WOENSDAG 29 MAART 1932
BINNENLAND.
WIJZIGING PAKKETPOSTWET
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging der Pakketpostwet
Deze wijziging beoogt een verhooging van
de vergoeding voor verloren gegame pakket
ten tot een maximum bedrag van f 10 per
K.G., waarmede naai- raming een vermeer
dering van het bedrag der jaarlijks uit te
keeren schadeloosstellingen van f 1000, ge
moeid zal zijn.
HANDELSBETREKKINGEN
MET DUITSCHLAND
BELANGENGEMEENSCHAP OPGERICHT
Men verzoekt ons te melden, dat, in ver
band met den gespannen toestand op het
gebied van de handelsrelaties tusschen
Duitschland en Nederland, de heer Ullrich
van de „Deutsche Wirtschaftsberatung in
den Niederlanden für die gesamte Deutsche
Industrie", Van lieghenstraat 42, Amster
dam-Zuid, het voornemen heeft opgevat, een
aaneensluiting te bevorderen van de Neder-
landsche firma's welke met Duitschland in
relatie staan, in elke branche. .Opgericht is
een belangengemeenschap van Nederland-
ache firma's met Duitsche relaties ter bevor
dering van de handelsbelangen van Neder
land en Duitschland op zuiver oeconomi-
sche basis, met uitsluiting van elke politiek
of religieuze tendentie. Belanghebbenden
firma's wordt verzocht, haar adres (met
briefporto) aan de „Deutsche Wirtschafts
beratung" op te geven. Zij zullen dan een
circulaire met inlichtingen ontvangen. Ne-
derlandsche zakenlieden te Amsterdam,
's-Gravenhage, Rotterdam en Utrecht vor
men het bestuur dezer vereeniging.
PLUIMVEE PER K.L.M. NAAR
INDIE
EEN NIEUWE PROEF.
Met de verzending van broedeieren per K.
I. M. van Nederland naar Indië zijn ver
leden jaar met succes verschillende proeven
genomen. Nadien heeft dit vervoer dan ook
geregeld plaats gehad.
Met het vliegtuig, dat Donderdag 30 dezer
naar Indië vertrekt, zal een niet minder be
langrijke proef worden genomen. Daarmede
zullen namelijk een kloek met vijftien kui
kens, alsook een Rhode Island red haan ver
voerd worden, teneinde de aan deze verzen-
dingswijze verbonden voordeelen te kunnen
AUG. NED. CHR. AMBTENAARS-
BOND
Bovengenoemde organisatie hoopt haar al-
gemeene vergadering te Middelburg te hou
den op 30 en 31 Mei a.s.
De agenda vermeldt o.a. het volgende:
Behandeling der jaarverslagen en begroo-
ling, benevens bespreking over het beleid
van het hoofdbestuur.
Bestuursverkiezing. Periodiek treden af
de voorzitter A. v. Driel, en voorts C J. v.
Driel, S. P. C. v. Erk, E. Looyen, H. W. Riet
berg en M J. van Steenes, die zich herkies
baar stellen. Voorts moet worden vooreien
in de vacature-L. H. Kurpershoek, waarvoor
bet hoofdbestuur voorstelt te kiezen collega
J. Goote.
De heer J. de Vries heeft wegens gezond
heideredenen bedankt als lid van het hoofd-
bestuur. Het bestuur stelt voor ,m verband
met een vroeger besluit der algemeene ver
gadering, deze vacature niet te vervullen.
Verkiezing vam een lid der commissie
voor het ondersteuningsfonds. Periodiek
treedt af P. M. v. d. Sluys, welke zich her
kiesbaar stelt.
Verkiezing van een commissie van oon-
Verkiezing van een commissie van arbi
trage.
Behandeling der ingediende vooretellen.
Van de voorstellen vermelden we thans
alleen dat van het hoofdbestuur om den heer
J. Goote in vaste dienst van de bond aan
te stellen (hij was reeds op 1 Jan. 1932 in
dienst getreden.
De Jaarverslagen
Het verslag over 1932 geeft allereerst een
Overzicht van de acties, gevoerd ten behoeve
van de verschillende groepen ambtenaren,
clio deel uit maken van de organisatie en
deelt daarna mee, dat hp.t aantal afdeelingen
op 1 Jan. 1932 bedroeg 62, terwijl in de loop
van dat jaar drie nieuwe afdeelingen werden
opgericht. Het ledental steeg met 253 van
4102 tot 4355: ambtejiaren bij rijk, provin
cie en andere openbare lichamen of gesubsi
dieerde inrichtingen.
De heer L. H. Kurpershoek nam op 1 No
vember 1932 ontslag uit de dienst van de
bond. Hem werd dank gebracht voor 'tgeon
hij in de 8 jaren, dat hij vrijgestelde was.
voor de organisatie deed.
Naar aanleiding van dit ontslag werd een
vergadering van het hoofdbestuur met afge
vaardigden der afdeelingsbesturen gehou
den. Na een uitvoerige uiteenzetting door
den bondsvoorzitter, werd de houding van
het hoofdbestuur met algemeene stemmen
goedgekeurd.
D tweede peuningm. de heer Van Stee
nes, werd door het hoofdbestuur aangewe
zen om de administratie der financiën te
voeren. Het dagelij'ksch bestuur kwam gere
geld, meestal eenmaal per twee weken, in
Vergadering bijeen.
Het hoofdbestuur kwam door bijzondere
omstandigheden in 1932 meer bijeen dan
ooit te voren. De samenwerking tusschen
dagelijksch bestuur en hoofdbestuur was
uitstekend.
Nadat een overzicht van de werkzaamhe
den der afdeelingen is gegeven, volgt het fi-
nanciecle verslag Dc inkomsten uit contri
hu ties bedroegen in 1932 ruim f 40500; de
uitgaven echter meer dan f 44000 zoodat er
een saldo-verlies is van f 3600. Het kapitaal
der vereeniging is volgens do balans ruim
f 13500. Het kapitaal van hpt Ondersteupings
fonds bedraagt bijna f 13000.
Ten slotte wordt een overzicht gegeven
v»n de werkzaamheden van het permanent
comité van Chr. organisaties van personeel
In publieken dienst. Hierbij zij«n thans aan
gesloten: de Alg. Ned. Chr. Ambtenaars-
bond met 4:555; de Ned. Chr. Bond van Per
soneel in Pubi. Dienst met 5254; de Chr
Bond van Belastingambtenaren met 1400; de
Bond van Prnt Chr. P.TT. personeel met
1914 en de Bond van Chr. Politieambtenaren
met lbt:7 leden, totaal 145.90 leden.
VERKEERSWEGEN IN DEN
FRIESCHEN ZUID-WEST-HOEK
MINISTER REYMER STELT ZICH
OP DE HOOGTE
De verbinding afsluitdijk-Heerenveen
Sinds de Afsluitdijk langs de Zuideraee
voltooid is en een natuurlijke verbin-
dingsscihakel is gaan vormen tusschen
Noord-Hollands Noorderkwartier en den
Frieschen Zuid-Westhoek, is volle aandacht
gewijd aan de beteekenis welke dez^ dijk
in binnenlandsch verkeer zou kunnen vor
men. Daarbij heeft men er reeds van ver
schillende zijde op geattendeerd dat bijv. op
Wieringen de toegangswegen tot den Af
sluitdijk nog veel te wenschen overlaten en
noodzakelijk aan het nieuwe verkeer zul
len moeten worden aangepast. Doch, ook
het verkeersvraagstuk in Zuid-West Fries
land heeft hierdoor weer meerdere ur
gentie verkregen. Reeds twintig jaar heeft
pen comité uit de 16 gemeenten in Friesland
Z. W. hoek geijverd voor het verbeteren al
daar van de verbindingswegen, zoowel te
land als te water.
Thans heeft op uitnoodiging van deze
commissie Minister R e y m e r een bezoek
aan deze streek gebracht, teneinde ziich per
soonlijk met de plaatselijke omstandjgheden
op de hoogte te stellen. Z Exc. was daarbij
vergezeld van den directeur-generaal van
den Rijks-Waterstaat Ir. Ringers en de
hoofdSngenieurs-directeuirèn van dien dienst
Ir. G.'J. v. d. Broek uit s-Gravenhage en Ir.
Redëker, uit Groningen, benevens Ir. C. G.
P. van Goor, secretaris-ingenieur der We
gencommissie van den A. N. W. B. en de
K.N.A.C en van een aantal vertegenwoordi
gers der' Nederlandsche pers.
Van Zurig ging de tocht via Wons- Harke-
zijl naar Bolsward, en verder naar Sneek,
Joure en Heerenveen. Dadelijk bleek hier
bij, welk een dringende behoefte er bestaat
aan de uitvoering van den Rijksweg no. 43,
zooals deze in het Rijkswegenplan is gepro
jecteerd
Deze weg, die loopen zal van Afsluitdijk-
Bolsward-Snëek-Joure naar Heerenveen, zal
•n lengte krijgen van slechts 44 K.M.
Zooang die weg er niet is, maakt het ver
keer van en naar de plaatsen ten- Zuiden
ten Oosten van Heerenveen een omweg
.„u 23 K.M. De afstand JoureSneek is
thans 25V2 K.Mmet de nieuwe verbin
ding' zal die afstand tot li1,A K.M. terugge
bracht zijn. De afstand HeerenveenSneek
rings de bestaande rijkswegen bedraagt 35
M.j langs de nrijksweg no. 43 zal dit zijn
2l'/o K.M.
Wat wil nu het Propaganda Comité?
Ten eerste het onmiddellijk uitvoeren
van den heélen primairen weg Heerenveen
-Afsluitdijk.
Ten tweede: het aanbrengenn van enkele
oorioopige, belangrijke verbeteringen aan
de bestaande wegen Heerenveen—Joure en
Sneek—Harkezijl; en het definitief aanleg
gen van den primairen weg JoureSneek.
Ten derde: voorloopige verbeteringen van
,.3t weggedeelte Sneek—Harkezijl, en dan
nog maar uitstel van het maken van de
reciitstreeksche verbinding met Joure.
De Minister heeft zich bij zijn bezoek van
toezeggingen onthouden, en alleen beloofd,
dat het mogelijke zal worden gedaan om
den bestaanden toestand verbetering te
bréngen.
BEZOEK VAN DUITSCHE
TORPEDOBOOTEN
De Duitsche torpedohooten T 196 (flottielje
boot), T 151 (halfflotlieljeboot), T 153, T 157
en T 158 zullen van 24 to' 29 Mei Rotterdam
bezoeken en vermoedelijk op 13 Juni te
IJmuiden brandstof bijladen.
De Duitsche torpedobooten G 8 (halfflot
tieljeboot), G 7, G 10 en G 11 zullen van 4
tot 10 Mei Vlissingen bezoeken.
BIJZONDERE VRIJWILLIGE
LANDSTORM
GEOOTE LANDDAG TE DORDRECHT.
Naar wjj vernemen is in de Zaterdag 25
aeïer te Dordrecht gehouden ver -adering van
de gewestelijke lardstormcommissie Dordrecht
besloten, bij gelegenheid van het 15-jarig
bestaan van het corps een 'anddag te organi-
seeren op het Sportpark te Dordrecht. Als
voorloopige datum is vast' esteld 6 Sept. e.k.
Men heeft voor deze landdag gioctsche plan
nen. O.m. zal de Marine worden verzocht met
eenig nieuw materiaal naar het Dordtsche
water te komen.
VAKOPLEIDING TYPOGRAFIE
HET JAARVERSLAG DER VEREENIGING
VOOR DE VAKOPLEIDING
Bij het secretariaat Heerengracht 149,
Amsterdam (C.) is verschenen het jaarver
slag der Vereeniging tot bevordering van de
vakopleiding in het typografisch be
drijf over 1932 Hoewel de Minister van On
derwijs bij elke post op bezuiniging aan
drong, vond het bestuur toch gelegenheid
een flink overzicht te geven van de werk
zaamheden in 1932.
Daaruit blijkt oa. dat er op 1 Jan. 1932
precies 1800 leerlingen waren. In dat jaar
behaalden 371 een bewijs vam bekwaamheid:
151 verlieten de cursus om allerlei oorzaak
en er kwamen 408 cursisten bij; het aantel
bedroeg dus op 31 Dec. l.L 1686. Pen kleine
achteruitgang dus. Geslaagd zijn: 200 zet
ters, 135 drukkers, 1 zetter-drukker, 35 ma-
chinezi tters. In totaal waren er 140 candida
ten niet geslaagd.
Het diploma voor leermeester-gezel werd
uitgereikt aan 5 hamdzetters, 11 drukkers en
10 machinzetters.
Aan t slot van zijn overzicht zegt het da
gelijksch bestuur, oestaande uit de heeren:
P. A van Welsenis, voorzitter, A. S. Boone,
ondervoorzitter, B. Ponstein, secretaris, P.
Steenblok, penningmeester on R. J. Kok,
controleur:
Aan allen, die, in welk opzicht ook. onzen
arbeid hebben gesteund, brengen wij gaarne
onzen dank. Aan die inspects van het nij
verheidsonderwijs alsmede aan do besturen
en directeuren der nijverheidsscholen, met
wie vrij in het afgeloopen jaar in contact
kwamen, zijn vrij dank verschuldigd voor
hun medewerking.
De ontwikkeling van ons leerlingwezen zal
ons noodzaken tot het betreden van nieu-we
wegen en het nemen van nieuwe maatrege
len. Nieuwe en wijde perspectieven werden
geopend te nutte van de jeugdige beoefena-
in der typografie.
Het kasoverzicht vermeldt over 1932 aah
ontvangsten een bedrag van ruim f 20 000
en een kassaldo van ruim f 3000—; voor
1934 is In .ontvangst en uitgaaf f 29000 ge
raamd: aan contributies eii leergelden
f 14000 en aan subsidies f 15000.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Dinteloord (toez.), Joh.
van Dorsscn te Nieuw-Beyerland. Te Buik
sloot (toez.), Jac. Treffers te Marken. Te
Den Ham, J. A. van Nie te Hoogeveen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Hindeloopen, cand.
C. Jansen te Doom.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Door die üieeeis Rotterdam der Geref.
Kerken zijn pnaeparatoir geexamineerd en
beioc.pbaar verklaard de heeren Theo.
candidaten, M. de Goede, Jericholean 46d
te Rotterdam-K relingen, en J. W. T u n d er-
man, Slagheketraat 185 te Rotterdam-Zuid.
Beiden zullen gaarne een eventueel beroep
Ln overweging nemen.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schrijft on6:
Cand. J. E. Drost te Arnhem hoopt Zon
dag 7 Mei a.s. intrede te doen a.ls predikant
der Ned. Hervormde Gemeente te Gulpen
(L.). na bevestiging door Ds A. Droet Azn,
van Arnhem.
D s. E. Vonk, predikant der Geref.
Kerk te Nieuw-Loosdreoht, wien na ruim 41
jarige ambtsbediening emeritaat verleend i;
hoopt Zondag 30 April afscheid te preeken
en zich metterwoon te Utrecht te vestigen.
Ds. L. G. BRUIJN
Met ingang van 27 Maart heeft Ds. L. G.
Bruijn, predikant der Ned. Hèrv. Gemeente te
Katwyk a. d. Rijn van het Classicaal Bestuur
van Leiden drie maanden ziekteverlof ontvan
gen. Hij moet zich van allen pastoralen arbeid
onthouden en zal buiten de gemeente een abso
lute rustkuur doormaken. Als consulent zal op
treden Ds. N. J. Cupédo, van Noord wijk aan
Zee.
EMERITAAT
De. J. van Rijs, predikant der Ned. Herv.
Gemeente te Tjerkwerd, werd door het Prov.
Kerkbestuur van Friesland emeritaat verleend
met ingang van 1 Juni a.s. Ds. van Rijs, die
in 1896 candidaat tot den H. Dienst werd,
sinds 28 Februari 1897 aan de Gemeente v
Tjerkwerd verbonden. Hij is praetor van
Ring Workum.
WELKE DOMINEE MAG
VOOR DE RADIO PREEKEN?
In de Classicale „Leeuwarder Kerkbode"
wordt door H. A. bovenstaande vraag aldus
beantwoord:
1. Niet een dominéé, die zyn natuurlijke
stem verloochenende, met een veranderde stem
tot de Gemeente komt, onverschillig of hij
galmt of bromt;
Niet een dominéé, die interessante dingen
meedeelt in de preek of in het gebed, bijv.
dat hy nu ook denkt aan zyn vroegere Ge
meente, waar hy het toch zoo goed met de
menschen kon vinden en waai' ze nu zeker wel
naar hem zullen luisteren, of dat er in zyn
tegenwoordige Gemeente een familie is, die
zich een dierbare moeder door den dood zag
ontvallen, en dat er van die familie sommigen
in de kerk zyn en anderen thuis zitten te
treuren, ot dat het verhaaltje, dat hy nu gaat
vertellen^ iets is uit zijn eigen practijk en niet
"naverteld van èen schéurkalenderblaadje;
3. Niet een dommee, die zich uitslooft om
20 tabl. 70 ds
telkens te laten uitkomen, dat het vanavond
gaat tegen luisteraars „hier en elders" en al
die luisteraars telkens in herinnering brengt,
dat het een radiopreek is, die ze beluisteren^
4. Niet een dominéé, die door tekstkeuze,
verdeeling van stof, vernuftige vondsten en
bijzondere toepassingen ons zou brengen ii
den waan. dat er iets heel bijzonders ten ge-
hoore wordt gebracht;
5. Niet een dominéé, die niet in staat is,
binnen vyf kwartier te zeggen wat er ge
moet worden, want er zyn vele zieken die
luisteren, en luisteren voor de radio is ver
moeiend;
6. Niet een dominee, die later op kinderlijke
wijze pronkt met de vele brieven, die hy naar
aanleiding van zyn preek heeft ontvangen.
Maar wel een dominéé, die in allen
eenvoud, met natuurlijke st
het Woord verkondigt, zonder fran
je, omdat hy juist by zulk een gelegenheid
zich dienaar weet, die zelf op den
achtergrond moet blyven, omdat
hy is een verbi divini minister, een dienaar
dus Goddelyken Woords.
Naai- aanleiding van het bericht omtrent
huwelijksbevestiging bij volmacht, in de Geref.
Kerk te Utrecht, meldt men ons, dat dit niet
het eerste geval in ons land is. Reeds in
vond in de Chr Geref. Kerk te Z w o 11
huwelylr.bevestiging by volmacht plaats door
Ds. L. de Bruyne, aldaar. De bruidegom woon
de in Zuid-Afrika, kon de reis naar Nederland
niet ondernemen en kerkeliike huwelijksbeves
tiging in Afrika naar de belijdenis der huwen
den was uiteraard niet mogelijk. Gemachtigde
was de broeder van de bruid.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. E. GORTER
Op uitnoodiging van de „American Pedia
trie Society" de „American Academy of Pedia
trics", en de „Pediatrie Section of the Ameri
can Medical Association" zal Prof. Dr. E.
Gorter, van Leiden, in Amerika een reeks
drachten houden gedurende de maanden JMeJ
en Juni van dit jaar.
Dr. K. KOOY f
Te 'Groiningen is, byna 82 jaar oud,
overleden Dr. Klaas Kooy, vroeger privaat
docent in de Geneeskunde en plaatsvervanger
van den hoogleeraar voor inwendige ziekten
en verloskunde gedurende de vacanties
van 18901916 lector aan de Rijksuniversi
teit aldaar met de opdracht onderwijs te geien
in de physische d'agnostiek. Tweemaal heeft
Dr. Kooy gedurende ongeveer een jaar het
onderwijs in de inwendige geneeskunde
gens ziekte van Prof. Kooyker gegeven, de
eerste maal in 1890, den tweeden keer in
Gedurende zyn lectoraat was Dr. Kooy lid
HET DRAMA TE BELGRADO
NU BIJNA DERTIG JAAR
GELEDEN
TOEN KONING ALEXANDER EN
KONINGIN DRAGA WERDEN VERMOORD
Met de dezer dagen op 94-jarigen leeftijd
te Graz, de oude hoofdstad van het vroegere
hertogdom Steiermark in Oostenrijk, gestor
ven Anastezia Óbrenovitsj, gemalin van
den reeds vroeger overleden generaal To-
dor Alexsitjs; is dë dynastie, die vroeger
vele jaren over Servië geregeerd heeft, uit
gestorven.
De laatste koning uit het geslacht Óbre
novitsj. die over Servië geregeerd heeft, was
Alexander, die met zijn gemalin Draga, in zyn
paleis te Belgrado in den nacht van 10 op
11 Juni 1903 door zijn officieren vermoord is
Enkele jaren geleden had ik het voor
recht ten paleize te Belgrado te worden ont
vangen, en heb bij die "gelegenheid gebruik
gemaakt van het aambod om niet alleen de
nieuwe konak (paleis) te zien. en vanzelf
de kamer, waar de vreeselijke, dubbele
moord, heeft plaats gehad, maar ook om het
graf van de beide ongelukkigen te bezoe
ken, en een en ander te vernemen, wat niet
algemeen bekend was en is.
Bij Marburg in Slavonië is na den oorlog
het eerste grensstation van Joegoslavië,
als men van den kant van Oostenrijk ko-nit.
Slavonië behoorde vroeger tot laatstge
noemd land, wat men dadelijk kan mer
ken- ontgonnen land, zindelijke steden en
dorpen, met nette, groote boerenwoningen,
terwijl langs den weg. dien de trein neemt,
menig buitenverblijf, landgoed, burcht, enz.
ondook. die van zekeren welvaart getuig-
^Wanneer men echter in het eigenlijke
Servië komt, wordt dit alles andere: de hui
zen zijn klein, en meest smerig; zelfs in de
tweede stad van het oorspronkelnk ruk, be
paald vies. Wanneer men van Zagreb
fAgram) naar Bulgarije spoort, ziet men
villa, buitengoed noch kasteel; alles maakt
een armelijken indruk. Enkele huisjes (zel
den ziet men een huis van twee of meer
verdiepingen, terwijl de boerenwoningen niet
grooter en vooral niet beter zijn dan de
Toegere arbeiderswoningen in de dorpen
/ij ons), maken een gunstige uitzondering:
re zijn witgekwast, of hebben een lichtgele
kleur, met een kleinen zwarten rand van
onderen, en veel figuren in rood van bloe
men, heesters en boomen. Alles is nog zeer
primitief: de landbouwwerktuigen zijn door
gaans van hout, als in den „patriarchalen
tijd: aan ploegen, eggen enz., ziet men geen
stukje ijzer.
De Servjërs zijn eigenlijk varkensboeren
Op de vlakke, kale velden, waar bijna geen
grassprietje valt te ontdekken, als bij ons
in de malsche weiden, drijven mannen,
vooral vrouwen en kinderen, den ganschen
dag gemengde kudden voort: zwarte var
kens met scherpe slagtanden, gevolg van
kruising met wilde zwijnen; schapen, waar
onder vele zwarte en gespikkelde, die aan
de Jakol>Laban-geschiedenis doen denken:
donkergele geiten, en geel-bontgevlekte
koeien met groote, scherpe horens, meest
klein van stuk.
Het grootgrondbezit is afgeschaft; hoog
stens mag men 200 H.A., met bosch er bij,
300 H A. bezitten. De boeren hebben meestal
gemiddeld 1040 H.A. eigen grond, terwijl
Staatscredietbank hen in de jaren vóór
malaise intrad, aan geld hielp voor
aanschaffen van landbouwgereedschap,
j., hoewel het importeeren van moderne
werktuigen schaarseh was. Nu ziet men de
plompe ossen moeizaam de geheel houten
ploegen trekken. De boeren loo, en in
Koningin Draga.
schaapsvellen, Hebr. 11 37, met schoeisel,
eigenlijk een soort pantoffel, zelfgemaakt,
insgelijks van schapenvel, evenals het
hoofddeksel, 's Avonds zitten ze samen hun
slavoska, een soort brandewijn, dien ze zelf
distilleeren, maar onder Staatscontrole,
te drinken, terwijl de vrouwen aan 't spin
newiel zitten. Op dien drank zijn ze verzot:
's morgens op hun nuchtere maag drinken
ze dien al, en in den oogsttijd zag i!k bij
mijn herhaald bezoek dien drank ruim
schoots aan de arbeiders uitdeelen.
De eigenlijke Serviërs zijn niet bijzonder
godsdienstig. Terwijl in Slavonië langs den
weg. als in alle Roomsche landen, vele cru
cifixen staan en heiligenbeelden dikwijls
de Sinte Ontcommer. waarover ik laatst in
dit blad schreef ziet men ze in Servië
nieu De religie Is ei geen machtsfactor in
den Staat Eigenaardig is dan ook, dat de
Serviër wat andere als bij ons b.v. in
Groningen zijn hoed afneemt voor den
onderwijzer, en hem steeds eerbiedig noemt:
„Dobar dan gospodme!" (mijnheer de
leeraar), maar zijn priester heel familiaar
groet, en meestal niet groet, en nooit voor
hem den hoed afneemt De reden daarvoor
is. dat de Staat indertijd om het overwicht
der kerk te breken, meestal priesters in de
dorpen heeft aangesteld, die er gewonnen
en geboren waren, profeten in eigen vader
land niet geëerd. Een zeer groot gedeelte
der Serviërs is vrijdenker: vrouwen en kin
deren gaan nog wel naar de kerk, doch ook
betrekkelijk weinig, en meestal slechts op
dt> hoogtijden en bij begrafenissen, maar
mannen zelden. De priesters zijn wel ge
huwd, maar als hunne vrouwen sterven,
mogen ze, krachtens een verkeerde uitleg
ging der Grieksch-orthodoxe kerk, niet
meer opnieuw huwen, 1 Tim. 3 2-
Wanneer men te Belgrado eigenlijk Ben
grad het station heeft verlaten, merkt
men dadelijk, dat het een geheel Oostersche
stad is: slechts enkele, en dan nog slecht ge
plaveide straten, meer zand en grintwegen
met vaak groote steenen, zoodat het in den
drogen tijd verbazend stuift, en in den regen
tijd een modderpoel gelijkt, isoodat het te
voet haast ondoenlijk is de bovenstad te
bereiken. Groote of voorname huizen, d
aan particulieren behooren, ziet men haast
niet; slechts Regeeringsgebouwen en han
delshuizen, winkels, kantoren, hotels en res
turants, zijn wat grootar en comfortabeler te
noemen. Zelfs het koninklijk paleis, dat
een heel gewone straat staat, met kleine v
kels en lage huizen, als bij ons in de volks
buurten van kleine steden, is geen eerste
rangsgebouw.
In dien konak is het drama afgespeeld,
dat aan koning Alexander en zijn vrouw
Draga het leven gekost heeft
Draga was een meisje van buitengewone
schoonheid, maar die als zeer lichtzinnig be
kend stond. Zij huwde op jeugdigen leeftijd
een ingenieur, al boven haar stand, en toen
deze kort daarna stierf, gelukte het haar
door de noodige intriges aan het hof te ko
men van den jeugdigen vorst Alexander, die
baar eerst als hofdame aanstelde, huwde
haar weldra tegen het uitdrukkelijk advies
zijner ministers en den wil des volks, Nog
erger maakte hij het door haar broeders, die
gewone burgermenschen waren, tot opper-
officieren te benoemen, zoodat hij niet al
leen de adel, maar vooral ook de beroeps
officieren tegen tsich in het harnas jaagde.
De gevolgen bleven niet uit: de officieren
spanden samen, en op een onderling bepaal
den dag kwamen vele officieren, zoogenaamd
met verlof, om een vergadering bij te wonen
uit alle deelen des lands naar de hoofdstad.
Hel boudoir van Koningin Draga. op dtn morren na den moord7
Koning Alexander.
Midden in den nacht overrompelden zij de
paleiswacht, die afgemaakt werd, en storm
den toen het paleis bijinen, waar zij het ko
ningspaar, dat op het hooren schieten, on
raad vreezende van kamer tot kamer ge
vlucht was op wreedaardige wijze vermoord
den. Ook de broeders van Draga ondergin
gen hetzelfde lot. Reeds om twee uur des
nachts was alles afgeloopen, en kort daarop
waren de lijken in de in de Marco kerk al
gedolven graven, ter aarde besteld. Toen de
bewoners van Belgrado 's morgens opkwa
men, hoorden ze tot hun verbazing, en blijd
schap, daar het koningspaar zeer impopu
lair was, wat er in den afgeloopen nacht was
geschied, wijl van het plan niets was uitge
lekt. Weldra verschenen troepen officieren
en soldaten in groot tenue, met bloemen op
hun chaco's, steken, petten en mutsen: de
nieuwe koning Peter werd als vorst der Ser
viërs uitgeroepen; en daar verzet van den
kant der burgerij in bloed zou zijn gesmoord
nam de bevolking het nieuwe regime te
gen wil en dank aan. Muziekcorpsen
trokken door de stad, en iedereen werd ge
dwongen de nationale en nieuwe koninklijke
ktaur te dragen, de vlag uit te steken en zich
zoo in het onvermijdelijke te schikken.
Aan den oost-buitenkant der stad, waar
een oud en vervallen kerkhof ligt, is het
kleine Sint Markokcrkje, naar de evangelist
Markus genoemd, waar het vermoorde ko
ningspaar is begraven. Toen ik er kwam was
ik allereerst verbaasd, dat het kerkhof een
vrijgevochten- land leek: rommelige paden,
verweerde en kapotte'steenen en zerken,
vervallen monumenten en te midden van die
Idernis en ruïne tal van jongens en meis-
aan het voetballen, touwtje springen enz.
wat een erbarmelijken indruk op me maakte
Toen ik het Sint Marko-kerkje binnentrad
zag ik drie boersch gekleede mannen in een
bankje langs een vervallen, vuilen muur li
tanieën zingen. Ze hadden niet het minste
gehoor, want de eenige die zou hebben kun
nen luisteren, was een oud vrouwtje, dat
het echter te druk had met het prevelen ha-
rer gebeden. In het achtereinde ontdekte ik
bij een hooge, vervuilde bank een grijsaard
die bidprentjes en dunne, geelachtige kaar
sen verkocht. Ilij wees me op mijn verzoek
de plaats waar de vermoorde koning en ko
ningin begraven waren. Vlak er bij is in
den muur een heel eenvoudige marnieren
plaat aangebracht, waarop in het Servisch
te lezen staat, dat daar Alexander en zijn
gemalin Draga ter aarde zijn besteld. Aan de
lage zoldering hing een «zielig lampje boven
het graf, waarin een kaarsje brandde
Hillecersterg. M. H. A. VAN DER VALK
■an de artscommissie Hy was officier in d(
Orde van Oranje-Nassau.
Vele medici in Nederland en kolon'ën zul.
len met voldoening terugdenken aan het vele,
dat zy van Dr. Kooy hebben geleerd.
GEM. UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
Naar de „Tel." verneemt, ligt het in de
bedoeling in verband met de a.s. vacature-
Prof. Dr. J. J. Salverda de Grave aan de
Gem. Universiteit te Amsterdam Prof. K. J
Galles, thans buitengewoon hoogleeraar in
nieuwe Fransche letterkunde, tot gewoon ho-j
leeraar te benoemen en verder een lectoraal
voor Fransch te stichten.
Voor de bezett'ng van dit lectoraat zou a
aanmerking komen Dr. M. Valkhoff, privaat,
docent in de Roemeensche Taal- en Letter,
kunde aan de Universiteit van Amsterdam,
A.S. VROUWELIJKE STUDENTEN.
Aan ouders van vrouwelijke leerlingen vaj
H-B.S., Gymnasium of Lyceum, die dezej
zoener haar einddiploma hopen te verkryges
en plan koesteren voor een studie aan een
der Hoogescholen, wi'len de Nederlandsche
Vereeniging van Vrouwen met Academische
Opleiding en de Vereeniging van Academisch
Gevormde Christenvrouwen gaarne inlichtin
gen verschaffen.
Deze vereenigingen meenen die hulp te
moeten aanbieden, omdat voor vele ouden
het moeilijk is zich op de hoogte van
studie en vooruitzichten te stellen. Waar de
vereenigingen nu leden tellen onder alle
faculteiten, zich gemakkelijk met zusterver-
eenigingen in het buitenland in verbinding
kunnen stellen en bovendie.n de vrouwelijke
studentenvereenigingen tot samenwerking
bereid vinden, is het mogelijk adressen te
geven van personen, by wie men betrouwbare
inlichtingen kan krijgen.
Om misverstand te voorkomen, zy er op
gewezen, dat zy zich beperken moeten tot da
academische opleiding. Wil men in hel
meen inlichtingen hebben over beroepskeuze
voor meisjes, zoo wende men zich tot de Ad-
viesbureaux voor Beroepskeuze, zooals die in
iedere stad bestaan, of tot het Nationaal Bu
reau voor Vrouwenarbeid in 's-Gravenhage,
of raadplege de door dit bureau uitgegevea
Leidraad voor Nederlandsche Meisjes by de
Keuze van een Beroep.
Het adres van de Nederlandsche Vereeni
ging van Vrouwen met Academische Opleiding
is: Mej. Dr. J. Reudler, Jozef Israëlsplein 1"
Den Haag.
Het adres van de Vereeniging van Acade
misch Gevormde Christenvrouwen is: Mej,
Dra. M. C. Humfeld, Pauw van Wieldrecht-
laan 1, Zeist.
HOOFDBENOEMINGEN
o g v 1 i e t, J. Tennekes, ond. te
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Tienhoven (U.)A. Hoedeman te Zui
len. Als kw. met akte.
Breskens (hoofd J. C. Spoor), mej. S,
van Leeuwen te Alphen a. d. Rijn.
ONDERWIJZERSVERGADERINGEN
Voor de Afdeeling Amsterdam en Omstre
ken van de Vereeniging van Chr. Onderwij
zers, hoopt de heer T. Gielstra van Rotterdam
a.s. Zaterdagavond een lezing te houdeh over
het onderwerp: „Taalonderwijs in nieuwe
banen".
_Op de vergadering zullen de resultaten van
dit nieuwe taalonderwijs worden tentoonge
steld, terwijl de N.V. W. VersluyV Uitgever»
My. de methode „Eigen Taal" van den heer
Gielstra met de daarby behoorende platen
zal exposeeren.
De ve-^idering wordt gehouden in „Nep-
tunus", N.Z. Voorburgwal 130, en is ook
voor niet-leden toegangelijk.
promoveerd
op proefsc-ihrift: „Kuceplialo-m
nioa progressiva", de heer P. J
ACADEMISCHE EXAMENS
NED. HANDEL.SHOOGESÜHOOL. TE KOT-
TEK DAM. GesJ.: Hjodelawetenschap: doet.
(siaaiK. ricnung), dc heer J. A. Moiu.-ü
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geel.
Indlech Itecht: oajid.ex., de heeren Koeetom»
Leiden en A. J. Zon der vam tc BloemendaaL
Indologie: ecoh. doot. ex.. do heer W.
^-"M-beeJc te Den Haag.
Apothekersa&sleent, die damea: M. J. Mljnllet
te Middelburg. J. E. Spijkers te TLlbi
Kaptuiju te Utrecht.
HOOGERE TECHN. SCHOOL TE BINGEN
Gesl.: Werktuigkunde: cand. ex., do heerer
H. Boek holt, Groningen, M A. Boum.
ergen; W. de fcoo en A. J. de Vin. 1
burg; H. Klaarhamer. Amersfoort; H. Soi-.di
kamp, De Kilt (U.); H. C. C. van der Tol Den
H. A. M. Verbeek. Oss; en Ing. B. Wa-
Ing-n. ex.. de heet en P. Boonemeüer,
cht. ing. P. Gooseens Malaise— La
Ing. P. Julius, Epe; Ing. J.
i der. Tol. Den
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG. 28 Maa-rt. Gesl. .voor Sden stuur-
man gr. stoomv.. de heeren P. E. Bc-ck H.
'""lOorp, P. C. Poatma en J. Thoas.
EXAMENS-MACHINIST
EXAMENS-BOUWKUNDIG OPZICHTER
Tot exarr,natoren voor het examen voor het
Iploma bouwkundig opzichter, welke examens
i April en Mei zullen worden afgenomen. \un
2Ct en P. Lelth Jr.. inspecteur bö het Ger
UljkQ Woningtoezicht, allen to'Rotterdam
EXAMENS-FEDERATIE
«ractijk-examens der Federatie
'Uriuostraat 122. Amsterdam (Z.) De inschrj
/Ing cluit op 6 Mei a.s.
