Vrachtverdeeling Binnen
scheepvaart
BINNENLAND.
DE BRANDSTICHTING IN HET
RIJKSDAGGEBOUW
Land- en Tuinbouw.
ZATERDAG 11 MAART 1933
1
TWEEDE KAMER
WETSONTWERP MET 61 TEGEN 7
STEMMEN AANGENOMEN
BEGROOTING 1933 VOOR CURASAO
VASTGESTELD
Wetsontwerp tot steun aan de
bollentrekkers aangenomen
OVERZICHT
Vergadering van 10 Maart 1933
Met overgroote meerderheid heeft de Ka
mer de tijdelijke, uiterlijk tot 1 Januari
1938 durende, maatregelen ter bevordering
van een zooveel mogelijk evenredige vracht
verdeeling in de binnenscheepvaart aange
nomen. Zooals gewoonlijk stemden de libe
ralen legen en met hen de R.K. Geseling en
Kortenhorst, beiden vermoedelijk om juri
dische en economische redenen. Met 61 te
gen 7 stemmen ging het voorstel er door.
's Ministers antwoord op de gevoerde be
schouwingen geeft goeden moed, dat de
maatregel inderdaad ten goede zal komen
aan de zwaarbeproefde schippers.
Trouwens deze zelf hebben er ook goe
de verwachtingen van.
Verder liepen de werkzaamheden zoo vlot
van stapel, dat de Kamer reeds te 4 uur
naar huis kon gaan. Het reces zal duren
tot 30 Maart. Dan komt de Kamer terug
voor afdieelingsonderzoek van nog enkele
urgente wetsontwerpen, die dan een week
later in openbare behandeling zullen ko
men.
Z.h.s. en na een onbeteekenend debatje
ging de begrooting voor Curacao onder den
hamer door. Hetzelfde geschiedde met een
wijziging der Drankwet, waarin o.a.
bepaling was opgenomen om de Regeering
te machtigen om in een algemeenen maat
regel van bestuur de normen te stellen, die
als minima in alle gemeenten zouden be-
hooren te worden in acht genomen bij het
verleenen van een dansvergunning. Er zal
b.v. een verbod van sterken drank in dans
gelegenheden kunnen komen. De gelegen
heid tot dansen wordt wel niet afgesneden
het is de vraag of dit metterdaad prac-
tisch uitvoerbaar zou blijken maar de
gevaren van het dansen zullen zoo scherp
mogelijk kunnen worden bestreden.
Niemand vroeg het woord en niemand
vroeg stemming. Allen waren verbaasd en
minister Ruys scheen ten zeerste aange
naam verrast Velen feliciteerden den mi
nister en Mej. Meyer, die zich voor deze
zaak zeer had geïnteresseerd, meer bij wijze
van grap vermoedelijk, dan in ernst.
Tenslotte werd nog afgedaan de steun-
verleening ten behoeve van bollentrekkers
in de gemeenten Ter Aar, Alkemade, Nieuw
koop en Woubrugge. Een bedrag van f 61000
werd voor dit doel beschikbaar gesteld.
Minister Verschuur deelde in het voorbij
gaan mede, dat een steunregeling voor de
consumptie-aardappelen in aantocht is. Het
zal alleen voor 1933 een kwartje per mud
worden. Voor 1934 mag niet op dezen steun
worden gerekend.
Niemand had bezwaar de bollentrekkers
te helpen, maar Mr. de Wilde meende er op
te moeten wijzen, dat deze regeling voor
enkele bepaalde gemeenten 'n beetje den
indruk van willekeur zou kunnen gaan
maken, wanneer ook niet andere plaatsen,
waar men in gelijke omstandigheden zou
kunnen verkeeren Rijnsburg h.v. ook
zouden worden geholpen, indien dit nood
zou blijken. De minister erkende, dat ii
zoodanig geval de consekwentie yan het
voorstel zou behooren te worden getrokken
De opmerking van den heer de Wilde vond
steun bij den heer Loerakker, die boven
dien erop wees, dat eventueel niet alleen
aan de bollentrekkers, maar ook aan de
bollenkweekers moet worden gedacht. De
steun mag n\it eenzijdig zijn. Ook de mi
nister erkende dat.
Voor een drietal weken is nu de Tweede
Kamer op reces. Maar volgende week be
gint het aan de overzijde van het Binnen
hof weer te leven.
VERSLAG
Aan do agenda werd toegevoegd de
stennverleening aan de bollentrekkers
ia de gemeenten Ter Aar, Alk ramde, Nieuw
koop en Woubrugga
Daarna vervolgde MINISTER VERSCHUUR
Bün rede over. de
De minister betoogde, dat gezocht moot
Pt ar een meer objectieven maatstaf voor de
vramicn Tcob bljifi. de Ilevfir .gseommtssie
anu gtenrer- gebonden. Imr.i :s d- meurront!-•
van de vrachtauto blüft besluan. En op de
prtlsbepallng hebben ook handel en Industrie
Invloed.
king zelf toont weinig
bodem en klimaat niet
tlng. terwijl voorts de
soheepvaart de groote ln
illen zjjn.
De heer IJZERMAN (SD.) had graag z'n
hart eens willen ophalen aan deze begrooting,
maar zou daar met het oog op tijd en omstan
digheden van af zien. Noodlg ware, dat de bo-
grootlngspolltlek eens gezuiverd werd, meon-
MINISTER VAN KOLONIËN erkende dat
de toestand van Curacao precair blijft;
wut mogoIUk Is om daarin verbetering te I
gen. dient te geschieden.
Het polltloneele vraagstuk Is niet zoo
Ineens op te lossen. Het ware eenlgszlns be
denkelijk nu reeds de militairen terug te
ken.
Z.h.s. werd de begrooting vastgesteld.
De wijziging der Drankwet
en toevoeging van een nieuw artikel 81a, ging
er zonder bespreking en z.h.s. door. (Groot ge
lach. Minister Ruys on Mej. Meyer hadden
hü wijze van grap vele handdrukken ln ont-
steunregeling voor de bollentrekkers
vlot
beteekenls ls voorts, dat onbehoorltjke
het bevrachten in kroegen
egellng worden weggenomen
element!
bö de-
Het ls ongetwijfeld
De -
pers^ waai
De minister meende, dat de medewerking
van menschen van de practyk en van de Ka
mers van Koophandel waarborgt, dat In de
Bevrachtingscommissie geen administratieve
rompslomp zal ontstaan.
Gevreesd ls ook voor het overgaan van
Vrachten naar bultenlandsche havens; met na-
ls gedacht aan de graanbevrachting
;rpen. De minlater achtte
Rotterdam n
Dat de heer Goseling ztjn Juridische bezwa
ren zoo secundair maakte, achtte de minister
Plet Juist. Maar op zich zelf was Mr. Ver
schuur van oordeel, dat die bezwaren geen vol
doende steek houden en men met de geboden
regeling zich uitstekend zal kunnen redden.
Hadden degenen, die meenden, dat de Regee
ring op gevraagde economische infomatles niet
beeft geantwoord, de stukken goed gelezen,
dan zouden ze die antwoorden wel gevonden
hebben.
De Rijnvaart blflft geheel ongemoeid. Met
schipperij ging
jche toestand der blnnenschlp'perll
heeft onderzocht
Er volgden replieken van de heeren KNOT
TENBELT (Lib.). GOSELING (R.K) en DE
VlSSER^^Comm.), die verklaarde voor te zul-
MINISTER1 VERSCHUUR dupliceerde.
Het wetsontwerp werd a ange n om e n met
61 tegen 7 stemmen. Tegen de liberalen en de
heeren Goseling en Kortenhorst
Aan de orde -
begrooting van Cnracao
het conflict tusschen
Raad en deed uitkomen, dat z.l. de gouverneur
niet op alle punten gelflk heeft De ftnan-
cieele positie van Curacao werd niet zoo on
gunstig beoordeeld.
ferd geuit de militairen, die
hooge kosten meebrenj
politie, mits eoed geoefend
De heer EERDMANS (Lib.) zag de toekc..
u gunstig in. De bevol-
Voor Curacao niet
MINISTER VERSCHUUR deelde mede. da-
voor de consumptie-aardappelen een steun vat
25 cent per H.L. zal worden verleend. Dez<
regeling geldt alleen voor 1933.
Mr. DE WILDE (A.R vroeg of een regelln?
i ln enkel<
Uekeurlg 1b. Br kui
i gelijk.
ook
dlgheden zijn. In Rijnsburg h.v.
De MINISTER kende daar de toestanden en
hoeft er zich reeds mee bezig gehouden. Het Is
els met de aardappelen, waarbij ook eerst een
bepaalde streek In t bijzonder 1b geholpen, n.l.
cnRUn
,T_. :ön, dL.
achten, dan zal de consek'
den getrokken. Maar een bindende toezegging
kon de minister niet doen.
De heer DE WILDE hoopte, dat de mini
ren. dat de rechtvaardigheid zou
ERAKKER (R.K.)
den heer de Wilde t..
dat niet alleen aan de bollentrekkers behoo
te worden gedacht, maar ook de belangen d<
kweekers niet mogen worden uit het oog ve;
De MINISTER tripliceerde.
Het wetsontwerp werd z.h.s. aan gen ome..
De VOORZITTER deelde nog mede dat de
^bljeei
agenda vast te stellen.
?ek later zal dan de openbare behan-
schleden van wat uog nood-
ZEPPELINDIENST OP INDIE
EEN INTEVIEW MET Dr. ECKENER
Een vertegenwoordiger van het te Frie-
drichshafen verschijnende „Seeblatt" had
een interview met den dezer dagen aldaar
van zijn studiereis van Ned.-Indië terugge
keerden Dr. E c k e n er over de resultaten
van zijn reis en de mogelijkheid van het in
stellen van een luchtschipvaartdienst tus
schen Nederland .en Ned.-Indië.
Dr Eckener verklaarde op zijn reis be
langrijke gegevens te hebben verzameld
over de seizoenen, waarin de klimatologische
omstandigheden voor luclitschipvaartén in
de tropen het gunstigst waren. Hij achtte
het doelmatig om bij de instelling van een
vasten dienst op een reis van ongeveer
30.000 K.M. aan de Roode Zee bij de golf
van Aden een tusschenlandingsstation met
ankermast aan te leggen.
Indien men de reis zou laten aanvangen
ergens aan de Middellandsche Zee door
daar een vertrekhaven aan te leggen, zou
men over het traject naar Sumatra of Java
vier-en-een-halve of vijf dagen doen, waar
over de zeeschepen 21 dagen doen. Gedu
rende het geheele jaar kan een dienst
in beide richtingen worden onderhouden.
Indien Nederland zich luchtschepen zou
willen aanschaffen zouden deze voorloopig
waarschijnlijk te Friedrichshafen gebouwd
moeten worden en van het zelfde type
moeten zijn als van de „Graf Zeppelin".
VERSLAG KLEINE WELVAARTS
COMMISSIE
Eind 1932 bracht op enkele punten een
relatief minder ongunstig beeld dan 1931,
door toeneming van de bevolkingsrubber-
cultuur, verlangzaming of stilhouding van
verdere pTijsdaling en hooger niveau van
de effectenkoersen, terwijl ook het uitvoer-
gewicht naar het buitenland een langzaam
stijgende tendenz vertoont Tot vermeerde
ring van dit uitvoergewicht droeg in de eer
plaats bij de uitvoer van aardolie en
aardolieproducten met vijftien procent tegen
over 1931. Voorts steeg de uitvoer van koffie
met 65 pet, van copra met 33 pet., van klap
peolie met 29 pet., van cassaveproducton
met 18 pet., van mais met 4 pet., van residu
met 35 pet., van vezels met 29 pet., van
palmolie en palmpitten met 40 pet Daaren
tegen daalde de uitvoer van rubber met 19
pet., van fabriekssuiker met 3 pet, van Ja-
vaansche suiker met 51 pet, van mangaan
erts mei 27 pet., van tin en tin-erts met 46
pet. Opvallend is de sterke vermindering
van den invoer van rijst, terwijl de invoer
van meststoffen met 34 en die van machine
rieën en werktuigen met 36 pet. is gedaald.
Ten aanzien van de werkloosheid over da
maand Januari 1933 meldt hét Kantoor van
Arbeid het a.s. ontslag van vele suiker-
employé's, terwijl de stillegging van een
groot deel der suikerindustrie de werkloos
heid onder de inheemsche bevolking sterk
zal doen toenemen. Het Kantoor van Arbeid
voerde besprekingon met gemeentebesturen
om door middel van rendabele kleinwoning-
bouw tot werkverschaffing te geraken. Het
tolaal der ingeschrevenen bij de arbeids
beurzen bedroeg eind Januari 1933 3002
Europeanen, 8647 inlanders en 746 Chinee
zen. In Midden-Java wordt op uitgebreide
schaal uitvoering van dessawerken door
werkloozen voorbereid.
DE KAMERVERKIEZINGEN
VERBOND VOOR NATIONAAL HERSTEL
De candidatenlijst voor de a.s. verkiezin
gen, samengesteld door het Verbond voor
Nationaal Herstel, luidt als volgt:
1. Generaal C. J. Snijders, Hilversum; 2.
Mr Dr. W. M. Westerman, Den Haag; 3 Prol
Mr J. A. Eigeman, Rotterdam; 4. W. P Hil
len, Doorn, oud gouverneur van We9t-Java:
5. Mevr. S. G. Landweerde Visser, Soes';
6 B J Gelder, A'dam; 7. J G H van Sliaa-
tcn van Nes, Boskoop; 8 Jac Smits, Naarden
9. Mr. M. Th. Mijnlieff, Dordrecht; 10. .Thr. Dr
J. C. Mollerus, Haarlem; 11 P Merkelijn
Amsterdam; 12 R. Bordewijk, Den Haag; 13
Prof. Dr Ir. H. C. J. H. Gelissen, Maastricht;
14 Mr P. P. J. M. Geradts, Roermond; 15 D.
A. M. Q. Boeye, Den Haag; 16 Mr P C. L
Eschauzier, Den Haag; 17 M. A. Henny, Den
Haag.
Generaal Snijders heeft zich bereid
klaard de eerste plaats in te nemen, om daar
mede zijn algeheele instemming te betuigen
met het streven van het Verbond, beoogende
Nationaal Reveil en strijd tegen revolutie en
ondermijning van de nationale waarde van
ons volk.
Het ligt niet in de bedoeling, dat Generaal
Snijders in hei Parlement zitting zal nemen
indien hij daarin verkozen zou worden.
FASCISTISCHE LIJST
Met de a.s. Tweede Kamerverkiezingen
komt de Ned. Fascistenorganisatie „Verbom
van Nationalisten" uit met de volgende can
didates 1. Dr van der Mijle; 2 C J M van
Eysden Jr.; 3 R. Rcisberman; 4 H. Koning,
5 G. W. van Elk; 6 T. J. Mensinga; 7 Fr J.
Ypens Kalt; 8 Notaris tl. A. van Dalma; 9
D C J Stemmerik; 10 M C van Dam, Dogge;
11 F J van de Boom; 12 H Dekker.
EIEREN NAAR DUITSCHLAND
Op de Coöp. Roermondsche Eiermijn is
de laatste dagen een geweldige drukte in
den verkoop van eieren. Dit staat in ver
band met de groote invoerrechten naar
Duitschland, welke reeds Vrijdagavond in
werking is getreden.
Vrijdagmiddag kwart over vijf vertrok
nog een extra trein over Vlodrop-Dahlheim
met 40 wagons kippeneieren. Meer dan 35
vrachtauto's met groote aanhangwagens
werden tevens volgeladen om over Elmpt
naar Duitschland te vertrekken.
Vrijdag werden op één dag vier en een
half millioen 5 millioen eieren te Roer
mond verkocht en verladen.
Een mooi resultaat, maar funest voor de
toekomst.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
De directie van den Rotterdamschen
Lloyd heeft besloten, de passagiersschepen
op de uitreis en op de thuisreis Lissabon te
doen aanloopen.
Het eerste schip, dat Lissabon aanloopt,
zal zijn het m.s. Dempo. 4 April van Mar
seille vertrekkend, in thuiskomende rich
ting, onmiddellijk gevolgd door het m.s.
Indrapoera, 5 April van Rotterdam, in uil-
gaande richting. Daarna zal Lissabon in bel
de richtingen worden aangeloopen.
De uitvarende schepen zullen des Maan
dagmorgens tusschen 7 en 8 uur te Lissa
bon aankomen en om 12 uur Maandagmid
dag weder van daar vertrekken.
Thuiskomend zullen de schepen een dag
na vertrek van Tanger eveneens des mor
gens om 8 uur te Lissabon aankomen en
ook weder van daar vertrekken om 12 uur
des middags.
De passageprijzen van Rotterdam naar
Lissabon zijn als volgt vastgesteld: le klas
se f 110 (retour f 165), 2e klasse f 70 (f105),
3e klasse f 50 (f 75).
EEN ONDERHOUD MET KRIMINAL
COMMISSAR HELMUT HEISIG
Interessante bijzonderheden
Wij hadden gisteravond een onderhoud
met den heer Helmut Heisig, Kriminal-
Commissar bij de Berlijnsche politie, die
momenteel in Leiden vertoeft om een onder
zoek ir te stellen naar den persoon en de
antecedenten van Van der Lubbe. de dader
van de brandstichting in het Berlijnscbe
Rijksdaggebouw. Dit onderzoek is speciaal
gericht op de verhoudingen tusschen de ver
schillende communistische groepen onder
ling hier en in Duitschland en de resulta
ten stemmen den heer Heisig, zooals hij
verklaarde, tot tevredenheid.
Het spreekt vanzelf dat dit onderzoek in
Holland, hoe belangrijk het voor de crinii-
neele zijde van de zaak ook moge ziin, niet
In de eerste plaats onze journalistieke be
langstelling opwekte De eerste vraag die on
onze lippen brandde was die naar de juist
heid van de
geruchten en beweringen
dat van der Lubbe zou zijn gebruikt als
werktuig van zekere politieke groenen, die
door een daad van terreur de politieke gang
van zaken op eenigerlei wijze zou kunnen
beïnvloeden Bij het hesprpken van de mo
gelijkheid dat de brandstichter zich voor
zijn daad gewaand zou hebben in een groep
van communisten, die geen communisten
waren en zich door deze schiinhare wapen
broeders al9 werktuig zou hebben laten ge
bruiken. zei de heer Heisig kort en bondig
dat dit alles ..Schwindel" was.
Van der Lubbe heeft, dat' is uit alles ge
bleken, de communistische en linksch-s
cialistische groepen in Berlijn, die samen
een eenheidsfront vormen voor een g(
dadige revolutie, zelf ongezocht en er eeni-
gen tijd in verkeerd. Hij kende zijn mede
strijders echter niet zoo goed dat hij hen bii
naam kon noemen en zijn getuigenis heefl
dan ook weinig waarde gehad bij het on
derzoek naar de mede-schuldigen.
Hij heeft het alleen gedaan
Met groote waarschijnlijkheid kan intus-
schen worden aangenomen, dat de brand
tichtihg alleen zijn werk is geweest Dal
klinkt nog al fantastisch, maar zooals de
heer Heisig het uit de doeken heeft ge
daan is het 'heel wel aan te nemen. Gewa
pend met een goede hoeveelheid benzine en
een brandende doek in de andere hand is
hij het gebouw doorgesneld en heeft hij op
vele plaatsen waar het maar het best wilde
branden vuurhaarden gesticht Toen de
doek opgebrand was heeft hij kledingstuk
ken genomen om zjjn vernielend werk
voort te zetten en zoo was het mogelijk in
korten tijd een schier ontembaar vuur in
het binnenste van het groote gebouw te ont
ketenen.
Dat het zoo gegaan is, vialt met zekerheid
op te maken uit de verklaringen van den
brandstichter, die met merkwaardige juist
heid zijn gang door het gebouw heeft be
schreven, zoo dat het niet anders kan of hij
moet al de plaatsen die hij bij ziin verkla
ringen beschreef, inderdaad gezien en be
zocht hebben.
Er zijn dertig personen, behalve Van der
Lubbe, op aanwijzingen van het publipk
aangehouden, die verdacht worden direct bij
de brandstichting betrokken te zijn geweest
Daaronder bevond zich nog één Hollander,
de bekende jongeling, die met zijn auto
voor het Rijksdaggebouw stond, maar die
later bleek met het geval niets te maken te
hebben gehad, maar meer uit „Spielerei" te
hebben gehandeld.
In dit verhand vertelde de heer Heisig
van de
eigenaardige Duitsdie psychose
In de dagen na den brand, toen men iedere
Hollander, die er wat slordig of proletarerig
uitzag voor een gevaarlijke communist hield,
zoodat de politie ontelbare waardelooze aan
wijzingen kreeg.
Het staat ng niet vast in hoeverre v. d.
Lubbe het middel en werktuig is geweest
van bepaalde communistische groepen. Wel
zijn verschillende arrestaties verricht, maar
het onderzoek daaromtrent duurt nog voort.
Fen drietal getuigen heeft verklaard v. d.
Lubbe op den avond van den brand ln het
Rijksdaggebouw met den communistiscihen
afgevaardigde Torgler te hebben zien spre
ken. Beiden ontkennen dit Vast staat dat
Torgler tot vijf uur in het gebouw heeft ver
toefd
Het motief van de daad was, zooals Van
der Lubbe heeft verklaard, bevordering van
een gewelddadige revolutie. De partijgroe-
peering in Duitschland naakt het onmoge
lijk voor de Duitschers, aldus v. d. Lubbe,
om langs wettigen weg aan de macht te
komen en daarom heeft hij dit door zijn
brandstichting willen bevorderen. Zijn da
den waren gericht tegen het kapitalistische
Kriminal-commissar Helmut Heisig
stelsel. Vandaar de pogingen tot brandstich
tingen in het stempellokaal te Neuköln, het
Schloss en het Rothaus, allemaal gebouwen
van dat stelsel. Van der Lubbe betreurde
het dan ook dat bij de brandstichting in het
Schloss de portierswoning geleden had. Dat
was zijn bedoeling niet geweest.
Eenzijdig intelligent
Wij vroegen den Kriminal-commissar ook
welke iodruk de persoon van Van der Lub
be op hem gemaakt had. De heer Heisig
antwoordde, dat de brandstichter er niet
intelligent uitziet, maar dat hij dit in
derdaad wel is. tenminste op het speciale
terrein dat zijn belangstelling heeft Ove
rigens heeft hij blijk gegeven van een fabel
achtig geheugen en zeer groot oriënteerings
vermogen.
Toen de heer Heisig, die het onderzoek
van het begin af heeft geleid, toen v. d.
Lubbe voor hem geleid werd, een paar
strikvragen wilde stellen, gaf de brand
stichter hem te kennen, dat hij zich er niet
tusschen zou laten nemen. Men is daarna
zeer gemoedelijk tegen hem opgetreden,
heeft hem verschillende vrijheden gegeven
en deze behandeling heeft tot gevolg gehad
dat v. d. Lubbe ongeveer alles heeft
klaard wat hij verklaren kon. Hij
uiterst kalm en als het onderzoek hem te
lang duurde vroeg hij eerst eens goed te
mogen uitslapen om den volgenden dag
weer frisch verder te kunnen gaan. Hij
sprak verstaanbaar Duitsch.
De Umlant
Wij vroegen den heer Heisig ook hoe
umlaut op den naam van Van der Lubbe in
de pas, die ongetwijfeld echt is gebleken, te
verklaren is. De heer Heisig nam aan dat
v. d. Lubbe die zelf heeft aangebracht om
moeilijkheden met het uitspreken van zijn
naam te ontgaan. Wanneer men hem vroeg:
hoe heet je en hij zei zijn naam in 't Hol
landsch. dan klopte dit voor Duitsche ooren
niet met de pas. Mèt den umlaut echter wel.
Tenslotte vroegen wij den Berlijnschen
*>olitieman wat er waar is van het ge
rucht dat v. d. Lubbe voor eenigen tijd bij
Nationaal-Socialisten zou hebben gelogeerd-
De heer Heisig antwoordde, dat v. d. Luhhe
heeft verklaard, dat als dit inderdaad het
geval geweest is, hij niet heeft geweten
dat hij met Nazi's te doen had, terwijl om
gekeerd de gastheeren niet van het feit op
de hoogte waren dat v. d. Lubbe communist
was.
Tot zoover de mededeelingen van den
heer Heisig. die ons tenslotte een serie foto's
toonde van de wijze waarop Van der Lubbe
te werk is gegaan en van de vernielende
uitwerking van zijn schanddaad.
AMSTERDAM
VACATURE GEMEENTE-SECRETARIS.
Voordracht van B. en W.
R. en W. hebben voor de vervulling vai
de vacature van gemeente-secretaris den
Raad de volgende aanbeveling doen toe
komen: 1. mr. S. J. van Lier, directeur
der afdeeling Algemeene Zaken ten Stad-
huize, en 2. dr. A. F. L. Stapel, directeur
der gemeente-financiën.
Uit Oost-lndie
HET DRAMA TE SOLO
SOLO, 10 Maart. (Aneta). Mevrouw Feil,
de echtgenoote van den onlangs onverwachts
om het leven gekomen Amerikaanschen ban
kier, vertrekt 15 Maart met de „Dempo"
naar Marseille. Vanaf Colombo zal zij de
reis maken met den oom van den overledene,
den heer Drexel.
FEUILLETON
Toen 't Oorlog was...
Een herinnering aan de bange dagen
van 1914
Door H. A. VAN DER MAST
Deze gedachte bemoedigde hem en gesterkt
zette hij don tocht voort.
Ach, hij wist niet, welke een nieuwe be
proeving hem wachtte, toen hij het eens zoo
vredige stadje bereikt had, waar hij geboren
was en gelukkig was geweest De stralen
wemelden van Duitsche soldaten, waardoor
hij tot de droeve wetenschap kwam, dat
ook zijn geboortestad in de macht des
vijands was.
Vóór hij verder kon gaan, moest hij eerst
zijn papieren toonen en daar deze in orde
waren, liet men hem ongehinderd door. Met
een verlicht hart wandelde hij verder en
stelde zich reeds de blijdschap voor, die hij
zou ondervinden als hij straks zijn Neeltje
en zijn lieve dochtertjes omhelzen mocht
Wreede ontgoocheling! Hij herkende do
straat bijna niet en toen hij zijn woning
bevende naderde, zag hij slechts een puin
hoop! Wat was er gebeurd in den tijd zijner
afwezigheid? Waar waren zijn vrouw en
kinderen?
Overstelpt van smart zette hij zich bij de
puinhoopen van zijn huis neder en lang zat
hij daar met het hoofd in de handen. Ein
delijk sprong hij op en vroeg een voorbij
ganger, dien hij herkende, wat er geschied
was en waar zijn huisgenooten waren?
De aangesprokene, die Le Fébre nu ook
herkende, noodigde hem uit met hem naar
zijn woning te gaan, dan zou hij hem alles
vertellen; hier op straat deed hij het liever
niet om geen argwaan te wekken Frédéric
liet zich overhalen en terwijl de vrouw van
den gastheer een maaltijd voor den armen
invalide gereed maakte, werd hem de
treurige geschiedenis verhaald, die zich
voor een poosje in het stadje had afge
speeld. Waar de vrouw en kinderen waren,
wist de verteller niet; hij vermoedde, dat ze
naar Nederland, het toevluchtsoord van
duizenden Belgen, waren uitgeweken, maar
zeker wist hij het niet
„Maar", ging de man voort, „geen moed
verlorenl Al zijt ge invalide, God heeft toch
je leven gespaard. Voorloopig blijft ge by
ons. Je heb je leven gewaagd voor ons arme
land en daarom is 't niet meer dan billijk
dat w ij nu iets voor u doen, al hebben we
het tegenwoordig ook niet breed. Je vrouw
zullen we wel zien op te sporen; alleen moet
ik je waarschuwen niet al te ongeduldig te
worden, want het zal wel een poosje duren
vóór we haar gevonden hebben. Het cog
omhoog en op God vertrouwd, die wèl
kastijdt maar Wiens handen ook heelen"
Frédéric stribbelde lang tegen, doch ein
delijk nam hij de vriendelijke uitnoodigiug
dankbaar aan. Reeds den volgenden dag
werden pogingen in 't werk gesteld om zijn
vrouw op te sporen.
Frédéric wendde zich tot den Hollandschen
consul, die hem vriendelijk te woord stond
en beloofde te doen wat in zijn vermogen
was om de rijnen op te sporen.
Gedurende de dagen, die verliepen, ver
voegde Le Fèbre zich aan de fabriek, waar
hij vóór den oorlog jarenlang gewerkt had.
Natuurlijk was er geen sprake van, dat hij
als arbeider weer kon aangenomen worden,
hoe groot de behoefte ook was aan flinke
werkkrachten. De chef beloofde hem echter
er eens over te zullen denken, of hij geen
geschikt werk voor hem vinden kon. „In
dezen treurigen tijd", sprak de bejaarde
man, gnoeten we elkaar helpen en vooral1
hen, die het vaderland getrouw gediend
hebben, tot ze niet meer konden. Ik beloof
u, dat ik aan u denken zal".
Werkelijk ontving hij reeds een week later
het verzoek, of hij even op de fabriek wil'ie
komen, waar hem door den patroon de
betrekking van portier werd aangeboden,
"t Gaf wel niet zooveel geld, als hij eertijds
verdiend had, maar met zuinig overleg zou
hij er toch van kunnen leven.
't Behoeft wel niet gezegd te worden, dat
de invalide het aanbod met beide handen
aannam, innig verheugd, dat hij nu ten
minste zijn eigen brood verdienen kon.
Een paar weken had hij reeds zijn nieuwe
betrekking waargenomen, toen hij tot zijn
onuitsprekelijke blijdschap vernam, dat zijn
vrouw en kinderen in Holland waifen; zo
waren gezond en goed verzorgd.
Eenige dagen later ontving hij een briel
van zijn Neeltje, waarin zij hem 3chreef, dat
ze de volgende week, des Woensdags, thuis
hoopte te komen. Haar beschermers in Hol
land zouden voor de noodige papieren en
het reisgeld zorgen en zij brandde van ver
langen haar man weer te zien en bij hem
'e mogen blijven.
Hoe gelukkig dit schrijven Frédéric maak
te, behoeft wel niet vermeld te worden. Een
kleine woning was weldra gehuurd (er ston
den veel huizen leeg in het stadje); het
hoog noodige huisraad werd aangeschaft en
trotsch als een koning en gelukkig als een
bruidegom, maakte Frédéric de laatste be
schikkingen, vóór hij vrouw en kinderen
van den trein haalde. Hij was een uur tp
vroeg aan het station en met koortsachtig
ongeduld verbeidde hij de aankomst van
den trein. Wel tienmaal in dat uur vroeg
hij de beambten hoe laat de trein uit Hol
land binnen zou zijn.
Eindelijk daar naderde de trein; lang
/.aam stoomde de locomotief het perron bin
nen; nog eenige ©ogenblikkendaar om
armde de overgelukkige man zijn dierbare
vrouw en kinderen. Ze waren tè gelukkig, tè
veel aangedaan om onderweg veel te spreken
maar toen allen in het nieuwe woonhuisje
rondom de eenvoudige tafel gezeten waren,
gingen de monden open en de beide be
proefde echtgenooten verhaalden elkander
hun wederzijdsch lijden en de smart, die ze
beiden ondervonden hadden. Maar ook spra
ken ze beiden van de hulpe Gods, die hun
zoo klaarlijk gebleken was, en van de goe
dertierenheden des Heeren, die na smartelijk
Lijden thans ruime stof verleende tot jui
chen en verblijden.
Toen opende de gelukkige huisvader die
zoo innig verheugd was, dat hij zijn gezin
weer bijeen had, den ouden familiebijbel
zijner Protestansche voorouders, dien hi
onder de puinhoopen zijner vorige woning
gevonden had. Met een van aandoening tril
lende stem las hij aan vrouw en kinderen
den lofspalm voor alle tijden voor: „Loof
den Heere, mijne ziel, en vergeet geene van
Zijne weldaden!"
En Neeltje sprak: „Ja, Frédéric, de Heere
heeft alle9 met ons wèl gemaakt Ik ben zoo
in-gelukkig, dat we weer allen bijeen zijn
in onze eigen woning. Wel zijt ge verminkt,
maar met Gods hulp zullen we samen wer
ken voor ons dagelijksch brood. Tot hiertoe
heeft ons de Heere geholpen".
„Amen!" sprak Frédéric; en zacht, om
door geen vreemde ooren gehoord te wor
den, voegde hij erbij: „Moge God Zich over
ons ongelukkig België ontfermen!"
„Ziet ge wel" zei Neeltje lachend, „de
liefde voor zijn vaderland verloochent zich
bij den echten Belgischen soldaat nimmer,
al mist hij ook armen of beenen".
Maar ernstig voegde zij er aan toe: „Ik
stem volkomen met je woorden in. Moge
God onze bede voor o».s land en volk ver-
hooren".
EINDE.
VLASSTEUNREGELING
De Gewestelijke Vlastelerscommissie voor
Noord- en Zuid-Holland maakt thans offi
cieel bekend, dat voor 1933 door de Rogee-
ring een premie zal worden uitgekeerd van
f 225.per H.A., als volgt te verdeelen:
f 50.— voor den teler, f 50.voor het repe
len, f 125.voor den vlasser.
Deze premie wordt verleend voor 78
van de gemiddelde jaarlijksche
oppervlakte met vlas beteeld in de ja
ren 1930-1931—1932.
Voor nadere bijzonderheden venvijzen wij
naar de in dit nummer voorkomende adver-
DE SUIKERBIETENSTEUNREGELING
Het dagelijksch bestuur der Holl. Maat
schappij van Landbouw besprak in zijn ver
gadering van Donderdag 9 Maart o.m. het
uitblijven van de bekendmaking van de sui
kerbietensteunregeling in 1933. Naar aan
leiding daan'an had de voorzitter, Dr. Lo-
vink, een persoonlijk onderhoud met den
Mi nis'er van Econ. Zaken. Als resultaat van
dit onderhoud kan meegedeeld worden dat
Z.Exc. verklaard heeft, dat binnen enkele
dagen de steunregeling voor de suikerbieten
teelt 1933 bekend zal worden gemaakt
Gemengd Nieuws
AUTO- EN MOTORONGELUKKEN
Te Amsterdam is in de Plantage Mid
den'aan een man van 79 jaar aangereden door
een auto en met een schedelbreuk vervoerd
naar het Israëlietisch Ziekenhuis.
In de Van Woustraat is een achtjarig kind
door een auto aangereden en door den G.GJ).
naar het Onze Lieve Vrouwe gasthuis overge
bracht.
Op den Amstelveenscheweg tegenover het
Vondelpark is een 16-jarige jongen overreden
door een auto. Met een bekkenfractuur is hij
overgebracht naar het Wilhelmina Gasthuis.
Te Bussum is op den nieuwen Boter-
weg BussumHilversum de 23-jarige motor
rijder M. uit Hilversum, tijdens een gesprek
in aanraking gekomen met het stuur van den
motorrijder S., die naast hem reed.
De motorfiets sloeg over den kop. De be
rijder M. werd bewusteloos en ernstig gewend
naar de Majellastichting te Bussum vervoerd.
Te U d e n is een zespersonenauto nit
Hilversum, waarin vier personen, geslipt. De
auto reed in volle vaart tegen een boom. De
carrosserie werd van het chassis gerukt. Ver
meulen uit Hilversum liep een zware hoofd
wonde en een armbreuk op; hij moest naar
het ziekenhuis worden vervoerd. De chauffeuf
v. d. Elzen en mevr. Vermeulen-v. d. Elzen,
eveneens uit Hilversum, werden licht gewond.
De vierde passagier liep geen letsel van be-
teekenis op.
Te Princenhage geraakte de bis
cuitfabrikant H. B. uit Leur, die met groote
snelheid op zijn motor uit de richting Etten
kwam, naby „Zoudtlandt" de heerschappij over
zijn stuur kwijt en reed tegen een boom, waar
hjj bewusteloos bleef liggen. Een ijlings toe
gesnelde geneesheer gelastte overbrenging
naar het Sint Ignatiusziekenhuis te Breda,
waar hersenschudding en ernstige inwendige
kneuzingen werden geconstateerd. Zijn toe
stand is niet zonder gevaar.
De motor werd grootendeels vernield.
GEVECHT IN EEN WOONWAGENKAMP
Sinds eenigen tijd is in het woonwagen
kamp te Bussum een strijdcomité opgericht
ten doel hebbende het behartigen der belan
gen van de woonwagenbewoners.
Dit comité heeft thans zijn actie ingezet
met een bloedigen strijd tusschen den eer
sten en den tweeden voorzitter van het
comité.
De eerste voorzitter, zeker S., ontvangt
steun ten bedrage van één rijksdaalder per
week, hetgeen den tweeden voorzitter, zeke
ren P. O., die niets ontvangt, blijkbaar een
doctn in het oog is. Over deze steunregeling
ontstond hevige ruzie, waarbij de tweede
voorzitter den eerste zoodanig mishandelde,
dat deze bloedend verwond in den woon
wagen bleef liggen.
Zooalg het in een woonwagenkamp ge
bruikelijk is. bemoeiden andere kampbewo
ners zich met het geval en het gevolg was,
dat al spoedig de politie er aan te pas kwam
waarmede tevens de twist beslecht was.
ONGEREGELDHEDEN BIJ DE WERK
VERSCHAFFING
Bij de werkverschaffing aan het Twenthe-
Rijnkanaal te Wiene, gemeente Ambt Delden,
hebben ongeregeldheden plaats gehad, waarbij
twee ploegen uit de gemeente Lonneker zijn
betrokken. Deze tewerkgstelden stuitten bij
hun arbeid op moeilijk te bewerken grond,
waarover zij een klacht indienden. De hoofd
baas was echter van meening, dat de betrok
kenen daardoor niet benadeeld werden, hetgeen
tot gevolg had, dat de tewerkgestelden, 15 per
sonen, een dreigende houding aannamen. Men
greep den hoofdbaas bij de keel, terwijl een
ander hem met een stok een dusdanige hoofd
wonde toebracht, dat hjj zich onder genees
kundige behandeling moest stellen. Ook eer.
onderbaas werd gemolesteerd. De marechaus
see uit Hengelo heeft tegen de betrokkenen
proces-verbaal opgemaakt. De 15 tewerkge
stelden uit Lonneker zjjn geschorst.
AANVARING IN HET NOORDZEEKANAAL
Het uitgaande mailschip „Urijnssen" van
de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij is in
het Noordzeekanaal, tusschen de Hembrug en
de Velserbrug nabij Buitenhuizen in aanvaring
geweest met een geladen kolenlichter. De
„Crjjnssen" kreeg een scheur in een plaat oe
neden de waterljjn. Het schip maakte water
en moest naar Amsterdam terugkeeren. Het
schip is opcrenomen in dok V van de Araster-
damsche Droogdok My. Het is weer hersteld
naai- zee vertrokken op weg naar West-Indië.
DOODELIJKE AUTO-ONGELUKKEN
Te 's Heerenhoek (Z.) is een 10-jarig
meisje, dat spelende de straat overstak, door
een auto aangereden. Het werd ernstig ver
wond naar het ziekenhuis te Goes vervoerd
"1 is aldaar overleden.
De politie heeft de auto in beslaggenomen!.
In het Diaconessenhuis te Groningen
is overleden het 9-jarig zoontje van C. uit Mid-
wolda (Gr.) die by het oversteken van den
rijweg door oei auto uii Groningen was aan
gereden en ernstig gewond.
DUITSCHE LUCHTBALLON GEDAALD
Onder de gemeente Stiphout, even over de
grens van Helmond, is een Duitsche luchtbal
lon gedaald.
De ballon was te Gelsenkirchen voor een
wetenschappelijke hoogtevaart opgestegen.
De ballon had een hoogte van 8820 Meter
bereikt. De inzittenden hadden belangrijke me
tinken kunnen verrichten. De koude in de
hooge luchtlagen was goed te doorstaan.
De luchtvaarders zjjn later per trein weer
vertrokken.
