COLIJNS ADVIES TE LONDEN
DONDERDAG 15 JUNI 1933
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
REDEVOERINGEN VAN
CHAMBERLAIN EN CORDELL HULL
Amerika bereid concrete voorstellen
te doen
Voor de Nederlanders ter Economische
Conferentie endaarbuiten men denke
aan de telefonische belangstelling, die men
ons toonde voor de radio-uitzending van.
Dr Colijns rede was het hoogtepunt van
den dag van gisteren de rede, welke onze
minister-president Dr Colijn zou houden.
Het is laat geworden voor de leider van
onze delegatie aan het woord kwam: een
flink stuk over vijven in Engeland en hier
te lande in elk geval na half zes.
Dit kwam o.a. doordat de Amerikaansche
minister Cordel Huil eerst moest spreken
en een half uur voor zijn rede noodig had,
waarna ook de Rus Litwinof eerst nog aan
het woord moest komen.
Toen Dr Colijn, als laatste spreker, kwam,
waren dan ook reeds verscheidene gedele
geerden vertrokken.
Dit was wel heel jammer als men denkt
aan den degelijken en wegwijzenden inhoud
van Dr Colijns rede. De aanwezige gedele
geerd toonden echter groote belangstelling
voor wat de Nederlandsche anti-revolutio
naire staatsma had te zeggen.
Met applaus werd Dr Colijn op den ka
theder begroet
DE REDE VAN Dr COLIJN
Spr. wees er op, dat het niet noodig is om
lang uit te weiden over de noodzakelijkheid
van het houden dezer conferentie. Wij zijn
er allen van overtuigd, dat er iets moet
worden gedaan en snel moet worden ge
handeld om een completen chaos voor de
wereld te voorkomen. De agenda der voor
bereidende commisie doet dit duidelijk
blijken.
De radicale oplossing van de huidige pro-
plemen zou zijn een onmiddellijke terug
keer tot den gouden standaard
met garanties voor een vrij kapi
taal-" en credietverkeer tusschen de
verschillende landen, stabiliteit op de inter
nationale geldmarkt, een gezond evenwicht
tusschen de internationale goederenproduc
tie en de beschikbare kapitalen.
Ik betwijfel echter of een dergelijk radi
caal geneesmiddel thans mogelijk is en
daarom zie ik uit naar de best mogelijke op
lossing voor dit oogenblik. Onder de huidi
ge omstandigheden moet m.i. allereerst ge
tracht worden om de wisselkoers-
lluctuatiesbinnenbepaaldegren
zen te houden.
Ik denk aan het systeem, waarbij de lan
den, welke geen stabiele munt hebben, maat
regelen hebben te treffen om de nationale
geldeenheid niet beneden een bepaald punt
ta laten stijgen.
Na verloop van tijd zou de marge tus
schen deze twee punten in kunnen krimpen
om tenslotte een stabilisatie te verkrijgen.
Een overijlde stabilisatie zou nieuwe wan
orde kunnen brengen, hetgeen zou kunnen
leiden tot een volkomen ineenstorting.
Dit staat eveneens te vreezen indien niets
zou worden gedaan om de handelsbe
lemmeringen op te heffen.
Er bestaat een toenemende neiging om de
positie van de handelsbalans ten koste van
alles te handhaven. Zoo gauw het evenwicht
in gevaar komt, beschouwt men het valuta-
middel als redmiddel. De volgende stap is
de internationale wedloop in va
lutadepreciatie of het afkondi
gen van moratoria. Of deze maatre
gelen genomen worden om zich van afzet
mogelijkheden te verzekeren of om andere
redenen, het uiteindelijke doel is steeds een
nieuwe daling in de valuta en in den han
del, of met andere woorden de crisis zal
van blij venden aard worden. Het onvermij
delijke gevolg daarvan is daarom, dat wij
thans voor de monetaire en economische
problemen tegelijkertijd een oplossing moe
ten zoeken. Behandeling van een dezer pro
blemen zonder de' andere is dus van in 't
geheel geen nut.
De vrije circulatie van geld
middelen is alleen mogelijk, in
dien er van een overeenkomsti
ge goederenbeweging sprake is.
Doch het omgekeerde is evenzeer waar. Zon
der een vrijere goederenbeweging zal de
productie der wereld nooit toenemen tot
een zoodanig niveau, dat wij mogen ver
wachten, dat een einde zal komen aan de
ontzettende werkloosheid, waardoor de ge-
heele wereld thans wordt geteisterd.
Hoewel de Nederlandsche regeering met
Hen leider van dè Fransche delegatie, Dala-
dier, instemt, dat wij zouden moeten trach
ten tot een hetere verdeeling van
het bestaande aantal arbeiders
te komen over de beschikbare aiv
beidsgelegenheid, ligt toch de juiste
oplossing van het werkloozenprobleem in
de vergrooting van de hoeveel
heid te verrichten arbeid. Een ver-
'grooting van de arbeidsgelegenheid kan al
leen gevonden worden in een stijging van
den omvang van den internationalen han
del. Geen land kan deze proble
men oplossen door zich te hou
den aan de zoogenaamde autar-
k i e. Wij zien het feit niet over het hoofd,
dat, ten gevolge van de industrialisatie van
bepaalde deelen der wereld, die tot voor
enkele jaren geen of geen noemenswaardige
industrie bezaten, de productieve capaciteit
van sommige andere landen de afzetmoge
lijkheid overtreft.
Ook hier deelen wij de opvatting van de
Bransche delegatie, dat de producen
ten in de groote industriëen el
kaar dienen te helpen door over
eenkomsten betreffende den om
vang der productie. Wij zouden hier
echter aan toe willen voegen, dat de regee
ringen naar alle waarschijnlijkheid deze
Industrieën zullen moeten dwingen.
Vervolgens kwam hij te spreken over d e
subsidies aan de scheepvaart. Hij
bepleitte een algeheele afschaffing
van scheepvaart-subsidies. Wanneer nu alle
landen steun verleenen, waar het toch heen
gaat, dan zou men in dezelfde positie ko
men, alsof er in het geheel geen subsidies
bestonden. Alleen de belastingbetaler zal
er onder geleden hebben.
Aangaande de bestaande handelsbelem
meringen verklaarde Colijn, dat de Nede**-
landsche regeering inziet, dat do economi
sche verhoudingen der wereld thans zoo
Verward zijn dat een algemeene opheffing of
vermindering van deze belemmeringen niet
te verwaohten is. Ook hier zullen wij stap
voor stap vooruit moeten gaan, teneinde
Verdere verwarring te vermijden.
DrColijnbeval danhetprincipe
aan, waarop de handelsconven
tie tusschen Nederland en Bel
gië berust. Hij verklaarde er vast van
overtuigd te zijn, dat samenwerking in
dezen geest spoedig tot betere verhoudingen
zal leiden en het is daarom, aldus Colijn,
dat ik de conferentie verzoek de mogelijk
heid van dergelijke regionale overeen
komsten te overwegen, als een er
kende uitzondering op de meest
begunstigingsclausule. Ik zie op
het oogenblik geen andere practische moge
lijkheid om een stap in de goede richting
to doen.
Dr Colijn sprak in het Engelsch, duidelijk
langzaam, hier en daar den nadruk leg
gend op belangrijke passages.
Ongeveer twintig minuten duurde de rede
die door applaus gevolgd werd. Dr Colijn
werd door verschillende gedelegeerden ge-
lukgewenscht o.a. door den Belgischen ge
delegeerde Hymans.
Tijdens de rede van Dr Colijn was mevr
Colijn in de conferentiezaal
i Verschillende sprekers
In de ochtendzitting der conferentie werd
[ymans (België) tot vi ce-voorzit-
e r der conferentie benoemd.
In deze zitting waren de voornaamste
sprekers Chamberlain, Dollfuss, Hymans
"ti Beresj.
Dollfuss sprak het eerst. Hij besloot
zijn met applaus ontvangen rede met de
-voorden:
„Eis kann der Frommste nicht im
Frieden leben.
Wenn es dem boesen Nachbarn nicht
gefaellt"
Chamberlain's rede nam drie kwar
tier in beslag, hoewel één kwartier was af
gesproken!
Hij zeide o.m., dat Engeland graag tot
het goud wil terugkeeren, maar de les van
1925 heeft hen voorzichtig gemaakt en
Engeland ziet zich dan ook genoodzaakt,
voorwaarden te stellen, vóór definitieve
stabilisatie overwogen kan worden.
Deze voorwaarden zijn op de eerste
plaats de vestiging van een hooger prijs
niveau en in de tweede plaats, de uitscha
keling van die factoren, welke de werking
van den gouden standaard hebben onmoge
lijk gemaakt
In dit verband noemde Chamberlain ook
de oorlogssohuldenbetalingen een versto
renden factor.
Een prijsherstel vervolgde Chamberlain,
zal er veel toe bijdragen om den wereld
handel te doen toenemen en de wisselkoer
senmoeilijkheden uit den weg te ruimen.
Ook door een normaal internationaal ka
pitaalverkeer zullen deze moeilijkheden uit
den weg geruimd worden.
Daarna behandelde mr Chamberlain de
tariefkwesties in verband met den interna
tionalen handel.
Volgens Chamberlain zijn internationale
samenwerking en internationale overeen
komsten noodzakelijk voor een betere rege
ling der productie.
De Engelsche regeermg is bereid tot sa
menwerking inzake het tarwe vraagstuk,
teneinde een redelijk prijsniveau voor de
voornaamste levensbehoeften te verzekeren.
De algemeene opinie is, dat een actieve
handelsbalans gunstig is voor een land,
doch niet uit het oog mag worden verlo
ren dat de crediteuren -landen moeten toe
staan, schuldbetaling door middel van goe
derentransacties te accepteeren. Daardoor
is het onmogelijk, dat het handelsverkeer
tusschen twee landen altijd precies in even
wicht blijft.
Hij mans stelde in zijn betoog om. de
douaneovereenkomst tusschen België,
Luxemburg en Nederland als voorbeeld
van een opleving. Op de groote mogendhe
den echter rust de verantwoordelijkheid
voor groote maatregelen. De kleine hebben
behoefte aan handelsvrijheid en spr. noem
de het logisch en gewettigd, dat de clausule
van de meestbegunstiging wordt prijsgege
ven.
In de middagbijeenkomst spraken o.a.,
behalve Dr Colijn, de Amerikaansche mi
nister Cordell Huil en Litwinof.
Cordell Huil bepaalde zich voorals
nog vrijwè] tot algemeenheden en kwam
ten slotte op voor een onmiddellijk ingaan
de algemeene tarieven-wapenstilstand.
Spoedige maatregelen dienden ook getrof
fen te worden op het gebied van het geld
wezen om een zoo groot mogelijke stabili
teit te bereiken. De Amerikaansche delega
tie is bereid ten aanzien van aj de aan
hangige kwesties concrete voorstellen te
Litwinof de sovjet-gedelegeerde wees
vooral op het contrast tusschen de rest van
de wereld, waar chaos heerscht, en Rus
land waar de toestanden geordend zijn;
zóó geordend, dat dit land practisch gevrij
waard is van de ziekteverschijnselen welke
alle andere volken vertoonen.
De Rus gaf vervolgens een overzicht van
de import-capaciteit van de unie der sovjet
republieken en spoorde de gedelegeerden
aan, eerlijk ook de import-capaciteit van
hun land bekend te maken. Spreker be
pleitte afschaffing van alle invoer- en uit-
voerbelemmeringen en van alle vormen
van officieelen boycot.
De unie der sovjetrepublieken heeft niets
tegen den voorgestelden tarieven-wapen
stilstand. Ze meent echter, dat deze alleen
dan effect zal sorteeren, indien de staten
afzien van het toepassen van de thans in
zwang zijnde economische oorlogsmaatrege
len.
LONDEN, 1 Juni. Na de officieele ope
ningsplechtigheid toont het publiek weinig
belangstelling voor de plenaire zittingen
der Economische Wereldconferentie. In de
ochtendzitting van gisteren telde men op
de publieke tribune drie toeschouwers, in
de middagzitting zes. De vrees dat de 60
voor het publiek gereserveerde plaatsen on
voldoende zouden zijn, is dus ongegrond
gebleken.
Een der opvallendste figuren ter Confe
rentie is de oud-burgemeester van New
York Jimmy Walker, die men met zijn
groote hoornen bril dan weer op de pers
tribune, dan weer tusschen de Amerikaan
sche journalisten in de lounge ziet. Hij is
opvallend stil en bescheiden en ongetwij
feld de elegantste man ter Conferentie.
Een interview met Dr. Colijn
De Msb.-redacteur te Londen heeft gister
morgen, dus vóór Dr. Colijn zijn rede uit
sprak, een onderhoud met hem gehad.
Zeer optimistisch was Z.Exc. niet over
den stand der conferentie. Iets concreets
was nog niet naar voren- gebracht. Hij ge
loofde, dat er de eerste twee weken nog
weinig bereikt zal worden, omdat' de dele
gaties in de commissie-zittingen hun rede
voeringen zullen voortzetten. Ook al heeft
men den spreektijd gerantsoeneerd, men
moet alle landen aan de beurt laten komen.
Over zijn n-og te houden rede kon Dr.
Colijn uitteraard niets zeggen. Wel deelde
hij mee met concrete voorstellen te zullen
komen
Dr. Colijn erkende voeling te hebben ge
houden met de ministers der Oslo-staten.
Zooals u wellicht zal weten zeide hij
hebben twee weken geleden de vertegen»-
woordigers van de departementen nog een
conferentie in Oslo gehad en in aansluiting
hierop hebben de ministers nu zelf hier
gisterenmiddag geconfereerd. Ik wilde na
melijk eenige zekerheid hebben, hoe ver ik
met mijn mededeelingen in mijn te houden
rede zou kunnen gaan ten aanzien, van het
Ouchy-verdrag. I k ben namelijk een warm
voorstander van de gedachte, die in dit trac-
taat Ifgt opgesloten en ik geloof ook, dat
het de juiste politiek van de Europeesche
staten voor de toekomst zou zijn.
Aan een algemeene verlaging der tarie
ven over de geheele wereld geloof ik niet
Dit' lijkt mij eenvoudig onbereikbaar. Ik zie
de toekomstige ontwikkeling dan ook in
den vorm van- regionale tractaten. Ik denk
hierbij dan aan de Oslo-staten, Donau-sta-
ten, de Baltic-staten enz. Op deze wijze zou
den wij bepaalde economische gebieden
kunnen krijgen, waar een vrij ruil- en goe
derenverkeer zou kunnen plaats hebben
Voorstellen in deze richting hoop ik ook in
mijn rede naar voren te brengen. U moet
echter n-iet vergeten, dat ik maar 15 minu
ten tijd 'heb om te spreken en-wanneer ik
zeven punten wil bespreken, is er voor elke
kwestie slechts twee minuten beschikbaar
en in een dergelijk kort tijdsbestek kan- men
niet veel zeggen.
Heeft u gisterenmiddag tijdens de bespre
kingen met de Oslo-staten definitieve resul
taten bereikt?
Kijk eens. dat zal ik u eerns duidelijk ma
ken. Dergelijke besprekingen tusschen ver
antwoordelijke ministers zijn altijd van een
geheel anderen aard dan u zicfh dat voor
stelt Het is nooit een positief „yes or no".
Het blijft alijd een vaag uitstippelen van
de eventueel te voeren politiek en gedrags
lijnen en- zoodoende heeft men nimmer di
rect houvast
Wat denkt u van de voorstellen van ge
neraal Smuts, die hij gisteren in- zijn rede
voering gedaan beeft, om de regeling der
monetaire en economische kwesties aan
commissies van experts op te dragen?
Als ze daarmede beginnen, aldus Z.Exc.,
wordt het hopeloos. De experts hebben lan
gen tijd werk en kunnen nooit iets doen,
omdat ze geen verantwoordelijkheid dra
gen. Als hun werk dan gereed is, worden
de voorstellen aan de verantwoordelijke
ministers voorgelegd en deze kijken dan
eerst weer naar hun kiezerscorps, met het
gevolg, dat er nooit iets gebeurt. Neen, lie
ver geen behandeling door commissies van
experts.
Hiermede wil ik echter niet zeggen, dat
de ministers dan zelf wel maatregelen zul
len treffen. Men moet niet vergeten, dat
ministers verantwoordelijkheid dragen en
dat het voor velen dan gemakkelijker is de
verantwoordelijkheid te dragen voor het
woordje „no" dan voor het woordje „yes"
Excellentie, hoe lang denkt u in Londen
te blijven?
Aan het einde van de week keer ik naar
Nederlan d terug, om dan weer Dinsdag met
de nachtboot naar Londen terug te komen.
A.s. Dinsdag is er namelijk ministerraad
en daar moet ik bij tegenwoordig zijn. Bo
yendien ligt er op mijn departement van
Koloniën zooveel werk te wachten, dat ik
mijn Maandag daaraan best kan besteden.
Wel worden er verschillende stukken ter
behandeling naar Londen doorgestuurd,
doch er is veel, wat ik hier niet kan behan
delen en alle stapels dossiers kuncnen ook
moeilijk opgestuurd worden. Ieder week zal
ik dus een paar dagen in Den Haag ven
toeven.
Het was inmiddels half elf geworden en
de plenaire zitting in het conferentiege-
bouw was reeds door Mac Donald geopend.
Het verwonderde ons dan ook niet dat
Z.Exc. tenslotte geen tijd meer voor ons be
schikbaar had en met een „Nu moet ik toch
heusch vertrekken-", besloot hij dit interes
sante en belangwekkende onderhoud.
HET HORST WESSELLIED OP ANDERE
TEKST
Het Horst Wessellied, dat naast het
Deutschlandlied een nationaal lied is ge
worden, werd den laatsten tijd gezongen op
een anderen tekst
De politieke politie van Beieren verbiedt
daarom het zingen van het Horst Wessel
lied op een anderen dan den oorspronkelij
ken tekst
Wegens gevaar voor de openbare veiligheid
De kanselary van den Rijksbisschop deelt
mede: In Lubeck zou a.s. Vrijdag een betoo
ging voor den Rijksbisschop, Dr. v. Bodel-
schwing, plaats vinden. De politie was op
de hoogte gesteld van den inhoud der rede
voeringen. Er zou niet van gedachten wor
den gewisseld. Toen de organisator der bij
eenkomst Dompredigar Schmidt bij de po
litie de nadrukkelijke toestemming wilde
vragen, werd hem door een ambtenaar me
degedeeld dat de bijeenkomst bij politioneele
beschikking voor den vastgestelden tijd en
verder ook voor een week verboden is en
dat iedere propaganda direct moest worden
gestaakt Het verbod zou plaats vinden,
wegens het in gevaar brengen van de open
bare veiligheid.
DE UITTREDING VAN DUITSCH
NATIONONALEN
Motie van afkeuring
De Duitsch ^Nationale Rijksdagfractie,
welke Dinsdag in een korte zitting bijeen
kwam, publiceert met betrekking tot het
uittreden der drie Rijksdagleden de volgen
de verklaring:
De Duitsch Nationale Rijksdagfractie
veroordeelt met algemeene stemmen het
optreden der drie afgevaardigden Spahn,
Stadtler en Wilhelm Schmidt, die zonder
hun mandaat neer te leggen en daarmede
hun schriftelijk gegeven eere-woord niet
nakomen en hun kiezers ernstig teleurstel
len uit het Duitsch Nationale Front treden
Het schenden van het eere-woord weegt des
te zwaarder, daar zij het probeeren te be
mantelen met onware verdachtmakingen
van de houding en de bedoeling van het
Duitsch Nationale Rijksdagfractie laat het
oordeel over een dergelijk optreden aan
openbare meening over.
INTERNATIONAAL BUREAU VAN LINKS
SOCIALISTISCHE PARTIJEN
Proletarische boycott tegen het fascisme
Op Zaterdag en Zondag j.l. vond te Brus
sel een bijeenkomst plaats van het Bureau
der links-socialistisohe partijen.
Na uitvoerige discussies werd met
meene stemmen een voorstel der Neder
landsche delegatie ngenomen om eer
krachtige campagne te voeren voor den in
ternationalen proletarisch en bo.cott van he
Duitsche fascisme, waarbij scherpe afkeu
ring werd uitgesproken over de houding
van zoowel de Tweede als de Derde Inter
nationale, die beide nationale belangen
stellen boven de internationale
van bet proletariaat
OOSTENRIJK EN DE
NAZIS
Ruime bevoegdheden voor de
„Sicherheitsdirectoren"
DE GESPANNEN VERHOUDING
MET DUITSCHLAND
Vastbesloten gaat de Oostenrijksche regee-
rinig door met bestrijding van- het „nazi-go-
vaar", dat, naar haar overtuiging, de zelf
standigheid van Oostenrijk bedreigt
Voor radicale maatregelen schijnt zij n-iet
te zullen terugschrikkeni
Zooals gemeld, is een aantal „veiligheids-
directeuren" in het geheele land benoemd.
Aan dezen zijn niet alleen de politie en de
gendarmerie van het land ondergeschikt,
maar zij zijn ook gerechtigd afdeelingen
in het bondsleger op te roepen.
Duitsche wraak
Zooals we ook hebben gemeld is de pers
attaché van het Duitsche gezantschap te
Weenen, Habicht. een felle nat socialist,
die reeds eerder van zich heeft doen spre
ken, om zijn politiek gedrag, dat bestond
in opruien tegen de Oostenrijksche regee-
rin-g, gearresteerd.
Beweerd werd, dat hij in een smerige cel
was gestopt en dat schijnt vooral de reden
geweest te zijn waarom men te Berlijn maat
regelen van weerwraak heeft genomen door
den man die bij het Oostenrijksche ge
zantschap dezelfde functie als Habicht te
Weenen vervulde, den pers-attaché Wasser-
back, te arresteeren en op te sluiten.
Ter bevoegder plaatse te Weenen heeft
men dit „kinderachtig" genoemd.
Beide heeren zijn inmiddels in. vrijheid
gesteld. Habicht heeft Ween-en moeten ver
laten en Wasserback. die na het gebeurde
te Berlijn natuurlijk niet blijven kon, is be
noemd bij het Oostenrijksche gezantschap
te Londen.
Te Weenen werd inmiddels (verzekerd,
dat Oostenrijk deze schending der exterri
torialiteit bij den- Volken-bond aanhangig zal
maken, indien Duitschland ten minste geen
volledige voldoening geeft
In verband hiermede werd verzekerd, dat
bondskanselier Dollfuss heden nog in Wee
nen zal arriveereD
Ook verzekerde men, dat uit officieele be
richten gebleken is, dat Von Neurath zich
persoonlijk voor deze zaak veel moeite heeft
gegeven en afles heeft gedaan wat mogelijk
was eerst om de arrestatie van- den pers-
attadhé te voorkomen en toen Berlijn hier
aan geen gevolg gaf, de zaak bij Dollfuss
probeerde te sussen.
Grooter activiteit der nazi's.
Als gevolg van- een en ander ontwikkelen
de nazi's in Weenen een steeds grooter ac
tiviteit. Ook gister werden weer eenige per
sonen gearresteerd. Er hebben ook weer
eenige vechtpartijen plaats gehad, waarbij
verschillende personen zijn gewond. Op ver
schillende plaatsen in de stad is door nazi's
geschilderd: Ein Volk, ein Reich! met de
baken Ik ruisemblemen.
Berichten, dat op verschillende plaatsen
aan de grens SA-troepen samengetrokken
zouden zijn, hebben in Weenen groote on
rust verwekt
De persafd. van het Centrum te Berlijn
deelt mede in tegenspraak van geruchten
■dat. er contact zou zijntusschen het Cen
trum en- de Chr. soc. partij van Oostenrijk
en, de regeering-Dollfuss, om welke reden
tegen het Centrum zo"u moeten worden op
getreden, dat deze betrekkingen in geen-
enkel opzicht bestaan.
Het Centrum heeft door zijn leider Brue-
ning zijn- bereidwilligheid tot positieve me
dewerking aan den opbouw van den nieu
wen staat duidelijk tot uiting gebracht
Het blijft aan dit standpunt vashouden.
De toestand te Weenen
Dinsdagavond werd te Weenen in bet
Konzerthaus een groote vergadering gehou
den van de Heimwehren, waar vele dui
zenden luisterden naar redevoeringen- van
minister Dr. Fey en prins Starhemberg, die
beiden in- zeer krachtige bewoordingen te
gen het Hitler-regiem en het drijven der
nazi's in Oostenrijk opkwamen,
Prins Starhemberg kreeg 'n minutenlan
ge ovatie va.n de enthousiaste menigte. Ook
later in de stad was het Heil Starhemberg!
niet van de lucht.
De vergadering was een ongekende reac
tie op de bomaanslagen in Weenen, welke
aan de nazi's worden toegeschreven. De po
litie had uitgebreide voorzorgsmaatregelen
getroffen om de veiligheid van minister Fey
en van prins Staihemberg te verzekeren,
maatregelen welke ook heden gehandhaafd
bleven
Overal in Weenen stonden Ueberfall-
kommando's gereed en in den loop van
dag waren reeds honderden personen ge
arresteerd.
Ook Woensdag ontwikkelde de politie
een groote activiteit Meer dan 7000 man
zijn onder de wapenen. Overal staan Ueber-
fallkommando's en yele punten in de bin
nenstad, alsmede de openbare gebouwen
worden streng bewaakt met name de
Bondskanselarij en de Universiteit In den
loop van den dag geraakte Weenen in groo
te opschudding toen bericht binnenkwam,
dat de Oostenrijksche persattaché in Ber
lijn, Dr. Wasserbaeck, gearresteerd was.
In den nacht op Woensdag heeft de poli
tie in verband met den bomaanslag in het
geheel twaalf personen gearresteerd. Het
betreft in hoofdzaak Rijksduitschens, wien
ten laste wordt gelegd, dat zij een geheime
terroristische groep hebben gevormd. Deze
groep wordt door getuigenverklaringen en
door verschillende aanwijzingen ernstig be
last. Voorts zou de verdenking zijn gemoti
veerd, dat deze groep bij de organisatie en
bij de pleging van bomaanslagen een
dende rol heeft gespeeld.
BOTSINGEN IN KA RN TEN
WEENEN, 15 Juni. Bij de arrestatie van
Nat. Soc. leiders in Karnten, kwam het in ver
schillende plaatsen tot politieke botsingen,
waarbij de gendarmerie moest ingrijpen.
partij neemt met den dag toe en steeds dui
delijker teekent zich de scheiding af tusschen
de beide groepen, waarvan de rechtsche onge
veer 75 aanhangers telt en de linksche 58,
Men vreest dat een 40-tal parlementsleden de
party zal verlaten indien de beide groepen
niet tot overeenstemming komen.
MATTERN
MOSKOU, 15 Juni. De Amerikaansche vlie
ger Mattern die na een vergeefsche poging
om Nome te bereiken, naar Charbarowsk
moest terugkeeren, zal binnen den kortst
gelijken tyd opnieuw starten om via Alaska
New-York te bereiken.
ENGELAND BETAALT AMER'KA
GEDEELTELIJK
ROOSEVELT HEEFT DIT GOED
GEVONDEN
FRANKRIJK EN BELGIE BETALEN NIET
De Britsche minister van financiën Nevil
le Chamberlain legde gisteravond laat da het
Lagerhuis een verklaring af over de oorlogs
schuldenkwestie. Spr. zette -uiiteen, dat het
bezoek van Mac Donald aan Washington
een atmosfeer van begrijpen en goeden wil
aan beide kanten heeft geschapen- Bij haar
besluiten inzake de Junibetaling liet de re
geering zich er door leiden, dat zij op gelijke
wijze rekening moesthouden met de uitwer
king op Engeland en de geheele wereld. Ten
einde niet vooruit te loopen op een definitie
ve regeling stelde de regeering derhalve
voor een betaling van 10 millioen dollar te
doen als een soort erkenning der schuld
met voorbehoud van een definitieve schul
denregeling. Roosevelt heeft een mededee-
ling gezonden waarin hij den geest der
voorstellen erkent De betaling wordt in zil
ver verricht
Tegelijkertijd met de verklaring van
Chamberlain werd in het Lagerhuis een Wit
hoek over de oorlogsschuldkwestie ter hand
gesteld.
Uit Londen wordt voorts gemeld, dat
Roosevelt de Engelsche regeering ook uitge
noodigd heeft zich te Washington doen ver
tegenwoordigen voor een oplossing van het
schul d e n v raagstuk.
In zijn bereidverklaring spreekt Roosevelt
van „recieve", hetgeen aog niet hetzelfde is
als „accept" Hij beschouwt de gedeeltelijke
betaling als een duidelijke erkenning van
schuldverplichting door Engeland. Het ligt
niet in het vermogen vaa den president een
uitstel van betaling of een revisie van het
oorlogsschuldenprobleem toe te staan.
In tegenstelling tot de Britsche nota, waar
in verklaard was, d-at een volledige betaling
der schulden niet mogelijk was zonder bij
zonder ernstig in gevaar brengen van het
succes der economische wereldconferentie
en dat de schuldbetalingen de oorzaak van
de tegenwoordige wereldcrisis vormden, legt
Roosevelt er den nadruk op, dat hij de Brit
sche verklaringen geenszins erkent Vol
gens zijn meening brengen de schuldbeta
lingen de wereldconferentie niet in gevaar
en zijn zij evenmin verantwoordelijk voor
de wereldcrisis.
Roosevelt doet vervolgens de Briteche re
geering het voorstel haar wenschen zoo spoe
dig mogelijk in Washington bekend te ma
ken Rooseivelt zal er dan voor zorgen, dat de
Britsche wenschen het congres in zijn vol
gende zitting aan het eind van dit jaar ter
beslissing worden voorgelegd.
Roosevelt houdt het echter voor doelmatig,
wanneer verdere onderhandelingen over heit
schulden vraagstuk tot een later tijdstip wor
den uitgesteld. De Londensche conferentie
is onder gunstige voorteekenen begonnen.
Het is absoluut noodzakelijk, dat de confe
rentie tijdens haar eerste dagen het moei
lijke schuldenprobleem -uit den weg gaat
Tegelijkertijd met de publicatie van deze
verklaring geschiedde het overhandigen van
een nota aan den Britschen ambassadeur
door den onderstaatssecretaris Philips. In de
nota wordt echter het in ontvangst nemen
van die 10 millioen dollar niet vermeld. Dit
in ontvangt nemen wordt dus alleen uitge
sproken in de begeleidende verklaring.
De Belgische regeering heeft in Was
hington medegedeeld, dat zij niet in staat
is de op 15 Juni vervallende oorlogsschuld-
annuïtet te voldoen.
H Frankrijk betaalt niet
PARIJS, 15 Juni. Volgens de Echo de
Paris heeft de Fransche regeering haar am
bassadeur te Washington opgegeven te be
voegder plaatse te verklaren, dat Frankrijk
den Juni-termijn evenmin zal betalen als
den December-termijn, zoolang niet een al
omvattende oplossing voor het schulden-
vraagstuk is gevonden.
Weerbericht.
WAT IS ER GEBEURD TE
MUNCHEN
De botsingen door S. A.-lieden
geprovoceerd
Dinsdagavond zijn de Nederlandsche deel
nemers aan het „Katholieke Gezellencon-
gres" te Mijnchen, dat door het optreden
der Beiersche S. A. zoo onverwachts moest
worden afgebroken, te Amsterdam terug-
Kapelaan De Rooy, die de leiding vaj
groep had, deelde ons mede, dat het Con
gres dat oorspronkelijk een grootsch opge
zet internationaal karakter zou dragen na
de Hitler-omwenteling in Duitschland vterd
opgezet als een Duitsch Congres, waaraan
de buitenlandsche delegaties slechts als
gast deelnamen. De Duitsche gezellen had
den in München reeds de geheele week het
fel oranje-gekleurde hemd gedragen dat
zeer veel verschilt met het bruine hemd
der S. A.-mannen, zonder dat dit tot eenige
molestatie of eenige opmerking betreffende
overtreding van het uniformverbod had
geleid. Geen der buitenlanders was echter
in een dergelijk hemd gekleed. Ook het
congres zelf had oorspronkelijk een rustig
en prettig verloop. De aanwezigheid
Vice kanselier Von Papen en de beg
tingstelegrammen van Rijkspresident Von
Hindenburg deden allerminst vermoeden,
wat de Congressisten te wachten stond.
Het begon toen Vrijdagavond de Neder-
landschq deelnemers terugkeerden van een
Lohengrin-uitvoering. Zij werden aange
houden door S. A.-leden die hen gelastten
het bronzen congres-insigne van hun jas te
verwijderen. Bij weigering namen de S. A.-
mannen een dreigende houding aan, zoo
dat de Hollanders het maar beter vonden
aan het bevel te voldoen, hoewel de S. A.-
lieden desgevraagd toegaven geen enkele
bevoegdheid tot dit ortreden te hebben en
het slechts te doen omdat ze er „zin" in
hadden
Aanvankelijk dachten de Hollanders met
een incidentieel geval te doen te hebben
gehad, maar naderhand bleek, dat in de
geheele stad hetzelfde was gebeurd. Des
Zaterdags nam het aantal S. A.-lieden
steeds toe. Klaarblijkelijk werden zij uit
de geheele omgeving te Mqnchen geconcen
treerd. Hun optreden werd steeds brutaler
en tartender. Congressisten werden naar
insignes gefouilleerd op straat en in café's.
Insignes werden afgerukt, oranjehemden
der Duitsche gezellen werden van het li
chaam gescheurd. De toestand werd be
paald beangstigend.
De Nederlandsche groep, die nauwelijks
haar ho'el durfde verlaten, telefoneerde
eenige muien met de politie die echter
Hoogste stand te Abisko 765.6.
Laagste stand te Seydisfjord 747.7.
Stand vanmorgen half twaalf 762.3.
WBER VERWACHTING
Zwakke tot matige wind meest uit W.
richtingen, aanvankelijk licht tot half be
wolkt met weinig of geen regen, later toe
nemende bewolking en iets koeler.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 14.8 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN:
16 JUNI.
Van 's avonds 9.52 uur tot :s morgens 4.09 uur.
WATERSTANDEN RIVIEREN
(Oude Amaterdamsche tijd}
Heden Vorig Heden Vorig
Walsh ui 0.00 3.20 Canp 2.49 2,<
Basfi -0.00 -0.00 Ems 0.00 1
ach 2.30 2.19 Coblena 2.60 2.40
Rheinfelden -0.00 -3.01 Trier 0.64 0.78
Kehl 3.19 3.08 Keulen 2.34 2.27
Maxan 5.00 4.95 Rührort -0.95 -0.95
Diedesbelm 1.20 1.11 Wesel -0.75 -0.70
Mannheim 3.87 3.73 Emmerik 1.99 1.90
Lohr 1.35 1.37 Dusseldorf 1.72 1.68
Mains -1.28 -1.22 Maastricht 43.72 43.65
Blngen 2.23 2.21 Venlo 10.88 11.13
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
16 Juni
Delfzijl 5.47 17.50 Hellevoetsluls 9.39 22.05
Terschelling 2.56 15.06 Willemstad 10.38 22.57
Harlingen 3.35 15.55 Brouwersh. 8.51 21.17
Den Helder 1.30 13.20 Zierikzee 9.19 21.30
IJmuiden 9.48 22.17 Wemeldingv 9.42 22.01
H.v. Holland 8.57 21 AO Vlissingen 8.09 20.25
Scheveningen 9.0? 21.40 Terneuzen 8.39 20.57
Rotterdam 11.10 23.13 Hansweert 9.16 21.24
steeds verklaarde er niets van te begrijpen.
Op straat zag men geen andere politie dan
de verkeersagenten, die zich met niets dan
het verkeer op de drukke punten bemoei
den. Het bleek heel duidelijk dat de politie
machteloos was tegen de S. A.-benden, al
thans geen vrijheid had om daartegen op te
treden.
Toen het Congres Zondagochtend offi
cieel werd afgelast, haastte alles zich om
zoo spoedig mogelijk uit de Beiersche hoofd
stad te vertrekken en Zondagavond was
het aan het hoofdstation een geweldig ge
drang van reizigers voor de extra-treinen
die alle bijna gelijktijdig vertrokken.
Algemeen hadden de congresdeelnemers
den indruk, dat'de toestemming die uit
Berlijn tot het houden van het Congres van
niemand minder dan van Hitler was geko
men, nadat de Beiersche regeering het
Congres drie dagen tevoren had verboden,
in Beiersche nationaalsocialistische krin
gen groot ontstemming heeft gewekt Men
wil met alle geweld „bewijzen" dat de Ber-
lijnsche autoriteiten met het verleenen van
toestemming „ongelijk" hadden gehad en
zoo werden ook, naar het oordeel van onzen
zegsman, de relletjes bewust door de Nazi's
geprovoceerd. Later, in Mainz en Keulen
had men weer met het Congres-insigne op
de borst geloopen, zonder dat iemand er
aanstoot aan had genomen. Alleen in Beie
ren moest aangetoond worden, dat het
Katholieke Gezellencongres tot „wanorde
lijkheden" leidde en was men geheel aan
den willekeur der S. A.-lieden, die blijk
baar door geen enkele macht, ook door hun
leiders niet, in bedwang gehouden konden
worden, overgeleverd.
Gemengd Nieuws
Besprekingen te Londen
LONDEN. 15 Juni. Vry'dag wordt een be-
apreking gehouden tusschen vertegenwoordi
gers uit Duitsche financieele en bankkrin'gen
en de commissie tot verstrekken van credie-
éen op langen termijn aan Duitschland.
Volgens Financieel News zou Dr.. Schacht
bereid zyn de besprekingen preferent te be
handelen. Gisteren werd een bespreking ge
houden met vertegenwoordigers van firma s,
die te Londen leeningen hebben geplaatst
voor Duitsche landen en gemeenten.
ERGERLIJKE DIERENMISHANDELING.
Een boerenknecht te Zwaagdyk (N.-H.)
maakte zich zóó driftig toen zyn paard weinig
lust toonde de maaimachïne te trekken, dat hy
het dier een touw om de tong bond. om het
paard te dwingen vooruit te gaan. Hij trok
daarbij zoo hevig, dat het arme dier de tong
werd uitgerukt. Het beest werd afgemaakt en
by de politie is aangifte gedaan van deze
dierenmishandeling.
INBRAAK IN EEN PASTORIE
Te Druten werd 's nachts in de pastorie en I
de roorische kerk ingebroken. De inbrekers
hebben uit de brandkast geld en tafelzilver
ontvreemd. Ook hebben ze de offerblokken,
waarin slechts weinig geld zat, opengebroken.
De politie heeft eenige effecten in den tuin
van de pastorie gevonden. Ook zyn daar voet
sporen van twee personen ontdekt en een paar
sokken gevonden.
BRANDEN.
Te Eist (Gld.) is door onbekende oorzaak
brand uitgebroken in de kapitale boerdery,
eigendom van de familie Haaren, aan den
rijksweg Arnhem-NymogenMet groote moeite
mocht de brandweer er in slagen het woonhuis
te behouden. Een groote bergschuur, waarin
veel landbouwwerktuigen, ging geheel in de
vlammen op. Verzekering dekt de schade.
