MAANDAG 9 JANUARI 1933
ONRUST IN IJMUIDEN
DE CHR. GEORGANISEERDEN
IN MOEILIJKHEDEN
De Chr. georganiseerde transportarbeiders
te IJmuiden bevinden zich wel in groote
moeilijkheden. Na gehouden vergaderingen
was het hoofdbestuur gemachtigd om met
de werkgevers een overeenkomst te sluiten;
doch toen de Federatie de staking doorzette,
konden de leden der Chr. organisatie moei
lijk aan 't werk gaan. Zij zelf en hun vrou
wen en kinderen worden bedreigd.
Het hoofdbestuur stelde zich aanvankelijk
op het standpunt, dat royement van alle
leden het gevolg zou moeten zijn van het
niet-hervatten der werkzaamheden; doch het
schijnt te zwichten voor de moeilijkheden,
waarin de leden gekomen zijn. Tegen over
macht is een kleine minderheid niet bestand.
Daarom is ten slotte besloten even af to
wachten wat het bemiddelingsvoorstel van
den Burgemeester zal uitwerken en intus-
schen stakingsuitkeeringen te verstrekken.
Intusschen schijnt de Federatie tegenover
die bemiddelingsvoorstellen een afwijzende
houding te zullen aannemen. Immers heeft
één reeder reeds toegegeven en thans wor
den er onderhandelingen met andere, vooral
kleine reeders gevoerd. Lukt dit, dan komt
er van bemiddeling natuurlijk niets.
De spanning neemt echter in IJmuiden
toe en de politiemacht is versterkt. Destoom-
treilers op zee zijn gewaarschuwd.
CONFLICT UITGEBROKEN IN HET
AMSTERDAMSCHE KLEEDING-
BEDRIJF
Vandaag is het gevreesde conflict in het
kleedingbedrijf te Amsterdam uitgebroken.
In de Vrijdag 1.1. opnieuw met den Rijks
bemiddelaar, Prof. Mr. P. J. Aalberse, ge
houden conferentie, heeft deze voorgesteld om
met 8 Januari vijf procent loonsverlaging van
kracht te doen worden, de reeds in 1932 inge
voerde verlagingen hierbij te verrekenen, de
meeningsverschillen hierover uiteindelijk door
arbitrage te doen beslechten en tenslotte
nader overleg te plegen over de loonen betref
fende den arbeid aan den loopenden band en
in de gummi-afdeeling.
Over deze nieuwe voorstellen is geen be
slissing genomen. In een Zaterdagmiddag te
Amsterdam gehouden vergadering stelden de
hoofd- en afdeelingsbesturen van de perso
neel en der bij het conflict betrokken fabri
kanten zich op het standpunt, dat zij het
laatste voorstel niet volledig hadden kunnen
overzien, weshalve aan de werkgevers drie
dagen uitstel werd gevraagd om over dit
voorstel met de werknemers een beslissing te
nemen. Aangezien echter het bestuur van de
Vereeniging van Confectiefabrikanten gemeend
heeft dit voorstel niet te kunnen toestaan, is
besloten het werk op de vijf bij het conflict
betrokken fabrieken met ingang van vandaag
te onderbreken, hetgeen dus neerkomt op een
werkstaking.
DREIGEND CONFLICT
IN DE TEXTIELINDUSTRIE
Door leden der Almelosche Fabrikanten-
vereeniging t.w. de fa. H. ten Cate Hzn. en
Co., fa J. ten Bos, fa H. Hedieman Jr., NV.
Katoenmaatschappij v(h. Gebr. Scholten en
Co en NV. Textiel Mij, „Almelo" is heden
aan het personeel bekend gemaakt, dat 23
Januari a.s. de loonsverlaging van 12 tot
15 pet zal worden ingevoerd. Wij herinne
ren er aan, dat in de Woensdag j.l. gehou
den conferentie door de rijf textielorganisa-
ties is medegedeeld, dat deze zaak voor de
werknemers geen punt van bespreking kan
uitmaken.
IN NIEUW GEWAAD.
„Het Textielarbeidesslblad", uitgave van
den Ned. Chr. Textielarbeidersbond „Unitas"
is in groot er en in nieuw formaat verschenen.
De kop van het blad bevat de emblemen van
het textielbedrijf. De letter is zeer duidelijk,
■zonder dat aan copieruimte geknabbeld be
hoeft te worden. In één woord het orgaan
van „Unitas" is es mettterdaad op vooruitge-
igaan.
„Onze Banier", weekblad van den Ned. Chr.
Bond van personeel in publieken dienst,
heeft evenene een nieuiw gewaad en een an
der formaat gekregen. De nieuwe letter is
duidelijk' en .ïakkelijk leefbaar, terwijl de
kop van het blad eveneens sterk sprekend is.
Er zijn voor de verschillende rubrieken
hoofdjes o.Awomen. Ook dit orgaan is er
metterdaad op vooruitgegaan.
HET LEDENTAL DER VAKORGANI
SATIES.
Van de drie grootste vakcentralen (N.V.V.,
R.K.W. en C.N.V.) waren op 1 October j.l. de
aantallen leden als volgt: Ned. Verbond van
iVakverecnigingen 333.932 tegen 333.859 op 1
Juli, R.-K. Werkliedenverbond 198.395 leden
tegen 194.841 op 1 Juli en Chr. Nat. Vak
verbond 116.555 leden tegen 116046 leden op
1 Juli. De ledentallen van N.V.V. en C.N.V.
zijn dus in het derde kwartaal 1932 vrijwel
ongewijzigd gebleven; het ledental van het
E.K.W. zou met 1110 zijn verminderd, indien
zich niet de R.-K. Bond van Postpersoneel
met 4405 leden by het verbond had aange-
Gemengd Nieuws.
MOORDAANSLAG TE BERKEL(Z.-H-)
Zondagavond omstreeks 10 uur is te Ber-
kel en Rodenrijs een moordaanslag gepleegd
op zekeren Mik uit Pijnakker. Deze M. was'
op bezoek bij iemand in Berkel, waar ook
aanwezig was Meju K. Deze leefde geschei
den van haar man en K. die vermoedde, dat
M. een verhouding had met zijn vrouw,
kwam daar 's avonds binnen. Met een mes
bracht hij M. verschillende steken toe. In
zeer zorgwekkenden toestand is M. naar
een ziekenhuis te Rotterdam overgebracht.
Ook de vrouw van K. kreeg een verwon
ding, die echter slechts van lichten aard
was. De dader is onmiddellijk gearresteerd.
Hij verkeerde onder invloed van sterken
drank. Zijn vrouw had hij reeds meermalen
bedreigd.
EEN FANTASTISCH PLAN TOT BERGING
VAN HET GOUD DER „LUTINE"
Naar de „Msb." verneemt, bestaan er plan
nen, die reeds in een vergevorderd stadium
van doorvoering zouden verkeeren, om de
goudharen ter waarde van 16.000.000, die
in het bij Texel gezonken oorlogsschip „Lu-
tine" lagen opgeborgen, door middel van
een vernuftig geconstrueerd toestel naar
boven te halen.
Reeds jaren lang zijn er pogingen gedaan
om het goudschip te lichten, tot heden ech
ter zonder resultaat. Het schip wordt mo
menteel bedekt door een laag van naar
schatting 12 M. fijn drijfzand. Men is er in
geslaagd schroeven, spijkers en dergelijke
kleine voorwerpen naar boven te zuigen,
waarin de naam van het schip gemerkt
stond, zoodat men van de plaats, waar het
schip ligt, zeker is.
Een industrieel uit Gennep zou thans een
toestel geconstrueerd hebben, dat inmiddels
ook reeds in groote Duitsche werkplaatsen
vervaardigd is, waardoor het mogelijk moet
zijn tot het schip op den zeebodem door te
dringen en het goud naar boven te halen.
Op het toestel is bereids octrooi aange
vraagd en patent verkregen. De bedoeling
is niet het schip te lichten, maar door mid
del van het toestel naar het schip af te da
len en het goud eenvoudig mee naar boven
te nemen.
Een bekende bergingsmaatschappij op
Texel, die de concessie heeft om het schip
te lichten (een concessie, die zij van de
Verzekerings-Mij. „Lloyd" verkregen heeft)
zou eveneens in de zaak zijn betrokken.
Het blad deelt alles natuurlijk onder voor
behoud mede, hoewel het, afgaande op zijn
bronnen, een zeer reëelen ondergrond on
der het fantastisch-lij kende plan aanwezig
acht.
MEISJE VERMIST
Te Hooge Zwaluwe (N.Br.) wordt vermist
Anna Cornelia Troost, geboren 2 April 1915.
Sedert 1 Jan. is ze spoorloos verdwenen.
Ze liep meermalen weg. Het signalement
luidt: Flink persoon voor haar leeftijd,
blond uiterlijk, blond polkahaar, grijze
oogen, neus gewoon, gezicht rond, gekleed
met nieuwe regenmantel met kleine bruine
ruit, welke mantel vermoedelijk op den rug
gescheurd1 is, bruine zomerjurk met roode
en grijze stipjes, roode trui met gouddraad,
zwarte baret op, grijze kousen, zwarte schoe
nen met beige bandje, lichtgele handschoe
nen Zij is in het bezit van een gele leeren
damestasch, waarin zich twee notitieboek
jes bevinden, waarvan er één vermeldt
adressen uit Tilburg, Breda en Ginneken,
terwijl in het andere straatnamen van die
plaatsen staan geschreven. Zij is, voorzoover
bekend, niet in het bezit van geld. Trans
portkosten kunnen niet worden vergoedt
DRONKEN CHAUFFEUR.
Een ongeveer 39-jarig chauffeur, die te
Amsterdam dronken achter het stuur van een
luxe-anto zat cn, zigzaggend door de stad
rijdend, enkele aanrijdingen heeft veroor
zaakt, gelukkig zonder dat daarbij persoon
lijke ongevallen geschied zijn, is in ae Cam
perstraat by de Tilahusstraat door de politie
aangehouden en, om verder onheil te voor
komen, in het bureau Linnaeusstraat opge-
VIJF RIJWIELDIEVEN GEARRESTEERD.
Te Glanerbrug zyn een rijwielhandelaar,
twee zijner zoons, zyn schoonzoon en nog een
rijfde persoon in arrest gesteld, onder ver
denking van heling of diefstal van rijwielen,
die gestolen zouden zyn te Borne, Oldenzaal,
Enschedé, Hengelo, Delden en Goor. In deze
plaatsen werden den laatsten tijd vele fietsen
gestolen, zonder dat de politie de daders op
het spoor kon komen. Thans heeft de politie
echter in een perceel in de Hooge Bothof
straat vele rywielen en onderdeelen van rij
wielen in beslag genomen, die van dezen
diefstal afkomstig waren.
VOOR DE VROEDE VADEREN
In den gemeenteraad van Almelo werd
een raadslid een pakje met de z.g. yo-yo's
overhandigd. De man verdeelde de dingen
onder de raadsleden.
Men meldt ons uit Almelo:
Het 2-jarig dochtertje van J. H. U. alhier
is door een vrachtauto van de firma Sp. over
reden en op slag gedood. Het kind liep plot
seling de straat op en de chauffeur was daar
om niet schuldig aan het ongeluk.
DE DOODELIJKE DAMP
Te Meppel is de brugwachter H. Kombrink
dood onder een auto gevonden, in een garage,
li. was bezig geweest een lekken band te ver
wisselen. K. is vermoedelijk het slachtoffer
geworden van giftige uitlaatgassen. K. is 28
jaar oud, gehuwd en vader van een kind.
EEN ZUIGELING GEWORGD
Een vrouw te Heerlen, die even weg moest,
had gisteren haar kindje van 8 maanden met
een doek in den kinderstoel vastgebonden. Bij
haar terugkeer vond zij het kind in dien doek
verstikt.
OP DE HORENS GENOMEN
Te Uithoorn (N.H.) is een knecht van den
landbouwer C. G. v. d. B. in de stal door een
stier op de horens genomen en tegen den
muur gesmakt. Met zware inwendige kneuzin
gen is de man naar een ziekenhuis overge
bracht.
RATTENPLAAG
In enkele Brabantsch-Kempisohe dorpen
komen de ratten in grooten getale voor.
Het lugubere ongedierte richt groote schade
aan in de koren voorraden. De dieren drin
gen in kolonies door tot de voederbakken
der varkens, waar zij zich aan het varkens
voer te goed doen. Schuren en stallen weme
len van de ongewenschte langstaarten, die
zelfs de slaapvertrekken in de boerenwo
ningen onveilig maken.
Somwijlen vangt men in een schuur 80 a
100 ratten.
EEN ZWERVENDE KRANKZINNIGE
Onder Goirle (N.Br.) werd een net ge
kleed man aangetroffen, die hier en daar
om een aalmoes vroeg. Toen hij zich later
op den Tilburgschon weg bevond, kwam hij
te vallen. Bij onderzoek constateerde een
dokter, dat de gevallene het bovenbeen ge-
broken had, waarom de man naar het zie
kenhuis te Tilburg werd overgebracht
Bij nader onderzoek bleek de man een
kranzinnige te zijn, die het gesticht was
ontvlucht en reeds vier dagen rondzwierf.
INBRAAK IN EEN BURGEMEESTERS
WONING
Door de politie werd ontdekt, dlat in de
woning van den burgemeester van Hoog
woud, te Aartswoud was ingebroken. Daar
de burgemeester met zijn vrouw uitstedig
was, werd door den gemeente- en rijksveM'-
wachter een onderzoek ingesteld. Het bleek
dat de dieven via het raampje van de W.C.
zijn binnengekomen. In de woning was al
les overhoop gehaald. Uit alles bleek dat de
inbrekers het gestolene door dei» achter het
huis gelegen tuin naar een op den Kerk-
weg staande aula hebben gebracht Bij de
thuiskomst Donde» dagavond van .den burge
meester en zijn vrcuw kon worden vastge
steld dat ontvreemd zijr een radiotoestel,
de zilveren lepels en verken, ongeveer 100
stuks, de sieraden van de vrouw, terwijl de
linnenkast was leeggehaald. De waarde van
het gestolene bedraagt ongeveer 1500 gulden
Men heeft de hulp van de Centrale Recher
che te Amsterdam ingeroepen tot het doen
van een onderzoek.
EEN LEDERFABRIEK IN VLAMMEN
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
omstreeks drie uur brak brand uit in de
chroomleerfabriek der N.V. Lederfabriek
Limburgia, directeur de heer H. Grat te
Oostrum (L.). De brand sloeg snel om zich
heen; zoodat toen de motorspuit uit Venray
ter plaatse verscheen, aan blusschen niet te
denken viel. De fabriek, de geheele inboe
del, benevens een luxe auto die in de fa
briek stond, werden een prooi der vlammen
De oorzaak is onbekend. Verzekering dekt
de schade. Wegens de crisis lag de fabriek
al een poosje stil.
HET LOON DER WERKLIEDEN
GESTOLEN
Toen de uitbetaalder van de loonen aan
de v. d. Bergh's Tapijtenfabrieken te Oss
de bak met de loonzakjes in een kast had
gezet, sloot hij die met een hangslot af. Ter
wijl hij zich daarna even had verwijderd
om eenige werkzaamheden te verrichten,
hebben onbekenden met een hamer en bei
tel die zich in de portiersloge bevonden, het
slot van de kast verwijderd en zich van de
loonzakjes meester gemaakt De dieven
moeten zeer goed bekend zijn geweest met
de situatie en gewoonten in die fabriek. De
marechaussee tracht hen thans op te spo
ren.
BIERAUTO GESLIPT
Een auto van een Rotterdamsche Brou
werij die uit Purmcrend kwam, op weg
naar Rotterdam, is bij de z.g. Krijtmolen in
den Buikslotermeerpolder te Amsterdam ge
slipt. De wagen ging door een haag die
langs den weg stond en kwam terecht op
het hellend vlak naar het kanaal. Hij bleef
hier ongeveer 2 M. van den wal staan.
De chauffeur bleef ongedeerd, terwijl de
wagen niet beschadigd is. Hel ongeluk is
vermoedelijk gebeurd door 't springen van
een band.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
De 16-jarige landbouwersknecht van Eijnd-
hoven uit St. Michelsgestel, die 2en Kerstdag
op den Boxtelschen straatweg te Vught met
zyn fiets tegen een auto reed, is in het zieken
huis aan de gevolgen van zijn verwondingen
overleden.
EEN ZELDZAAM VERSCHIJNSEL
Telkenjare, in de wintermaanden, was de
botvanget op de Zuiderzee zeer gering en wer
den de risschersvaartuigen stilgelegd.
Nu de Zuiderzee afgesloten is, doet zich het
verschijnsel voor, dat op het IJselmeer, vooral
langs de Hollandsche kust, een ongeleend ruime
botvangst behaald wordt. Bovendien is de risch
zeer zwaar, twee a drie pond per stuk. De
rischafslagen te Enkhuizen, Volendam en el-
dens zyn sedert enkele weken overvoerd, waar
door de gemiddelde prijs tot 10 a 12 cent per
pond daalde.
GEVAARLIJK SPEL
By het schieten met een windbuks trof de
13-jarige D. M. te Ouderkerk a. d. Amstel
zijn 12-jarige vriendje in het rechteroog.
Zwaar gewond werd de jongen naar een zie
kenhuis te Amsterdam overgebracht. Vermoe
delijk moet het oog worden weggenomen.
VERVALSCHTE ACTEN
Een dezer dagen ontving de ambtenaar van
het successie-kantoor van een Rotterdamsche
verzekeringsmaatschappij het bericht, dat een
zekere Vaasen te Hilversum overleden was
en dat deze maatschappij in verband hiermede
een bedrag van f 500 had uitgekeerd aan een
agent te Hilversum, M. genaamd. By het tref
fen van maatregelen aangaande de belasting,
bleek evenw«»? dat V. niet gestorven was en
zelfs niet in de registers van den Burgerlijken
Stand ingeschreven stond. De verzekerings
maatschappij was echter in het bezit van een
overlydensacte afkomstig van den Burger
lijken Stand te Hilversum, welke evenwel ver-
valscht bleek te zyn. De verzekeringsagent
had n.l. de acte laten drukken en had ook de
handteekeningen nagemaakt. De machtiging
tot het ontvangen der gelden bleek eveneens
eraa^qooq ut st ^tiaS-e 9Q *uptz 9}
genomen.
RIJKE VISCHVANGST
Door risscher G. Versluys te Bodegraven is
met één trek met de vischzegen in de gracht
van het fort Wierickerschans 700 pond brasem
gevangen, twee roeibooten vol.
EEN VREEMDE VONDST
De politie te Lonneker heeft op een terrein
achter Rigtersbleek aan den kant van een
sloot, waarin ook eenige instrumenten zyn
gevonden, een verzameling doktersinstrumen
ten in beslag genomen, als tangen, spuitjes,
gaas, watten, enz. benevens een paar gummi
handschoenen, benevens een wit-linnen dok-
tersjas, gemerkt R. Vermoedelijk zyn deze
goederen gestolen uit een auto.
HOE DE VINDER VAN EEN POSTZAK
„BEDANKT" WERD
Eén dezer dagen vond de 21-jarige F. Brum-
mert, wonende te Weesp, toen hij des mor
gens 6 uur naar zyn werk zou gaan, in de
Kerkstraat aldaar, een verzegelden postzak
op straat liggen. Hij bracht de waardevolle
vondst onmiddellijk naar zyn nabijgelegen
woning, waar zyn moeder haar voorloopig in
bewaring nam. Tegen 8 uur ging mej. B. naar
't postkantoor, omdat ZÜ meende dat het op
dat tijdstip geopend werd, doch daar sinds
eenigen tijd het postkantoor eerst des mor
gens half negen geopend wordt, kwam zy
voor een gesloten deur. Zij hield echter voor
een der ramen van het kantoor den grooten
postzak in de hoogte en toen, de op dat oogen
blik aanwezige ambtenaar dit bemerkte, open
de hij in allerijl de deuren van het kantoor
en liet mej. B. binnentreden.
Uit den mond van dezen ambtenaar vernam
mej. R. toen, dat men ten postkantore reeds
een paar uur in groote onrust verkeerde over
den vermisten postzak.
Dat zich in den zak waardevolle stukken
bevonden hebben blijkt wel hieruit dat één
der bestellers den vader van den eerlijken
vinder later toevoegde: Wie dien zak gehou
den had, had een goed Nieuwjaar gehad".
Het mag wel eenige verwondering wekken,
aldus de A.v.p., dat de jonge man, die de be
langrijke vondst deed, op geen enkele wy'ze
mocht ervaren, dat de terugbezorging van den
vermisten postzak, op prys is gesteld.
Uit Oost-lndie
NEDERLANDSCH FABRIKAAT-TENTOON
STELLINGEN IN NED.-INDIE
Men schrijft ons:
Naar aanleiding van een mededeeling on
langs in verschillende bladen verschenen,
dat begin Januari in de voornaamste plaat
sen in Indië, met Batavia te beginnen, ten
toonstellingen zullen worden georganiseerd
van Nederlandsche producten, aan welke
mededeeling was toegevoegd, dat deze ten
toonstellingen uitgaan van de Vereeniging
„Nederlandsch Fabrikaat", kan worden me
degedeeld, dat de hier bedoelde tentoonstel
lingen geheel van particuliere zijde zijn op
gezet en dat het Bestuur van de Vereeniging
„Nederlandsch Fabrikaat" aan den leider
uitdrukkelijk heeft medegedeeld, dat de
Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" op
geenerlei wijze bij deze tentoonstellingen be
trokken wil zijn.
DE ARRESTATIE DER N.LO.G.'ERS
BANDOENG, 7 Jan. (Aneta). Alhier hield de
afdeeling Bandoeng van het N.I-O.G. een
spoedvergadering ter bespreking van de in
arrest-stelling van twee afgevaardigden naar
bet Kerstcongres van het N.I.O.G.
De vergadering sprak als haar meening
uit, dat de noodzaak tot in preventieve hech-
tenis-stelling der beide N.I.O.G.'ers niet aan
wezig was. Verschillende maatregelen voor
een actie zullen aan het Hoofdbestuur wor-
den voorgelegd.
Getracht zal worden een rechtskundige
uit Nederland te laten overkomen om de
slachtoffers bij te staan.
Kunst en Letteren.
SELMA LAGERLÖF
Van Selm La jrlöf zijn niet veel werken
meer te venvachten De bron der inspiratie
droogt met de jaren op, verklaarde de schrijf
ster en de lust tot fantaseeren verdwijnt. Van
haar mémoireo versohenen nog drie deelen,
omvattende de eerste veertien jaren van haar
leven, maar het plan tot het schrijven van
een tooneelstuk met als hoofdpersoon de kei
zer van Portugal, kwam niet tot uitvoe
ring.
BEKRONING
Gerard Walschap heeft ditmaal de letter
kundige prijs verworven van de provincie
Brabant, groot 5000 franc, voor zijn roman
Trouwen
ALBERTINE STEENHOF—SMULDERS
de bekende katholieke schrijfster is dezer
dagen ter gelegenheid van het feit, dat zij
12Y> jaar redactrice was van „De Katho
lieke Vrouwgehuldigd.
Wetenschap.
OUDHEIDKUNDIGE VONDSTEN
Te Afferden is een urn met beenderen ge
vonden, vermoedelijk uit den tijd van 200
vóór Christus. De urn is van bijzondere
grootte.
Het voorwerp is oaar het Leidsche mu
seum gezonden.
Ook is een kerkhof uit den Romeinschen
tijd ontdekt.
In een tuin te Geleen zijn bij gravingen
scherven, splinters van vuursteenen en be
werkte steenen uit het praehistorisch tijd
perk en afkomstig van de z.g. Donau-cul-
tuur, gevonden.
Geleen is het meest Noordelijke punt waar
overblijfselen van deze cultuur zijn aange
troffen.
De voorwerpen zijn aan het oudheidkun
dig museum te Maastricht afgestaan.
STATISTIEK.
Prof. Mr. H. W. Methorst, secretaris-gene
raal van het Institut International de Sta-
tistique, hetwelk in Den Haag gevestigd is,
Oostduinlaan No. 2, deelt ons het volgende
mede:
Sedert een reeks van jaren wordt door
het te 's-Gravenhage gevestigde Offi.ce per
manent de 1' Institut International de Sta
tistique een maandschrift uitgegeven, waar
in worden opgenomen actueele internatio
nale overzichten betreffende groothandels-
prijzen, productie, werkloosheid, wissel
koersen etc. In den loop der tijden zijn an
dere, ook niet statistische tijdschriften, er
meer en meer toe overgegaan soortgelijke
opgaven te publiceeren, zoodat belangstel
lenden deze gegevens allewege kunnen vin
den. Uit dien hoofde heeft het bestuur van
het Institut International de Statistique be
sloten het tijdschrift een anderen vorm te
geven, waardoor het nog meer een centraal
orgaan wordt voor allen die zich op statis
tisch gebied bewegen. In plaats van het
„bulletin mensuel" zal worden uitgegeven
Radio Nieuws.
DINSDAG 10 JANUARI.
Hulzen. (296.1 M.) K.R.O. 8.00—9.16 Morgen
concert 10.00—11.30 Gramofoonmuziek.
11.30—12.00 Godsdienstig halfuurtje. 12.15
1.45 Lunchconcert door Het Sextet o.l.v. Piet
Lustenhouwer. 2.002.35 Mlddenstandsciir-
sus. 2.35—3.30 Vrouwenuurtje. 3.30—4.30
Modecursus. 4.30—5.15 Het Orkest o.l.v. Jo-
lian Gerritsen. 6.155.30 Gramofoonmuziek.
5.306.30 Vervolg van het concert door Het
Orkest o.l.v. Johan Gerritsen. 6.30—6.50 Espe-
rantocursus. 6.607.10 Liederen-recital door
Bobby Pos Caloforti met pianobegeleiding.
7.10—7.30 Geestelijke Volksgezondheid: Wat
kunnen wU doen voor het achterlijke kind?,
door G. A. E. Christ. 7.30—7.45 Politiebe
richten. 8.00—9.15 Concert door het Stedelijk
Orkest van Maastricht o.l.v. Henrl Hermans,
uit de voormalige Domlnicanerkerlc te Maas
tricht. 9.15—11.00 KRO-boys. 11.00—12.00
Gramofoonmuziek.
Hilversum. (1875 M.> A.V.R.O. 8.01—9 00 Gra
mofoonmuziek. 9.0010.00 Ochtenconcert
door het Kamerorkest o.l.v. Louis Schmidt.
10.01—10.15 Morgenwijding. 10.15—10.30
Gramofoonmuz. 10.30—11.00 Tine Medema
draagt voor. 31.00—12.00 Orgelconcert door
Piet van Egmond Jr. 12.01—2.15 Lunchcon
cert door het Klein orkest o.l.v. Nico Treep.
2.303.00 Gramofoonmuziek. 3.00—4.00
Knipcursus. 4.004.30 Gramofoonmuziek.
4.306 00 Radio kinderkoorzang o.l.v. Jacob
Hamel. 5.00—5.30 Verhalen voor kleinere
kinderen door Mevr. Ant v. DUk. 6.00—7.90
Kovacs Lajos en zijn orkest. 7.00—7.15 Cau
serie door Lr. L. Heljermans, directeur van
den Gem. Geneesk. en Gezondheidsdienst:
Diphtherie-immunisaties. 7.15—7.30 Gramo
foonmuziek. 8.01—8.05 Nieuwsberichten Vaz
Dlas. 8.059.00 Gramoloonniuzlek. 9.00
9.35 Radiotoneel. Studio-opvoering van Kara-
rr.azow en zijn rechters, naar Dostojefslci.
9.35—11.00 Het Omroep-orkest o.l.v. N. Treep.
11.00—11.05 Nieuwsberichten Vaz Dias. 11.05
11.30 Omroeporkest: Operettemuziek.
11.30—12.00 Aansluiting Carlton-hotel.
V.P.R.O. 5.30 Jeugdhalfuur. Menschen ln den
Bijbel. lJe voordr.: Verloren Zoon. Spreker:
Ds. B. J. Aris. Amsterdam.
Brussel. (337.8 M.) (Vlaamsche uitzending^,
12.20. Concert voor SAROV door het Omroep-
kleinorkest. 5.20 Concert Omroeporkest.
6.05 Kinderuurtje. 6.50 Gramofoonmuziek.
8.20 Concert door het Omroeporkest. 9.35
Optreden der 3 Keddy's.
(Fransche uitz.) (5.09.3 M.) 12.20 Gram.muz'ek
1.00 Vioolrecital. 6.20 Gramofoonmuziek.
6.35 Muziek van Perzische componisten. 7.05
Concert Omroepklelnorkest. 8.20 Concert
door het Radiosymphonieorkest. 10.05 Gra
mofoonmuziek.
Daventry (National) (1554.4 M.\ 12.20 Orgel
concert 1.05 Concert 2.20 Arthur Salis
bury en zijn orkest. 3.20 Geratdo en zfln
Gaucho Tango-orkest. 4.05 Sonate-concert
door George Roth. 4.35 René Tapponier en
zijn orkest. 6.50 De grondslagen der muziek
Schubert-liederon door Lily 2aehner (sopraan)
7.40 Radio Militair orkest o.l.v. B. Walton
O'Donnell. 8.20 Promenadeconc. uit Queena'a
Hall door het B.B.C.-Symphonle-orkest n.l v.
Sir Henry Wood. 10.20 Het Radlo-koorr o.l<
v. St Robinson zingt Zigeunerlieder van J*
Brahms.
Kalundborg (1153.8 M.) 11.21—1.20 Concert
uit het Bellevue-Strandhotel o.l.v. Harald An
dersen. 2.204.20 Concert door Mogens Han
sen's Ensemble. 7.20 Concert door Radia-
strijkorkest o.l.v. Reesen. 9.35 Franeche
muziek door het Omroeporkest o.l.v. Roesen,
Könlgswusterhausen. (1634.9 M.) 1.20
Gramofoonmuziek. 4.50 Liederen uit „Des
Knaben Wui|derhorn" van G. Mahler. 5.45
Inleiding tot Beethoven's eerste Symphonle.
JLangenberg (472.4 M.) 6.25 Grajnofoor.pla-
ten. 10.40 Gramofoonplatenconcert 11.10
Populair concert o.l.v. Wolf. 4.20 Concert
ol.v. G. von Loeben. 6.50 Muzikale causerie*
7.20 „lm blauen Dunst", hoorspel. 8.50 Con
cert door het Omroeporkest.
London Regional (356.9 M.) 6.55 Concert
door het BBC-orkest. 8.20 Vaudeville-pro
gramma. 9.35 „The Contry of the Blind"*
10.35 Gramofoonmuziek.
Warschau (1411.8 RL) 4.20 Symphonle-conc*
6.20 Populair concert 6.50 Muzikale caqsei
rie. 7.20 Italiaansche muziek.
DE NIEUWE PARIJSCHE ZENDER
De Directie der Fransche Posterijen deelt
mede, dat de nieuwe kraohtzender te Parijs,
die met een energie van 80 tot 100 KW zal
zenden, waarschijnlyk In den herfst van dit
jaar in bedrijf zal kunnen komen.
NIEUWE ZENDERS
De werkzaamheden aan den Engelschen zen
der West Regional, die het tegenwoordige sta
tion Plymouth zal vervangen, hebben tot nu
toe een gunstig verloop. De kans Is groot dat
reeds in April van dit jaar met de proefuit-
zendingen op golflengte 288,5 M. een begin ge
maakt zal kunnen worden.
Binnenkort komt de eerste Grieksche om-
roepzender te Salonlki in bedrijf. De golf
lengte van dit station bedraagt 270 M., en da
zendtijden zijn voorloopig vastgesteld op 11.05
tot 12.05 u. en 18.35 tot 19.35 u.; de uren zijn
opgegeven in Amsterdamschen tijd.
een driemaandelijksch tijdschrift „La Revue
trimestrielle de 1' Institut International de
Statistique", hetwelk de volgende rubrieken
zal bevatten: a. wetenschappelijke statisti
sche studies, b. rapporten van commissies
van het Instituut, c. mededeelingen betref
fende statistische wetgeving, administratie,
organisatie en methodes, d. een statistische
bibliographie van 1 Januari 1933 af, e. sta
tistische tabellen betreffende groothandels-
prijzen, demographie etc.
De rubriek der wetenschappelijke statis
tische studies staat onder leiding van Prof,
Dr. C. A. Verrijn Stuart te Utrecht, voorzit
ter van de door het Institut International
de Statistique daarvoor ingestelde speciale
Commissie, waarvan de overige leden zijn:
Durand (Ver. Staten), Hilton, (Engeland),
Jahn, (Noorwegen), March (Frankrijk),
Mortara, (Italië), Platzer (Dviitschland) en
Yanagisawa (Japan).
De eerste aflevering mag in den loop van
April 1933 worden tegemoet gezien.
DE GOD VAN HET GOUD
EEN VERHAAL UIT WEST-AFRIKA
Door A. E. SOUTHON
Naar het Engelsch bewerkt door
L J. P. B.-V.
Korte inhoud voor nieuwe Ieren
't Ging met de zaken van de handelaars
Stretton en Mayhew te Oburindo den laatsten
tijd niet erg naar wensch En daarom was
Mayhew slecht te opreken en koelde hij zijn
gramschap op leder, die hem ln den weg kwam
De twee compagnons stonden onder de blan
ken van Oburindo niet al te best bekend. Ook
de verblijfplaats der andere blanken waa ge
bouwd.
Maar dit had toch een heel geldige reden.
Want zoo alleen kon Stretton telkens onopge
merkt uit Oburindo verdwijnen en er weer ln
terugkeeren.
Zoo was 't ook nu weer. HIJ was ln 't oer
woud verdwaald en bij een klein stroompje
terecht gekomen. Daar bespiedde hij een twaalf
tal negers van Kwangu, die bezig waren met
een calabas goud te wasschen.
Toen de mannen vertrokken waren beproefde
Stretton de kunst ook eens en binnen een uur
tijda had hij werkelijk een kleine hoeveelheid
goud bij elkaar.
Thuis gekomen besprak Stretton uitvoerig
met Meyhem hoe zij zouden trachten Kwangu
het goud afhandig te maken. Tenslotte beslo
ten zij de buikspreker Jansen In den arm te ne
men. Deze. die om aan drank te komen tot
alles In staat was. had wel ooren naar het plan,
HU was als geen ander op de hoogte met
taal «n gebruiken der inboorlingen, bovendien
bou hij met eenige goochelstukjes wel indruk
,weten te maJten. Over een week zou hö zich
naar de stad van Kwangu begeven.
Vooral waarschuwde Stretton nog om uit de
buurt van Kwangu's drank te blijven. „Wan
neer je dit niet lukt, breng lk je om hals",
dreigde b U. En één blik ln de wreede oogen
van den dikken handelaar verzekerde Jansen,
dat dit geen Udele woorden waren.
HOOFDSTUK III.
*n Dwaze zendeling.
„Ik ben klaar, en jij, Steven?" zei mevr.
Noordaa, terwijl ze om de hoek keek van
wat haar man, zeer trotsch, zijn studeer
kamer noemde. In werkelijkheid was het een
klein gewit vertrekje in de hut, wat hun
huis beteekende in Kwangu's stad.
„In orde, dan beginnen we direct", zei
Noordaa en liep naair de ruwe houten planken
tegen den muur, om zijn boek er weer in te
zetten.
„Sapperloot", riep hij, „die akelige witte
mieren zijn weer aan mijn boeken bezig
geweest". Al sprekende nam hij er twee of
drie van de plank en de bladen vielen als
poeder op den grond. „Kijk nou toch eens
waar ze in bezig waren. Zoo waar in mijn
Bijbelsche encyclopaedia Heb een oogen-
blikje geduld, terwijl ik dit even in orde
breng. Gabriel, o ben je er al. Help mij eens
even deze boekenkast van den muur te
verwijderen, en geef mij dan mijn hamer
eens aan en een stuk of wat ibege blikjes.
Zoo, dat is genoeg. Nou zullen we eens een
eind imaken aan dat gedoe".
Al sprekende sloeg hij een blikje plat en
bevestigde er eenige smalle blokjes zeer
hard hout aan. Daarna zette hij deze dingen
eoo, dat de tinnen plaatjes tegen den muur
rustten.
„Ziezoo, dat is in orde", zeide hij. „Witte
mieren houden niet van metaal en zelfs a
ruiken zij het papier, kunnen zij door het
blik toch niet komen. Had ik dat maar eer-,
der bedacht. Nou, ik ben klaar, Jes. Heb je
genoeg warm water? Er zijn bijna vijftig
patiënten, vanmorgen".
„Ja, meer dan we noodig zullen hebben.
Waar beginnen we mee".
„O, de akelige dingen 't allereerst Laten
we beginnen bij de zweren en de prettige
werkjes tot het laatst bewaren".
„Dat beteekent dus dat we met Olarade
beginnen. Zijn been is gewoon verschrikke
lijk. Ik heb het verband al weggenomen
daar straks. Ik werd er meer dan ellendig
van. Hier is de chloroform", zei mevrouw
Noordaa.
'n Groep treurig uitziende inboorlingen
zaten dicht tegen elkaar in hun blauw-ka-
toenen slaapkleeding, onder een dak van
palmbladeren op het voorerf. Toen de zende
ling en zijn vrouw in hun midden kwamen,
zagen zij op en zeiden gezamenlijk: E-ku-aro
Noordaa begroette het morgensaluut met
een glimlach en riep Oliarade. 'n Mager
zieke Afrikaan strompelde naar de suiker-
kist, ging zitten en legde zijn been met een
griezelig uitziende verzwering bloot. Noordaa
ijsde inwendig, terwijl hij het bekeek.
„Akelig, hè Steven, kan je er iets aan
doen voor hem?"
„Ja, mettertijd wel, wanneer hij de in-
landsche doktoren laat schieten en zich
alleen aan mijn behandeling over geeft. Hoe
veel heb je wel aan de priesters betaald
voor deze slechte behandeling, Olarade?"
Met behulp van zijn vingers slaagde Ola
rade er in een sexm te noemen, welke Noor
daa haastig omrekende tot f 250.
„Jij arme man, en alles wat zij er aan
gedaan hebben, is je bijna dooden. Maar
hoe kon je zooveel betalen?". Het scheiden
van zulk een groote som (genoeg om hem
voor vele jaren een onbezorgd leventje te
verschaffen, of volgens Kwangu's gebruik
een half dozijn vrouwen uit de eerste stand
te koopen), was een grooter ongeluk voor
Olarade, dan zijn zoo hevig bezeerd been.
en hij ging al vertellend nog steeds daar
over hevig te keer. De zweer was drie jaar
geleden maar héél klein geweest en de
priester, die tevens dokter was, verzekerde
hem, dat het spoedig genezen zou. Hij eischte
geld als offer voor de god die Olarade ge
slagen had en meer voor zichzelf, maar de
zweer was grooter inplaats van kleiner ge
worden en de ongelukkige Olarade had alles
verkocht wat hij bozat en geleend van zijn
familie om de steeds grooter wordende som
men, welke de priester eischte te kunnen
betalen. Nu had hij zichzelf zoo geruineerd
door te leenen, dat hij zichzelf als page had
moeten verkoopen aan den burgemeester uit
het deel der stad, waar hij woonde en nooit
meer vrij man zou zijn, zelfs niet wanneer
de zendeling zijn been en zijn leven redden
zou.
Noordaa sympathiseerde met hem, terwijl
hij voorzichtig het been reinigde en opnieuw
verbond, maar hij kon hem niet meer dan
een opwekkend woord geven. Het was een
te gewoon .verschijnsel in de <='id ver,
Kwangu, waar des priester's heerschappij
hoogtij vierde.
Als Olarade klaar is, behandelt Noordaa
ongeveer nog een twaalftal gelijke zweren
en zei daarna:
„Nu beginnen we met de anderen,
Jes. „Jij het eerst Denuibi".
'n Jong meisje ging op de kist zitten en
toonde een sierlijke enkel, waarop een ge
zwel, dat veel op een steenpuist geleek. Noor
daa bezag het aandachtig en besloot dat het
goede oogenblik gfekomen was, en zei tot zijn
vrouw: „Laat het water een paar minuten
lang op het gezwel druppelen", Jes. „Zit stil
hoor, Denubi. I-Iet zal je zoo geen pijn doen.
Maar wanneer je je beweegt en de wurm
breekt, moet ik hem uitsnijden!"
Denubi huiverde bij de gedachte aan het
mes en zich voorover buigend, pakte zij
haar been stevig met haar fijne handjes
vast, om er zoo zeker van te zijn, dat geen
beweging van haar kant de delikate ope
ratie kon doen mislukken. Noordaa stond
er bij en wachtte zoo lang, totdat een klein
wit draadje te voorschijn kwam. Hij boog
zich voorover en trok er voorzichtig met yii'
pincet aan. Zijn vrouw druppelde gestadig
door en in minder dan tien minuten was
Noordaa er in geslaagd om 4 c.M, van de
worm er uit te trekken.
Hij rolde dit eind rond een afgebrande
lucifer en bevestigde dit stevig op het been
van het kind.
„Dat is genoeg voor vandaag, Denubi. Wat
je ook doet, blijf van het verband af. De
worm kan nu niet meer terug en morgen
trekken wij er hem weer 'n eindje verder
uit. Denk er om wat ik je vertelde: Kook je
drinkwater en je heb* geen l.v' meer van
deze wurmen!"
Met een glinsteren van haar witte tanden
stond Denubi op, trok het kleedje, waarin
zij haar kleine baby met zich op de rug
droeg een weinig vaster aan, maakte een
buiging voor de zendeling en zijn vrouw
en ging opgewekt huiswaarts. Denubi leefde
op 't oogenblik haar mooiste jaren en zelfs
de pijn van het gezwel kon haar niet ver
somberen. Zij was het jonge vrouwtje van
Kwangu's zoon, en terwijl ze terug wandelde
naar de groote leemen hut, met haar ontel
bare kamers, zong ze met haar falsetto
stem een liefdeslied. Telkens hield ze even
stil om naar het nette verbandje om haar
been te zien; in haar hart was zij hierop erg
trotsch, en daags te voren had ze uren lang
geprobeerd om haar andere been van zulk
eenzelfde te voorzien. Als vrouw van den
•kroonprins was Denubi zooiets als de toon-
aangeefster der mode en Noordaa's nette
enkel-versiering had Denubi aan nieuwe
ideëen geholpen.
Er waren nog verscheidene andere patiën
ten met de verschrikkelijke ziekte behebt,
want niemand in Kwangu's stad dacht er
aan om drinkwater eerst te koken. Noordaa
behandelde elk op zijn beurt. De zon rees al
hooger en de warmte nam gestaag toe. Toen
de laatste geholpen was, strekte hy zijn pijn
lijke rug en zei glimlachend: „Nu krijgen we
een lichter karweitje, tandheelkunde!"
(Wordt vervolgd.)!
