Gesprongen handen?
Purol
Verdrijf die Kiespijn!
AKKER.CACHETSW
VRIJDAG 27 JANUARI 1S33
DRRnr BLAD PAG Q
ECONOMISCHE PROBLEMEN
HET VASTE POND STERLING
EN DE BETEEKENIS DAARVAN
Wil Amerika Engeland tot de gouden
standaard terughalen
Toon in September 1031 Engeland de
gouden standaard \erliet en het Pond daar
door met een 25 pCL deprecieorde, sprak
een ieder daarvan schande, in allc.i ge
valle zij, die Ponden bezaten en op het ver
lies hadden te gluren. Anderen vonden de
daad op zichzelf afkeurens.vaardig, want
men berokkent nu eenmaal niet willens en
wetens schade aan anderen. Verder was
er een schare economen, die van d°zen
maatregel niet het minste heil verwachtte
Zij voorzagen inflatie en groote misère in
het Britsche Rijk.
Slechts enkelen zagen het logische en het
gezonde van dezen maatregel in. Doze bc
grc|icn dat Engeland zich niet kou laten
ringelooren door de weinige landen waai
het goud z;oh had opgehoopt Had Enge
land de gouden standaard bchou len dan
zou Albion ongetwijfeld in het Frnnsche
zog hebben gevaren en zou de wereld er P
het moment nog slcch er uitzien dan wij nu
hebben te constatecrcn.
Ook de inflatie is uitgebleven, dank zij
de Engelsche mentaliteit en het gezor ne -ui
traden van de monetaire au or te ten Dc
loonen zijn niet verhoogd, integendeel ver
langd; de werkloosheid is toegenomen,
maar niet in die mate als in de goudlan
den, terwijl de handelsbeweging zich be
ter heeft gehouden dan in de S'aten, die het
Engelsche voorbeeld niei volgden.
Talrijke malen heeft men gezinspeeld op
het reit, dat het EngcJsche Pond verder
bergafwaarts zou hollen. Ook dit is u'tgc
bleven. Londen heeft zelfs den 15 December
termijn der oorlogsschuldcn b-taBld terwijl
het rijke Frankrijk daai'van afzap onidai
dit land er een calamite.t uit voorspelde.
De reusacht ge betaling wi rrca $100
millioen werd in goud verricht; Ie 'nterna-
tionale baissiers verkochten in blanco Pon
den omdat algemeen geloofd wercl, dat «leze
aderla ing het begin der lang verwachte
inzinking zou zijn. Niets van di: alles ge
schiedde; de Engelsche financiële autori
teiten waren op hun hoede, lieten de gok
kers, op den achteruitgang der maatschap
pij, hun gang gaan en op het psychologisch
juiste moment greep het stahilisatiefonds
-in, zoodat het Pond zich vrij spoedig en
vrij machtig kon horstel lei» Zelfs op het
moment noteert het Engelsche devies tcgi-n
de f8 50 aan en nies doet vermoeden, dat
binnenkort een nieuwe daling zal intraden.
Men koopt nu eenmaal geen Ponden voor
zijn gc-'oegen. Evenmin stijgl een koers zóó
maar. Om een devies te doen stijgen, moet
de vraag grooter zijn dan het aanbod en
om de vraag te doen domiueeren moet
daarvoor een ias bare aanleiding zijn. Ten
dee ie zullen de aankoopen g «sollieden om
gekochte goederen te betalen, doch het ver
trouwen in de naaste toekomst speelt daar
bij vanzelfsprekend een zeer groote rol. Men
vlucht voor de franc vaiwvcge de meer dan
sombere toes'and van hot budget n de
Fransche staatsfinanciën en Dien vlucht
voor den dollar, omdat hel e,c;inomischa le
ven aan de overzijde van den Oceaan abo
minabel is. Bovendien zorgen verschillende
atslioden, waaronder Senator JJorah voor
ini ationistische tendenzen »-n meer «Jan 100
projecten moe en zijn ingHjumd om ue
waande van dc dollai kunstmatig L» «loon
zakken, opdat liet prijajimuu in overeen
stemming met de kostprijs kan worUmi ge
bracht.
Er hcerscht wantrouwn In oe goud
valuta's en groot vertrouwen in het sys'oem
van de „managed currency" al wel het
s>stecm, waarbij men de omloop van bank
papier en andere fiuu-iaire Lctaa'mi'ïdclcn
in overeenstemming breng: m«:t -ie behoef
te. teneinde een stabiel prijsniveau Ie vor
men. Is er geen beter new ijs om de goud-
maniakken toi nadenken te brengen? Wij
willen nu in het gcudvraagstok geen stel
ling nemen; daarvoor .s het voor een kort
artikel te gecompliceerd. Doch wanneer
men ziet. dat in de goudlanden een stage
deflatie blijft heoischen me: alle narigheid
daaraan verbonden, en wanneer in de niet-
goudlanden die narigheid veel kleinere af
metingen heeft aangenomen, dan is het
toch niet onlogisch zich af te vragen: „Zijn
de inanncn van het grijze verletten nie op
den verkeerden weg, wanneer zij zich
krampachtig aan een basis van hot ruil
middel vastklampen zon dei minutieus ie
bestudeeren: de practische voordeden eener
andere munt"!
Wij hebben gelezen, dat Roosevelt aan
Engeland oorlogsscliuldfucilitciU.il wil toe
staan. Hij gaat daarbij niet alleen uit van
de gedachte dat lunden, welke aan hun
verplichtingen hebben voldaan, coulantor
moeten worden behandeld dan zij, die zich
aan alles onttrokken hebben, maar ook om
dai men voor een dilemma staat, dat niori
wil afwenden en waarvoor mm groote of
fers wil brengen. Amerika toch wil, het
koste wat liet kost, Engeland terughalen
bij de fanden met een gouden standaard.
Een land van de economische kracht als
Engeland me. een taaie energieke en de
wereld-beheerschende bevolking mag vol-
gons Amerika, niet de spil worden van een
nieuwe niuntpolitiek. Want een nieuwe
muntpolitick, die hoe lunger hoe meer na
volgers zou gaan vinden, heteckent econo
mische suprematie, beteekont hegemonie.
Amerika wil dit niet toelaten. Het land van
den nllmigthy dollar voelt, dat 't eiken dag
terrein crlicsL Het ziet zijn invloedssfeer
in het Oosten tanen, waar he de economi
sche macht aan Japan heeft af te staan, ter
wijl de overige wereld zich hoe langer hoe
meer om Engeland gaat scharen, \mcriku
en Engeland zijn mm den ecnen kant ras
genooten, d;e een groote affinitei tot elkan
der bezitten maar aan de andere tijde zijn
het elkanders felle concurrenten. Men zie
in dit verhand maai eens naar Zuid Ameri
ka, waar de beide rivalen elkaudfer fel be
stoken en waar dan eens Amerika succes
sen lxiekt en dan weor Engeland.
Keert Engeland tot lie goud terug, dan
heeft Amerika een kansje Br.ttannio onder
curatecle te kunnen stellen. Doch blijlt L<
Ten op zijn stuk staan, dan is het m
Aincrika's tanend evenwicht voor goed u.t
Vandaar, dat Washington met «Ie duiten
anuuclt! Engeland is echter nuchter;
veegt naivw gezet de voor- en nadoelen en
vanneer men tot de conclusie komt dat
nadoelen zwaarder wegen dein de voordoo
ien, dan zal men zich ongetwijfeld afzijdig
weten te bpuden. Wat win Engeland, wan
neer hel zijn schuld met enkele milliocncn
IKinden ziet verminderd, en wanneer liet
aan de andcio zijde zijn Imndcl opnieuw zal
zien achteruitloopcn en zijn hegemonie ver
spelen? Wanneer het Amer.ka het volle
pond betaalt dan is ho niet buitengesloten,
dat Engeland uit andere hoofde gr» tere
voordooien behaalt. Bovendien kan het, nët
als Frankrijk, weigeren verdere terimji
te voldoen, wanneer niet een faire regeling
wordt gemaakt, waarhij geen egenprestntio
behoeft te woelen gegeven en waar zich
geen voetangels en klemmen bevimlen.
Wij geloovcn, dat Engeland zich niet laat
overhalen. Maar dan is ook de economische
wereldconferentie een doodgeboren kind.
Ook drirtr staat de gouden sta ml aard op het
programma. He is een onverbreckhare ke
ten der huidige lenders: aoud-sehulden ta
riefsverlaging. /len weet niet waaraan liet
eerst te beginnen en elk land wil aanvan
gen met datgene, waarhij het zelf geen na
deel kan ondervinden. Doch Engeland staal
in het gehecle complex afzijdig. Wanneet
Engeland n«ie wil. dan kunnen de goud
landen niets hereiken.
Eerst Engeland zoo redeneert men aan
de overzijde van den Oceaan dan kun
nen wij onze fiolitick vervolgen Doch wan
neer Engeland zich niet laai bepraten dan
moeten de anderen het Engelsche voorbeeld
volgen, al zal men lang blijven aarzelen.
Hoeveel voeten heeft het voor Zuid Afrika
niet in de aarde gehad, alvorens hei lot
van de Zuid-Afrikaansche munt aan dat
van het Engelsche Pond werd verliondcn.
Bovendien is er nog een groot nadeel aan
het volgen van Engeland verhonden. Goud
ontleent zijn waarde hoofdzakelijk aan het
feit, dat het voor muntme aal wordt gebe
zigd. Schaft men het goud af, dan zal het
gele metaal sterk in waarde gaan dalen en
misschien oen analoge loop bobben ais wij
bij het zilver hebben gezien. Men denke
zich de verliezen in op de onmetelijke goud
schatten, die in de kelders van de Foderal
Reserve Bank en de Banque de France zijn
opgeborgen.
VERJAARDAG VOORMALIGE
KEIZER
DUITSCHE BELANGSTELLING
Ter gelegenheid van den 74sten verjaardag
van den ex-keizer, zijn gistermiddag te Doorn
aangekomer of werden gisteravond daar ver
wacht ex-kroonprins Wilhelm, prinsen Eitel
Friedrich, August Wilhelm en Louis Ferdinand,
d« tweede zoon van den ex-kroonprins, hertog
Albrecht van Wurtemberg, de erfprinses zu
Salm en markgraai von Meiosen, de so.»n va
den oud-koning van Saksen.
DE MANDENWERK
TENTOONSTELLING TE UTRECHT
JURYVOORZITTER BENOEMD.
De F. t. M. (fruit in manden) commissie,
ingesteld door de vereonigintg Het Grond
bezit, deelt mede, dat de minister van oeco-
nomisclie zaken heeft willen voldoen aan
haar verzoek om een voorzitter der jury te
benoemen, die belast zal worden mei de be
oordeeling van de fruit- en groente-veilings
manden-inzendingen op de tentoonstelling te
Utrecht, die lieden in het Jaarbeursgebouw
wordt geopend. Als zoodanig is aangewezen
ir. J. Heemstra te Groningen, rijkstuinlmmv-
consulent in de provincie Groningen. Deze
jury, die haar taak belangloos op verzoek
der genoemde vereeniging heeft aanvaard,
is veelzijdig samengesteld en zal. blijkens de
inzending van tal van nieuwe moilellcn van
bedoelde manden (van Hollandsche teen),
heel wat beslommering hebben. Dc minister
voornoemd heeft eon verguld zilveren me
daille ter beschikking van de jury gesteld.
DE STERFTE IN 1931
GEGEVENS OVER DE DOODS
OORZAKEN
DE CIJFERS BEWEGEN ZICH IN
DALENDE RICHTING
Hei Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceert een statistiek van de stcrlte naai
den leftijd en do oorzaken van den dood
over 1931. Daaraan ontlecnen wij het vol
gende:
De sterfte beweegt zich. zij het dan me'
enkele schommelingen, in dalende richting.
Van 26.56 per |0n0 inwoners in de jaren
18)0- 1849 daalde bet sterftecijefr tot 21.27
|n |8S(y_|889 tot 13 40 in 1010—1019. tot
9.85 in 1921192* on tot 9 63 in 1031.
De daling is moer de mannelijke dan de
vrouwelijke bevolking ten goede gekomen
zoodat in de latere jaren de sterfte verhou
dingen der heide geslachten elkaar m«*«r
naderen Voor de mannen bedroeg in 1931
do sterfte 9.65» per lt>0<) der mannelijke, voor
de vrouwen 9.57 per 1000 der vrouwelijke
bevolking.
Voor een deel vind' de afneming der sterf
te zijn oorzaak in de afneming der zuige
lingensterfto. Deze sterfte bedroeg in 1880
-1889 18.28, in 1910 1919 0.53. in 1921-'28
5X2 en in 1931 4.D6 per 100 levend aange-
gexenen.
Hierbij dient nog in aanmerking geno
men. dat sedert 1921 «Ie levend gel>oren kin
deren. die als levenloos waren aangegeven,
onulnt zij overleden voor de geboorte-aan
gifte plants had, bij de zuigelingcnslcrf
ziin gevoegd.
Door deze wijze van handelen komen de
verhoudingscijfers na 1924 plm. 1 pCt. hoo
ger.
Bij beschouwing van de sterfte naar dood-
oorzaken treedt dc sterfte aan kanker het
mee-t op den voorgrond; ze is steeds s'ij-
gende Berekend per 10 000 der gemiddelde
bevolking bedraagt het sterftecijfer vot
IKtl 12.38: per 10 000 mannen stierven 1193
mannen per 10 000 vrouwen 12 S3 vrouwen
Na kanker komt «ie sterfte aan ziekten
van het hart me" hnoge cijfers: ook hier
valt een stijgend verloop waar te nemen
Voor 1931 was hof cijfer 12.49 per 10.000 «Ier
gemiddelde bevolking voor de mannen 11.87
en voor de vrouwen 1311 per 10 000 der ge
middelde bevolking van ietier geslacht De
tuberculose hoewel in de laatste jaren af
nemend. oefent nog steeds een belangrijken
invloed op bet s erfte-cijfcr uit In 1931 was
het cijfer voor alle vormen te samen |hm
10 000 der gemiddelde bevolking 7 27 (6 95
voor de mannen en 757 voor de vrouwen!
waarvan 5.20 voor rekening van «Ie tuber
culose der ademhalingsorganen «-n der hron
chiaal-klieren komt. met rasp. 4 91 voor de
mannen en 5.48 voor de vrouwen. De vrou
wenstorfte aan Lh.c. Is over het algemeen
honger dan de rnannensterfte
Ouderdom eischte als doodsoorzaak
rela ief meer vrouwen dan mannen, hetgeen
samenhangt met de donrlonpende geringere
sterfte van de vrouw in de jongere leeftij
den. Vocv 1931 was de sterfte 4.97 [>er 10 000
mannen en 629 per 10.000 vrouwen, in
totaal 5.63 per 10 000 der bevolking. De
sterfte aan kraamvrouwenkoorts en andero
ziekten van de zwangerschap, de baring en
het kraambed geeft over 1931 een cijfer van
1.41 per 10.000 der vrouwelijke bevolking
aan en een cijfer van 31.6 per 10 000 beval
lingen. Gewelddadige dood enschte in 1931
4 38 mannen per 10 000 der mannelijke en
1.57 vrouwen per 10 000 der vrouwelijke be
volking: in totaal 8 06 per 10 000 der gemid
delde bevolking. Verdrinking en verkeer*
ongevallen erschten hiervan de meeste
slachtoffers. Onder de verkeersongevallen
wordt door trams. automolVelen enz. het
grootste aantal slachtoffers veroorzaakt
De cijfers der levenloo«-aangcge\ enen wel
ke sedert 1924 door die der doodgeborenen
ziin vervangen «varen berekend op »000g«-
borenen voor 1880-'89 49.31 voor 1910—'1!i
37.64, voor 1924- 28 25 48 en voor 1931 24.96
mum temperatuur van -20 gr C. wordt veel
sneeuw en ijs jacht gemeld l>it blijkt zoo
lievig te zijn geweest dat in 32 uur «,'ccn
magnetische registratie kon plaats «inden,
liet was Mijklwuu onmogelijk uit buis naar
de magnrtis-.be |u«v iljnens tp komen. 0>k
konden door deze w-»ers«>mst*in«ligheden
geen steenkolen worden aangevoerd, zoodat
de kolenvoorruail in huis zoo -teek vermin-
derde. dat in «te benedenvenlipping een torn
perntuur heerschte van 9 gr. G Daarom
zijn alten toen maar naar Itovcn gel «tikken
in de z.g.n. weerkamer waar de meteoro
loog van Lohuizen zijn Instrumenten heeft
en hebben daar bij die ééne kachel met het
restje kolen de temperatuur langzaam op
gevoerd van lichte vorst tot -f 13 gr. G
De verhind'ing van dit huis met het andere
(het z.g. kasteel) was gedurende een halven
dag onmogelijk.
De fjord, die dichtgevroren was, werd
door den orkaan herschapen in een zee
met woeste golven.
Gelukkig bleven de paviljoens, de t herin»
metcr-liut en de radioniasten staan. Wel
werden de paviljoen» en de liclitleiding
aangetast door bel stuivend" zeewater. Alle
antennes in de nederzetting en een gedeel
te van de leiding voor het electrisch licht
werden d(.or den orkaan vernield, zoodat
hel radiostation vier «lagen buiten werking
is geweest, zoodat telegrammen die via
Radio Holland daarheen weiden gezonden
niet ontvangen werden.
Ook de richtingsvaan. die bovqp op het
dak staat werd weggerukt, maar is weer
teruggevonden De ee.rlijkc vinders werden
beloond met vijf flessclien liessensno.
Bij het verzenden van h«*1 hrieftelegram
waren de leiding voor het electrisch licht
en de ontvangantenne ree«L weer gore|>a-
reerd en waren de exjiediti-deden bezig met
de zendantenne van hun radio weer in
orde te brengen. De vertuulraden worden
opnieuw bijgespannon. De wind registratie
U voorloopig buiten werking Die hooft blijk
haar van het goede te veel gehad. Doordat
zij hun ontvangantenne weer spoedig in
orde hadden hebben zij een proefu'tzending
van de. Pliohi goed kunnen ontvangen.
De bioloog Dr. Tinbergen gaal met zijn
vrouw binnenkort met Eskimo's naar
Kumiut, cn gaan vandaar grootere roeiiton
maken met Eskimo'*, «lie voor dit werk zeer
betrouwbaar en kundig zijn. Gelukkig mei
den zij. dal berichten uit Kumiut naar
Angmagssaiik mogelijk zullen zijn maar op
ongeregelde tijden.
STROMPELDE MET EEN STOK ROND
Slachtoffer van rhenmatiek
Na weer flink en lenig
Indien er iemand is, die aan rhenmatiek
lijdt, zooals deze vrouw deed, zou hij er
goed aan doen haar ervaringen eens te lez«-n
„De laatste 20 jaar hen ik een slachtoffer
van rhenmatiek geweest," schrijft zij. „Zos
jaar goleden kreeg ik rhcumatische koorts,
Radio Nieuws.
Ik
Wetenschap.
INTERNATIONAAL POOUAAR
1932-1933
Berichten alt het Hollandsche Pool-
station in Angmayssalik (Oost-
Groenland).
Dr. T. van Lohuizen meldt ons:
Aan eon heden ontvangen hrieftelegram
uit Angmugssalik is het volgende onilc-nd:
Nadat een eciugc «lagen geleden ontvangen
telegram reo«ls kort gemeld had -lat door
zeer zware storm Anginagssalik telegra
fisch geïsoleerd is gew«est. bracht liet nu
ontvangen hrieftelegram nadere bijzonder
heden: Wat uit de vveorkour tjes van 14 en
15 Januari wel reeds wis ie vermonden, is
gebleken, werkelijkheid tc zijn geweest.
Zeer zware stormen niet orkaanknicht (ge
middelde windkracht II volgens de schaal
van Beaufort) bobben in «!e iiixJerze'ting
gewoed gedurende vele uren. Bij een nuni-
Naem die zenuwpnkkehng weg
en na 'n kwartier., weg is ook de /""TV
pijn I Dat wonder voltrekken 1 of 2 e
J^AKKERTJÉS"
Kunst en Letteren.
HET KERSJE TE ASSELT
Uit Roermond wordt gemeld:
In overleg met een technisch ambtenaar
van den Waterstaatsdienst en den heer
Omnes, architect bij liet Rijksbureau vo«»r
de Monumentenzorg, is overeenstemming
bereikt met het bestuur van het mummiën-
tale kerkje te Asselt omtrent herstelling van
het kerkje en de verandering van de di
recte omgeving teneinde te voork-.mon dat
het monument blijvende schade zal onder
vinden bij hooge waterstanden van -'e Maas.
Van den toren zal de buitenoppervlakte
worden schoon gemaakt en opnieuw ge
voegd: verweerde oude steenen en nieuwe
buksteciicn zullen worden uitgehakt «*n
door oude steenen worden vervangen. De
witte pl»isterhun«!en, die om den toren loo-
pen, worden weggenomen. De dichtgemet
selde galmgaten worden opengebroken en
voorzien van galrrfbordcn De fundamenten
der voormalige koorruimte zullen meter
Vvx»r meter blootgelegd en met stevig met
selwerk worden versterkt. De oude graven,
die tegen dezen muur iiggdn, moeten worden
verwijderd.
Teneinde het water gelegenheid tc geven
snel af te -vloeien, zonder uitspoeling tc
veroorzaken, zal de weg voor de kerk wor
den verruimd. De mooie knotlinden blijven
behouden. Volgens de plannen zal zelfs bij
de hoogste waterstanden van «Ie Maas geen
schade aan kerk ommuring en plateaux
kunnen aangebracht worden.
De totaio kosten zijn geraamd op f 10.800.
SAM SWAAP
Sam Swaap zal 31 Januari in Parijs als
solist optreden bij het Orotiealre Lausnay
in l'Ecoie normale de musique
Hij speelt het l>-dur concert vat Mozart
en na de pauze met piano vier solo's van
Nederlandsche com|K>nistcn: v. d. Sigten-
horst Meijer, Voormolen, Willem de Boer en
Koeberg.
mper voortbewegen zonder stokken of iets
anders om me tt helpen. Toen besloot -k
Kruschen Salts eens te probccren. Nu noem
ik vier jaar Kruschen Salts en ik kan me
stce«ls gemakkelijk bewegen. Inderdaad, «k
wil Kruschen niet meer missen en ik raad
hel iedereen aan, die ik ontmoet U kunt
var dezen brief c.esgevvenscht gebruik ma
ken, want ik vind. dat anderen hicnloor
hetzelfde mooie resultaat zouden kunnen
bereiken als ik heb gehad." Mevr. S.
Rheuniatische toestand is het gevolg van
eon overdaad van urinezuur in het lichaam.
F.enige ingrediënten nu van Kruschen Salts
zorgen, dat dit urinezuur zacht maar v«ii-
h«
«•luw
JlllTll
Andere zouten in Kruschen v erhinderen, dat
het voedsel in de ingewanden kan gaan
eisten en voorkomen daarbij niet alleen
verdere ophooping van hot gevaarlijke
tiiriczunr, maar ook van afvalstoffen, die de
gezondheid ondermijnen.
Daarom zal „de dugelijksche dosis" Kru-
zatkrdag 28 jaxl aiu
Hulzen (296.1 M.) KRO 800—9 00 Mor-„*c«-
12.H0 'ïodudienrtlg 'halfuurtje 12 15^-1.46
4.005.15 Gram..foun 5.305.50 Orkee>l
6.106 20 Orkest 6.40--7.10 Orkest —8 00
—8.30 Concert 8.<5—9.15 L>e Kro-Uu>s
9.15—9 30 Vaz Dlas 9.30—10.45 Ver,ui*
Concert 10 4512.00 Orkest
2.15 Gramofoon 3.00 Kinderkoor ..L»e Kre
keltje." - 3-10 Mandoline-JdiiKemble - 3 30
Kinderkoor 3.30 Mandoline-Enfemb'e
3.40 Kinderkoor ..He Kr« keltjes" 3 SC tle-
oefening Huismuziek 4.50 De I-Mleri-floitore
Orkest 10.00 Douls Davids 10.
10 <5 L"Uls isavids 11.00 Vm
11.10 Orkest
'Kttisrhc
Knisrhnn Sa.ts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle a|M.tbeker- en drogisten a 0.90 en
i.4i0 |«er flacon Stralende gezondheid v«mr
èón cent per lag. (Adv
Gemengd Nieuws.
FELLE BRANDEN
Te Amsterdam had 's avonds de beheer-
der van een lunchroom „an het Rokin «Ie
zaak gesloten en nauwelijks een kwartier
later stond dc brandweer voor de d«>ur. De
vlammen sloegen uit hel dak en uit de ver
schillende ve«diepingen, die te huur zijn en
«lus ledig, gulpte de rook. Mel «tric stralen,
waarvan een over den opgeschoven me«-ho-
nischen ladder werd geleid, werd het vuur
gedoofd. Na de blussching bleek, dat de
brand moet zijn ontstaan gelijkstraats in 'n
kast onder de trap. die naar Imven leijch.
Daar staat een gasmeter en dit hokje wordt
♦evens gebruikt voor papier en andere rom
mel. Vermoedelijk heeft men met lucifers in
«l'c kast gezocht en is er een vonk in het
papier gevallen. De vlammen zogen langs
■Ie trappen naar hoven. He« gehcele trap
perhuis henevens de zolder zijn uitgebrand.
Ook de vertrekken in de buurt van het trap
penhuls op alle drie de verdiepingen heb-
'ion brandschade.
Te Haarlem heeft een felle uitslaande
brand gewoed in perceel Kleine Houtstraat
Voorbijgangers waarschuwden de brand
weer en toon deze verscheen stond het ge
hecle bovenhuis in lichterlaaie. De brand
weer tastte met 8 stralen op de waterleiding
het vuur aau. Na een half uur stortte het
dak in en daar men vreesde dat ook de
hnoge trapgevel naar beneden zou komen
werden de huizen aan de overzijde van de
vrij smalle straat op last van de brandweer
ontruimd. Het blusschingswerk werd door
de vorst eenlgszins bemoeilijkt doordat het
plaveisel en de brandladders spoedig met
een ijskorst bedekt waren. Na een uur was
men den brand meester. Het bovenhuis
brandde geheel uit De benedenverdieping,
waarin een slagerij gevestigd is. kreeg wa
terschade. De brarnl is'ontstaan op een on
bewoonde bovenverdieping, waar des mid
dags schilders en een timmerman werk
zaamheden hadden verricht Men vermoedt
dat een hunner gerookt heeft en een vonk
in zaagsel of houtkrullen heeft laten vallen.
Verzekering dekt de schade.
Te 's-Hertogenhosch ontstond door von
ken uit de kachel op het kantoor brand in
een lompenpnkhuls aan de Vaalt weg. De
bovenverdieping en het kantoor zijn ge
deeltelijk uitgebrand Voor het overige be-
nerkt de schade zich tot een aantal ver
hrnnde halen lompen. De waterschade is.
groot. De politie wist het vuur met een
slang op de waterleiding te blusschen.
Te Hilversum Is 's avonds brand uitge
broken in de kuiperij van Blom aan den
Ruiterweg Het woonhuis en de kuiperij
brandden geheel uit De brandweer moest
zirh beperken tot het nathouden der belen
dende perceelen. Ook een bijgebouw, waar
pn smederijtie Is gevestigd, is een prooi
der vlammen geworden.
Te Zegvvaart brak door kortsluiting brand
uit in een der gebouwen van de melk
fabriek „Zelandia" Door den hevigen win«l
stond de bovenverdieping van het gebouw
spoedig in lichte laaie. De brandweer, die
spoedig ter plaatse was. gelukte het don
hrand tot deze verdieping te beperken, wel
ke geheel uitbrandde. Het bedrijf ondervond
geen stagnatie.
Te Enimer-Compascuum (Dr.) is het
woon- en winkelhuis alsmede café van F
Kamps afgebrand. De oorzaak is onbekend.
Verzekering dekt de schade.
.ncert 9 05 Doclnn.nU*
ert 10 20 Cibrauf«x>nplnt«
5i'9.3 M. 12.20 Cvnvert 5
toon 8.20 Grnmofoon 9.50 Rriunot
10.20 Concert
)n ven try (Nat.) 1554.4 M. 10 35 Mort
dln-g 12.20 OiKolspel 120 Het C
dore Grund-orkest 2 20 Dobruy Ücm
zijn Bund -- 3 05 h. Shiidwell en ziin
I alundborg 1153.8 51.) 11.20—1.20 Con-
rert 7.21 Historische rerroonlllkheJen 'n
de Muziek 8 35 tbintziiu-jlederen 8 50
«ïude Dansen 9.55 Vervolg i
1 20 Vervolg Cocert
1634.9 M.) 5 50
5.15 Schuhertiiederen
iberg (472.4 M.) 1120 Populnlr eoo-
12.29 Concert 1 55 Griunofoou
i (Nat.) 261.3 M. 5.35 Concert 7.05
i (Heg.) 355.9 M. 6.50 Concei
1'trtchtu (14118 M) 5.20 Populair
7.20 Concert 9.25 Choplnrecital
redlo-ontvans-inrichtingen 274.932.
Het anntnl aangeslotenen «uui radtodistnouüe
centmlea bedroeg 285.159. hetgeen In totaal
neerkomt op 69 Iulaternara per 1000 inwoner».
Door de Nederlandsche Centrale Id zake
Falsification te Amsterdam werden Zaterdag
jJ. en in den loop van den daarop volgen
den Maandag vier personen gearresteerd, in
verhand met den verkoop van valsche rij
wiel belastingmerkcn.
Naar wij vernemen is deze arrestatie het
resultaat van een langdurig onderzoek,
waarbij aan het licht gekomen is, dat er
door kooplieilen op het Waterlooplcin en
op de Zondagsmarkt in den z.g. „Joden
hoek" te Amsterdam groote hoeveelheden
valsche rijwielbelastingmerken tegen aan
merkelijk lager prijzen aan den man wor
den gebracht. Thans kon de hand gelegd
worden op een partij van 200 valsche rij
wielbelastingmerken. Dat deze handel een
vrij grooten omvang kon aannemen, ligt in
de omstandigheid, dat er van het belasting
jaar 1932/1933 eenige soorten namaak he-
rtaan van een dusdanige perfectie «lat men
deze bijkhns niet van echte rijwielbelasting
merken vermag te onderscheiden.
De aangehouden personen zijn reeds gis
teren ter beschikking van de justitie ge
steld. Meerdere arrestaties worden verwacht
Het publiek wordt gewaarschuwd, zich in
voorkomende gevallen, alleen ten posikan
tore van nieuwe rijwiellielastiivmoriren te
voorzien, daar bij aankoop elders veel kans
bestaat, gedupeerd te worden.
OOK EENS EEN ANDERE TOON.
Het is een verblijdend bericht, dat in de
zen moeilijken tijd. waarin vele iudustriecle
ondernemingen het bedrijf hebben moeten
stop zetten, een fabriek te Beverwijk zich
niet alleen door de moeilijkheden weet heen
te slaan, maar tol uitbreiding kan overgaan
De Veroen. Chemische Fabrieken „C.eta-
Bever". die met 40 tot 50 mcnschen werkt,
is bezig haar bedrijf uit te breiden, om zich
in het in aanliouw zijnde nieuwe fubrieks-
gedeelte toe te leggen op de fabricatie van
een nieuw product dat zij binnenkort in
den handel zal brengen.
DE GOD VAN HET GOUD
EEN VERHAAL UIT WEST-AFRIKA
Door A E SOOTHON
Naar hel Engelscb bewerkt door
L J P. B V.
HOOFDSTUK VIII
Janson's la-la
(21
Koko sliep dien nacht in de logeerkamer
op het pafcis. Den volgenden morgen vroeg
vertrok hij cn na er zich van overtuigd te
hebben dat niemand hem volgde, kroop hij
doL-r het oerwoud naar de geheime plaats.
Janson wachtte al vol ongeduld op hom. Hij
cuchtte van verlichting toen Koko hem van
zijn succes vertelde en haastte «ich «Ie laat
ste hand te leggen aan de voorbereidingen
voor de kuil die gegraven was om Kvvapgu
e'n goud te ontfutselen. De middag was bij
na om vóór hij klaar was, daarna zond
hij Koko terug naar de stad om de koning
den weg naar hier te wijzen.
De duisternis viel als een gordijn over het
woud cn even later verscheen ccn driekwart
m.mn tussrhen «Ie fonkelende sterren- Haar
6tcrk, zilverachtig licht gleed makkelijk
tusschen de hoornen ('oor en verlichtte veel.
Ze scheen op Janson een opvallende fi
guur Achter hem- tusschen twee takken van
de grootste brom was een ruwe plank en
daarboven op de kleine pop welke hij ge
bruikte voor z'n geheimzinnige handelingen,
't Was zóódanig met helle kleuren opge
scliildcrd dat het afzichtwekkend was Een
geniale verbinding der draden stelde hem in
staat van een groote afstand Je beweging
van mond en oogen te bcheerschen- De dra
den waren donkerbruin geverfd cn zelfs een
opmerkzame toeschouwer zou het moei
lijk vallen de draden of de bewegingen van
Jansons dunne vingers te ontdekken.
In afwuchtihg van Kvvangu's komst liep
Juiison een paar passen been en weer, en
esrde «Ie laatste hand er aan. Het effect u
inderdaad buitengewoon. Het beeldje scheen
te leven; de oogen rolden onheilspellend, en
de mond fluisterde onverstaanbare klanken.
Zoo uitgedost, zou gc.cn vorst in Africa aun
dezen fctisch weerstand kunnen bieden-
Een weinig ter zijde van de boom was een
kleine verliooging aangebracht, met zwart
overtrokken. Het stond in het fel'lie licht,
want het was zoo geplaatst, dat de volle
inaan er loodrecht op scheen. Janson hield
nu op met zijn bewegingen en keek verge
noegd naar het getimmerte, dat op een
zwarte kist geleek Dat w&s apparaat
vior de verdwijningsacte, zooals hij het
noemde in een gesprek met de handelaren-
Menigmaal had hij dit kunststukje al uit
gehaald, en nooit h»»«t h««t cemist om de
no"dige angst te verwekken.
Z rgvutdig hcc'.tte. hij de uiteinden der
draden aan een kint van de plank, waar
hij er 'onder moeite bij kon, en toen fluister
de hij:
Ziezoo, dat ia voor elkaar: en dat kan j
niet missen. Verdraaid, ik wou, dat Kwangu twee takken van de boom, waar hij nauwe-
nu verscheen. Ik ben op van de zenuwenlijks gezien kon worden Bijna op net/etrde
vannacht maar dat went wel. Alleen I moment kwam een lange rij mannen naar
een liorreltje zou me goed doen Stietton heeft j voren en keck vol verwondering naar den
mooi praten om niet te drinken terwijlgrimmig uitdienden priester en de monster
ik met dit karweitje bezig ben, maar dat achtige god op de plank- Op een beweging
kan hij niet begrijpen. Ik zal doolziek wor
den, als ik geen wippertje krijg. Eon kleintje
maar Ik zal vrede houden niet den schoft
Bah, die kromme vingera van hein laten me
rweetcn, als ik aan hem denk. Hij zou uie
vermoorden, als ik nu niet slaagde.
Al brommend verdween hij achter den
boom en tastte zenuwa« litig in het gut onder
de uitgespreide woitels, waaruit hij een lan-
Janson gingen /.e In een halve cirkel
zitten, reeds zoo doodelijk tevre.es*i, dat zo
alles wat hij zeide, wilde geloovcn, Ivoshona
zcc.wel als Kwangu.
'•'ijdens zijn mislukt liven had Jinson dik-
wi'Is een fctisch demonstratie bijgewoond en
er soms zelf aan meegeholpen. Hij kende al
oc trucjes van den priester en nog «eel meer
die zij nooij go/icn hadden. In zeker opzicht
ge flesch tevoorschijn haalde. E«mi glas had was hij een *rti>t en nu hij speelde ten ge
hij niet, water evenmin; hij zette do flesch j hoeve van de groote inzet om naar hartc-
zoo maar aan zijn smachtende lippen. In lust te kunnen drinken, werd hij op z'n
ernst meende hij dat hij maar één slok zou i best Met de verschijning van den koning
nemen, maar de smaak en de geur van den j was al de zenuwachtigheid, welke hem ge-
sterken drank bleken sterker to zijn, dan durende het wachten bevangen had, ver-
■■■- ;r- z
dwenen en hij was geprepareerd om zijn T«
beste werk te leveren-
Met hot instinct van een echt artist had
hij besloten zijn demonstratie te beginnen
op een andere manier, als de andere I
priesters: te spelen op de vrees des konings
cn van hei begin af door te gaan met het
eene kunststuk na het andere, zeo vlug. dat I
de mannen overdonderd wer 'en. In plaats I
dus van te beginnen met het hang'ame dan
sen en tijd te nemen om de hartstocht van
de toeschouwers op te wekken, liep hij
naar Kwangu, en scheen een ei van 's kn- i
nings neus te rukken en wierp dit in zijn j
1H - ienle
onder zijn kin, en Mn vierde boven op zijn I
kruin vandaan.
Omdat hij van plan was te beangstigen.met de hebzucht van iemand die gek is
en niet te amuseeren. stapte Janson op den op geld Daarop scheen het geld »e redenen,
boom toe, zonder een woord De yrupix-n die Janson's arm werkte a!s een automaat Hij
hij gewoonlijk uitte als hij dit kunststukje ging zoo snel op cn neer dat niemand van
vertoonde, zouden de overgcprikkelde m»n- «Ie mannen zag hoe hij onder rijn apenlmid
nen in een hysterisch lachen hebben doen in een huidel graaide- Bij elke beweging
uitbarsten en dan was al 't effect verdvve-kwam er weer een stroom van zilvergeld in
nen. Het diepe stilzwijgen en de grimmige 't koude licht Overal in 't gras logen de
aanblik die hij bood, vervulden de opper- muntstukjes en elk van de menschcn daar
hoofden met ontzetting Kwangu wreef nnt-1 voor hom geloofden dat de vreemde priester
zet over zijn ho< f«l en hij verwonderde er i uit de ijle lucht geld kon mnken.
zich in stilte over dat deze vreemde toove- Op een commando van Janson kwam Ko
naar van wien Twala den heelen dag on«»p-ko te voorschijn, die een groote zak torst®,
houdelijk had zitten praten er nog niet in i Janson hield die open vlak in de huurt van
geslaagd was om hem te vcran«leren in een de zwarte kist en de jonge man ging daarin
kuikentje- Hij had al veel verhalen gehoord zitten Janson deed «1e zak over Koko's hoofd
van menscli'xi die veranderd waren in een en bond het vast met een eindje «uivv en
dier; de folklore van zijn volik was vol mot i wendde zich toen tot de opperhoofden «»n
zulke verhalen en 't kostte hem geen moei- riep met luider stem: „Kwangu!" De rijzige
te te gclooven dat hem ook wel eens zooiets 1 gestalte van de k «ning kwam mei een schok
zijn verslapte wil, qp daarom dronk hij
langen tijd door voor en aleer hij in staat
was de flesch weg te zetten-
Nou is het genoeg" mompelde nij.
Straks, als de vertooning Is afgeioopen en
Kwangu verdwenen is dan zullen we ermee
doorgaan een enkel dropje maar, opdat
ik rustig kan slapen nu de inspannemle ar
beid Nauwelijks was hij terug op de open
plek of Koko kwnni hard aangcloopen, die
opgewonden fluisterde:
Daar komt Kwangu, meester. In gezel
schap van priesters en opperhoofden"
Dat is mooi, Koko" zei Janson dank
baar. Je weet wat je te doen hebt Denk schoot Een ander ei kwam
erom dat je niej al te ver achter de plank i Kwangu's oor te voorschijn;
Bij al zijn vrees voor toovernarii vervtte I had verloren
ver zijn ledematen
Kvvangu's trots zich toch togen «leze ge
dachte. Als de priester daartoe in staat was
dan was Kwangu bereid hem op staande
voet z'n halve vermogen aan te bieden m;
hij hem maar spaarde voor deze vernede
ring.
Voordat de eerste indruk van zijn goochel
toer nog vervaagd was strekte Janson zijn
hand uit. waar oogenschijnlijk niet* in was
He» heldere maanlicht goot zijn stralen er
over heen- De opperhoofden keken ernaar
mot wijdopengesperde oogen; ze waren op
het ergste voorbereid. Met een snelle bewe
ging van de pols gooide Janson een munt
stuk op den grond voor den koning, een
ander viel voor Keshona die het opraapte
Overtuig je dat de knoop stovln vast
zit", zei Janson kortaf. Kwangu strompelde
naar voren, maar zijn bevende vingors kon
den dp knoop niet aantrekken Hij was te
veel beangst om het te onderzoeken en «ei-
de manr heel gauw dat het stevig zal Op
Jan«on> lx»vel hielp hii «Ie r-k en Koko in
zwarte kist zetten en haastte zich toen terug
nanr zjjn plaats toen Janson een los zwart
gordijn over de opening legde.
(Wordt vervolgd.)
