H. COLIJN
Zenuwpijnen overal?
AKKER.CACHETS
WOENSDAG 29 MAART 1932
DERDE BLAD PAG. 9'
DE CRISIS VAN DE
DEMOCRATIE
Wanneer we het menschelijk gebeuren
rondqmi ons in zijn geheel overzien, dan is
het alsof we getuigen zijn van het afsterven
van levensvormen, waarbij we zijn opge
gloeid, en van de de barensweeën van
nieuwe vormen, die komen. Op zichzelf ligt
hierin geen reden voor mismoedigheid. Al
wal leeft verandert. De levensvormen van
i, ze zijn bestemd om op Gods tijd plaats
maken voor andere. Het leven is in voort
durende beweging. Doode takken vallen af;
frisoh, jong hout neemt de functies over.
Echter, veel dat in onzen tijd dreigt te
vergaan, wankelt nieit uit gebrek aan levens
kracht., maar omdat een geest' uit den af
grond de best aan svoorwaa rden en daarmede
de zaak zelf aantast en ondermijnt. Zoo is
het ook met de democratie. Een demonische
geest, waart sedert tientallen van jaren rond.
n buiten de grenzen van ons land, om
levensvoorwaarden van dit kostbaar
volksgoed en daarmede dat volksgoed zelve
te ondergraven.
De grondgedachte van de democratie ligt
_i de erkenning van de waarde der men-
schelijke persoonlijkheid. Dit is een schrif
tuurlijke gedachte. Calvijn en in navolging
van hem, de Bèze, Hoitiman, Justus Brutus
en een recks van schrijvers, tot Lobman en
Kuyper toe, hebben er op gewezen, met ar
gumenten ontleend aan Schrift en Historie,
dat deze schriftuurlijke gedachte ook voor
de Staatsinrichting van beteekenis is. Van
rechtswege bezit het volk rechten en vrij
heden, tot beveiliging waarvan het invloed
moet kunnen uitoefenen op de openbare
zaak. Dit laatste geschiedt in ons land door
middel van het Parlement.
Iedere medaille heeft evenwel haar keer
zijde. De mensch is door de zonde verdor
ven; hij is egoistisch. Aan zichzelf overge
laten zal hij zijn rechten en vrijheden en
zijn invloed pogen in dienst te stellen, uit
sluitend ten behoeve van zijn eigen persoon
lijk of groepsbelang. Zoolang wij in deze
zondige wereld leven, draagt de democra
tie het misbruik van de democratie in haar
sohoot. Het is op dien grond dat het Calvi
nisme en dus ook wij Amti-Re-volutionainen
de burgerlijke rechten en vrijheden hebben
omgeven met waarborgen. Zooals een rivier
zonder kaden en dijken een gevaar wordt
voor het omliggende land, zoo ook hebben
déze rechten en vrijheden beperkingen noo-
dig om de gemeenschap te beschermen tegen
misbruik ervan. We hebben die volksvrijhe
den dan ook steeds omkleed met twee waar
borgen, waarborgen die samenhangen met
onze Christelijke Staatskundige levensbe
schouwing.
De eerste daarvan ls de erkenning, dat
die rechten en vrijheden hun grond vinden,
niet in den mensch zelf, maar in God. Goü
is het die deze rechten c-n vrijheden aan den
mensch heeft gegeven. Hij heeft ze neerge
legd in Zijn schepping. Hij heeft ze inge
weven in de natuurlijke orde der dingen cri
we mogen zeggen dat ze behooren tot Gods
ordinantiën. Als men dit in acht neemt, heb
ben wij voor ons er geen bezwaar tegen om
te spreken van „de rechten van den
mensch", van „les droits de Thomme". Maar
uit de erkenning, dat die menschengech-
len niet uit ons zelf zijn, maar van Boven,
vloeit voor de Staatkundige praktijk het
gewichtige gevolg voort, dat ze dan ook een
godsdienstig ,een zedelijk karakter dragen.
Dat zedelijk karakter komt hierin uit, dat
bij de uitoefening dier rechten en vrijheden
de mensch er rekening mee heeft te houden
dat hij lid is van een grooter geheel, dat hij
leeft in een gemeenschap. De mensch heeft
behoefte aan die gemeenschap, hij kan er
niet buiten. Hij zal daarom beseffen, als een
voorschrift dat God hem oplegt, dat hij ze
delijk verplicht is een gedeelte van zijn
vrijheden en rechten op te offeren om zoo
doende het maximum van vrijheid en recht
voor allen te bereiken. Door dit zedelijk ka
rakter wordt de waarborg geschapen, dat de
burgerlijke rechten en vrijheden niet enkel
mogen worden gebruikt in het particulier of
groepsbelang. Integendeel. Ze worden daar
uit verheven en gesteld op het hoogere plan
van het algemeen belang.
De tweede waarborg ligt in de erken
ning, dat de burgers op Gods bevel onder
worpen zijn aan de overheid. De overheid
is een macht, die over de burgers gesteld
is. De overheid regeert, ze voert heerschap
pij. De burger heeft te gehoorzamen.
Hoe we dit weten? We weten dit uit den
Romeinerbrief, waar we in het bekende
hoofdstuk XIII lezen: „Alle ziel zij den
„machten over haar gesteld onderworpen,
jwant er is gieen macht dan van God, en de
„machten die daar zijn, die zijn van God
geordineerd. Alzoo dat die zich tegen de
„macht stelt, de ordinantie Gods wederstaat,
„en die ze wederstaan zullen over zichzelve
„een oordeel halen"
Als dus de mensch eigen lust wil volgen
en in naam van zijn rechten en vrijheden
eigen gekozen wegen wil inslaan dan komt
dit Goddelijk gebod hem tegemoet. Er is
een Overheid, met gezag bekleed, die be
voegd en verplicht is hem tot de orde te roe
pen en waaraan hij heeft te gehoorzamen
eenvoudig om-dat God het wil.
De beide hiergenoemde waarborgen zijn
an groote beteekenis om de democratie in
de goede bedding te houden. Zoolang dc
mensch in God gelooft en Zijn Woord aan
neemt als richtsnoer van zijn handelen, zoo
lang zal de mensch er naar streven dte God
delijke geboden ook in dit opzicht ma te
komen.
Een groot deel van ons Nederlandsche volk
DE KOMENDE VERKIEZING
HOE DE UITSLAG ZOU KUNNEN
ZIJN
Men vraagt ons in een gefingeerd voor
beeld aan te geven, hoe op 26 April a.s. de
uitslag van de verkiezingen zou kunnen-
zijn Wij meenen, dat er thans zooveel on
bekende en onberekenbare factoren zijn, dat
het zeer riskant is om de horoscoop te trek
ken. De middenstof komt in beweging, en
dan weet men zelfs onder het Evenredig
Kiesrecht niet, wat er gebeurt.
Maar, we kunnen wel aangeven hoe het
zou kunnen gaan, als men let op de vorige
verkiezingen. Onder de evenredige verte
genwoordiging hadden er verkiezingen
plaats in 1922, 1925 en 1929.
De kiiesdeeler bedroog in die jaren resp.
29300, 30800, 33800 en zou thans wel kunnen
oploopen tot 37000.
In genoemde jaren werden er verspild aan
lijsten, die geen prijs kregen, resp. 207000,
159000, 120000 en thans misschien 1G0000.
Uit onderstaand lijstje blijkt hoeveel can-
didaten er van iedere partij gekozen wer
den enwat thans m o g e 1 ij k is:
Aantal zetels
S.D. 20 24 24 23
Lib. 10 9 8 6
V.D. 5 7 7 6
Comm. 2 12 2
Plattel. 2 2 11
S G.P. 12 3 3
H.G.S. 1 1 1
F. Vos 1
C.D.U. 1
Welvaart 1
Nat. Herstel 1
O.S.P. 1
Mocht de wijziging der Kieswet, welke
thans bij de Eerste Kamer aanhangig is,
worden aangenomen, dam gaan R.K. en
S.D.A.P. vrij zeker-één" zetel vooruit, terwijl
de S.G.P. en nog een kleine partij of de
A. R. het loodje legt.
Overigens moeten wij het nog zien gebeu
ren, dat de SG.P. de 3 zetels behoudt: want
het was een zeldzaam buitenkansje, dat zij
voor 76700 stemmen 3 zetels kreeg en Floris
Vos voor 40000 stemmen maar 1 zetel. Had
de S.G.P. 700 stemmen minder gehad, dam
ware de dorde zetel haar ontgaan.
Ook zal het voor de vier -kleinste partijen
een heele dobber zijn, om een zetel te be
machtigen. De R.K. dissidenten hebben ge
noog ï-uzie om er niets van te verwachten.
De vraag, welke anti-rev. leden er stel
dat er 14 gekozen worden in de Kamer
komen, is niet mogelijk te beantwoorden.
Het zijn de eenste 14, zooals ze op elke lijst
voorkomen, zij het in verschillende volg
orde. Mochten er 16 gekozen worden, zooals
een „vrijpostig" lezer zich voorstelt, clan is
het ook eenvoudig;.want de nummers 15 en
16 zijm op alle lijsten gelijk.
Doch verder moet men niet vragen. Wamt
mochten twee der 16 gekozenen stel dit
fantastische geval eens tot minister wor
den benoemd, dan is het thans met geen mo
gelijkheid te zeggen, welke twee voor hen
in de plaats komen. Dat hangt van vcrsohil-
wil echter van deze waarborgen niets we
ten. Ze gaan uit van de zelfstandige en ze
delijke vrijheid van den memsch. Ze ontken
nen het bestaan van een bovennatuurlijke
macht die bevoegd zou zijm hun voorschrif
ten te geven. Er zijn geen objectieve normen
buitem hen zelf en zelf zullen zij beoor.!ee-
len of, en in hoever, ze van hun burgerlijke
rechten en vrijheden zullen gebruik maken.
Het gevolg is geweest dat de rivier zich met
binnen haar bedding heeft kunnen houden;
dac ze haar zegenrijke werking dreigt te
verliezen en gevaar loopt een natuurkracht
te worden van verwoestenden aard. Dit weg
cijferen van de waarborgen heeft een crisis
van de democratie in het leven geroepen.
Een crisis, d.w.z. een toestand waarbij de
vraag rijst of die democratie in den vorm
waarin wij haar thans kennen zal kunnen
blijven bestaan. Immers een democratie
welke niet blijft binnen haar natuurlijke
grenzen, graaft haar eigen graf, ontketent
een strijd van allen tegen allen en gaat ten
slotte geheel of gedeeltelijk onder. Want
dit éénc staat vast: rechten en vrijt.eden
zijn kostbare goederen der menschheid.
Maar im den staat is er één ding dat haar in
uitnemendheid overtreft en dat ééne is:
orde. Orde gaat boven recht en vrijheid, en
wel hierom, omdat zonder orde recht en
vrijheid niet kunmen bestaan. Orde is er de
basis van. Orde is het bewegimgsvlak, waa -
op ze alleen leven kunnen. Zonder orde d.i.
zonder gezag verzinken ze beide in den af
grond van anarchie. Het is dan ook geen
wonder dat de anti-revolutionaire partij,
een partij die in haar wezen een democrati
sche partij is het Nederlandsche- volk in
haar manifest oproept tot krachtige inspan
ning om te verkrijgen een Tweede Kamer,
die bereid is met beslistheid te weerstaan de
gezagsondermijnendie invloeden, die een rus
tig en ordelijk volksleven bedreigen. Want
zonder gezag is vrijheid en recht, is demo
cratie cmlbestaanbaar.
A. REIJERS.
lende loterijen af. Direct na de stemming
kan vastgesteld worden, hoe de volgorde de>'
plaatsvervangende leden is Thans nog niet
Echter, miemand breke zich daarover het
hoofd. De eerste zorg is de zetels te winnen.
Het verdeelen komt van zelf.
DE LIBERALEN EN COLIJN
We maakten reeds één en andermaal de
opmerking, dat merkwaardiger wijze alle
'liberale sprekers waarschuwen om toch niiet
op Colijn te stemmen. Ook de lib. Avond
post wijst daarop en zegt:
„Er is blijkbaar een bepaald consigne
daartoe uitgegeven.
Dat men de liberale kiezers bewerkt en
bewieegt, om op de liberale lijst te stem
men, en niet op dr. Colijm, is volkomen
begrijpelijk en gerechtvaardigd, maar
men doe dat dan met piCncipieele argun-
menten, aan eigen politieke beginsel ont
leend, en niet door aan de beteekenis van
Colijns figuur afbreuk te willen doen.
Dit laatste geschiedt. En dit kunnen wij
wiet toejuichen.
Nog om een andere reden vinden wij
deze tactiek niet gelukkig.
Het is bekend, dat zoo er een kabinet
komt „op breedere basis" (en dit lijkt
ons inderdaad de meest waarschijnlijke
oplossing) een deel der linkerzijde zal
moeten meeregecren. De kansen der libe
ralen daarop zijn gezien de mentaliteit
aan de rechterzijde, zooals die tot dusver
gebleken is niet zoo hieel groot. De ka
tholieken willen er eigenlijk niet van
ten. De aandrang zou van de Protestant-
sche fracties moeten komen. Maar door
de wijze, waarop thans de liberalen te
gen dr. Colijn ageeren, maken zij den af
stand tusschem zich en de rechterzijde
dés te grooter en schakelen de kans op
liberalen invloed in het komend kabinet
hoe langer hoe mieer uit.
Men zal goed doen, dit optreden eendgs
zins te matigen.
Er zijn bij deze stembus heel wat groo
ter en ernstiger gevaren te bestrijden
dan Colijn.
EN EEN VERSTANDIG STEMBUSADVIES
De heer ir. Mussert, hoofdman der Na-
tionaal-Soeialistische Beiveging, die geen
candidatcnlijst voor deze Kamerverkiezin
gen heeft ingediend, zegt, dat hij op den
stemdag het stembiljet, dat hij vaar het
stembureau ontvangt, oningevuld op de ta
fel van het stembureau zal deponeeren, den
aanwezigen; heeren een fascistengroet zal
brengen en zal verdwijnen.
Maar dit hoeft niemand hem na te doen,
zegt de hoofdman. Wie een geldig stembil
jet wal uitbrengen, doe het gerust. Doch
stemme hij in geen geval op een der z.g.
„fascistische" of „nationaal-socialistische"
lijsten.
„Het ergste wat de fascistische gedachte
kan overkomen in Nederland is dat één hun
ner vier jaar lang de gelegenheid zou gege
ven worden om zich belachelijk te maken
ook in de Kamer. Daarbuiten is toch ruimte
genoeg om dit te doen".
Dat getuigt wel van eenige zelfkenmis en
is nog niet zoo'n dom advies.
DE VERDEELDE DISSIDENTEN
RUZIE IN DE R.K. SPLINTERPARTIJEN
In een der laatste nummers schreef Onze
Vaan, het orgaan van de R.K .Volkspartij,
i.m. het volgende:
„Onze partij vormt een politieke eeniheid,
waar liefde, discipline en geestdrift een on-
dcrlingen wedstrijd houden, een voorbeeld
zeggen wij in alle bescheidenheid, voor an
deren
Hoe het met die eenheid en bescheiden
heid staat, bleek uit het laatste nummer van
dit blad.
Het hooge woord moet er uit, de candi-
daatstelling, zooals die nu officieel is, is niet
die van de partij, maar van eeai troepje in
triganten; aldus schreef de redacteur, de
heer Wesseling.
De afdeeling Tilburg een afdeeting van
het jaar nul, zegt het orgaan heeft de
zaak bedorven. Daar kregen de plaatselijke
favorieten" Arts en Donders resp. 2596 en
2477 punten (geen stemmen, maar punten)
en Wesseling maar 321. Dat is het werk van
Donders, zegt Onze Vaan.
Zonder Tilburg zou de uitslag zijn ge
weest: Arts 24.815 punten, Wesseling 24.561,
Donders 22 653.
Met Tilburg is het geworden: Arts 27.411,
Donders 25.130, Wesseling 24.882.
Onze Vaan zegt, dat om den een naar bo
ven te dringen de ander op de meest imper
tinente wijze naar beneden werd getrapt
En de hoofdaanstichtcr is de betrokken can-
didaat Felix Donders zelf.
Het resultaat is, dat de heer Wesseling,
die bijna het oud-Kamerlid Arts verdrongen
had, niet de minste kans loopt om in de Ka
mer te komen. Of de R.K.V.P bij zooveel
verdeeldheid nog eenig uitzicht heeft op
een Kamerzetel, valt te betwijfelen.
En van de samenwerking met de R K.A.P.,
de groep van Prof. Veraart, is het ook al
niets. Daarover schijft Onze Vaan:
Met groot leedwezen hebben wij prof. V.'s
voorthollen op den verkeerden weg aange
zien. Hoe ae R.K.A P. hem beduvelde en
iiu 's-Bosch op 25 Februari finaal in den
steek liet en boe hij zelf dc groep-Meertens
los liet en afsneed. Nog later gingen hem
zijn eigen mensehen mr. Peters, mr. Buve
e.a. verlaten. Zelfs toen nog waren wij bereid
hem op te vangen en hebben hem laten we
ten dat wij bereid waren tot een stembus-
aecoord op deze basis: 1. Prof. Veraart, 2, 3,
4, de eerste drie van onze lijst, 5 groep
Veraart, 6 en volgende nummers om beurt
een van ons en een van den K.D.B.
Zelfs heeft onze Partijvoorzitter laten we
ten, dat hij bereid was, ter wille van het
groote belang, met goedvinden van het Par
tijcongres, het voorzitterschap èn zijn
plaats op de lijst (er was toen nog niet ge
nummerd) aan prof. Veraart af te staan.
Kon men meer vergen?".
Echter op Zaterdag 11 Maart, toen het be
stuur der R.K.V.P. ter regeling der Limburg
sche zaken in Maastricht bijeen was, kwam
aldaar telefonisch bericht dat de uiterste
concessie van prof. Veraart was: 1. Veraart,
2 en 3 R.K.V.P., 4 Kath. Dem. Bond cn dan
verder om de beurt. Toen heeft de R.K.V.P.
de onderhandelingen afgebroken.
Dat is ook een kwaad ding.
Men roemt op discipline, eenheid en be
scheidenheid en ondertusschen wil iedereen
de beste plaats op de lijst hebben.
Nochtans vertellen u alle leiders van alle
dissidente groepen, dat zij niet zich zelf,
maar het algemeen belang zoeken.
VERKIEZINGSVARIA
DOOR GOED EN KWAAD GERUCHT
De tuinder van Berkel maakt school en
is overtroefd. Maar dat is geen schande,
want tegen een combinatie of concern kan
een particulier nu eenmaal niet op.
Thans is in een weiland tusschen Berkel
Rodenrijs met stevige palen en breede
planken een groote reclame-stellage ge
bouwd en daarop de naam Colijn, met een
are roode stip er voor.
Het is geen origineele propaganda meer
want de tuinder had het patent reeds; maai
deze strijkt gaarne de vlag wat de kwanti
teit betreft. Er zit een wagenvracht hout
Gruweltaal
Dit was het goed gerucht: Ds. J. Fokkema,
Neti. Herv. predikant te Amstelveen, die de-
lagen voor de anti-rev. kiesvereeniging
te Aalsmeer sprak, liet de andere zijde zien;
Toen ik enkele dagen geleden in een
kerk te Amsterdam optrad, - aldus ving
de spreker aan stond daar voor die
kerk met kalk geschreven „opiumki t"
en enkele meters verder stond: „Col ijn
moet naar de hel en S n e e'v 1 i e t
u i t d e c e 1" We weten dus wat van dien
kant is te wachten. En daarom zijn we
hier saamgekomen om elkaar te verster
ken in onze liefde voor de anti-rev. be
ginselen en den strijd aan te binden te
gen het ongeloof onzer dagen".
Als men zulke dingen leest, dan is verder
elk woord van aanbeveling voor een candi-
daat, die naar Gods Woord vraagt, overbo
dig. De geest uit den afgrond dwingt tot
positie kiezen voor Gezag, Gezin en Gods
dienst!
Vrij van stempelen
Te Zaandam is aan het communistische
gemeenteraadslid D. Makkinga voor 14 da
gen vrijstelling verleend van stempelen, om
hem in de gelegenheid te stellen den boer
op te gaan voor propagandistische doelein
den. Hem is echter de verplichting opgelegd
te stempelen op die plaatsen, waar hij zal
ertoe ven.
De commissie tot steun aam de werkloozen,
tot wie de propagandist zich te voren had
gewend, had het verzoek van de hand ge
wezen.
Schandelijk schadelijk
De heer J. A. Roest Hzm. te Krimpen a d.
Lek schrijft ons:
Vorige week had eeai revolutionaire partij
de aardigheid gehad, om de witte Brug, die
de scheiding vormt tusschen Krimpen a. d
Lek en Krimpen a d. [Jssel, op een geweldi
ge manier eens onder te kalken
Toen nu Zaterdagmorgen de heer Groene-
veld van de firma Groeneveld en Noorlan-
der Groentenhandel zich met paard en wa
ren, beladen met groentem en fruit over de
witte Brug wilde begeven, schrok het paard
zoo hevig van de kalkletters dat het opeens
een linksche zijsprong maakte met het ge
volg, dat paard en wagen met een reuze
gang tegen de brugleuning aan botste.
De heer Groeneveld, die op de linksche
kant van den wagen zat te sturen, kon door
zijn zelfbeheersching een groot ongeval voor
komen. De groenten en het fruit werden
door de schok over de brugleuning gekiept
en kwamen beneden in de noodsluis terecht
De schade aan tuig, wagen en groenten is
aanzienlijk.
Door de politie van Krimpen a. d. IJssel
ordt een onderzoek ingesteld naai' den
kalker. i
Kiest
voor Orde, Gezag en Vrijheid
No. 1 van Lijst
Dit sprekend aanplakbiljet van den
teekenaar H. Munnik, op een grootte
van 45 X 72 c.M., uitgevoerd in
2-kleurendruk, zal direct na hei
bekend worden van het lijstnurmner
door ons worden afgeleverd.
De prijs is uiterst laag gesteld, n.l.
1—50 stuks 20 ct. per stuk, 50—250
stuks 17H ct per stuk, 250 500 stuks
15 ct per s'uk, 500—1000 stuks 12 V% ct
per stuk, elke 1000 meer 10 ct. per stuk,
exclusief porto.
Om een tijdige levering te kunnen
garandeeren, verzoeken wij bestel
lingen spoedig in te zenden.
Dagblad DE ROTTERDAMMER
Goudsche Singel 105, Rotterdam
Die ligt natuurlijk niet op het kerkhof,
maar wrijft zich wellicht in de handen over
zijn succes.
De bibberende bakker
Dat kon nu die schilder-bakker van Zaan
dam niet doen. De communisten daar willen
zeker reclame maken voor Albert Heyn,
wamt de fabrieksschoorsteen werd twee keer
als reclamebord gebruikt
Dezer dagen was juist de .schilder" bezng
aam het bijwerken van de laatste letters,
toen de politie ten tooneele verscheen. Hij
wist echter nog juist met een schuitje over
de Zaan te varen, niettegenstaande de po
litie hem een revolverschot achterna heeft
gezonden.
Kort daarna ontdekte de politie ter hoogte
van het Lyceum een nat spoor, dat leidde
naar de bakkerij „Ons Belang" aan de Boo
tenmak ersst raat
Daar werd de „schilder", die zeer ontdaan
was, aangetroffen, bezig met zijn natte klee
ren uit te trekken.
Hij bekende zich aan een en ander schul
dig te hebben gemaakt
Een bakker moet niet schilderen; nu
krijgt hij proces-verbaal.
Gemengd Nieuws.
IN KOKEND WATER GEVALLEN
Te Dongen is de heer A. F., adjunct-
directeur der Coöp. Stoomzuivelfabriek, in
een reservoir met kokend water gevallen.
Met ernstige wonden overdekt, is hij naar
het St Elizabethsgasthuis overgebracht. Zijn
toestand is zorgelijk.
BERUCHT INBREKER GESNAPT
Den laatsten tijd werden te Groningen tal
van inbraken gepleegd. De politie kon de
daders maar niet arresteenen, tot het haar
aan de Laan gelukte twee kerels op heeter-
daad te betrappen. Zij kozen het hazenpad,
hoewel de agenten door het lossen van
eenige schoten hen tot overgave trachtten Ic
dwingen. Een van de inbrekers is herkend
als te zijn de 35-jarige kleermaker A. de V.
Radio Nieuws.
DONDERDAG 30 MAART
luizen (296 M.) 10.00 Gramofoon. 10.15
Morgendienst door Ds. N. Brandsma. 10.45
Hlehurds Crooks zingt. 2.00 Fraaie hand
werken. 3.00 Vrouwen halfuurtje. 4.0(1
Bijbellezing door Dm. T. G. van RceuwUk.
5.00 Vloolrectlal. 5 45 Handenarbeid voor
onze Jeugd. 6.15 G. van Zeggelaar: Her-
foon. 12.15 Lunchconcert.
iiiversum (1875 M.j A.V.R.O. 8.01 Gramo
foon. 10.01 Morgenwijding. 10.15 Gram.,
foon 10.30 Soliatenconcert. 11.00 Knip
cursus. 11.30 Solistenconcert. 12.01 Om-
roeporlcest. 2.00 Voor dc- vrouw. 2.45
Gramofoon. 3.00 Naaicursus. 3.45 Gramo
foon. 4.00 Voor zieken en ouden van dagen
•1.30 Plano-recital. 5.00 Voor grootere kin
deren. 5.30 Orgelconcert. 8.01 Vaz Dios
S-05 Gramofoon. 8.15 Aansluit ncertge-
bouw Amsterdam. 10.30 Kovucs Lajos.
11.00 Vaz Dlas. 11.10 Kovatb Lajos.
Iruiiei (Vlaams.-h\ (SS7.8 M.) 11.20 Gramo
mofoon. 12.30 Concert. 4.20 Inboorlingen
muziek. 7.20 Omroeporkest. 7.50 Beiaard
8.35 Concert. 9.20 Gramofoon
Van die verschietende piinen.
dan hier, dan daar? Ze f
weg met één of twee vs
(Fransch) (509.3 M.) 11.20 Concert. 12.81)
Gramofoon. 4 20 Omroeporkeat. G.S,'<
Gramofoon. 6.50 Omroepklelnorkest. 7.20
ven try (1554.4 M.> 10.85 More<»nwlidin
12.20 Orgel. 1.05 Concert. 2.35 Orkest.
3.20 Vesper uit de Westminster Abdy. 4 0.1
Orkest. 5.05 Orgelspel. 6.50 De grond-
Korte dienst
Könlgswusterhausen (1684.9 M.) 5.6n
Ochtendconcert 11.20 Gramofoon. 1.20
Gramofoon. 2.20 Muziek. 3.50 Concert.
4.50 Plano-recital. 5.50 Concert.
Langnnherg (472.4 NL) 6.25 Gramofoon
11.20 Populair concert. 12.20 Concert.
4 20 Concert. 7.20 Omroepklelnorkest.
9.50 Populaire muziek.
8.35 Gramofoon. 9.20 Kwartet.
Midland Reg. (398.9 M.) 12.20 Concert
6.50 Concert. 7.50 Sympho
foon. 11.50 Orkest. 12.25 Pianorecital. -
1.55 Vervolg concert. 5.20 Preek door Ds
M. Boegner. 6.40 Orkest. 7.20 Gramofoon
8.05 Gramofoon. 8.20 Orkes
SCHOOLUITZENDINGEN VOOR
HET BUITENLAND
Binnenkort zal de zender Breslau regelmatig
schoolultzendlngen brengen, djie bestemd zijn.
voor DuJtsche scholen In he tbultenlamd. Men
heeft hiervoor Breslau gekozen, omdat ddt sta-
i groot god eel tv
TELEVISIE
Een vooruitgang sedert 1931
De Columbia Broadcasting System heeft be
sloten om tot nader order het bedrijf van den
televisiezender te New-York to ataken. Sede-i-i
de Inbedrljfstelllng In Juli 1931 heeft de zende:-
gedu rende rond 2500 uren een televisie-pro
gramma gegeven. De reden voor de stopzetting
Is, dat sedert 1931 de televisie geeu noemens
waardige^ vooruitgang gemaakt, zood-i...
schappelijk standpunt bezien, overbodig is, ter
wijl ook het aantal televisie-ontvangtoestellen
in Amerika nog steeds zeef beperkt is on niet,
Er zijn in de Vereenlgde Staten nog SO i
gi, dde de vergunning -
eJe tell visie - ui tzendanj
de helft in de buurt v
die reeds -verscheidene jaren in de gevange
nis heeft doorgebracht wegens talrijke to
Groningen gepleegde inbraken.
De V. werd op het stationsemplacement
te Haren aangehouden.
BRANDEN
Te G e r k e s k 1 o o s t e r as de kapitale
boerderij van P. I-I. Sijtsma geheel afge
brand. Ruim 70 stuks vee en veel pluimvee
zijn In de vlammen omgekomen. Ook veel
landbouwgereedschap ging verloren. Verze
kering dekt de schade. De oorzaak is onbe
kend.
DOODEUJKE VAL
Een 23-jarige electricien die aan het werk
was op de kap van het station der N.Z.H.
Tramweg Mij. te Amsterdam, is vermoe
delijk doordat hij zijn evenwicht verloor,
naar beneden gevallen. Hij werd in bewuste-
loozen toestand naar een gasthuis gebracht,
alwaar hij aan de gevolgen is overleden.
DE LAATSTE
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door fidw BULWER LYTTON
(14
.Spreek harder, harder!" riep de me
nigte ingeduldig.
„Stil!" riepen zij die vlak bij Pandulfo
stonden, „de waardige heer spreekt vol
komen verstaanbaar".
Eenigen die meer overleg hadden, dron
gen naar een kraampje op het marktplein,
haalden daaruit een ruwe tafel en verzoch
ten Pandulfo daarop te gaan staan om het
volk toe te spreken. De min of meer ver
legen geleerde, die niet gewoon was in het
openbaar te spreken, zag zich genoodzaakt
aan dit verlangen te voldoen, doch toen hij
den blik liet gaan over de ademloos wach
tende menigte, gaf zijn innige sympathie
voor hun zaak hem moed. Zijn oogen schit
terden, zijn stem zette zich uit, en hij die
gewoonlijk met gebogen hoofÖ liep, stond
daar nu hoog opgericht en bevelend.
„Op deze schilderij", begon hij opnieuw,
„ziet gij vóór u een uitgestrekte, stormach
tige zee: op de golven drijven vijf schepen;
vier daarvan zijn reeds wrakken de mas
ten zijn gebroken, het water stroomt door de
gescheurde planken, er valt niets meer te
helpen of te hopen; op ieder schip ligt een
doode vrouw. Ziet gij niet aan het bleek
TRIBUNEN
gelaat en het lijkkleurige lichaam, hoe
trouw de schilder de akeligheid van den
dood heeft weergegeven? Onder elk schip
staat oen woord, dat dc beteekenis ver
klaart, Hier ziet gij den naam Carthago, de
drie anderen zijn Troje, Jeruzalem en
Baby ion. Deze vier vertoonen hetzelfde bij
schrift: „Door onrecht werden wij ver
nietigd!" Slaat nu uw blikken naar het
midden van de zee, daar ziet gij het
lijfde schip, door de golven geslingerd; de
mast is gebroken, het roer vernield, de
zeilen zijn gescheurd, maar nog is het geen
wrak gelijk de anderen, al zal het misschien
niet lang meer duren. Op het dek knielt een
vrouw in rouwgewaad; ziet hoe de smart
op haar gelaat te lezen is. Met hoeveel
kunstvaardigheid heeft de schilder haar wan
hopigen toestand uitgedrukt; biddend strekt
zij de armen uit, om den bijstand des
hemels af te smeeken. Let nu op het bij
schrift „Dit is Rome!" Ja, het is uw
vaderland dat zich in dit zinnebeeld tot u
rich tl"
De menigte geraakte in beweging en een
zacht gemompel erving de stilte die tot
dusver geheerscht had.
„Richt nu uw blik naar den rechterkant
der schilderij", ging Pandulfo voort, „en gij
zoilt de oorzaak van den storm ontdekken
gij z/ult zien, wat het vijfde vaartuig in
gevaar brengt en do vier anderen schip
breuk deed lijden. Ziet, vier verschillende
soorten van dieren met afschuwelijke muilen
Toen het volk deze schilderij zag, stond
iedereen verbaaasd
zenden de stormen en orkanen uit, die de
zee teisteren. Ten eerste, leeuwen, wolven en
beren. Dit zijn, zooals het bijschrift u zegt,
de wettelooze, wopste heeren in den staat.
J)an komen honden en zwijnen dit zijn
de booze raadslieden en tafelschuimers.
Vervolgens draken en vossen dat zijn
oneerlijke rechters en ambtenaars, die het
recht verkoopen. En ten vierde aanschouwt
gij in de hazen, de geiten, de apen, die
medehelpen bij het verwekken van den
storm, de zinnebeelden van de dieven en
moordenaars, de roovers cn bedriegers uit
het volk. Zijt gij nog ajtijd verwonderd,
Romeinen, of is het raadsel der schilderij u
opgelost?"
Van verre in hun geweldige paleizen hooi
den de Savelli's en de Orsini's den weer
klank der kreten, die het antwoord gaven
op Pandulfo's vraag.
„Hebt gij dan alle hoop verloren?" besloot
de geleerde, toen het rumoer ophield, wijl
het geluid van zijn stern een eind maakte
aan de uitroepen en gezegden. „Hebt gij
geen moed meer? Belooft do schilderij.
uw treurigen toestand vertoont, u niet dr
verlossing daaruit? Ziet, boven die schui
mende zee zijn de hemelen geopend. Daar
troont de goddelijke majesteit, als ten oor
deel gereed. Uit de stralen, die den Heiligen
Geest omringen, schieten twee vlammende
zwaarden en bij die zwaarden staan, toorn ie
doch tot bijstand bereid, de twee bescherm
heiligen de twee machtige bewaarders
van uwe stad! Volk van Rome, vaart wel!
de gelijkenis is voltooid!"
HOOFDSTUK VIII.
De bezwering van een ruwen geest
Terwijl dit rondom het Kapitool plaats
had, zat de bewerker van al die opwinding
rustig in een der zalen van dit paleis. Tc
midden van zijn klerken gezeten, scheen
Rienzi verdiept in do plichten van zijn j
ambt Het gedruisch en gegons, het ge
schreeuw en getrappel der menigte drong
lot zijn kamer door, doch hij tcheen or
geen acht op te slaan en liet zich geen oogen
blik in zijn arbeid storen. Met werktuige
lijke regelmatigheid ging hij voort, in eeo
groot boek, en met liet duidelijke, fraaie
schrift van dien tijd, de cijfers aan te teeke
nen, die boter dan redeneeringen zouden
aantoonen, hoe het volk bedrogen werd, en
hem de onweersprekelijke feiten zouden
verschaffen, waartegen de bedriegers niet
konden opkomon.
„Bladz. 2, Deel B," zeide hij, kalm als een
man van zaken tot de klerken; „zoek daar
de opbrengst van de zout belasting, departe
ment No. 3— zeer goed. Bladz. 9. Deel D.
hoeveel bedraagt de verantwoording van
Vescobaldi, den ontvanger? Wat! maar
twaalfduizend florijnen?' nie* meer'
zoo 'n gewetenlooze schurk!" (Hier liet zicli
buiter de luide kretep hooren Pandulfo!
- leve Pandulfo!") „Pastrücci vriend, gi;
dwaalt af, gij luistert naar het rumoer
buiten hou u liever be*zig met de bere
kening die ik u heb opgedragen. Santi,
hoeveel heeft Antonio Trallli betaald?"
F.r werd zachtjes aan de deur getikt en
Fandulfo kwam binnen.
De klerken gingen voort met hun werk,
ois< boon zij haastig even opkeken naar den
6tillen, eerbiedwaardigen bezoeker, wiens
naam, tot hun groote verbazing, eooeven
door het volk met gejul>el was begroet.
„Wel mijn vriend," zeide Rienzi op kal-
men toon, hoewel zijn handen boefden van
ontroering, „gij wilt mij alleen spreken, niet
waar?- Goed. kom dan hierheen".
Hij bracht den bezoeker in een kabinetje j
achter het kantoor, sloot zorgvuldig de
deur, en greep, aan zijn ongeduld den vrijen
loop latend, Pandulfo bij de hand.
„Spreek!" riep hij, „begrijpen zij de ver
klaring? hebt gij het hur» duidelijk en
tastbaar genoeg gemaakt? hebben eij het
'n hun harter opgenomen?"
„Ja!" antwoordde Pandulfo, verrukt door
de ontdekking dat ook hij een redenaar was
een rijk genot voor een beschroomd man.
„Zij verslonden ieder woord van de uitlegt
ging; zij zijn ontroerd tot in het binnenste
van hun ziel als gij hen in deze ure ten
strijd eoudt voeren, zouden zij helden zijn.
En die forsche smid
„Wie? Cecco del Veccio?" viel Rienzi hen»
in de rede; „O hij is moedig wat deed
hij?",
„Wel, hij greep den zoom van mijn ge
waad toen ik van mijn rostrum afdaalde fik
wenschte dat gij mij had kunnen zien!
het was alsof uw. mantel op mij was ge
vallen! ik was uw tweede ik!) Schreiend
als een kind zeide hij: „O, Signor, ik ben
slechts een arm mf\n en beteekon weinig:
maar als elke bloeddruppel in mijn lichaam
een leven was, ik gaf ze gaarne voor mijn
land!"
„Edele ziel" zei Rienzi aangedaan; „had
Rome er zóó maar vijftig! Niemand heefi
onder zijn eigen klasse meer voor ons ge
daan ckin Cecco del Vecehio."
„In zijn reusachtige gestalte voelen zij
een bescherming" zei Pandulfo. „Zulke woor
den te hooren uit den mond van zulk een
man, maakt indruk."
(Wordt vervolgd)
