EEN BELANGRIJK O
VERKIEZINGSVLUGSCHRIFT
Land- en Tuinbouw.
Kunst en Letteren.
JIM, DE ZOON VAN BOBBY
TWEE GULDEN per 1000 ex.
SCHAAKRUBRIEK
1
0
J0
0
0"
0
0
0
[i]
p-"=c
0
0
0
0
0
0
2 WOENSDAG 29 MAART 1932 »iEERSTE BLAD PAG. 3
HULPVERLEENING AAN DEN
Overneming van landbouwhypotheken
door staatsfonds
MORATORIUM VAN VIJF JAAR
Men bericht ons uit Kaapstad:
Een der voornaamste Zuid-Afrikaansche
economen, Dr. van der Horst, publiceert in
Die Burger" een plan om den Zuidafrikaan-
jjchen landbouw van zijn drukkenden schulden
last te bevrijden. Hij acht dit van belang in
verband met de ingrijpende economische wij
zigingen, die hij gedurende de komende tien
jaar in Zuid-Afrika verwacht, en omdat hy
den landbouw beschouwt als de basis van het
economische leven van het land.
Dr. van der Horst stelt een soort vijf-jaren
plan voor, gedurende welke periode de land-
bouwhypotheken uit particuliere handen over
gaan naar een staatsinstelling, genaamd het
Landbouw-Schuldenfonds. Hiervoor zal noodig
zijn de uitgifte van staatsobligaties, voldoende
om te voorzien in den geheelen schuldenlast
van den landbouw in Zuid-Afrika, die geschat
wordt op ongeveer 120 millioen pond sterling.
Aan het einde van deze vijf jaar zal uit het
Schuldenfonds begonnen worden met de afbe
taling der hoofdsommen, waarmee dan nog 43
jaar gemoeid zal zijn. Na 48 jaar zal dus de
geheele landbouw bevrijd zijn van zijn totalen
schuldenlast, terwijl de staat inmiddels ver
schillende maatregelen ten bate van den land
bouw als het opheffen van drukkende en
moraliseerende tarieven, het verleenen
subsidies enz., moet treffen. Als tegen-presta
tie zal de landbouwbevolking, dan beschikken
de over een gesaneerd bedrijf, in staat zjjn
voor een zeer belangrijk deel bij te dragen in
de belastingen, waaruit de Staathuishouding
wordt gevoerd.
LANDBOUWBELANGEN
Op de vergadering van de Dagelijksdhe
Besturen der Drie Centrale Landbouworga
nisaties te Amsterdam werd ojtl besloten
bij de Regeerioig aan te dringen om de ver
slagen der Rijkslamdboiwvproefstations met
het oog op de belangen van den landbouw
te blijven publiceeren.
Over de wijze, waarop aan do met hypo
theek bezwaarde landbouwers-eigenaren
hulp zal worden geboden, zal nader met de
Centrale Raiffeissenbank te Utrecht en de
Centrale te Eindhoven overleg gepleegd
worden.
In behandeling is gekomen het vraag
stuk van de heffing van graanrechten. De
vergadering besloot haar houding te dien
aanzien vast te stéllen in de April-vergade-
ring. Alsdan zal mede in behandeling ko
men de steun aan de roggeteelt
Besloten werd aan den Minister van Eco
nomische Zaken en Arbeid telegrafisch te
verzoeken den in uitzicht gestelden steun
aan de verbouwers van consumptie-aardap
pelen te verhoogen, daar deze ontoereikend
moet worden geacht, gelet op het groote ver
schil tusschen productiekosten en markt
prijs.
Bij het U.C.B. zal op spoedig antwoord
worden aangedrongen op de voorstellen der
Centrales inzake uiencontröle.
Na gehoord te hebben de bezwaren inzake
de regeling der consumptiemelk besloot de
vergadering een Commissie in te stellen, die
op korten termijn dienaangaande zal rap
porteeren. De commissie zal bestaan uit vijf
leden, die geacht kunnen worden terzake
deskundig te zijn.
JAN RIGTER 70 JAAR
Vrijdag 31 Maart viert de heer Jan Rigter
te Blaricum, een der merkwaardigste per
soonlijkheden uit het Gooi, zijn 70en ver
jaardag.
„DE LANTAARN"
Een nieuw tijdschrift voor boekenvrienden
Wij vernemen, dat de bij Callenbach te
Nijkerk verschijnende boekengids „De Lan
taarn" is gereorganiseerd en met ingang van
de vierde jaargang in tijdschriftvorm zal
verschijnen. Het eerste nummer verschijnt
deze week, met bijdragen van C. Rijnsdorp,
A. Wapenaar, Jan Iets waart, P. J. Risseeuw
J. K. van Eerbeek e.a.
Het tijd&chrift zal zes maal per jaar ver
schijnen en is bedoeld als schakel tusschen
lezer, schrijver en uitgever.
Het eerste nummer as voor iedere boeken
liefhebber gratis verkrijgbaar.
Door G. Th. ROTMAN
BI. Maar foei, wat schrok de arme vrouw,52
Toen zij de koffie scheppen wou!
Ze werd als rijstemeel zoo bleek,
Want toen z' eens in het schepje keek,
En niets dan lint en veeren zag.
Toen kwam de waarheid voor den dag!
Het werd haar plots'ling duid'lijk dat
Zij zelf haar hoed gemalen had!
Van Baren was zijn heele leven
Al in de schilderkunst bedreven
En was dan ook op zek'ren keer
Druk met penseelen in de weer.
Hij maakte letters, sierlijk rond,
Die Jimmy o, zoo prachtig vond;
Hij dacht: „Dat wil ik ook wel leeren,
Ik zal het morgen eens probeeren".
(Wordt Vrijdag vervolgd
Voor de Kiesvereenigingen in de steden van ons land heeft de
Centrale leiding een zeer belangrijk vlugschrift laten saamstellen. Een
krachtig wapen in den aanval en in de verdediging.
De korte inhoud van dit zeer
belangrijke vlugschrift:
le. Waarom het gaat
Een krachtia opwekkend
woord van Dr. H. CO LIJN
Wat de A.-R. Partij
wil
Een duidelijke omschrij
ving wat de A.-R. Partij
wel wil en wat xe niet wil
Het nut der Sociale
Verzekering
Een klaar betoog van het
groote nut.
4e. Jacob's stem en Ezan^s
handen
tegen
gezags
ondermijning
Waarin front gemaakt
wordt tegen de Chr. Dem.
Unie.
Weerzinwekkende dub
belhartigheid van de
Sociaal-Democraten
(lil uit het vlugschrift)
Dit vlugschrift is onmisbaar in den komenden verkiezingsstrijd. Dat heeft
de Centrale leiding van onze Partij dan ook goed aangevoeld. Het is ons
mogelijk dit rijk geïllustreerde vlugschrift, op dubbel kwarto formaat, te
leveren tegen den luttelen prijs van
levering niet franco. De prijs is zeer laag gesteld, ongeaoht het aantal dat
afgenomen wordt. De verspreiding kan dus op ruime schaal plaats hebben.
De bedoeling is, dat dit vlugschrift zal dienen voor de STEDEN van
ons land.
Een proefexemplaar wordt IJ toegezonden, met begeleidend schrijven van
de Dr. Kuyperstichting.
Bestellingen richt men vooral spoedig, om van een tijdige levering verze
kerd te zijn, aan de
AFD. VERKIEZINGS- MATERIAAL
DAGBLAD DE ROTTERDAMMER
JOUDSCHESINGEL 10 5 ROTTERDAM
Redacteur: W. J. EL CARON, Haar! emmer me er straat 168, Amsterdam-W.
Men wordt verzocht correspondentie over deze rubriek aan bovenstaand adres te richten.
Probleem no. 348
Van: G. H. DRESE, Slochteren
2e pr. N.S.B. 1931
ee zetten mat
Wit begint
Wit (8)Ka7, Df7, Td8, Tfl, Lc5, Pb7, pi.bó, d5
Zwart (9)Ke5, Th7, Lh8, Pf6, Pf8, pi.e3, e4,
e6, h6
Probleem no. 349
Van: H. WEENINK
le pr. Bistol Times and Mirror 1931 I
Wit begint en geeft in twee zetten mat
Wit (6): Kdl, De6, Tc2, Lal, Lg2, Pfl
Zwart (9): Kd3, Te7, Tg4, La8, Lb6, pi.a4,
a5, c7, d5
Oplossing van probleem no. 347
Van: G. CRISTOFFANINI
Wit (9): Kal, Db7, Ta5, Tfl, Lc2, Pe5, Pf8,
pi.f4, g5
Zwart (5): Kf5, Pd3, Pg6, pi.c4, g3
Mat in twee zetten
Sleutelzet: 1. Lc2dl
Oplossing van het eindspel H. RINCK
Wit (4): Kb8, Tb2, Pd5, Pe5
Zwart (2): Kd8, Dh4
Wit begint en wint
Zoo men ziet is materiaal en oreave pre
cies gelijk aan -het eindspel van V. de Bar-
fcieri uit de vorige rubriek (wit: Kf2, Tb4,
Pe6, Pf5. Zwart: Kh2, Dh8).
De oplossingen verschillen sterk. Men zie
L Tb2~g2
Dreigt Tg8i
1Dh4a 5
2. Tg2g8t Da5e8
Nu ontstaat een zeldzaam geval: de twee
paarden kunnen ditmaal mat forceeren.
S. Fd5f6 De8Xg8
4. Pe5c6 mat
Eenige andere varianten zijn:
Dh5 of Dh7 2. Pc6f, gevolgd door 3. Pf6f en
Damewinst. L Dh8 kost al onmiddel
lijk de Dame met 2. Pf7f.
Goede oplossingen ontvangen van: Adr.
Baljeu (347, eindsp.) Delft: H. T. Nieuw-
huis (347 eindsp.) Amersfoort; M. Opbroek
(347, eindsp.), H. C. J. Spier (347, einsp.),
Den Haag; L. van der Steen (347), Pernis;
K. van der Stege (347, eindsp.) Rotterdam;
Bram Wagner (347) Stad a. h. Haringvliet:
A. van Wijngaarden Jr. (347) Giessendam.
CORRESPONDENTIE
L C. J. S. te D. H. Wel toevallig. De
Wilener Schachzeitung kwam dezer dagen
weer eens herinneren aan dit fraaie eind
spel. Dat zal de gemeenschappelijke Fund-
grube zijn
CARO—KANN
Wit: R. SPIELMANN
Zwart: P. A. KOETSHEID
1. e2e4 c7—c6
2. Pgl—f3
Zelden gespeeld. Gebruikelijk is 2. d4
2. d7d5
3. Pblc3 d5Xe4
4. Pc3Xe4 Pg8—f6
5. Pe4g3 Lc8g4
6. Lflc4
Met de dreiging Pf3—e5! en zwart mag
Ddl n/iet nemen wegens LXf7 mat
6. e7e6
Ook op e7e5 kan PXe5 volgen: 7. LX dl?
8. LXf71; Ke7 9. Pf5 mat.
7. h2h3
Dat was het doel: ruil van looper en
paard te forceeren.
7Lg4Xf3
8. DdlXf3 Dd8d4?
Dit kan niet goed zijn: zwart die reeds
den voorzet achter is, geeft hiermee een
vol tempo, daar de Dame straks met een
eenvoudigen pionzet verjaagd wordt
9. Df3e2 Lf8e7
Gedwongen; er dreigt Pf5! wat Lf8 aan
zijn plaats zou binden.
10. c2c3 Dd4d6
11. d2d4
Wlit komt tot een prachtig ontwikkeld spel.
11Pb8d7
12. 0-0 0-9
13. a2—a4
Met dubbele bedoeling nl. om iedere re
actie der zwarte pionnen op den damevleu
gel te beletten en om op a3 een goede plaats
voor Lel te krijgen.
13Le7d8
14. b2b3 Ld 8c7
15. Lela3 c6c5
16. d4Xc5 Pd7Xc5
17. Tal—dl Pf&—d5
18. De2—g4 b7—b6
In sommige bladen leest men, dat zwart
b7—b6 speelt omdat na LXd5 e6Xd5 20.
Pg3—f5 20. Pg3—fó mat op g7 dreigt en Dd6
derhalve Pc5 niet langer kan verdedigen.
Hierbij ziet men over het hoofd, dat zwart
eerder mat geeft met Dd6h2. De bedoeling
van den tekstzet is Pc5 te steunen in de
variant 19Pe3! 20. fXe DXg3 enz.
Of 19. Pe3! 20. TXd6 PXg4 21. Tc6
LXg3 in beide gevallen met sterke vereen
voudiging, wat zwart wel moet wenschen.
Heft de mat dreiging met Dh2f op, maakt
Pe3 onmogelijk (wegens 20. TXd6 PXg4 21.
Tc6 en nu kan zwart niet nemen op g3,
maar blijft een stuk achter) en is alzoo voor
bereiding voor de actie: LXd5 en Pfö
19Dd6e7
20. Lc4Xd5 e6Xd5
21. Pg3—f5 De7—f6
Het mat op g7 moet belet worden
22. La3Xc5 b6Xc5
23. TdlXdö Tf8e8
Beter Kg8—Ih8
24 PfoXg7! Kg8h8
Zwart verliest een tweeden pion en de
kwaliteit Op DXg7 volgt Tg5!
25. Pg7Xe8 Ta8Xe8
26. Dg4—f5 Df6Xc3
27. Df5Xf7 Dc3—e3f
.28- kk1—-hl Opgegeven
Er dreigt Df6f en Tg5$. Dit zou alleen te
verhinderen zijn met De7 (niet Ld8 TXd8'
en Df6f) waarop 29. DXe7 TXe7 3a TXc5
volgt met hopelooze stelling.
KRUISWOORDRAADSEL
OPLOSSINGEN
De oplossingen vam de raadsels, opg©n°"
men in onze rubriek van 15 Maart jl-, waren
als volgt:
Twee er by wat vormen zy?i
Nagel, IndSaan, Anlker, Groen, Asthma, Rak
ker, Adonis: Niagara!
w
Woord-verandering
Verzamelraadsel
B) KarWe!
v E r v A 1
idRoeFenïs
M o d E
uInsLang
S o o S Wafels
C) W e d e R i I e n
LA n d r U
FranSchmatt
vEronTschuldlgling
kLautEren
SpriNten Rusten
r
D) Rust Rust—Werk
Rust, Lust, list, Wist, West, Best, Bert,
Werk. ET
Berk, Werk. (8 veranderingen).
Een letter verspringt.
'(Nero-Wees) Nero, nerf, kerf, kerk, kelk,
Welk, week, wees (7). (Bergtaal): Berg,
berk, bark, hark, haak, taak, taal (6).
l(Keel-wrok)Keel, keek, krek, trek, trok,
Wrok (5).
Slo(t)' Da(k) - Ten(t) Too(r)n
Stel(t) (K)ling: Sol—da—tenten—ten
tentoonstel1 i n gSoldaten-ten ten-ten
toonstelling.
Kruiswoordraadsel
izontaal:
V erticaal
dam
divisie
kim
decisie
Klaas
Satraap
matrone
Elvas
eenig
Eist
onder
Save
erwt
per
Elbe
groot
o.a,
obool
e.o.
pont
lei
Sion
penibel
raket
tuba
loket
Obdamf
nonsens
schisma
ras
Leusden
tin
lor
ombee
los
merel
ZOEK DAT MAAR UIT
Vorm van onderstaande lettervierhoek
twee lettervierkaroten (zie de kruisjes!),
die horizontaal dezelfde woorden bevatten.
De horizontale beteeken is dezer woorden is
er naast omschreven: Dus:
BALEAGLA
EDKERGLA
REEDREKL
GELTDMEN
te splitsen in:
xxxx Soort van schip
xxxx Waardoor ons bloed stroomt
xxxx Toespraak
xxxx Om wild te vangen
en in:
xxxx Spruit, deel v.e. geslacht
xxxx Stekelig dier
xxxx Meisjesnaam
xxxx Glibberig
(Ook verticaal van boven naar benedon,
dezelfde woorden!),
2
3
4
5
6
7
1
8
9
1ó
11
12
13
U
15
16
17
■30
21
È2
23
24
X
26
26
26
3d
31
32
3è
34
35
36
Sr
38
39
4
41
1
42
Horizontaal:
L Een plantenleven lelden (vervoeging)
8. Bijwoord
9. Elk
10. Vierhandig dier.
12. -Haëzer
14 Stadje in de Betuwe
16. Herfstbloem
19. Voetstap
21. Hemellichaam
22. Rivier (Spaansch)]
24. Tegen
25. Berlijnsahe voorstad aan 'de Spree
26. Dorpje aan de rand van de Veluwe
28. Bekend Amerikaansch schrijver van
griezelverhalen
29. Lichaamsdeel
32. De Raad van
34. Aan de eene zijde
35. Vervoeging van hebben
37. Hap
38. Vlakte zandgrond
39. Groote winkel
41. Snelle loop, galop
42. Hoofdstad van Roemenië
Ver ticaal:
Haat, WTok
2. Roofvogel
3. Telwoord
4 Tot dan (afk.)
5. Voedsel tot zich nemen (vervoeging)
6. Mythische godin van de tweedracht
7. Bewijs ter verkrijging van een nieuw
stel coupons
8. Bekend knaagdier
11. Als de koers de nominale waarde heeft
13. Hij van woede
17. Stok met voettrede
18. De mindere
20. Wezelachtig roofdier
22. Snel
23. Lofdicht
2d Boom
27. Arabisch woord voor meester
30. Traag (in de natuurkunde)
31. Waarschu wingsteeken
33. Laag getij
34. Achting, hulde
36 .Deel van een boom
37. Erg
40. Zie aldaar (afk).
TEGENSTRIJDIG
Een keukenmeid, die de kluts kwijt is.
Een kapper, diie dte bokkenpruik op heeft
Een verkeersagent, die tegen de keer in
gaat
Een brievenbesteller, die aan het ver
keerde adres is.
Een groentenboer, die knollen voor citroe
nen verkoopt
Een dassenfabrikant, die zfich de das om
laat doen.
Een gevangene, die tegen de politiek van
de open deur is.
Een naaister, die den draad kwijt raakt
Een breister, die alles averechts doet
Een vuurtorenwachter, d!ie zijn licht an
der een korenmaat zet
Een hardlooper, die het kalmpjes aan
doet
WIJ WENS CHEN GELUK..
De directeur-generaal van een groote zaak
had bij gelegenheid van zijn 30-jarig koop
mansjubileum van het geheele perse
een kostbaar geschenk ontvangen. Bij dit
geschenk bevonden zich de kaartjes, der
verschillende personen. De letters van
kaartje, mits in andere volgorde geplaatst,
vormen tevens het beroep van de persoon
in kwestie. Welke menschen zonden hun
kaartje?
LOD. E. U. DEN HAARE
C. DEER—RUIT
P. C. GONO—MAN
CHR. U. POODERIE—URAT
H. REESER—STACS
CH. A. F. ZEGMANY
U. H. KOERBODE
G. SCHEENDELA-FIN
TONY T STIEPES
I. DOODEBANK—NEERT
J. N. BODEGEEST—DIEN
O. I VLOTNAR
CH. E KLOPTON
HET TELEGRAM
Een marconist dn een klein dorpspostkan-
toortje ontving het volgende telegram:
Hij begreep er natuurlijk niets van, maar
de oplossing is heel eenvoudig. Voeg op de
plaats van punten en strepen letters in.
Tusschen de deelstrepen staan de volgende
woorden Deel v.e.venster/Vertrek/Jaarl.
cowboyfeest/Schoenmakerswerktuig/
Attribuut van Bisschop of herder.
Toen nu de marconist alleen de letters,
die op de plaatsen van de Morsestreepjes
stonden, oplas, zag hij een bekend Neder-
landsoh spreekwoord staan! Probeer U het
ook eens te vinden?
EEN VERGELIJKING
Vergelijkingen oplossen? Dat heb" ik al
zóólang geleden het laatst gedaan en toen
zoo dikwijls, dat ik daar schoon genoeg van
hetol Dat zult U beslist zeggen. Maar déze
soort vergelijkingen heb U dan toch zéker
nooit opgelost Daarom alle gebrom ter-
"h1®en probeer het nog eens. Ge zult
beslist beter slagen, dan destijds met Uw
algebra! Alles wat er te bewijzen is, is het
volgende:
GRAAG+LORD-fLIRA ODE-fARIE
Het is doodeenvoudig. Vorm uit alle let
ters bij elkaar twee precies dezelfde woor
den (een muziekinstrument)
EEN RAADSEL „VAN EEN EL"
Plaats op de strepen letters, volgens do
achterstaande gegevens. De beginletters van
die aldus gevormde woorden, van boven
naar beneden gelezen, vormen een sport,
die tegenwoordig bijzonder geliefd is.
el een dier, dat wij ook wel
ails huisdier hebben.
el een muziekinstrument
el een nobele eigenschap.
el een meubelstuk.
el meubilair.
el vrucht
el afdak.
el buigzaam.
el juweel.
el deel v. d. voet
el tafelgerei.
INZENDING VAN OPLOSSINGEN
Oplossingen, welke voor een premie in
aanmerking komen, moeten vóór Woensdag
5 April as. in ons bezit zijn. Men zende
alleen de oplossing van het Kruiswoord
raadsel en plaatse de gevraagde woorden,
zonder verdere toevoeging, duidelijk onder
elkander. Horizontaal en verticaal apart.
Adresseeren aan de redactie, en in <ten lin
ker bovenhoek vermelden: GEDACHTEN-
KRACHT.
PREMIES
Aan: B. J. ABMA, Maanen 21, Ede (Gel
derland); C. JANSEXS, Semarangstr. 7III,
Amsterdam; J. J. DE JONGE, le Jericho-
straat 36a, Rotterdam.