SCHAAKRUBRIEK
j
«t
i
-
i
«si
H
n
i
A
i
I
Hl
M7 39Txe8 KxeS i8
rOMOERDAG 27 APRIL 1933
VIERDE BLAD PAG. 13
BUITENLAND
AFSPRAKEN EN PLANNEN
ROOSEVELT WIL EEN NIEUW
MORATORIUM VERLEENEN
Belangrijke concessies van Amerika
inzake ontwapening en veiligheid
De belangstelling voor den verkiezings
uitslag in ons eigen land mag ons er niet van
weerhouden, te blijven letten op de internatio
nale ontwikkeling.
Vooral nu er berichten zijn aangaande de
besprekingen te Washington, waardoor, zij het
onder het gewone voorbehoud, verwachtingen
worden gewekt voor het economisch herstel
der wereld.
Allereerst valt onze aandacht vandaag op
de gemeenschappelijke verklaring van Roose
velt" en Mac Donald, die bij het vertrek van
den Engelsclien premier is gepubliceerd.
De beide staatslieden leggen er daarin den
nadruk op. dat de verhooging van de goede-
renprijzen, dat wil dus zeggen: van het
algemeen prijsniveau, een kernkwestie is. Te
dien einde moeten gemeenschappelijke stappen
gedaan worden zoowel op economisch als
monetair gebied. Voor het herstel van het
evenwicht der internationale valuta is het
herstel van den internationalen gouden
standaard noodig, volgens een vast plan in de
afzonderlijke landen. Er moet een construc
tieve poging gedaan worden zoo zegt de
gemeenschappelijke verklaring verder om
het netwerk van belemmeringen van verschil
lenden aard, zooals buitensporige tarieven en
deviezenrestricties. waardoor de handel op het
cogenblik geschaad wordt, te verminderen. De
verklaring spreekt voorts van de noodzake
lijkheid van de uitbreiding van het crediet en
aanwakkering van den ondernemingslust o.a.
door geschikte programma's van groote
Werken.
Gezien de macht die President Roosevelt
beeft en het vertrouwen dat hij geniet, is het
natuurlijk van de grootste beteekenis, dat hij
en Mac Donald het over deze zaken eens zijn.
De premier van Engeland en voorzitter van
de komende Economische Wereldconferentie,
kan er door bezield zijn met moed voor zijn
zware en verantwoordelijke taak.
By zijn afscheid van de Amerikaansche pers
heeft Mac Donald zich dan ook met een zeker
optimisme uitgesproken over het resultaat van
Zijn bezoek, al is er in zijn verklaring wellicht
veel gemengd, dat om hoffelijkheidsredcnen
Iiiet achterwege gelaten mocht worden
„Dank zij de uitgebreide kennis en de ver
gaande bereidwilligheid der Amerikaansche
deskundigen aldus verklaarde Mac Donald
zijn wij een flink stuk verder gekomen
naar het doel, mogelijkheden voor latere over
eenkomsten uit te werken. Ik heb mijn belofte
gehouden en mij niet gebonden.
..Roosevelt en ik zijn even vrij als tevoren,
maar ik begrijp de moeilijkheden der Ameri
kaansche regeering en van 't Amerikaansche
volk beter dan Vrijdag, toen ik aankwam.
,.Wy hebben thans voeling genomen en wij
zijn vast besloten gezamenlijk bij te dragen tot
verlichting van de lasten der geheele wereld.
Amerika neemt geen verplichtingen op zich en
mengt zich niet door verdragsverbindingen in
de Europeesche vraagstukken, maar zeker ziet
thans ook de Amerikaansche regeering beter
de moeilijkheden in. waartegenover mijn re
geering zich geplaatst ziet.
„Amerika ziet in, dat geen enkel land zich
afzijdig kan houden, maar den anderen volken
de hand moet reiken."
De laatste alinea is in elk geval met de
werkelijkheid in "volkomen overeenstemming.
De période waarin de Verèeh. Staten zich van
tie rest der wereld afzijdig hielden, is gelukkig
voorbij.
Vrijuit spreekt de leider van het Amerikaan
sche volk thans met de leiders van de belang
rijkste Europeesohe naties over alles wat met
het wereldherstel samenhangt.
Uit Washington wordt ook officieel meege
deeld, dat Roosevelt en iMac Donald een basis
hebben gelegd in de kwestie der oorlogs
schulden. Aanvullende berichten zeggen zelfs,
dat de President de inJiemng voorbereidt van
een voorstel aan het Congres, dat hem zal
machtigen een moratorium voor de oorlogs
schulden te verleenen tot na de Economische
Wereldconferentie en dat dit voorstel afhanke
lijk zal worden gemaakt van een Fransch-
Amerikaansche overeenkomst, dat Frankrijk
den termyn van 15 December 1932 alsnog
betaalt.
Toch heeft Roosevelt gisteren in een pers
conferentie. waarbij Herriot en staatssecretaris
Phillips tegenwoordig waren, meegedeeld, dat
hij tot dusver met Herriot niet over d»
oorlogsschulden maar alleen over de ontwa
pening had gesproken. Hij had goede hoop,
dat men daarmee nu een flinken stap vooruit
zou komen.
Interessant is wat de correspondent van
Havas in verband daarmee vertelt. Mac Donald
zou het door hem te Genève ingediende
ontwapeningsvoorstel weer op het tapijt heb
ben gebracht en Roosevelt zou verklaard
hebben, dat de daarin vervatte veiligheids
garanties voldoende zijn. Herriot daarentegen
zou Roosevelt met allen nadruk opmerkzaam
gemaakt hebben op de gevaren, welke de in de
laatste maanden in den Europeeschen toestand
ingetreden verandering met zich brengt.
Roosevelt zou getracht hebben een met de
wenschen der Amerikaansche publieke opinie
te vereenigen en boven Mac Donalds plan
uitgaande veiligheidsformule te vinden. Dit
zou tot de preciseering van een gedachte
gevoerd hebben, welke reeds Stimson geschetst
had. Zoo zouden b.v. de Vereen. Staten hun
onderdanen weliswaar practisch den handel
met een eventueelen aanvaller niet kunnen
verbieden, maar nun toch de nationale bescher
ming kunnen ontnemen, zoodat de goederen
of wapens niet meer onder Amerikaansche
vlag zouden gaan.
Ook al zouden de Vereenigde Staten fei
telijk op deze wijze aan de internationale
beschermingsmaatregelen tegen een eventu
eelen aanvaller bunnen deelnemen, zonder
daarom nog den oorlog te verklaren, ander
zijds brengt toch het feit, dat de Vereenigde
Staten geen lid van den Volkenbond zijn, be
paalde moeilijkheden met zich mede.
Roosevelt en Herriot hadden daarom naar
een formule tot oplossing van deze moeilijk
heden gezocht.
Tot dusver schijnt men de bedoeling te
hebben, een internationale verplichting, tegen
den aanvallenden staat in de toekomstige ont
wapeningsconventie op te nemen of 'tBriand-
Kellogg-pact uit te breiden.
Tot zoover de Havascorrespondent over het
standpunt van Roosevelt inzake het veilig
heidsvraagstuk.
Uit verklaringen, die inmiddels de Ameri
kaansche gedelegeerde Norman Davis giste
ren in de hoofdcommissie heeft afgelegd, doch
komt bovendien met groote duidelijkheid
het licht, dat Roosevelt tot concessies aan de
Fransche veiligheidseischen bereid is.
De beteekenis van dit feit voor- de ontwape-
tiingskansen mag men niet onderschatten. Alen
weet, dat de Fransche bereidwilligheid tot
belangrijke wapeningsvermindering voor het
grootste deel afhangt van de veiligheidswaar
borgen, die Frankrijk verkrijgen zal.
In de eerste plaats verklaarde Norman Davi:
namelijk, dat de tegenwoordige Amerikaansche
regeering de noodzakelijkheid inziet, om den
toestand van Amerika in harmonie te brengen
met de toekomstige nieuwe pogingen, die el-
en in het bijzonder in Europa ondernomen
worden, om het mechanisme van de vredes
handhaving te organiseeren.
In de tweede plaats uitte Norman Davis zich
■er de noodzakelijkheid van een doeltreffend
i voortdurend toezicht op de bewapening op
n wijze, die wel heel duidelijk de evolutie
in de Amerikaanische politiek deed uitkomen.
In de voorbereidingscommissie Loudon was
Amerika steeds nog een principieele tegen
stander van het organiseeren van een toezicht
op de naleving der ontwapeningsconventie;
daarbij het standpunt innemend, dat het de
goede trouw der Staten niet zou mogen in
twijfel trekken, lijdens de ontwapeningsconfe
rentie heeft de Amerika*iTi6ehe delegatie gaan
deweg den principieelen tegenstand tegen in
ternationaal toezicht opgegeven en zi- h hier
bij met eenige voorbehouden neergelegd.
Thans heeft Norman Davis spontaan verze
kerd, dat naast de afschaffing der aanvals
wapenen de schepping van een doeltreffend en
voortdurend toezicht een der hoofdbeistanddee-
'an de ontwapeningsconventie zal moeten
uitmaken. Hij heeft daarbij zelf als zijn oor
deel uitgesproken, dat de besluiten, die het
bureau der ontwapeningsconferentie dezen win
ter op dit stuk genomen had, nog zullen moe
ten versterkt worden.
Daar Frankrijk den laatsten tijd meer en
eer den nadruk leg*t op 'n doeltreffend toe
zicht, nu het er wel niet in slagen zal veel van
zijn andere veiligheidseischen in veilige haven
te brengen, is Norman Davis* verklaring aan
gaande dat toezicht van groote practische be
teekenis voor de verdere antwapeningsbeepre-
kingen.
Natuurlijk verbond de Amerikaansche gede-
geerde aan de bereidwilligheid van zijn land
op dit gebied de voorwaarde, dat de ontwape
ningsconventie een belangrijke ènduur
zame bewapeningsvermindering zou brengen.
Hij stelde dan ook voor te beginnen met het
artikel, dat den duur der conventie bepaalt op
vijf jaren-
En het is natuurlijk de bedoeling, dat na die
vijf jaar een nieuwe conventie met nog groo-
ter bewapeningsvennindering zal volgen.
Norman Davis stelde nX voor, dat over vijf
jaar in geen geval bewapeningsvermeerdering
Het bureau zou vandaag over dit procedure-
voorstel beraadslagen. Intussehen is het te
venvachten, dat de gister aangevangen en
vandaag voortgezette beraadslagingen over het
eerste hoofdstuk van Mac Donald's conventie,
dat op de veiligheid betrekking heeft, zullen
geschorst worden, totdat de besprekingen van
Washington verder zullen zijn
VREDE TUSSCHEN CHINA
EN JAPAN?
MET ERKENNING VAN MANDSJOEKWO
LONDEN, 27 April. De Daily Express meldt
dat de mogelijkheid bestaat dat binnenkort
tusschen Japan en China een vredesverdrag
zal worden gesloten, welke beteekenis vooral
hierin ligt, dat de Japansche en Mandsjoery-
sche troèpen dan uitsluitend aan de Russische
grens geconcentreerd zullen kunnen worden.
Pet verdrag bevat o.a. de volgende voor
waarden
le. Erkenning van Mandsjoekwo door de
Centrale Chineesche regeering.
2e. De Chineesche Muur vormt de grens
lijn tusschen Noord-China en Mandsjoekwo.
3e. Vorming van een gedemilitairiseerde
jsone aan weerszijden van den Chineeschen
'Muur met een breedte van ruim 190. K.M.
'ië. Onderdrukking" van het'bandjêtënwezen
bestrijding der ongeregelde troepen in
5e. Het sluiten van een handelsverdrag tus
schen China en Mandsjoeikwo.
i. Bescherming, in geval van nood. van de
Chineesche havens door de Japansche marine.
In het bericht wordt verder medegedeeld,
dat maarschalk Tsjang Kai Siek een belang
rijke rol heeft gespeeld bij de onderhandelin
gen over de vredesvoorwaarden. Hij verklaar
de, dat slechts een duurzame vrede met Japan
Mandsjoekwo China kan helpen bij de po
gingen tot herstel van zijn welvaart.
ONEENIGHEID IN DE STAHLHELM-
LEIDING
Naar het bestuur van den Stahlhelmbond
mededeelt, heeft de eerste bondsleider, rijks
minister Franz Seldte, den tweeden bonds
leider, kolonel Düsterberg, van zyn ambt ont
heven en hem elke activiteit in den Stahlhelm
verboden.
Deze maatregel is genomen, om eensge
zinde leiding van den Stahlhelm te verzeke-
De eerste bondsleider Franz Seldte heeft
zich thans alleen met de leiding van den bond
NEW-YORK, 27 April. De Bermuda-eilan
den zijn gisterochtend geteisterd door een
hevige wervelstorm, die een snelheid van
200 K.M. per uur aflegde. Van tal van huizen
werden de daken afgerukt Het spoor- en
scheepvaartverkeer ondervindt ernstige ver
traging
Uit Oost-Indie
AMOKMAKER DOODT TWEE PERSONEN
Vijf zwaar gewonden
BANDOENG, 26 April. (Aneta). De miili-
afdeeling van Borneo seinde, dat een amok-
taire commandant van de Zuider- en Ooster
maker, een iinilandech veroordeelde te Tara-
kan, den sergeant-majoor^admiinistrateur
Van Kempen cn een inlandsch KVjd doodde,
terwijl 5 inlanders zwaar gewond werden.
De amotemaker werd door den luitenant-
adjudant Derochomont neergelegd.
RAAD VAN NED. INDlfi
BUITENZORG, 26 April (Aneta). Bij Kon.
besluit van 21 April is eervol ontslag ver
leend met ingang van 31 Juli 1933 aan het
lid in den Raad van Ned. Indïë Raden Adi-
pati Aria Achmad Djajacliningrat, onder
dankbetuiging voor de den lande bew
diensten en onder toekenning van den titel
van Pangeran, met het recht den vergulden
pajong te voeren.
LAND- EN TUINBOUW
INKRIMPING VAN HET KIPPENBEDRIJF.
Men schrijft ons van de Veluwe:
Het is te begrijpen, dat tengevolge van de
daling van den eierprijs, de animo niet zoo
groot is om den kippenstapel op de Veluwe
uit te breiden. Er wordt dan ook minder ge
broed dan anders. Indien het aantal kippen wat
verminderde, zou dit den eierprijs ten goede
kunnen komen.
BINNENLAND.
DE PERSONEELRAAD EN DE
B.A.N.S.
In de pers zijn berichten verschenen,
waarin o.m. wordt medegedeeld dat ds vier
algemeene organisaties van spoorwegperso
neel de samenwerking met den Bond van
Arbeiders in den Pcrsoneelraad verbreken
hebben ,ten einde deze Bond buiten het
overleg te houden en dat de B.A.N.S. in hei
bezit gekomen is van afzonderlijk overleg
voor do ambtenaren.
De Personeelraad stelt er prijs op te ver
klaren:
dat de samenwerking met den B.A.N.S.
verbroken werd wegens herhaald deloyaal
optreden jegens den Raad, een optreden
zooveel de grenzen van het toelaatbare
overschrijdende, dat het elke samenwerking
moest te niet doen;
dat de door de directie met den B.A.N.S
getroffen oplossing geen wijziging brengt in
het feit, dat beoordecling en behartiging van
alle ambtenaarsbelangen tot de competentie
van den Personeelraad blijven behooren;
dat het „afzonderlijk overleg" voor den
B.A.N.S. in feite deze beteekenis heeft, dat
hij niet meer in de gelegenheid is de amb-
tenarenbclaugen in en door den Personeel
raad te behandelen en zich deswegen op de
officieele besprekingen tusschen directie en
Raad kan doen vertegenwoordigen;
dat de Raad deze kwestie vooraf met de
Directie der Nederlandsche Spoorw.egen
heeft behandeld en zich met de getroffen
regeling kon verecnigeu.
BEZOEK VAN MINISTER ACEBRO
AAN ONS LAND
De Italiaanedhe Minister van Landbouw
baron Acerbo die een bezoek aan ons
land brengt, heeft een dag in de Residentie
vertoefd, alwaar hem op de Italiaansche
Legatie een dmer werd aangeboden. Hierbij"
zat o.m. aan de Nederlandsche Minister van
Economische Zaken en Jhr Mr van K a
beek, benevens vele leden van het corps
diplomatique-
ENKELVOUDIGE KAMER DER
RECHTBANK
De wet, waarbij bij elke arrondissements
rechtbank een enkelvoudige kamer uitslui
tend voor de berechting van burgerlijke en
handelszaken wordt ingesteld, is afgekon
digd in het „Staatsblad"
AMSTERDAM
Eindelijk wordt het publiek nu eens ge'
wat men met de Tram feitelijk wil. De groot-
sche reorganisatie plannen schijnen- voorlpopig
opgeborgen.
In de eerste plaats wordt eenige verbeternig
gebracht in het tarief. Men zal voortaan 10-
5-ritten-kaarten kunnen verkrijgen voor den
ouden ritprijs van 10 cent per rit.
In de tweede plaats wil men het systeem
overstapjes thans definitief invoeren en het
gebruik eenvoudiger maken.
In de derde plaats wil men op korte trajecten
in de einden van tramlijnen een tarief van 6
cent, voor tien- en vijf-ritten-kaarten vyf cent
invoeren en weder de oude vroegritten doen
herleven door weekkaarten voor 75 cent be
schikbaar te stellen.
Verder stelt men nog reductie voor ten be
hoeve van kinderen beneden 10 jaar en invoe
ring van een middag-scholierkaart voor f2.25
per maand. Door deze maatregelen hoopt men
het vervoer te stimuleeren.
AANBEVELINGSLIJST KANTON
RECHTER
Op de alphagetische aanbevelingslijst
voor kantonrechter te Amsterdam zijn ge
plaatst mrs I van Croveld, kantonrechter
plaatsvervanger, V. D. Krone, rechter-
plaatsvervanger, en J. Oppenoorth, kanton-
rechter-plaatsvervanger, tevens allen advo
caat en procureur te Amsterdam.
Gemengd Nieuws.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Uit Etten (N.B.) wordt gemeld:
De 45-jarige P Dirven uit Etten, werd,
terwijl hij zieih met zijn melkwagen, bespan
nen met een paard, op den rijksweg Breda
Etten ter hoogte van den Bromberg bevond,
dcor een uit de richting Breda komende
personenauto aangereden. Dc auto trachtte
tusschen den stilstaanden melkwagen, die
aan de rechterzijde van den weg stond en
een vrachtauto aan den anderen kant door
te rijden. Hierbij werd de heer D., die op dit
oogenblik juist aahter zijn wagen tevoor
schijn kwam, gegrepen. Met een ernstige
schedelfractuur weixl de man opgenomen en
naar het ziekenhuis te Etten vervoerd,
waar hij kort na aankomst overleed. De
man laat een vrouw en zes kinderen achter.
EEN DRIELING
Te 's-Graveland is de vrouw van het
raadslid Rijntjes van drie dochtertjes be-
VERDRONKEN
Men meldt ons uit Zwartsluis:
Gistermiddag is in het Zwartewater nabij
Zwartsluis een knaapje bij het spelen te
water geraakt en verdronken
BRANDEN
Het woonhuis van oen kruidenier D J
Mooyaart aan het Zuideneind te 's-Grave
land is door onbekende oorzaak afgebrand.
Waarschijnlijk is de brand ontstaan in een
slaapvertrek. De 6ohade wordt door vrzeke-
ring gedekt. Toen de brand uitbrak, waren
er alleen twee meisjes ven ongeveer tien
twaalf jaar in het huis. De oudens waren
bezqek. Een der meisjes ontdekte den brand
en kon zich met haar zusje nog tijdig in vei
ligheid stellen.
GRAAF LIMONADE
Toen tengevolge van de Fransche revolu
tie de groote negeropstand op St Domingo
uitbrak, de planters aldaar door de maar
vrijheid dorstende negers vermoord of ver
jaagd. de plantages verwoest en de heeren
huizen verbrand werden, verspreidde zich
de mare van deze omwentelingen al zeer
spoedig op de naburige eilanden van West-
Indië cn langs de kusten van het Ameri
kaansche vasteland. Overal zochten de sla
ven aan de macht hunner meesters te ont
snappen en naar St. Domingo te komen,
ten einde aan den vrijheidskamp, hunner
zwarte broeders deel te nemen. t
Tot deze vluchtelingen behoorde ook Hen
drik Christoffel, de slaaf van een koffie
planter in de nabijheid van Kingston, op
Jamaica, naar hij later meedeelde op de
Oostkust van Afrika geboren, daar geroofd
aan Engelsche slavenhandelaren ver
kocht, die hem naar West-Indië brachten.
Met een mulat, die eveneens als slaaf op
dezelfde plantage werkzaam was, vluchtte hij
naar San Domingo. Hier scheidden zich na
eenigen tijd voorloopig beider wegen en lot
gevallen. De mulat nam dienst op een koop
vaardijschip en kwam naar Hamburg, waar
hij later als kellner een aantal jare werk
zaam was en door zijn vroolijkheid en zijn
vlugheid zich bij de gasten van zijn patroon
zeer gezien maakte.
Inmiddels maakte zijn zwarte vriend
Hendrik Christoffel een vrij wat schitteren
der carrière. Hij onderscheidde zich op San
Domingo in de bloedige gevechten door dap
perheid en bekwaamheid zoozeer, dat hij
spoedig een vooraanstaande plaats in het
zwarte leger innam en eindelijk door Tous-
saint I tot generaal werd benoemd.
Toen laatstgenoemde door den Franschen
generaal Leclerc gevangen genomen en naar
Frankrijk gevoerd was, waar hij later in
den kerker overleed, kreeg allereerst de
woeste Dessalines de opperheerschappij, die
zich als Jacob I tot keizer van St. Domingo
liet uitroepen, doch reeds twee jaat later
(in 1S06) vermoord werd. Daarop vormden
zich op SL Domingo twee republieken, na
melijk een Mulattenstaat (St. Domingo) en
een Negerstaat (Haïti). Tot president van
laatstgenoemde republiek werd benoemd
generaal Hendrik Christoffel die zichzelf in
1811 tot koning kroonde.
De voormalige negerslaaf toonde zich als
koning uitermate prachtlievend en verkwis
tend van aard. Hij hield er een schitterende
hofhouding op na, waarvan de mare spoedig
Hamburg bereikte, waar zijn vroegere lot
genoot en vriend nog steeds als kellner
werkzaam was.
Deze verzweeg de vriendschappelijke be
trekking niet, waarin hij tot den koning van
Haïti stond en de koffiehuisbezoekers rieden
hem welmeenend aan, zijn geluk bij den
zwarten potentaat te beproeven. Daar hom
daartoe niet de lust, maar wel het geld ont
brak, bood een goedhartige zeepzieder hem
aan, een som geld voor te schieten, onder
voorwaarde, dat hij, wanneer het geluk
hem diende, een paar zakken koffieboonen
van de beste hoedanigheid zou zenden tot
kwijting van zijn schüld, hetgeen dooi' den
mulat begrijpelijkerwijs graag werd aan-
1 vaard.
Toen hij op Haïti aankwam, werd hij
door koning Hendrik I met de hartelijkste
vreugde welkom gehecten. De voormalige
Hamburgsche kellner werd in den adel
stand verheven als graaf Limonade, niet,
zooals men allicht zou denken, als een gees
tige toespeling op zijn vroegere werkkring,
maar naar een graafschap aan het Haïti-
sche riviertje Limonade, hetwelk zijn vriend
en koning hem met het omliggende land
grootmoedig schonk. Toen het bleek, dat hij
zich door het lezen van couranten en tijd
schriften een tamelijke kennis van de Euro
peesche staatsaangelegenheden had eigen
gemaakt, werd hij tevens tot minister van
buitenlandsche zaken benoemd.
In zijn geluk vergat de nieuwe graaf geens
zins de verplichting, die hij aan zijn Ham-
burgschen weldoener had. Hij zond den
zeepzieder niet slechts enkele zakken koffie
boonen, maar een geheele scheepslading,
zoodat de goedhartige Hamburger plotse
ling een vermogend man werd.
De graaf van Limonade was overigens een
zeer verdienstelijk minister, die veel goeds
tot stand bracht en zijn ambt bleef waar
nemen tot aan den dood van zijn vriend,
die den 5en October 1820 overleed, juist op
het tijdstip, dat er een militaire samenzwe
ring tegen hem zou losbreken.
HET LETTERSCHRIFT
Het schrift heeft verschillende vormen ge
kregen, al naar gelang de smaak en de be
gaafdheid der naties, die dat schrift hebben
gebruikt. Ook handigheid en onwetendheid
der schrijvers zelf is aanleiding geweest tot
de onbegrensde variëteiten, die wij in den
vorm der letters aantreffen. Als we som
mige geleerden mogen gelooven, hebben de
hoofdletters hun vorm te danken aan de
dagelijks gebruikte voorwerpen. Daar wer
den hiëroglyphen van gemaakt en men ge
bruikte ze als bestanddeel van de woorden
naar gelang er al of niet eenige analogie
was tusschen het woord en het voorwerp.
Do noodzakelijkheid om water te hebben,
maakte de aanwezigheid van putten even
eens noodzakelijk. Er moesten tevens op
haaltoestellen komen, haken enz. En som
migen denken, dat de letters imitaties zijn
van die toestellen.
Dc letter A, samengesteld door twee op
gaande staafjes en een dwarsligger, stelt 't
apparaat voor, dat vóór de uitvinding der
katrollen werd gebruikt voor de touwen.
D was een halve ring; B een dubbele halve
ring, geschikt voor twee touwen; O was een
volle ring; C, G, S, J waren haken; E een
hark; T een hamer; M, N, V, X, Y waren
doorsneden van hangmatten of drinkbak
ken voor de dieren; II een stoel; F een galg;
I een stok enz. Men meent, dat de Griek-
sche Lambda en de Hebreeuwsche Lamed
resp. de twee opgaande deelen van een wip
en een dommekracht met haar kruk zijn.
De oorsprong van deze vormen wordt
door sommigen beschouwd als een mythe,
terwijl anderen deze opvatting weer bestrij
den. Maar allen zijn het er over eens, dat
het eerste geschrift ia figuren Is geweest....
Op de plaats-rust
Prachtig heeft de propaganda
ln het land zich weer geweerd:
Als een eerewacht den Leider
Het geweer gepresenteerd.
Wéken, maanden moet ik zeggen,
Werd met liefde en élan
Alle werkkracht ingespannen
Voor den veel bestreden man.
Voor Colijn?? Neen! honderd malen:
Voor t beginsel dat hij draagt
Hebben wij met vuur en liefde
In het strijdperk ons gewaagd.
Ja, die kruitdamp in dc verte
En dat knallend roffelvvur
Op de veldheer afgegeven
Werkt als een verjongingskuur
En als jonge jongens stuiven
Ouwe heertjes er op los,
Rukkend plukken veeren uit des
Vijands roode vederbos!
En de vrouwen worden mannen
Kenau-Simons-Hasselaars!
En ze lappen zelfs de schoonmaak
Voor een poosje aan hun laars!
En de jongens die een voorbeeld
Voor veel oudren kunnen zijn
Willen óók dc fakkel dragen
Voor den Generaal Colijn!
Jongens! wordt niet ongeduldig
Jonge strijders! beidt je tijd!
Heusch, we zijn nog lang, nog lang niet
Aan het einde van de strijd!
Ziet hoe rond je oude strijders
Elke dag weer henen gaan;
Werpt je op beginselstudie.
Dat je op hun plaats kunt staan;
Neemt van hen de fakkel over!
Volgt ze in 't beproefde spoor;
Zet, met frissche kracht der jonkheid,
Straks de groote aanval door!
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
GEARRESTEERD WEGENS MAJESTEITS
SCHENNIS
Te Zutphen is door de politie aangehouden
zekere J. W. Vlastuin, die samen met anderen
een reclametocht per vrachtauto door de stad
maakte ten behoeve van de candidatuur L. de
Visser. Zij bezigde daarbij uitdrukkingen,
beleedigend voor ons Vorstenhuis. V. is
g-ens majesteitsschennis in het Huis van
Bewaring opgesloten.
Weerbericht.
Hoogste stand te Reval 770.8.
Laagste stand te Stornoway 745.6.
Stand vanmorgen halftwaalf 760.0.
WEERVERWACHTING
(Medegedeeld door het Kon. Ned. MeteoroL
Instituut te De Bilt)
Zwakke tot matige Z. tot W. wind, gedeel
telijk bewolkt, aanvankelijk eenige regen
met kans on onweer, weinig verandering in
temperatuur.
THERMOMETERSTAND
Stand vanmorgen halftwaalf 15.4 C.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN:
28 APRIL
Van *s avonds 7.49 u. tot 's morgens 4.06 U.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Walshnt 2.22 2.01 Caup 1.19 1.20
Basel -0.00 -0.00 Ems 1.12 0.00
Brui each C.S8 0.82 Coblenz 131 >.S3
Rheinfelden -2.01 -1.90 Trier 0.29 0.26
Kcbl 1.98 1.97 Keulen 0.82 0.81
Maxan 3.48 3.46 Rührort -032 -0.61
Die.ieshelm 0.64 0.64 Wesel -098 -0.98
Mannheim 2.05 2.04 Emmerik 0.28 029
Lohr 1.16 1.16 Dusseldori 0.22 0.23
Mainz -0.06 -0.C4 Maastricht 1.64 1.74
Blngen 1.12 1.13 Venlo 1O80 10.90
Redacteur: W. J. H. CARON, Haarl emmer m e e r straat 168, Amsterdam-W.
Men wordt verzocht correspondentie over deze rubriek aan bovenstaand adres te richten.
Probleem no. 352
Van: Dr. E. PALKOSKA
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (6): Kfl, De4, Lf8, Pe7, pi.g2, g7
Zwart (9)Kh6, DbS, Tb3, Tb6, Lf2, PeS, Pg8,
pi.go, hl
Probleem no. 353
Van: J. CHOCOLOORS en Dr. E. MAZEL
wm
-
m
n,
Pk
i
Wit begint en geeft in d r i e zetten mat
Wit (4): Ka2, Dh7, Tg3, pi.2
Zwart (9): Kf4, Tgl, Lfl, Pb7, Pel, pi.d4,
d6, e2, g2
Oplossing van probleem no. 350
Van: M. BARUUN
Wit (9)KfS, Dd2, Ta6, Tel, Lal, Lg8, Pd6,
Pf4, pi.g4
Zwart (11): Ke5, Ta5, Te4, Lc5, Lh7, Pb2,
pi.a7, b4, c4, f2, f6
Mat in twee zetten
Sleutelzet: 1. Pf4h5
Oplossing van probleem no. 351
Van: F. SACKMANN
Wit (12): Kh8, Ta2, Tg7, La6, Lf8, Pc4, Pd2,
pi.c2, e2, f6, h2, h5
Zwart (6): Kc3, Dhl, Le8, pi.aö, d3, d4
Mat in vier zetten
^Niet juist is 1. Tgl wegens Db7 2. LXb7
Evenmin goed is 1. Tg3 wegens Lc6 2. hXg
Dxh2f enz.
Sleutelzet is 1. Tg2!
°P 1Lc6 volgt 2. Tg3! Le4 3. Tgl!
Een lastig probleem!
Goede oplossingen ontvangen van: P. van
Dijk (350), C. D. Poortman (350) Maassluis;
H. T. Nieuwhuis (350) Amersfoort; H. C. J.
Spier (350 en 351) en M. Opbroek (350) Den
Haag; k. var. der Stege (350) Rotterdam.
Tijdens zyn verblijf hier te lande heeft
Spielmarui niet alleen deelgenomen aan de
tournooien te Rotterdam en te Amsterdam.
Hij speelde ook eenige tweekampen. Van
Landau won hy met 3Ms2Vs te Rotterdam.
Davidson te Amsterdam werd geslagen met
31. Onderstaande partij is uit laatstgenoem
de match.
CARO—KANN
Gespeeld 17 ApriL 1933 -
Wit: Zwart:
1. e2e4 c7—c6
2. d2—d4 d7d5
3. Pblc3 d5Xe4
4. Pc3Xe4 LcS—f5
5. Ddl—f3
Een eigenaardige voortzdttlngi dRe ben
zwaarlijk goed kan zijn.
5e7e6
6. c2c3 PbSd7
Wit heeft zyn doel bereikt: zwart is den
draad kwijt. Zwart vreesde blijkbaar Pc5,
maar dit is onschadelijk na. 6Pf6! Er
kan bijv. volgen Pc5? (er dreigde LXe4)
LXc5 8. dXc Lg4 9. Dd3 Pb d7 (dreigt PXc5
of Pe5) met zeer goede stelling voor zwart.
7. Lfl—d3!
Op Pf6 kan nu Lg5 volgen, dreigend PXf6
7Lfög6?
Onnoodig tempo-verlies. Beter was Db6.
Maar zwart wil Pf6 doorzetten, zonder last te
hebben van een ruil op f5 na Pxf6f.
8. Lel—f4 Pd7—f6
9. Pe4d2 Lg6Xd3
10. Df3Xd3
Zwart is in de ontwikkeling ver achter ge
bleven.
11LfS...d6
Een poging door vereenvoudiging remise tö
bereiken.
12. Lf4Xdb Dd8Xd6
13. Pd2c4 Dd6c7
14. Pgl—f3 Pg8—e7
15. Pc4—e5 b7h6
Om Pf3g5 te verhinderen
16. 0—0—0
Spielmann heeft allerminst zin er remise
van te maken.
De lange rochade leidt tot scherp spel.
16Pe7—d5
17. c3c4 Pd5b4
18. Dd3b3 a7a5
19. a2a3 Pb4—a6
20. Kclbl 00
2L S2—g4 b7b5
Beiderzijds een koningsaanvaJ* zooals te
verwachten is bij rochade naar verschillenden
kant.
Wie het vlugst is, wint.
22. g4—g5 b5Xc4
23. Dd3Xc4 h6Xg5
24. Pf3 X g5 c6—c5
25. Pg5Xe6!
wi?lt °ffer beslist de partÜ ten voordeele van
25- f7Xe6
26. Dc4 X e6f Tf8f7
27. Tdlcl Dc7e7
28. De6X7f De7xf7
on Pf5Xf7 KgSXf7
30. d4Xc5 Ta8c8
31. c5—c6 Kf7e6
Niet Pa6—bS, waarop Tc5 zou volgen; zwart
mag dan met met het paard op c6 slaan we-
EEs *5?' terwiil op Txc6
oo' ïhl~gl TcSc7
33. Tgl—gö Pa6bS
Het eenige.
34. Tg5Xa5 Pb8Xc6
Nu kan zwart wel met het paard slaan,
daar de koning een veld dichter hjj c6 is ge
komen. Op Ta5c5 kan dan Kd6 volgen.
35. b2—-b4 PfS-eS
Thans dreigt Pxa5.
f®" TaS—c5 Ke6—d6
37. Tel—dlf Opgegeven.
CORRESPONDENTIE
P. v. D. te M. Niet aan verbonden.