De begrooting in den Leidschen Gemeenteraad DONDERDAG 16 FEBRUARI 1933 TIAFFDE BLAD PAG «D ïtaak der communisten Is om overal de I menschen te stuwen in den strijd tegen het I kapitalisme, juist om den strijd. I Spr. bespreekt dan zijn voorstellen, zoonis DP heer de Reede soreekt inderdaad hFt voorstel tot opheffing van de Stedelijke ue neet ue necjc ouiccm Werkinriehting. tot invoering van een tand- MET DEN COMMUNIST NAAR RUSLAND gestelde subsidieverminderingen niet" in alle opzichten met B. en W. meegaan. Spe ciaal zou hij de subsidie van de Wijkvcr- plegingen niet willen verminderen. Ook de voorgestelde subsidie-vermindering aan de leeszaal „Reuveais" acht spr. te ver gaande. Met voorstel van B. en W. inzake de gelijk making der pensioenbijdragen wil spr. amendeeren door andere percentages voor te stellen. Hiermede nadert hij het voorstel- Bergers, doch zijn voorstel is z.i. nog gun stiger. Vervolgens dringt spr. eon op liet oprui men van de stoep van de „Harmonie" aar» over de begrooting DE HEER HUURMAN WIL BEZUINIGEN OP SUBSIDIES ENKELE S. D. STEMMEN heelkundige dienst voor de scholen, de mo tie om de „Tribune" ter lezing te doen leg gen in de leeszaal „Reuvens". Naar Rusland het voorstel-Knuttel inzake vrije baden voor de werkloozen: ook met het streven naar huurverlaging kan spr. tot op zekere hoogte meegaan Hij bepaalt nader zijn stem t.o.v. verschillende andore voorste 'en. Met het geheel doen vervallen van sommige subsi dies kan spr niet meegaan. VEREEN. TOT BEVORDERING VAN DE BELANGEN DER SLECHTHOORENDEN de Breestraat en de verhreeding van Plan- [lm zich in de bestaande inrichtingen niet tape en Utrechtsche brug. thuis en zijn dan vaak gedwonge»» in krot- Vervolgens dringt spr aaji op bespoedi- tori te kruipen. Vervolgens bepleit zij de ging van hot plan om 350 woningen te bou- j instelling van een gemeentelijke commissio DE OPENING DER TENTOONSTELLING Onder groote belangstelling had gister- Ouden van dagen en blinden.middag plaats de door bovengenoemde Ver eeniging georganiseerde tentoonstelling de Kleine Stadszaal, waarover we reeds gister het een en ander mededeelden. De presidente, mevr. Kranenburg,Sie- nu" mens, heette allen hartelijk welkom, spe- zettingen hebben loeren kennen en voora|ach ciaai den burgemeester, Mr. A. van de JfSJdM Sande Bakhuyzen, en dees daarna op do Mevr. do Cl er-de Bruijn verdedigt haar voorstel om van gemeentewege wonin gen te bouwen speciaal voor ouden van dagen. Verschillende ouden van dagen voc- de tweern imnort uit het latere deel eeuw en volgende na Chr. Of nu dit vlnkbii l.oosduinen trelegei) dorp Lugdunum geweest is, durft spr. niet h te beweren. Immers van dat I.ugdunuiif,et feitelijk niets en is ons alleen dtyar veten naam bekend; hoe kan men eigenlijk ietijai vinden, waarvan men niet meei weet. daijj^t de naam alleen? voo Doch het zoeken er naar heeft in zooveriwj, resultaat gehad, dnt wc daarbij in nnz»jjez streken verschillende Romeinsche nedeB0U(j Wij maken thans een uitstapje naar Rus land met veel interrupties cn verzekeringen van den communist, dat het daar een para dijs is. Hij geeft toe, dat het communisme Brandstoffen en steun er nog njet volkomen verwezenlijkt is, hoog- stens is er een soort staatssocialisme, maar De derde dag van de algemeene het. kapitalisme is er tenminste uitgegooid), wingen der Begrootingsdebatten wera F Terugkeerend uit het paradijs wijdt spi.j opend door den heer Van Stralen (s- vervolgens zijn aandacht aan zijn voorstel die zijn Dinsdagmiddag afgebroken rede om gemecnte j09 te magen Van de rijks-j voortzette met een verdediging van zij regeling inzake werkloozenzorg. (Het zou voorstel om de brandstoffen aan werKioo-gCven> erkent &pr. zelf, want dan zen niet meer in natura te verstrekken cioci regeering nog wel andere middt- in plaats daarvan 1.— of een waaraeoon (en^ maar is tenminste een demonstratie) van Lper week te geven. De in, aan zijn voorstel om gratis baden toe te groote plaatsen doen dat ook; de werK gtaan aan werkloozen; zijn voorstel om voor hartelijke sympathie en medewerking, die de Vereeniging van de Leidsche burgerij bij het organiseeien van deze tentoonstelling I heeft ontvangen. Spr. heette ook welkom Prof. van Gil&e, die een lezing zal houden, j het hoofdbestuurslid, de heer Snijders, die ook een lezing zal houden, en vooral incj, DE HEER W. VERRA GEHULDIGD tijd ging van het plan om 350 woningen te bou- instelling van een gemeentelijke commii wen. Hot systeem van uitgifte van grond voor blindenzorg, niet omdat de togemvi in erfpacht heeft spr.'s sympathie. digc vereeniging il» gebrek.* kon worden ge- I Spr. kan de houding van den wethouder steld, maar deze is onmachtig om meer te van soc. zaken niet goedkeuren en geeft doen. hem in overweging zijn starre houding niet Spr. wil de subsidie voor de Volksspeel ipn ,wtaan,ri<, llit mpvr p,jPmant Ptl vol te houden. Hij acht demping van het terreinen handhaven, evenals de subsidie Tine Marcus, de „moeder de,- dooven", die Kranenburg namens de faculteitdengrü Levendnal in wertcverscheffing verkeer; aan de Volkstuintjes. I «nr «nri»p hnr «Hik «nnUna felmitcei-de metn:er. en namens ae iacunen zoo maakt men alle productieve werken tot j> lieer Koole kant zich tegen subsidie- object van werkverschaffing Hij dringt aan verlaging voor de Wijkverpleging, evenals op spoedige uitvoering van productieve Voor de Kindervacantiekoloniön. Dat is zui- werken. nigheid, die de wijsheid bedriegt Bezuiniging op de subsidies j - Hii steIt voor, <le subsidie aan de Zwem zen kunnen dan de keus van hun brand stoffen zelf bepalen. De klachten over de slechte kwaliteiten van de parelcokes hou den dan op. Vervolgens bespreekt hij de steunregeling voor de ongeorganiseerden en vraagt waar om hier de rijksregeling niet wordt toege past Ook de gang van zaken bij den Dienst van Sociale Zaken kan spr.'s goedkeuring niet wegdragen. Sinds het optreden van den huidigen wethouder is he verloop uitermate onbevredigend. De sub-commissie voor de steunverleenmg wordt zoo goed als niet ge hoord, hetgeen tot gevolg heeft, dat spr. weer als anders werkloozenzaken in den raad moet brengen. Spr. breekt daarna een lans voor opheffing van Maatschappelijk Hulpbetoon wegens de medezeggenschap van den Raad. De reorganisatie-commissie zal deze kwestie wel niet onder de oogen zien. Spr. dringt er verder op aan de steun van M. H. voor de georganiscerden te doen plaats vinden via de organisaties. Evenals mevrouw Braggaar keert hij zich tegen stempeldwang voor het heele gezin van ondersteunden .Hij sluit zich aan bij het voorstel Knuttel inzake vrije baden vooi werkloozen. Het voorstel-Bergers inzake afschaffing der weegloonen voor deelen van geslacht vee kan spr. echter niet steunen. Volkshuisvesting De heer Koolstra (s.d.) becritiseert het beleid van B. en W. ten opzicht* van de Volkshuisvesting. Over 't algemeen wordt te weinig spoed betracht en verschuilt het college zich te veel achter de houding dei regeering. Het groote plan voor den bouw van 350 woningen wordt tegengewerkt, het bureau voor Bouw- en Woningtoezicht werkt niet mee. Hoe staat het met de plan nen der Woningbouwvereenigingen? Er ls nog groot gebrek aan goedkoope arbeiders woningen en het is van belang te weten, waar deze zich bevinden, waarom spr. een voorstel heeft ingediend om een overzicht samen te stellen van het aantal woningen, verdeeld in huurklassen. Vervolgens licht spr. zijn voorstel inzake het bouwrijp maken van gemeentegronden in het N.O gedeelte van de stad nader toe. Dit zal meewerken om den aanleg van in dustrieterreinen te bevorderen. Hij verdedigt vervolgens een motie om te geraken tot een huurverlaging van 15 pet. voor gemeentewoningen, hetgeen gelijk staat met het laten vallen van 1 pet van de rente welke de bouwvereenigingen moeten opbrengen. Overigens dringt spr. nogmaals, evenals verleden jaar, aan op het onder brengen van de exploitatie van de gemeeti- tewoningen onder gemeen tebeheer. Hij brengt vervolgens ecnige critiek uit op dc uitvoering van de door B. en W. voorge stelde huurnivelleering .speciaal de bouw- vereeniging „De Eendracht" acht spr. bena deeld. Spr. vraagt op welken grond de huurtoeslag berust; dit wegens de groote verschillen. Spr. stelt voor 100 beschikbaar te stel len voor het lidmaatschap van het Ned. In stituut voor Volkshuisvesting en Steden bouw, welks nu spr. nader uiteen zeL De heer Van der Reyden (c.h.) brengt hulde aan B. en W. Het is geen wonder, dat de begrooting niet ieders bewondering kan wegdragen. De s.d.a.p verzet zich tegen elke loonsverlaging; willen zij dan toene mend ontslag? Loonsverlaging beteekent niet verlaging van levensstandaard. Met de meeste voorstellen van de s.d.ap. kan spr. niet meegaan, daar zij de finan- cieele positie der gemeente aantasten De communist aan het woord De heer Knuttel (comm.) vangt aan met zijn sympathie te betuigen voor de dap pere bemunning vane d „Zeven Provinciën". Het gezag in Nederland heeft nooit een zwaardere slag gekregen dan door deze bloedige „handhaving van het geizag". Komende tot de begrooting, meent spr., dat de behandeling thans wel wat heel erg laat is geworden. Spr. meent te kunnen constateercn, dat zijn voorspellingen om trent d eeconomische crisis geheel zijn uigekomen. Mert probeert thans de lasten van de crisis af te wentelen op sociale in stellingen en op de arbeidersklasse. De ar- Deidersklasse moet zich daartegen verzet ten. De toestand van de Nederlandsche in dustrie is hopeloos de heer Bosman geeft dat toe en de arbeiders moeten zich dus op nog grootere ellende voorbereiden. Dat het buitenland dc hoogte der loonen decre teert is economie van den kotiden grond. Niet de hoogte der loonen belemmert de uitvoer, doch de prohibitieve invoerrechten. Het maken van mer winst is het doel van het streven naar loonsverlagng. Economisch is loonsverlaging de grootste absurditet Elk land streeft er naar de ellende van deze eindcrisis op zijn buurman af te schuiven, maar zoo lost men de crisis nooit op. ingezetenen, die minder dan 1500.— per jaar verdienen, de eerste 20 M3. gas en 10 K.W.U. electriciteit per maand niet in re kening te brengen en tenslotte zijn voorstel om door verschillende manieren de huren der arbeiderswoningen met gemiddeld 20 pet. omlaag te drukken. Spr. wil dit laatste bereiken door huurverlaging der gemeente- woningen, dcor afschrijving van kapitaal gestoken in de vereenigingsbouw, door den strijd van particuliere huurders te steunen en tenslotte door zorg te dragen voor een behoorlijke woningbouw. De stroom van voorstellen zal spr. niet nader bespreken. De meeste zijn van weinig belang. Allerlei subsidies wil men verlagen, behalve de subsidie aan de politie-sport Zit daar geen politiek achter? Het nut van het Leidsch Muziekcorps kan spr. niet zoo hoog aanslaan; toch zal bij niet tegen subsidie stemmen. De actie dei drankbestrijding wordt z.i. ook overschat Wanneer de dronkenschap is verminderd, is dat grootendeels te danken aan de op komst der arbeiders. Omtrent de eisch van medezeggenschap meent spr., dat dit zeer weinig beteekent. j inrichting „de Zijl" te handhaven en steunt I De heer Huurman zal kort zijn. Ieder h°t voorstel-Knuttel inzake vrije baden voor jaar komt de eigenlijke begrooting meer in de werkloozen. het gedrang door de uitgebreidheid van de De heer Kuipers vangt aan nadat algemeene beschouwingen. Spr. protesteert inmiddels zijn voorstel van orde om de ver tegen het vooruitloopcn op de besluiten van gadering te schorsen daar het reeds 11 uur den raad door B. cn W„ door nu reeds een is geworden, is verworpen met de opmer- verminderd subsidie-bedrag aan verschil- king, dat de gemeente-besrooting niet klop- lende vereeniginge-n uit te keeren. pend mag worden gemaakt, door de salaris Hii vestigde de aandacht op de vedkeers- sen van het gemeente-personeel te verlagen, regeling in de 3 Octoberstraat. Eén rij boo- i Deze post mag geen sluitpost zijn, temeer men dient verwijderd te worden. I daar de salarissen toch al niet hoog zijn. Hij «vraagt of het niet mogelijk is, dat Het tusschen-voorstol van den bee Bergers verkeersagenten 's avonds van witte jassen j m0et spr. ook afwijzen. Wil men 'd heb- 1 worden voorzien in plaats van die gekke ben, dan moet men dat elders vinden, b.v. door middel van belasting-verhooging of verder aanspreken der reserves. De vergadering wordt «laarna geschorst tot Donderdagmiddag 2 uur. STADSNIEUWS De heer de Reede (dh.) constateert dat de toestand zorgelijk is en het herstel zeer langzaam gaat De gemeente moet daarmee rekening houden. Leiden komt er tot nu toe nog goed af, doch dat verhindert niet, dat wij voorzichtig moeten zijn. Een groot deel der inwoners geniet een vast inkomen (uni versiteit), onze industrie is nog aan het werk, onze beteekenis als centrum neemt toe, nu de inwoners zich weer tot Leiden moeten beperken, dat alles maakt onze po sitie niet ongunstig. Wij kunnen onszelf redden. Door goed financieel beleid worden de krachten der stad gespaard, onze kapi taalspositie is gunstig. De heer Verwey zag geen bezwaar in nieuwe leeningen voor pro ductieve werken, doch spr. waarschuwt daarvoor, want rente en aflossing moeten uit den gewonen dienst worden betaald. De kapitaalspositie is inderdaad glad ijs en spr. dringt aan op een meer begrijpelijke begroo ting. Bijna geen enkele spreker heeft zich nog aan een bespreking van deze materie gewaagd. De positie van de bedrijven, met name van de Licht/abrieken is buitenge woon gunstig. Die gunstige positie moet in elk opzicht zoo blijven. Het vooruitzicht van den gewonen dienst is sober. De werkloos heid knaagt aan de reserves en het einde is nog niet in 't zicht Er wordt gedacht aan bezuiniging en B. en W. meenen dat te kun nen doen, doch spr. is het met den heer Bosman eens dat zulk een bezuiniging zeer moeilijk is, zonder deskundige bijstand. Spr. sluit zich aan bij de klachten over de traagheid bij de behandeling van diverse zaken. Spr. voelt veel voor het voorstel-Ver- wey inzake het onder gemeente-beheer bren gen van de L. D. M. Omtrent de dekking van het tekort op de begrooting merkt spr. op, dat hij zich met de oplossing wel kan vereenigen, althans in 't algemeen. Hij ziet de gemeente en de ge meente-bedrijven als een geheel, zoodat hij het gebruiken van de reserves niet verwer pelijk vindt, als ze tenminste aan de bedrij ven onttrokken kunnen worden. Een ver derfelijk middel acht spr. evenwel de wijzi ging van de boekwaarde der afschrijvingen bij de Lichtfabrieken. Dat leidt tot kapi taalsvernietiging. Afschrijving vermindert of vermeerdert de winst niet, maar stelt de winst zuiver. Vermindering van afschrij ving beteekent het overhevelen van gelden uit het bestemmingsfonds naar den gewo nen dienst B. en W. zien dat niet in. Z. i. zijn er betere middelen om aan geld te ko men, waardoor de bestaande fondsen niet worden aangetast Spr. heeft b.v. voorgesteld om in 1933 achterwege te laten de toevoe ging ad 2 aan de vernieuwingsfondsen der Lichtfabrieken, bedoeld in art 29 der bedrijfsverordening. Evenals de heer Bos man wijst spr. erop, dat men door opzij- schuiving van afschrijvingen de productie kosten niet verlagen kan. Overigens consta teert spr. dat de winst uit de Lichtfabrieken buitengewoon voorzichtig is geraamd. Ver volgens verklaart spr. zich tegen het voor stel van B. en W. om Leiden in de 2e klas van de gemeentefondsbelasting in te deelen. Z. i. is dat nog niet noodig. Deze vermeer dering van druk komt ten laste van de minst draagkrachtigen. De gemeente moet in dezen tijd zoo lang mogelijk wachten met het uitbreiden van den belastingdruk. Omtrent de salarisverlaging voor de ambte naren betreurt spr. het dat B. en W. niet van te voren tot een billijke gelijkmaking van de pcnsiocnaftrek zijn overgegaan. Spr. wijst thans het voorstel van B. en W. af, omdat hij er niets voor voelt in deze tijden het lagere personeel percentsgewijze een zwaarder aftrek op te leggen dan het hoo- gere. Het voorstel-Bergers arht spr. billijker. Spr. staat niet sympathiek tegenover de mouwtjes. Hij verklaart zich tegenstander van het voorstel-Verweij om de L. Duin- j water-Mij onder gemeentebeiheer te brengen. Onder particulier beheer zal het bedrijf I zeker goedkooper kunnen werken. Wel is hij het eens met de klacht, dat de raad zoo weinig op de hoogte wordt gehouden van «len gang van zaken bij dat bedrijf en dat er zoo lang gewacht wordt uwtt statuten wijziging. De heer Verweij heeft zidh gekeerd tegen «ubsidie-verlagjng, omdat het gaan zou om een „luttel" bedrag, doch het is toch maar f 1700U. Spr. wil zooveel mogelijk streven naar vermindering van subsidies en wil zelfs verder gaan dan B. en W. Zoo wil hij de subsidies aan de L. Polilie-jSportveree- niging afschaffen en de subsidie aan de I leeszaal „Reuvens" verminderen tot f 4000. D e heer Me ij nen kant zich tegen'het stelling aan de sporen in den overweg Haag- I voorstel-Knuttel om een zoo gevaarlijk blad weg (Leiden—Utrecht) het doorgaand ver als de „Tribune" ter lezing te leggen in de keer voor rij- en voertuigen in den nacht leeszaal „Reuvens". waardoor bovendien van 17 op 18 Februari a.s. ter plaatse zal nog het gevaar ontstaan zou, dat de rijks- zijn afgesloten, zullende dit verkeer alsdan VAN HET STADHUIS AFSLUITING VERKEER HAAGWEG Burgemeester en Wethouders van Leiden subsidie verloren ;ou gaan. Aan het voor- stel-Huurman (f 4000 subsidie) zau spr. zijn stem niet geven. De heer Groen eveld verdedigt zijn voorstel om de brandweer ook bij overstroo- ming. stormschade e.d. hulp te doen verlce- nen en herinnert aan de overstrooming Ln j het Kooikwartier. Op onderwijsgobied kan spr. zich bij den heer Vos aansluiten. Hij dringt er op aan, dat de leeftijdsgrens voor het ontslag van vrouwelijk gemeente-personeel, dat in hel huwelijk treedt, te bepalen op 45 jaar, zoo als dat het geval is bij de onderwijzeres- 1 sen. Spr. vraagt nadere inlichtingen om- trent het opschuifsysteem voor taxi's op t Stationsplein en omtrent evcntueele uit- brei ding van het autobus-verkeer in de kan, in vergadering bijeen te komen en stad. Hij wenscht maatregelen tegen ver- j haar medewerking te verleenen bij de saam- blindende verlichting van rijwielen. stelling der candidatenlijst voor de Tweede Spr. verkaart zich tegen de voorgestelde Kamer. In verband met de mogelijkheid subsidie-verlagingen, ook tegen do subsi- (thans zekerheid) van vervroegde Kamer- die-verlagiug aan „Reuvens". Wel wil hijverkiezingen, wijst het bestuur er op dat daar de „Tribune" weer doen terugkeeren. i het plicht is dat de kiesvereenigingen on- De subsidie aan het L. Muziekcorps wil verwijld de werkzaamheden, verbonden aan worden geleid langs Morschstraat, Morsch- weg, Rijnzichtbrug en Haagweg v.v. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden. 16 Februari 1933. DE KIESVEREENIGINGEN EN DE VERVROEGDE VERKIEZING Het bestuur van den Kamerkieskring Leiden heeft in het begin der week een circulaire verzonden, waarin het de kies- vereeniging oproept, zoo spoedig Eenigc hilariteit ontstaat als spr. aan- subsidie-verlaging, doch z. i. is deze veria- kondigt, dat hij nu een appeltje met den ging onontkoombaar, althans hier en daar. heer Van Eek gaat schillen. De s.d.a.p. komt Aan alle subsidieverlagingen zal spr. zijn thans met een serie voorstellen, welke neer-j stem niet kunnen geven, komt op een opteren van de reserves van j De vergadering wordt daarna te half zes het kapitalisme. Spr. wil dat ook, maar doet het bewust, onder aanwending tevens van alle middelen om het kapitalisme ten val te brengen. Do heer Van Eek wl tot een gesloten tot 's avonds 8 AVONDZITTING. Algemeene losse opmerkingen Na heropening der zitting is het woord aan den heer v. Tol, die het voorstel ran W. inzake de gelijkmaking der pen- ander zonder economische ineenstorting, maar dat gaat nu eenmaal niet. De s.d.a.p. wacht af tot het kapitalisme op een goeden diw dood Ml lift maar hel kapltall.mi b" sterft niet voordat het met geweld zal zijn sioenbijdragen ontraadt en het voorstel doodgemaakt. I Bergers aanbeveelt Hij keert zich eveneens Dc taak van de s.d.a.p is thans om de on- tegen het voorstel tot plaatsing van Leiden tevredenheid onder het volk te sussen. Een in de 2e klasse 'van dc gemeentefonds-be- voorbecld daarvan is de duizelingwekkende lasting. voorstellonstroom bij deze begrooting. Dej De heer Eikerbout kan t.o.v. de voor- spr. handhaven, omdat dit het eenige is, wat de gemeente doet ter ondersteuning van de kunst Vervolgens behandelt hij zijn vroeger voor stel om een onderzoek te doen instellen naar gemeentelijke auto-garages in andere steden waarop inmiddels praeadvies is gekomen. De gegevens, die B. en W. thans overleggen, zijn echter reeds meer dan iy2 jaar oud. Hoe B. en W. op grond van die gegevens komen tot een afwijzend praeadvies, begrijpt spr. niet Er is z. L alle reden om een centrale garage alsnog in overweging te nemen. Hij bepleit voorts evenredige vertegenwoordi ging in de raadscommissies, en om daartoe te komen moeten de leden worden aange wezen door de raadsfracties. Maar dan moet men niet doen, zooals onlangs met een be noeming van een lid van de Plaatselijke Schoolcommissie. De heer W i I m e r: Dat is geen raadscom missie, dat verwart u voortdurend.. De heer Groeneveld: Men erkent toch maar, dat wij recht hebben op een eigen vertegenwoordigine; maar dan moeten wij die vertegenwoordigers kunnen aanwijzen. Wanneer wij daarin niet tegemoet gekomen worden, zullen wij overwegen of wij onze vertegenwoordigers uit alle onderwijs-com- missies zullen terugtrekken, met het gevolg dat alle onderwijszaken in den raad tot in de finesses zullen moeten worden behandeld De geest van de begrooting. de Candidaatstelling, ter hand zorg dragen dat de keuze hunner 16 csndi- daten uiterlijk 1 Maart a.s heeft plaats ge had en ter kennis is gebracht van het Cen traal Comité. Intusschen is dit tijdstip, zoo als men gisteren kon lezen, nog v e r- v r o e g d en bepaald op 21 Februari. Laten de secretarissen van kiesvereenigin- gen daarvan goede nota te nemen. Onder verwijzing naar Art 3 van het Re element, regelende de wijze van Candidaat stelling voor de Tweede Kamer, waarin be- naald wordt, dat de besturen der Kamer kieskringen desgewenscht met de tot hun ressort behoorende Kiesvereenigingen kunnen vergaderen, ter bespreking der door het Centraal Comité ingediende Groslijst, meent het Kamerkieskringbestuur dat het voor een zoo omvangrijken Kieskring als dia van Leiden, niet gewensrht is zulk een bespreking met al de kosten en moeiten daaraan verbonden te houden, maaracht zij het wel verkieslijk aan de Kiesvereeni gingen bij de keuze van 16 candidaten uit de Groslijst van 25, een advies te verstrek ken. Dit advies, waaraan de Kiesvereenigingen natuurlijk niet gebonden zijn, luidt als volgt: 1. H. Golijn. 2 J. A. de Wilde. 3 C. v. d. Heuvel, 4 J. Srhouten, 5. L. F Duy- maer van Twist, 6. C Smeenk, 7 H. Vis- scher 8. H Amelink. 9. J. J. C v. Dijk. 10. A. Ziilsfra. 11 C. S. Dobben de Bruyn. 12. P. Willinga (dit is groen 1 de kanshieden- de plaatsen). 13 A. A. L. Rutgers, 14. F. V. Val star, 15. J. S. Ruppert, 16. C. S. v. d. Zaal (dit is groep 2. de vier eerste plaats- ervangers). Voor groep 3. de z.g.n aanvul- het feit dat zij dezer dagen is benoemd tot lid van verdienste der landelijke Vereeni ging. Daarna sprak de burgemeester, Mr. A. van de Sanüe Bakhuyzen, een openings woord. Spr. was dankbaar eens een oogou- bliik uit te kunnen breken uit de serie he- grootingszittingen, waar veel besproken wordt, maar nooit over de gemeentebegiuo- ting. Op twee punten wil Spr. bij de ope ning van deze tentoonstelling wijzen. Do Vereeniging tracht op eigen kracht te drij ven. Dit is, naar Spr. meent, een juist be ginsel. Daardoor worden sluimerende krach ten gewekt en kaïn veel tot stamd worden gebracht. Gij hebt echter, aldus Spr., mede werking noodig van de goed/hoorenden. Gij hebt het medeleven en de medewerking van de maatschappij noodig om de klove te overbruggen, die u scheidt van het ge wone maatschappelijk leven. Spr. bracht hulie aan mej. Marcus, „de moeder der dooven", die de bezielende kracht van het werk tot behartiging van de belangen der dooven is. Ook aan den heer Snijders bracht Spr. hulde voor zijn werk, evenals aan mevr. Kranenburg, die als presidente van de plaatselijke afdeeling reeds zooveel tot stand heeft gebracht. Spr. i-audt de Vereeiuging aan op don ingeslagen weg voort te gaan en spreekt de hoop uit. dat vele Leidenaars van hun belanstelling op de tentoonstelling zullen blijk geven. Hiermede verklaarde Spr. de expositie voor geopend. Mevr. Kranenburg dankte den spreker en gaf nyg een uiteenzetting van het doei der tentoonstelLing, waarna deze werd bezich tigd. Oe tentoonstelling is geopend ((Donderdag en Vrijdag) van 10—12, van 3—5 en van .'—10 uur. Gisteravond heeft Prof. Dr. P. H. G. van Gilse een lezing gehouden en hedenavond spreekt de heer Herm. Snijders, voorzitter van het hoofdbestuur, over: „Wat wil en wat doet de Vereeniging" Universiteit, den heer W. Vcrra, te zijnen101 huize een bezoek gebracht en hem daarbij, onder aanbieding van een reusachtige bloe menmand dank gebracht voor de vele en belangrijke diensten die hij tijdens zijn ar- beid aan de Universiteit aan de juiridischari11 studenten heeft bewezen. A. doi PHOT, BUREAU VOOR SOC. ADVIEZEN h0 De Vereen. „Protestantsch Bureau voorj Sociale Adviezen" verzoekt ons, ter voori koming van een mogelijke verkeerde 3*1 volgtrekking uit het vorig bericht, op te^ nemen dat de heer Th. J. van der Heijden,|8el onder dankbetuiging voor zijn vele aan deia Vereeniging bewezen diensten, op de meestfzd eervolle wijze als le secretaris der Vereem-!de ging is afgetreden, terwijl wij van denido heer Van der Heijden bericht ontvingen dat,en zijn aftreden verband houdt met een re organisatie van het Centraal Middenstands-i huis, waaraan hij als leider blijft ver-| bonden. L J EEN AARDIG RESULTAAT m' Het door de eerste jaars studenten opi den verjaardag der Leidsche Universiteit gecollecteerde bedrag voor 't Crisis-Comité' bedraagt netto f 300. VERVOERSOPBRENGSTEN N.Z.H.T.M. JjJ De vervoersopbrengstcn van de N. Z. H. T. M. gedurende Januari hebben bedragen, wat betreft de lijn SoheveningenLeiden-—! KatwijkNoord-wijk, (inclusief stadslijn Lel den) f 101.168 en wat belreft de lijn Leiden i Heemstede I 78.515. ;h< DE DIEFSTALLEN IN DE LEIDSCHE bi BROODFABRIEK In verband mei de diefstallen ln de Leid- e< sche Broodfabriek is nog aangehouden de 18-jarige W. K. DE TENTOONSTELLING IN DE KLEINE STADSZAAL Wij verwijzen naar een advertentie ln dit a' nummer, waarin aangekondigd wordt ecu ol causerie van mej. Tine Marrus, „de Moeder der dooven", morgenmiddag in de Kleine Stadszaal te haif vier over: „De dooven voor heen en thans". v' BURGERLIJKE STAND De heer Manders constateert, dat het tegenwoordig een weinig benijdenswaardige taak is, welke de overheidslichamen hebben.! Jei?^e Poteen doe door eiken Kqmerkies- Hoewel er veel troeds in de he.irrootinff zit. PP? met volledige vruhoid aaa'" zicht kunnen worden bezet, heeft het Ka- merkioMkringbestuur ook een advies samen- Hoewel er veel goeds in de begrooting zit, heeft spr. toch eenige bezwaren. Zijn groot ste bezwaar gaat tegen den geest, welke uit dc heele begrooting spreekt en welke niet geschikt is o-m de crisis op te heffen. Er wordt te weinig aandacht geschonken aan de moraal, wat o. a. blijkt uit het z.g. „koop mansinzicht" om de cokesprijzen in den winter hooger te stellen dan in den zomer. Niets mag worden nagelaten om de werk gelegenheid uit te breiden. Werkverschaf fing zal tegen normale loonen dienen te ge schieden; loonsverlaging is geen geschikt middel om de crisis te bestrijden. Spreker illustreert dit met een Engelsch voorbeeld, waar men de loonen verhoogen wil. De heer Huurman: En de depreciatie van het pond. De heer Manders: In Engeland is het pond nog het volle pond w rd. Men be hoeft trouwens niet zoo bane te zijn voor inflatie. In Nederland is nog geld genoeg. Spr. kent zich vervolgens tegen salaris- vermindering van het gemeente-persone»*!, juist in dezen tijd, nu door allerlei over heidsmaatregelen het levenspeil omhoog ge dreven wordt. Door de kunstmatige opvoe ring van de geldswaarde in dezen tijd, zal thans elke uitgave later zijn vruchten dub bel en dwars opleveren. Gelukkig zijn B. en \V. van plan om allerlei werken te doen uit voeren boven het urgentie-plan. Men moet zich niet blind staren op het bewaren van gesteld in den vorm van een groslijst van 8 namen. Deze luiden in alphnhetisehe volg- orge als volgt: Dr. C. Beekenkamp, Leiden; Jac. Biemond. Bleiswijk; Mr. P. E Briët, Leiden: T. S Goslinga. Leiden; W. v. d. Have, Hillegersberg; Mr. Y. T.anghout. Voor burg; M. A Verkerk, Gouda en W. War- naar. Sassenheim; zooals men ziet vier uit dc Statenkieskring Leiden en \der uit de Statenki"skiing Gouda. Er moeten dus twee stemmingen plaats vinden. Ten eerste de stemming van 16 candidaten uit de Groslijst van 25 van het Centraal Comité en ten tweede de stemming van 4 candidaten voor de ainvullendc plaat sen uit de Groslijst van 8 van het Kamer kieskringbestuur. Beide stemmingen moeten geschieden met toepassing van het z.g. puntenstelsel. - Hoi Slebellnk Jan Huig i J Brak Elizabeth Maria il v sn P v Sacst Cornells Stefantw i i C J v RUn Hendrik Joi r. v O Vertind Röebergen en E van As OVERLEDEN: A Ketisels, wedr 71 J. GEHUWD: F J A v Beukerlngr en J G A Wa- i lenkamp W Th F Kok en M M M v Bgmond 1 E Muske en M J KUhne A H v Polanen d Berg wedr en B Claaa- iberg en J d Pol ONDERTROUWD: G Wltmans 82 J. en J G I Sloenhek 30 J c Lezing van dr J. H. Holwerda Dinsdagavond heeft dr J. H. Holwerda in het Rijksmuseum van Oudheden, alhier, een lezing met lichtbeelden gehouden over het onderwerp: Op zoek naai' Lugdunum Bata- vorum. Spr. begon met een lichtbeeld te laten f zien van de Peutingerkaart. waarop Ln het C steenvoorden wiï*hefmina Maria d v il c Westen van ons land die plaats Lugdunum v Ham w Batavorum staat aangegeven, die men tot voor dertig jaar algemeen met Leiden meen de te moeten vereenzelvigen; men zocht dan de op die kaart aangegeven nederzet ting Praelorium Agrippinae in Roomburg ten Zuiden van Leiderdorp. Dat Leiden ech ter L. B. zou zijn werd tegengesproken door prof. Blok, die Lugdunum dacht te hebben gevonden in de Brittenburg bij Katwijk. Spr. meende echter reeds vroeger te hebben aangetoond, dat do Brittenburg een over blijfsel uit Frankischen tijd moet zijn. Hij dacht Praetorium Agrippinae in Arents- burg bij Voorburg te moeten zoeken en dan zou Lugdunum ten W. 'daarvan onder de Haagsche duinen moeten liggen. Een opgra ving. die in Voorburg werd gedaan, bracht een Romeinsch Vlootstation aan het licht, maar niet het bewijs, dat dit Praetorium Agrippinae zou zijn. Door do opgravingen van dr Reraou- ohamps en spr. zelf werden er langs den Rijn eenige Romeinsche castella ontgraven en deze opgravingen deden het vermoeden rijzen, dat de plaatsen Alfen, Roomburg, Val ken-burg en Katwijk Binnen waarschijnlijk wel met die van do Peutingerkaart te ver- I' eenzelvigen zouden zijn en dat dan spr's veronderstelling, dat hij Praetorium Agrip- niae in Arentsburg terug-zou hebben ge vonden, onjuist zou wezen. Deze meening I werd nog ondersteund door het vinden van het schilderij van de Brittenburg, in het museum te Cassel, waarvan de goed be waarde opschriften aantoonden dat ver schillende van de afgebeelde voorwerpen bij het graven van het mallegat waren ge vonden en niet in de Brittenburg. De in de laatste jaren door mevr. Eerdbeek gedane Uit den Omtrek ALPHEN AAN DEN RIJN ERNSTIGE VERKEERSSTREMMING Door aanrijding bij Gouwesluis Vanochtend vroeg is een der beide op haalbruggen te Gouwesluis onder Alphen aan den Rijn door een aanrijding door een vrachtauto geheel vernield. Het scheepvaart verkeer AmsterdamRotterdam en het snelverkeer langs den Rijksweg Utrecht Leidenen Haag ondervindt ernstige stag natie. Omstreeks 7 uur naderde een vrachtauto van de fa. Van Doorn uit Amersfoort, waar van de bestuurder, na de eerste ophaalbrug, die daar ligt, gepasseerd te zijn, teveel rechts hield, waardoor hij tegen den rech- terstijl van de tweede brugpoort, die slechts VAN WIE? Bij de politie zijn inlichtingen te beko men omtrent een rijwiel, dat onbeheerd op straat is aangetroffen. PROT. BUR, VOOR SOCIALE ADVIEZEV Het Prot. Bureau voor Sociale Adviezen het geld als begeerenswaardig goed op zich gevestied Oude Rijn 44c. alhier, deelt ons zelf. Spr. beveelt verder nog aan een rege mede, dat de heer Th. .T van der Heyden ling van den rente-standaard, voorzoovfn 1« secretaris van vo<#noemd bureau, we- dat van de gem een lp afhangt gens verandering van werkzaamheden ont Hij verklaart zich eens met den heer «lag als zoodanig heeft genomen en dor Bergers, wanneer Jeze pleit voor verlaging halvn niet meer aan het Prot Bur. v. S. A der slachttarieven. Spr. zal meegaan met verbonden ia. nasporingen te Katwijk Binnen en Buiten,enkele meters verder ligt, opbotste. De giet- waarbij vele belangrijke Romeinsche frag-1 !Jzerfin stijl knapte daardoor af, waardoor menten werden gevonden, doen eveneens!00^ de unkerstijl met den geheelen balans de vraag opkomen: zou dan toch hier bij;.van vele duizenden kilos naar beneden Katwijk Lugdunum Batavorum hebben ge-|kwam. Het gevaarte kwam juist achter de legen? Ook Leiden kwam weer een oogen- ®utout6r.eCiltl zoo?,atJ f'echts licht werd blik op den voorgrond, doordat de Fransche beschadigd, terwijl de inzittenden ongedeerd historicus Camille Jullian aannam, naarlve„-.., analogie van Lyon en andere plaatsen in De Rijkswaterstaat is in den loop van den Frankrijk dat de leidsche Burchtheuvel a? met de opruimingswerkzaamheden be- Lugdunum wezen zou. Een onderzoek ech- 6on.nen- Hiermee kunnen vermoedelijk twee ter" dat spr. in de burchtheuvel Instelde weken Bemoeid zijn. bracht aan het licht, dat doze slechts een wtp? 9e eeuwsche burchtheuvel zijn kon. VAN Op grond van archiefstukken kwam de Bij de politie is aangifte gedaan, dat ia Haagsche gemeente-archivaris de heer Pa- het weiland van de veehoudster Wed. Nie- bon tot de conclusie, dat er een Romeinsche kerk aan de Steektcrwcjj is aangetroffen weg geloopen moet hebben van Arentsburg een Texel-schaap, waarvan de eigenaar on- recht naar den Haag, die een andere oude bekend is. weg, op oude kaarten Rijnweg geheeten, in de buurt van de Witte Brug, snijden zou. **EN MOOIE WERKVERSCHAFFING waar dan misschien Lugdunum te vinden Van gemeentewege werd dezer dagon aan zou zijn. De juistheid van deze theorie mag gevangen met de rivier de Kromme Aar, men in twijfel trekken, maar zij bracht den welke de verbinding vormt tusschen den heer Pabon cy toe naar Romeinsche over- Ouden Rijn en het kanaal naar Amsterdam blijfselen te gaan zoeken langs dien Rijn- om te leggen en voor een groot deel in weg en zoodoende kwam hij op' de terreinen rechte lijn te brengen. Wanneer men daar- ten W. van Ockenburgh, waar in grocte mede zal zijn gereed gekomen, ligt het in massa de Ro.icinsche fragmenten verspreid de bedoeling de terzijde liggende verkeers lagen. Het vinden van. deze vele fragmenten weg de zgn. Verlonc- ie Aarkade, aanzion- was aanleiding tot een uitgebreid onder lijk te verbreeden. Bij dc uitvoering dezer zoek, dat sedert 1930 onder leiding van spr werken zijn talrijke arbeiders te werk ger zelf wordt verricht en reeds belangrijke steld. resultaten opleverde. In den grond op de terreinen van Ocken- GUNNING burgh vindt men duidelijk sporen terug, die bewijzen, dat hier een groot complex gebrs. v. Wijk alhier gelegen heeft van door palissaden omgeven J mi*' mik!i houwcn van cen wuikei erven, waarin onregelmatige vierhoekige v ,,n"v, uor,p°'1 Lmc, huizon zijn gebouwd. Hoewel het onde zoek .m. g heeren Tol en Bons ter plaatse nog niet geëindigd is kan men zich tocli thans reeds een beeld vormen van dezen dorpsaanleg die zeer veel gelij kenis vertoond met dien van eer. Bntaaf- schen Woerd, zooals die destijds in Mourik werd ontgraven en die door een wnlbouw van hout en aarde beschermd werd. -6- Het aardewerk, dat de bewoners van de- «'''enst worden waargenomen door Dr. P. du zen aanleg hebben gebruikt is Romeinsche 4Kuy* BOSKOOP ZONDAGSDIENST DOKTOREN Voor Zondag 19 Februari, zal de Zondag-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 6