Domaniale Anthraciet
Magere Industrie-Kolen
HEERLEN
50.000
Vraagt Uw handelaar
de bekende
Prima kwaliteit in diverse afmetingen
N.V. Domaniale Mijn Maatschappij
KERKRADE
INWONERS
LIMBURG Ie NUMMER 31 JANUARI 1933
jaren ongeveer tot stilstand bikomen, doordat
ongeveer alle zuivelfabrieken, die daarvoor in de
termen vallen, bij d«n Z.N.Z. zijn aangesloten.
Van de instellingen en verrichtingen van den
Z/uid-Ned. Zuive^ond zullen wij slechts de aller
voornaamste ncumcn en wel in de eerste plaats
de Botermijn te Maastricht,
later meer genoemd de Afd. Boterafzet. Deze is in
1895 ingesteld met het doel de boter van de aanr
gesloten fabrieken zoo goed mogelijk te verkoo-
pen. Of zij aan haar doel heeft beantwoord moge
blijken uit de volgende omzetcijfers van enkele
laar Verkochte
1900
1905
1910
1915
1920
1925
1930
19322
244.836
1.290.101
1.920.810
4.482.585
5.335.595
4.022.940
6.085.800
7.211.950
6.909.375
Uitbetaald
aan fabrieken
258.399.91
1.485,551,30
2.391.408.45
6.053.552.—
9.330.131.90
„11.384.290 61
„14.079.361.50
„12.226.558.75
8.969.653.90
De Inspectiedienst van den Z.N.Z. is een
instelling, die zioh belast met de controle der
administratien der aangesloten fabrieken. Deze
controle is verplichtend voor alle aangeslotenen.
De afd. aankoop belast zicht in samenwerking
met hare zuster-instellingen van andere Zuivelr
bonden, met den coöperatieven aankoop van do
diverse benoodigdheden voor de aangesloten
fabrieken.
De Melk- en Bedr ij fscontrö le diensten
aorgen voor de noocfcige contróle's en onderzoekin
gen op scheikundig en bacteriologisch gebied ten
dienste van de aangesloten fabrieken.
Nog zij vermeld, dat de Z.N.Z. in 1904 het Boter-
oontrólestation „Maastricht" en in 1918 de Pen
sioenverzekering het „Jan Truyenfonds" heeft
opgericht. Deze instellingen zijn intusschen in
zelfstandige lichamen omgezet, doch de Z.N.Z. is
daarin nog steeds betrokken.
Verder is thans in samenwerking met de Coöp.
Roermondsche Eiermijn en de Coöp. Venlosche
VeiJingsvereeniging de bouw van een "KÓeïhn!- te
Roermond aangevangen Daarin zal een doorloo-
pendc opslagplaats met keuringslokaal voor de
Kasteel Oud Ehrenstein" Kerkrade
door den Z. N. Z. om te zetten boter gevestigd
worden, terwijl het koelhuis als zoodanig voor
rekening van de drie genoemde lichamen zal
geëxploiteerd worden.
Van de diverse verrichtingen willen wij
noemen:
Cursussen voor personeel van Zuivelfabrieken.
Opleiding van Voormelkers en bevordering van
plaatselijke melkerscursussen.
Technische hulp aan fabrieken.
Keuringen der door de fabrieken gemaakte boter.
Controle op het melkondcrzoek.
Controle op wecgwerktuigen cn op de ontrooming.
Adviezen i. z. wetten en belastingen.
Ontwerpen van Statuten en adviezen i.z. wijziging
Propaganda voor het gebruik van Zuivelproduc
ten, enz.
In bovenstaande werd herhaaldelijk gesproken van
Zuivelfabrieken, onder welke benaming zij alge
meen bekend zijn, doch de daarmede bedoelde
fabrieken zijn voor het overgroot© deel botcr-
fabrieken. Een achttal hebben zich echter gespe
cialiseerd als melkinrichtingen, terwijl een drie
tal tevens kaas en twee tevens melkpoeder maken.
Dan wordt er ook nog gecondenseerde melk ge
maakt door een combinatie van zes aangesloten
fabrieken, die daartoe een speciale vorecniging
met fabriek hebben opgericht
Uit bovenstaande zal, naar wij vertrouwen, de
heleangstellende lezer zich ©enigszins een denk
beeld kunnen vormen over de betcekenis cn den
omvang der coöperatieve zuivelbereiding in Zuid-
Nederland.
N.V.
BOUWGROND MIJ.
„T IJ D I G"
HEERLEN
BOUW- EN
INDUSTRIE
TERREIN
IN DE GEHEELE
MIJNSTREEK
COOP.
ROERMONDSCHE
E I ER M IJ N
ROERMOND
TEL. 167 TEL. 625
Grootste Export van
Nederlandsche
Eieren
Jaar-omzet 250.000.000
(twee honderd vijftig millioen) stuks l
LIMBURG Ie NUMMER 31 JANUARI 1933
„Boescherveld"; N.V. Tabaksindustrie vJi. Gebra.
Philips; N.V. Holland Rubberfabriek „Radium";
N.V. Maastrichtsche Spijker- en Draadnagel-
fabriek v.h. Thomas Regout en Co.; N.V. Chemi
scho Vcrfstoffenfabriek v.h. L. Th. ten Horn;
N.V. Dassen's Stroohoeden Industrie; Vermicelli-
fabriek firma J. Pagnier Fils en Co.; Vermicelll-
fabriek Ch. Fles; Glansgoud E. Regout; N.V. Henri
de Beaumont's Fabriek van IJzeren Meubelen;
N.V. Wolindustrie v.h. Jules Regout en Co.
Uitgestrekte welgelegen industrieterreinen zijn
ïiog boschikbaar voor nieuwe ondernemingen. Het
behoeft geen betoog, dat naast en door deze in
dustrieën een levendige handel en een druk ver
keer zich hebben ontwikkeld. Maastricht trekt
wekelijks vele bezoekers naar zijn markt Een
nijvere Middenstand heeft zich in alle opzichten
aan de eischen van het moderne zakenleven weten
aan te passen.
Tallooze -joeristen bezoeken zomers de stad, die
uit historisch en cultureel oogpunt zooveel biedt
De onlangs in exploitatie genomen „Trega", warm*
waterbrond, eenig in ons land, biedt door de ge
neeskracht en andere uitstekende eigenschappen
van haar water onze stad de mogelijkheid zich
tot een hadplaats te ontwikkelen.
Ook buiten Maastricht zijn er in het district
van onze Kamer industrieën, welke vooral den
laatsten tijd aandacht zijn gaan trekken. Vaals
met zijn Naaldenfabriek, Wol- en Textielfabrie
ken biedt aan vele inwoners van dit nijvere
plaatsje een behoorlijk bestaan. Niet de minste is
Valkenburg, met zijn ongerept natuurschoon,
jaarlijks duizenden ontspanning verschaffend.
1 Gulpen centrum van een levendigen handel, daar-
naast een leerlooierij, welke met de beste kan
concurrecren.
Het behoeft geen betoog, dat wij slechts hier en
daar een greep doen uit het vele, dat het district
1 'onzer Kamer aan Industrie en Nijverheid biedt.
Alle mogelijkheden opsommend en alle vraag
stukken aaniakend zouden wij gaan buiten het
bestek van hetgeen ons gevraagd werd. Groote en
Vele moeilijkheden, waarbij Handel en Nijverheid
van het geheel e district nauw betrokken waren,
waren op te lossen in het verleden. Groote pro
blemen het internationale leven rakende cn vaa
vitale bcteekonis voor Maastricht en daarmee
yoor do naaste omgeving, wachten nog öp ècn op
lossing. Wij denken aan de verhoudiri£ Neder»
land-Belglö. Wij denken aaa onze waterwegen cn
onze verbindingen te land en te water. Wij hopen,
dat dc belangen van onze stad en van ons ge
west niet opnieuw zullen worden achtergesteld bij
<de belangen van anderen, die ook wij als belang
rijk willen erkennen. Moge ons volk spoedig in
de golegenheid zijn zijn volle energie te ontplooien
en moge het door God met rijke vruchten geze
gende land ons weer spoedig doen deelen in de
welvaart zooals onze stad die gekend heeft in
.vroeger tijd.
Een nieuw Nederlandseh Product: DE BEBE
MOTORBESTELWAGEN Automobielfabriek
VAN DEN BEUG TE BLERICK. Telef. 934 265
Afdccling der N.V. Nod. Textiel-Machinefabriek
en Ijzergieterij
BERG BRAUEREI H. GÜMNEL
WERNESGRÜN, i/VOGTLAND
IMPORT. VOOR HOLLAND:
N.V. EXPLOITATIE-MAATSCHAPPIJ
VAN „KLOSTERBRaU" VENLO
TELEF. 50
Heerlen - Hoofdstad
van de Mijnstreek
door
M. H G. M. van Grunsven
Burgemeester van Heerlen
M. H. G. Af. van Grunsven
Een verheugend verschijnsel noem ik het, dat
juist in deze dagen Uw blad in goed verzorgde
bijlagen heenwijst naar Limburg en de Mijnstreek
nu nog versch in het geheugen ligt de voor de
Mijnstreek pijnlijke anti- contingenteeringsmotie
door den gemeenteraad van haar zetelstad op 13
October aangenomen.
In het eerste nummer „Nederlands Nijverheid"
werd door den Commissaris der Koningin in dit
gewest, hier meer bekend als „onze gouverneur",
scherp belicht de beteekenis van de mijnindustrie
voor Limburg en Nederland.
Bij deze oriënteering dringt vanzelf en onweer
staanbaar op den voorgrond Heerlen, de tweede
stad dezer provincie, behoorende tot de 20 grootste
gemeenten van ons vaderland. Ontegenzeggelijk
is Heerlen voor de Mijnstreek, wat de Mijnstreek
is voor Limburg. Administratieve zetel van Mijn-
vereeniging, welke beoogt de behartiging van de
belangen van de gahcele mijnindustrie, alsmede
van de Staats- en Oranje-Nassaumijnen, welke te
zamen acht van de 12 mijnen bezitten, telt Heer
len vier ontginningszetels binnen zijn gebied en
zeven in zijn onmiddelijke omgeving. Alleen reeds
deze ligging wijst Heerlen aan als het natuurlijk©
centrum van het mijngebied. Maar daarnaast is
het ook in feite zijn hoofdstad en cultureele kern.
Bij een bevolkingscijfer van bijna 50.000 huisvest
Heerlen 18 nationaliteiten en draagt dus mede een
cosmopolitisch karakter. Naast den Katholieken
godsdienst, welke als in het geheele Zuiden over-
heerschend is, worden hier andere religies in vrij
heid, zooals de grondwet het wil en in eerbiedi
ging van elkanders overtuiging nnhr Limburgsche
volksaard beleefd. In totaal telt deze gemeente 16
kerkgebouwen, 14 bewaarscholen, 50 scholen van
lager en uitgebreid lager onderwijs, 1 Handels
avondschool, 2 Middelbare Handelsscholen, 2 Hoo-
gere Burgerscholen, 1 Gymnasium, 8 scholen voor
lager cn 2 voor middelbaar nijverheidsonderwijs,
waaronder dc Mijnschool ter opleiding van op
zichters cn mijnmeters eenig is in ons land; ver
volgens een Kweekschool voor onderwijzeressen,
een Hoofdakte-cursus en een Kweekschool voor
vroedvrouwen. Zeer verscheiden zijn ook de instel
lingen van socialen aard. De woningbouw is breed
opgevat; het eengezinstypo ook voor den arbei
der is regel.
Een gemeentelijk museum van oudheiden be
waart als een kostbaar kleinood de geschiedenis
van Heerlen, welke haar oorsprong vindt in de
Romcinsche vesting Coriovallum, het hier geves
tigde geologische museum een schat van bodem
studie van Europecsche vermaardheid. Een
schouwburg, waarop menige belangrijk grootere
gemeente jaloersch zou zijn, biedt artistiek, in
hoofdzaak Nederlandseh tooneclspel, daargelaten
nog de vele andere gelegenheden voor kunst en
ontspanning. Muziek cn zang staan in aanzien en
worden in ruime mate beoefend in een goed ge
outilleerde Muziekschool cn daarbuiten, getuigen
de herhaalde triomfen bij wedstrijden binnen en
buiten de landsgrenzen gevierd.
En naast dit cultureel bezit kan Heerlen bogen
op een mooie natuur met door oudordom eerbied-
CENTRUM DER
MIJNSTREEK
GESCHIKTE
INDUSTRIE
TERREINEN
Lage Tarieven vooral
ook voor Gas
waardige knsteelen. De architect van het onlangs
voltooide ontwerp-uitbreidingsplan vond het ka
rakteristieke van onze stad in haar ligging in het
dal van de Geleenbeek en haar zijtak de Caumer*
beek, welke ton deele parallel loopen en Heer
len min of meer omsluiten. Deze orienteering werd
niet prijsgegeven, integendeel de toekomstige uit
breiding van de stad werd opgebouwd op de ge
dachte van behoud van het natuurlijk schoon. D©
vrijwel gave groene strooken langs genoemd©
beken worden blijvend als zoodanig bestemd; door
incidenteele egaliseering der aan dc beken lig
gende terreinen, door benutting van de waterpar
tijen, het behoud der bestaande boomen, het nieuw
aanbrengen van boom en heesterbcplantingen cn
het maken van eenige wandelwegen worden deze
natuurlijke longen geperfectionncerd. Daarnevens
blijven bosch en heide gespaard en worden ver
schillende terreinen bestemd voor speelplaats cn
sportterrein. Bij het projectceren van nieuw©
woonstraten is geprofiteerd van dc schilderachtig©
torreinhellingen en andere gunstige omstandighe
den, o.a. werd ook rekening gehouden met baar lig
ging to.z. van den zonnestand.
Uitgestrekte terreinen zijn aangewezen voor
vestiging vair industrieën, waartoe deze geineenta
door goede personen- cn goedcrenvervoorverbin-
dingen en door baar ligging ten opzichte van liet
buitenland bijzonder geëigend is; met de mogelijk
heid van het makea van raccordcmenten is daar
bij gerekend.
Het spreekt dan ook wel vanzelf, dat èn om
zijn tegenwoordige bevoorrechte positie èn om
Ipijn breed opgevatte uitbreiding Heerlen is cn
blijven zal van de Zuid-Limlnirgsehe Mijnstreek
do metropolis.
Beschrijving Maastricht
Eenige congressen en tal van andera vergade
ringen in Maastricht gehouden, zijn ooi-zaak dat
de Burgemeester van Limburgs hoofdstad zijn
artikel niet op tijd heeft kunnen samenstellen.
Tot onzo spijt moet dit nu in het, volgen do nun>
mor worden meegenomen.
5
