HJDAG 13 JANUARI 1933
DERDE BLAD PAG. 9
Kerknieuws.
NED. HERV. KEBSt
GEREF. KERKEN
„dankt: Voor Aardenburg, cand. G. Chr.
"lantagie, hulppred. te Dieren.
GEREF. GEMEENTEN
i p e n: Te Dordrecht, M. Heikoop
trecht.
^VNDl DATEN TOT DEN H. DIENST
heer Joh. M. Mulder, Theol. cand.
'de Vrije Universiteit te Amsterdam, wo-
te Goes. Stationsweg 33, is door de
Goes der Geref. Kerken praeparatoir
amineerd en beroepbaar gesteld.
HULPPREDIKERS
heer G. Chr. Plantagie, Theol.
thans hulpprediker by de Geref. Kerk
Dieren, wiens arbeid als zoodanig 15 Jan.
eindigen zou, is door den Kerkeraad voor
paalden tyd herbenoemd. De heer Planta-
ïeeft deze benoeming aangenomen.
TSCHEID. BEVESTIGING, INTREDE
m schrijft ons:
and. G. J. Post, van Den Haag, werd
agmorgen bevestigd als predikant fler
Herv. Gemeente te Kerkwerve (>Z.) Goor
D. J. Lazonder, van Werkendam, die Jes.
en 7 tot tekst had, en deed des namid-
intrede by de gecombineerde Ned. Herv.
eente te Serooskerke (Schouwen) met
predikatie over Matth. 2 2 laatste gedeel
ten de handoplegging by de bevestiging
mede deel Ds. A. E. van Griethuysen
an Noordgouwe, consulent, en Ds. P. P.
ber, van Burgh.
Ds. A. ANDREE
de „(Zeeuw" verneemt, is de toestand
Ds. A. Andree, tot voor kort predikant bij
Jeref. Kerk te Krabbendijke, den laatsten
wel eenigszins verbeterd.
Dr. J. H. GUNNING JJHzn.
r. J. H. Gunning J.Hzn,, te Bilthoven,
:e „Sursum Corda", (de bekende redacteur
„Pniël"), hoopt op 23 Januari a.s. zijn
en verjaardag te vieren.
Dr. J. G. UBBINK
i meldt ons, dat de Kerkvoogdij der Ned.
Gemeente te Zevenhoven haar leeg-
nde pastorie aan Dr. J. G. Ubbink heeft
reboden tegen 1 April a.s. De Kerkeraad
Geref. Kerk heeft dan, als hij met het be-
lingswerk een aanvang maakt, een pastoue
den eventueel te beroepen predikant ter
hikking.
SNEKALE SYNODE-GEREF. KERKEN
e Generale Synode der Geref. Kerken, die
lit jaar staat gehouden te worden, en wel
liddelburg, zal, aldus schrijft Prof. Grcs-
e in „Ngord-Holl. Kerkblad", als niet alle
teekenen bedriegen, een kalme en een kor-
ijn. Er kunnen natuurlijk onverwacht zaken
de orde worden gesteld. Maar zooals het
staat ligt er slechts weinig op afdoening
rachten.
rel zal op de Synode ter sprake komen de
,g, hoe de Geref. Kerken haar houding
ten bepalen tegenover allerlei verschynse-
van den tijd, bijv. de punten van samen
hing in de Zending en in de Evangelisatie,
E de bepaalde Gezangen wil aanvaarden
nu aangeboden zyn. Misschien komt heel
verhouding van de Geref. Kerken tot an-
aan de orde.
VLUCHTENDE LUTHERANEN EN
MENNONIETEN
e vluchtelingen-ellende in het Verre Oosten
og lang niet ten einde. In 1931 werd een
■ot deel der Luthersche vluchtelingen naar
aguay gebracht. In Maart 1932 volgden 500
morneten, eveneens naar Amerika. Einde
1 1932 gingen 411 Lutherschen naar Bra-
Doch y.teeds nieuwe scharen melden zich
In de Ohineesche provincie Heilungkiang
inden zich 1000 Mennonieten, die het daar
harden kunnen. Nieuwe Luthersche groe-
melden zich eveneens. Ook uit Turkestan
ien hulptroepen. Reeds 200 vluchtelingen
hten in Charbin op vervoer.
0TESTANTEN IN HET VERRE OOSTEN
folgens de nieuwste statistische opgaven (in
Evang. Deutschland) zijn er thans in Ja-
1174 buitenlandsche Protestantsche zende
den en 5096 Japansche Protestantsche hulp-
chten werkzaam. Het totaal Protestanten
Japan is op de 65 millioen inwoners thans
.000.
n China werken 6343 zendelingen. Onder de
millioen Chineezen telt men 400.000 Prote-
ntnche Christenen.
n Britsch-Indiè telt men 5049 Protestantsche
delingen met meer dan 50.000 Indische hulp-
chten. Van de 300 millioen Indiërs zijn er
ïillioen Protestantsche Christenen
KERKGEBOUWEN
'e Beekbergen zal Donderdag 26 Jan.
plaats hebben de aanbesteding voor het
ïwen van een kerk voor de Geref. Kerk al-
ir. Architect is de heer T. Sikma, te Amers-
rt.
PROTESTANTSCHE KERKMUZIEK
Jen meldt ons uit Weimar, dat in aan-
iting van de aldaar reeds bestaande Staats-
hoogeschool voor Muziek een instituut gesticht
is voor Protestantsche kerkmuziek. Een deel
der docenten aan de Staatshoogeschool zal
tevens lessen aan dit nieuwe instituut geven.
ZITPLAATSEN IN DE KERK
Te D i r k e 1 a n d in de Ned. Hervormde
Gemeente zullen de openkomende zitplaatsen
in het kerkgebouw niet meer verkocht, doch
verloot worden.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP
Te O m m e n werd een „Bijbeldag" gehouden,
met als voorzitter den heer H. J. Bulten, bur
gemeester van Blokzijl, vertegenwoordiger der
Provinciale Commissie van het Ned. Bijbelge
nootschap en als sprekers Ds. G. A. Bruins,
Ned. Herv., en Ds. W. de Graaf, Geref. predi
kant, welke leidde tot de oprichting van een
afdeeling Ommen van het Ned. Bijbelgenoot
schap (ook Lemele en Lemelerveld omvatten
de), tot welke reeds dadelijk 130 leden toe-
Schoolnieuws.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
De leergang Techniek, Student en
Maatschappij aan de Technische Hooge-
school te Delft, wordt om 10 uur v.m. Dinsdag
17 Januari a.s. geopend door den heer J-
Hudig, president der Centrale Commissie voor
Studiebelangen. Daarna spreken Dr. Ir. A.
Korevaar, Prof. Dr. Ing. P. Riebensahm en
Prof. Dr. Hendrik de Man te 8 uur.
Woensdag 18 dezer spreken Dr. Ing. P.
Riebensahm, Prof. de Man en Prof. Rieben
sahm en Prof. Dr. H. de Man.
Donderdag 19 dezer Dr. Ir. A. Korevaar:
beantwoording schriftelijke vragen door Prof.
de Man en Dr. Korevaar; Prof. Dr. Hendrik
de Man.
Omtrent den inhoud van bovengenoemde
lezingen worde het volgende medegedeeld:
Dr. Ir. A. Korevaar behandelt het historisch
overzicht van de filosofie der techniek; denk
beelden van Zschimmer; de filosofie van Friod-
rich Dessauer, de techniek als het realiseeren
van ideeën, als voortzetting van de schepping
op aarde.
De bovenpersoonlijke macht der techniek.
Hardensett's characterologische constructie van
den .Technischen IMensch" en zijn beteekenis;
denkbeelden van Hans Lilje; personalistische
filosofie der techniek.
Prof. Dr. Ing. P. Riebensahm: 4000 voor
Christus 180U—1900—1933. Handwerk
Rotatie Volautomatisme; de technische
student en de verscheidenheid van richtingen,
de overstelpende hoeveelheid stof; de opleiding
van den ingenieur; studie programma; wyze
van studeeren: examineeren; repetitorenwe
zen; de ingenieur als bedrijfsleider; de inge
nieur en zyn betrekking tot de gemechaniseer
de wereld.
Prof. Dr Hendrik de Man: Misleidende denk
beelden in literatuur en journalistiek; waardee
ring van het begrip arbeidsvreugde, slechts
naar hoedanigheid, niet naar hoeveelheid;
mechaniseering van den arbeid niet inhae-
rent aan mechaniseering der productie; prik
kels en belemmeringen van den arbeid; auto
matische arbeid; „Entwertung" van den ar
beid, door scheiding van organiseerenden en
uitvoerenden arbeid;
Indviïtrialiseeren, rationaliseering, „Maschi-
nen-diener", dequalificatie-requalificatie, intel
lectualisme van den arbeid.
ALMANAK-VRIJE UNIVERSITEIT
De jongstverschenen Almanak van het Stu
dentencorps aan de Vrye Universiteit te Am
sterdam opent weer met de gebruikelijke gege
vens over de Universiteit: directeuren, curato
ren, eenaat, hoogleeraren, commissie van toe
zicht, dpputaten, hospitium, adreslijst van de
studenten en examina. Onder „werken van
hoogleeraren" worden lange lijsten van pas-
verschenen litteratuur opgesomd.
Prof. A. Anema wijdt een „in memoriara"
aan den verscheiden president-curator Mr. Th.
Heemskerk: een meesterstuk van persoons- en
karakterteekening. Een afscheidswoord is ge
richt aan den vertrokken hoogleeraar Prof. Dr.
H. J. Pos. Gedacht wordt het werk van de af
getreden directrice van het hc6pitium, mevr.
C. M. E. Kuyper. Dr. S. T. Heidema schryft
een bydrage naar aanleiding van het 25-jarig
hoogleeraarschap van Prof. Dr. L. Bouman,
vroeger hoogleeraar, thans buitengewoon hoog
leeraar aan de Medische Faculteit der Vrije
Universiteit, waarin diens studiegang, colleges
en verkregen resultaten worden nagegaan.
In een bydrage over „Het vraagstuk der
Universiteit" handelt Prof. Waterink over ae
tweeërlei taak: wetenschappelijke vorming en
practische opleiding.
Uit de kringen der studenten en het corps
leven noemen we het memoreeren van den over
leden student A. Moens en verslagen van het
corps enz.
In de Farrago-rubriek treffen we aan bij
dragen: „Iets over Natuurwetenschap en Theo
logie", „Wat is waarheid?" en verzen. De
Varia-rubriek is, naar gewoonte, vol „prikke
len" en „nagelen".
De Almanak is keurig uitgevoerd. Ze bevat
foto's van Prof. Vollenhoven (rector), Prof.
Bouman,. Prof. Pos, wylen Minister Heems
kerk, een musiceerend hoogleeraar, mevr. Kuy
per, wylen student Moens en den senaat van
het studentencorps.
INTERNATIONALE
STUDENTENCONFERENTIE
DRIE BELANGRIJKE REFERATEN
Dr. G. G. K u 11 m a n n, lid van het Comi
té voor intellectueele samenwerking van de
Volkenbond, sprak Woensdagmorgen over:
De crisis in het Westen.
Spr. bedoelt met „het Westen" Europa en
Amerika, in één woord het blanke ras en
zijn „kuituur". Het Westen heeft scheppende
krachten in zich als geen ander deel der
wereld. Het wordt beheerscht door ruimte en
tijd. Het heeft zich uitgestrekt over Amerika
en de Afrikaansche cultuur goeddeels ge
schapen. De Westersche geest heeft de we
reld doordrongen. Dit Westen nu maakt
thans een ontzaglijke crisis door. Alles is er
problematisch, tegenstrijdig en onredelijk ge
worden. De machine heeft ons in staai ge
steld tot grootere productie dan ooit tevoren
in de wereldgeschiedenis, en toch zijn er he
den ten dage in dit Westen dertig millioen
werkeloozen. De 19e eeuw begon met de af
schaffing der slavernij; nu zijn raillioenen
menschen opnieuw slaven geworden, thans
van de machine. De arbeidsvreugde is ver
dwenen.
Wij gelooven niet meer in de vooruitgang,
de evolutie, zooals de 19e eeuw dat kon
doen. Er is evolutie, ja. maar niet in rechte
lijnen maar het goede en volmaakte. De evo
lutie van het kwade is even groot als die
van het goede. Zoo zijn wij geraakt in de
groote crisis waarin wij meer en meer men-
schenmateriaal zijn geworden. Er is evolutie
in het goede en in het booze. maar dit is niet
te combinceren. En Hier gaan wij zien wat
het geheim is van de crisis: dat de raensch
zijn leven niet kan leven, zonder dat dat
leven verbonden is met wat grooter is dan de
mensch zelf. Zonder God en de erkenning
van Zijn recht op alle dingen in ons leven
wordt het geen waarachtig leven. Alleen met
deze achtergrond zal onze Westersche wereld
voor de volkomen chaos worden bewaard.
Woensdagavond sprak Dr. K. R. M a c k i n-
to s h, Moderator van de Church of Scotland,
over het onderwerp:
Hoe kennen wij God?
Voor velen is deze vraag heel moeilijk. Mo
gen er al sommigen zijn, die hun God als
vanzelf leeren kennen; voor de meesten van
ons is het niet wel mogelijk in het schijn
baar zinneloos verloop van het wereldgebeu
ren in de klassentegenstellingen, in de onder
linge haat tusschen de volkeren en rassen,
God te vinden. Mag God Zich al geopenbaard
hebben; Ilij is evenzeer de Verborgene. Veel
in onze wereld echter en dit vergeten wij
hierbij zoo vaak is volkomen tegengesteld
aan Gods wil. Het Nieuwe Testament stelt
de zaak dan ook anders. Het heeft open
oogen voor de feiten van datgene wat ons
omringt, als dingen die ons uit zichzelf God
niet openbaren. Het leeren kennen van God
was voor de Apostelen niet het primaire;
het was veeleer een resultaat van iets an
ders. Geen van hen pretendeerde ooit God
door eigen zoeken alleen gevonden t? heb
ben. God kennen was een antwoorden op Zijn
roepstem. Hij zocht hen vóór zij Hem von
den; Zijn zoeken deed hen vinden.
Dit kennen van God nu is anders van aard
dan alle ander kennen, b.v. op wetenschap
pelijke terrein. Het is een perso nlijke ver-
houding, zeker anders, maar minstons even
zeker als het kennen dei wetenschap.
Onze verhouding tot God, aldus spr., is tot
op zekere hoogte te vergelijken met eclue
vriendschap onder menschen, al is het Q°g
méér dan dat. Het gaat erom dat eenerzijds
gesproken, anderzijds geluisterd wordt. Heeft
God nu wérkelijk gesproken als onze Vriend?
Zoo ja, dan is dat een onwankelbare zeker
heid voor ieder die het gehoord heeft. Voor
sommigen heeft Hij, alle eeuwen door, ge
sproken in de Natuur. Voor anderen in men
schen in wier leven God waarlijk bleek een
kracht te zijn. En toch: ook deze menschen,
ook de besten onder hen, struikelden telkens
weer, en erkenden dat. En dan keerden ook
zij zich tot de Eene die hen nooit teleur
stelde. Als wij God ooit In waarheid en vol
heid kennen, dan is dat door Jezus Christus.
Hij die met Jezus ernst maakt, zal zien dat
hem allereerst de waarheid wordt gezegd
over zijn eigen leven. En dat roept ons tot
de beslissing, en we kunnen niet meer vol
staan met de houding* van de neutrale toe
schouwer. En dit kennen van God door
Christus, deze gemeenschap met Hem, is ook
het geheim van de gemeenschap met de
naaste. Vaak is dat moeilijk; te vergeven
zooals God in Christus ons vergeeft Maar het
is het leven dat God, dat Christus van ons
vraagt.
Die God kunnen wij ook hier, op deze con
ferentie vinden. Wij hebben alleen maar te
weten dat God verlangt dat wij Hem zullen
kennen, en dat in die kennis eeuwig leven
is.
Donderdagmorgen sprak dr. Hanns
I stond in ons blad van 9 Januari.
„Christendom en Communisme"
In de wereldcrisis, waarin wij leven,
zoekt de menschheid naar een licht in de
duisternis. En voor velen is dat licht het
Communisme, dat de nieuwe dag aankon
digt. De Communist heeft afgedaan met het
verleden, en hoopt op het nieuwe rijk dat
peen klassen meer kent. Het groote in het
Communisme ls, dat het niet aaislutin?
zoekt bij oude of tegenwoordige ec nom sche
st Isels, m ar dat alles rust op een geheel
nieuwe levensbeschouwing. Communisme s
in wezen een vorm van religie, hoe vreemd
dit ook moge klinken. Niet voor niets stamt
het uit Rusland, het land, waar de eigenaar
dige half-Oostersche, mythische religieuse ia
6telling zoo sterk is.
Het Communisme kan ons overtuigen van
drie dingen: de noodzakelijkheid van het
vormen van een nieuwe economische orde,
het scheppen eener nieuwe maatschappij,
die werkelijk gemeenschap is, en van de
roep om een vast geloof dat realiteit voor
de mensch is.
S nds eeuwen heeft het Christendom niet
een zoo sterke concurrent gehad Het offi-
cieele Christendom gedraagt z ch dikwijls
zeer onverstandig tegeno er het Communis
me, en beoordeelt het uit vrees al te opper
vlakkig. Het Comrnun.sme staat sterk in
zijn kritiek op een Christendom, dat meent
bovenal te moeten optreden als handhaver
van de bestaande traditie in het sociale
leven. Het Kapitalisme is maar al te vaak
van Christelijke zijde verdedigd. En het is
begrijpelijk, dat velen zich van een derge
lijke vorm van Christendom hebben afge
keerd.
Zco is het Communisme een van God gege
ven straf voor een verworden*Christendom-
Het Christendom moet open oogen hebben
voor de situatie van onze huidige wereld,
of ondergaan mèt die wereld.
Wat ls het antwoord dat wij Christenen
hebben te geven? Niet allereerst praktische
oplossingen. Die blijken dikwijls niet vol
doende te zijn. Het Communisme kan niet
worden gekeerd door ideeën, maar door wer
kelijkheidszin. Het Communisme stelt de
vraag aan het Christendom of dit nog wer
kelijk Gods-dienst wil zijn, of een onschade
lijke levensbeschouwing.
Bij het antwoord op deze vraag zijn drie
dingen van gewicht. Allereerst dat het
Chr stendom zich heeft te ontdoen van de
burgerlijke vervalsching van zijn boodschap.
In de tweede plaats dit, dat het Christendom
weer moet inzien dat alle ware godsdienst
een escnatologisch element in zien ueeft, en
dat dit door de Christenen maar a! te vaak
is vergeten. En tenslotte dit, dat de betrek
kelijke waarde van het Communisme is dat
het verlangt naar een werkelijke menschen-
gemeenschap. En deze eisch moet het
Christendom stellen in de naam van God en
Christus. Maar die gemeenschap, die het
Communisme wil bereiken zonder een ge
eerbied voor de enkeling, zal voor ons Chris
tenen moeten berusten op de persoonlijk
heid. De Christelijke gemeenschap is de
eenige plaats waarin de waarheid van het
Communistisch ideaal kan worden verwer
kelijkt.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Amsterdam (Adra. de Ruyterschool,
Bestevaerstraat 4244, hoofd J. Nauta), A. de
Vries te Amsterdam.
Leidschendam (Chr. Nat. Sch., hoofd
B. Kupérus), B. Smid te Lemmer.
D i r k s 1 a n d, K. Stadhouders te Rotterdam.
Voor tydelyk.
WESTLANDSCHE UNIEDAG
Te 'b-G ravenzande wordt W oensdag 18
Januari a.s. in de Geref. Kerk te 31ste West-
tandsche Uniedag gehouden. Des morgens
spreekt Dr. C. Bouma, van Den Haag, over
„School en religie" Ike middags handelt Ds.
P. G. de Vey Mestdagh, van Rotterdam, over:
„De School met den Bijbel en ons Vorstenhuis".
In de avondsamenkomst spreekt Ds. D. A. van
den Bosch, van Den Haag, de Unierede uit.
LAGER-ONDKHWIJSWET
By N.V. Drukkery en Uitgevery van De
Erven J. J. Tyl te Zwolle kwam van de pers
de 3de herziene uitgave van „Beknopt Over
zicht van de bepalingen der Lager-Onderwijs-
wet" en van de daarmede verband houdende
koninklijke besluiten, waarvan de uitvoering
aan de gemeentebesturen is opgedragen, toege
licht met voorbeelden door M. Quint, referen
daris ter secretarie, 's-Hertogenbosch.
In deze uitgave is verwerkt het door
Eerste Kamer op 29 December j.l. aangenomen
ontwerp tot wijziging der L..O.Wet. Voorts
zijn in dezen druk de gegevens uit de geschie
denis van het Lager Onderwijs uitgewerkt tot
een meer uitvoerig overzicht van de geschie
denis der Onderwyswetgeving, waarmee ook
tegemoet gekomen wordt aan de door onder
scheiden opleiders voor de examens-gemeente
administratie en -gemeente-financiën uitgespro
ken wenschen. Na dit. geschiedkundig overzicht
volgen, eveneens overzichtelijk, de inleiding en
algemesne bepalingen, en de wettelijke bepa
lingen voor het openbaar en het byzoncjer on
derwijs.
Door deze handige uitgave kan men zich
npoedig oriënteeren en de hoofdzakelijke wet
telijke bepalingen nagaan. Voor verdere inter
pretatie raadplege men andere uitgaven.
ZOO STIJF ALS EEN PLANK
Kon zijn Jas niet meer aantrekken
Na weer zoo flink als ooit
Hoe gelukkig moet deze ruan zioh voelen,
nu hij weer flink en lenig is, na zoo langen
tijd een slachtof.er te zijn geweest van rheu-
matiek. „Het ie nu vele jaren geleden",
schrijft hij, „sinds ik voor het eerst met
chronische rheumatiek te bed moert blijven.
Daanna moest ik met twee stokken rond-
loopem. Ik leefde in een eUendigen toestand
lot vijf jaar geleden. Ik kon me slechts
bewegen als een houten blok door me heele-
maal rond te draaien. Ik kon mijn jas niet
aan- of uittrekken zonder hulp van mijn
vrouw. Maar dank zij Kruschen Salts dat ik
nu vijf jaar lang regelmatig genomen heb,
ben ik zoo actief als een jonge man van 23."
E. H.
Opgehoopte afvalstoffen en urinezuur, die
de kwellende rheumatische pijnen doen ont
staan, krijgen kans om zich te vormen wan
neer ingewanden en nieren te traag werken.
Kruschen Salts spoort ingewanden en nieren
aan tot beter functioneeren en drijft over
tollig urinezuur en schadelijke afvals'offen
zacht en volkomen uit het lichaam. De pij
nen worden nu gestild gezwellen slinken,
verstijfde ledema'en worden weer lenig.
Voortaan zal „de kleine dagelijksche dosis"
U inwendig schoon houden, vrij van afval
stoffen, overtollig urinezuur en dus ook vrij
van rheumatiek.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en drogisten a ƒ0.90 en
1.60 per flacon. (Adv.)
ZATERDAG 14 JANUARI.
Huizen. (296.1 M.) K.R.O. 8.00—9.15 Moreon-
concert. 10.0011.30 Gra.mofoonmu*lek.
11 30—12.00 Godsdienstig halfuurtje. 12.15—
1.15 Lunchconcert. 2.002.30 Voor de r^pe-
re Jeugd. 2.30—4.00 Kinderuurtje. «.00—
6.15 U. gelrecital. 5.3U— 6 20 KKO-Boy>
6.206.40 Journalistiek weekoverzicht. 6.4
—7.10 Vervolg conc<
10.jula, t5 Voordracht Aug. de Laat. 10.48
VI.00 Orkest. 11.0012 00 Gramofoonmu
ziek.
Hilversum. (1875 M.) V.A.R.A. 8-01 Gramo
foonmuziek. '0.15 Uitzending voor de ar
beiders In de Continu-Bedrijven. 12 01 De
Notenkrakers. 2.15 Gramofoonmuziek.
2.05 J. G. Schoup over ..Anti-oorlogsactlo'*.
3 10 Manooline-enserable. 3.50 Beoefening
Huismuziek. 4.30 Uit de Roode Jeugdbcwe.
ging. 4.50 Accordeon-soli. 6.10 Rondgang
door het Veiligheidsmuseum te Amsterdam.
5.40 Literair overzicht door A. M. de Jong.
6.01 Friesch uurtje. 7.00 Toespraak Bond v.
Volkstuinders. 7.15 VARA-toespraak. 7.30
De Flierefluiters. 8.00 Zaterdagavond-pro
gramma. 10.00 Orgelspel.10.30 Vaz Dlae.
10.40 Gramofoonmuziek.
C. Kooy Lzn.. geb.
te 's-Gravende>eJ, op een proefschrift getiteld:
„Over doelmatige veevoeding ln Nederland". Do
gepromoveerde was vroeger bij het Chr. L. O.
werkzaam, daarna gedurende korten tijd hoofd
der Chr. Lagere Landbouwschool te Alphen a.
d. Rijn en begon daarna zijn wetenschappelijke
EXAMENS-ACCOUNTANT
Examens Voorvakken
Aan deze examens hebben 40 aasistentleden
deelgenomen.
Geslaagd zijn voor: Recht: A B Sprokop. Rot
terdam: A. Velthuizen, Amsterdam; L. Von-
hoff. Driehuis-Y.Vsterveld; L. de Vrlea. Amster
dam. Belastingrecht H. ICorvlng. Schiedam; P.
J C van Opstal, Tilburg; L. Vonhoff, Drlehuis-
Westerveld; J. A. Rienks Azn., Rotterdam, Han-
desrekenen: W. A. Brennlng, Amsterdam. Boek
houden: W. Chr. van Dijk, Utrecht; J. S. Meyei
Jzn., Utrecht: H. W. Schneider, Utrecht. Econo
mie- en Staatsinrichting: F. A. Belderbos.
Utrecht; W. A. Brennlng, Amsterdam; P. A. v
Keulen. Hilversum. Bedrjjfshuishoudkunde: W
A Brennlng, Amsterdam; NV. C. Capelle, Amster
dam; M. J. van Straten. Utrecht. Nederlandsch'
H. Mirhels, Amsterdam; H W. Schneider,
DUk, Utrecht; R Krol, Zegwaart
J. M. Matlaar, Den Haag.
EXAMENS-GEZEL EN MEESTER
a. ln de vakken: timmerman, meubelmaken,
hulsechllderen, metselen, modelmaken en ateen-
b. ln de vakken: plaat- en amldabankwerken,
vuurwerken, machinebankwerken en -draalen,
automonteeren en lood- en zinkwerken;
c. tn de vakken: timmeren, meubel
hudsschllderen, metselen, modelmaken, plaat-
-- amldabankwerken, vuurwerken, machine-
kwerken en -draste'
ouden zuilen wor
Juli 1933 te Utrecht
De candldaten voor het examen gezel
onder a. genoemde vakken moeten den leeftijd
van 20 Jaren, die voor de vakken onder b. ge
noemd den leeftijd van 22 jaren hebben be
reikt De oandiidaten voor het examen
(ornder c. genoemd) moeten den leeftijd
jaren hebben bereikt
Aangifte uiterlijk 15 Mei a.s. bij den
Wetenschap.
BESCHULDIGING VAN PLAGIAAT
In verband met emetige beechuildigin-gen
van plagiaat, tegen den Leidschen hoog
leeraar prof. dr. H. T. Colenbrander geuit
door dr. van Eyok en prof. dr. Geyl, heeft
het Ned. Gorr. Bureau zioh gisteravond te-
lefoniisoh in verbinding gestedd met prof.
Colenbnamder.
Prof. Colenbrainder deelde mede, dat hij
van den brief aan de redactie van „De
Gids" niet op de hoogte wee, hoewel het
redactieadres bij hem gevestigd is
Hij kon daarom ook nog niet antwoorden
op de besohul-digingen van beide heeren.
Zoodra hij dien brief ontvangen zou heb
ben, zou hij, na beetudeering ven den in
houd, zijn antwoord mededeolen.
Thans wensoht hij echter te volstaan met
er op te wijzen, dat hij inderdaad een ruim
gebruik van Piremne gemaakt heeft. Dit is
op zioh zelf niets bijzondere en hij had dit
oo kreeds in een schrijven aan dr. van
Eyok medegedeeld.
Naast Pirenne zijn ook nog andere
auteuns door prof. Colenhran-der geraad
pleegd, maar hierover wordt door dr. van
Radio Nieuws.
V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding.
:ert. 11.50—12.20 Gramofoonmuziek.
Fransche uitzending) (509.3 M.) 12 20 Con-
ert 1.30 ümroepkloinorkest 6.35 Zang
loor Mevr. Harvant. 7.15 Gramofoonmuziek
1.20 Concert door het koor „Verviers-Cbor^f'
ry (National) (1554.4 M.) 12.20 Orgo!-
r Sydn.
Grand orkest
(tenor) en F.. Richardson (bas). 2.50 Char
les Shadwell en zijn orkest. 3.50 Sydney.
Baynes on zijn orkest. 5.05 Orgelconcert.
7.05 Welsh Intel mezo. 7.50 Cabaretliedjes.
8.05 Nieuwe en oude liedjes door Melville Gi
deon. 8.20 Promenadeconcert.
8~iï'i Lehar-coneert. 8.20 Marimba-eoll.
8.35 Zang. 9.45 Concert,
(önlgswusterhausen (1634.9 M.) 6.60
Weerbericht en tot 7.20 OchtenconcerL 11.20
Gramofoonmuziek. 1.20 Gramofoonmuziek.
3.50 Concert. 6.55 Motetten van Helnrlcb
Schllts. 7.20 Vrooltlk programma
.angenberg (472.4 M.) 6.25 Gramofoonpla-
ten. 11.20 Populair concert. 12.20 Concèrt
1.55 Gramófoonplaten. 4 20 „Eins In ande
re". concert 7.20 Vroolük programma.
lu.05—11.20 Concert 11.20—12.20 Gramufoon
.ondon Regional (855.9 M.) 12.20 Orgel
spel; 6.60 Concert 8.20 Ketelbey-conccrt
9.35 Concert BBC-orkest
'ar os (Radio-Paris) (1724.1 M.) 9.20 Orkest-
concert. 12.20 Concert Omroeporkest. 9.05
Gr&mofoonplaten.
Var sch au. (1411.8 M.) 5.20 Concert 7.20
Concert Omroeporkest. 9.25 Chopln-recltat
Eyok en prof. Geyl geen enkede opmerking
gemaakt.
Prof. Colenbroinider kon hedenavond geen
nadere beschouwingen geven, omdat zoo
ails reeds werd opgemerkt hij de stukken
nog niet ter beschikking had.
UIT KET SOCIALE LEVEN
DE NOOD IN DE KLOMPEN INDUSTRIE
Onder voorzitterschap van den heer J,
Huntink uit Doetinchem is te Utrecht in
het gebouw voor K. en W. een vergadering
gehouden van klompenmakers uit Neder
land. Dezo vergadering was bijeengeroepen
door een comité van actie in de klompenin
dustrie in verband met den nood, die in
deze Nederlandsche industrie heerscht.
In zijn openingswoord heette de voorzitter
een tweetal leden van de Tweede Kamer, de
heeren A. N. Fleskens ea IJ. Keestra, wel
kom en zette hij uiteen hoe de nood in de
industrie is ontstaan, doordat Je klompen
makers oorspronkelijk genoodzaakt waren,
machines aan te schaffen om met den tijd
mede te kunnen gaan, terwijl zij nu ten
gronde gauu mede door de lasten, die daar
uit zijn voortgevloeid.
De heer J. W. Vienings, burgemeester van
Clinge in Zeeuwsch Vlaanderen, wees er op
dat er eens gezegd is dat als de klompen
industrie zich niet kon handhaven, dat ze
dan maar moest verdwijnen. Hiertegen
over moeten de klompenmakers niet door
agitatie, maar door hechte samenwerking
aandrang op de regeering om steun uit
oefenen.
Door verschillende aanwezigen werd daar
na het woord gevoerd.
Ten slote werd met algemeeno stemmen
een motie aangenomen, die luidde:
Honderden klompenmaker uit alle dee-
len van ons land te Utrecht in vergadering
bijeen, gehoord de besprekingen over den
allerellendigsten toestand in de klompen
industrie, verzoeken de regeering aller
dringendst om maatregelen te nemen ten
einde de klompenindustrie voor den alge-
heelen ondergang te vrijwaren en wel deze:
Stopzetting van den invoer van Belgische
klompen, subsidair een ingrijpende contin-
gentecring in verband met het verminderd
gebruik of wel een toeslag van 25 cent te
geven op elk paar klompen.
De vergadering werd bijgewoond door den
heer R. Sijbolts, Nijverheidsconsuleut en
vertegenwoordiger van den minister van
economische zaken en den heer Grevers,
dir. van het Nijverheidslaboratorium te
Delft.
DE GOD VAN HET GOUD
EN VERHAAL UIT WEST-AFRIKA
Door A. E. SOUTHON
Naar het Engelsch bewerkt door
I. J. P. B.-V.
(10
Be hoofden hadden intusschen hun zetels
eer ingekomen. Kwangu had het zich ge-
akkelijk gemaakt in de kussens, en twee
avinnetjes waren ijverig in de weer om de
uggen van hun vorst verwijderd te houden
lor middel van groote vederbossen. Kwan-
n riep daarop met luider stem om de holle
ilebassen met gerstebier. Kwangu zelf
•onk nooit anders dan een speciaal merk
never, Old Tom. De mindere kwaliteiten
aren goed genoeg voor de rest van de be
wolking.
Een diep basgeluid van instemming volgde
icrop. Het ging vergezeld van een loflied
de edelmoedigheid van den vorst De
testnjke dranken vloeiden steeds mild in
et paleis van Kwangu; de hoofden dronken
1 gulizige teugen uit de holle kalebassen,
aan ieder der aanwezigen was uitgereikt
oor lieftallige meisjes, die deel uitmaakten
an Kwangu's harem. De fetisch-priesters
aten bijeen-gcgro.ept aan Kwangu's rech-
arhand'^ ze waren te herkennen aan een
orstelige, kroezige bos haar, die recht op
tun kaal geschoren hoofden stond. Ze had-
len hun plannen gemaakt: maar ee waren
listig genoeg om den naam van Noordaa te
verzwijgen, zoolang do vorst niet onder den
invloed van zijn jenever was. Anders was
hij licht prikkelbaar en kon men niet vooi
de gevolgen instaan. Geduld en beleid wa
ren noodwendig geboden. Evenzeer was ge-
venscht to speculeeren op Kwangu's angst
voor de goden.
„Heeft Ilori, van Oderafo, zijn schatting
al betaald?", grijnsde Kwangu.
„Pas half', antwoordde het opperhoofd,
die het dichtst bij den koning zat en die
fungeerde als minister van financiën. „Hij
beweerde, dat de oogst mislukt was vanwege
de droogte, en dat de palmboomen niet naar
wensch hadden gedragen van 't jaar".
„Die smoesjes van Ilori hangen me de keel
uit", bromdo Kwangu. „Hij is beter geschikl
om uitvluchten te bedenken, dan om zijn
schatting te betalen. Stuur hem onmiddel
lijk een boodschap, Ngono, dat Kwangu er
nu genoeg van heeft. Breng hem maar aan
zijn verstand, dat rost van de schatting
voor de nieuwe maan moet zijn voldaan
of dat anders een ander opperhoofd zal
plaats nemen in de hut van Oderafo. Zeg
hem maar, dat er een brandstapel voor hem
gebouwd zal worden in het bosch, waar hij
rustig kan sterven.
Huivering voer door de leden o'er opper
hoofden. Kwangu had een kwade bui van
morgen. Van vorige gelegenheden wisten ze
nog wel, dat niemand veilig was, als hij
een misstap begaan had, of als hij iets bezat
dat Kwangu's jaloersche hebzucht begeerde.
Alleen de priesters zaten zich inwendig te
verkneukelen over de doodsbedreiging, die
hun vorst uitte. Hoe slechter zijn humeur
was, des te meer zou Kwangu hen in de
kaart spelen!
„Kubami!"
Een magere, slordig uitziende man, die
het verst van Kwangu af zat, sprong op, toen
Kwangu zijn naam door de zaal liet dreunen.
Met een gezicht, dat op eens vaalbleek ge
worden was, wierp hij zich" haastig op de
knieën, en zoo lang hij daar in de felle zon
nestralen, terwijl Kwangu's bijtend sarcasme
over zijn hoofd werd uitgegoten,
„De papegaaien hebben me vannacht in
gefluisterd, dat Kubami geen orde kan
houden in zijn omgeving. Je vrouwen zijn
weer aan het kijven, Kubami, en hun ge
schreeuw houdt me uit den slaap. Ga heen,
en reken met heji af. Ransel ze, tot je bloed
ziet en vertol ze, dat 't zoo een ieder zal ver
gaan, die Kwangu's slaap verstoort En be
denk, Kubami, dat een man. die bij hem
thuis geen orde op zaken kan houden, ook
niet een van mijn opperhoofden kan zijn.
Ga heen en ransel er op los!"
Dankbaar, dat het z'n vrouwen waren, die
ditmaal het slachtoffer zouden zijn en dat hij
het niet zelf was, raakte Kubami fluks met
zijn voorhoofd aan het stof, stond vervolgens
op en verdween haastig. De rimpels in
Kwangu's gelaat ontspanden zich een wei
nig op het zien van de angst, die zich had
meester gemaakt van den inboorling en iets
opgetvekter sprak hij:
„Dat dikke wijf van hem had opperi
moeten zijn en niet hij. Hij moet mais stam
pen en zij in de schaduw zitten. Verdraaid,
ik geloof, dat ik haar opperhoofd maak!
De idee van een vrouwelijk opperhoofd
was tot nog toe onbekend in het land van
Kwangu, en daarom grijnsden de mannen,
die zich slecht op hun gemak gevoelden,
om deze mop van hun lieer, in de hoop hem
daardoor in een beter humeur te brengen
Enkelen hunner hadden een kwaad geweten
en Kwangu luisterde scherp. Dat werd dui
delijk bewezen, toen hij voortging met rozen
terwijl hij met een onheilspeiMende grijnslach
sprak:
„Rulopi"!
Een slanke, jonge kerel nam de plaats in
waar Kuba^ni had gelegen. Kwangu her
nam:
„Er zat een eael op het van mijn
paleis vannacht, en die sprak mij over een
opperhoofd, dat had zitten smoezen met een
van de meisjes uit het paleis in de scha
duw van het oerwoud een van mijn ge
ringste slavinnen, Rulopi, maar toch een van
mijn slavinnen. Zij stierf in dien nacht,
Rulopi, haar adem stokte in haar keel en
haar oogen puilden uit haar hoofd. Ga heen
jonge man, en laat me voor zonsondergang
de boodschap brengen, dat Rulopi's beide
vrouwen het weduwenkleed dragen!"
Het jonge opperhoofd boog zich diep in
het stof, ten teeken van algeheele onder
worpenheid en ging vervolgens in diep stil
zwijgen uit het paleis, beladen met het
doodsvonnis, dat zijn heer en gebieder zoo
even over hem had uitgesproken.
Niemand durfde medelijden met hem te
tor—n. want Rulopi had een van de
sti ste zede wetten van het land geschon
den, door begeerigo blikken te silaen op de
geringste van Kwangu's vele vrouwen
Een lang r-ti'vwijgen vd- -Ie on t v-
Niemand wist precies, of Kwangu nu klaar
was; niemand durfde een opmerking te
plaatsen. De koning zelf leunde achterover
in zijn leeren kussens; zijn groote oogen
rolden onrustig van links naar rechts, alsof
ze probeerden nog meer boosdoeners te ont
dekken onder die mannen, die daar voor
hem zaten. Het vonnis, dat hij over Ru
lopi had gestreken, had zijn wilden-natuur
geprikkeld. Een begeerte om verdere daden
van geweld te plegen kwam in hem op,
maar voor het oogenblik wist hij nog geen
nieuwe slachtoffer te bedenken. Keshona, de
opperpriester, zat te peinzen over het wel
slagen van de samenzwering, die hij al zoo
lang te voren had uitgedacht. Inwendig had
hij pleizier. De goden maakten zijn weg wel
voorspoedig, vandaag. Toen hij het een ge
schikt moment oordeeldo, om het stilzwijgen
te verbreken, opende hij den aanval op de
Noordaa s, door voorzichtig op te merken:
„Er is veel ziekte in do stad van 't jaar.
Kwangu. Shoponna loopt maar rond en
richt overal zijn brandstapels op. I-Iet volk
wordt zwaar geteisterd. Velen, die van de
nieuwe oogst gegeten hebben, zijn zwaar
ziek. Ze rillen van de koorts".
„Ja, het is een warme zomer geweest en
de regen was zacht", zei Kwangu met een
onprettig gevoel.
„Toch hebben we wel warmer dagen
gekend en zachter regens", antwoordde
Keshona.
„Omdat de goden vertoornd zijn!" Keshona
wierp dit antwoord den vorst rauwelings
vrvpr de voeten; hij sprong op, toen hij het
zei en zijn wreed gelnat was overtogen met
een gloed van hartstochtelijkheid, wearvoor
de koning naar geen verklaring meende te
moeten zoeken. Hij lag achterover als
iemand die doodelijk gewond was, on hij
was te zeer geschokt, om te kunnen naden-
Ken. Hoewel Kwangu nooit geweten had.
wat vrees voor menschen is, kon hij beven
als een net bij de gedachte aan de toorn
der goden. Die was voor hem even reëel, als
voor de mannen daar voor hem en omdat
hij nooit anders gehoord had, was het voor
hem niet moeilijk te golooven, dat de ver
toornde goden, alles wat ze maar wilden,
konden uitroeren met lichaam en ziel der
menschen, heuij in dit leven, hetzij in het
nier-namaals. Als de goden vertoornd waren,
kon dat zyn dood beteekenen en Kwangu
was niet van plan om de reis naar het land
der geesten aan te vangen, of het moest on
vermijdelijk zijn. Om zijn leven een maand
'e rekken, zou hij met genoegen de helft van
zyn volk ten offer gebracht hebben.
„Waarom zijn de groote geesten vertoorn?"
fluisterde hy beschroomd. „Zijn mijn onder-
claneii traag in het brengen van hun offers9"
„Sommigen zijn zeer traag in het komen
tot de offerplantsen"; antwoordde Keshona;
hij zag schoone perspectieven om zijn plan
nader uit te werken. „Maar de goden zijn
met boos op het volk. Kwangu", voegde hij
er veolheteekenend aan toe.
„Wie heeft hen dan vertoornd"? fluisterde
Kwangu. terwijl hij op zijn bevende, bloed-
louze lippen beet.
(Worlt vervolgdj
