DE LAATSTE DER TRIBUNEN
DINSDAG 4 APRIL 1933
BINNENLAND-
DE ZUIDERZEE-PARTIJ
HET IS EEN BELANGENPARTIJ, WELKE
TEGENGESTAAN MOET WORDEN.
Het programma van de Zuiderzeepartij,
die onder leiding van den heer E. den Her
der te Harderwijk staat, zegt, dat de partij
geen revolutionaire organisatie is, maar het
gezag, van God geordineerd, eerbiedigt en
dat zij slechts recht begeert voor de ge
dupeerde bevolking om de Zuiderzee. Zij
wenscht te pleiten voor een afdoende schade
vergoeding, zooals in 1918 beloofd is, öf een
opening met overbrugging van 4
K.M. in de afsluitdijk, waarmee de visscherij
gered zou zijn.
Indien de Zuiderzeepartij een vereeni-
ging was, die niet aan politiek deed, doch
door actie en agitatie het bovengenoemd
program nastreefde, dan ware er o. i. geen
enkel bezwaar tegen. Doch nu zij aan poli
tiek doet en candidaten stelt, is ze niets
anders dan 'n gewone belangenpartij,
welke belang boven beginsel stelt en daar
om onze steun niet mag hebben. Waar dan
nog bijkomt, dat men op deze wijze de be
langen der Zuiderzeebevolking niet dient,
maar schaadt.
Het voornaamste is echter, dat men ver
deeldheid brengt in het Christelijke kamp
en zoo de kracht der Christelijke beginselen
breekt.
SPOORWEGRAAD
De Minister van Waterstaat heeft iot 15
Febr. 1936 in den Spoorwegraad benoemd:
tot lid en voorzitter ir. Th. M. B. van Marle,
inspecteur-generaal der spoor- en tramwe
gen, te 's-Gravenhage; tot lid en plaatsver
vangend voorzitter Ir. J. G. Ravenek, rijks
hoofdingenieur bij het toezicht op de spoor
wegen, te 's-Gravenhage; en aan dezen Raad
toegevoegd: als secretaris ,A. J. Schapink,
hoofdcommies bij het departement van wa
terstaat. te 's-Gravenhage; als adjiunct-
secretaris J. Uding, hoofdcommies bij het
toezicht op de spoorwegen, te 's-Gravenhage.
DE HOOGE VELUWE
IS EEN DIEPGAAND ONDERZOEK
NOODIG?
Gelijk men weet, bestaat het voornemen
om een bosch- en heidecomplex van ca. 6000
H.A. op de z.g. Hooge Veluwe in staatsbezit
te doen overgaan. Bedoeld complex is voor
een groot deel in bezit geweest van wijlen
Baron van Pallandt van Roosendaal, ging
over in handen van den heer Kröller en
werd vervolgens op naam van diens echtge-
noote Mevrouw KröllerMüller overgeschre
ven. Er rust op het bezit een servituut dat
zijn voortbestaan als natuurmonument'
waarborgt.
Het weekblad der Nat. Unie acht deze
aankoop bedenkelijk, 't Heeft verwondering
gewekt, dat niet' het advies van de Ver. tot
behoud van Natuurmonumenten is ge
vraagd en het blad vernam,
dat het overgroote deel der betrokken
terreinen ten eenenmale ongeschikt Is
voor den aanplant van bloemhout, sier
heesters en coniferen.
Twee dagen nadat deze aangelegenheid
in de pers aan de orde kwam, versoheen
een geruststellende officieuze mededee-
ling, behelzende dat de Vereeniging tot
Behoud van Natuurmonumenten alsnog
in deze zaak gehoord was.
Nochtans: de achtergrond van deze
aankoop is zóó duister; wat ons van zeer
welingelichte zijde in verband met deze
zaak wordt meegedeeld wekt zooveel be
denking, dat een diepgaand onderzoeik
naar de mérites van het .voorstel gera
den voorkomt.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN
VOOORTAAN WOENSDAGS UIT INDIE
Naar wij vernemen, zullen met ingang van
6 April a.s. de postvliegtuigen des Woens
dags in plaats van des Vrijdags uit Indië
vertrekken.
De Indië-vliegtuigen kome-n bij de nieuwe
regeling op Woensdag op Schiphol aan. Des
Donderdags vertrekt het postvliegtuig naar
Indië.
EEN „EET-MEER-VISCH"-ACTIE!
IJMUIDEN WEERT ZICH.
I-Iet bestuur der vereeniging IJmuidens
Bloei heeft besloten een actie te beginnen
om het verbruik van zeevisch in ons land te
bevorderen. In overleg inet het bestuur der
IJmuider vischhandelsvereeniging zal bij
alle gemeentebesturen in ons land een on
derzoek inzake het vischverbruik worden
ingesteld en medewerking worden gevraagd
voor den afzet van visch.
HITLER
HET OORDEEL VAN Dr. GUNNING
In het bekende weekblad „Pniël" schrijft
de bekende Dr. J. H. Gunning het volgende
/er Hitier:
Wij hebben dezer dagen herhaaldelijk de
stem van Hitier gehoord en het geestdriftig
gebrul en geloei zijner volgelingen- Dat laat
ste is heel gewoon, het plebs is overal en in
alle landen gelijksoortig. Maar Hitier zal nu
moeten toonen of hij werkelijk boven zijn
volgelingen staat en hen weet te beheer-
schen. Beloften zijn goedkoop. Die krijgen
wij eerlang ook bij onze verkiezingen van
Kreti en Pleti hij de vleet. Hartelijk hoop ik
dat Hitier de nieuwe orde van zaken zal
weten te verdedigen, dat hij bij de in
flatie der oude munt een nieuwe heeft om
mede to betalen. Ook ik snak naar den
sterken man, die de schreeuwers tot zwijgen
brengt, en eerlijke, toegewijde mcnschen
aan het werk zet. Exoriare aliquis!
J.V. OP G.G.
Men schrijft ons:
De afd. Noordbrabant-Limburg van cfe
Ned. Bond van J.V. op G. G. houdt op Twee
de Paaschdag de jaarvergadering te Tree
Het^is^een verblijdend feit dat het Geref.
Jeugdwerk in Noord-Brabant en Limburg
zulk een gezegenden voortgang mag hebben
dat het reeds mogelijk geacht wordt om een
afdeelingsvergadering te beleggen in de
verre mijnstreek, waar nog maar enkele ja
ren de Geref. jeugdvereenigingen tot ont
staan zijn gekomen. Op deze vergadering zal
door den Voorzitter, den heer J a c. G. van
Oord het openinigswoord worden gespro
ken, getiteld: „Een vast verbond met den
oppersten Potentaat der Potentaten
Voorts zal worden gerefereerd door Mr. tl.
B ij 1 e v e 1 d, te Amsterdam, over: „Jong
Calvinisme en Politiek", terwijl door Ds. T.
J. Hagen te Delft, het slotwoord zal wor
den gesproken, getiteld: „Jesaja en zijn twee
zonen".
Na afloop der vergadering wordt ee w
zamenlijk uilstapje gemaakt naar Valken
burg, ter bezichtiging van een Modelsteen
kolenmijn.
heerschte er een boycot, zooals spr. zelf
in verschillende plaatsen kon constateeren.
Volgens dr Klingen is de eenige hoop,
die de Joden nog blijft, gevestigd op dat
deel van het Duitsche volk, dat zich toch
weer zal keeren tegen daden, zooals die
thans voorvallen.
WIJ SOCIAAL-DEMOCRATEN
OF, DE VERMOORDE ONNOOZELHEID
't Is om medelijden te krijgen. Zooals de
sociaal-democraten tegenwoordig in de hoek
worden geduwd en belasterd:
Hoor A. B. K. klagen:
„Wij sociaal-democraten, hebben onze be-
weglng altijd verre gehouden van relletjes
tegen Oranje. Wie het ontkent, liegt welbe
wust".
Hij mag ons rekenen onder de .ybewuste
leugenaars", want wij beweren, dat de so
ciaal-democraten, A. B. K. ivoorop, elke ge
legenheid te baat nemen om een relletje te
gen Oranje op te zetten.
Zooals wij ook beweren, dat de roode pers
er geen been in ziet Gods Naam ijdellijk te
gebruiken, al wil zij ons ihet tegendeel wijs
maken.
Tot staving van deze bewering verwijzen
we naar het laatste verhaal voor kinderen
door Willy van der Tak, waarin de jeugd
herhaaldelijk vloeken wordt geleerd.
Gelijk we ten slotte beweren, dat de
S.D.A.P. dn hoofdschuldige is ln hot drama
dor Zeven Provinciën, al wordt thans alle
gemeenschap met het: inlandsche personeel
geloochend en al weet de roode pers uit de
eerste officieele telegrammen over het on
derzoek te concludeeren, „dat de muiterij
hoofdzakelijk was opgezet door een betrek
kelijk klein eant'al „inlandsche raddraaiers"
die eohter op het jeugdige personeel groo-
ten invloed hadden, terwijl verder aan den
opzet ook „enkelen" van het Europeesche
machinekamer-personeel hadden „meege
werkt"; zoodat „de reactionnaire hitsers re
gen marinebonden en S.D.A.P. „met be
schaamde kaken" staan.
De „perfide leugenachtigheid" van die
ltserij heet nu voor ieder die zien wil en
nog een groin van objectiviteit heeft be
waard, aan den dag getreden.
Het „ongehoorde Dockers-regime" staat
veroordeeld „aan de kaak gesteld" en de
socialistische waarheid besluit het Volk
beeft over de burgerlijke leugen gezege
vierd".
Deze pose van martelaar staat de S.D.A.P.
heel slecht na de heldhaftige toejuichingen
en het plezier dat men had toende
Jantjes er met bet schip vandoor gingen!
AMSTERDAM
PROTESTVERGADERING
OOST-JOODSCH VERBOND
Het Oost-Joodsch Verbond heeft te Am
sterdam een protestvergadering gehouden
tegen de Joden-vervolgingen in Duitsch
land.
Door den Oberstudlenrat dr J. Klingen
werd gezegd, dat wat thans in Duitsch lam
gebeurt meer is dan alleen een vervolging
Joden, het is volgens spr. een aanva
op een vermoording van den geest. In den
loop van zijn rede noemde dr Klingen ver
schillende hem bekende gevallen en trok
een vergelijking tussclien de ruwe Russi
sche pogrom en de meer verfijnde, maar
volgens hem even gruwelijke vervolgingen
in Duitschland. Reeds voordat de boycot-
beweging officieel was
UIT DE ANTI-REV. PARTIJ
Dr. tH. COLIJN TE RIJSSEN EN
NIJVERDAL
Dr. Colyn hoopt 15 April a.s. des middags
te Rijssen en des avonds te Nqvejdal een ver
kiezingsrede te houden.
HULPCENTRALE „GOUDA"
Zaterdagmiddag jl. kwam het bestuur der
hulp-centrale Gouda in vergadering bijeen
te Gouda ter bespreking der propaganda. De
opkomst was uitstekend. Bijna alle kiesver-
eer.igingcn waren vertegenwoordigd.
Uit de besprekingen bleek, dat in vrijwel
alle plaatsen óe propaganda met kracht is
ter hand genomen. Bijna overal wordt
enthousiast aan den verkiezingsstrijd deel
genomen.
Aan de enkele „zwakke plekken" zal spe
ciale aandacht geschonken worden en zal
bijzondere steun worden verleend.
Uitvoerig werd besproken welk aanvul
lend verkiezingsmateriaal vanwege de hulp
centrale zal worden verstrekt
A.R.JJL
Bij het secretariaat der A.R.J.A., Johan
Willem Frisostraat 30, Utrecht, is bericht
ingekomen omtrent de toetreding der lande
lijke organisaties van Antirev. Jongerenstu-
dieclubs te Hillegersberg, B. Jongsma, eer
ste voorzitter; L. J. van der Hooven, secr.;
Sexbierum, P. Siebesma, voorzitter; J.
Bruinsma, secretaris, D. Scheepsma, pen-
gmeester; Stadskanaal, W. Brinkman,
secretaris; R. Beuker, penningmeester;
Drachten: H. van der Soheer, eerste voor
zitter; S. Huisman, tweede voorzitter; G. de
Roos, secretaris; J. Sybesma, penningmees
ter; Leerdam, genaamd Dr H. Colijn; voor-
loopig adres J. van Rijnbergen.
Verschenen ia het vijfde nummer van het
orgaan Arja, waarin de schets over Willem
van Oranje, Vader des Vaderlands, van Dr
L. W. G. Scholten. In het volgend nummer
zal worden opgenomen een schets over
Tatma, van de hand van den heer R. Ha-
goort te Utrecht.
Door de buitengewoon snelle stijging van
het aantal abonnementen zijn van de num
mers 1 tot. 3 geen exemplaren meer voor
handen. Nieuwe abonnementen kunnen dus
slechts met nummer 4 ingaan tegen 50 ct.
voor Arja-leden, 60 ct voor niet-Arja-leden
voor negen nummers. Van de schetson Dr
A. Kuyper door Dr J. C. Rullmann en
Staatsbesef van Dr Joh. Scheurer, opgeno
men in de niet meer voorhanden nummers
zijn nog nog wel overdrukken verkrijgbaar
k 10 cent per exemplaar, na storting of over
schrijving op de rekening 184519 van den
administrateur der Arja, E. van Ruller,
Aalten.
Gemengd Nieuws.
VANDALEN IN HET WESTLAND
Vandalen schijnen het in de laatste dagen <xp
de R.K. kerk te Wateringen gemunt te heb
ben tot tweemaal toe hebben in de laatste da
gen inbraken plaats gehad, met ergerlijke ver
nieling.
In het midden der vorige week is, zooals we
gemeld hebben, door verbreking van een glas-
in-loodraam toegang tot het kerkgebouw ver
schaft. Hoewel toen enkele offerblokken wer
den opengebroken en wat geld vermist, wer
den ook verschillende vernielingen aangericht.
Thans zijn, ten spijt van het verscherpte po
litietoezicht, de vernielingsdaden herhaald.
Het kirkgebouw ligt weliswaar vrijwel midden
in het dorp, doch een zeer groot voorplein
maakt, dat de inbrekers, want het zijn er ver
moedelijk meer dan een, gemakkelijk werk
hebben.
Men is de tweede keer door verbreken van
het raam, dat tijdelijk in de plaatn was aange
bracht voor het eerder vernielde glas-in-lood-
raam, naar binnen gegaan. De vandalen heb
ben toen kruisen van den muur gerukt en ver
trapt,'evenzoo eenige verguld koperen kande-
labres. Een offerblok werd geforceerd, doch
zonder resultaat. Verschillende vernielde krui
sen en kandelabres werden later in een sloot
naast het kerkgebouw, vrijwel vernield, terug
gevonden. Vermoed wordt, dat de daders goed
bekend zijn met d® plaatselijke situatie. Naar
aanleiding van een oproep, Zondag door den
pastoor der parochie, J. Goense gedaan, heb
ben zich verschillende personen beschikbaar
gcoteld thans een altaarwacht te vormen.
Naar wij vernemen is van de daders nog gee
nerlei spoor gevonden.
WAARSCHUWING
De burgemeester van Eygelshoven vestigt
er de aandacht op, dat door colporteurs van
de sectie Zevendedags Adventisten Reforma
tie, waarvan de hoofdzetel is gevestigt in
het Uitgevershuis van Geloof en Gewetens
vrijheid tie Bucholz bij Hannover, aan de hut
zen boekjes worden verkocht ter bestrijding
van de tuberculose. Al wordt het bij den
verkoop niet met zooveel woorden gezegd,
alles heeft den schijn alsof de opbrengst ge
heel bestemd is ter bestrijding van de tuber
culose.
Bij onderzoek is gebleken, dat de geheele
opbrengst van de boekjes voor de verkoo-
pers is. Elke colporteur is in het bezit van
een machtliging met portret, afgegeven en
onderteekend door den leider A. Rieck, wo
nende te Eygelshoven.
MARK BRANDENBURG
In ons nummer van Zaterdag J.l. vertelde
wij het een en ander over de kunstschatten
Mark Brandenburg, in de omgeving van
Berlijn.
Men vindt echter niet alleen artistieke
curiositeiten in de Mark! De talrijke Kur-
gasten van het vriendelijke, zich snel ont
wikkelende badplaatsje Bad Saarow aan 't
Scharmïetzelmeer, ondernemen gaarne een
uitstapje naar de Rauener Berge en naar de
in deze bergen liggen „Markgrafensteine".
Volgens de legende zijn deze steenen de over
blijfselen van een kasteel, waarin eens de
duivel heeft gehuisd. In werkelijkheid heeft
men hier te doen met herinneringen aan
het ijstijdperk. Uit de grootste van deze
beide geweldige steenen isijn de groote gra
nieten schaal, te Berlijn voor het „Altes
Museum", alsook de Adelaarszuil van het
Berlijnsche Slot en de Vredeszuil op de
Belle-Allianceplatz te Berlijn vervaardigd.
De resten van deze steenen, die men in de
Rauener Berge vindt, zijn desondanks nog
zeer indrukwekkend.
Allerlei zonderlinge dingen vindt men ook
in de Prignitz, het Noordwesten van de
Mark. Hier staat tusschen de oeroude
bisschopstad Havelberg en het dorp Fehr-
bellin, dat door da aldaar in 1765 door den
grooten Keurvorst behaalde overwinning be
roemd is geworden de wieg van de Duit
sche luchtvaart. In de Rhinower B
heeft Lilienthal, de pionier van 't Duitsche
vliegverkeer, namelijk in 1896 zijn eerste
vliegproeven gemaakt. In de nabijheid be
vindt zich de Gustav-Adolfbron, waaraan de
grootsche Zweedsche Koning zich eens tij
dens den Dertigjarigen Oorlog nou hebben
gelaafd. Ook het grootste Duitsche Hunne-
bed, het zoogenaamde Koningsgraf van Sed-
din (bij Perleberg) kan in dit verband wor
den genoemd. Zijn grafkamer is 100 M. lang
en 10 M. hoog. Drieduizend jaar geleden lag
hier een Germaansch opperhoofd begraven.
Uitermate interessant is, één dag in het jaar
namelijk op 23 Februari, het stille stadje
Kyritz. Dien dag vieren de Kyritzers name
lijk, ter herinnering aan een in 1411 met
succes afgeslagen beleg, het Bassewitzfeest
In het stadhuis ziet men heden nog het
zwaard van den Mecklenburgschen Ridder
Kurt von Bassewitz, die bij dit beleg door
list gevangen kon worden genomen. In die
tijden dronk men te Kyritz een bier dat
.moord- en doodslagbier" werd genoemd,
daar het de drinkers tot daden aanspoorde I
Het bierbrouwen schijnt de bevolking van
de Mark in de Middeleeuwen zeer goed te
hebben verstaan. Nog heden is het „Bernauer
Bier" beroemd. Op zeer eigenaardige wijze
werd vroeger onderzocht of dit bier van
goede hoedanigheid was, Men goot namelijk
wat bier op de netels van de Raadsheeren.
Als zij nu met hun leeren broeken aan hun
zetels bleven kleven, bewees zulks dat het
brouwsel goed geslaagd was! Dit bier werd
voor het eerst als feestdrank gebrouwd om
de overwinning der Bernauers op de Hus
sieten (1432) te vieren. Deze ovenvinning
wordt nog elk jaar op 11 Mei feestelijk her
dacht met een openluchtvoorstelling en met
volksspelen.
Men zou nog zooveel eigenaardigheden van
de Mark kunnen vertellen. Niet ver
Schwedt, de stad van de negenoogen en van
de taibak, Ligt de „streek der liefde". Hier
bevinden zich de dorpen Sohmaohtenhagen
en Henzsprung, alsook een „Dal der liefde"
en ten slotte een klein, gewezen Markgrafe
lijk, kasteeltje, dat den naam „Mon plal-
sir" -draagt. In de omgeving van Küstrin
dragen tal van gemeenten bekende geogra-
phische namen, zooals Mannheim, Stuttgart
Dresden, en voorts New York en Philadel
phia en zelfs Jamaika, Ceylon en Sümatra'
Vermelden wij nog de „Spritzkuchen" uit
Eberswalde, die iedereen moet hebben ge
geten, die van Berlijn naar Stettin reist
de asperges van Beelitz, de komkommers
uit het Spreewald!
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN
Te Amsterdam is op de Oostenbur-
gargraoht een man door een auto aangere
den en met een hersenschudding en ernstige
kwetsuren overgebracht naar het O.L. Vrou
wegasthuis, waar hij ter verpleging is op
genomen. Op den hoek van de Raadhuis
straat en het Singel is een kind van 5 jaar
door een auto aangereden. Met inwendige
kneuzingen is het opgenomen in het Tessel-
schadeziekenhuis. Een zesjarig kind is aan
gereden door een auto. Met een hersenschud
ding is het na-ar het Binnengasthuis over
gebracht.
Te Haarlem kwam de motorist v. d.
Helm met zijn motor de Cronjéstraat uitrij
den. Tegen de verkeersregels in wilde hij
een auto passeeren, die rechts van hem de
Spaansche Voorstraat uit het plein opreed.
Met een hevi-gen slag reed de motor tegen
den auto op, waarbij v. d. Helm cn de pas
sagier met groote kracht tegen het trottoir
werden geslingerd. De motorbestuurder
-moest met een ernstige hoofdwonde en an
dere kwesturen naar het SI Elisabeth-Gast-
'hu-is worden v-ervoerd. De wonden van den
duorijder waren minder ernstig.
DOODELIJJK AUTO-ONGELUK
Van de Geldersch-Duitsche grens wordt ge
meld, dat onder Gogh (Did.) een auto uit Nij
megen op weg naar Dusseldorp op een zande
rig gedeelte van een binnenweg was omgesla
gen. De drie inzittenden, de heeren van F
mevr. L. uit Nijmegen, geraakten onder den
wagen. De heeren wisten zich te redden, maar
mevr. L. bleek gestikt te zijn, toen men haar
onder den wagen vandaan haalde. De politie
te Gogh heeft de auto in beslag genomen, en
een der beide heeren, die aan het stuur had
gezeten, voor nader onderzoek voorloopig ir
bewaring gesteld. Het slachtoffer was onge
veer dertig jaar oud.
BRANDEN
Te Oss (N.-Br.) brak een felle brand uit
in de groote landbouwerswonuig van L. Ver
bruggen op den Boonakker. De geheele land
bouwer-swon-ing stond in een ommezien van
tijd in lichter laaie en brandde geheel af.
De brandweer, die spoedig ter plaatse v
kou door gebrek aan water weinig hulp ver-
leenen. Van den mbo e dei kon zoo goed ais
niets gered worden. Eenig vee kwain in de
vlammen om.
Verzekering dekt de schade.
Te Breda ontstond 's nachts door
broeiing in emballage brand in het porce-
lein- en galantenënpakh-uis van de firma C.
J. van Gooi, gelegen achter het winkelpand
dezer firma aan de Vdsc'hmarktstiaa/t. Politie
en bewoners, evenals de omwonenden
werden ijlings gewaarschuwd. In enkele
oogenbliktken stond niet alleen het pakhuis
doch ook het winkelhu-is in feilen gloea.
Vijl bewoners van een achter het pakhuis
aan een slopje gelegen woning, zagen geen
kans meer op de gewone wijze te ontkomen.
Met een bij een café liggend biervat rammel
de men een poortdeurtje open, waarop ce
mensohen zich in nacht-gewaad1 konden red
den.
Het pakhuis en het winkelhuis van de
firma van Gooi brandden in korten tijd zóó
hevig, dat ook de beide naastgelegen pan
den de radiohandel van de finma A. J.
Vennings en Zonen en de banketbakkerszaak
van A. Beerens vlam vatten.
Pakhuis en winkelhuis bradden gehee
terwijl de andere panden groote brand- en
waterschade kregen. De brandweer wist deze
panden te behouden en ook te voorkomen,
dat de stallen van de Kon. Militaire Acade
mie vlam vatten.
Al het verbrande is verzekerd.
Bij Harlingen werd
tegen half tien de brandweer w
voor een brand, die was uitgebroken in het
founagepakhuis aan den straatweg Harlin
genLeeuwarden, dat bij het publiek be
kend staat als het Stroopakhuis. Het pand,
dat nog in de gemeente Barradeel is gele
gen, grenst onmiddellijk aan de bebouwde
kom van Harlingen, doch staat op vrij ter-
rein. Behalve voor de voorraden vlas, zee
gras, stroo e.d. werd het pakhuis gebruik
als garage voor verschillende auto's, waar
van toevalligerwijze echter slechts een vier-
tal in het pakhuis stond. In de licht brand
bare voorraden vond het vuur een gretig
voedsel, zoodat het vuur spoedig fel om zich
heen greep. De -brandweer, die het vuur met
twee motorspuiten aantastte, mocht er dan
ook niet in slagen het pand te behouden.
Het brandde tot den grond toe af. De schade
bedraagt volgens schatting ongeveer f 20.000.
Omtrent verzekering is niets bekend. Ook
omtrent de oorzaak tast -men nog in het
duister.
Te Veenendaal ontstond in het Peten
bosch een bsochbrand, die op zich zelf niet veel
beteekende, daar genoemd bosch, bestaande
uit hakhout, toch gerooid moest worden. Men
schonk aan den brand echter niet genoeg aan
dacht, en verzuimde handelend op te treden
Ook de brandweer werd niet gewaarschuwt
hoewel er vlak bq het bosch voldoende blusch
water aanwezig was. Plotseling ontdekte men.
dat het boerenplaats je van A. van 't Voort be
gon te branden. Toen werd, maar nog niet da
delijk, de brandweer gewaarschuwd. Toen de
motorspuit ter plaatse kwam, was blusschen
niet meer noodig, daar het gebouw met hooi-
Radio Nieuws.
woensdag 5 april.
uizen (1875 M.} N-C.R.V. 8.00 Schriftlezing
6n meditatie. 8.15 Morgenconcert. 10.00
N.C.R.V. Dameskoor. 10 30 Morgendienst
door Ds. I Groenenberg. Geref Pred to Neder
horst den Berg. 11.00 Trio van der Horft
13.15 Philadelphia Symphonie-orkest. 12.30
Trio van der Hor£t. 1.15 N'CRV-orgel.
2.00 Landbouwuurtje. 3 00 Lenc-ti van Chr.
lectuur. 3.30 Concert. 5.00- Kinderuurtje.
6 00 Lezing Dr. F. J. Krop. G.30 Lezing dhr
t NCRV Harmonie
Bekkering Jr.
pirn. 10.00 Vaz Plas.
10 45 Gramofoon.
wz
idrijven. 11.30 Orgelspel. 1
De Notenkrakers. 12.30 Orgelspel. 1
De Notenkrakers. 1.10 Orgelspel
De Notenkrakers. 2.00 Vrouwenuurtje.
3.00 Voor de kinderen. 5.30 Klein ork
6.00 Klein orkest. 7.00 Orgel. 8.15 C
eert. 9-10 Vaz Dias. 9.20 Orkest. 1
Vocaal en instrumentaal ensemble- 1
V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding.
russel (Vlaamsch) (337.8 M.^ 11.20 Cor
eert. 12.20 Concert. 4.20 Omroeporke
5.20 Gramofoon.
l Concert. 6.35 Ds.
(Fransch\ (509.3 M.) 11.20 Concert. 12.30
Omroeporkest. 5.35 Gramofoon. 6.50 Zang
6.20 Saxofoon recital. 6.35 Ds. Abel Mas-
cnux: Le grain qui meurt et le blé qui élève.
7.20 Gramofoon. 9.20 Berichten en gramo-
aventry (1564.4 M.^ 10.35 Morgenwijding.
12.20 Orgel. 1.05 Orkest. 2.20 Gramofoon
3.20 Piano recital. 3.35 Orkest. 5.05 Or
gelspel. 6.50 De grondslagen der muziek.
10.20 BBC-orltest. 11.20 Muziek.
7.21 Concert.
(1634 9 M.) 5.50
angenberg (472.4 M.) 6.25 Gramofoon.
9.35 Mensch uud Welt. 10.40 Gramofoon.
11.20 Populair
onden Nat. (261.3 M.) 12.20 Orgel. 1.05
Orkest. 2.20 Gramofoon. 5.35 BBC-or-
kest.
onden Reg. (356.3 M.) 12.20 Concert.
1.05 Gramofoon. 1.35 Orgel. 6.50 Concert
8.20 BBC-orkesL 9.35 Concert.
Midland Reg. (398.9 M.) 12.20 Concert.
1.35 Orgel. 2.35 Concert. 6.50 Concert*
8.40 Gramofoon.
12.20 Orkest. 6.40 Gramofoon. 8.20 Con-
9.35 Muziek. 10.20 Muziek
berg enz. reeds in elkaar lag. Het vee en de
varkens werden gered. Een broedmachine met
kuikens verbrandde. Van het ameublement en
de gereedschappen werd niets gered.
De eigenaar is verzekerd.
De brandweer bespoot de brandende over
blijfselen, zoodat een schuur daarnaast kon
worden behouden, en maakte ook spoedig een
einde aan den bosohbrand.
Te Wilnis bralk een felle brand uit in
het perceel, bewoond door de gezinnen Soets
en Faber. Spoedig stond het geheele pand in
lichter laaie. De. vrijwillige brandweer van
Wilnis stond dan ook machteloos tegenover
Aiur, dat bovendien aangewakkerd werd
door den feilen wind. Het pand is totaal uit
gebrand. De oorzaak van den brand is onbe
kend. Persoonlijke ongevallen vonden niet
Te Zandvoort ontstond 'n begin van
brand, dat zich ernstig liet aanzien, door het
vele licht brandbare materiaal, dat in de toon
zaal en winkel aanwezig was, in de radiocen
trale van Geuzendam aan de Groote Krocht.
De brandweer was onmiddellijk ter plaatse en
wist met twee slangen op de waterleiding het
meester te worden. Door de snelle uit
breiding van het vuur kon niet verhinderd wor
den, dat de geheele benedenverdieping uit
brandde. De bovengelegen woningen bleven
gespaard. De oorzaak van den brand is vermoe
delijk kortsluiting in het ontvangtoestel der
centrale.
VERDRONKEN
Men meldt ons uit Noordwijkerhout:
Zaterdagmiddag is het zoontje v-an den
heer J. v. <L B. toen hij zijn vader van het
1-and ging halen, te waiter geraakt en ver
dronken. De vader vond liet jongetje het
eerst Een ontboden geneesheer kon niet
anders dan den dood constateeren. Het ven
tje was 4 jaar oud.
GEHEIME DISTILLEERDERIJ ONTDEKT
Ambtenaren der belastingen uit Gouda en
Wadd-inxveen hebben bij een winkelier te
Moercapelle, een geheime distilleerderij ont
dekt. Op een volledig goed samengesteld toe
stel, dat gedeeltelijk was gevuld, werd de
'hand gelegd, terwijl een 40-tal flesschen met
afgestookten drank in beslag werd geno
men. Naar een onderzoek heeft uitgewezen,
was het toestel nog slechts weinige keeren
gebruikt. De drank had een sterkte van on
geveer 70 pet. Tegen den winkelier-distilla
teur is proces-verbaal opgemaakt.
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door Édw BULWER LYTTON
(19
(Hij was niet vrij. van het ridderlijk
bijgeloof van Rijn tijd, en het was nu het
uur, waarin spoken en geesten hun macht
uitoefenden. Doch vrees, voor wezens uit deze
of uit de andere wereld, kon de vermetele
vrijbuiter niet lang gevoelen; na een korte
aarzeling besloot hij een omweg te maken en
de oorzaak van het verschijnsel op te sporen.
Zonder dat hij het wist, stapte hij met krijgs
haftigen tred over de plaats waar do beroem
de of beruchte tempel van Isis gestaan had,
waar eenmaal de woeste orgiën hadden
plaats gehad, door Juvenales beschreven.
Eindelijk kwam hij aan een dicht, donker
kreupelbosch, waaruit het geheimzinnige
licht scheen tc komen. De ridder drong tus
schen de struiken door en zag zich don weg
versperd door een grooten bouwval, grauw
en zonder dak, waaruit onduidelijke, half
gesmoorde stemmen klonken. Door een
scheur in den muur, een voet of tien van den
grond, viel het licht op don weelderig be
groeiden bodem. Zonder het te weten stond
de Pronvenqaal op dezelfde plek, waar eens
de tempel der Vrijheid en de eerste openbare
bibliotheek van Rome gestaan hadden. De
muuï .van dejj, bouwval was bedekt met klim
planten ea wild struikgewas, en met behulp
daarvan kostte het Montreal slechts weinig
moeite, tot bij de opening te klauteren en,
door het gebladerte vr*borgen, aaar binnen
te kijken.
Hij zag een tafel, door fakkels verlicht en
daarop een crucifix, een ontbloote dolk, een
geopend boek van gewijden aard en een
koperen schaal. Ongeveer honderd mannen,
in mantels gewikkeld en met zwarte mas
kers voor, stonden onbewegdlijk' om de
tafel; en een, langer dan de anderen, zonder
mantel of masker wiens bleek gelaat en
strenge trekken bij dat schemerlicht nog
bleeker en strenger schenen richtte het
woord tot de hoorders.
„Ja" zeide hij, „in de kerk van het
Lateraan zal ik voor het laatst een beroep
doen op het volk. Waar de Vicaris van den
paus mij steunt en ik zelf pauselijk ambte
naar ben, zal het blijken dat godsdienst en
vrijheid de heiklen en de martelaars
voor dezelfde zaak een verbond gesloten
hebben. Daarna zijn woorden ij del en moet
er gehandeld worden. Bij dit crucifix zweer
ik trouw, bij dit zwaard wijd ik mijn leven
aan de wedergeboorte van Romel En gij,
wanneer gij het trompetgeschal zult hooren
en dien eenen ruiter zult zien, dan zult gij
geen mantel of masker meer noodig hebben
zweert, dat gij u dan zult verzamelen om
don standaard der Republiek en dat gij mot
hart en hand, met lichaam en zieft, met
idoodsyejachting en, de hoop op bevrijding.
zult strijden tegen de wapens van den on
derdrukker!"
„Wij zweren wij zweren!" riepen alle
stemmen; het licht der fakkels werd ver
duisterd door het opdringen der menigte
het kruis en het wapen. Montreal kon
niets zien van de plechtigheid en evenmin
de eedsformule verstaan. Hij pegreep ech
ter, da. .iaar het gebruik van dien tijd bij
samenzweringen, door elk der deelnemers
eenige druppels bloed werden gestort om
aan te di iden, dat zij hun leven aan de
zaak zonden wijden. Toen de mannep hun
vorige p'oats hernamen, zag hij den gene die
het woord had gevoerd, de schaal met beide
bandon (ïnhoog houden, terwijl van zijn
onfLJooten linkerarm het bloed druppel voor
druppel op den grond viel. Hij keek omhoog
en sprak op plechtigen toon:
„In den bouwval van uw tempel, o Vrij
heid! wijden wij Romeinen, u dit offer! Wii
aanbuldm geen onware, fabelachtige afgo
den, doch steunen op den Heere der leger
scharen cn op Hem, die op aarde nederge
daald, >;ih niet wendde tot keizere en
vorsten, rr aar tot visschers en boeren en
zich aan de nederigen en armen geopen
baard heeft".
Tr en, zich plotseling tot de schare wen
dend, terwijl de plechtige uitdrukking van
zijn gelaat plaats maakte voor heldhaftige
gloeiende geestdrift riep hij luid: „Dood aan
de tirannie! Leve de republiek!" De uit
werking van dien snellen overgang was
ontzettend. Als door een onweerstaanbaren
drang aangespoord, grepen allen naar hun
zwaard, en sommigen trokken het zelfs
de scheede, als om het dadelijk te gebruiken
„Nu heb ik genoeg gezien, zij zullen wei
6poedig opbreken", zei Montreal bij zichzelf-
„en ik zou liever staan tegenover een leger
van duizenden, dan tegen een half dozijn
geestdrijvers als zij, zóó in vuur mij op
spionneeren betrapten".
Hij liet zich op den grond zakken en sIood
zacht weg; doch nog eenmaal hoorde hij in
de stilte van den nacht den gesmoordeu
kreet:
„Dood aaiude tirannie! Leve de repu
bliek!"
HOOFDSTUK XI
De Prove.igaalsche ridder en zijn voorsteL
Het was bijna middag, toen Adriano de
poort van het paleis van Stefano Colonna
binnentrad. In dien tijd waren de paleizen
der edelen niet, zooals nu, bewaarplaatsen
van de onsterfelijke schilderijen der Italiaan-
sche en de onvergankelijke beeldhouwwer
ken der Grieksche kunst; maar wel dag-
teekenen uit dien tijd de zware muren, de
tralievensters en ruime binnenpleinen die
nog heden bestaan, en toen tot bescherming
van hun ruwe bewoners moesten dienen.
Boven de poort verhief zich een hooge, sterke
toren, vanwaar men een ruim uitzicht had
over de vernielde overblijfselen van Rome:
1 de poort was aan beide zijden versierd en
tevens versterkt door zuilen van graniet,
maar dorische kapiteelen (verrieden, hoe een
heiligschennende hand ze had geroofd uit
een der vele tempels die vroeger het gewijde
Forum vulden. Van dezelfde afkomst waren
de groote stukken gehouwen steen, waaruit
de buitenmuren waren opgetrokken. Hot zich
1 toeëigonen van de kostbaarste gedenktee-
kenen der k'inst kwam in die dagen c^oveel
voor, dat de zuilen en gewelven van het
oude Rome door alle standen beschouwd
werden als steengroeven, waaruit iedei
vrijelijk de materialen voor zijn kasteel of
zijn hut mocht weghalen, een gewelde
narij, veel erger dan die der Gothen, aan
wie de nakomelingen gaarne al de schand
daden hadden willen ten laste leggen en die
misschien nog meer dan zwaardere ver
grijpen, de klassieke verontwaardiging van
Petrarca opwekte en hom deed deelen in
Rienzi's hoop op het herstel van Rome. Nog
ziet men de kerken uit dien tijd in onbehol
pen stijl gebouwd op de plaats on van het
marmer der tempels, gewijd nan Venus
Jupiter of Minerva, zooals blijkt uit de
namen die ei- op uitgehouwen z:jn. Het tegen
woordige paleis van den prins van Orsini,
hertog van Gravina, is gebouwd op de nog
altijd zichtbare, bevallige bogen van den
schouwburg van Marcellus. In die dagen
was het een vesting van de Savelli's.
Toen Adriano het voorplein ovorging, werd
de weg \rreptru door een vrachtwagen, to-
laden met groote brokken marmer, op je
graven uit den nimmer uitgep.it en vc.r-
ruad van het Gouden Huis van Nero: zij
wa -a I imd voor een toren, waarmede
.S'efano Q'cr.ma het smakeloozo, barbaar
scire gebouw wilde versterken, dat aan de
1 leden van zijn gedacht tot woonplaats
strekte.
De vriend van Petrarca en de leerling van
Rienzi zuchtte diep, toen hij deze nieuwe
schennis zag en een gegroefde zuil van
albast, die onopgemerkt van de kar roldo,
met een harden slag op het plaveisel viel.
Onder aan de trap waren een dozijn van
do bandieten bijeen, die de oude Qolonna
op zijn kosten onderhieiM. Zij wierpen met
dobbelsteenen op een oude graftombe, waar
op het zuivere en duidelijke opschrift (zoo
geheel verschillend von het slordige werk
onder de latere keizers) getuigde van den
tijd van Rome's hoogste macht, en die nu,
beroofd van haar inhoud en omver gewor
pen, dezen vreemden woestelingen tot tafel
diende, en reeds zoo vroeg op den dag be
dekt was met brokken vlecsch en flesschen
wijn. Zij bewogen zich nauwelijks, zij keken
bijna niet op, toen de jonge edelman hen
voorbij ging; hun ruwe vloeken en luide
uitroepen in hun noordelijk dialect deden
zijn ooren pijn, terwijl hij langzaam de
hooge, morsige trap opging. Hij kwam in een
ruime voorzaal, die half gevuld was met
Colonna's aanhangers; vijf of zes pages, uit
den lageren adel gekozen, stonden bij een
smal, diep inloopend raam en spraken ern
stig over galante avonturen en intriges; drie
ondergeschikte officieren van den troep be
neden met fraai glimmend borstharnas,
zwaard en helm naast zich op den grond,
zaten stijf en stil aan een tnfei in hot mid
den van de kamor. Zonder do plecntige
regelmatigheid waarmeoo zij telkens don
beker aan ae lippen brachten, had men hen
voor poppen kunnen houden, vooral wan
neer zij na den dronk met een grijns van
voldoening opnieuw in hun gepeins ver
zonken. Zij vormden een eigenaardige tegen
stelling met een zwerm Italiaansche cliënten
opstellers van verzoekschriften en tafel
schuimers, die onophoudelijk heen en weer
liepen, luid met elkander pratend, met de
heftige gebaren en de afwisselende ge
laatsuitdrukking der zuidelijke volken.
CWordt vervolgd}
