DINSDAG 17 JANUARI 1933
TWFFDF BLAD PAG
BINNENLAND, begrooting van Suriname
OFFICIEELE BERICHTEN
officii er In de orde
DEFENSIE
Eervol ontslag verleend uit den militairen
d!en=i: aan den res.-Ie-iult. E. L. Swart,
liet 6e reg. veldart.
R. V. B.
i den dag, waarop hlJ rijn be-
in. benoemd tot contro-
iij die Instelling.
-he Zakei
ig 19 Januari 1933 niet plaats hebben.
Donderdag a.s. geen audiëntie bij den minister
un Economische Zaken
DE KAMERVERKIEZINGEN
De Vrijzinnigg Democraat publi-
:eert den uitslag van het referendum voor
de samenstelling der candidateniijsten voor
je Kamerverkiezingen.
Er zijn in het geheel zes lijsten. Op alle
ijsten zijn de acht eerste candidaten dezelf-
len en komen ze ook in dezelfde rangorde
loor. Van deze aoht zijn zes aftredende leden
n deze rangorde: 1. Marehant, 2. Oud, 3.
ibels, 4. mevr. Bakker-Nort, 5. Ketelaar, 6.
[oekes (het zevende aftredende Idi, mevr.
Van Itallie-van Embden. stelde zich niet
neer beschikbaar), No. 7 op alle lijsten i6
le heer Jan Schilthuis, ao. 8. de heer D.
Looiman.
WILLEM DEZWIJGER-HERDENKING
SOMITE TE LEEUWARDEN OPGERICHT
Te Leeuwarden is een comité bestaan do
Dit jongeren van alle positief Christelijke
richtingen in Leeuwarden en Huizum op-
iricht met het doel om in April a.s. den
Oen geboortedag van Prins Willem van
Oranje gezamenlijk te herdenken. In het
»mité zijn de Hervormden, Gereformeerden,
.utherschen, Christ. Gereformeerden. Vrij
ïvangelischen en Baptisten vertegenwoor-
ligd»
Herdenking te Goes.
Jlet Oranje-comité te Goes besloot ter her
denking van den vierhonderdsten geboorte
dag van Prins Willem I op 25 April a.s. in
de Groote Kerk te Goes een samenkomst te
beleggen, waarin een bekwaam spreker de
groote beteekenis van den vader des vader
lands voor land en volk uiteen zal zetten.
De samenkomst zal worden opgeluisterd
worden door zang en orgelspel.
GEEN OPBOUW-COMMISSIE
BUDGETAIR EVENWICHT
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer in zake het wetsontwerp tot
vaststelling van de Surinaamsche begroo
ting voor 1933 ontleenen wij het volgende:
de werklngrssfei
initiatief, meent de mlnlst
tigheld te moetei
ke ondersteuning tot oprichting
geering Waar edze kaï
worden geaoht Is de Hegeerlng thans, even
als ln het verleden ln beginsel bereid, vooi
pionierondernemingen op verschillend gebied
medewerking te overwegen, hetzö dooi
verleenen van steun dan wel door divide
wordt betracht.
diend terugwijzen.
De minister handhaaft zt)n Inzicht .dat onde
de huidige omstandigheden Instelling van ee
missie, met de opdracht een algemeen pla
De versobering
De opvatting, dat het budgetair evenwlch
bereikt zou ztJn door maatregelen, welke zeei
ten nadeele van groote groepon der bevolking
komen, acht de minister mlsplaatt
hooging van de Invoerrechten heeft
stijging tenge- - - -
stijging tengevolge gehad, maar alleen de zeer
aanzienlijke prUsdallngen een weinig vertraagd,
bovendien wordt bUna 50 pet. der Invoerrech
ten verkregen van de genotmiddelen alcoho-
en tabak. De salarisverlaging Is volkomen ge
motiveerd ln verband met de daling van di
kosten van levensonderhoud. De bezuiniging
op het onderwijs was geboden, omdat onderwijs
als grootate post op de Surinaamsche begroo
ting niet bulten de bezuiniging gehouden mocht
worden en de kosten daarvan onevenredig hoog
waren In verhouding tot de draagkracht en het
economisch peil van het overgroot deel der be
volking.
In antwoord op het verzoek van vele leden,
om een uiteenzetting van het standpunt der
Regeering ten aanzien van het door de com
missie Weiter gegeven advies, de RUksbtjdrage
tot dekking van het begrootlngstekort te ver
minderen doch een grooter bedrag beschikbaar
te stellen voor maatregelen van welvaartspoll-
tlek zt) opgemerkt, dat de strekking van dit ad
vies geheel ligt ln de lijn van het door opeen
volgende bewindslieden voor Suriname gevolgd
beleid Reeds het plan Idenburg wees 25 Jaar
geleden ln dezelfde richting.
minister ls van meening dat het advies
de Commissie Weiter. strekkend tot ver
laging van de uitgaven voor militaire bezet
ting. slechts dan zou mogen worden gevolgd.
Indien zulke mogelijk zou ztJn zonder het ap
paraat voor de handhaving van orde en rust
meer te verzwakken dSn met het oog op zön
taak toelaatbaar Is. De suggestie in dat rapport
om de politie en de militaire macht ln Suri
name jamen te smelten tot een militaire poli
tie, heeft de Minister dan ook niet overgeno
men. daar hiervan Inderdaad een dergelijke ver
zwakking te duchten zou zön.
Oprichting cultuur- en export-mi).
Ook de minister hoopt, dat de oprichting van
een maatschappij voor cultuur en export van
nsnss <len klelnlandbouw ten goede
Ret ligt ln de bedoeling van de promotors
dezer maatschappij ln de behoeften der fa
briek ten deele te voorzien uit eigen aanplaut
en ten deele door opkoop zoedat ook de kleln
landbouw hiermede gebaat zal z(Jn.
Zooveel als dit mogelijk Ib wordt de afzet van
Surinaamsche producten In Nederland voorloo-
van Oouvernementswege bevorderd. De
ïheplng btJ wijze van proef ln 1932 door
het Landbouwproefstation van daarvoor' opge
kochte sinaasappelen waarbij het risico door
die Instelling gedragen werd, ls daarvan mede
"en bewtjs.
De Minister stelt er prtJs op mede te deelen.
dat de tegenkanting tegen den aanleg van de
drinkwaterleiding te Paramaribo, waarvan het
Voorlooptg Verslag sprei
:t, belangrök vermin-
April 1933
met de waterlevering ln de stad.
Ten aanzien van den door Brltsch-lndlëi
Mohammedanen In Suriname uitgesproken
wensch. aan hun voorgangers een bezoldlgii
ten laste van 's lands middelen toe te kennt
moet de minister een afwijzend standpunt In
nemen. Vooreerst omdat te dien opzichte
sprake Is van ambtelijke voorgangers In de
van de Christelijke Kerken: daarnaast, c
de thans op de hegrootlng voorkomende t
dlglngen een historische motiveering hebben,
terwijl geen uitbreiding gegeven wordt aan de
groep van gemeenten, welke te dezen zekere
historische rechten kunnen doen gelden.
WERKTIJDENBESLUIT VOOR
APOTHEKEN
EEN BEQUEST AAN DEN MINISTER.
De Apothekers-Adsistentenbond heeft zich.
als verweer tegenover de poging der Apo
thekers om met hulp van het onder hen
werkzame personeel net Werktijdenbesluit
dat per 1 Februari a.s. staat Ingevoerd te
worden, voor de apotheken te doen intrekken
met een request tot den betrokken Minister
gewend.
De Bond wijst ln dit request op het feit
dat de actie der Apothekers in hoofdzaak
bestaat uit het verzamelen van handteeke
ingen, verkregen onder bedreiging der ver
slechteringen. die bij het in werking treden
van het besluit voor de apotheken, voor de
Assistenten reeds zijn vastgelegd.
■Op grond hiervan wordt den Minister ver
zocht geen gevolg aan de actie der Apothe
kers te willen geven.
WEELDEVERTERINGSBELASTING
EN WATERTOERISME
ADRES TAN DEN A.N.W.B.
De A.N.W.B., Toeristenbond voor Neder
land, die ook de belangen van het water
toerisme behartigt, heeft naar aanleiding van
het wetsontwerp tot heffing van een weelde-
verteringsbelasting een adres aan den minister
van financiën gericht, waarin hij schrijft, dat
de beoefening van het watertoerisme met
kleine vaartuigen tegenwoordig voor zeer
velen een bron van gezondheid en levens
vreugde vormt en tevens een middel is om
bij het jonge geslacht liefde voor de natuur
en goede karaktereigenschappen als zelfstan
digheid, tegenwoordigheid van geest e.d. aan
te kweeken. De Bond verzoekt daarom, kano's,
gieken, wherries en opvouwbare booten, zoo
mede andere bootjes buiten de weeldeverte-
ringsbelasting te laten.
DE TWENTE-KANALEN
AANBESTEDING VAN WERKEN.
De Hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat
in het district Twente-kanalen te Zutphen
heeft aanbesteed het opruimen van twee
dammen, het op diepte brengen van een ge
deelte van het IJsselpand van de Twente
kanalen, het maken van twee gedeelten van
de trambaan Zutphen-Deventer, het maken
kanaaldijken en het uitvoeren van bijko
mende werken. Raming f 79.000.
Er waren dertien inschrijvers. De hoogste
was de firma A. Kraayeveld Pzn. te Zwjjn-
drecht f 104.903. Laagste was N.V. Aanne-
mings- en Betonmaatschappij v.h. De Herder
Geertsma te Nijmegen en Zwolle met f81.528.
DE BURGEMEESTER VAN
WEMELDINGE
HEDEN GEÏNSTALLEERD.
Heden had te Wemeldinge de installatie
plaats van den heer P. "J. Ke ijzer, uit
Alphen a. d. Rijn tot burgemeester.
Nadat de heer Keizer aan de grens der
gemeente officieel was ontvaniren, werd hij,
aangekomen ln het dorp, verwelkomd loor
burgerwacht en zangvereeniging, welke laatste
hem een lied toezong.
Aangekomen voor het Raadhuis zongen de
daar opgestelde schoolkinderen hem een
lied toe.
Hierna werd ln de Raadzaal de offlcieele
Raadsvergadering gehouden, waarin de loco
burgemeester, weth. A. Dominicus den
heer Keijzer installeerde als burgemeester van
Wemeldinge. De burgemeester zegde dank
voor de vriendelijke ontvangst en voor de
gesproken woorden en beloofde zooveel in zijn
vermogen is, de belangen der gemeente te zul
len dienen. Nadat noe enkele andere personen
het woord hadden gevoerd, werd de vergade
ring gesloten.
De burgemeester maakte hierna een rondrit
door de gemeente en bezocht o.&. de scholen.
Nadat vervolgens nog receptie was eehouden.
bij welke gelegenheid velen den burgemeester
kwamen complimenteeren, was de plechtigheid
volbracht.
NATUURSCHOON EN
ELECTRICITEIT
SECRETARIS VOORLICHTINGS
COMMISSIE.
:y beschikking van den minister van Wa
terstaat is J. D. Kramer, commies bij iet
departement van waterstaat, benoemd tot
secretaris van de bij beschikking van 1 De
cember 1932 ingestelde commissie, aan welke
is opgedragen om in een aan den minister van
waterstaat uit te brengen rapport of rapporten
van voorlichting te dienen, in hoeverre bq den
aanleg van electrische geleidingen met de
belangen van het natuurschoon rekening kan
worden gehouden.
De eerste vergadering in dit jaar van bo
vengenoemde verepniging werd gisteravond
in het Parkhotel gehouden, onder presl
dium van den heer J Dooyewaard Azn.
In een pittige Nieuwjaarstoespraak ver-
eenigde de voorzitter de onderscheidene
wenschen die onze Chr middenstanders
hebben en vooral 'in dezen tijd om inwilli
ging roepen.
Het voornaamste agendapunt was de pro
paganda, die van twee zijden bezien werd
door twee agevaardigden van het hoofdbe
stuur van de Vereen, voor den Chr han-
deldrijvenden en in-dustrieelen midden
stand in Nederland. Vooreerst door den
heer M. de Keijzer, van Dordrecht, die wees
op eenige nieuwe materieele voordeelen
door middel van de Chr. Middenstands
organisatie te verkrijgen, waardoor de toe
treding tot onze Chr. standsorganisatie
•ord' bevorderd.
De heer J. den Duijn. van Utrecht han
delde hierna over de practisehe zijde van
het principieele propagandawerk.
Een en ander gaf aanleiding tot een gea
nimeerde discussie.
Uit Oost-Indie
DE KRAKATAU WERKT WEER
SERANG. 17 Januari. (Aneta). Na eenige
weken geen werking te hebben vertoond, werk
te de Krakatau gisteravond wederom.
Erupties werden waargenomen, welke een
hoogte bereikten van 1200 Meter.
DUBBELE MOORD
BANDOENG, 16 Jan. (Aneta). Het Departe
ment van Oorlog ontving een telegram van den
plaatselijk militair commandaht te Piroe op
Ambon, waarin wordt medegedeeld dat tijdens
een transport van Riring de Javaansche fuse
lier Ngadimin den Javaanschen korperaal Sas-
trodimedjo en den Inlandschen veroordeelde
Remado doodde. Hierna pleegde de dader zelf
moord.
SEMARANG. 16 Jan. (Aneta). De beschul
digde van den moord op een taxi-chauffeur op
den weg tusschen Ngawi en Sragen in den
nacht van 12 op 13 October 1930, C. L. Plaat, en
die deswege door den Raad van Justitie te Se-
marang op 10 Januari jj. tot levenslange ge
vangenisstraf werd veroordeeld, heeft tegen
dit vonnis appel aangeteekend.
DE SCHILDERIJEN
VAN H. M. DE KONINGIN
De N.V drukkerij De Unie te Batavia heeft
aan H. M de Koningin aangeboden om belan
geloos de voor den verkoop bestemde reproduc
ties van de schilderijen van H. M- de Koningin
welke in Ned.-Indië zullen worden tentoonge
steld, te vervaardigen, terwijl de maatschappij
Vorkink te Bandoeng eveneens belangeloos
heeft aangeboden het drukwerk voor de catalo
gus te verrichten, het een en ander teneinde
het goede doel van deze tentoonstelling te hel
pen steunen.
Van deze aanbieding is door H. M. de Konin
gin zeer gaarne gebruik gemaakt.
TUMULT TE BATAVIA
BATAVIA, 16 Jan. (Aneta). In een Chinee-
sche bioscoop op Djempol heeft Zaterdagavond
een woedende menigte het tooneel bestormd,
terwijl zq het meubilair vernielde en haar geid
terugvroeg, toen bleek, dat de uitvoerig aange
kondigde Chineesche film Soldier of the 19tb
Route Army door de filmcensuur belangrijk
wae gecoupeerd.
Nadat de politie zonder succes de menigte
had gemaand rustig uiteen te gaan, volgde een
optreden met gummistokken.
KOLONISATIE-VRAAGSTUK
BUITENZORG, 16 Jan. (Aneta). De regee
ring heeft de aandacht der hoofdbesturen van
het Indo-Europeesch Verbond, de Indisch Ka
tholieke Partij, het Verbond van Vereenigingen
van Overheidsdienaren, de Stichting Immigratie
en Kolonisatie Nieuw-Guinea en de Vereeni-
ging Indo-Kolonisatie Nieuw-Guinea, gevestigd
op de %'erlaten terreinen der kolenmijnen op
Poeloe Laoet, welke bij een kolonisatieproef een
dragelijke kans tot slagen zouden bieden. Voor
het geval tot een kolonisatieproef wordt over
gegaan, zal de regeering de verlaten hui sen en
de in aanmerking komende gebouwen der Poe
loe Laoet-raijnen ter beschikking stellen.
ROFFEIRIJMEN.
Wij wijken mei
de scherpste con-
de beste ordem
Gezin. Gezag**
zaalverhuurders
Elke nationale actie
Die zich tegen Rood verzet,
Wordt met elk onwettig middel
Aangevallen, schaak gezet.
Ook, natuurlijk!de beweging
Van het Nationaal Verbond
,',G.G.G.", dat durft te wijzen
Op de groote roode mond,
Op de holle humbug van het
Rood pamflet, de roode krant,
Vindt het heele roode leger
Heftig tegen zich gekant.
Dat Verbond, gevormd door mannen
Die, bij alles wat hen scheidt
Eén in trouw zijn aan Oranje
Aan het Land, de Overheid,
Groeit, omdat zijn kreet om eenheid
ln de volksziel weerklank vindt,
Nu de sociaal-destructor
Het gezond verstand ontbindt.
Woedend zijn de roode heeren,
Dat de Jood, de Protestant,
Met den Roomsche hand aan hand
Tot behoud van 't Vaderlandgaat
En ze grijpen ieder middel
Hoe onwettig, gretig aan,
Om in deze schoone actie
Hoostelijk een wig te slaan,
En ze komen langs een sluipweg
ln de kerk en in de zaal
Om ons te intimideeren
Door hun hinderlijk kabaal.
Zoover zijn we dus gekomen:
Het rapalje van de straat
Decreteert hoever de vrijheid
Van den Nederlander geuit!
Niet opzij gaan! Als wij wijken
Wordt straks naar het roode „recht*
Aan drie-kwart van de bevolking
Het vergaderrecht ontzegd!
Zelfs al zou een overmacht ons
Van de beenen willen slaan
Zullen wij, Oranjeklanten,
Nog geen stap terzijde gaan
(Nadruk verboden.)
LEO LENS.
HET CENTRAAL WERKLOOZEN-COMITÉ
BATAVIA, 16 Jan. (Aneta) De Handelsver-
eeniging te Batavia verzond heden een circu
laire aan haar leden, waarin wordt voorgesteld
maandelijks een klein percentage van de salaris
sen der employés af te houden ten gunste van
het Cèntraal Werkloozen-Comité, terwijl de le
den maandelijks eenzei'de bedrag als dat vaa
het ingehoudene daaraan toevoegen.
De ruïne van ie vrachtauto der Gebr. Groot te Ameide, die door een sneltrein uit den Bosch te Houten bij Schalkwijk
werd gegrepen. Twee inzittenden werden op slag gedood; ook de derde, die zwaar gewond werd, is reeds
overleden. Dit was het derde ongeval in een jaar tijd op dezen onbewaakten overweg.
Het Spaansche s.s. „Urkiola Mendi", op weg
van Bilbao naar A'damstrandde bij Zandvoort.
De heer P. J
Keyzer werd
heden geïnstal
leerd tot burge
meester van
Wemeldinge.
Hu, te a joto van den geweld men brand, waardoor de Arena-Schouwburg te Rotterdam werd verwoest.
Ben der wagens, die bij de treinbotsing nabij Boe
karest werden vernield.
Door de Gemeente Lichtbedrijven te Castricum werd 7,, 1^#.*«,,,.1
in gebruik genomen een nieuw geplaatste gashouder v C0™lUat"J>«"au voor zuigelxn-
var 1500 MS inhoud. Deze gashouder is gebouwd Mn het Wlt GeU Knuf Bf?pe.nd- Behandeling van da
door de N.V. Jonker en Stans te H.-l.-Ambacht. e e
