Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | 26 mei 1933 | pagina 3

Kerknieuws.

Schoolnieuws.

Gemengd Nieuws.

DE LAATSTE DER TRIBUNEN

VRIJDAG 26 MEI 1933

EERSTE BLAD PAG. 2

NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Exmorra c.a., cand. A.
Groot, hulppred. te IJmuiden-Oost.

Aangenomen: Naar Groningen (vac.-
wylen J. J. van de Wall), H. W. te Winkel
te Sneek. Naar Nijkerk, G. (vac.-P. J. van
Melle), J. A. van Nie te Hoogeveen.

GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Noordeloos, cand. M. de
Goede te Rotterdam.

AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.

D s. J. H. M u 1 d e r, van Hillegom, heeft
^Woensdagavond zijn intrede gedaan bij de Ned.
Herv. Gemeente van Oharlois, sprekende over
Phil. 4:4: /Verblijdt u in den Heere te allen
tijd, wederom zeg ik: verblijdt u!" Hij han
delde daarbij over: 1. de mogelijkheid tot blijd
schap; 2. den aard der blijdschap; en 3. oe
kramt der blijdschap. Zich keerende tegen elk
lamenteer-Christendom, wekte Spr. op te
worden daders des Woords. In een afzonder
lijke toespraak heeft 4e nieuwe predikant zich
gerfcht tot zijn bevestiger, Ds. D. A. van den
Bosch, van Den Haag; de aanwezige collega s,
kerkelijke colleges, familieleden en leden der
Hillegcmsche Gemeente. Zijn speeiaJen steun
zegde hy toe aan het jeugdwerk. Ds. G. J-
Koolhaas heeft zijn ambtsbroeder op hartelijke
wijze toegesproken en de Gemeente zong dezen
op diens verzoek toe Psalm 20 1.

Cand. M. de Regt, van Middelburg,
werd door Prof. Dr. T. Hoekstra, van Kampen,
bevestigd als predikant der Geref. Keric van
Dinteloord met 1 Cor. 2 9 en deed des
namiddags intrede met 1 Cor. 1 23—-_c
Sprekende over „de bediening des Woords n
de Gemeente van Christus", handelde hij over
1 haar inhoud, 2. liaar uitwerking, en 3. haar
ceheim. De jonge leeraar werd verwelkomd by
monde van Ds. H. Lannmg, van Fynaart,
namens de Classis Klundert, en ouderling J.
[M. Maris namens den Kerkeraad.

BEGRAFENIS Ds. L. PLETTE.
"Woensdag vond op het kerkhof te Etersjhflim
de begrafenis plaats van Ds. L. Plette, in leven
predikant der Ned. Herv. gemeenten Eters-
heim en Schardam. Nadat in de pastorie de
dienst was geleid door Ds. v .d. Does van
Monnikendam, werd het stoffelijk overschot
door leden van den Kerkeraad het kerkgebouw
binnengedragen, waar de familie, vele belang
stellenden, collega's van den nng en leden
der gemeente zich vereenigden. Ds. v. d. Doe*,
las Psalm 27 7 (berijmd) en wees er m een
korte toespraak op, dat deze woorden ook de
levenssteun waren geweest van den overledene.
Hij herdacht, wat God in Ds. Plette aan deze
kleine gemeenten geschonken had en wat
familie en gemeenten met het heengaan van
hun herder en leeraar hadden verloren.

Verdere toespraken werden, overeenkomstig
de wenschen der familie niet gehouden .De
heer Bakker, van Kampen, schoonzoon van Ds.
Plette, dankte namens de familie voor de
belangstelling by de ter aardebestellmg be
toond.

DE RIJKSBISSCHOP IN DUITSOHLAND

Uit Berlijn meldt men ons, dat voor de ko
mende functie van rijksbisschop der Duitsch-
Evangelische Kerk zeer sterk naar voren wordt
gébracht de naam van Dr. Friedrich von
Bodelschwingh, hoofd der philantropische ge
stichten te Bethel bij Bielefeld, zoon van den
bekenden stichter dezer inrichtingen.^ De lei
der der jong-reformatorische beweging Dt.
Küneth dringt in de pers in naam zijner be
weging op zijn spoedige benoeming aan. Onder
scheiden Duitsche kerkelijke bladen verklaren
reeds, dat de benoeming van Dr. van Bodel
schwingh by alle Evangelische kringen groote
sympathie zal vinden.

Dr. Joh. van der Spek, te Poortugaal,
Is toegelaten als privaat-docent in de Zuivere
cn Toegepaste Zielkunde aan de Nedexlandsche
Handelshoogeschool te Rotterdam.

Prof. Dr. G. A. van Po el je zal, vol
gens de „Tel.", waarschijnlijk als hoogleeraar
aan de Ned. Handelshoogeschool te Rotterdam
bedanken, wijl hij in het Ministerie van On
derwijs onder Minister Mr. H. P. Marchant
een hooge functie zal bekleeden en daardoor
diens rechterhand blijven.

GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.

Hoogleeraarsbenoemingen. De
Gemeenteraad van Amsterdam benoemde tot
buitengewoon hoogleeraar in de Archaeologie
en Geschiedenis van het Nabije Oosten D r. H.
Frankfort te Londen.

Voorts werd benoemd tot buitengewoon
hoogleeraar in de Romaansche Taalweten
schap inzonderheid in Fransch en Fransche
Letterkunde der Middeleeuwen en der lodo
eeuw Dr. M. Valkhoff te Hilversum met
31 van de 37 uitgebrachte geldige stemmen.

Het ligt voorts in het voornemen van den
Raad den tegenwoordigen buitengewonen hoog
leeraar in het Fransch, Prof. Gallas, tot
gewopn hoogleeraar in de vacature-Galverda
de Grave te benoemen.

Prof. Dr. A. E. H. Swaen zal
Zaterdagmiddag te 2 uur in de aula var
Gem. Universiteit afscheid nemen als hoog
leeraar.

AMELIORATIEVEN IN DE
ENGELSCHE TAAL

DISSERTATIE
VAN Dr. G. A. VAN DONGEN

Ter verkrijging van dc graad van doctor
in de lebteren en wijsbegeerte heeft vandaag
de Universiteit van Amsterdam de heer
G. A. van Dongen te Rotterdam, in het
openbaar zijn proefschrift „Amelioratives in
English" verdedigd.

De meeste proefschriften die van de hand
in aanstaande
doctoren in de
lermaansche Taal
Letterkunde
(Engelsch) hier
te lande verschij-
behandelan
literaire onder
werpen. Bij de
studie der Engel-
sche taal en let
terkunde is die
van het laatste
deel van deze
tweöheid voor de
meesten ook het
meest aantrekke
lijke. Het 6preekt

ook meer tot het Dr. G. A. van Dongen
groote publiek.

Iedereen van eenige ontwikkeling heeft
hoord van Scott, en van Milton en
Shakespeare en al de andere grootmachten
op het enorme veld der Engelsche letter
kunde. We noemen b.v. maar Dr. G. Dekker:
Die invloed van Keats en Shelley in Neder
land gedurende die negentiende ecu,
(1926) Dr. A. Bosker, Literary Criticism v.
the Age of Johnson (1930), en van Dr. K. Bos
Religious Creeds and Philosophies as repre
sented by characters in Sir Walter Scott's
Works and Biography, (1932), waarvan een
uitvoerige bespreking verscheen in het num
mer van ons blad van 5 April jl. Nog niet
lang geleden verscheen van Dr. H. Scherp-
bier „Milbon in Holland", waaraan wij bin
nenkort een artikel hopen te wijden.

Schijnbaar trekt de taalkunde de men
schen minder aan. Te onderzoeken waaraan
dat te wijten is, ligit thans niet op onze weg.
Een der oorzaken is ongetwijfeld de wijze
waarop men jarenlang de leerende jeugd
beu heeft gemaakt van het taalonderwijs.

Voor degenen, die de taal hebben leeren
zien als een levend iets, dat al de kenmer
ken draagt van het echte leven zooals
dat in de natuur kennen staat de zaak an
ders. Die zullen de verschijning van een
werk als dat van Dr. van Dongen met vreug
de begroeten.

De nieuwe doctor heeft tot onderwerp ge
kozen de veredeling van beteekenis die
loop der geschiedenis de woorden kunnen
ondergaan. Wanneer men uitgaat van een
bepaalde beteekenis, die een zeker woord in
een zekere periode heeft, dan kan deze be
teekenis ten opzichte oniier appreciatie
uitgaan dan wel achteruit.

Het eerste is men gewend amelioratieve
ontwikkeling te noemen en het laatste pejo
ratieve ontwikkeling.

Nu schijnt het met woorden te zijn net
als met men^chen, het aantal reputaties dat
verslechtert is heel wat grooter dan dat der
verbeteringen.

In eik geval, het slechter worden valt al
tijd beter op. Men heeft daar natuurlijk een
psychologische verklaring voor, die Dr. van
Dongen op blz. 2 van zijn werk ook citeert
als hij zegt, dat de menschelijke natuur de
neiging vertoont zich aangetrokken te ge
voelen tot de tragische kant van het leven.
Dieper onderzoek heeft de auteur echter over
tuigd, dat verbetering in beteekenis bij de
woorden lang niet zoo zeldzaam is. Aan dit
onderwerp ds echter, vreemd genoeg, maar
weinig aandacht besteed.

Dr. van Dongen bepaalt zich natuurlijk
voornamelijk tot het Engelsch. Als het werk
compleet is want we hebben hier feite
lijk nog slechts met deel I te doen zal
Nederland' op het gebied der Engelsche se
mantiek een goed figuur slaan. Te Groningen
verscheen in 1929 een studie van H. Schreu-
der, „Pejorative Sense development in Eng
lish", terwijl inu Dr. van Dongen om coo te
zeggen de keerzijde der medaille behandelt
Bij de groepeering van zijn materiaal
schijver uitgegaan van een viertal grond
regels: Hij groepeerde als volgt: 1 die woor
den, waarbij sociologische en cultureele ver
anderingen tot de wijziging in de beteekenis
hebben bijgedragen; 2. de „voces mediae";
3. andere uitdrukkingen, die ethische of
aesthetische ideeën onder woorden brengen,
en die niet onder 1 en 2 zijn besproken; 4.
de woorden die hun beteekenisverandering
danken aan hun vorm.

In dit eerste deel worden de gevallen onder
1 en 2 behandeld, zoodat het boek vier hoofd
stukken telt: I Inleiding; II. De socio-cultu
reele groep; ni. De „Middle Terms". Inlei
ding; IV De „Middle Terms". Daarna volgt
de „Conclusion" terwijl het werk besloten
wordt met een index en een bibliografie.

Dr. van Dongen concludeert dat een me-
lioratieve beteekenis-ontwikkeling kan wor
den aangetoond als te hebben plaats gegre
pen in een veel grooter aantal woorden dan
algemeen wordt verondersteld. Een vergelij
king met het overeenkomstige deel van het
werk van Schreuder (over de pejoratieven)
laat zien dat tegenover de daar aangevoerde
voorbeelden voor de meeste onderafdelin
gen voorbeelden van tegenovergestelde ont
wikkeling kunnen gesteld worden. Inder
daad' schijnen in sommige zooals in de

groep van de legale en nationale uitdruk- der toelatingsexamen zyn toegelaten, met die
kingen de pejoratieven de overhand te heb- I welke sinds 1928 examen deden; het stelt dan
ben? In andere, zooals in de groep die over op grond van getallen vast, dat zoowel onder

literaire invloeden handelt, zijn evenwel de
melioratieven veelvuldiger. Ook het aantal
der „middle teims" die ftich in opwaartsche
richting bewogen hebben, is aanr.ienlijk, en
evengroot als dat der pejoratieven. Het is
duidelijk ,dat socio-cultureele invloeden en
synoniemen zooals bij de pejoratieven
een belangrijke rol gespeeld hebben.

Een gedetailleerde vergelijking wordt in
uitzicht gesteld aan het eind van het com
plete werk. We zien met belangstelling de
verschijning van het tweede deel tegemoet

Tn elk geval, den jongen doctor onze ge-
lukwensch met deze promotie.

Vermeld moge verder nog worden, dat
de druk van het werk uitstekend is. Bij de
vele quotaties uit het Oud en Middel-
Engelsch worden we niet geërgerd door een
onbeholpen wijze van weergave van oude
letterteekens, zooals zoo dikwijls in boeken
of tijdschriften het geval is. Integendeel, bij
de cursieve zoowel als bij de „romeinsche"
lettersoorten zijn ze in het gebezigde corps
ingevoegd.

Ten slotte deelen we nog mede dat de heer
.an Dongen 14 stellingen heeft geformu
leerd voor pijn promotie. We vermelden er
enkele:

Meer eenheid van nomenclatuur in de
semantiek is zeer gewenscht.

De bewering van Eykman, als zou de be
naming „free" en „checked vowels" afkom
stig zijn van Kruisinga, is onjuist. (Als dat
de jaren oude, innige vriendschap tusschen
de heeren Eykman en Kruisinga maar niet
in gevaar brengt!)

Bij het schoolonderwijs ia de vreemde ta
len behoort de grammatica in de aanvang
systematisch onderwezen te worden.

THEOLOGISCHE SCHOOL TE KAMPEN.

De Theol. Schooldag te Kampen is voor dit
jaar bepaald op Donderdag 24 Juni a.s. Aan
den vooravond zal Ds. C. W. Keur, vr~
veningen, in de Burgwalkerk in een
gébeds voorgaan. Daarna heeft een ontmoe
tingssamenkomst in de aula der Theol. School
plaats De Schooldag-samenkomsten ir An
Burgwalkerk zullen onder leiding staan
den curator Ds. P. Bos te Haren (Gr.). Het
openingswoord zal worden gesproken door den
Sector/ Prof. Dr. A G. Honig. Daarna zal
Jr. L. van der Zanden, van Groningen,
refereeren, waarna gelegenheid zal zyn vragen
te stellen.

Des middags spreken Ds. H. J. Heida, van
Vlaardingen, over: „De Kerk en de heden-
daagsclie maatschappelijke nood"; en Ds. P. D.
Kuiper, van Sassenheim, over: „De Kerk en
de hedendaagsche geestelijke nood".

PAEDOLOGISCH INSTITUUT
Te Amsterdam is het vroegere gebouw
■ui het Blindeninstituut in de Vossiusstraat
m bestemming veranderd. Het Paedologisch
Instituut, dat tot nu toe was gevestigd naast
de Valeriuskliniek aan de De Lairessestraat,
heeft er heden officieel zijn intrede gedaan in
tegenwoordigheid -van H.K.H. Prinses Juliana.
De Paedologie, de wetenschap van psychische
ontwikkeling zoowel van het normale als
het abnormale kind, zal hier practisch en
tenschappelyk worden behandeld. Het instituut
zal de oudens adviseeren by de opvoeding van
moeilyke kinderen en daarnaast het vraag
stuk van het buitengewoon onderwijs onder
de oogen zien. Ook is het bureau voor beroeps
keuze en tevens observatiehuis. Het ii
richting waarvan geen tweede bestaat in
Europa.

Dit Instituut is door de „Vereeniging tot
Opvoeding en verpleging van idiote en achter
lijke kinderen" ingericht, alleen de inrichting
van de Laboratoria was voor rekening Ao
Vrije Universiteit.

Aan het Instituut zijn verbonden ale ge
neesheer Dr. R. Vedder; als neuroloog-psychia
ter Dr. J. H. Baas; als chirurg-röntgenoloog
Dr. R. Brummelkamp.

De Psychologie, Paedologie en Psychotech
niek staan onder leiding van Prof. Dr. J. Wa
terink.

De verbouwing van Blindeninstituut tot Pae
dologisch Instituut is volbracht door den ar
chitect J. H. van der Veen, naar de ideeën

Prof. Waterihk. Van het inwendige
het gebouw is weinig overgebleven. Men vindt
thans op den beganen grond de portierekamer
met telefoon-centrale, wachtkamers en garde
robe, broederkamers, lokalen voor handenar
beid. Voorts keuken, eetzalen, badkamers,
werklaboratorium, röntgenkamer en werkplaats
voor een instrumentmaker. Op de eerste
dieping zyn de kamers voor de le klasse pa
tiënten en die van het verplegend personeel.
Ook de derde en vierde verdieping zyn inge
richt voor slaapkamers van zieken en kamers
voor het pereonesl.

Boven den hoofdingang van het gebouw
een gebrandschilderd raam aangebracht, vi
vaardigd door De Vonk te Haarlem, voorstel
lende de genezing van den waanzinnigen knaap
door Jezus. Dit raam is een geschenk van de
Vrye Universiteit.

TOELATINGSEXAMEN-H.B.SCHOLEN

Het rapport is verechenen van de Commissie
die in 1932 belast was met het onderzoek
de kennis van leerlingen die tot de eerste
"klasse van de H.B.S. toegelaten wilden
den. (Uifcg. J. B. Wolters).

Het rapport vergelijkt de schoolresultaten
van de leerlingen, die van 1922 tot 1927 zon-

vroegere regeling als onder de thans gel
dende het percentage der niet na het eerste
„een percentage veel hooger dan bij goede
selectie onvermijdelijk en sociaal en econo
misch toelaatbaar mag worden geacht."

Het rapport komt op grond van getallen tot
de slotsom dat dit toelatingsexamen, in verge
lijking met de toelating op verklaring, geen
doeltreffende verbetering is gebleken en dat
r een andere methode moet worden gezocht
dat resultaat in bevredigende mate te be
reiken".

meent verder, dat het oordeel
der lagere school ten aanzien der geschiktheid
voor wiskunde-onderwijs betrouwbaarder irs
of minder onbetrouwbaar dan het examen".

Het rapport komt tenslotte tot de volgen
de conclusies:

1. Herexamen in zyn tegenwoordigen vorm
als selectiemiddel onvoldoende.

2. Het is niet in staat als correctief va:
oordeel der lagere school te fungeeren.

3. Voor zoover het een prikkel vormt
de lagere school, komt het toch den a.s. leer
lingen der H.B.S. niet ten goede, veeleer be
vordert het de kans op een ongerechtvaardigde
toelating.

4. Aan het oordeel der krachtens de erva
ring te dezen aanzien betrouwbaar gebleken
scholen moet voor de toelating een groote
waarde worden toegekend.

5. Het onderzoek der candidaten, die niet
zonder dit kunnen worden toegelaten, moet er
in de eerste plaats op zijn gericht niet hun
bekwaamheid, doch hun geschiktheid te peilen.

6. Hierbij moet zooveel mogelijk het leidend
beginsel zijn, dat men de candidaten het best
al onderwijzende leert kennen.

7. Daarvoor kan in aanmerking komen
onderzoek: a. tijdens het eerste schooljaar;

proefklassen; c. in een aan de H.B.S.
bonden schiftingsklasse van langeren of kor-
teren duur; d. voorwaardelijke toelating.

8. Het zal misschien noodig zijn deze vi
mogelijkheden gecombineerd toe te passen.

9. Voor zoover dan nog een examen noodig
blijkt, moet ook dit zoo worden ingericht, dat
de geschiktheid, dus de persoonlijkheid van den
candidaat, daarbij aan het licht komt. Voor
eiken candidaat moet een behoorlijke tftd
worden uitgetrokken. Hun aantal mag dus
niet te groot zyn.

10. Bij alle deelen van het onderzoek is
menwerking van lager onderwijs en middel
baar onderwijs noodig.

ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Den Haag (O. G. Heldringschool, IJs-
ogelplein 10, hoofd D. Moolhuijzen) L. Touwen
te Den Haag.

Warmond, J. van der Linden te Vlaar
dingen.

Gesl. als i

Scha a
gen d.

VERPLEGING
ZENUWLIJDERS EN KRANKZINNIGEN

STICHTING WOLFHEZE. Op 22 en 23 Mei
d in de stichting „Wolfheze" te Wolfheze
overstaan van de Rijhsgedelegeerden. de
heeren Dr C W Scheffer te Zeist en Dr P J
Piebenga, te Franeker. het examen afgenomen
het Staatsdiploma B voor de verpleging
enuwlöders en krankzinnigen.

dit examen namen deel zes broeders en
aisters. Hiervan slaagden do broeders: L
lorkum. Th Smit. F v Stegeren. A TerD-
J v der Vinne en de zusters: G van den
P Elema, T Kuipers. W TiJmstra. CVer-
D de Vries. R IJtsma en N M Zonnen
de geslaagden werd ook uitgereikt het
na met insigne der Vereen, tot Chr. Vor
ig van Krankzinnigen in Nederland.

DE SCHOOLDAG IN DEN ACHTERHOEK.

De jaarlyksche Schooldag van de Chr. Scho
len, tevens jaarvergadering van den Bond van
Schoolbesturen, Onderwijzers en Voorstanders
van Chr. Scholen van Gelderlands Achterhoek
en omgeving zal op Woensdag 14 Juni in
hotel Avenanus te Riairlo gehouden worden.
Na het afdoen van de huishoudelijke zaken zal
in de morgenvergadering het woord gevoerd
worden door Ds. D. C. Goedhard t van
Hummelo over het onderwerp: „Ludger, de
apostel der Saksers". 's Middags zal een
openbare vergadering worden gehouden, waar
Prof. Dr. A. N o o r d t z ij van Driebergen zal
spreker over; „Hoe onderwijzen wy' de geschie
denis der godsopenbaring aan onze kinderen V

EXAMENS

PROMOTIES

RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gepro-
oveerd is tot Doctor ta de Geneeskunde, op
proefschrift getiteld: „Eotopische sraviddteit"
de^heer G. A van der Stok, geboren te Nie-uw-
Gepromoveerd is tot Doctor In de Wie-
atuurkunde. op proefschrift: ..Kennis-tSieoTi
ische beschouwingen over de kansrekening
aar toepassing in de natuurkunde", de I
H. Prins, geboren te Avenlhorn.

GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge-
iromoveerd is tot Doctor in de Germaansche
Letterkunde (Engelsch) op proefschrift
„Amelioratives in English", de heer
Gerrlt Albert us van Dongen, geb. te Rotterdam
leeraar Engelsch Chr. HBS te Rotterdam (Lil
ker Maasoever).

ACADEMISCHE EXAMENS

NED. HANDELSHOOGESCHOOL TE ROT
TERDAM. _GesJ.: Handelswetenschapcand;

I. de Lieme.

Gesl.: Ned, Lettenen: cand.e:

n. J. Reurinic
man en M. Relss, benden

Wis- en Natuurkunde, ho
doet. ex.. de heer F. Beek; i
heer J. G. Kamper.

RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.
Rechtswetenschap: doot. ex.. mej M. J. A
der Lugt.

LANDBOUWHOOGESCHOOL TE WAGENIN-
GBN. Gesl.: Ned. Landbouw: ingen.ex.. de heer
G. D. Nel. geb. te Matatlele (Zuid-Afrika).

RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Gesl.: Apothekersassistent, de dames G. Offer-
i Groningen. F. van Olst te Peperga

de heer H. Lefébre

EXAMENS-LICH. OPVOEDING

DEN HAAG. 24 Mei. Akte L.Ö. Gex. 6, gesl.
3 cand.. nl. de dames: J. M. Ph. Clijscn te T
burg, M. J. A Heisper te Helmond en M. J,
M, Rijven te Tilburg.

EXAMENS-STUURMAN

DEN HAAG, 24 Me4. Gesl. voor 3den stuur-
•man gr. stoomv.. de heeren C. W. Radi'

Blleok en L. F. Beerens.

.'lssdhensvaantuigen de heer J. Ki

Jmulden; en als schipper op zeil- en s
isschersvaartuigen de heer W. V«

■en W. Guyt'te^Kï
Stolk. beiden te

JONGEMAN BIJ VENLO VERDRONKEN
Hij wilde de Maas overzwemmen

Bij §en poging, om de Maas over te z\
men geraakte Dinsdagmiddag te 17-jarige
H. Grijs eels, te Venlo, in levensge
vaar, daar er een stoomboot naderde, toen
hij zich midden in de rivier bevond. Een
kameraad hoorde zijn hulpgeroep en zwom
onmiddellijk hean te hulp, doch Grijeeele
was reeds in de diepte verdwenen. Heit dek
personeel van de stoomboot had den zwém-
rriet opgemerkt, zoodat van d'eze zijde
geen hulp werd verleend.

Ofschoon men dadelijk aan het dreggen is
gegaan, heeft men tot dusverre het lijk nog
■niiet opgehaald.

DE ROOFOVERVAL TE WATERINGEN
Een arrestatie

Naar wij vernemen, is Woensdagmiddag
te Den Haag gearresteerd de omstreeks 30-
jarige J. A. die verdacht wordt schuldig te
zijn aan den roofoverval, Zondagmorgen ge
pleegd op den 83-jarigen L. Chrispijn te
Wateringen.

Deze A. die vroeger in het Westland
woonachtig was, moet ook in de omgeving
van Wateringen goen bekend geweest zijn.
De man is na verhoor voorloopig in bewa
ring gesteld.

ROOKMASSA'S UIT BERGSCHENHOEK
Origineel idee om vreemdelingen te trekken

Bergschenhoek heeft gistermorgen op
origineele wijze een ontzaggelijken stroom
vreemdelingen getrokken. Een inwoner van
Bergschenhoek had een opslagplaats ge
maakt voor autobanden afkomstig van den
brand die eenige maanden geleden bij de
firma de Vries te Rotterdam heeft gewoed.
Dze banden heeft hij ter vernietiging doen
aansteken. De rubber verwekte echter zulk
geweldige rookmassa dat honderden uit
Roteterdam en omliggende gemeenten naar
Bergschenhoek trokken.

Het bussenverkeer werd hierdoor zeer
vertraagd. Spoedig arriveerde de brandweer
Hillegereberg en Terbregge, zelfs is de
de vorige week in gebruik genomen
autospuit van Schiehroek ook gekomen. De
hilariteit dn Bergschenhoek was zeer groot.

roffelrijmen.

Kwatta vooraan!

'k Heb in geen tijd mijn Kwattareep

Met zooveel smaak gegeten!

Ik las daar juist een delicaat

Berichtje moet je weten:

De Kwatta, die veel meisjes in

't Bedrijf heeft, gaat probeeren

De crisis in de maatschappij

Der mannen te saneeren

De meisjes moeten wijken voor

De werkelooze mannen,

Zoo lang al van de arbeidsmarkt

Naar d' arbeidsbeurs gebannen;

De meisjes moeten achteruit,

De mannen weer naar voren,

Hoewel dat in de laatste tijd

Niet meer zoo scheen te hooren.

De Kwatta geeft een voorbeeld aan

De duizenden bedrijven

Wier directeuren lang en breed

Aan 't confereeren blijven,

Aan 't praten, praten zonder end,

Terwijl de mannen snakken

Ook weer eens mee te mogen doen,

Ook weer eens aan te pakken.

De Kivatta geeft een voorbeeld aan

De overheidsbedrijven,

Die nummer één hier moesten zijn

En toch weer achter blijven.

Want praten, confereeren en

Weer confereerend praten

Kan onze jonge kerels die

Steeds ledig staan niet baten;

De praat moet wijken voor de daad!

Geen praatjes vullen gaatjes!

Dat is het schoon getuigenis

Der Kwattasche soldaatjes.

(Nadruk verboden.)

LEO LENS.

Gistermorgen is tusschen Blokpo&t tien en
Hekendorp (nabij Gouda) een knaapje, ge
naamd J. de Visser uit Rotterdam, wonen
de in de v. Speijkstraat uit de trein ge-

In de ooupé bevond zich een klas met hun
onderwijzer. De onderwijzer trok aan de
noodrem; de trein stond met een schok stil.
/aardoor de knaap, die nog aan het por
tier hing, op den grond viel. Met ernstige
wonden werd hij opgenomen en naar Rot
terdam vervoerd.

Uit een onderzoek bleek, dat de deur
van de coupé goed functioneerde, zoodat de
schuld van het ongeval te wijten is aan
het feit ,dat de jongen met de deurknop
van de coupé stond te spelen. De trein
had ongeveer 20 minuten vertraging.

Chaufieur sliep achter het stuurl

Nabij het dorp Moerdijk heeft Dimsdag-
namiMdag een ernstig motorongeval plaats
gegrepen.

Een vrachtauto uit Strijen, komende uit
de richting van Zevenbergscherihoek, reed
plotseling tegen een langs den weg staaniden
boom, doordat de ohauffeur, die 'e nachts
om l uiur uit Leuven was vertrokken, aebte
zijn stuur in slaap was gevallen.

De wagen werd van voren geheel in él-
kaar gedrukt, terwijl van die cabine allh
ten werden vemiefld. De chauffeur bleef
wonderlijk genoeg ongedeerd^ doch een jon
gen, die na-ast hem zat, werd zoo ernstig
aan gelaat en hoofd verwond, dat hij na
verbonden te zijn, per auto naar zijn woon
plaats moest worden vervoerd.

ZO
MOEST STAANDE ETEN
Weken lang ischias

Met zijn ervaring helpt hij nu anderen

Hier volgt een ongewoon sterke aanbeve
ling van een middel tegen ischias van
iemand, die zelf in hevige mate aan deze
kwaal geleden heeft Tndien U ooit dc pijnen
van ischias gevoeld hebt, moet U het stellig
lezen. En als U iemand keijl, die aan ischias
lijdt, zoudt U hem hiervan 'moeten vertellen.

De aanbeveling komt van Mr. T. P. R. Hij
schrijft: „Ik leed ongeveer zes weken lang
aan ischias. Er waren tijden, dat ik niet
meer kon zitten of liggen, maar steeds moest
blijven doorloopen. Ik kon zelfs niet gaan
zitten om te eten. Een buurman zei me
Kruschen Salts te probeeren, wat ik ook
deed: ik nam eiken morgen een' theelepel vol
in een glas warm water. Toen ik anderhal-
ven flacon gebruikt had, verdween de ischias
en nadien heb ik het nooit meer gevoeld.
Ik blijf doorgaan met eiken ochtend wat
Kruschen te neimen, omdat ik last heb van
constipatie en ik er van overtuigd ben, dat
Kruschen Salts het beste middel ter wereld
is tegen isohias en rheumatiek. Iedereen, die
aan -deze kwalen lijdt, raad ik het dringend
aan. Ik ben Krusohen Salts veel dank ver
schuldigd". T. P. R.

De pijnen van ischias zijn een symptoom
van dieper kwaad hetzelfde euvel dat
rheumatiek, spit en jicht kan veroorzaken.
Zij zijn het teeken, dat er iets aan Uw stof
wisseling hapert en onzuiverheden in het
bloed gekomen zijn.

Kruschen Salts is een combinatie van zes
natuurlijke zouten, welke Uw- inwendige or
ganen tot geregelde werking aansporen.
Kruschen versohaft U daarom een inwendi
ge schoonheid en gezonden bloedsomloop.
En wanneer de kleine dagelijksche dosis'*
Uw stofwisseling in orde blijft houden, dau
zullen isohias en rheumatiek voortaan Uw
deur voorbijgaan.

Krusohen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten a 0.90 en
1.60 per flacon. Stralende gezondheid voor
één cent per dag. (Adv.)

NOODLANDING WATERVLIEGTUIG

Door een Belgische loodsboot is te Hoek
t'an Holland binnegèbracht het vann Dc
Mok vertrokken militaire vliegtuig 6, het
welk wegens gebrek aan olie en benzine op
de Noordzee was gedaald. Na van brandstof
te zijn voorzien is het vliegtuig weer ver
trokken.

MOTORRIJDER DOOR TREIN GEGREPEN
EN GEDOOD

Te Ruurlo heeft op den onbewaakten over
weg een ernstig ongeval plaats gehad. Toen
de 20-jarige M. B. den weg wilde overste
ken lette hij niet op den trein welke om
13.30 uur uit Roerloo naar Borculo vertrekt.
Hij werd gegrepen en op slag gedood.

Cola di Eienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw

Door Édw. BULWER LYTTON

Laat de (mislukking van uw aanslag en '4
gevaar waarin gij verkeert u leeren dat gij uw
gramschap tegen mij tot zwijgen moet bren
gen; eerbiedigt de wetten, eert de vrijheid
van uw stad, en bedenkt dat het een heer
lijk schouwspel is, wanneer mannen als gij
patriciërs uit aanzienlijke geslachten
htm macht gebruiken om hun stad te be
schermen, hun rijkdom om de kunsten aan
te kweeken, hun ridderdeugden om de wet
ten te handhaven! Herneemt de zwaarden
en laat de eerste die Rome's vrijheden
schendt uw slachtoffer wezen, al was het de
Tribuun zelf. Uw zaak is onderzocht uw
vonnis is uitgesproken. Hernieuwt uw eed
öm elke vijandelijkheid te staken, hetzij
openlijk of heimelijk, tegen de regeering en
de magistraat van Romet en u WQrdt vergif
fenis geschonken gij zijt vrij!".

Verstomd, verbijsterd, bogen de baronnen
Werktuigelijk hun knie; de monniken die
hun biecht hadden gehoord, namen him den
Verlangden eed af; en terwijl zij met be
vende lippen de plechtige woorden mompel
den, hoorden zij, hoe het volk buit om
bun hoofd schreeuwde-

Na afloop der plechtigheid begaf de Tri

buun zidh door de feestzaal naar een bal
kon, vanwaar hij gewoon was, het volk toe
te spreken; en nooit had hij zijn wonder
baar meesterschap over de hartstochten van
zijn gehoor meer noodig gehad of meester-
lijker gebruikt dan dien dag. Want de woe-

van het volk had het toppunt bereikt, en
het duurde lang eer het hem gelukte, die
af te leiden. Eer hij echter had uitgespro
ken, was iedere golf der woeste zee tot rust
gebracht. Eenmaal zou de redenaar op de
zelfde plek staan, om te pleiten voor een
edeler leven dan die hij nu redde en zijn
woorden zouden niet gehoord worden, zijn
bede zou tevergeefsch zijn!

Zoodra de Tribuun zag, dat het gunstige
oogenblik daar was, werden de baronnen
op het balkon toegelaten: voor de oogen
van geheel het ademloos toehoorende volk
beloofden zij plechtig, den „Goeden Staat1'
te zullen beschermen. En zoo bracht de
morgen, die hun laatste scheen te zijn, hun
verzoening met het volk.

De menigte ging uiteen, de meesten waren
gerustgesteld en tevreden; de meer verstan-
digen boos en onvergenoegd.

„Hij heeft den rook en de vlammen, die
hij niet kon blusschen, siiechts a-angewak
kerd", bromde Cecco del Vecchio; en de
woorden van den smid werden een spreek
woord en een voorspeflüing.

Intusshen maakte de Tribuun, in de over
tuiging dat hij althans de edelmoedigste
partij had gekozen, een einde aan de Raads-
i zitting en begaf zich naar het vertak, waar

Nina en zijn ouster hem wachtten. De beide
schoone, jonge vrouwen hadden een innige
genegenheid voor elkander opgevat. Het
verschil tusschen haai', uiterlijk en innerlijk,
scheen beider bekoorlijkheid te verhoogen,
zooals in een fraai kleinood, parel en dia
mant elkanders gDlans te beter doen uit
komen.

„Verheug u, lieve zuster", sprak de Tri
buun, die het eerst Irene's smeekenden blik
opmerkte; „geen haar is gekrenkt op het
hoofd van degenen, die den naam dragen
van hem, dien gij zoo liefliebt Had het een
anderen Romein gegolden, dan ware genade
wel li ht een misdaad geweest! Liefste, moge
Adriano u maar half zoo lief hebben als ik.
Maai* toch, mijn ouster, niemand kan uw
zacht gemoed zoo kennen, als hij die erover
waakte, sinds het zijn eerste bloesems ont
plooide. Mijn arme broeder! Als hij in leven
was gebleven, had hij mij hetzelfde aange
raden als gij; en dikwerf meen ik, dat zijn
zachte geest de gestrengheid verdrijft, die
andere mijn gemoc*! te hard zou doen wor
den. Nina, mijn Koningin, mijn geleidster,
mijn gids, laat uw hart, mannelijk in imijn
tegenspoed, altijd vrouwelijk bl'ijven in de
dagen mijner macht."

Uitgeput door de vermoeienissen van den
nacht, ging de Tribuun eenige uren rust
nemen; en toen Nina, hem in haar armen
Bluitend, in zijn edel gelaat staarde, terwijl
de zorgen verdreven waren en de eerzucht
zweeg, toen had het iets verhevens in zijn
kalmte. Tranen van bliiden trots, zooals een
vrouw ze schrei* nm den held barer droomen
stonden in de -- n van zijn vrouw Diep in
haar hart genoot /.ij meer van hei voorrecht
dat haar alleen behoorde, om zijn eenzame

uren te mogen deelen, dau van den rang,
waartoe hij haar had verheven en dien zij
tegelijk tot sieraad strekte. In dat stille, een
zame uur verloor haai' hart zich in waken
de droomen, ijdeler dan die van den slaper;
en riep zij zich voor den geest de lange,
roemrijke loopbaan, den verheven, vreed-
eamen levensavond, die haar gemaall wach'te

Terwijl zij aldus waakte en droomde, ver
duisterde reeds de wolk, nog niet grooter
dan eens mans hand, den gezichtseinder van
een leven, dat zich nog slechts kort in den
zonneschijn zou verheugen

HOOFDSTUK XXIX.

De vlucht.

Zijn ergernis verbijtend, als een kleppei
die ongeduldig op zijn bit knabbelt, keerde
de oude Calonna naar zijn paleis terug. Voor
hem, die onschuldig was aan de misdaad
van zijn bloedverwanten cn vrienden, was
hetgeen er dien nacht en dien morgen was
voorgevallen, de diepste beleediging en ver
nedering. Zoodira hij in zijn paleis was, be
val hij een renbode, op wien hij kon ver
trouwen, zich gereed te maken om dadel ij.
4e vertrekken.

>iDit gaat naar Avignon", zeide hij bij
zichzelf, terwijl hij een brief aan den paus
schreef. „Wij zullen eens zien, of do
vriendschap van het huis Colonna niet meer
geldt, dan de bespottelijke steun van den
lieveling van het grauw! Dit naar
Palestrina de rots is ongenaakbaar!
,Dit naai' Giovanni di Vico; op hem kun
nen wij vertrouwen al is hij ook een ver
rader! Dit naar Napels; de Colonna's
«zulïen den gezant van den Tribuun niet

erkennen, indien hij zijn lastgeving niet op-
,zegt en zich herwaarts spoedt, niet als min
naar maar als krijgsman! En moge dit
Walter de Montreal in handen komen! Wel
heeft hij ons een prachtógen bode gezonden,
ipaar ik zal alles vergeven, alles, indien
hü ons duizend lansknechten bezorgt." En
terwijl hij met bevende handen de zijde om
zij\i brieven bond, beval hij zijn pages, om
tegpn den volgenden dag al de heeren aan
zij a tafel te noodigen, met wie hij den
vorige ii nac/.t als gevangene had doorge
bracht

De baronnen kwamen. Zij waren meer in
woede ontstoken oveir de schande, dat hun
vergiffenis geschonken was, dan dankbaar
voor de hun bewezen genade. Hun vrees
\iteeide. ineen -met him trots; en met het ge
schreeuw van hot gepeupel, en het geprevel
der monniken nog iji hun ooren, me nden
zij, dat vereenigde -tegenstand het eenige
middel was om hun leven te beschermen en
de ondergane -beleediging te wreken.

De openbare vergiffenis van den Tribuun
hielden zij slechts voor een vermomde
wraakneming. Zij geloofden, dat Rienzi hen
niet voor het geheele volk had durven ver
nietigen: vergeten en vergeven scheen hun
het middel tof, om hun waakzaamheid te
doen irefluimeren, en iegelijk hun trots te
vernederen; en na de ontdekking van hun
misdaad durfden zij op geen veiligheid meer
hopen. Wellicht zou de hand van hun eigen
moordenaar tegen hen worden gewapend, of
zouden zij één voor één uit den weg worden
geruimd, zooals in dien tijd wel meer ge
beurde. Zonderling genoeg, was Luca di
Savelli het meest voor onmiddcllijkcn op-
stand. De vrees voer den docd maakte den

lafaard moedig.

De baronnen waren zeflifs niet in staat, om
de romantische edelmoedigheid van den
Tribuun te begrijpen. Daarom verontrustte
het hen nog meer, toen Rienzi hen den vol
genden dag één voor één in afzonderlijk
gehoor deed verschijnen, geschenken onder
hen uitdeelde, en hen verzocht het gebeurde
te vergeten, waarbij hij zichzelf meer ver
ontschuldigde dan hen en hun ambten en
waardigheden vermeerderde.

Zijn koninklijk hart wist van geen mid
denweg en deed hem gelooven, dat de vijand
schap die hij niet door den dood had willen
doen eindigen, door vertrouwen en gunsten
kon ivernietigd worden. Hij had misschien
zijn doeü kunnen bereiken, indien hij als
gewoon vorst tegenover zijn minderen had
gestaan; doch de edelmoedigheid van den
man, die plotseling verheven is boven zijn
vroegere meerderen, wordt slechts als een
schimp cn een beleediging beschouwd.

Nina was gezeten in de groote zaal van
het paleis het was de dag, waarop zij
gewoon was, de Romeinsche dames te ont
vangen.

Er was -zooveel minder bezoek, dan anders
dat snij het wel moes*. c.«>merkeg, en in de
houding der aanwezige dames was een koeil
heid en gedwongenheid, die haar ijdelheid
min of meer kwetste.

„Voor zoover ik weet. hebben wij Signora
Colonna toch niet beleedigd", zeide zij tot do
gemalin van Gianni, Stefano's zoon. „Zij
N\as gewoon, ons met haar tegenwoordigheid
te vereeren, en wij missen haar ongaarne"
„Mevrouw dc moeder van mijn echtgenoot
ongesteld!

.Wordt vervolgd