IDE AL
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1933
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Maartensdijk (U.), J. J.
Timmer te Lrmelo.
Ds. W. MAAN.
Vrijdag 3 Maart a.s herdenkt Ds. W. Maan,
emeritus-predikant der Geref. Kerk van Loe-
nen-Vreeland, zyn 55-jarig ambtsjubileum.
Op 3 Maart 1878 deed hij, na zijn op'eiding te
Zetten en te Utrecht ontvangen te hebben, als
candidaat zijn intrede bij de Herv. Gemeente
van Zuflichem. In 1881 ging hü naar Bles-
ket\sgraaf. Van daar in 1886 naar Augustinus-
ga, waar hij met de Doleantie medeging. In
1892 vertrok hij naar Vreeland, waar hij op
27 April 1913 eervol emeritaat verkreeg.
Sindsdien woont Ds. Maan te Alphen aan den
Rijn, Emmalaan.
Ds. Maan, die nu reeds de tachtig gepas
seerd is, verheugt zich nog in een goede ge
zondheid. Zyn geheugen laat nog niets te
wenschen over. Hy geniet in hooge mate door
zijn eenvoud en oprechtheid de sympathie van
allen, die hem kennen. Zijn belangstelling in
het Kerkelijk leven is nog zeer groot.
CRISIS EN PREDIKANTSTRACTEMENT
Het Kerkelijk leven niet alleen hier te
lande, maar in heel ons werelddeel ondervindt
de moeilijkheden van de economische c
Dat het in Noor d-A m e r i k a zeker niet
minder erg gesteld is, blijkt uit wat we aan
treffen in de rubriek „Brieven uit Amerika",
voorkomende in „de Geuzen bode", orgaan van
het Geuzengesticht te Brielle (redacteur Ds.
G. Verry).
De schrijver, „je Amerikaansche vriend",
deelt mee, wat vorig jaar in twee kerken
voorviel:
„Beide hadden jaarvergadering in dezelfde
Week, beide moesten hun begrooting vaststel
len voor het volgend jaar, in beide Gemeen
ten drong de Kerkeraad aan op bezuiniging.
Dit was naar het inzicht des Kerkeraads
eisch geworden. De Gemeente kon niet vol
doende opbrengen om de aanslagen te be-
„Toen de Kerkeraad hierover aan het han
delen was, kwam de predikant in de eene
meente met het voorstel om zyn traktement
met 300 dollar te verlagen. Dit kon wel, dacht
de dominéé, die vijf kinderen had, want alles
was ook veel goedkooper dan enkele jaren
leden. En dan, al kon het niet, hy, de leeraar
was genegen niet alleen, maar wilde zelfs
graag indien het noodig was met de slechte
tyden deelen. Jullie hebben eten in overvloed,
breng maar wat aan de pastorie en vermin
dert mijn salaris zoo laag als de broeders den
ken, dat het voor de draagkracht der Gemeen
te noodig is. De predikant werd 250 dollar ge
kort. Nu dit Jaar was er weer een begrooting
vast te stellen voor 1933. Weer zei de leeraar:
neemt maar wat van myn traktement af,
want die 250 dollar van verleden jaar hebben
wij niet gemist. Als de farmers 2 kippen noo
dig hadden voor hun eigen maal, slachtten zy
er 3, één wa« er voor den dominee. En zoo ging
het met aardappelen en spek en vleesch. Zy
brachten soms een kwart van een koe, dan
kon mevrouw het wel inzouten. Het tekort
was niet zoo groot als een jaar geleden. De
dominéé werd niet verlaagd, maar gaf uit
eigen beweging 200 dollar om de emerituskas
aan te vullen.
„Nu ga ik den toestand beschrijven in de
andere Gemeente. De predikant met een veel
kleiner gezin stond geen verlaging van zyn
traktement toe en eischte het volle bedrag
waarop hy beroepen was: „Toen de farmers
hopen geld konden overleggen, kreeg ik maar
een klein inkomen, en nu zy dit met meer
kunnen, zouden zy aan mijn traktement willen
tomen. Nothing doing". De Kerkeraad kon het
dien avond niet met den dominee eens wor
den. Er werd nog een speciale Kerkeraadsver-
gaden'ng belegd, doch zonder resultaat. Domi
néé hield zijn been stijf. Gevolg was, dat de
begrooting voor de Gemeentevergadering ge
bracht werd met het volle traktement van
den dominéé er op. Op zyn Amerikaansch en
wat een goed idee is, wordt die begrooting
gedrukt. Elk manslidmaat krygt de gedrukte
begrooting, zoo ook een gedrukte verantwoor
ding van inkomsten en uitgaven. Dus kan
ieder op zyn gemak den stand van zaken na
gaan. Het voorstel van den Kerkeraad was
die begrooting zoo te accepteeren. Maar de
leden zien wel, dat er een groot tekort is en
dat er bezuinigd moet worden, anders komt
men weer voor zulk een tekort te staan,
En het traktement ontgaat den lezers niet!
Er kwam een protest, dat de Kerkeraad zoo
roekeloos maar weer een ander jaar inging
Het traktement moet verlaagd en vele andere
dingen geschrapt worden. De leeraar als lei
der der vergadering moest het doen des
Kerkeraads maar verantwoorden. En hy deed
het ook, maar het verloop van die vergade
ring was allesbehalve stichtelijk en zonder
de begrooting vast te stellen, is men uit el
kaar gegaan. Gedurende het verloopen jaar
kwamen de bijdragen slecht in. Zóó slecht
zelfs, dat de leeraar slechts een beetje meer
heeft ontvangen dan de helft van z'n trakte
ment. En evenredig is dit ook zoo gegaan
met de andere kassen.
„Ook deze Gemeente vergadert nu weer
voor de begrooting van 1933. De predikant ii
nog even onhandelbaar als verleden jaar. En
het resultaat is, dat, al is dit zeer af te keu
ren, de Gemeente, ten minste een groot deel,
even onhandelbaar zal zijn. En de gevolgen
zullen zyn, dat de predikant zyn doel
niet bereikt en dat zyn werk ook zeer veel
schade zal leiden in zijn Gemeente, want door
dergelijke onverstandige handel:ngen wordt
de invloed, die er van een dienaar des God
del ijken Woords uit moet gaan, zeer zeker
geknakt".
OUDERLINGENCONFERENTIES
Te N i e u w-A msterdam werd VVoens
dag jl. de 13de Ouderlingenconferentin in
de Classis Coevorden der Geref. Kerken
houden.
Na opening door den voorzitter R. Ften-
sen, van Zweelo, en vaststelling der notu
len van den secretaris H. Visscher Pzn.,
bleek dat aanwezig waren 33 ouderlingen,
21 oud-ouderlingen en 8 predikanten, totaal
62 personen.
Ds. T. H. Hoeksema, van Zwartemeer, re
fereerde over: „De Ge zangen kwestie", waar
op een zeer geanimeerde bespreking volgde
In de vac.-A. Nederhoed, van Nieuw-Dor
drecht, werd tol bestuurslid gekozen do h.pe>
J. Huizing, van Emmen.
De heer P E. Visser, van Emmer-Erfsehei
denveen, hield een referaat over: „De Kei
keraad en de beroeping van een dienaar
des Woords". Ten slQtte behandelde de heer
Toering, van Coevordeti. het onderwerp: „De
ouderling op de meerdere vergaderingen".
Ook hierop volgden vrij breede discussies.
De volgende conferentie zal te Coevorden
plaats hebben,
DIACONIE.
In het „Diac. Correspondentieblad voor de
Geref. Kerken" behandelt Dr. J. Hoek: „De
armverzorging naar Israels wetgeving". Mr
J. VV. N'ot< boom schrijft over: „Sociale zorg
en Armenzorg". Mr. A. J. L. van Beeck Cal
koen haalt uit „Diakonia" mededeelitigeu
van Prof. Dr. A. Eekhof aan over „Het dia
conaat in het koloniale leven". Vervolgens
worden enkele ingekomen vragen op hei
terrein der Diaconie breedvoerig behandeld.
DE PREEK
Eens ergerde een predikant zich over het
feit, dat zijn gehoor telkens naar de deur
keek, als er iemand binnenkwam. Hij hieid
toen midden in zijn preek op en zei:
„Geliefde broeders en zusters, indien gij
uw geheele aandacht aan mij wilt schenken
zal 1 k een oogje op de deur houden Mocht
iets ergers dan een mensch binnenko
men, dan zal ik u bijtijds waarschuwen
u in de gelegenheid te stellen een goed
heenkomen te zoeken".
ORDEVERSTORING IN DE KERK.
Ds. G. Lans, voorzitter van den Kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente té Huizen (N.-H.),
heeft aan de redactie van de „Gecomb. Gooische
Bladen" over de ordeverstoring tydens de
prediking van den vrijzinnigen Ds Poldervaart
zyn meening gezegd:
„Wat het geval betreft van demonstratieve
onrust tydens den door Ds. Poldervaart gelei
den dienst, dit achtte Ds. Lans ongetwijfeld
laakbaar, doch h\j is van meening, dat hier in
geen geval sprake kan zyn van een georgani-
seerden opzet. Ouderling D. Westland is nog
de galerij toe gegaan om de rust te
herstellen.
„De groote fout, die hier gemaakt is, aldus
Ds. Lans, is dat Ds. Poldervaart, die een
bekend propagandist is voor de vrijzinnige
richting, er ondanks myn verzoek op gestaan
heeft de vacaturebeurt te vervullen.
Ds. Mulder heeft den gemeenteleden aange
raden niet naar de Nieuwe Kerk te gaan
Zondagmiddag en het gevolg is dan ook ge
weest, dat er heel weinig volwassenen waren
i de jongens in zekeren zin vry spel hadden".
kerkgebouwen.
Haarlem-Noord. In aansluiting op wat
wy onlangs meedeelden over den bouw van een
nieuwe Geref. kerk in het noordelijk gedeelte
van Haarlem, vermelden wij, dat de Kerke
raad van de Geref. Kerk in zyn laatste ver
gadering besloten heeft om het bedrag, dat
noodig is voor den grond waarop de nieuwe
kerk zal komen te staan, byeen te brengen
door vry'e giften uit de Gemeente,
Te Pynaeker heeft het kerkgebouw
der Ned. Herv. Gemeente, dat Donderdag
avond 2 Maart a.s. met een predikatie van Ds.
Th. G. Tonnon weer in gebruik genomen
wordt, door twee aangebouwde zy-beuken een
kruisvorm verkregen. Het orgel werd aan den
torenkant op de galerij geplaatst, de kansel
daartegenover in een eenvoudige, doch in een
schoonen toog uitloopende nis. Het werk is
uitgevoerd naar het plan van den architect
Ilerm. van der Kloot-Meyburg te Schevenin-
gen. Aannemers waren de gebrs. Schotte te
Pynaeker (Oude Leede). Het geheele werk
heeft 9 maanden geduurd. De drang ertoe was:
gebrek aan plaatsruimte in de oude kerk.
VRIJZINNIGE ACTIE IN INDIE.
D s. F. K 1 e ij n, pred. der Remonstrantsche
Gemeente te Den Haag, ontving van zyn
Kerkbestuur verlof van Paschen tot 1 Sep
tember, om wederom naar Indië te reizen en
daar werkzaam te zyn tot versterking van de
actie en organisatie der Vryz.-Protestanten.
MANNENVEREENIGINGEN.
De Bond van Ned. Herv. Mannenvereenl-
gingen op Geref. grondslag houdt Zaterdag
4 Maart a.s.'in „Terminus" te Utrecht
een vergadering, waar Prof. Dr. H. Visscher,
van Utrecht, spreken zal over het onder
werp: „Aaneensluiting op den grondslag
van de Confessie".
DE JODEN EN HET HUIS VAN ORANJE
Te Amsterdam zal, naar de Joodsche
bladen melden, de Portugettsch-Israelietische
Gemeente op 24 April a.s. een extra-gods
dienstoefening houden ter herdenking van
Willem den Zwijger, wiens voortdurende
strijd om geloofsvrijheid in zijn lijd tot de
Joden in Spanje en Porlugal is daoru
drongen en reeds toen bij hen de hoop óp
een leven in een vrij land heeft gewekt
VOOR DE „LIJDENSWEKEN'*
Wij vernemen, dat dezer dagen bij den
uitgever J. H. Kok te Kampen een bundel
lijdenspreeken zal verschijnen van Dr. K.
Dijk, den bekenden Haugschen predikant,
onder den titel:' „Op den Lijdensweg". Deze
preekenbundel voor de lijdensweken ia 'Je
eerste van een serie van drie. die tot gq-
meenschappelijiken titel hebben „Christus'
Heerlijkheid". Het tweede boek dezer serie:
„In Zijn vleesch wording" zal tegen den Ad'
ventstijd van dit jaar het licht zien, terwijl
het derde: „In Zijn verhooging" tegen
Paschen 1934 D.V. van de pers zal komen
Elk boek is een op zichzelf staaud geheel
en zal dan ook afzonderlijk verkrijgbaar
zijn.
INWENDIGE ZENDING.
Te Utrecht werd in het Studentenhuis
der Vereeniging de Voorjaarsvergadering ge
houden der Vereeniging tot Bevordering
an Inwendige Zending, onder voorzitter
schap van den vice-president Ds. G.
velt
Deze wijdde in zijn openingswoord aller
eerst een woord van herinnering aan wijten
Mr. Dr. C F. Schoch, die aan het einde van
het vorig jaar der Vereeniging ontvallen is,
nadat hij vele jaren haar als voorzitter had
gediend.
In de vacature, door dit overlijden ont
staan, werd vervolgens met op een na alge
stemmen gekozen Mr. G de Rhixy»
Swaen te Velp, die de benoeming aanvaard
de. De heer de Rhoon Swaen is tevens be
stuurslid van de Weesinrichting te Neer-
bosch en van de Heldringgestichten te Zet
ten.
De financieele toestand der Vereeniging
kan, volgens het verslag van den penning
meester, den heer J. I. Cordes, Burgemees
ter van Hummeloo en Keppel, bevredigend
genoemd worden.
De voorziening In de beide vacatures, onl-
staan door het overlijden van de heeren Mf.
Dr. C F. Schoch én Mr. A. Royaards vaa
Scherpenzee] werd aangehouden tot een vol
gende vergadering.
Betreffende de bestaande vacature op
„Ruimzicht" worden de onderhandelingen
voortgezet.
ZENDING.
Zendeling H. Engel, administrateur der
Suriname-Zending te Paramaribo, en mevrouw
H. Engel-Geiler, alsmede Zendeling W. Flie-
1, voor de Evan?. Broedergemeente te
Noorderkerk, en mevr. E. M. Fliegel-Zimmer-
nn, hopen met hun kinderen resp. in April
Juni na hun verloftijd naar Suriname terug
te keeren.
Zendeling G. Gill, voorheen werkzaam te
Charlottenburg in Suriname, en mevrouw Chr,
Gill-Kleiner, die met verlof in Silezië (Duitsch-
land) vertoefden, zullen om gezondheidsrede-
in Europa moeten blijven en hopen in
afzienbaren tyd een werkzaamheid in den
dienst van de continentale Broedergemeenten
te vinden.
Oosterwolde, Fr.), die reeds voorloopig
ving, officieel in haar nieuwe gebouw geopend
te worden op Donderdag 16 Maart a.s.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
'Zwolle (Herv. Kon. Wilhelminaschool,
leerschool der Herv. Kweekschool, hoofd P.
Smit), J. Alberda te Aalsmeer.
Amersfoort (Chr. Nat School, Kruis-
kamp, hoofd B. van der Kolk), R. A. Risse-
lada te Nieuwe-Pekela.
IJ muiden (Comité-school, hoofd C. Lijn
zaad), mej. J. J. Pronk te Scheveningen.
A b be ga by Sneek (Herv. School, hoofd
H. Haagsma), D de Vries te Oppenhuizen.
Wyk aan Duin (Beverwijk, hoofd Th.
Runia), mej. J. J. Haselager te liaambrugge.
Schoolnieuws.
LEERMIDDELEN NOODIG?
J. VERHAVE - INSTRUMENTHANDEL
GALERIJ 24, AMSTERDAM
AMBACHTSONDERWIJS
Te Appingedam heeft het bestuur der
Ambachtsschool, met het oog op de abnor
male tijdsomsiandigheden, besloten den kin
deren van ouders, die het schoolgeld bezwaar
lijk kunnen voldoen, gelegenheid te geven,
gratis de lessen bij te wonen.
CHR. LANDBOUWONDERWIJS
Te K o 11 u m hoopt de Chr. Lagere Land
bouwschool (benoemd hoofd S. Bamberg, van
J. KOONINGS, f
Te Eindhoven is, 76 jaar oud,
leden de heer J. Koonings, oud-hoofd eener
school te Woensel en oud-leeraar aan de Rijks
normaallessen te Tilburg, die in ons land
bekend is als schrijver van een handboek voor
Paedagogiek, schoolboeken en administratieve
schooluitgaven.
NOG GEHANDHAAFD.
Te Langerels (N.-H.) zal de Openbare
School voorloopig nog blijven gehandhaafd.
De Burgemeester van Hoogwoud ontving n.l.
een telegram, dat de Minister van Onderwyi
naar aanleiding van tegen het besluit van
Gedep. Staten om de Openbare School te Lan-
gereis op te heffen, ingekomen beroep, zal
bevorderen, dat die school blyft gehandhaafd.
WACHTGELDREGELING.
In het „Staatsblad" is afgekondigd een
Kon. Besluit, waarbij uit overweging dat
lot de vaststelling van een wachtgeldrege
ling moet worden overgegaan voor het per
soneel aan de door het Rijk gesubsidieerde
Land- en Tuinbouwscholen, met ingang van
1 Januari 1933 het Kon. Besluit van 3 Aug.
1922 op dit personeel van toepassing wordi
verklaard.
EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Gepro
moveerd la tot Doctor In de Geneeskunde, or
proefschrift getiteld: „Bacteriën en coacerva-
n". de heer Th. J. Brouwer, geb. te Kortenhoef
OEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM. Ge.
romoveerd Is tot Doctor In de Letteren i
Wijsbegeerte, op proefschrift getiteld: „Mllti
Holland", de heer H. Scherpbier, geb.
W. M. Pompen, geb. te Oudenbosch.
ACADEMISCHE EXAMENS
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN. Geel.
Geel.: Rechtswetenschap: cand. e*.. de heer C.
aag en mej. H. Blomberg te Haarlem.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
|.i Godgeleerdheid:
de heeren J.
..danue te Txum en J. W. Tunderman te
Itotterdam.
OEM. UNIVERSITEIT TB AMSTERDAM. Ge-
iëj. E. van
Geneeskunde: c
A. M. Weiten;
Ampt. J. Kloppen en unr. otten.
Tandheelkunde: artsex.. de heeren J. Veerman
i H. J. Schel tens; 2de theor. ex^ mej. A M.
Veeartsenijkunde: 2e doet ex., de heer J. O.
Jema.n; lste doet ex.. de heeren C. A Kok,
W. Meyers en A M. Naaktgeboren.
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG, 24 Febr. Gesl. voor lsten stuur-
an gr. stoomv„ de heer T. P. Katoen: en voor
2den stuurman ld., de heeren H. A Faber en J.
C. F. M. Koning.
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG. 24 Febr. Geel. voor het voor!, di
ploma. de heeren: J. van Vuuren, Dordrecht: J.
L. P. Houberg. Utreoht; G. Klewlet, Winscho
ten: H. W. de Koning, Delft en W. R. Aalten,
Kunst en Letteren.
SOLISTEN-EXAMEN.
Dinsdag 28 Februari aA zal in de Bach
zaal (Amst. Conserv.) in de Bachstraat Ie
Amsterdam het solisten-examen voor orgel
worden afgelegd door de heeren Piet v. Eg-
mond en George Stam, beide leerlingen van
den heer C. de Wolf, hoofdleeraar voor or
gel aan 't Amsterdamsch Conservatorium en
orgelist van de Groote Kerk te Arnhem.
De internationale examen-commissie be
staat dit jaar uit de heeren: Sein Diesden.
Arasterdam; Marcel Dupré, Parijs; Dr. Joh
Wagenaar, Den Haag.
Het programma voor 't examen, dat vooi
publiek toegankelijk Is, luidt als volgt:^
De heer Van Egmond speelt: 1 PassT en
Fuga e moll, J. S. Bach; 2 Fantasie en Fug»
over de naam BACH, Max Reger; 3 Varia
tions de concert (avec cadance pour pédal
solo), J. Bonzet; 4 Symphonic VI le deel,
Ch. M. Widor; 5 Improvisatie op een eigen
thema. De heer Stam speelt: 6 Fantasia en
Fuga g moll, J. S. Bach; 7 Choral II, C. A
Franck; 8 Wachet auf, ruft uns die Stimme.
M. Roger; 9 Passacaglia en Fuga, Georg»
Stam; 10 Improvisatie op een eigen thema
Dr. WILLEM MENGELBERG TE ROME.
Bij de vele feesten, plechtigheden, tentoon
stellingen enz. welke ter gelegenheid van
het Jubileumjaar te Rome plaats vinden
behoort ook een serie gala concerten, gedn
rende de maand Maart. Deze serie wordt
den lsten Maart ingeluid met een concert
onder leiding van Dr. Willem Mengelberg
Ook bij het concert van 5 Maart zal Dr
Mengelberg als dirigent optreden
Uit het Sociale Leven
De Ned. Bond van Chr. fabrieks- en trans
portarbeiders heeft in verband met de Ka
merverkiezingen zijn algeineene vergadering
verzet Ze zal thans gehouden worden op
Woensdag 3 en Donderdag 4 Mei in 'tsocië
teitsgebouw in de Diergaarde te Rotterdam
i heeft er dezer dagen
erlaglng te willen spreken. Een resi
chter niet bereikt. Wel heeft de firma
ild verklaard om 6% van de aangekondigde
erlaglng In te
u een daarna gehouden stakersvergadering li
iet algemeene stemmen besloten, de staklnf
nverzwakt voort te zetten.
Do Chr. Bond van belastingambtenaren
hegft in verband met de Kamerverkiezingen
zijn algemeene vergadering verschoven van
26 ADril naar Vrijdag 28 April e.k.
Gemengd Nieuws.
auto-ongelukken
De heer j. Slager van Lekkerkeric, die zich
per fiets op den Lekdyk bevond, gleed door de
gladheid van den weg uit. Daardoor kwam hy
aanraking met de juist passeerende auto
van A. Broere en bekwam verwondingen
hoofd en voeten. Dr. Kaumas verleende eerste
geneeskundige hulp.
doodelijk auto.ongeluk
Te Grypskerk (Gr.) ]s de 73-jarige J. Weer-
sma door een auto gegrepen en gedood.
EEN GESTOLEN AUTO
Te Wassenaar werd tegenover het huls „de
Paauw" op den Rijksstraatweg een onbeheer
de auto aangetroffen, waarvan later bleek dat
deze wagen toebehoorde aan den heer T. uit
Rotterdam en in Den Haag was ontvreemd.
De eigenaar werd van deze vondst in kennis
gesteld.
De nieuwe grintweg van Ermelo naai* Gar
deren is zoo goed als klaar. Deze weg loopt
door een van de mooiste gedeelten van de Ve-
luwe, die vroeger per auto niet te berijden wa-
i. In de automobiel wereld zal men zich
over den aanleg van deze schitterende weg
verblijden.
waarschuwing
In het Algemeen Politieblad waarschuwt de
burgemeester van Heiloo (N.-H.) ieder, alvo
rens handelsbetrekkingen aan *e gaan met
Adrianus Comelis Johannes van Oostveen,
uurwerkmaker, geboren te Utrecht 10 Mei
wonende aldaar, Ryksstraatv eg A 259,
eerst inlichtingen omtrent dezen persoon in te
winnen.
EEN UITGEPUTTE WIELRIJDER
Op den rijksstraatweg te Wassenaar werd
op het rijwielpad naast zijn rijwiel bewuste
loos aangetroffen zekere L. uit 's-Gravenhage.
By nader onderzoek bleek hy door den val
een wond aan zijn achterhoofd te hebben op-
geloopen. Dr. Hebbeling, die de eerste hulp
verleende, constateerde als oorzaak van het
ongeval, dat L. door oververmoeidheid in de
en toestand was geraakt. De politie heeft
hem later naar zijn woning vervoerd.
VOSSEN OP DE VELUWE
Het aantal vossen op de Veluwe schijnt zich
erbazend te vermeerderen. Blijkbaar wordt
van sommige zyde de vossenteelt bevorderd.
De vos toch een aartsvijand van de kony-
u En de konijnen doen onberekenbare scha-
aan het jonge houtgewas. Voor den hout
ester is de vos dan ook een aangename gast
n de bosschen.
Radio Nieuws.
zondag 26 februari.
Hulzen (296 M.> N.C.R V. 8.30 Morgenwijding
door Da. J. Pannebakker. Zang: Mej. A «eest
D». M. van WUk. Organist: Joh. v. Lu>
Francken. 1. Orgelspel 2. Stil gebed
3. Votum en zegengroet. 4. Zingen: fa. 9
va. 10 en 18. 6. Belijdenis des geloofs.
6. Schriftlezing: Malth 6 vs. 25—34 7.
Gebed. 8. Zingen: Pa. 18 vs. 8 en 9.-9.
ling zijnde ZondnysardeeUng' de^HeIdelti!"ca
techismus: Zondag 10. 10. Eerste geloolte
predikatie. 11. Zingen: Ps. 25 vs. 5 en
uit de D.| blane Kuthedr&al.
Könlgswusterhauaen. (1634.9 M.) g.15
•kkenspel van de I'ots-
Morgenwijding.
i dl and Reg. (398.9 M.) 8.2 nm. Kerkdienst.
maandag 27 februari.
Hulzen (296 M.) N.C.R.V. 8.00 Schriftlezing.
8.15 Gramofoon. 10.30 Morgendienst Ds J.
A Hoekzema. 11.00 Lezen Chr. lectuur'
11.80 Gramofoon. 12.15 Gramofoon. 12.30
Orgelconcert. 2.00 Uitzending voor de echo-
Jen. 2.35 Gramofoon. 2.45 Voor de
versleren en modevakopielding.4.00 BubH-
lezlng Ds. L. Hoorweg Jr. 6.00 Trio van
der Hoist. 6.30 Vrugenuurtje: 7.45 Ned.
Chr. Persbureau. 8.00 Gramofoon. 9.U0
S Stemerdlng: Kunst en opvoeding. s.30
Orgel. 10.30 Vaz Dlaa. 10.40 Gramofoon.
1II v
Orgelconcert. 2.05 Orl
4.06 Schotsch etudlo-orl
6.50 De grondslagen de
Vetplonteii. 3.00 Grai
Max Tak 6 00 Kovacs Lajos. 7.00 Boe
kenhalfuur. 7 80 Kovacs Lajos. 8.01 Vaz
Dias. 8.05 Omroeporkest. 9.00 Dr. M. Th.
HJllen: Nlbelungen-sage. 9.20 Omroeporkest
9.45 Gramofoon. 10.00 Omroeporkest 10 30
Gramofoon. 11.00 Vaz Dias. 11.10 Con- ert
trusael (Vlaamscb) (337.8 M.) 12.20 Gramo
foon. 1.30 Klein orkest 6.20 Grsmofoon.
6.50 Klein oikest. 8.20 Omroep-symplionie-
orkest 9.20 Concert. 10.30 Gramofojn.
(Fransch^ (509.3 M 12 20 Klein orkest.
B 20 Concerl 6 36 lMano_
lofoon.
(1664.4 M.) 12 20 Concert 1.20
3.20 Concert
4.50 Orgelspel,
muziek. 8.20 Ka-
Kalundborg (1.1,3.8 M) 11.21 Concert
2.60 Concert 8.25 Zangspel.
KOnlgswusterhausen (1634.9 M\ 1.30
Gramofoon. 8.60 Concret 4.50 Plano. -—
angenberg (472 4 M.) 6.26 Gramofoon
11.20 Concert i2.20 Concert 4.20 Concert
7.20 Omroeporkest 9.60 Populair concert
(261.8 M 12.20 Concert 1.20
London R eg. (356.9 M 12.20 Gramofoon.
1.05 Concert 1.60 Gramofoon. 2.35 Con
cert 4 06 Schotsch Studio-orkest 4.60
Orgelspel. 6.60 Concert 7.60 Plano.
6.60 C.
Par 0 (Radio Paris) (1724.1 M.) 12.20 Omroep
orkest 7.40 Concert 8.20 SymDhome-
8.20 Symphonie-
(1411.8 M.) 4.20 Plano-recital.
4.66 Concert 6.00 Gramofoon.
Volledige programma's in
de Omrorpgids. Duidelijke
foto's; best verzorgd Radio,
blad: 4 gld. per half jaar of
18 ''i. per week. Ned. Chr.
Radio Vereeniging, Voog-
lenzang. Ede. Draagt bi5 in
de omroepkosten.
Rechtzaken.
DOODSLAG TE OSS
De rechtbank van s-Hertogenbosch behandel-
i de strafzaak tegen den 30-Jürigen koopman
v d E. te Oss, terzake van doodslag op den
23-Jarlgen J. van Dijk op 2# December te Gas
gepleegd.
De verdachte, die gunstig bekend staat, had
de daad gepleegd, toen van P
©en bezoek wilde brengen aan
de achterzijde de
Dijk
ilng bin
ruimen tijd nad Van Dijk omgang met de vrouw
gehad, maar nu had zij hem den toegang tot
de woning ontzegd. Toen Van Dijk zich aan dit
verbod niet hield, ontstond er een twist tua-
- - waarbij hij den laatst©
;„£,rïS.vVL"K;
en v. d. E.. i
dreigde te ontslaan.
achterzijde' van het lichaam troffen.
Zwaar gewond kroop hij naar het schuurtje
achter het huls. waar hij spoedig overleed.
Dë Officier van Justitie achtte het bewijs
•an doodslag geleverd. Er was geen sprako
noodweer. Spr. eischte
gevangenisstraf van tw
verdediger was van m<
noodweer is geweest, daar vera, nevig be
en heeft gehandeld. Zou de rechter dit
aannemen, dan wilde pl. een psychiatrisch
irzoek naar den psychlschen toestand, waar
In verd. verkeerde, advlseeren.
Uitspraak 9 Maart a.s.
DE INBRAKEN TE OSS
De rechtbank van Den Boséh heeft uitspraak
gedaan in de strafzaak tegen de Inbrekers uit
Oss. die In September en December van net
orige Jaar een aantal Inbraken hadden ge.
>gd De rechtbank veroordeelde J. J. v. G. te
tot drie Jaar gevangenisstraf, voorts C. J.
3. te Oss tot één Jaar en drie maanden ge
vangenisstraf en C. L. U. te Oss tot acht maan
den gevangenisstraf. Wegens heling werd U v
nslotte tegen verd.
die
drie mi
d H.
FEUILLETON
„Alles of Niets!"
Twee Hollanders in de wildernis
van Mandsjoerije
Door J. A VISSCHER
(9
HOOFDSTUK VI
Vroeg in den morgen werden zij gewekt
en zagen een groote Chineesche jonk op
stroom liggen en werden aan boord ge
bracht.
Nog steeds waren de bewakers uitermate
vriendelijk en zij schenen de bemanning
Van de jonk reeds op de hoogte gebra'ht te
hebben van wat de dokter den vorigen dag
bad gedaan. Althans, deze was beirefd on
zoigde dat de kajuit, waar rij verblijf moes
ten houden zoo goed mogelijk was iuge
richt
Weldra vertrok het schip met zijn groote
Zfcilen van rieL
LH* Hollanders mochten zich vrij op het
deb bewegen en genoten van de dc.ioone
Vergezichten tuin den oever waarlangs het
nchip voortgleed.
De Chineesche geleider voegde zich tel
kens bij hen en vertelde hen van de streek,
waar zij doorgingen.
„Het is thans schoon om hier te reizen.
Volop zomer, maar hier duurt do vreugde
kort. Vanaf Mei tot October is de rivier on
bevaarbaar door de ijsschotsen en de
sneeuw ligt hier overall op de bergen hoog.
De temperatuur daalt hier soms tot dertig
graden en dan ligt ons kamp geheel afge
sloten. Dat is onze tijd van rust, want dan
durft daar geen soldaat van het leger van
den Keizer door te dringen. Dan schikken
wij ons en werken zoo hard wij kunnen."
„Werken?" vroeg de stuurman.
„Ja zeker. In de mijnen. Onder den grond
is het nog wel uit te houden en het goud is
er nog lang niet uitgeput"
„Maar ik heb toch gelezen", merkte de
dokter op „dat een Russisch-Chineesche
maatschappij daar alles exploiteert"
De ander lachte.
„Alles niet, Sir! Daar zijn werelden, waar
nog nooit een Rus is geweest. Gelooft u
maar, dat wij de beste plekken hebben be
houden al werden wij ook opgejaagd als
wild door een jager."
„Wordt ge dan steeds vervolgd?"
„Onophoudelijk. En dat is onze strijd.
Wij moeten ons verdedigen met hand en
tand en als er nu over gevaren voor u zou
moeten gesproken worden zouden zij daarin
moeten liggen. Bij ons zijt gij volstrekt vei
lig, maar als de soldaten opdringen, die
steeds in grooten getale de wouden door-
vorschen vaak door een verrader aange
voerd, moet er gevochten worden en daar
zult ge nog wel iets van beleven Onze in
lichtingendienst is echter geheel in orde.
Die Russen weten dat niet, maar zelfs on
der hun ambtenaren zijn onze vertegen
woordigers. Mandarijnen en kooplieden zijn
op onze hand. Russen haten wij omdat zii
ons vroeger schandelijk bedrogen hebben
Japanners zijn er ook doch deze schijnen
van hoogeihand opdracht te hebben gekre
gen om ons te ontzien. Ik denk, dat ze ons
straks weer noodig hebben om hun politieke
belangen in Mandsjoerije te bevorderen."
Geleidelijk liet de Chinees meer los van
de Hoengoezen en hun verleden.
Met groote vreugde vertelde hij hoe Jaren
geleden zelfs de broer van den keizer van
Korea was opgelicht en voor een ontzaglijke
geldsom zijn vrijheid moest terugkoopeu.
Hij vertelde van i'en vroegeren hoofdman
der Hoengoezen, een gewezen Chinoesch
officier een man van ontzettende lichaams
kracht, een ware reus, die daardoor een ge
weldige invloed had op zijn manschappen
en die den Russen veel afbreuk had ge-
In die dagen vielen de Hoengoezen in
kleine benden van tien of twaalf man hun
vijanden aan en bestookten aanhoudend het
leger van de Russen. Met geraffineerde sluw
heid wisten de roovers hun vijanden op
dwaalwegen te lijden. Wanneer schijnbaar
onschuldige boeren onderweg werden onder
vraagd door de Russische officieren dan
beurde het meermalen dat zij met valsche
gidsen hadden te doen, die daar expres wa
ren geplaatst om de Russen in de val te
lokken.
Al deze verhalen werden gedaan aan de
Hollanders, terwijl zij met hun Chineesche
geleider op het dek van 'de jonk zaten en de
rivier afzeilden.
Er was gedurende hun reis blijkbaar niet
veel vaart. Do eerste dagen kwamen zij
geen enkel schip tegen, maar spoedig zou
dit veranderen.
Op den derden dag kwam een scheepje fh
het zicht dat zich door de bouw deed ken
merken als een koopman.. Men zeilde het
achterop en de Jonk scheen moer vaart te
hebben dan het andere schip. Steeds dich
ter naderde men het
De Chineesche bewaker had nu geen tijd
voor gesprekken. Hij had het plotseling zeer
druk en deed zich kennen als een man
van gezag onder de bemanning. Steeds wa
ren aller oogen op het schip daar voor hen
gericht
Plotseling weerklonk een commando. De
matrozen «nelden naar beneden en kwamen
weldra terug. Allen gewapend met groo
te zwaarden opzij, met revo vers in den gor
d»-l en sommigen met karabijnen over de
schouder.
De Hollanders moesten naar ben°den
doch konden van uit een luik op zij van hei
schip zien, hoe er een boot werd gestreken
en de gewapende manschappen er in plaats
namen. Snel werd op het andere schip aan
geroeid, waarvan de bemanning zenuwach
tig heen en weer liep over het dek.
Nu zagen de Hollanders dat de boet vlak
bij was en hoorde zij een sommatie om de
zeilen oogenblikkelijk te strijken. Tegelijk
werden er eenige revolverschoten op het
schio afgevuurd.
Het andere schip gehoorzaamde oogen
blikkelijk en liet het anker zakken. De Hoen
goezen gingen aan boord en keerden na on
geveer een uur terug, doch nu was de sloep
zwaar beladen met allerlei goederen die ze
van daar hadden medegebracht Met ge
Juich werden zij verwelkomd door de bp-
mnnning van de jonk. De wapenen werden
weder opgeborgen, het vreedzame aanzien
keerde aan boord terug en de Chineesche
begeleider had juist de Hollanders weer bo
ven geroepen toen de vlugge jonk het an
dere trage vaartuig passeerde. Daar ginds
was het doodstil aan boorJ. Het dek scheen
uitgestorven, de man aan het roer durfde
ternauwernood naar de voorbijgaande jook
te zien.
Wat is er gebeurd?" vroeg de stuurman.
De Chinees glimlachte.
„Wij hebben zaken gedaan."
„Handel?" vroeg de dokter.
„Ja met gesloten beurzen" waa het ant
woord, „dat wil zeggen, onze beurs is geslo
ten gebleven maar zij hebben daar ginds de
hunnen moeten openen."
„Maar dat was toch zeeroof?" wierp de
dokter hem \erontwaardigd tegen.
„Handel, zeg ik u, „op de manier van de
Hoengoezen Zeeroovers nemen alles, wij be
talen een deel terug. Provisie kunt u zeg
gen. Is die koopman nu niet gelukkig te
noemen, dat hij verder veilig is en voor
geen enkele aanval meer heeft te vreezen.
Wij vragen hem slechts twintig percent van
de waarde van zijn lading en gedeeltelijk
mocht hij in goederen betalen Vertelt u mij
eens eerlijk heeren. is de handel in de groo
te wereldcentra soms zoo eerlijk?"
De Hollanders wilden een untwoord ge
ven, doch de kapitein van de jonk trad be
leefd naderbij en weps op een ander schip,
dat ver voor hen uitvoer.
„Geef mij uw kijker," gebood de Chinees
Hij tuurde lang, gaf de kijker terug
schudde het hoofd, sprak een paar woorden
met een afwerend gebaar en liet Jen man
gaan.
„Ditmaal niet", was het antwoord. „Die
daar ginds vaart is een Japannees wij, la
ten hem ongemoeid."
„Zijn de Japanners vrij van de schatting
der Hoengoezen?" vroeg de ander. „Daar zit
zeker een stuk politiek achter?"
„Daar hebt gij goed geraden", was het
antwoord. „De Japanners begrijpen de Hoen
goezen en de Hoengoezen begrijpen de
vriendschap van de Japanners. Ik wil u het
verhaal van die vriendschap wel doen. In
1903 liet Japan ons vragen of het op ons re
kenen kon tegen de Russen. Wij ant
woordden natuurlijk bevestigend. Toen zijn
onze troepen gedrild door Japansche officie
ren en de Japanners kregen een leger er
hij van veertigduizend man. Onze troepen
waren het hoste thuis in het land Wij heb
ben ons gewroken op de Russen. Japan
heeft zijn overwinning grootendeels aan ons
te danken en toen de vrede geteekend werd
in 1905 is de vriendschap niet verbroken go
worden. Japan zou een veel grooter macht
in Mandsjoerije moeten onderhouden, als ze
de Hoengoezen niet op hun hand hadden, en
ik denk dat ze ons altijd zullen noodig heb
ben Onze tegenstanders blijven echter de
Russen en de Chineesche keizerlijke regee-
„En daarom, mijne heeren, zoö eindigde
hy, zult u zien, dat wanneer wij de Japan
ner daarginds ook hebben ingehaald wy
elkander ongemoeid laten en zelfs vriende
lijk groeten."
Zoo geschiedde het ook werkplijk. Toen
de heide schepen elkander naderden heesch
de Japanner zijn vlag en de Hoengoezen de
hunne Zij kwamen zooveel mogelijk langs
zij de hpmanning zag over de verschansing
er groette de kameraden van ho. andere
schip.
f Wordt vervolgd)
