m m A m m i m m HET BUITENLAND IN 1932 SCHAAK RUBRIEK f3 I a y gi n s X i i li x* Xi'#§3 #1 a m m k f3 13 B3 Éi Radio Nieuws. DE GOD VAN HET GOUD VRIJDAG 6 JANUARI 1933 Sovjet-Rusland Een der eerste gevolgen van de overwin ning van Franklin D. Roosevelt en zijn Sovjet-Rusland heeft in het afgeloopen Democraten schijnt voor het binnenland te Jaar den vijftienden verjaardag gevierd van zijDi ^at Amerika binnenkort verlost zal de October-revolutie en tevens de eerste vijf worden van het goedbedoelde maar in zijn jaren van zijn groote economische en cultu- gevolgen verderfelijke drankverbod. Naar reele plannen ten einde gebracht. buiten is van de wijzigingen in het federale Het zou een studie van vele kolommen bestuur, naar het schijnt, in de eerste vergen, indien wij een eenigszins volledig plaats te verwachten een breken met de beeld van den stand van zaken in 't groote Amerikaansche politiek van oneindig hooge land van de sovjets zouden willen schetsen, tarieven, die dat groote land feitelijk ontoe- Hierbij zou uiteraard licht en schaduw i gankelijk maken voor de in het buitenland moeten worden aangebracht. vervaardigde producten. Bepalen we ons tot het materieele dan zal Voor het eerst werd in de beide groote wel niet ontkend kunnen worden, dat er op centra, Chicago en New-York, een werkelijk industrieel en technisch gebied dingen in begin gemaakt met de bestrijding van het Rusland gebeuren, die uitgaan boven de 11(0 schrikwekkende hoogten gestegen mis- stoutmoedigste droomen. al zijn er ook aan- dadigerswezen. Al Capone heeft zich dit- wijzingen, dat vitale onderdeelen van de maal niet met zijn dollars buiten de gevan- plannen, zooals het verkeerswezen, nog ont- genis weten te houden. En de voor de snappen aan de veelomvattende administra- „gangsters" al te toegeeflijke New-Yorksche tie en controle en dat tengevolge daarvan burgemeester James Walker werd uit zijn de werkelijke productie ver blijft bene- j Vele jaren met cynisclien zwier bekleed den de theoretische berekeningen, die daar- ambt gedrongen en vervangen door McKee, omtrent zijn gemaakt. een man, die in den korten tijd van zijn be- Daar kwam in 1932 bij, dat de boeren, j wind reeds aan veel ongerechtigheid een die door de maatregelen tegen de koelaks ejnti heeft weten te maken. De smerige in vorige jaren in het collcctmsatieplan j moord op het kind van Lindbergh en alles waren ingedeeld, het vertrouwen daarin Wat daaraan vast is komen te zitten, heeft verloren en. naar Moskousche aanduiding, ook de oogen van de massa in de Ver. Sta- „koelaksclie neigingen" gingen vertoonen, ten geopend voor den noodtoestand, die het inzonderheid nadat de regeering door haar i bandietenwezen heeft geschapen. Mei-decreten de graan-inzamelingseischen had verlaagd en den weg geopend voor den Zuid-Amerika. vrijen handel, zulks om de voor de gemeen- 6chapsidealen tamelijk onverschillige boe-; In Latynsch Amerika was het in 1932 in ren tot meer ijver aan te zetten. Diefstallen en boven de aa.de roeriger dan gewoonlijk. graan, om het op de vrije markt ten Opstanden en omwentelingen waren er aan «figen bate te kunnen verkoopen, vonden «ie orde van den dag. Het meest in Chili, meer en meer plaats en nieuwe draconische daarna in Brazilië. Een gewapend conflict maatregelen waren noodig om de menschcn 1 van ernstigen aard brak ui over het grens- binnen 't communistisch keurslijf te houden beloop in den Gran Chaco tusschen Bolivia Daar de moeilijkheden met de graan.n- j en Paraguay. De laatste weken voegde zich zameling zich natuurlijk in dc steden weer spiegelden door een chronisch levensmidde- lentekort, moesten ook in de fabrieken strenge bepalingen worden ingevoerd tegen het verzuim en de luiheid, die de productie achteruit deed gaan. De communistische tsaar en zijn bureaucratie hebben echtereen uitstekend dwangmiddel in de voedsel-dis- tributie. Wio niet met hart en ziel mee wil streven naar het communistisch ideaal, zal daartoe tegen zijn zin gedwongen worden door het zwaard van den honger. Er zal dan ook wel niet veel overdrijving bij zijn Honduras in de rij der landen, waarin de binnenlandsche vrede is verstoord, terwijl er een strijd tusschen Columbia en Peru op til schijnt over het bezit van de Amazone ha venstad Leticia. Het Verre Oosten. In ons algemeen overzicht van 30 Decem ber schreven we reeeds over het „moeilijk Volkenbondswerk" ten aanzien van de Ja- pansch -Ch i neescl ie conflicten, eerst over Shanghai en lal er over Mandsjoerije. Men weet, dat het Japansche militairisme als Russische emigranten spreken van de j jn dienst van de Japansche expansiezucht, volkomen mislukking van het Vijfjarenplan zjCh zonder eenige terughouding op het en van de pogingen der heerschers te Mos- I groote Noonl-Chincesche gebied wierp. Ja- kou om evenwicht te brengen door kunst- j pan forceerde in Mandsjoerije, zonder dat matige beperking van het aantal verbrui- j China zich daartegen in regelmatigen strijd kers, waardoor nieuwe categorieën der be- verzetten kon, het ontstaan van een nieuwe vol king van het recht op voedsel beroofd Cliineesche republiek onder den naam worden I Mandsjoekwo, die echter slechts in schijn on Het behoeft ons niet'te verwonderen, dat afhankelijk is. onder zulke omstandigheden weer eens Voor het buitenland draait het in deze een beweging is onderdrukt moeten worden, kwestie, naast de schending van het Volken die herstel van de kapitalistische verhou bondsverdrag vooral om de open-deur-poli- dingen propageerde. De bekende vroegere tiek, die voor heel China bij verdrag is ge- bolsjewistische leiders Kamcnef en Zinowjef vvaarborgd. Die openideurpolitiek heet, on- werden door Stalin c.s. om die reden uit danks de Japansche actie, gehandhaafd te de partij gebannen en voorts werd, naar t zijn, maax wat zij in werkelijkheid te betee- recept van Lenin, een der groote periodieke kenen heeft, werd enkele maanden geleden door den Japanschen onderminister van bui- tenlandsche zaken Tsjasji in 'n interview on bewimpeld gezegd, toen hij verklaarde.dat Mandsjoerije openstaat voor de onderdanen van elk land, behalve van die landen, welke Mandsjoekwo niet erkennen als onafhanke- lijken staat Practisch beteekent dit natuur lijk, dat de deur alleen voor Japanneezen openstaat In het protocol van Tsjangtsjoe werden de voorkeurrechten van Japan in Mands joekwo trouwens erkend, omstreeks den zelfden tijd dat Japan zich opwierp als ver dediger van de politiek der open deur Van belang is nog, dat de Ver. Staten, in verband met de Japansche politiek in Mandsjoerije, hebben verklaard, dat zij geen regeering zullen erkennen, die ontstaan is door schending van verdragen. Sovjet-Rusland heeft, uit vrees voor een gewapend conflict, dat fataal zou kunnen worden voor de veiligheid van de bolsje wistische dictatuur in eigen land, slechts toegeeflijkheid voor het Japansche imperi alisme aan den dag gelegd. De overige landen Wij zullen onze lezers niet vermoeien met uitvoerige beschouwingen over wat zich in de landen, die op het oogenblik een minder belangrijke plaats in de wereldpo litiek bekleeden, heeft afgespeeld. Slechts enkele herinneringen mogen hier voldoende „7-ui verin gen" van de partij aangevangen, ■welke in het begonnen jaar moet worden voltooid. Wij herinneren er ten slotte aan, dat Rus land zijn veiligheid in het Westen verzeker de door non-agressieverdragen met Finland, Estland, Letland, Polen en Frankrijk en dat het zijn officieele betrekkingen met China hei-stelde en met de Ver. Staten in beter verhouding kwam. Tegenover Japan zette het zijn politiek van dulden voort, uit machteloosheid tegenover de prikkelende gebeurtenissen in het Verre Oosten. Italië Het fascistisch Italië kan niet, als sovjet- Rusland op een 15-jarig bestaan terugzien, maar toch wel op een tienjarig, dat het in 1932 heeft gevierd. In die tien jaren heeft het fascisme inder daad allermerkwaardigste resultaten weten te bereiken. Groote werken zijn uitgevoerd, het land vormt een economisch gezond „eiland" temidden van het gevaarlijke cri sismoeras. In het afgeloopen Jaar werd de Pontijn^che droogmakerij, een prachtig stuk werk, door den landbouw in gebruik geno men. Er werd een omvangrijke amnestie verleend en de weg tot de fascistische partij die voor volwassenen versperd was, werd weer opgesteld.' In Juli had een breede re organisatie van het ministerie cn van het diplomatieke corps plaats, één van die re organisaties, die tot Mussolini's systeem schijnen te behooren. De belangrijke figuur I in België kwam de Vlaamsche beweging van Grandi kwam daardoor eenigszins op I dit jaar op den achtergrond door onderlinge den achtergrond, daar hij den post van oneenigheid van de Vlamingen, waar bij minister van buitenlandsche zaken moest i kwam, dat de economische omstandighe- verwisselen voor dien van gezant te Londen, den en de daardoor beïnvloede politiek de aandacht afleidde naar een ander gebied. Amerika. Door het wegvallen van de Duitsche betalin i 8en werd de begrooting zóó ontwricht, dat In de Vereenigde Staten had de bevol- (je regeering-Renkin de natie niet de zware king op de allerhevigste wijze van de we reldcrisis te lijden. De verarming nam steeds grooter omvang aan, onder alle klas sen. inzonderheid onder de boeren en de ar beiders. De verbittering daarover keerde zich bij de Novemberverkiezingen tegen de Republi- keinsche regeering van President Hoover, die een in de geschiedenis der Vereenigde Staten schier ongekende nederlaag leed. lasten durfde op te leggen, welke noodig waren. Het besloot daarom tot vervroegde parlementsverkiezingen, die echter den be- staanden toestand bevestigden en voerde tol een nieuwe katholiek-liberale regeering die van het. parlement volmaoht kreeg om de begrooting weer gezond te maken met ingrijpende middelen. Zweden en Noorwegen, twee lan den, die anders broederlijk samengaan, heb- een geschil gekregen over de Noord- Oostkust van Groenland. Zij hebben even wel het voorbeeld gegeven hoe in dezen Vol kenbondstijd dergelijke geschillen behan deld dienen te worden en zich reeds bij voorbaat gebonden aan de uitspraak, welke het Haagsohe Hof erover zal doen in het be- n van dit jaar. In Zweden trad na de Septemberver- kiezingen een socialistisch kabinet op on der leiding van Hansson. Dit kabinet heeft een on'xverp ingediend waarover nog wel een en ander te doen zal zijn, daar het een drastische bezuiniging op de uitgaven voor leger en vloot omvat. In L i 11 a u e n heeft de regeering tever geefs een poging gedaan om in het Duit sche Memelgebied, tegen den wil der volks meerderheid, een Littausch bestuur in te voeren. De kiezers hehben zich later dui delijk tegen dien opzet uitgesproken. In Finland heeft de Lappo-beweging opnieuw van zich laten spreken, toen zij. met het doel de regeering te dwingen tot anti-socialistisch optreden, aanslagen tegen de vrijheid van ministers beraamde en zelfs een der ministers ontvoerde. De leiders werden voor die daden van terreur gestraft, doch wisten door een hongerstaking te be reiken, dat men hen weer in vrijheid stelde Finland is voorts de Vereenigde Staten vóór geweest met de opheffing van het ook daar tot ongewenschte toestanden leidende drankverbod. De Spaansche Republiek had in het janr 1932 ongewoon veel te doen met anarchistische stakingen en kwam in Aug. voor een werkelijke doch spoedig bedwon gen staatsgreep te staan, waarin generaal Sanjurio de hoofdrol speelde. De generaal werd ter dood veroordeeld, doch begena digd met levenslange gevangenisstraf. De andere samenzweerders werden gedepor teerd naar Spaansch-Guina. Verder is van belang, dal het Catalaansch Statuut zijn heslag kreeg en het eerste Ca talaansche parlement gekozen werd. Zwitserland beleefde in 1932 den zwarten dag van Genève. den dag in No vember namelijk, toen twaalf menschcn den dood vonden bij een botsing tusschen het publiek en de militairen. In Polen werd de bekende minister van buitenlandsche zaken Zaleski door Beek vervangen, zonder dat dit wijziging bracht in de buitenlandsche politiek van Polen, die zich o.a. weer onderscheidde door kwesties met de vrije sted Dantzig. Tn het binnenland keerde het nationalisme zich steeds feller tegen de Joden, die meer malen aan pogroms waren hlootgesteld. Oostenrijk verloor zijn belangrijke staatslieden Seipel en Scholier door den dood. Het was gedwongen zich financieel meer op Frankrijk dan op Duilschland te oriënteeren en kreeg een leening van 300 millioen schilling toegezegd, waartoe Frank rijk en Engeland zich voor hun deel reeds verhonden hebben. In Hongarije trad inde plaats Karolvi de krachtige Gombös op als leider van de regeering. In Roemenië trad de boerenleider Manioe weer naar voren, met Titulescoe als minister van buitenlandsche zaken in zijn kabinet. In Zui d-S 1 a v 1 duurt de dictatuur nog voort, al zou ieder er thans graag af wil len. De kracht schijnt te ontbreken om haar af te schaffen en de vrees is gewet1 igd, dat herstelde vrijheid aan Koning Alexander zijn troon zou kosten. Griekenland had met zeer ernstige geldmoeilijkheden te kampen. Venizelos was genoodzaakt af te treden. De nieuwe verkiezingen leverden een kabinet-Tsalda- ris op, nadat de partij van den nieuwen premier van zijn monarehistisohe gevoe lens had afstand gedaan om den steun van de Venizelisten te verkrijgen. Hiermede kunnen we gevoegelijk ons be knopt overzicht van de belangrijkste bui tenlandsche gebeurtenissen in 1932 beslui ten. AUTO-ONGELUKKEN Te Wassenaar reed de Hagenaar K. met zyn auto in volle vaart op de auto van O. den B., eveneens uit den Haag op den hoek Rijksstraatweg en v. d. Oudermeulenlaan. De beide auto's werden zwaar beschadigd. K. ging er van door met achterlating van zijn auto. Op de Prinses Marielaan werd hij echter aangehouden, waarbij bleek, dat hij onder den invloed van sterken drank ver keerde. Proces-verbaal werd tegen hem opge maakt. Op den Rijksstraatweg had een auto- botsing plaats nabij de vleeschwarenfabriek van v. d. Berg en Gerson. Een groentenwagen, die te laat door den bestuurder schijnt gezien te zijn, werd van achter aangereden en zoo goed als geheel vernield. Het paard, dat een poot gebroken had, moest ter plaatse worden afgemaakt. De gewonden kregen door perso neel der vleeschwarenfabriek de eerste hulp. De voerman kwam er met den schrik af. Te V e n 1 o werd de vrouw van P., van Blerik, die met haar fiets slipte op de tram rails van de Maasbrug te Venlo, gegrepen door een auto, bestuurd door B. uit Venlo. Met ernstige hoofdwonden en een hersen schudding werd de vrouw naar het ziekenhuis overgebracht. De bestuurder verklaarde, dat de auto ten gevolge van het natte weer op de tramrails, die op de brug loopen, slipte, waardoor hij de macht over het stuur verloor. Gemengd Nieuws BOERDERIJ IN DE ASCH GELEGD TIEN KOEIEN IN VLAMMEN. Donderdagavond omstreeks 10 uur Is brand uitgebroken in de boerderij van de familie R. v. d. Horst aan den Rijksstraatweg te Hoeve laken. Binnen een kwartier was alles één vuurzee geworden. De Amersfoortsche brand weer bestreed met drie stralen het vuur en om elf uur kon gezegd worden, dat het vuur bedwongen was. De boerderij is totaal afge brand, terwijl niets gered kon worden. Tien koeien kwamen in de vlammen om. Een en ander was laag verzekerd. De burgemeesters van Hoevelaken en Leusden waren aanwezig op het terrein van den brand. AKELIGE VONDST. Te Amsterdam heeft een rechercheur in een woning in de Spuistraat het lijkje van een kind van drie maanden in beslag genomen. De moeder, die buffetjuffrouw is, had bij haar thuiskomst het kind dood in het bed gevonden. TEVREDENHEIDSBETUIGING De minister van Justitie heeft zijn tevre denheid betuigd voor het onverschrokken en doelbewuste optreden van den rijksveld wachter (brigadier-titulair) B. J. van Brus sel te Dinxperlo, in den nacht van 27 op 2* Sept. 1932, bij de door hem alleen verrichtte aanhouding ea overbrenging naar het op een afstand van ongeveer een half uur gaans gelegen arrestantenlokaal te Gendringen van drie beruchte kippendieven. Men meldt ons uit Hilversum: Een dezer dagen ontving de ambtenaar van het successiekantoor van een Rotterdamsche verzekeringsmaatschappij het bericht, dat een zekere Baassen te Hilversum overleden was en dat deze maatschappij in verband hiermede een bedrae van f 500 had uitgekeerd aan een agent te Hilversum, M. genaamd. By het treffen van maatregelen aangaande de belasting, bleek evenwel dat V. niet ge storven was en zelfs niet in de registers vau den Burgerlijken Stand ingeschreven stond. De verzekeringsmaatschappij was echter in het bezit van een overlydensacte afkomstig van den Burgerlijken Stand te Hilversum, welke evenwel vervalscht bleek te zyn. De verze keringsagent had n.l. de acte laten drukken en had ook de handteekeningen nagemaakt. De machtiging tot het ontvangen der gelden bleek eveneens vervalscht te zijn. De agent is in hechtenis genomen. LICHAMELIJKE OEFENING VOETBAL DE B.C.V.B.-COMPETITIE Programma voor m°rgen Res. Klasse I Schiedam: Pro Patria II—H.B.S. II Rotterdam: K.D.O. II—Eendracht II Res. Klasse II Schiedam: V.V.S. II—Stormvogels II Res. Klasse III Ro terdam: Unicum IVW.I.A. III Rotterdam: Zwaluwen III—D.O.S. II Rotterdam: Eendracht III—T.O.G. PADVINDERIJ WERELDJAMBOREE TE BOEDAPEST Uit Boedapest wordt gemeld: De voorbereidingen voor de in den zomer van dit jaar te houden wereld-jamboree zijn in vollen gang. De Hongaarsche padvinders zijn van plan om ter eere van den stichter der padvindersbeweging, Lord Baden Po well, een grootsch prachtig ingerichte ..ko ningstent" te bouwen, zooals deze door de Hongaarsche koningen in de middeleeuwen te velde gebruikt werden. De Hongaarsche padvinders-centrale heeft reeds vele aanmeldingen tot deelneming uit alle landen der wereld ontvangen. Een „Scoutmaster" uit Puthomkottaram in het Zuiden van Engelsch-Indië deelde mede, dat hij den geheelen weg naar Hon garije per fiets zal afleggen. Uit Noorwegen komen 100 padvinders, die allen van mondorgels voorzien zijn, ei volksliederen der verschillende buitenland sche groepen ten gehoore zullen brengen. Redacteur: W. J. H. CARON, Haarl emmer m e e r straat 168, Arasterdam-W. Men wordt verzocht correspondentie over deze rubriek aan bovenstaand adres te richten. Probleem no. 338 Van: K. A. K. LARSEN n «- wm Wit (18): Kd8, Da2, Te2, Te5, Lg7, Lh7, Pa7, Ph4, pi.bt, c6, d2, d5 en g5 Zwart (9): Kd4, Dg3, Ta6, Tfl, Lc3, Lc4, Pel, Pf2, pi.a3. Probleem no. 339 Van: P. F. BLAKE EEN BREKEND BALCON. Omtrent het ongeluk, aan twee bedienden van de firma v. d. Bosch aan de Voorstraat te Woerden overkomen, wordt ons nader ge meld, dat de beide jongelui door het breken van een balcon uit de tweede verdieping vielen. Beiden zyn er ernstig aan toe en naar het ziekenhuis vervoerd. Ook steenen van net balcon vielen, doch veroorzaakten geen letsel aan voetgangers, hoewel juist eenige jongens waren gepasseerd. Wit begint en geeft in twee zetten mat Wit (6): Ka4, Du5, Td6, Ld4, Pe3, Ph8 Zwart (11): Ke7, Dg8, TeS, Tf7, LcS, Lf8, PdS, Pf3, pi.a6, f5, h6 VRIJDAG, e JAMARI. iiiij.'ï: ZO 20 Londen i.20 D a v e n t 1.30 Hilver kwartet. 1.30 Huizen 22.30 Huiken 23.00 Hilver U m. VARA. Gramof' u m. VARA. De F1 urn. VARA. NCRV. Ani.-t. Orkest K Militair oikest. ry UB' '-S> tn ph- -n le-c Here -umofoonmuzlek. u m. VPRO. De Jeugd in het NCRV. Prof. Berger: Int Bur. j u m. VPRO. Mr. R- Houwlnk: 19.30 Hulzen. NCRV. Politieberichten. 22.U0 Huizon. NCRV. Persberichten. 22.00 Hilversum- VPKO Persbei ichten. 2 03 Hilversum. VPKO. Persberichten. H I 1 v 1 Huil Hilv H u I y. I K a 1 u i Hilv i H I 1 v Huil n. KRO. Mergence e r s u m. VARA- Gri n. KRO. G ra it of oor KRO. Sextet, erg. Orkest. ii m. VARA. Klein orkest. u m. VARA. De Flierefluiter^. 5 u in. VAltA. Balalaika-orkest. KRO. Orkei ARA. Volksliedei u m. VARA. Grainofoon KRO. Orkest. VARA. Uit den pruiken* VARA Prof. van Emhden: s u m. VPRO. Morgenwödlng- Klnderuurtjea, enz KRO. Kinderuur. KRO Politieberichten. KRO. Politieberichten. Pg8f6 Lf8e7 PbSd7 U—0 Oplossing van probleem no. 336 Van: J. OEHQUIST Wit (7): Kgl, Db5, Lhl, Lh8, Pf7, pi.d2, g7 Zw. (8): Kd4, Tg8, Lal, Pa5, Pe7, pi.cö, d3,d5 Mat in twee zetten Sleutelzet: 1. Db5d7 Oplossing van probleem no. 337 Van: J. HALUMBIREK Wit (8): Ka6, Th2, Le6, Pd6, PeS, pi.a3, e3, h3 Zw. (8): Kc5, DhT, Ldl, Pal, PhS, pi.a7, c4, Mat in vier zetten Sleutelzet: 1. Th2—f2 Er dreigt Tf5f, waarna Dh7 op f5 moet slaan en niet langer het veld b7 kan bewaken (3. Pb7J!). Door 1Ldlf3 kan zwart dit ge vaar niet afwenden; er volgt Txf3 met de zelfde dreiging, die nog op tijd kan uitgevoerc worden (4. Pb7J!). Het eenige is derhalve 1Ldlc2! Wit heeft nu tot taak dezen looper naar e4 te lokken, om met Pxe4 mat te kunnen geven; vandaar 2. Tf2—g2! (met dreiging 3. Tg5f Lf6 4. Pe4J). Zwart moet nu wel 2Lc2e4 spelen om met Le4d5 de nieuwe dreiging te kun nen pareeren. Nu volgt echter onverbiddellyk mat in twee zetten: 3. Tg2—g7 Dh7Xg7 (ge dwongen, andens volgt Pb7J), 4. Pd6Xe4J. Een fraai probleem. (Niet juist is: 1. Tg2 wegens 1Lf3! 2. Tg5f Ld5 3. Tf5 c3!) Goede oplossingen ontvangen van: Adr. Baljeu (336, 337) Delft; H. T. Nieuwhuis (336) Amersfoort; M. Opbroek (336, 337), H. O. J. Spier (336, 337) Den Haag; C. D. Poortman (336) Maassluis; A. van Wijngaarden Jr. (334, 335 van de vorige maal) Giessendam. CORRESPONDENTIE Voor de goede wenschen, die ik by de jaar wisseling heb ontvangen, zeg ik van harte dank. Wederkeerig wensch ik lezen; en oplossers m gezegend jaar 1933. GEWEIGERD DAMEGAMBIET Wit: Jhr. J. H. O. VAN DEN BOSCH Zwart: G. KROONE 1. d2d4 d7d5 2. c2c4 e7—e6 3. Pbl—c3 4. Lelgo 5. e2e3 6. Pgl—f3 7. Tal—cl e7c6 In het orthodoxe damegambiet staat zwart voor het oude probleem LcS te bevrijden. De tekstzet is hierop gericht: het paard moet straks op d5 komen en daar voldoende ge steund staan, waarna door e6e5 de looper in het spel kan komen. 8. Lfld3 d5Xc4 9. Ld3Xc4 Pf6d5 10. Lg5Xe7 Dd8Xe7 Dit is wel een nadeel van deze bevrijding* van het zwarte spel: wit's slechte looper (ge hinderd door de eigen pionnen) gaat van het 11. 00 Pd5Xc3 12. TclXc3 e<3e5 13. Pf3Xe5 Pd7Xe5 14. d4Xe5 De7Xe5 Een veel omstreden stelling! Het feit, dat wit's loope» sterker is en dat wit zyn pionnen- meerderheid op den koningsvleugel onmiddel lijk tot gelding tracht te brengen, terwijl de zwarte dame hulpbehoevend midden op het bord staat, is oorzaak, dat deze variant alge- gemeen gunstig geacht wordt voor wit. 15- f2—f4 De7e4 16. Lc4b3 Leg—e6 Zwart wil de loopers wel ruilen, maar hier toe komt het "i"t. Wit begint een scherpen aanval, waan «ie looper een belangrijke func tie heeft. Te beproeven ware hier 16LcSfi>. Het voor de hand liggende 17.Lc2 De6 1S. e4 gaat dan niet op wegens LXe4 19. Tel Xc2!; op 18. Lb3 volgt Dg6. 17. Lb3c2 De4hl 18. f4—f5 Eerste pionoffer 1 8Le6X»2 19 fof6 g7g6 20. Tfl—f4 Het tweede! 2 0Db4xb2 21. Ddl—el Tf8—c3 22. h2h4 Te8e5 Om h5 te verhinderen 23. Del—d2 Deze zet kon hiervoor nog niet geschieden, omdat de zwarte torens nog verbonden wa- 23 Ta8e8 24. Tf4d4 Een lietige zet. Van belang is, dat de diago naal clh6 geruimd wordt. 24 La2—d5 Dit verliest onmiddellijk. Noodig was Db6; byv. 25. Khl Th5 (belet e4). 25. e3e4! Ld5Xe4 26. Dd2h6! Opgegeven EEN VERHAAL UIT WEST-AFRIKA Door A. E. SOUTHON Naar het Engelsch bewerkt door I. J. P. B.-V. Korte inhoud voor nieuwe lezers t Ging met de zaken van de handelaai Stretton cn Mayhew te Oburlndo den laatste tijd niet erg naar we *="- J koelde hij zijn ider^de bTan ken van Oburindo niet al te best bekend. Ook deBverbl"jfpTaata' der andere blanken was ge bouwd. Maar dit had rugke< i heel geldige ïit Oburlndo verdwijnen en er w< bij verdwaald tereoht gekomen. Daar bespiedde hij een tv tal nege.ns vam ICwangu, die bezig waircn met een calabaa goud uit 't waiter te vlsschen. Toen de mannen vertrokken waren beproefde Bbretton de kumst ook eens en binnen een uur tljds had hij werkeiUJk een kleine hoeveelheid goud bij elk) goud afha zij de bulksprekei kant maken?" vroeg Stretton. „Neen, dat behoeft niet, dat zou ruw en tevens onnoodig werk zijn. Geef hem voor veertien dagen al de whisky, die hij zich wenscht en hij doet alles voor je. Hij heeft toch al eens delirium gehad en wanneer ik mij niet vergis, zal het ten tweede male niet Lang meer duren". „Je hebt toch maar aardig wat Ideëen in jouw groote kop, kameraad", zei Stretton bewonderend! „Is hij in de stad op dit oogen blik?" „Ja, hij kwam hier juist, voor Jij terug keerde, om een borrel bedelen. Hij zag er zoo raar uit, dat ik er hem gelukkie een gaf. Ik zal hem direct even een boodschap sturen". Haastig schreef hij een briefje, verzegelde het zorgvuldig, liep op de waranda toe en schreeuwde: „JacobI" De jongen, die bij het tafeldienen geweest was, kwam aangerend. Hij werd weggezon den om de dronkaard, dlie bij iedereen in Oburindo bekend was, op te zoeken en mee te brengen, zelfs al moest hij hem dragen. Nadat Jacob verdwenen was, wachtten de twee ongeduldig en toen ze ten einde raad juist op het punt stonden, zelf te gaan zoe ken, hoorden zij het onmiskenbare geluid van ruw uitgesproken woorden. Waggelend kwam Jansen naar boven en even later vertoonde hij zich, knipperend tegen het lamplicht, aan hen. Hij zag er deerniswaar dig uit; hier cn daar schemerde zijn gezicht doodsbleek, tusschen zijn roode haren, welke zijn heele gezicht bijna bedekte, waaruit zijn waterige, rood omrande oogen, glaaig rond keken. Hij zag er geheel haveloos uit Zijn klee- reu wanen geheel gescheurd, zijn hoed, die hij in zijn bevende hand hield, was zonder eenige kleur of vorm. Zijn teenen staken door z'n schoenen, 'n groot toonbeeld van ellende. Jansen behoorde tot een der meest hopelooze gevallen, nJ. 'n blanke die, om in de kusttaal te spreken, 'n inlander was geworden. Niemand wist waarvan hij leefde, dat wil zeggen, geen der handelaren. Er waren verschillende inlanders, die het kon den vertellen, maar zij hielden zich koest Sinds lang had hij alle gevoel van schaamte verloren en bedelde om drank, zoowel bij Europeanen als inboorlingen. Toch was hij eens een heer, dit verried zijn stemgeluid nog steeds. „Kom binnen en drink mee", noodde Stretton gastvrij. Jansen staarde verbaasd het tweetal aan. Dit was een groote bijzon derheid. Hij had hier zijn „welkom" reeds lang verspeeld en zijn door drinken ver stompte hersenen konden niet zoo spoedig aanvaarden, dat hem hier zonder vragen zijn liefste wensch vervuld werd. Stretton vermoedde zijn verbazing en in zijn haast om voortgang te hebben met het plan, schonk hij eenvoudig een derde glas in en offreerde het Jansen. Nadat zij eenigen tijd met elkaar gedron ken hadden, vroeg Madson, als zeer toeval lig: „Ben je wel eens ooit in het land van Kwangu geweest, Jansen?" „Neen, hoewel ik er de laatste tijd we! eens over gedacht heb. Er werd mij verteld dat het opperhoofd er onvervalschte ouwe klare drink, en ik vroeg me af hem niet te kunnen bewegen, mij tot zijn privaat-secre taris aan te nemen". Jansen grinnikte hier bij om zijn eigen aardigheid! „Doe dat niet, wij kunnen je wat beters aanbieden, het derde deel van Kwangu's goud", zei Madson met nadruk. „Wat blieft u", vroeg Jansen zeer beleefd, „ik was niet erg fiks vandaag en mijn ge hoor is ook niet meer, zooals het behoorde. Verstond ik het goed, dat u het over Kw&n- gu's goud had?" „Wanneer je met ons mee wilt doen. wacht je het derde deel van al zijn goud", zei Madson met nadruk. „Goud voor mij? Ik weet niet in hoeveel jaren ik dat niiet zag! Hoon je me". „Neen, dit is slechts zakelijk. Wij weten Kwangu's goud te bemachtigen, maar heb ben daarbij jouw hulp noodig! Nou, doe je mee? Wanneer je ons er bij helpt en je plicht doet, krijg je een derde". „Eens verkocht ik mijn ziel aan den drankduivel en omdat goud voor mij wish- ky beteekent, neem ik uw voorstel aan! Vertel mij maar, wat ik doen moet" „Je bent imtr.ers een bezweerder en tevens buikspreker nietwaar?" vroeg Madson. „Van beiden heb ik iets verstand. Maar Kwangu zou spoedig deze soort bezigheid vervelen. Heb je nog steeds die i.agemaak-e pop?" ..Ja, want ongelukkig genoeg is hier op de kust nog geen pandjeshuis". „Nou goed dan, vu' je glas nog eens en luister. Wat ik Je nu ga verteüen, beteekent vooi jouw een fortuin. Je gaat niet naar Kwangu om hem te amuseeren, maar om hem dadelijk te beangstigen. Jouw werk is: om ergens in het bosch in zijn onmiddellijke nabijheid, op een rustig plekje, die pop van je tusschen het struikgewas te plaatsen en oude Kwangu op een privaat-voorstelling te vergasten, alléén die pop is van nu aan zijn hoofdgod „lala" begrepen?" „Ik ben bang dat het mij nog niet heele- maal duidelijk is. U weet wel mijn koortsen" „Wel, we zullen 't je nog eens opnieuw duidelijk maken", zei Madson geduldig. „Oude Kwangu is even bang voor zijn goden of duivels, als iedere oude vrouw. Je moet hem dus laten gelooven, dat die leelijke pop van je een zeer groote en machtige godheid is. Het komt er niet op aan welke, en dat kan je wel voor elkaar krijgen, wanneer jt* het gezicht maar wat opschildert en zelf buik-spreekt Je snapt dat hij oogenblikke- lijk je begint te gelooven en direct 'n geit of zoo iets slacht ter offerande. Daarna moet je hem duidelijk maken, dat deze god iets beters wenscht Het eenige om hem te vol doen is „guud", snap je 't nu. Die pop moei «m goud vragen. Net zoolang totdat de ouwe baas z'n goudvelden zijn uitgeput". „Welke goudvelden!" vroeg Jansen. „Stretton is juist terug van Kwangu en terwijl hij daar was, aag hij tien negers goud uasschen. Zie maar, hier is het staaltje er van Stretton gapte het, voor hij wegging". Madson v uwde een stukje papier open pii gooide do gele korrels in Jansen's bevende handen. nl. v a* denk je van ons plan?", vroeg aiJNMion vO ongeduld. „Jij kent de negers V ter dar wie ook, hier op de kust Denk je dat liet lukken zal?" „Ongetwijfeld", antwoordde Jansen, „net 9Js je zegt ken ik de inboorlingen door en door en het is de eenige kans op succes. Ik bewonder diegene, die dit plaxi heeft uitge vonden, muur we moeten er nog iets in veranderen, 't Zou onmogelijk zijn om slechts om goud te vragen; bloedige offeruuden zyn de kern van iedere inheemsche godsdienst aier en Kwangu kan zich geen god voor stellen die hiervan afwijken zou. Het idee zelf is buitengewoon. Geen opperhoofd kan „lala" herkennen, zooals ik ze van due ouwe pop maak, maar we moeten zinnen op een verklaarbare rede, dat we inplaats bloed, goud vragen". „Dat zie ik ïteelemaal niet in", wierp Mad son tegen, niet erg prettig gestemd door deze critiek, „strooi een heilig praatje d< or ie verhaal heen en dreig de oude baas me' iets vreeselijks, wanneer hij niet gehoorzaamt, en gerust, hij gelooft je" „Hierin moet u mij permiteeren van mee jning te verschillen", zei Jansen. „Mot alle recht kan ik mij beroemen op een meerdere kennis van de psychologie en religie der Afrikaansehe volken, dan een van u beiden twit en daarom zeg ik dat, hoewel de groote gedachte in bet plan gi.'d uitvoerbaar is, de détails zeer voorzichtig uitgewerkt moeten worden". „Ja, jij hoort tenminste te weten, waarover je spreekt', temde Mads-n grommend toe. „Kun je ons geen handje helpet.; hier schenk je nog eens in, dat doet misschien de werking van je hersens goed". „Dank je wel. Mijn koorts, weet u, he et mij ingespannen te denken".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9