AKKER.CACHETS
1933 brengt een nieuwen PSJH stiller
"AKKERTJES" werken verrassend snel
RIJDAG 6 JANUARI 1933
EERSTE ELAD PAG. 3
Kerknieuws
NED HERV. KERK
troepen: Te Lage Vuursche, W. J. van
horst te Hilversum. Te Oldehove (toez.j,
J[. Daudet te Klooster-Ter Apel.
..„en o men: Naer Apeldoorn en Het
(vac.-C M. Luteijnj, H. Dekker te Weesp.
■•kt: Voor Pnndwyk en Lakemond,
itelaan te Ban.eveld.
FSCIIEÏD, BE VESTIG I* C, INTREDE
schrijft ons:
M. H o 11 r o p hoopt Zondag 19 Fetr.
SscheJd te nemen van de Chr. Geref. Ge-
ite te Franeker en Zondag 5 Maart d.?.v.
ilversum irtrpde te doen, na be/estiging
zijn voorganger. Prof. J. W. Gecln, van
Ds. J. J IMPETA
ar wij ve.nemen, is de gezondheidstoe-
van Ds. J. J. lmpeta, emer'tus-predikcnt
leref. Kerk van Katwijk aan Zee, minder
tig geworden. De hoogbejaarde predikant
ii 82 jaar) is siiids eenigen tijd bedlege-
JUBILEA
J L Dippel, pred. der Ned. Herv.
eente te Nieuwerkerlc a. d. I.lssel, hoopt
lag 10 lanuari a.s. zijn 40-jarige ambtsbe-
ng te herdenken.
hannes Leonardus Dippel werd 10 Januari
te Amsterdam geboren en ontving zijn op-
ng aan het Gymnasium te Doet'nchem en
iweek-eling van de Doe'.inchemsche stichtin-
aan do Gsm. Universiteit te Amsterdam.
1S92 werd hij candidaat in Gelderland en 8
1893 bevestigde wijlen Do. M. Göpner, van
terdam, hem te Hierden in het pred'kambt
895 vertrok de jubilaris naar De Bilt, wel-
nndplaats 'n 1902 met Oostwolde (G.) ver-
gld werd. In 1903 deed Ds. Dippel zijn in-
te Groningen, welke Gemeente hij het
st heeft mogen dienen, namelijk tot
toen hij een beroep naar Kamperveen
im. Deze standplaats verwisselde hij 23
192S met zijn tegenwoordige, waar zijn
Groningsche collega, Ds. 1oh. Langman,
er 2e Kamer, hem bevestigde. Tijdens z' n
lijf in Groningen was Dis. Dippel gods-
leeraar aan het Willem Lodewijk Gymna-
bestuurslid van de Kweekschool m°t den
el aldaar en lid van het bestuur van de
itingen van Barmhartigheid te Wagen-
Dippel is assessor van het Classicale Be-
1 van Gouda.
verband met de tijdsomstandigheden zal
jubileum van Ds. Dippel niet officieel vvor-
gevierd.
Ds. C. W. J. VAN LUMMEL
ïans beslooi Ds. C. W. J. van Lummel,
likant der Geref. Kerk van Zuidland, we-
redenen van voortdurende ongesteldheid,
ie vergadering in Februari van de Classis
lie emeritaat aan te vragen.
„MET CHRISTUS TE ZIJN"
het overlijdensbericht van Prof. L. Linde-
n te Kampen werd door de familie meege-
dat de nu heengegane hoogleeraar „vcr-
•ende (was) ontbonden te worden en met
istus te zijn".
aai wy vernemen, klonk deze begeerte
ipp. 1 c 23) ook in wat de stervende kort
zijn heengaan duidelijk uitsprak: „lk ver-
zeer den Heere Jezus te zien en God groot
n Vrijzinnig-Protestant-
Jongerer. (Nat. Vryz. Chr. Jong. Comité)
in een manifest protest anngeteekend te-
het feit, dat toonaangevende Vrijz.-Prot.
gen zich hoe langer hoe meer links gaan
oriënteeren, en men gezocht heeft het Vrijzin
nig Protes' ant'sme te vereenzelvigen met een
religieus Socialisme. Talrijke voorgangers
trachten door hun invloed in hun Gemeenten
de opvatting te verspreiden, dat Christendom
en Marxisme onafscheidelijk en dat de plichten
van staatsburger en Christendom in vele om
zichten onverec-nigtaar zijn. Deze practyk is
gebleken uit te loopen op een régime, dat el-
ken godsd'enst verloochent, en alle vrijzinnig
heid onderdrukt. Velen betreuren het dat het
''rijzinnig Protestantisme deze weg i3 inge-
1-gen en wenschen dat het anders was.
Zij, die niet den godsdienst willen verliezen,
vcrcenigen nu zich in protest tegen de verre
gaande verwording van het Vrijzinnig-Prot i-
tantisii.v,
ZENDING
Op Bali Bij zijn vcitrek uit Inrtiëwerd
Ds Crommel n. do vroegere Zcndingsconsul
(tegenwoordig Zendingsdirector te Oegst-
g~cst), geïnterviewd. Hij liet zich over Bali
naar de „Koerier" medodo'Tt, als \o'gt uit:
„Wat Bali betreft ik kan niet geloovcn
dat liet steeds gelukken zal liet Christen
dom, in welken vorm ook, van Bali verwij
derd te houden. Er zijn trouwens reeds
Christenen, al hebben deze hun g loof ont
vangen via daar wonende bekeerde Chi
neezen.
Bali, dat zoo dicht hij het gronte vork-er
ligt, zal eens opengesteld morton worden
Ik zou het alleen onnewenscht ach
ten indien Zonding cn Missie er torgel at en
zouden worden.
Dit zou voor heiden den arbeid hemo-i
lijken en voor de bevolking zou liet hegrij
pen van liet Christendom zwaarder wor-
GIFTEN EN Lm \TEN
Te De! ft heeft wijlen de heer Jac. van der
Wel Jzn die er Maandag op ruim 84-jarigen
->eftyd plo ivding overleden is, legaten ver
markt: f 1000 aan de Ned Herv. Gemeente,
1000 aan haar Diaconie en f 1000 aan de Ned.
'Terv. School, alles vrij van recht-n. De over
laden? is ruim 20 jaren Kerkvoogd te Delft ge
weest.
Te Steenderpn werd door de Ned.
'Terv. Diacon'e voor hrt Rusthuis „Elim" voor
ouden van dagen) uit Utrecht een legaat van
f 1000 ontvangen.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. H. BOUWMAN
Omtrent Prof. Dr. H. Bouwman, hoogleeraar
aan de Theol. School te Kampen, van wien
reeds gemeld werd, dat hij aan de beterende
hand i>, mag nu meegedeeld worden, dat zijn
toestand zeer goed vooruitgaat.
ProL Dr. J. P. B. DE JOS3SLIN DE JONG
Naar Anefa mefdt, onderneemt Prof. Dr.
J. P. B. de Josselin de Jong, buitengewoon
hooglcercar te Leiden cn conservator aan
liet Rijksmuseum voor Ethnogiafie aldaar
in gezelschap van den lieer H. Th. Cliabot.
een studiereis naar de eilanden Bocroe, Ba
bar, Wctar en Solor voor taalkundige en
ethnografische onderzoekingen.
Prof. L. LINDEBOOM t
Naar we vernemen, zal de begrafenis van w'U-
en Prof. L. Lindeboom plaats hebben Maandag
9 Januari a.s. te 1.30 uur op de begraafplaats
te IJsselmuiden by Kampen. Aan het graf zal
het woord worden gevoerd door één spreker, op
verzoek van den overledene. Na afloop hiervan
zal er gelegenhe'd zijn de familie te condolee-
ren in de aula op de begraafplaato.
Dinsdagavond zal een rouwdienst worden ge
houden in de Theol. School, met de familie en
de studenten, onder leiding van den pro-Rector
''rof. Dr. S Greydanus
GEM. UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
De Historische Commissie van de Gemeente-
;ke Universiteit van Amsterdam vesligt er oe
:cht van belangstel.enden op, dat van 9 tot 22
-.nuari in ae benedenzaal der Agn rtenkapcl te
msterdam. een kleine tentoonstelling gehou-
-n zal worden van de bij het derde eeuwfeest
aangeboden gelukwensten. Tevens zullen dan
de rot du geëxposeerd worden, die aan de his
torische commissie zyn toegezonden ingevolge
;:n door der Senaat uitgeschreven fotowed
strijd, by g tegenheid van den p!e?htigen op
tocht van den Academischen Senaat naar het
Concertgebouw op 28 Juni.
HUWENDE ONDERWIJZERESSEN
Te Almelo heeft de Gemeenteraad met 12
tegen 11 stemmen aangenomen een voorste! om
onderwijzeressen dm vóór haar 45-jarigcn leef
tijd huwen, op dien grond ontslag le geven.
SCHOOLBIBLIOTHEEK
Te Utrecht heeft de Raad, op oOri.ïel
van B. en W.. ingewilligd het verzoek van re-
-nten dei .\ea Herv. Gemeentescnoten voor
le eerste inrichting eener schoolbibliotheek,
ten behoeve van de School Tliorbeckelaan 5
iioofd M. Kruishoop).
K. Beintcma ln de dermatologie
humus in de oogheelkunde, dr
n de anorganische chi-m.e. d-r J.
natuurkunde, dr J. 1'. OUo in d
dr li" mjkliuize'n "in'de kindei
Bij beschikking vhm den minis!
wijs zijn voor het Jaar 1S33 he:
.omie dir E. Bel
iiumle dr J. H.
ernme. de anorga-
en de pharmacie
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
wijiJzi°Jn"CvJork'h^l jaar benoemd tot hoofd
nasis tent aan de RijUMiii.veiaiteit ie Utiechi:
v. Knuuer.e. i:i de gezondhcidsleor; M. C. IVas-
eimunn in de .erloska i. M. lenshoek, in
3e taalkunde. Ur A. P. H. A. de Kleyn, in de
geneesmiddelenleor. Ui J. J. Zoun; in de der
matologie. Dr W. <i. «i 1 lev is Smilt, In de psy
chiatrie; Dr. A. van Harieveld. In de physiu-
logie: Dr L. J. A
kunde: mej. J. (1. Eijmers. In de
natuurkunde: mej Dr J. B L,. Bol. in de aard
rijkskunde: N. C. VV. Hesse, i i de veterinu.re
verloskunde: I- A. Hulst. In de .merische kliniek
BIJ beschikking van den minister van Onder
wijs. K. en VV. zün voor hel Jaar 1B.;3 benoemd
aan de Rijksuniversiteit te Utrecht:
gezondheid-leer: Dr A. A J van Esmond in de~
oorheelkunde: Dr J. A. van H.uven in de oog
heelkunde: VV. J. Omber In de heelkunde: Dr J.
VV. le Heux in de geneesmiddelenleer; Dr H.
Berkelbach van der Sprenkei in de embryologie
en hls.tolo.gle: Dr J. Danjouw in de systemati
sche plantkunde; J. S. N. «nie.r In de pha.r-
maoie: Dr J. H. Pi-h- u .«na Stekhoven In de.
natuurlijke historie: T. ltaven in de geolog e;
Dr H. J. Vonk in de vergelijkende physiologleL
<5. J. D. J. Wlllemse In de natuurkunde: mej.
o. J M. Keizer in Je psychologie: F. H. van.
Raadshoven ln de veterinaire Inwendige ziek
ten: Dr S. Jnns enln het Instituut voor pwrasft.
en Infectieziekten en H. A. Meyllng In de vete-
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Zette n (leerschool der Bijz. Kweekschool,
Rjjssen (Julianaschool, Zuiderstraat .3,;
hoofd T. Spanjer), mej. iM. \V. A. van Loenén
te Ape'doorn en mej. H. Leeuw te Zwolle.
Beiden voor tijdelijk.
Hazersvvoude-Rijndyk (hoofd H.
Kerkhoven), A. Visser te Zevenhoven. Als kw.
Een nieuw geneesmiddel in nieuv/en vorm
Waarin oude ervaring is toegepast op mode
gebruikte men geneesmiddelen bij voorkeur
Men slikte dat door
want reeds in den goeden ouden tijd
lorspronkelijken vorm van fijn poeder
blaadje ouwel. Dat had groote voordeelen. maar was onhandig.
Voor het gemak wordt vaak veel opgeofferd!
De moderne mensch gunt zich haast geen tijd
Men zocht dus naar een meer practlschen
vorm Het fijne poeder werd. soms mei een
bindmiddel saamgeperst tol harde tabletten
Dat was handig en compact Maar slikt men
tabletten in zijn geheel dan veroorzaken zij
vaak maagstoornissen Omdat zu saamgeperst
zijn vallen zu moeilijk uiteen Het poeder
hoopt zich op eén plaats in de maag op Lost
men een tablei van te voren op ln een glas
water dan is het voordeel van den tablet-
vorm verloren Men proeft weer den onaan-
genamen smaak vaak blijven het grove vezels
en in keel en slokdarm blijft veel hangen
Welke groote voordeelen gingen er verloren?
Het gemakkelijk oplosbare uiterst fijne poeder,
door den ouwel omsloten kwam in zijn geheel
en in zijn oorspronkelijken vorm in de maag.
De ouwel loste daar onmiddellijk op en het
fijne poeder verspreidde zich gemakkeluk over
den maag-inhoud zonder de maag te ver
storen Door zun fijnheid werd nu het poeder
direct door de fijne bloedvaten opgenomen.
Snel en prettig werd de werking bereikt Niets
proefde men Keel noch slokdarm werd
geprikkeld Niets bleef hangen of ging ver
loren Terecht zocht men daarom naar een
vorm die 't voordeel van zeer fijn poeder in
ouwel, maar het handige van een tablet had.
De nieuwe PIJN-stilier van Apotheker Robert Dumont
heeft de groote voordeelen van dezen nieuwen vorm
en bovendien een zéér bijzondere samenstelling!
Een bekend scheikundige. ROBERT DUMONT
te Parijs. Apotheker te Klasse is er na jaren
lange proefnemingen in geslaagd een geluk
kige combinatie, te vinden van geneeskrachtige
stoffen waarvan de werking, dooi hun
samenvoeging tn bepaalde doseering verras
send veelzijdig en uitermate versterkt wordt
Deze nieuwe samenstelling werkt heerlijk pyn-
stillend zonder nadeelige gevolgen te hebben
Tallooze proefnemingen hebben dat bewezen
Een groot voordeel Is. dat zu uitstekend wor
den verdragen door personen, die gewone pun-
stlllende middelen niet zonder bezwaar kunnen
gebruiken Ze hebben geen schadelijke werking
Apotheker DUMONT verbond de groote voor
deelen van deze bijzondere samenstelling aan
de prettige eigenschappen van den cachet-
vorm het zun de AKKER CACHETS, handig
en practisch. aangenaam om ln te nemen.
Direct voor gebruik gereed en hygiënisch
verpakt ln glazen buisjes van 12 st voor 50 ct.
"AKKERTJES" verstoren de maag niet.
Heerlijk is hun werking bij migraine en hoofd
pijn door zenuw-uitputting, slechte spijsver
tering, onrustige slaap, kou of vermoeid
heid Maar even snel verdrijven zij Uw treite
rende klespun. lastige spier- en zenuwpijnen.
Probeert ze en Gij zult werkelijk verbaasdzijn!
bij Hoofdpijn, Kiespijn, Spierpijn, Zenuwpijn, Lendepijn,
\\Rheumatische pijnen, Onbehaaglijkheid, Griep, enz. enz.
Gébruikt dus voortaan uitsluitend:
KERKELIJK LEVEN
IN 1932
V. (Slot)
FATA EN PERSONALIA
ris overzicht van het Kerkelijk leven in
willen we besluiten met een korte op-
nins, van de voornaamste fata en per-
alia.
et beroepingswerk bleef zijn oude be-
gwckkendlieid handhavcp.
de Ned. Hervormde Kerk waren er in
rnidden des jaars 330 vacante predi-
itsplaatscn, terwijl het aantal beschik-
candidaten tof don H. Dienst daarvoor
lange na niet toereikond was. Ds. J.
0 e n e w e g schreef in zijn „V e r s 1 a g
nvege de Doetinc.hemsche Inrich'in.,en",
't toch .uitnemend zou wezen, als zeg n
iderd jonge, kloeke predikers zich voor
werk der Evangeliebediening kondon
ch ik haar stellen". Toch beweegt hut aan-
Theol. studenten in dc Ned. Herv. Kerk
n stijgende lijn. Zóó zelfs dat in het
des jaars bijna het record-cijfer 213
1SÜ7—'98 geëvenaard werd Prof. Dr. A.
Brouwer gewaagde in het „\Veek
voor Christendom en Cul-
u reeds van een „overproductie van pre
anten", wat hij bedenkelijk achtte, niet
pen voor de studenten, maar ook voor de
standen in de Kerk die z.i. „een anntul
laturen noodig heeft, om een behoorlijke
•plaatsing van predikanten mogelijk te
ken".
'en spijt van deze beschouwingen zal
irloopig van overcompleet van predikan-
en candidaten nog wel geen sprake zijn.
Ve willen ons niet in getallen verliezen,
•h metnoreer-en dat Ds W. L. Mulder,
van Voorthuizen naar Huizen (N.-H.) is
taan in de laatste zes jaren voor 37 be«
•pen 'heeft bedankt. En in den vacantie-
I, als de dominéés eens werkelijk rust wil-
nemon en zij voor hun verplichte vaca-
eheurten moeilijk een remplagant kun-
1 vinden, konden ze dikwijls daarvan niet
tomen. Tenzij de administrerende diaken
epn voordeeltje in zag. Zoo deelde een
Pd kant mee wel eens te hebhen gevraagd
m vrijstelling van zulk een verplichte va-
ureheurt in een Gemeente, waar gemid-
lil twintig mcnschen (alle dignitarissen
begrepen!) ter kerke komen en men op
n collecte van 20 hcele centen rekenen
n Het verzoek werd toegestaan, mits wij
n rijksdaalder ln de Diaeoniekas wilden
mien. Maar toen men in den loop van het
ir had uitgerekend wat do ringpredikan-
i per preekbeurt verdienden, werd het he
ng oen volgend jaar verhoogd tot tien
Ben!"
In de Chr. Geref. Kerk met haar 12ö C.e
renten, zijn slechts 66 dienstdoende predi
inten zoodat. naar de „W e k k e r" ennsta-
erde, „vijftig procent der Gemeenten van
'rilerlijke bearbeiding verstoken blijft".
[Daarentegen zagen we in de Geref. Ker-i
(ii waar zeker nog wel onderscheiden va--
Jn'e, doch niet be repende Gemeenten zijn,
Drip jaar door den candidatenovervloed
IV sturd in ons blad van 5 Jan.
het „zichtbare" beroepingswerk een paar
malen absoluut stilstaan: geen enkel predi
kant en geen enkel van de meer dan 51)
candidaten had"* een beroep „op zak". Het
„insMtuut" van hulpprediker heeft meer
toepassing gevonden.
Uit de Geref. Gemeenten valt te memoree-
ren, dat die van Kampen, na 26 jaar vacant
te zijn geweest, haar 59ste beroep zag aan
genomen door I)s. J. Vreugdenhil, van
Bruinisse. die er 7 malen was beroepen ge
weest
Abs Prof. Dr. D. Plooy zijn zin kreeg,
zou in de Ned Herv. Kerk het aantal pro
ponenten nog vermeerderen, n.l. door toela
ting van de vrouw tot den kansel. In zijn
inaugurecle rede te Utrecht zei hij te jicht en
dat de vrouwelijke theologen diep gekrenkt
waren, omdat ook dit jaar weer de Herv
Synode een desbetreffend voorstel heeft af
gewezen. Maar ook in het Zwitsersche kan
ton Grauln?:iden waren bij een stemming
over de vrouw als predikant in volle rech
ten ruim 12.000 neen's en 6.000 ja's. Zij kon
het dus niet verder brengen dan hulppredik-
stei. De meesten waren dus voor de veomv
in de pastorie niet als predikante, maar als
predikantsvrouw, dus zoo op de manier
waarvan mevrouw G. J. Noordhof f-Doe
iv es in het maandschrift „Uit de R e-
monstrantsche Broederschap"
haar begeerde, n.l. als „de warm gekleurde
rustgevende achtergrond, waartegen de Ge
meente den dominéé ziet", en van het tilang-
schertsend studentenversje: „Ach theoloog
je, wat hoog je Op 's mcnschen heil! E> n
aardig Marietje Een lief pastorii tje, Dat is
jouw peil!" fntusschen bedraagt momenteel
in ons land het aantal vrouwelijke theolo
gen, al dan niet met Kerkelijke hovopgd-
heid, toch nog: 17 Remonstranten, 15 Her
vormden, 15 Doopsgezinden en 2 Evang. Lu-
therschen.
Het aantal „tweede beroepen" dat in de
Geref. Kerken niet zoo heel zeldzaam voor
kwam, is vorig jaar sterk verminderd. Waar
de Classes, na heoordeeling van het „be
danken" en het „opnieuw beroepen" van
eenzelfder. predikan', voor een „tweede t»e
roep" den betrokken Kerkeraad doorgaans
toestemming gaven, heeft de Classis Den
Haag in een barer vergaderingen een g n
vraagde toestemming geweigerd. Ds. H. W
Laman schreef in „De Bazuin": „We
vinden dit Haagsch besluit een wijs besluit"
En Ds. J. D. van der Velden, die nog
nimmer gelezen had dat zulk een verzoek
afgewezen is, in do „K ral i ngsche
Kerkbode" over dit geval schrijvend oor
deelde ook, dat „aan het gedurig herhaald
„tweemaal beroepen" in den laataten tijd
een groot gevaar verbonden is", en voorts:
„als er geen gegronde en zeer bijzondere oor
zaak voor is. dient een Classis haar roeping
te verstaan en den moed te bezitten, om
haar toestemming niet te verleencn". Eeni
gen tijd daarna gewerd ons dp mededecling,
dat elders, waar eveneens een Kerkeraad tot
een „tweede beroep" wilde overgaan daar
tegen uit rie Gemeente, mee gestimul-ord
door het Haagsche Classis-besluit, zulk ern
stig verzet rees. dat van de zaak werd afge
zien.
Wat de emeritantsaanvragen na 40-lnrigen
diensttijd betreft hebhen we den i uk,
dat in de Geref. Kerken die vaker dan voor
heen gedaan zijn Ip verband met den candi
datenovervloed. Ds. C. v a n S c h i e, te Bors-
sele Driewegen, was na pas 5 dienstjaren al
geenoopt om gezondheidsredenen zijn ambts
vervulling te beëindigen; op 7 Febr. nam hij
met een ambtelijk schrijven afscheid. De
Hervormde predikanten Ds K. Janzen te
Vcessen cn Ds. P. van Me|le te Nij
kerk (G) verkregen resp. na 54 en 53 dienst
jaren emeritaat. Ds. O. E. A Iers, nog
slechts enkele maanden predikant der Ned.
Herv. Gemeente te Ussclo. besloot zijn ambt
neer te leggen, trok daarna dat besluit „als
zijnde gedaan on de verkeerden indruk weer
in" en vroeg voorts als derde he luit toch
nog „eervol ontslagDs. A. R. de Jong
moest als voorganger van don Protestanten
bond te Bussmn zijn werk neerleggen in
verhand met liet door hem aangegane „vrije
huwelijk" waarmee een groot deel der le
den zich niet vereenigen kon.
Ds. C. A. Lingheek legde, na hiina /e
ven jnrop tie Tweede Kamer gezeten te
hebhen, midden in een parlementaire pe
riode en volkomen vrijwillig zijn Kamerlid
maatschap neei Alzoo. naar z'n piigon zeg
gen aan ..do hef ontkomen, deed hij 10 .la
nuari weer intrede als predikant der Ned.
Herv.-Gemeente te Urk in den loop van het
zelfde jaar heeft hij rich evenwel weer voor
het Kamerlidmaatschap beschikbaar ge
steld, hoewel »*e«» ei want opvolger zi| i
zcte| al innam Peze 'dhud om den ka -
se' weer ti v laicn _*n Je Lol binnen te
stapten deed l'roi Mntrmakor de
B r u i n f. in dp ,.N nierlander" toornen,
wijl hij dat ..speicn met hel ambt" acht cn
hier „de Majesteit der Kerk gerankt" wordt.
Ds. Mi. E. D G v n n der Hors t, die eme
ritus-predikant wa®, werd 6 Mtuirt weer ac
tief predikant bij de Ned. Herv. Gemeente
van Heir.enuord Nog zij herinnerd, dal Ds
S. P Vermeer die predikant hij de Geref.
Kerk in Hersteld Verhand te Amsterdam-
Zuid was. zich aan de gemeenschap dier
Kerk onttrok, tot de Ned. Herv Kerk over
ging en daarna in haar midden predikant
te Oudenhoorn werd.
Van de door overlijden ontstane vacatu
ren was het goNal in de Geref. Kerken zeer
klein: slechts 3 dienstdoende predikanten
werden door den dood weggenomen (Zie dp
doodenlijst in het Oudejanrsnummer). Van
de gestorven dienstdoende predikanten was
de jongste Ds. A. Corstanje (29 jaar),
die verhonden was aan de Vrije Evang. Go
meente te Franeker. en de oudste van Ie
overleden emeritus-pred'kanten Ds. L. H A
Bfihler (94 jaar), die de Ned. Herv. Ge
meente van Groningen heeft gediend.
Hoewel doo de economische crisis schier
overal financieele moeilijkheden zijn, moest
'och voor „uitbouw" van het Kerkelijk Ie
ven gezorgd worden. Hier en daar werden
zelfs nieuwe zelfstandige Kerken geïnstitu
eerd en nieuwe predil;anfsn!na,c"n -eves
tigd. In dit verhand mag ook herinnerd aan
het feit dat in he' d.ooggelegde Zuiderzeogc
1 led, n.l. te Slootdorp, het eer-'e definitieve
kerkgehotiw, waarvoor door Prinses Ju
liana de eerste steen werd rr'pri. in ge
bruik genomen is: dat dpr Nprl. Herv. Ge
moente. Ook werd er een Geref. Kerk geïnsti
tueerd die vergadert in het recrentiegobomv
voor de Zuiderzeearhoiders, waarvoor de
eerste-steen'en-o-ina geschiedde door oud-mi
nister Dr. H. Co 1 ij n.
Met name de Ned. Herv. Gemeenten, en
vooral die in het noorden des lands, kwa
men doo de sociale dejiressie in groote zui
gen, wijl dikwijls de prodikantstractemcn-
tcn er voor oen groot deel uit huren en land
pachten moeten bijeenkomen. En ook elders
moest aan .huurders - van ppstoric-, kei-ke
en diacónic'hmden reductie worden toege
staan: In do Ned. Herv. Iv-rk kwam het, na
sanichsproking tusschen de Vereen van
Kerkvoogdijen en de Alg. Synodale Gommis
sic tot de instelling \an reu Kerkelijk Crisis-
Comité, om leniging voor den nood te. zoe
ken. Zulk em Comité werd reeds eerderOp
gericht voor de Geref. Kerken in Noord-Hol
Ais bijzonderheid in dezen tijd moge nog
herinnerd worden, dal een Commissie uit le
den der Evang. I.utlirrsrhn Synode door ha
ten uit een suppletiekas zorgen kon voor
verbetering der honoraria, zoodat geen pre
dikant beneden het vastgestelde minimum
bleef (f3600 zonder en f2500 met pastorie).
Van den in d zen er-isistijil niet vermin
derden offerzin zullen we geep voorbeelden
geven. Van de allergrootste der ontvangen
legaten noemen we; Nod Herv. Diaconii» t«
Gorinohem f 50 000; 'Geref. Kerk te Rotter
dam f 44 937.95 ei, f H5175 (voor diven« doel
einden); Ned. Ilcrv. Gemeente te Nijkerker-
veen f38 000; Zendingscorporaties te Ocgst-
g. est f20 000; Ned. Herv Gemeente le Krim
pen a. d f.Issel f 17 000; Ned. Herv. Diaconie
t« AVaard.- 44000; |>enn=-rrv -»dp Genieetue
te Stecnuijk f12 000; Ned. Herv. Dincones-
senhuis te Bottei dam voor loctuurversprei
ding op Zondag f 10 000- Ned Hen. Gemeen
te- te Zwijndiéclit f 10.000- Ned. Herv. Kerk
voogdij tc Apeldoyrn f 10 000. Afzonderlijk
vermelden we nog een legaat to Bergum,
dat „over de kerkmuren" reik": een irei.uk
bedrag voor de Geref Kerk en de rechtzin
nige Herv. Evangelisatie
Van de Synodale Vergaderingen noemen
wé, allereerst do 117de van de Algern. Syno
de der Ned. Herv. Kerk voorafgegaan door
een wljdringssmnenknrnstwaarin Prof. f)r
H a i t j e m a (confessioneel) en Ds J
Boonstra (modern) voorgingen, een feit.
dat Dr. J. Ch. Kromsigt in lipt confessio
neel hoofdorgaan deed schrijven: „Alleen in
waarachtigheid cn waarheid mag tot God
worden gebeden" en hij richtte tot God de
bede voor de Kerk: „I.eer gij haar, genezen
van de dubbelhartigheid die haar ongestadig
maakt in al haar wegen", zélf in oprecht
heid bidden eirte betrachten: maak in Uw
Woord mijn gang en treden vast". Het „klei
ne vergadcrjpgefje van 19 personen", waar
uit de Synode der Kerk met haar meer dan
1000 Gemeenten bestaut, aarzelde hij niet te
noemen „een caricatuur, een spotbeeld var.
vertegenwoordiging". En Ds. M- v. G r i e k e n
mulei op de wijze van samenstelling der
node inga ufe. om daarmee aan te tonnen
dat de Vrijzinnigen én naar getalsterkte én
naar het aantal kerkbezoekers een veel t -
groot getal vertegenwoordigers in de Syno
de hebben, sprak uil dat deze „allorongeluk
kigste manier" van samenstelling niet zoo
blijven mag: „Wij zijn in 1932 toch zélf de
oorzaak dat het nog is, zooals het nü Is.
N-iemand anders draagt daarvan de schuld,
dan wijzelf En als men even nuchter nu
dacht en men even moed greep, was het uit
met dit miserabele gevalletje". Toch hepft
dezelfde schrijver later nog mei dankbaar
heid mogen zien op het werk der Synode,
toen het z.g pacificatie-voorstel tot „vredig
samenwonender verschillende richtingen
met groote steinmenmeerderheid werd ver
worpen. Voor dit stuk van de groote rich
tingkwestie ook op andere wijze al zoo
vaak. Ier Synode geweest: geest-' en hoofd-
zaakkwestie proponentsformule, reorganisa
tie-voor-tellen, modus vivendi, was groote
Iw'langsclling cn spanning gewen-t. Prut
H a i t j e m a noemde to voren dit voorstel:
„een degradatie van den Kerkeraad".
Na verwerping van het voorstel schreef
D s van Grieken: „Het is een bewijs, dat
onze Kerk nog niet oud en verouderd en der
verdwijning nabij is, nog niet dood is.
maar leeft, zelf vragend om meer tn do go
jlcgcnhcid te mogen wórden gesteld als Kerk
van Christus te mogen uitkomen in 't mid
de dos v <"ki. Dezel 'de Synode ve ii' n.
liet voorstel, dat onder hepnalde voorwaar
den aan dc zendelingen bevoegdheid ver
leend kan worden om als'predikanten in
dc Ned. Herv. Kerk te worden benoemd.
Ook de buitengewone Generale Synode
di i Chr. Gei-el Kerk werd met groote span
uilig tegemoet gezien, wijl zij "in de vaca
ture .Van wijlen Prof, F. I.ruigkoek een hoog
leeranr voor haai Tlieol.School tc hciineinen
had. Hot henoémih'gswcrk verliep niet vlot.
Achtereenvolgens moesten zelfs vier benoe
mingen uitgebracht wórden D 9 Joji Jan
sen te Leiden I)s G. Salomons te Am
sterdam en Ds L. H. van der Meiden
te Den Hang bedankten, waarna Ds .1. W.
Geels te Hilversum benoemd werd. die
benoeming en hrt ambt aamaard hooft me»
een rede over: „Schriftgezag en Schriftver
klaring".
Ten aanzien van de Belijdenis werd door
de Cassis der Geref. Kerken in Hersteld Vel
band een Advies-Co-omissie benoemd voor
„het opstellen van een nadere verklariru;
aangaande nis geloof in^ak^ de H. Schrift
ei de Kerk en h:.ar houding in bepaalde ac
fnieele vrastukken van dp7oo tii.V'
Betreffende de liturgie In. het algemeen
en de invoering van mrer Gezangen in het
bijzonder zij vermeld, dat de daarvoor dooi
de Geref. Kerken benoemde Synodale Dopu
tntcn een bundeltje van 22 gezangen, bene
vens een sober schema voor de liturgie
voor de Gen. Synode van 1933 hebben aan
geboden. Als men daarnaast legt de pnsuit-
gekomen „Z o n d n g s m i s s a a I" van S17
bladzijden, ten gebrujke, der Bon'mseli Ka
tholieken om de liturgie te kunnen volgen,
mogen de leden der Geref. Kerken wel zeer
dankbaar -5inOok de ClftS'is n Geref
Kerken in Hersteld Verhand ontving nog
een rapport betreffende untbreiding van
vnn haar Liederenbundel.
Over „Korkhersfel" en „Kerkopbouw" in
de Ned Herv. Kerk hebben we geen be-
langri'ke zaken te menioreeren.
De presidenten van den Oec-umenisrhen
Rand voor Practisch Christendom deden een
mnnifest over „de Kerken en de Wereld
crisis" ultgnan. Hel Secretariaat van
Afd. Nederland van den Wereldbond der
Kerken en de Classic Amsterdam van Geref
Kerken verzonden elk een adres aan de
Ontwapeningsconferentie te Genéve, resp.
geteekend door 852 en 416 Kerkoraden De
vereeniging „Kerk en Vrede" ging voort
met haar anti-militaristische propaganda,
laarom Kerkvoogden der Ned. Herv. Ge
meente te Rotterdam haar verzoeJc tot ge
'bruik van een kerkgebouw afwezen. De afd.
Dei. Haag van „Kerk en V.ede" keurde af,
da' op den dag van de opening der Staten-
Generaal door hen, die in de Residentie ge
roepen waren de orde te handhaven, naar de
'waócns was gegrepen!
De Geref. Bond in de Ned. Herv. Kerk
verkreeg de bevoegdheid ook aan de Leid-
sclie Universiteit een bijzouderen leerstoel
in de Geref. Godgeleerdheid te vestigen,
welke dour Prut. Dr H. Visscher bezet
zal worden.
De Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk be-
noemde een „Schippersraad" voor geeste
lijke verzorging van binnenschippers.
Enkele Geref. Kerken Insloten tot he be
noemen van een Evangelisatie-predikant. Ds
S. E. Wpshonk pred. der Goref, Kerk to
Hoorn, die aan straatprediking doet, werd
dit door den Burgemeester verboden met
de waarschuw ing: „En ik laut u oppakken
a,s 11 het tóch doet!"
Ds C. van der Zaal verkreeg als Chr.
Goref predikant emeritaat otn zich geheel
te wijden aan de geestelijke zorg voor de
tewrrkgcsteUlon bij de Rijkswerk verschaf
fing in ()\erijsel en Gelderland.
Voor (Je eerste maal werd een Conferen
tie gehouden tusschen rechtzinnige predi
kanten en doktoren, teneinde meer wegen
voor samenwerking te vinden.
Ook had voor liet eerst pluats een Conf«
reilt ie van de Commissie voor de Zending
onder de Joden, uitgaande van de GrreL
Kerken. Een zestal conclusies werd vast
gesteld
Omtrent den Kerkdijken en 2endingsai>
beid in de overzeesdie gewesten zij gom©-
moreerd, dut herdacht is het 800-jarig be
stuurt dei Herrnhultei-Zending. Stemmen
gingen op Art. 177 van de Indische Staat^-
reg-'ling (i z. toelating van de bedienarea
van den godsdienst in bepaalde gebieden)
op te hel foil. Daarentegen rees verzet tot
e\. toelating van de Zending op Bali. On-
dersdieiden nieuwe Zendingsarbeiders wer
den uitgezonden. Met verlof keerde terug
D r. A I b. C. ru y t, de i|H»stel van Posso
die moer dan 40 jaren onder de Toradja's
Werkte. In weerwil van financieele zorgen
werden tmg zendinvshospitulen en -scholen
geopend, hoewel ook vrees voor sluiting
kwam. Van de overleden oud-Zendingsarbei
(Iers menioreeren we D r D. Bakker (Djolc-
ja), Ds C. de Bruyn Y z n. (Soemha),
mevr. C F 0 r t g e n s—A d r i a n i en J. P.
Zuid erna. (Djokja), terwijl van de dienst
doende Zendingsarboiiiers overleden E.
F r e i t a g (Arnbarawa) en Dr W. L Vo-
gelesang (geneesheerdir. Zon ':n<.-shosni-
taal Poerbnllnggo). De Oost-Javnansche
Kerk werd zelfstandig verklaard. De Zen
dingsconsul Dr N. A C Slotemaker de
Bruine werd benoemd tot voorzitter van
het Rpstuui over de Prot. Kerken in Nod.-
Indiö, waardoor veel invloed op de reorga
nisatie plannen der Indische Kerk en -haar
Zending erhoid geoefend kan worden. De
Zeiidingsdii-eetor D s 1) C r o tn ui e I i n Invft
acht maanden in Indië vertoefd voor inspec
tie vnn de Zend ingsgab eden. II<-t Zend in ga
lm reau te Ocgstgccst ontving hij gelegen
heid van de „Zendingswerk" een totaal bo-
drag van hijna twee Ion! Slechts 15 dui
zend gulden minder dan het vorige jaar.
