V/icks
ZATERDAG 4 MAART 1933
DERDE BLAD PAG. 10
Kerknieuws.
GEESTELIJKE OPWEKKING IN DE
OEKRAÏNE
Ds. F. Dresselhuis, predikant der
Geref. Kerk te Oldeboom, schrijft ons:
Dat er in de laatste jaren in de Oekraïne
(hier denken we meer in het bijzonder aan
Poolse h-Oe!craïneGalicië en Wolhynië
een geestelijke opwekking gande is, mag als
bekend worden verondersteld. In de jaren vóór
den oorlog werd er reeds een begeerte open
baar naar het Woord Gods, dat in de Grieksch-
Katholieke Kerk al te veel onder dooden vor
mendienst bedekt bleef. Na der. oorlog heeft
deze geestelijke opwaking zich onder Gods
zegen en onder medewerking van Amerikaan-
sche Presbyterianen, verder voortgezet.
Op het oogenblik vallen er binnen deze be
weging, die oorspronkelijk een meer Presbyte-
riaansch (Gereformeerd) karakter droeg, twee
takken op te merken: een Luthersche en een
Gereformeerde.
Pogingen om de eenheid der beweging te
handhaven, zooals die o.a. door den Wereld
bond der Kerken op zijn vergadering verleden
jaar te Stockholm ondernomen werden, zij;i
mislukt. Namens het „Verbond, voor Inwen
dige Zending in Polen" werd toch in Augustus
1932 aan een Geref. evangelist voor zijn arbeid
in Wolhynië (een deel van de Oekraïne) den
eisch gesteld, dat alleen de Luthersche Kerk
als zendende Kerk in aanmerking zou komen
en dat haar catechismus, eeredienst en avond
maalsleer gevolgd moesten worden. Door cie
gezamenlijke Geref. evangelisten werd in Sep
tember daarop geantwoord: „Om de wille
het Evangelie en om onzes Gods wil kunnen
wy daarop niet ingaan. Wanneer de arbeid in
Wolhynië werkelijk confessioneel moet zijn,
dan kan naar 'onze diepste overtuiging alleen
de Geref. leer en de Geref. wijze van eere
dienst in aanmerking komen. Verscheidene
evangelische richtingen in de Oekraïne, die
uit het volk zelf zijn opgekomen, bevestigen
dat het duidelijkst".
Daarmee was het uiteengaan in een Luther-
schen en een Hervormden of Gereformeerden
tak een voldongen feit. De Gereformeerden
hebben toen aansluiting gezocht en verkregen
bij de Geref. Kerk in Polen.
Deze beide bewegingen in de Oekraïnne die
nen nu gesteund: De Luthersche tak wordt
uitnemend geholpen door den Lutherschen We
reldbond. De ondersteuning van den Geref.
tak laat echter nog te wenschen over. Tot
dusver werd er geholpen door Hervormden var
Noord-Amerika en Zwitserland, maar meer
dere en geregelde steun is dringend noodza
kelijk!
De „Reformierte Bund" voor Duitschland,
heeft zich den nood der Oekrainsche broeders
thans ook ter harte genomen. Het moderamen
'(waarin o.a. zitting hebben Prof. Lang, Dr.
Kolfhaus, Dr. Hesse en Pastor Langenohl)
heeft richtlijnen uitgestippeld, welke kunnen
dienen om de beweging in juiste banen te lei
den; in zijn Theologische School te Elberfeld
heeft de Bond een Oekraïnsch student opge
nomen; ook neemt Dr. Kolfhaus te Vlotho
gaarne giften voor hen in ontvangst.
Hulp van Gereformeerden in andere landen
is echter dringend geboden. In een uitvoerig
artikel in de „Reformierte Kirchenzeitung"
Van 8 Januari 1933, wekt Dr. Hesse, uit El
berfeld, daartoe op; en het is op verzoek van
den „Reformierten Bund" voor Duitschland,
dat wij deze opwekking aan de Nederlandische
Hervormden, Gereformeerden, Christelijk- en
Oud-Gereformeerden doorgeven. Hier is een
taak voor ons! De geestelijke nood der Oekraïn
Bche broeders is groot.
Allereerst hebben zij gebrek aan ar-
bei d s k rachten: Er zijn in West-
jOekraïne (Galicië) thans 24 georganiseerde
Gereformeerde Kerken, terwijl er op 70
plaatsen Gereformeerde Kerken worden ge
vonden. Voor de bearbeiding hiervan zijn er
Blechts vier predikanten (door Zwitserland'
en Amerika gesteund), drie evangelisten en
Vier helpers, die echter tevens ook nog een
beroep uitoefenen. Van een geregelde bear
beiding kan alzoo geen sprake wezen, waar
door het gevaar dreigt, dat allerlei s.ecten:
Adventisten en z.g.n. Ernstige Bijbelvor-
Bchers hun slag gaan slaan. In dit gebrek
tian arbeiders: predikanten, evangelisten en
onderwijzers kunnen wij helpen, door Oe-
kraïnsche studenten in hun studie te hel
pen, en ook door onderwijzers, die pas uit
de Grieksch-Katholieke Kerk zijn overgeko
men met ons Christelijk Onderwijs bekend
te maken. Ook zou een Nederlandsch theo
loog, van Gereformeerde confessie, er uit
nemend kunnen helpen.
Duitschers worden door de Poolsche Re
geering niet toegelaten, terwijl Zwitserland
gebrek aan predikanten heeft.
In de tweede plaats is er gebrek aan
boeken: een nieuwe bijbel-uitgave in het
tegenwoordige letterschrift gewenscht, en
ook vragen onze broeders om een uitgave
Van den Heidelbergschen Ca te
chismus! De vertaling, door den Elber-
feldschen student Tamawskyj (die ook
gaarne in liet Duitsch spreekbeurten
in ons land vervult, met name voor stu
dentenkringen) tot stand gebracht, is ge
l-eed, maai- het geld voor het laten drukken,
ontbreekt.
En in de derde plaats Is er gebrek
aan vergaderlokalen. Op meerdere
plaatsen moet men zich ontzettend behel
pen, ook al, omdat flinke zalen, die alle in
Grieksch-Katholieke handen zijn, aan de
Evangelischen niet worden verhuurd. Dat
de Gemeenten, wier leden in hoofdzaak tot
de geringeren behooren, anders zelf van
aanpakken weten, bewijst het feit, dat zij
Diaconieën hebben ingesteld.
Hoe heerlijk zou het zijn, wanneer de Ne-
öerlandsche broeders, die zelf zoo onnoe
melijk veel aan den Heidelberger te danken
hebben, de uitgave van den Catechis
mus in het Oekraïnsc.h gingen
mogelijk maken. Laat ons daarmee alvast
beginnen!
Op verzoek van d'en Reformierten Bund
yoor Duitschland treedt als vertrouwensman
voor Nederland op schrijver dezes: Ds. F.
Dresselhuis, Geref. predikant te Dldeboom,
die gaarne gaven voor dit doel ontvangen
zal. Zijn gironummer is: 82691 (gelieve bij
,te voegen: „Voor de Gereformeerde bewe
ging in de Oekraïne").
Ten slotite diene nog, dat Prof. Dr. F. W.
Grosheide, hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, dezen oproep gaar
ne door zijn aanbeveling ondersteunt.
„DE STRIJD BLIJFT!"
Onder dezen titel is bij den uitgever J.
van der Wal te Bruinisse een brochure van
Ds. C. A. Vreugdenhil te Oud-Vossemeer
verschenen, die bedoelt te zijn „een opwek
kend woord in het belang van het Christe
lijk Onderwijs". In een inleiding zegt de
schrijver, dat hy om de felle en tevens vaak
onwaardige actie van „Volksonderwijs" zoo
wel als om de verzwakking van ijver bij de
voorstanders van het Bijzonder Onderwijs
een woord wil doen uitgaan, opdat de ba
nier opgeheven blijve, om in Gods kracht
onkunde, valsche voorlichting, inzinking en
lauwheid te bestrijden.
Al is er reden tot dankbaarheid, dat thans
niet meer het Openbaar Onderwijs troetel
kind en het Bijzonder Onderwijs stiefkind
der regeering is, doch, dat, na een 80-jarigen
schoolstrijd, heel het onderwijs voorwerp
yan haar aanhoudende zorg is geworden.
ORIGINEEL RECEPT^P^Dr. A. K L. PILGRIM
EETLUST OPWEKKEND
VERSTERKINGSMIDDEL
ENERGIEVORMER VOOR KINOEREN.
ZENUWZWAKKEN EN HERSTELLENDEN
K PR/EPARAAT
Vraagt bij Apoth. en Orog. tn flac. v. 035 en MO
de schrijver wijst in zijn betoog Qp den nog
altijd woedenden schoolstrijd in het binnen
land, zooals die tot uiting komt in de libe
rale en socialistische pers, geschriften van
„Hot Landelijk Komitée voor de Openbare
School", de propaganda van het Comité var
Actie voor het 0.0. te Amsterdam, voorstel
len in den Vrijz.-Dern. Bond, enz., enz., waar
in het recht van het Bijzonder Onderwijs
bestreden wordt. Terloops weerlegt Ds.
Vreugdenhil de valsche beschuldigingen van
het „dure" Bijz. Onderwijs en de „talrijke"
dwergschooltjcs daarbij, en wijst hij op de
verkeerde denkbeelden van sommige Chris
tenen, die tegen de Chr. School zijn en van
andere die voor de geehristianiseerde Over-
heidsschool ijveren. De Schoolstrijd in het
buitenland komt voorts ter sprake: Rusland,
België, Frankrijk, Italië, Duitschland
Ned.-Oost-Indië passeeren de revue.
In een slotbeschouwing doet Ds. Vreugden
hil dankbaar zien, hoe sterk de Bijzondere
School, met name in de vier groote steden
sinds 1915, gegroeid is. De eertijds opper
machtige Openbare School wordt ontvolkt
Het orgaan van het Ned. Onderwijzers-Ge
nootschap schreef reeds alarmeerend over:
„De laatste levenskansen van de Openbare
School". De tweede conclusie is, dat wij niet
op onze lauweren mogen gaan rusten,
dat we nog ver van het ideaal zijn: „De
Bijzondere School regel". En tenslotte moet,
mee door waarschuwingen van mannen als
Buytcndijk, Hoedemaker en Pierson, ruste
loos gestreden worden tegen den vijand van
binnen: er moet zijn verdieping van het
geestelijk leven en een steeds méér op den
voorgrond stellen van de geestelijke zijde
van liet werk voor en in onze scholen.
Hartelijk bevelen we deze goed argumen-
teerende en logisch opgebouwde brochure
aan. Moge zij velen verwakkeren tot de
zeker nog niet voltooide taak en een daad
werkelijk besef der roeping: „Bouwt scholen
waar het Evangeliezout een dierbre jeugd
voor on- en bijgeloof behoudt".
Schoolnieuws.
R.-K UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN
Hoogleeraarsbenoeming. Naar
de „Tijd" mededeelt, is Mr. P. W. Kamp-
huisen te Velp,secretaris van de Alge
meene Kunstzijde-Unie, benoemd tot hoog
leeraar in het staats- en administratief
reclvt.
Mr. Kamphuisen, die de vacature van wij
len Prof. van der Grinten zal bezetten werd
in Maart 1897 te Gouda geboren. Hij stu
deerde te Leiden, waar hij in den zomer
van 1922 cum laude promoveerde op een
proefschrift getiteld „Codificatie-gedachte in
het Romoinscbe Rijk". Enkele werken over
documentaire bamkcredieten zijn mede van
zijn ihand verschenen.
Na eenigen tijd verbonden te zijn geweest
aan het Intern. Intermediair Instituut te
's-Gravenhage, vestigde hij zich te Middel
burg als advocaat en procureur. Nadien
werd Mr. Kamphuisen als secretaris aan
de Algemeene Kunstzijde-Unie te Arnhem
verbonden.
THEOL. SCHOOL TE BETHEL
Op 1 Maart j.l. is de leiding der bekende
Theol. School te Bethel (bij Bielefeld), on
derdeel der stichtingen van Friedrich von
Bodelschwingh, overgegaan aan lie. Wil
helm Brandt, tot dusver privaat-docent aan
de Evangel. Theol. Faculteit der Universi
teit te Munster. Bij gelegenheid dezer schei
ding heeft de genoemde Faculteit aan lie.
Brandt het eere-doctoraat in de Theologie
verleend.
REÜNISTEN-ORGANISATIE N.DJ).D.
Men deelt ons mee, dat de Retinsten-
organisatie van N.D.D.D. haar Landdag dit
jaar hoopt te houden op Woudschoten bij
Zeist. Het ligt in de bedoeling daar te be
handelen het boek van Prof. Vollenihoven,
dat binnenkort van de pers komt, over: „Het
Calvinisme en de Reformatie van de Wijs
begeerte".
Om de bespreking beter tot haar recht te
doen komen, heeft het Bestuur besloten aan
den gebruikelijken vergaderdag nog een
avond toe te voegen, wat tevens bevorder
lijk kan zijn aan versterking van den on
der! ingen band. Voor 6 en 7 Juni is Woud-
sohotcn te Zeist voor dit doel besproken.
Het aantal leden dezer organisatie is nog
gedurig stijgende. Ook werden weer 2 nieu
we kringen gevormd: te Meppel en te Haar
lem. In de laatstgehouden jaarvergadering
werd het Reglement herzien. Kortgeleden
hebben alle leden een exemplaar van dit
nieuwe reglement ontvangen.
Inlichtingen worden verstrekt door den
ab-actis Ds. D. Nauta te Woubrugge.
„H.B.S.-ONDERWIJS ONBEVREDIGEND"
Een hoogleeraren-adres.
Namens de Faculteit d'er Wis- en Natuur
kunde der Rijksuniversiteit te Utrecht (le
den van de commissie Prof. Dr. Ernst Co-
hen en Prof. Dr. J. Wolff) en der Gemeen
telijke Universiteit van Amsterdam (leden
Prof. Dr. J. P. Wibaut en Prof. Dr. J. Clay),
den Senaat van de Technische Hoogeschool
te Dellt (leden der commissie Prof. Dr H.
Bremekamp en Prof. Dr. Ir. C. J. van Nieu-
wenburg), en van de landbouwhoogeschool
te Wagendngen (leden van de commissie
Prof. Dr. M. J. van Uven en Prof. Dr. S. C.
J. Olivier), vormende te zamen een inter
academiale commissie ter zake onvoldoende
voor-opleiding ingesteld door genoemde licha
men, is een adres verzonden aan de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
waarin de aandacht gevestigd wordt op de
naar de meening van de commissie weinig
bevredigende resultaten van de opleiding
aan de Hoogere Burgerschool, voor zoover
deze wordt gebezigd als vooropleiding voor
de academische studie in de exacte en tech
nische wetenschappen.
Zoowel in de natuur-philosophische facul
teiten der Universiteiten als aan de Tech
nische Hoogeschool en aan de Landbouw
hoogeschool wordt in de laatste jaren ge
klaagd over het te groote aantal studenten,
dat in aanleg of in elementaire kennis te
kort schiet, aldus het adres. Dit tekort uit
zich somtijds in een onvoldoende kennis
van zeer eenvoudige feiten, veelal in een
onvoldoende ontwikkeling van algemeenen
aard, doch niet zelden ook in een te ge
ringe diepte van de kennis, een te gering
begrip van den samenhang der verschijnse
len, en een te weinig ontwikkeld gevoel
voor ook het eenvoudigste wetenschap
pelijk betoog, en ten slotte ook vaak een
ontstellend gemis aan beheersching van de
Nederlandsche taal.
Het wil adressanten voorkomen, dat voor
al thans, nu toch reeds de meeste acade
mische instellingen zoo overmatig met stu
denten zijn bezet, deze wantoestand in het
belang van het Ilooger Ondenvijs en de
wetenschap, en ook op grond van de eco
nomische en sociale overwegingen, dient te
worden weggenomen.
Als middelen ter verbetering, die in aan
merking zouden kunnen komen, noemen
adressanten het volgende:
Daar het gewensclii lijkt, den omvang
het leerprogramma te vergrooten, zou
de H.B.S. kunnen worden toegevoegd een
zesde leerjaar met afzonderlijk eindexamen,
speciaal bedoeld voor die leerlingen, die naar
het Hooger Onderwijs denken over te gaan.
In dit zesde leerjaar zou moeten worden ge
streefd naar verdieping in het inzicht, zon
der wezenlijke uitbreiding van de stof.
Een ander middel zou zijn een afzonder
lijk toelatingsexamen voor de academische
studie, wellicht ook eenige zulke examens
voor de verschillende studierichtingen, af te
nemen door docenten van het I-Iooger
van het Middelbaar Ondenvijs, doch met
ovenvegcn.ten invloed van de eersten.
Een meer gematigde vorm hiervan ware
deze, dat zou worden voorgeschreven, dat
het einddiploma-H.B.S. slechts dan toela
ting tot het I-Iooger Onderwijs zal geven,
indien daarvan door een speciale aanteeke-
ning op het diploma zou blijken. Bij het
geven van zoodanige aanteekening, uit den
aard der zaak slechts op uitdrukkelijk ver
zoek van den candidaat, zouden evenzeer
vertegenwoordigers van het Hooger Ondc
wijs of «laarmede gelijk te stellen personen
een beslissenden invloed moeten kunnen
deen gelden.
Ook van een terugkeer tot den ouden
vorm van het eindexamen van vóór 1921,
vooral ais deze zou gepaard gaan met een
terugkeer tot den ouden geest op de H.B.S.
en tot de meer belangrijke positie van de
natuurwetenschappen op die school, zou
moedehjk heil zijn te verwachten.
Het is adressanten volkomen duidelijk,
dat deze en wellicht nog geheel andere mid
delen tot verbetering, alle hun voordeelen,
maar ook hun bezwaren en nadeelcn zul
len hebben, die echter verdienen, in ern
stige studie te worden genomen. In het
adres wordt in het belang van het Hooger
Onderwijs en van het peil der academische
studie in Nederland bij den Minister aan
gedrongen om een wettelijken maatregel
voor te bereiden, die tot een verbetering van
den toestand zal leiden.
UNIE „EEN SCHOOL MET DEN BIJBEL'
De 55e jaarlijksche algemeene vergadering
van de Unie „Een School met den Bijbel"
zal Dinsdag 18 April te Utrecht onder
presidium van Dr. K. Dijk, van Den Haag,
worden gehouden. In de morgen vergade
ring komen verschillende huishoudelijke
zaken aan de orde. O.m. de verkiezing van
twee bestuursleden in de vacature, ontstaan
door het overlijden van wijlen Ds. J. L.
Pierson en het bedanken van Drs. J van
Andel, die als inspecteur van de Lycea is
opgetreden. Voor deze vacaturen zijn gecan-
ditleerd de heeren Ds. J. Barbas, Ned. Herv.
predikant te Hengelo (G.), en Ds. .Thr. J.
L. A. Martens van Sevenhovcn, idem te
Utrecht, en de Tweede-Kamerleden Mr. J.
A. de Wilde te Den Haag en A. Zijlstra te
Groningen. Verder zal in de morgenverga-
doring de propaganda-actie besproken wor
den en voorstellen van het bestuur worden
behandeld.
In de middagvergadering zal als referent
optreden het Tweede-Kamerlid Mr. J. A. de
Wilde met het onderwerp: „Het gewijzigd
Unie-rapport"
SCHOOLRAAD
We hebben de 44ste jaarlijksche algemeene
vergadering te Utrecht op Woensdag 19
April reeds aangekondigd. Thans zijn nog
vermeld, dat bij de verkiezing van een voor
zitter in de vac.-wijlen Ds. J. L. Pierson
door het moderamen de aandacht gevestigd
is op Ds. J. Barbas te Hengelo (G.). Nog
aan de orde komen voorstellen tot wijziging
van het reglement ter zake von de com
missie voor geschillen en die voor beroep.
We hebben reeds vermeld, dat in de mid
dagvergadering Dr. G. P. van Itterzon, van
Den Haag, een referaat zal houden over:
„Willem van Oranje en de geestelijke vrij
heid" waarbij <x>k de vrijheid van het Ghr.
Onderwijs besproken zal worden.
Kunst en Letteren.
HET RIJK VAN BITTERTONG
L. C. Westenenk deed voor eenige jaren
een boek verschijnen Waar mensck en tij
ger buren zijn, dat bij pers en publiek goed
ontvangen werd. Dit welverdiende succes
werd hem de stimulans tot het sdhrijven
van een nieuwe bundel schetsen, betrek
king hebbende op het Indische leven en
wik. Helaas heeft de dood dit werk on
verwachts afgebroken.
Het Rijn van Bittertong, bij Leopold, Den
Haag in een prachtuitgave, rijk geillustreerd
verschenen bevat zeven opstellen van Wes
tenenk, erwijl het tweede deel van het
boek wordt gevuld met een zeer uitvoerige
biografie van de schrijver door H. T. Damsté.
Aan deze laatste hopen wij elders in ons
blad aandacht te wijden.
De onderwerpen, welke worden behandeld,
zijns deels gebeurtenissen, -zelf meegemaakt
als Indisch bestuursambtenaar of meege
deeld door anderen, deels ook hebben zij be
trekking op het bijgeloof en leven der in
landers.
Zoo i6 Bittertong de legendarisohe, geheim
zinnige figuur, die vernielend en doodend
door veld en bosschen trok, onoverwinnelijk
maar eindelijk geveld werd door Vier-
oog.
De troostende schalmei verhaalt ons het
bezoek van den resident in een afgelegen
oord en de ontmoeting, die deze daarbij had
met een „trooster", die in staat was, door
eentonige muziek bedroefden op te beuren.
De volgende schets is wel actueel: zij han
delt n.l. over de orong pandak, van wiens
bestaan de inheemsche bevolking in de rim-
ba vast gelooft. „Gerechtigd aldus Weste
nenk is het verlangen van ieder belang
stellende om eens cn vooral uitgemaakt te
zien waarom alle, totaal uiteenloopende ras
sen van Sumatra, zóó vasthoudend zijn in
hun overtuiging omtrent het bestaan van
raadselachtige wezens".
een volgend verhaal vergezellen wij
enkele planters op een tijgerjacht.
I>at Westenenk een kenner was en lief
hebber van de natuur, van planten en die
ren blijkt uit Tjint" Manis, d.i. de sloome,
droomende giftslang, welk dier hij jaren
lang in zijn tuin heeft gehad.
Rodi verhaalt van tijgerdokters en ver
bodsbepalingen.
Indië is een land, voor gevoelige Wester
lingen vol bekoring en geheimzinnige aan
trekkelijkheid. Maar ook daar wordt geleden
en gestreden. Westcnenk behoorde tot die
bestuursambtenaren, die een hooge opva1.-
ting hebben van hun taak, die meende, dat
de Nederlanders verplicht zijn in Indië,
mede te werken, aan sociale verbeteringen.
Een hoofdstuk uit het lijden der koelies
op de houtkapperijen bij de Bengkélis-eilan-
den ligt voor ons open in de laatste schets.
In afgelegen uithoeken van den Archipel
bestaat nog sociale, zij het geen formeele,
slavernij, en groote onveiligheid, speciaal
voor hen, die bezittingen hebben.
Westenenk als voortvarend en rechtscha
pen bestuurder was er juist de man naar,
om aan slavernij en rooverij in welke vorm
ook, in zijn gebied paal en perk te stellen.
Het is jammer, dat dit werk van den over
leden Auteur fragmentarisch is geblev
Daardoor is gelijk zijn zoon in het voor
woord zogt een rijke schat aan kostelijk
materiaal voor goed verloren gegaan. De:
te meer mogen wij het waardeeren, althans
nog een zevental stukken van hem ontvan
gen te hebben.
HENRY VAN DE VELDE.
De Vlaamsche architect Henry van de
Velde zal bij gelegenheid van zijn zeventig
ste verjaardag worden gehuldigd.
Gemengd Nieuws.
BRANDEN
Te Woerden werd 's nachts brand ontdekt
in de zaak van de firma Kraayenbrink aan
de Voorstraat. De vuurhaard vond men al
spoedig in den kelder, waar tusschen ou-de
kisten e/i houtwol, door nog niet opgehel
derde ooi-zaak brand was ontstaan. Door
krachtig en tijdig optreden van de brand
weer is ergor voorkomen.
Te Wijchen (Gld.) is een dubbel
huis, bewoond door de families Jacobs en
Smits, afgebrand. De inboedels gingen Mij-
wel geheel verloren. De oorzaak is onbe
kend. De schade wordt1 door verzekering
gedekt
Te Oss (N.Br.) is het café van A. door
onbekende oorzaak totaal afgebrand. Ook 't
woonhuis werd een prooi der vlammen. De
bewoners wisten zich met moeite in veilig
heid te brengen, doch overigens kon aiets
worden gered. Verzekering dekt de schade.
Te Haren (N.-Br.) is door onbekende
oorzaak brand ontstaan in een opslagplaats
van D. Konings, waarin een groote partij
vlas was opgeslagen. De loods is tot den
grond afgebrand. Dank zij de gunstige wind
richting kon de woning behouden blijven.
Verzekering dekt de schade.
Te Akkenvoude (Fr.) werd brand ont
dekt in de Ned. Herv. kerk. Het kerkge
bouw stond vol rook. Achterin stonden
eenige banken en beschotten in brand. Den
vorigen avond waren er films vertoond. Men
veronderstelt nu, dat een van de bezoekers
een brandende sigaar of sigaret heeft laten
vallen. Verzekering dekt de schade.
Te Den Bosch ontstond in de auto-gara
ge van Vullinghs aan den Vughterdijk brand
door een vonk uit een motor van een in
reparatie zijnde auto, welke in de benzine
sprong. De auto was in een oogwenk een
laaiende fakkel en ontwikkelde zooveel
rook, dat men er niet dichterbij kon komen
Men wist nog vijftien auto's in veiligheid
te brengen, doch een vijftal andere kon
men nie>t bereiken, zopdat deze ernstige
schade hebben opgeloopeh.
De politie was onmiddellijk met brand
weer-materiaal ter platse ten wist het vuur
te blusschen, zoodat de auto-brandspuit, die
kort daarna verscheen, geen dienst meer
behoefde te doen. De hitte was zoo groot,
dat eenige ruiten zijn gesmolten.
De aangerichte schad£ wordt door verze
kering gedekt
Te Winterswijk is in de buurtschap
Meddeho dte Hazenveldsche n*>len door
brand vernield. Deze molen, die door dever-
eeniging „Hollandsche Molen" wegens ge
brek aan medewerking niet kon worden
aangekocht, was de eenige zgn. stendermo-
len in Gelderland.
De burgemeester van Sliedrecht waar
schuwt tegen Adr. Corn. Joh. van Oostveen
uurwerkmaker, te Utrecht Wie met deze
persoon relatiën wil aanknoopen, wordt
verzocht eerst inlichtingen in te winnen.
RELLETJES TE AMSTERDAM
Te Amsterdam wilde de politie er
overgaan in de Oostenburgervoorstraat twee
broers te arresteeren, havenarbeiders van be
roep, wegens openbare dronkenschap. Tijdens
deze arrestatie trok de bevolking partij voor
arrestanten, hetgeen tot een ernstige bot
sing aanleiding gaf, waarbij een groote poli
tiemacht versterkt met vier ruiters op de
been moest komen. Er werden rake klappen
uitgedeeld. Ten slotte slaagde de politie er
de beide arrestanten naar het bureau
over te brengen, waar bleek, dat zij beiden
bloedige verwondingen hadden opgeloopen.
In verband hiermede werden zij naar he*
Binnengasthuis, vervoerd, waar zij werden
verbonden, waarna zij weer werden overge
bracht naar het politiebureau op Katten
burg, waar zij werden opgesloten.
Te Dx-iehuizen (gem. Zuid- en Noord-
Schermer) is een vei-gadering gehouden van
de afd. Groot-Schermer van de wijkverple
ging, welke afdeeling zich uitstrekt over de
doi-pen Groot-Schermer, Driehuizen, Oost- en
West-Graftdijk en Gi-aft-Noordeinde.
Do druk bezochte vergadei-ing werd ge
presideerd door den burgemeester van Zuid
en Noord-Schermer cn daarin heeft dr Kop
pen medegedeeld, dat gebleken is, dat kas
en boeken van den penningmeester niet in
orde waren, waarbij een verschil van ca.
f200 werd geconstateerd. De penningmees
ter zegt dit bedrag ter hand gesteld te heb-
,ïU)iA ls
„Otff Ü--~" TtVaft I
0°
V VapoRub
ben aan den voorzitter, maar deze beweerde
naar zijn weten, nimmer iets van den oen-
ningmeester te hebben ontvangen. Schuld
bekentenissen bestonden niet, zoodat de
zaak zeer moeilijk is uit te zoeken. Medege
deeld werd nog, dat er bij de afdeeling
Groot-Schermer van de wijkverpleging een
zoogenaamd reserve-potje is geweest van
circa f 800 tot f 1100, welk bedrag niet i
voorhanden bleek en in den loop der jaren
in de gewone rekeningen moet zijn ver
werkt. In de kasboeken komt nog al eens
een post voor: N .N. bijdrage f 100 uit lief
dadigheid en ook de bijdrage van het Bur
gerlijk Armbestuur ad f 100 stemt niet over
een met de ramingen in de begrooting Dr
Koppen wenschte daarom een justioneel on
derzoek, dat ook opheldering zou kunnen
geven over het spoorloos wegraken vaii ka»
boeken.
EEN POMPOENTJE
Te Ouddorp (Z.-H.) is op de boerderij
„Den Hofdijk" een pompoen te zien van
115 pond.
VAN SEMARANG NAAR HEEMSTEDE
PER MOTORFIETS
Het Amsterdamsche bureau van den A.N.
W.B. op de Keizersgracht te Amsterdam
ontving bezoek van twee wereldreizigers, de
heeren B.J. Herweijer en A. G. A. Aukes, die
als eersten de reis over land van Ned.-lndië
naar Nederland hebben volbracht, per motor
rijwiel met zijspan, een afstand van circa
27.000 K.M., die zij in vier maanden en tien
dagen, onder dikwijls zeer moeilijke omstan
digheden, hebben afgelegd.
Op 17 October vertrokken de reizigers op
hun zorgvuldig bepakt en toegerust motor
rijwiel van Semarang. Van daar werd gere
den naar Batavia (550 K.M.), vanwaar de
reizigers met de Sibajak naar Singapore ver
trokken. Van Singapore ging het toen per
motor naar Penang (1000 K.M.), van Penang
per boot naar Colombo, vervolgens weer per
motor Ceylon door en verder door Britsch
Voor-Indië, van Zuiti naar Noord, ©en af
stand van 4500 K.M., en langs de moeilijk
berijdbare, stoffige karavaanwegen van het
bergachtige Afghanistan waar zij als de eer
ste Hollandsche toeristen die het land door-
trokken, gastvrij ontvangen werden. Van
hier ging de reis verder door Beloengajistan
Perzië, Irak, Syrië, Turkije, den Balkan door
en eindelijk door Hongarije, Oostenrijk en
Duitschland naar huis.
Aan het uithoudingsvermogen van de rei
zigers zoowel als aan dat van den motor zijn
op deze wereldreis zware eischen gesteld.
Zij hadden rekening te houden met aanzien
lijke temperatuursverschillen. Dank zij de
zorgvuldige voorbereiding die voor zoo'r
lange reis noodzakelijk is, slaagde de tocht
van het begin tot het eind uitstekend.
Hoe moeilijk de reis soms was, kan hieraf
blijken, dat b.v. om het uitgestrekte woestijn
gebied tusschen Bagdad en Damascus door
te trekken, men. op één dag achttien uur
moest rijden om een afstand van 442 K.M.
af te leggen. Herhaaldelijk moesten de reizi
gers in verlaten streken, waar geen onderdak
te krijgen was, onderweg kampeeren, waar
toe zij aan hun uitrusting ook een kam-
peertent hadden toegevoegd.
Bij hun aankomst te Amsterdam zijn de
beide ondernemende groot-toeristen op het
bureau van den A. N. W. B. ontvangen door
den directeur voor Toerisme van den Bond
den heer Westerouen van Meeteren, wien zij
vol trots hun dagboek toonden, dat zij als
kostbaar souvenir aan hun reis bewaren,
met tal van onderweg gemaakte foto's en
authentieke verklaringen in alle mogelijke
talen en in Arabische en andere schriftu
ren.
Vóór het bureau van den A. N. W. B. te
Amsterdam, waar hun het bondsinsigne
werd aangeboden, werd de motor getooid
met de motorvlag van den A.N.W.B. Nadat
een foto was gemaakt, aanvaardden de beide
reizigers het laatste korte traject naar hun
einddoel: Heemstede.
De moeilijke reis heeft veel ven hun vol
harding gevergd, maar ze hebben het er
kranig afgebracht.
Rechtzaken.
DE MOORD TE PUTTEN
Het Gerechtshof te Arnhem heeft in hoo
ger beroep uitspraak gedaan in de zaak
tegen den O. I. militair te Putten, die op
25 Oct. '32 zijn SO-jarigen medekostganger
met een dolk doodelijk had gewond, en hem
conform den eisch van den procureur-gene
raal veroordeeld tot -1 jaar gevangenisstraf.
Verd. was door de Rechtbank te Zwolle ver
oordeeld tot 3 jaar gevangenisstraf.
GEVAARLIJK CHAUPPEUR
Voor den kantonrechter te Delft had zich
te verantwoorden de chauffeur H. uit do
Lier. De man was, als feiten waar hij in eer
ste instantie voor terecht stond, door een
stopteeken van een verkeersagent gereden;
2e. was de stuurinrichting van de auto zeei
slecht; 3e. verkeerde hij onder invloed van
sterken drank. Na getuigenverhoor en eisch
van het O.M. vonniste de kantonrechter con
form den eisch resp. tot f 5, f 15 en f 80
boete subs, diverse dagen hechtenis.
Een tweede verbaal volgde, waarbij H.
eenige dagen later ten laste was gelegd het
niet voldoen aan een bevel van een agent,
terwijl H. weer onder den invloed van ster
ken drank verkeerde.
Het vonnis was ditmaal conform den eisen
met f 10 en f 40 boete, benevens intrekking
van het rijbewijs voor den tijd van zes maan
den.
DE RIJBEWIJS-EXAMINATOR VERANT
WOORDELIJK
Een uitspraak van den Hoogen Raad
Op instigatie van de Kon. Ned. Automobiel-
in langs tot in hoogste Instantie gepro-
over het vraagstuk of de adviseurs
Centraal Bureau voor de Afgifte var.
Jsstukken van Rijvaardigheid, dc zgn. rlj-
aminators. volgens de Motor- en Rij-
o, dan met zijn aan te merken als be
stuurders van de automobielen waarmede onder
leiding proefritten door gega-
-ijs worden af~elegc' -
lijk aansprakelijk zijn
dingen dx>r den examen-candidaat tijdens "den
proefrit begaan. Een duidelijke beantwoording
Club ls
cedeerd
bewijs-
-ording daarvan dageiljk3
In de mogeiijkheid vtwkeeren strafrechtelijk te
worden vervolgd voor overtredingen door hun
amen-candidaat gepleegd.
De Hooge Raad heeft thans een uitspraak ge-
ian, waarbij deze waag ten nadeel e vJ-
itomobiel-examina toren is beantwoord,
ng dus ten aanzien van de automobiel-!
•oren geen uitzonderingsbepaling op h<
^reffende artikel in de Motor- en Riji
n. blijv.
zij
ai su-cautiida ten.
isprakelijk
erkeeüovtr-
t twee maanden gevangenisstraf.
Een bakker leverde gedurende den zomer van
1929 lederen morgen zeer vroeg brood af aan
Pulman-trein,
bakkersgezellen. 1
vestigden eenparig ae verKiaring van nun pa
troon. De bakker werd vrijgesproken.
Begin Januari van het vorige Jaar kreeg een
der bakkersgezellen oneenigheld met zijn pa-
oon. HIJ liep naar de Arbeidsinspectie en ver-
Ide daar, dat hij en zlj.i vier collega's onjuiste
M-klarlngen hadden afgelegd voor den kanton-
ecn vervolging
het bovenver-
I NB RAAK EN MISHANDELING
dc-n dog na zijn ontslag uit de gevangenig
ontstond een worsteling, waarna verd. vluOht-
te. De officier van justitie elschte tegen verd.,
die alles ontkende, vijf jaar gevangenlsatraÉ
De rechtbank te Amsterdam veroordeelde eeö
55-jarlgen los-werkman wegens diefstal von
een dekzeil tot vier maaanden gevangenentraC.
Het was de twee-en-dertigste maal. dat deze
verdachte werd veroordeeld. Hij heeft zas-en-
dertg Jaar van zijn leven binnen de gevangenis»
muren doorgebracht.
LICHAMELIJKE OEFENING
KORFBAL
DE C.KJ3.-COMPETITIE
De C.KB.-competitie zal naar alle waar»
schijnlijkheid Zaterdag over een week aan
vangen.
Tot competitieleiders voor de afdeelinc
gen Zuid-Holland Noord en Zuid zijn reep.
benoemd de heeren J v d Spiegel en J K
Vellinga.
DE BONDSDAG
Op den Rotterdamschen Bondsdag hopen
ook versahillende Geldersche clubs van de
partij te zijn. De Spoorwegen schijnen het
maken van dergelijke uitstapjes «loor hun
tariefsverlaging sterk te hebben aangemoe
digd. i
Pernix te Leiden heeft de voor goed door
haar gewonnen wissel-beker weer ter be
schikking van den Bond gesteld,
AANWINSTEN
Amstelland schijnt thans in den C. K. B,
krachtig aan het werk te gaan.
Zaterdag jl. werd te Amsterdam een ver»
gadering gehouden speciaal voor de Gere
formeerde jongelui, waarin besloten werd
tot oprichting van een club. Ds. B. A, Knop
pers had aan deze poging zijn welwillend^
medewei-king verleend.
De Amsteixlamsobe p.c. 'heeft thans nog
plannen om in overleg met Patrimonium en
de Chr. Handels- en Kantoorbedienden
nieuwe clubs te Amsterdam op te richten.
In Utrecht boekte de C.K.B. een aan»
winst door de toetreding van de D. V. K,
te Zeist.
VOETBAL
DE C.N.V.B.-BONDSBAG
Hoewel de inschrijving voor den GN.V.B.»
Bondsdag te Amersfoort eerst over 14 da
gen sluit, zijn thans reeds 12 elftallen inge
schreven Uit Hoorn, Enkhuizen, Snee<j
Utrecht, Enschedé en Nijveidal zal meit
naar Amersfoort trekken om aan het jaar
lijksche festijn deel te nemen.
Ook de 27 R.C.V-B.-vereenigingen hebben
een uitnoodiging ontvangen en het laat zien
aanzien, dat ook vele Rotterdammers ae
gelegenheid zullen aangrijpen om met don
landeiijken Bond kennis te maken. Natuur»
lijk zal straks wel blijken, dat niet alle in
schrijvende elftallen geborgen kunnen wor»
den, zoodat het „Wie 't eerst komt wie
't eerste maalt" in toepassing zal worden
gebracht. Reeds nu is de bepaling gemaakt,
dat niet meer dan twee elftallen van een
vereeniging mogen inschrijven.
Op dezen tweeden Bondsdag zal getracht
woi^den het loften bij gelijke spelen te doen
vervallen. In plaats daarvan zullen strat-
schoten worden genomen, waarvoor een
apart gedeelte van het terrein zal worden
gereserveerd, zulks om de afwikkeling van
het eigenlijke wedstrijd programma niet te
belemmeren.
Scheidsrechters kunnen zich opgeven bfj
den leider, P. van Binnendijk, Wijersstraat
°9, Amersfooii.
Vraag en Antwoord.
3186 B. B. te R. Om levertraan vlekken
i vloerltlfed te verwijderen zoudit u het
volg-ende eens kunnen probeeren. Op do vlek
ken een centimeter dik laagje pijpaarde leg-sen,
6611 tetra Sleten, zoodat hot gcxxl
\ochitig wordt. Een stuk grauw papier er boven
op en daar ovenheen strijken met een warme
bout. Zoo noodig nog enkele malen herhalen*
Bij verkoop van pand
moei aues wat muur- en wortolvaat
is. In d-en oorspronkelijken toestand golaten
worden. U kunt dus bijv. geen boomen uit gaan
naKtten, tenzij u een bepaalde afspraak mot do
andere partij gemaakt hebt. Een en ander geld*
ook bij eventueole ruiling.
3188 H. te S. Het adres
te.R*v~yDe narde on haar vd.
ken is geen contrabande voor kinderen, doch
de Inhoud Is populair-wetenschappelijk. dus
illen kinderen er uit den aard der zaak niet
-oveel aan hebben, of het moest zijn voor da
lustra ties. J r oa
werk geen ency
Mopaedie, de beschrijving van de aarde en haad
volken leeft en duurt voort zoolang de aarde
al bestaan, dus bijgewerkt zal mon dit werlfi
rel nooit kunnen noemen.
«ar &pnje f nu miners*!dcn boekhandelaar eea
„n1' In Jon tol.1 ,!H
11 moeren, door onze menschen gezon-
;en? Wij gelooven niet dat er veel zullen zijn,
IJn wel* enkcl^Chr S liede'r.-n6^p^e^plaaV* vaaN?
hangaren0 te°R ^wij ^'o ^n^hier"^1' muzl"elc
Vraagt u eens een catalogus
h^ii, G' R- Vraagt u In een boek-
nandel eens no. 36 van de serie Weten en
Kunnen". Het berekenen teekenen uitslaan en
PrijT75 otf Kan°'; Boou" d<*>r am ate ure.
