Radio Nieuws.
DAMES! met OVERTOLLIG haar
DE LAATSTE DER TRIBUNEN
ZATERDAG 18 MAART 1933
ONZE ROODE MARINE
DE SOCIAAL-DEMOCRATISCHE
RICHTING DOMINEERT
DE POLITIEK SPRAK OOK EEN
WOORDJE MEE
„Pastoor en domineee
loopen het vuur uit hun sloffen. Zijn als
kiind in huis op eiken oorlogsbodem en in
elk militair tehuis. Propagandisten van de
socialistische partij hebben geen tóegang
aan boord; die van het N.V.V. eveimvin. De
marinebonden zijn er niet eens bij aange
sloten!
„En toch....;."
Dat is de akelige draaierij, welke men
van dag tot dag in de roode pers kan op
merken. Prof. Goudriaan zou zeggen: De
kwajongens van de Volkredactie roepen: Ze
zijn geen eens llid van S.D.A.P. en N.V.V.
en hoe kun je dan spreken van de roode,
onbetrouwbare mannen?
Het is mogelijk, dat we vervelend worden,
doch dit moet nu maar eens van alle kan
ten worden uitgeplozen. Is de vloot nog be
trouwbaar? Op deze vraag moet het ant
woord ontkennend luiden
In een -plaatselijk blad lezen we het ver
slag van een propagandarede om leden te
werven voorde roode Landarbeiders-
bond. Deze spreker is openhartig en zegt:
De- bourgeoisie, beziitster van kapitaal-,
grond- en productiemiddelen, steunde
vroeger vooral op leger en vloot. Tegen
woordig vertrouwt zij liever, en stellig
met meer grond, op burgerwacht en
vrijw. landstorm.
StelWg met meer grond! Hij zal wel ge
lijk hebben, al verzekeren menschen, die het
weten kunnen, ons, dat men. bij de marine
onderscheid moet maken tusschen de ver
schillende groepen. Want men is stellig van
meéning, dat de roode propaganda minder
slachtoffers maakt onder de eigenlijke ma
rine-mannen, dan onder het technisch- en
dekpersoneel' en de arbeiders aan de Werf
Vroeger viel dit nog meer op en de ver
klaring lag voor de hand. De opleiding
kreeg men toen aan de Kweekschool voor
Zeevaart te Leiden en daar was strenge
tucht. Van Maandag tot Zaterdag werd er
hard gewerkt; 's Zondags van 1 tot 5 mocht
men passagieren. Bovendien lag Leiiden ge
ïsoleerd, en er was geen slechte invloed van
anderen te duchten. Maar, aldus de verzuch
ting: minister Rambonnet heeft
de marine bedorven.
De leerling-matrozen, dlie een prachtoplei-
ding kregen in 6 d 9 maanden, werden van
de Kweekschool afgehaald en gingen eerst
naar Gorkum (dat was nog wat!) daarna
naar Vlissingen en dit was de dood voor de
marine.
Een inzender heeft het onlangs zoo dulide-
lijk in ons blad gezegd: In Vlissingen op
het wachtschip komen de jonge menschen
onmiddellijk onder de invloed der roode
propaganda en in minder dan geen tijd
wéten ze nliet beter of het hoort zoo. Trou-
wenS,;. $lfj ze het anders willen doen, dan
hëêèeh-ze geen' leven: op verdraagzaam
heid moet men nu eenmaal bij „modern
gedtgafhiseerdeh" niet rekenen; dlie zingen
de Internationale als er stilte voor „bidden"
gecommandeerd wordt.
Natuurlijk zal men thans wel wat voor
zichtiger worden. De roode pers roept ach
en wee over „broodroof", welke tegenover
muiters en hun gezinnen gepleegd wordt
en vergeet, dat zij zelf het meest schuldig
staat Ook vergeet zij, dat het thans de roe
ping is van de moderne beweging om voor
de slachtoffers te zorgen. Doch dat laat zij
liever over aan kerkelijke en burgerlijke
barmhartigheid.
De ontslagenen zijn diep-neerslachtig en
zien geen uitkomst, doch zij vergeten, dat
ze willens en wetens de ellende over zich
en hun gezinnen brachten.
Wat natuurlijk niet wegneemt, dat het
in'strijd met de Ohristelijke liefde zou zijn,
alsvrouwen en kinderen niiet voor broods
gebrek gevrijwaard zouden worden. Doch
dan...... uit barmhartigheid.
Want het recht moet zijn loop hebben.
Dat ondervond dezer dagen de onderoffi
cier, die in de trein naar Den Helder de
Regeering van moord beschuldigde en de
muiters helden noemde. Toen hij uitstapte
verzochten twee heeren in burger, die offi
cieren bleken te zijn, hem, even mee te
gaan. En vlak daarop werd hij voor ontslag
voorgedragen.
.Ook op de Werf moet zoo Iets gebeurd
zjjn. Toen een officier een torpedomaker
passeerde, riep deze laatste: „Daar gaat
weer zoo'n bommenwerper." Hij werd. on
danks zijn vele dienstjaren, ontslagen; naar
men vertelt.
Doch niet alles wordt gestraft Omdait het
niet gehoord of meegedeeld wordt Maar
men schijnt vooral op de Werf veel tijd
te hebben om te praten en dan weet men
wel* wat er alzoo los komt
En nu moet men niet zeggen, dat de geest
in-1920 .even slecht was als nu; want dat is
III stond in ons (blad van 17 Maart.
De Zeevaartschool, Ankerpark, den Helder.
Hier worden, vooral met het oog op de mili
tairen, in haast alle vakken avondcursussen
gegeven tegen zeer lage vergoeding. Indien
mogelijk, verleent de Marine gedurende de
lesuren vrij van dienst, ook bij wacht.
de atmosfeer verderft.
Hoe zou het anders mogelijk zijn, dat
een stoker, in bijzijn van pas opgekomen
miliciens, het communisme verdedigde en
de instelling van arbeidersraden bepleitte?
En laat de roode beweging nu toch niet
aankomen met het praatje, dat zij hier on
schuldig staat en louter op lotsverbetering
heeft aangedrongen. Met n iets-zeggen de
woorden verzekert „Het Volk", dat het
Hcldersche bondsgebouvv geen cent heeft
ontvangen van het N. V. V. of aangeslotm
bonden. Maar hoe verklaart deze pers het
dan, dat in de geschiedenis der Marine
bonden deze datum voorkomt: 14 Dec. 1916:
Troelstra stelt den minister ter gelegenheid
van de behandeling van een suppletoir Ma-
rine-crediet in de Kamer een ultimatum,
geeft hem in overweging op voet van vrede
met de Bond te komen, of de strijd met de
geheele moderne arbeidersbeweging te moe
ten afwachten.
Wat had het N. V. V. daar dan toch mee
te maken, als er geen nauwe band bestond?
Wij gaan verder om op de verwantschap
te wijzen. In artikelen in de roode pers
wordt verteld, dat het oud-kamerlid A. P.
Staalman tot tweemaal toe beloofde voor de
marine-menschen iets te zullen doen, doch
dat hij ze telkens in de steek liet
Wat verhaalt echter de geschiedenis?
Niet zonder Schadenfreude wordt ver
meld, dat de oudste vereeniging van onder
officieren „Admiraal de Ruyter" weinig be-
teekend heeft En blijkbaar bij wijze van
verklaring leest men dan in een rapport
van 1919: „Onder aandrang van Staalman
werd in 1901 besloten geen sociaal-democra
ten als lid toe te laten."
Verder.leest men: „In 't Maandblad van
7 Febr. 1903 erkent de redactie, dat de ver
eeniging A. de R. geweigerd heeft haar
grieven-aan het kamerlid Hugenhpltzken
baar--te-maken.- Tevens knoopt zij daar
aan weer vast een vermaning tot het min
dere personeel, dat 't zich laat gebruiken
als propagandamiddel voor de S. D. A. P."
Dan was er een bond van actief dienen
de stokers en In hun correspondentieblad
van 1 Febr. 1909 komt een verslag voor
van een vergadering der afdeeling Helder,
„waarop kritiek op 't H, B. is geleverd
wegens het benoemen van den
heer Staal m'a'n a'l's a d v 1 s e u r."
Twee dingen worden hierdoor duidelijk.
Primo, dat de heer Staalman zich niet on
betuigd liet; secundo, dat de roode leiders
hem niet konden zetten, omdat hij reeds
voor dertig jaar op het gevaar van de
S.D.A.P. voor de marine wees.
De pendant hiervan was, dat men Staal
man beschuldigde van politieke bedoelin
gen. Zoo schreef iemand op 4 Mei 1901 in
„Het Anker" over een meeting, waarop het
kamerlid Staalman sprak over de herzie:
ning der Pensioenwet en na op het bezoek
te hebben gewezen:
„Dit getal was zeer zeker veel grooter
geworden, indien de militaire vereenigingen
tot dat doel in onderling overleg waren
getreden." En de rapporteur voegt er dan
ter verklaring aan toe:
„De meeting was nu n.l. door de politie
ke partij van Staalman uitgeschreven."
Och, och!
Hoe duidelijk men steeds aanstuurde op
een zuiver
Sociaal-democratische richting
blijkt duidelijk uit deze passage, welke we
uit hetzelfde rapport lichten:
„Naar aanleiding van de geslaagde actie
tegen de passagiersbeperking is de strijd
tegen de Bond (van minder marine-perso
neel) onder Cohjn met nieuwe felheid be-
gonneiij door Rambonnet nog feller voortge
zet Van 1 Febr. 1914 tot 1 Juli 1918 was de
organisatie aan boord verboden.
In diezelfde tijd heeft de Bond een zware
inwendige strijd te Toeren tegen het meer
en meer de '/op opstekende syndicalisme-
in de vereenlgi;ng, in Indië vooral onder lei
ding van Brandsteder aangestookt
Er dreigde voor de sociaal-democratie in
de Marinehonden nog een ander gevaar. Dat
.blijkt uit een verslag van een gecombi
neerdo hoofdbesturen vergadering van 6
Dec. 1927 vap de bonden van onderofficie
ren, korporaals en minderen, waar gespro
ken werd over de benoeming van een redac
teur voor het orgaan.
Daar sprak de thans ontslagen burgerbe
stuurder, de heer v. d. Vaart, wethouder
van den Helder:
„Als wij de geschiktheid der candidaten
gaan beoordeelon, zullen wij daarbij hebben
na te gaan, door welke idealen zij ten aan
zien van de vakbeweging worden bezield.
Ik wil er op wijzen, dat wij liever geen
communist zullen benoemen.
Toen vroeg de heer Amsterdam:
„Een Katholiek?"
En het antwoord luidde: „Die willen we
ook niet, als het den heer Angenent be
treft"
Ons dunkt zoo, dat wij met deze dingen
voldoende hebben aangetoond, dat de Ma
rinebonden gestaag onder soc.-dem. leiding
hebben geslaan en dat de leiders angstval
lig hebben gewaakt om daarin wijziging te
brengen.
Daarom moet men nu niet de onnoozele
spelen en zich van den domme houden.
De steencn van de citadel en de getuige
nissen der bestuurders spreken een düide:
lijk© taal.
NAT. BOEREN- EN TUINDERS
PARTIJ
Men meldt ons uit Sliedrecht:
De heer J. van Hoven te Oud-Alblas,
voorkomende als candidaat op de lijst voor
de Nat. Boeren- en Tuinderspartij en Mid
denstandspartij bericht ons, dat hij wegens
een incident op een der vergaderingen zich
heeft teruggetrokken en deze partij vaar
wel heeft gezegd.
ROTTERDAMS HAVENBELANGEN
BEOORDEELING VAN HET RAPPORT
Naar de Minister van Waterstaat volgens
de Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer inz. de begrooting voor 1933 heeft
verklaard, beschikt de regeering nog niet
over de adviezen, waaraan zij zij voor be
oordeeling van het rapport der commissie,
ingesteld tot onderzoek naar de havenbe-
langen van Rotterdam en omgeving, behoef
to heeft. Zij heeft haar houding ten op
zichte van den inhoud van dat rapport
dus nog niet kunnen bepalen.
De „citadel", het
KON. NED. JAARBEURS
VAN STAAL EN KRACHT
PRINSES JULIANA TER BEURZE
Nederlandsch Fabrikaat wordt meer en
meer gevraagd. Het wordt ook meer en meer
de leuze. Maar nog lang niet zijn we daar
mee ver genoeg. Het moet zoo worden, dat 't
een schande is, als een instelling of een ge
meentebestuur in het buitenland durft koo-
pen, als het gewenschte artikel ook in Ned.
fabrikaat te verkrijgen is. Gistermorgen heeft
de Vereeniging Ned. FabrikaaLeen excursie
gehouden naar de groep Huishoudelijke, en
Luxe artikelen ter Jaarbeurs. Vooraf ging
een korte samenkomst in de Industrieele
club, welke geopend werd door den voorz.
den heer K. F v. d. Berg, waarna de heer
S i m o n i s, de voorz. der commissie van
advies voor de genoemde Jaanbeursgroep
een inleiding hield, waarin hij besprak de
vaderlandsche industrieën welke in deze
groep hun producten ter beurze komen too-
nen. Daarna werd de rondgang gemaakt, on
derbroken. door een gemeenschappelijk noen
maal.
De Prinses ter Beurze
Verrassend was de mededeeling, dat Prin
ses Juliana ter Jaarbeurs zou komen De
komst van onze Kroonprinses was zeer ge
heim gehouden en het bezoek was ook
streng incognito. Het gevolg der Prinses be
stond uit freule Bentinck en baron Baud.
Aan-het secretariaatsgebouw werd de Prin
ses begroet door den voorz. van den Raad
van Beheer, den heer F. H. Fentener
Vj Vlissingen. Op 't Vreeburgterrein wer
den verschillende stands in oogenschouw ge
nomen Toen het kleine gezelschap was aan
gekomen voor het daar opgestelde carillon
speelde de heer Wagenaar het. Wilhel
mus en een variatie daarop. De Prinses heeft
zich daarna door den heer Wagenaar doen
inlichten hoe een carillon wordt bespeeld.
De burgemeester kwam de Prinses begroeten
in de groote standzaal, en sloot zich daarna
bij het gezelschap aan. Verschillende stands
werden bezichtigd, ook de Koloniale afdee
ling werd met belangstelling bezien even
als de stands van de P. T. T. De
en de Fransohe Sectie werden evenee
zocht Het publiek dat ter jaarbeurs
heeft niet veel bemerkt van het bezoek, dat
zoo soepel en vlot verliep, dat het vorstelijk
bezoek aan een stand soms voorbij was, eer
het publiek dat er omheen stond er eig in
gehad had. De terugreis naar den Haag werd
evenals de heenreis per auto
Heyst stalen meubelen
Voor de stalen meubelen betoonde de Prin
ses. veel interesse; we hebben dus aanlei
ding in hetgeen we hierboven schreven om
direct onze verdere beschrijving te beginnen
met de fh. J. B. van Heyst en Zonen, die in
de afd. bouwmaterialen haar stand heeft,
en cjaar de bekende Veharadiatoren brengt,
maar er voorts een uitnemende collectie sta
len meubelen heeft opgesteld. Stalen meube
len voor slaap- en werkkamer alsmede voor
een zitkamer zijn in verscheidenheid aan
wezig, waarbij vermelding verdient dat door
een speciale vinding rugleuningen en zit
tingen "niet kunnen doorzakken, maar goed
strak blijven.
Celotex
Celotex brengt nu een fabrikaat, eenzijdig
glad, waardoor men het materiaal dus op
twee manieren kan aanwenden, de ruwe
kant zichtbaar, zooals geschiedt in kantoor^
lokalen, om rustige werkruimten te verkrij
gen of de gladde kant als men zulks
wenscht, b.v. voor wandbekleeding in gan
gen eA De accoustie Celotex tegels voldoen
uitermate voor het verkrijgen van geruisch--
looze ruimten. De geperste Celotex is zeer
geschikt voor lambrizeejingen, wordt dan
met lak bespoten, waardoor men een mooie
warme tint verkrijgt. De Lignolith bouw
platen zijn vrij van magnesiet en chloor-
magnesium en worden daarom zeer aanbe
volen; ze zijn in verschillende dikten lever
baar. Sisalkraft is een prachtig middel op
vochtige muren; het behangsel blijft abso
luut goed, als het op Sisalkraft geplakt is.
Tenslotte noemen we nog de Armstrong
kurk isolatie.
General Motor*
In een groot houten paviljoen heeft Gene
ral Motors haar domein in deze dagen.
Daar vallên tal van chassis te bewonderen.
Allereerst het G. M. C. chassis T 51 A voor
5 3/4 ton, voorzien van koppenkleppen mo
tor 94 P.K. het chassis voor tractor of kip-
bak. De T 23 A heeft een 76 P.K. motor en
kan 13 ton vervoeren. Een autobuschassis
merk Bedford is van Engelsche constructie,
maar in de groep General Motors. Een bij
zonderheid van dit chassis is, dat het het
stuur op zij, naast den motor, die inge
bouwd is, beeft zitten waardoor plaats ge
wonnen wordt
De autobus op dit chassis gebouwd
heeft 24 zitplaatsen plus bestuurder. Een
autobuschassis merk Opel voor een autobus
met 28 plaatsen, en een kleine bestelwagen
Opel trekken mede de aandacht. De G M C
33 D is een verlengd chassis voor 4 tons
vrachten. Alle chasis hebben een vrij dra
gende achteras en UI pveren. Een chassis
Chevrolet is aanwezig speciaal voor zieken
transport Een keurige carrosserie is erop
gebouwd, waarop we later terugkomen.
Een kleine vrachtwagen merk Opel,
heeft de bijzonderheid, dat hij aan drie
kanten kan kippen door motorische kracht,
31/2 ton belasting kan hiermee vervoerd
worden; de aangewezen wagen voor zand
en grind vervoer. Een dubbel verlaagd chas
sis G. M. C is aanwezig, speciaal voor auto-
busbouw. Met een autobus, op zulk een
chassis gebouwd, kunnen 36 passagiers
vervoerd worden. De motor is 94 P.K. het
chassis heeft vacuum luchtremmen, een
•ijdragende achteras en drijfstangen.
Een Chevrolet tractor met oplegger zagen
e van een Westinghouse rem voorzien.
Uit deae opsomming blijkt wat General
Motors brengt En dit is nog maar een snuf
je, van hetgeen door de G. M. C. vervaar
digd wordt!
Uit Oost-Indie
FUSELIER WEGENS OPRUIING VER
OORDEELD.
BANDOENG, 17 .Maart (Aneta). De Euro-
peesche fuselier J. is door den Krijgsraad
van Tjimahi wegens het openlijk aanslaan
van twee geschriften waarin tot strafbare
feiten werd opgeruid, veroordeeld tot
jaar gevangenisstraf. De eisch was twee
jaar gevangenisstraf en vervallenverkla-
rng van den militairen stand.
DE VERRMISTE BRIGADE IN DIGOEL.
SEMARANG, 17 Maart. Gisterenmorgen
is door een Papoea te Tanahmera een brief
gebracht van den commandant van de
brigade, welke werd vermist In dezen
brief wordt gemeld, dat allen in leven zijn
en aan de Kaoh, een zijrivier van de Di-
goel, op hulp uit Tananera wachten, aan
gezien zij door voetwonden en buikziekten
niet in staat zijn, verder te trekken. De
toevallig aanwezige gouvemementsstoomer
Fomalhout is terstond naar Kaohrivier op-
gestoomd voor het opsporen en terugbren
gen der brigade naar Tanahmera, De bri
gade bestaat uit een sergeant, 14 minderen
en 16 veroordeelden, was 14 Febr. uit Ta
nahmera vertrokken en zou op 25 Febr,
van een tevoren vastgesteld punt per mo
torboot worden afgehaald. De oorzaak van
het verdwalen is onbekend. Het terrein is
nagenoeg geheel reeds eerder door patrouil
les bezocht en in kaart gebracht.
NOODWEER OP JAVA!
Een trein ontspoord, het verkeer gestremd.
Twee personen gewond, twee vermjlsten.
BATAVIA, 17 Maart (Aneta). West Java
en Midden Java zijn in den afgeloopen
naoht door noodweer geteisterd. Het obser
vatorium te Batavia registreerde een re
cord. Een inlandsche vrouw werd gec'
een kind gewond door een omvallenden
boom. De treinenloop tusschen BataVia en
Gheribon is gestremd. Bandoeng is slechts
te bereiken via Buitenzorg. Tusschen Tjika-
rang en Lemahabang is een goederentrein
ontspoord. Twee personen werden gewond,
twee anderen worden vermist Semarang is
vrijwel geisoleerd.
SEMARANG, 17 Maart (Aneta) De hoofd
inspecteur der Staatsspoorwegen, de chef
van het Java-bedrijf, de chef van den
dienst van weg en werken vertrokken
de stremmingspunten op de lijn Bandoeng.
BATAVIA. 17 Maart. De heer ingenieur
Grondijs van den dienst van den mijnbouw
is naar Semarang vertrokken, om advies
uit te brengen, hetgeen de ernst van
situatie typeert Van de 9 telefoonlijnen
tusschen Batavia en Bandoeng zijn er drie
ZONDAG, 10 MAART.
1 (296.1 M.) N.C.R.V. 9.30 GewJJfle mu-
9.60-Kerkdienst uit de Geref. Kerk te Rotter
dam-Zuid (FeUenoord). Voorganger Ds. A.
Dercksen. Organist: C. J. Nogarede, l. Orgel
spel. 2. Gemeenschappelijk stil gebed. 3.
zegengroet. 4. Voorzang der ge-
- - eren. 6.
26—38.
8. Gebed. 9. Zingen. 10. Voorlezing van
den tekst: Luk. 23 vs. 34a. 11. Eerste god.
dfr prediking. 12, Zingen. 13. Tweede
blikken stilte. 17. Orj.
11.3012.15 Orgelbespeling door C. J. Nogarede
5.00—6.50 Gewijde muziek.
5.50 Kerkdienst uit de Ev, Luth. Kerk te Nij
megen. Voorganger: Ds. H. J. Jaanus. Organis
ry (1664.4 M.) 4.15 nm. Klnderkerk.
MAANDAG 20 MAART.
Hulzen (29631.) N.C.R.V. 8.00 Schriftlezing on
meditatie. S.15 Morgenconoert. 10.30 Mor
gendienst Ds. J. A. Hoekzemo. 11.00 Lezen
Uitzending voor scholen. Spreker: Q
Ridder. 2.35 A J. Herwig: Aanleg e
derhoud van een goed gazon. 3.15 Knippen
en naaien. 3.30 Stofversleren en modevak-
opleiding. 4.00 Zeèmansuurtje. 5.00 Con
cert 6.30 Vragenuurtje. 7.45 Ned. Chr.
Pcrsbur. 8.00 Hollandsch Zanguurtje. 9.0.0
Ds. W. M. Ie Cointre: In zinkende tijden.
9.20 Uurtje voor onze Zang- en muzlekveroen^
9.55 Vaz Dlas. 10.30 Gramofoon.
illvtrtum (1875 M.) VA.R.A. 8.01 Gramo
foon. 8.30 Orgelspel. 9.00 Gramofoon.
10.15 Carel Rijken draagt voor. 10.30 De No
tenkrakers. 11.45 Carel Rüken. 12.00
VARA klein orkest 2.30 Muziek van dozen
tijd. 3.10 Frans Nienhuys draagt voor.
3.30. De Flierefluiters. 4.40 Na schooltijd.
5.10 Muzikaal allerlei. 6.45 Hertha Tlele.
7.00 Muzikale Babbeltjes. 8.00 VARA"orkest.'
8.30 VARA tooneel. 10.00 VARA orkest
10.50 Vaz Dias. 11.00 Gramofoon.
V.P.R.O. 10.00- Morgenwijding.
Jrusssl (Vlaamsch) (337.8 M.) 12.20 Con
cert 1.30 Gramofoon. 2.20 Schyiluitzen-
dlng. 5.2.0 Radio orkest 6.05 Kinderuur-
tje. 6.50 Gramofoon. 8.20 Omroep sym
phonic orkest 9.20 Vervolg concert
Daventry (1654.4 M.) 12.20 Concert. 1.20
Orgelconcert. 2.05 Concert 2.50 Schoól-
ultzending. 3.20 Sonate-recital. 4.05 Het
Schotsche Studio orkest. 4.50 Concert
6.50 Grondslagen der muziek. 8.20 Concert,
9.55 Luisterspel.
Kalundborg (1153.8 M.) 11.20 Strijkorkest,
Könlgswusterhausen (1634.9 M.) 1.20
Gramofoon. 3.50 Conti rt 4.50 Concert,
6.65 Concert 7.20 Luisterspel. 8.20 Schu
bert-concert
Langoriberg (472.4 M.) 6.25 Gramofoon
9.25'Mehsch und Welt 10.40 Concert kin
derkoor. 11.20 Gramofoon. 12.20 Middag
concert. 4.20 Vesperconqert, 7..05 Der Hut
8.20 Symphonle in C gr t Schubert. 8,45,
London Nat (261.3 M.) 12.20 Concert. r 1.20
Orgel. 2.05 Concert 5.36 BBC orkest
London Rog. (356.3 M.) 12.20 Gramofoon.
1.06 Concert 1.50 Gramofoon. 2.35 Concert
4.05 Concert 4.50 Concert 6.6Ö -Leslie
Bridgewaiter Harp Kwintet 7.20 Concert
8.20 Non-stop concert. 9.20 Concert door
Sumner Austin, bariton en Cecil Dixon, plano»
Ml dl a
id Reg.
8.9 M.) 12.20 Gramofooh.
1.06 Concert 1.50 Gramofoon. 2.35 Stu
dio orkest 6.50 Studiokoor. 7.20 Conrort,
8.20 Studio orkest 9.20 Alex Cohen Kwar-
ParljB (Radio Paris) (1724.1 M.) 8.05 Gramo-
(1411.8 M.) 6.45 Populair
water. De Hollandsch-Chineesche School te
Krawang en een aantal toko's zijn over
stroomd. De onder district-hoofdplaats Pa-
boeran staat 1 Meter onder water. Te
Tjikampek zijn 3 rijst pellerij en overstroomd.
De provinciale weg bij Tjikampefk is onbe
rijdbaar. De eendaagsche loopt alleen tot
Bandoeng. Reizigers voor Cheriibon kun
nen van af Kroja overstappen, die voor Ba
tavia gaan door Bandoeng.
BATAVIA, 18 Maart. (Amrta). De GMeee-
edh'e kampen vam Genoertg Gedo en Tjolka-
nanig zijn geheeQ overstroomd. De bewoners
zijn in de steenbakkerijen en de kazerne der
velidipoditie te Tjiikarang ondergebracht- De
Tjieadane bamdjiirt en bedreigt Maoek. De
Tjiiairoem is op nog twee plaateen door
gebroken.
Mevr. Mlchlelsen, Hoefkade 445, Den Haag, betuigt hiermede haar hartelijken dank aan
Mevrouw LOUISE C. GIMBER, Gediplomeerd Schoonheids-Specialiste,
156 LAAN VAN MEEBDERVOORT, DEN HAAG, TeltL No. 331841, voor hot uitstotend
resultaat harer behandeling. Zij kan iedere Dame dit adres met het volste vertrouwen
aanbevelen Vele ref. van H.H. Doctoren en behandelde Dames. Reeds 28 jaar gevestigd.
Ook verwijdering van wratten, lidteekens, polsten, rimpels, enz. Catalogus 36 gratis, franco
FEUILLETON
Cola di Rienzi, de groote Senator van
Rome in de 14e eeuw
Door fidw. BULWER LYTTON
(5
„Gij hebt gelijk, barbaar", zei de forsche
smid met 'luider stem, met de linkerhand
zijn kleederen van zijn borst lostrekkend;
„gij allen Colouna's en Orsini's komt
hier en stoot uw scherpe zwaarden in mijn
hart, en wanneer gij het binnenste daarvan
hebt' bereikt, zult gij het voorwerp van uw
gemeenschappelijken haat vinden „Rienzi
en het Volk!"
Deze woorden, met luider stem geuit, in
eèn taal, die boven zijn stand zou geschenen
hebben, indien niet alle Romeinen in hun
opgewondenheid een zekeren gloed en over
drijving aan hun volzinnen en gevoelens
hadden weten te geven, deden voor een
oogenblik het rumoer bedaren; en toen
eindelijk het slot kwam, „Rienzi en het
Volk!" antwoordden honderd stemmen a|.s
een echo „Riemzi en het Volkl"
Ook op den jongen Colonna maakten de
woorden van den werkman indruk. Bij den
naam Rienzi verdween de blos van opge
wondenheid van zijn wangen; hij c'einsdr
terug, mompelde iets, en 'scheen te midden
van dat woelig tooneel verzonken in een
gomtoer, afgetrokken gepeins. Toen het roe
pen ophield, kwam hij tot zichzelf.
„Vriend", eeide hij zacht tot den smid,
„het spijt mij dat ik u gewond heb, maar
kom morgen bij mij, dan zult gij zien, dat
gij mij onrecht gedaan hebt".
Hij gaf den Duitscher een wenk, hem te
volgen, en baande zich een weg door de
menigte, die over het algemeen voor hem
terugweek. Want op dat tijdstip, ging de
bitterste haat tegen den adel gepaard met
een d aafschen eerbied voor hun persoon, en
een geheimzinnigen angst voor hun onna
speurlijke macht
Toen Adriano door dat gedeelte van de
menigte ging, waar de strijd nog niet be
gonnen was, volgden hem woorden, die niet
velen uit zijn geslacht op zich hadden mo
gen toepassen.
„Een Colonna" zeide er een.
„En toch geen vrouwenroover", sprak een
ander met een ruwen lach.
„En geen moordenaar", mompelde een
derde, de hand op zijn borst drukkend.
„Tegen hem getuigt het bloed mijn vaders
niet".
„Hij moge gezegend zijn", meende een
vierde, „want tot dusverre vloekt hem
niemand!"
„Ach", zeide een oude man met een lan
gen grijze" baard, op zijn staf leunend: „de
slang is nog jong; mettertijd zullen de gif
tanden —el te voorr-hijn komen".
„Fcei, vader! hij is een knappe jongen en
hoegenaamd niet trotsch", riep een knappe
jonge vrouw.
Met heel andere woorden en blikken werd
de Duitsche krijgsman begroet.
Het volk maakte misschien nog haastiger
ruimte voor zijn zware schreden; doch niet
met eerbied: met vlammende oogen en
bleeke wangen, met gebogen hoofd en tril
lende lip, met een rilling van haat en vrees
herkende iedereen in hem een gevreesden,
doodelijken vijand. En vol toom bemerkte
de huurling die teekenen van afkeer. Ruw
stapte hij door minachtend glimlachend
en wraakzuchtig het voorhoofd fronsend,
keek hij om zich heen: zijn lange, gevloch
ten, lichte haren, zijn blonde snor en frisch
uiterlijk vormden gen krachtige tegenstel
ling met de donkere oogen, zwarte haren en
slanke gestalten der Italianen.
„Moge Lucifer al die Duitschers ver
bannen!" mompelde een der burgers tan
denknarsend.
„Amen!" antwoordde een ander uit den
grond van zijn hart
„Stil!" eeide een derde, angstig rond
kijkend, „als een hunner u hoort, zijt gij
verloren!"
„O, Rome! Rome! hoe diep zijt gij geval
len!" sprak op bitteren toon een burger, in
het zwart gekleed, en naar het uiterlijk
voornamer dan de overigen; „in uw eigen
straten beeft gij bij den tred van een ge
huurd barbaarl"
.Luister naar een onzer geleerden, een
van onze rijke burgers!" eeide de slager vol
eerbied.
„Hij is een vriend van Rienzi", sprak een
ander, zijn muts afnemend,
i Met neergeslagen oogen, met droefheid,
schaamte en toom op het gelaat, schreed
Pandulfo di Guido, een burger van geboorte
en naam, langzaam tusschen 't volk door en
verdween,
Intusschen had Adriano een straat bereikt,
waar het stil en eenzaam was. Hij wendde
zich nu tot zijn woesten makker.
„Rodolfo", zeide hij, „denk eraan geen
geweld tegenover de burgers. Keer naar het
volk terug, riep de vrienden van ons huis
bijeen, neem hen mee; laat de Colonna's niet
de schuld dragen van geweld dat dezen dag
gepleegd wordt, en verzeker aan onze vol
gelingen, dat ik zweer bij den ridderslag dien
ik door de hand van den keizer ontving,
dat mijn zwaard Martino di Porto zal straf
fen voor deze euveldaad. Het liefst zou ik
persoonlijk een einde ranken aan dit oproei
doch mijn tegenwoordigheid schijnt slechts
een reden te meer te zijn om het voort te
zetten. Ga gij hebt overwicht op hen
allen".
„Ja, signor, het overwicht van klappen
uitdeelen", antwoordde de krijgsman. „Maar
veigeef mij; gehoorzaam ik, door uw bevelen
te volbrengen, aan die van mijn meester, uw
bloedverwant? De oude Stofano Colonna
betaalt mijn soldij, en ik heb gezworen, zijn
bevelen te zullen volbrengon".
„Diavolo!" mompele de ridder met een
kleur van toorn. Doch met de gewone zclf-
beheersching der Italiaansche edelen onder
drukte hij zijn opkomende gramschap, en
zeide kalm, en waardig:
„Doe wat ik u zeg; maak een einde aan
dat straatgevecht, zorg dat wij de ver
draagzame partij zijn. Laat over een uur
alles afgeloopen zijn en kom morgen uw be-
i looning bij mij halen; neem voorloopig de"«
beurs als bewijs van mijn dankbaarheid.
Ik spreek uit naam van mijn bloedver
want, wiens naam gij met meer eerbied be
hoort te noemen. Hoor! het rumoer wordt
luider de strijd wordt heftiger ga
verlies geen oogenblik".
Min of meer verLlmft door de kalme vast
heid van den patriciër, knikte Rodolfo
zwijgend, borg het geld weg en begaf zich
tusschen het volk. Eer hij echter daar was,
kwam er oppens een terugslag.
De jonge ridder, die alleen achterbleef,
volgde met zijn blik den huurling, op wiens
giinsterenden helm de ondergaande z-ji
schuine stralen wierp en zei op bitteren
toon:
„Ongelukkige stad, fontein van allle groot-
sche herinneringen gevallen koningin
van duizend natiën hoe hebben uw wee.
barstigo en afvallige kinderen u beroofd van
kroon en schoonheid! Uw adel in zichzel'
verdeeld uw volk, den adel vloekend
uw priesters, die vrede moesten brongen,
oneeniglieid zaaiend en wij! wij, hel
beste bloed van Rome wij de zonen der
'.csars, een onbeschaamden en verafschuw
den staat behoudend met de hulp \an huur
lingen, die onze lafheid bespotten, tenvijl zij
onze soldij in den zak steken die onze
burgers tot slaven maken en tegelijk hun
meesters overh«..rschen! O, konden wij, de
erfgenamen van hot gezag van Rome, onzen
eenigen wettigen steun zoeken en vinden in
de dankbare harten van onze landgenooten!"
Zoo diep voelde Adriano de hittere waar
heid van zijn woorden, dat tranen van ver
ontwaardiging hem onder het spreken over
de wangen stroomden.
To.n hij zich langzaam r, rm.
verder te gaan, deed 'n luide kreet: „Rienzi!
Rienzi!" hem eensklaps stilhouden. Van de
muren van het Kapitaal tot den giinsteren
den Tiber werd die naam overal herhaald;
en toen het geroep wegstierf vckgde er een
algemeene stilte. En nu, aan de uiterste
grens der volksmenigte, boven haar ver
heven staande op groote brokken steen, van
de bouwwallen van Rome hierheen gesleept
in een der laatste, talrijke partij-gevechten
om te dienen als een barricade in den strijd
van burgers tegen burgers op deze zwij
gende gedenkteekenen van Rome's vroegere
grootheid en tegenwoordige ellende, stond
de buitengewone man, die meer dan alle
anderen van zijn volk, was doorgedrongen
van de roem van het eene tijdvak, van do
veifaging van het andere.
Van (je plek waar hij stond kon Adriano
alleen den donkeren omtrek zien van Rien-
zi's gestalte; hij kon slechts den flauwen na
klank van zijn machtige stem hooren; in
de rustig geworden, doch nog bewegelijke
menschenmassa, die met ontbloot hoofd in
de laatste zonnestralen stond, ontwaarde hij
de machtige uitwerking van een welspre
kend h id, door tijdgenooten geroemd als
wonderbaarlijk doch in werkelijkheid
minder groot dan de sympathie van de tóo-
hoorders. De stroom der vlammende gedach
ten doordrong aller hart en ziel.
Slechts korten tijd was die gestalte zicht
baar voor Adriano's emstigen blik en be
reikte die stem zijn ingespannen oor; doch
die tijd was voldoende om alles te vol
brengen wat Adriano zelf had verlangd.
(Wordt vervolgd)
