende die halve mi
nuut, zei men, dat het schip 20 knoopen
per halve minuut liep.
De knoop is het 120e deel van de zeemijl
van 1.852 meter, zooals de halve minuut het
120o deel is van het uur. Daaruit volgt, dat
20 knoopen per halve minuut gelijk staan
imet 20 mijlen per uur.
Groen te Breuke:
Bruin. J.
n; K. Quiak I
EXAMENS-ONDERWIJZER
Bij de Staatsexamens zijn geslaagd:
AMSTERDAM. Geëx 12. gesl. 7 cand., nl. de
ieeren HAP Adrianl. F H E Dondorp en E G
Harmsen. allen te Amsterdam; J Hartog. Haar-
n; E A de Koff, Utrecht; L F Stolk, Velsen;
J van Vulpen, Veenendaal.
's-GRAVENHAGE. Geëx. 10. gesl. 6 cand.. nl
i de heer H B Blommer3,
3 Den Haag; de dai
M Hombrink e
i heer J B A NlJss
ZWOLLE. '|eëx. 11. gesl. 8 cand., nl. de heer:
H van den Derg, Deventer: Joh. Bos. W. Don-
:er, belden Zwolle; Joh. Braam, N. Oppedük,
eiden Ommen; IC. Katsma. J A Lands, W. G.
an Koeveringe, allen Leeuwarden.
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG. 14 Juni. Gesl. voor 2den stuur-
aan gr. stoomv.. de heeren R W v d Giessen
n E v Rossen: en voor stuurman kleine stoom-
aart, de heer G. van Eüsden.
Amsterdam: en voor het theor. gedeelte
diploma C de heeren J Visser en L Wc
beiden Rotterdam.
EXAMENS-HANDENARBEID
Aangiften voor deze evamens. die 26 Ju
aanvangen moet geschieden vóór 5 Juli t
wel bu den voorzitter van een der vol
commissiën. waarbij men betrokken is:
DEVENTER: voorz. J. A. Ladage. insp
te Deventer (voor de prov. Gelderland en
üsel).
r de prov. Friesland
HAARLEM
Alkmaar (voo
Utrecht).
EXAMENS-CHR. BEWAARSCHOOL-
ONDERWIJS
ROTTERDAM. 14 Juni. Vereen, van Chr. Be
waarschoolonderwijzeressen In Nederland. Ge
slaagd voor het theor. gedeelte van het«hoofd-
akte-examen. de dames: L. Blc'
J. Albers te Bussum. J. P. vi
Vianen en L. J. F. Loos te Hilv.
EXAMENS-„DENNENOORD"
ZUIDLAREN. 12 en 13 Juni. Stichting „Den
nenoord''. Examen van het verplee/personeel
ter verkrijging van het Rijksdiploma B. ten
overstaan van de heeren Rijksgedelegeerden Dr
H J Lubberman. Inspecteur voor het Staatstoe.
zicht op Krankzinnigen te 's-Gravenhage; Dr
P J Piebenga. geneesheer-directeur van het Ge
neeskundig gesticht vo<?r Krigikzinnigen t
ken. de broedt
nemans. J. Lin
Zuidersma en
W Bouwman. K Brouwer. G Davids. J C Doorr.
bos. H Eerkes, G Gunnink, H. Haan, T. Hol-
werda. G van Houselt, G M K/ewiet, G Mennin-
A Pinkster, E B Postraa, A Pot. G. Stag-
Vaart en T de
jesheer-dlrecteur
oor Zenuwlijders te
29 candidaten deel,
ilaagd zijn: Huisvader G W Moek-
M J Foget. J Heidstra, J Ke.
jr. M Vledder, G. Wever en H
M de Boer. T. Boetes,
H Sijbranda, E
geslaagden werd
met Insigne der
an Krankzinniger
i uitgereikt
Redacteur: W. HOEKSTRA, Tulpeboomstraat 6, Den Haag.
Alle inzendingen betreffende deze rubriek te zenden aan bovenstaand adres.
OPLOSSINGEN
Vraagstuk no. 572
Auteur: J. BASTEMEYER
Wit:
L 34—30
2. 28—23
3. 39—34
4. 50—44
5. 33—29
6. 41—37
7. 46X10
8. 25X3 wit wint
Zwart:
35X24
18X29
29X40
40X49
24X31
49X41
15X4
Vraagstuk no. 573
Auteur: P. KLEUTE Jr., Den Haag
Wit:
1. 32—27
2. 27—21
3. 4843
4. 3632
Zwart:
36X47
16X27
47X22
48X31
6. 23—19 14X23
7. 35—30 25 X34
8. 40X36 wit wint
Vraagstuk no. 5T4
Auteur: P. KLEUTE Jr., Den Haag
Wit: Zwart:
38—33 29 X 47
2. 36—31 27 X 36
Zwart kan ook met zyn dam slaan maar dat
blyft hetzelfde.
3. 3731 36X27
4. 3934 47X 36
6. 4641 36X47
6. 34—29 24 X 33
7. 48—42 47X 38
8. 43X14 20X9
9. 44—40 35 X44
10. 50X6 wit wint
Vraagstuk no. 575
Auteur: J. DE DEUGD
Wit:
L 45—40
2. 38—33
5.
Zwart:
20X29
29X49
Correcte oplossingen ontvangen van: J.
Koene, jMaasland; W. Voogt, C. Mosselman
B. C. Klyn, J. Lems H. B. Brinkman, H.
van 't Hoff, N. Poldermans, allen Rotterdam;
L. Bijl, Kethel; P. van Dijk, Maasland; J. de
Wilde, Schiedam; C. Broekman, De Lier; Th.
Buitelaar Jr., Maasland; A. Korteweg, Dintel
oord; A. van Wyngaarden, Giessendam (570
675); J. Korpershoeik, Maasland; J.
Deugd, Albiasserdam; J. Bastemeyer, Pernie.
CORRESPONDENTIE
Alle inzendingen moeten uiterlijk acht
dagen na het venschynen van een rubriek in
ons bezit zijn. Willen de heeren daar vooral
om denken?
P. B. Cyferstanden van welke problemen?
VOORDEEL IN DE OPENINGI
(Voor beginners,)
Wit:
L 32—28
2. 33—29
3. 37X28
4. 39—33
5. 41—37
6. 28X17
7. 37—32
8. 32—28?
1 2
18—23
23X32
19—24
14—19
17—22
m m
46 47 48 49 50
20—25
24—30
19X23
Wit:
32—28
38—32
42—38
47—42
3430
30—25
40—34
44—40
31—27
37—31?
18—23
12—18
7—12
20—24
14—20
10—14
m
Wiï*
Hp
ÉIS
10.
11. 35X24
12. 28X19
13. 25X14
14. 34X25
15. 32X14
16. 38X27
17. 25X14
18. 14X23
24—30
19X30
14X23
10X19
23—28
21X32
9X20
13—19
18X47
Vraagstuk no. 578
Auteur: A. VAN DOMJMELEN, Rotterdam.
Wk
Üf' Awm.
HL!""
s
Si
'm
si m
~JH~~
e
11 S
L
H R
4
18 S
Zwart: 2, 7—9, 11—15, 18, 20, 22, 23, 28, 35, 45
Wit: 25—27, 31—34, 36, 37, 39, 43, 44, 46,
47, 49, 50
Vraagstuk no. 579
Auteur: P. KLEUTE Jr., Den Haag
46 47 48 49
Zwart: 7, 8, 17, 19, 21, 22, 25, 28, 29, 40
Wit: 26, 31, 35, 37, 38, 41, 43, 44, 47, 45
OploMlogon worden binnen 8 dngeu ingewacht
cn over 14 dngen me( de nnmcu der
oplouer» gepubliceerd
.Voor alle vraagstukken gildis WTE BEGLN2J
