DONDERDAG 29 DECEMBER 1932
EERSTE BLAD PAG. :D(
BUITENLANl
DUITSCHLANDS VEILIGHEID
EN DE POOLSCHE CORRIDOR
lm „V«Jba««n und Klaeing'a Monotehef-
ten" voor Jamuari zet de Duitsche Rijks*
minieiier van buitenlomdeche zaken Von
Neuratih, tegenover de pogingen om üuitech
land verdaciit te maken op het stuk der be
wapening, uiteen, dat het Duitschland
slechts te doen is om ontwapening van de
nog zwaar bewapende staten, naar den eisch
van het Verdrag van Versailles. Iloe meer
men zich hiernaar richt des minder zal
Duitschland den tegenwoordigen stand
zijn bewapening behoeven te wijzigen.
Duitschland zal in dezen, aldus Von N«u-
rath, een spoedige beslissing eischen, waar
toe het gerechtigd is niet alleen door do
verdragen, maar ook verplicht in verband
niet de veiligheid van land en volk.
Gelijktijdig met het verschijnen van deze
„aankondiging" van een nieuwe Duitsche
actie, vestigt de Berlijusche correspondent
van de „Temps" de aandacht op het corri-
dorvraagstuk in verband met de veilig
heidskwestie.
Uit militaire kringen uit de omgeving
van Rijkskanselier Von Schleicher wil hij
vernomen hebben, dat Duitschland binnen
kort een eerste poging zal doen, om tot wij
zigingen van de territoriale bepalingen van
het Verdrag van Versailles te geraken.
Men schijnt in deze kringen te gelooven,
dat het moeilijkste van deze vraagstukken,
n.l. dat van den Poolschen corridor, rijp is
voor een openbare en officieele behandeling.
Men wijst er op, dat Frankrijk er veel be
lang bij moet hebben om op deze wijze dö
veiligheid te verkrijgen die het verlangt.
Een overeenkomst met Duitschland zou voor
Frankrijk de beste waarborg zijn.
De Rijkskanselier zou volgens den corres
pondent voornemens zijn op de ontwape
ningsconferentie bet vraagstuk aan de orde
te stellen op het oogenblik, dat van de au
dere zijde de kwestie der veiligheid aan de
orde wordt gesteld.
Deze Fransche mededeeling kan natuur
lijk zeer wel tendentieus zijn.
Toch moeten we rekenen met de waar
schijnlijkheid van een Duitsch optreden in
dergel ij ken geest. Het ligt n.l. voor de hano,
dat de Duitsche regceiing gebruik zal ma
ken van het feit, dat in het accoord der
Vijfmogcndhedenconferentie het Fransche
veiligheidsprincipe is gekoppeld aan den
Duitschen gelijkgercchtigheidseisch, om bij
d« voortgezette onderhandelingen ter Ont
wapeningsconferentie de Duitsche zijde van
het veiligheidsvraagstuk, die toch minstens
even belangrijk is als de Fransche, aan de
orde te stellen.
De corridor-kwestie wordt daarvoor mis
schien het beste aanknoopingspunt geacht,
omdat door de schepping van dien corridor,
de Oost-Pruisische enclave en de Vrije staci
Dantzig allerlei ingewikkelde toestanden
van wrijving zijn ontstaan, die niemand kan
ontkennen.
DE SCHULDENKWESTIE
Nieuwe demarche te Parijs?
ia politieke kringen te Parijs venvacht
men tegen Zaterdag een nieuwen stap van
den Amerikaansohen gezant inzake het
schulden vraagstuk. De gezant zal dan n.l.
Paul Boncour bezoeken en hem bevestigen,
dat de regeering der Vereenigde Staten
een regeling van den op 15 Decembr niet
voldane termijn als een eerste voorwaarde
voor het beginnen van onderhandelingen
over het schuldenvraagstuk beschouwt
Practisch komt dit hierop neer, dat vóór
de ambtsaanvaarding van Roosevelt geen
verdere onderhandelingen te verwachten
zijn.
De nationaal-socialistische rijksdag afge
vaardigde, generaal Karl Litzmann, heeft zijn
mandaat neergelegd. Hij zal in den rijksdag
worden opgevolgd door den nationaal-soc ia-
list, Oberleutnant a. D., Friedrich Wilhelm
Krueger.
Naar Wolffs parlementsdienst verneemt,
hadden de nationaal-socia'isten Litzmann uit
sluitend daarom candidaat gesteld bij de
jongste rijksdagverkiezingen, wyl anders de
communiste, Clara Zetkin, opnieuw ouderdoms-
praesidente zou zijn geweest.
Ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan
ider „Opelwerke" is een stichting in het le
ven geroepen, ter nagedachtenis van Adam
Opel. Deze stichting beschikt over een ka
pitaal van 1 Vx millioen Mark. Doel van de
stichting is, employés, die tengevolge van
ouderdom of invaliditeit het werk nebben
moeten neerleggen, regelmatig uitkeeringen
te doen toekomen.
Een plan van 147 millioen.
Het Japansche ministerie van oorlog heeft
een nieuw nationaal verdedigingsplan uitge
werkt, dat echter nog door het kabinet moet
worden goedgekeurd.
Het plan voorziet in de aanvulling van de
Japansche troepen, die in iMandsjoekwo de rust
en orde handhaven. Het aantal troepen in
Mandsjoerije zal weliswaar niet verhoogd
worden, doch de technische uitrusting met
vliegmachines, motorrijwielen, auto's, tanks en
zwaar geschut zal worden uitgebreid.
Hiervoor zal weer een bedrag van ruim 147
millioen yen noodig zyn.
AMERIKAANSCHE GEVANGENIS
METHODEN
Revues en voetbalwedstrijden
De gevangenen van de Sing-Sing hebben
bijna 7000 dollar bijeengebracht door vijf
revue-voorstellingen in de recrea'iezaal der
gevangenis, welke door een talrijk publiek
werden bijgewoond
Deze recette van 7000 dollar is gestort in
het fonds, waaruit aan de familieleden der
gevangenen een extra uitkeering met Kerst
mis is gegeven.
Het Sing-Sing-elftal heeft op het voetbal-
terrein der gevangenis elf wedstrijden ge-
SDeeld met Amerikaansohe clubs, waarmede
in totaal bijna 10.000 dollar aan recettes
werd ontvangen.
EEN CHINEESCH STOOMSCHIP
GEZONKEN
Het Chineesche stoomschip Sinfoetai dat
J000 ton meet, is op weg naar Ningpo ten
gevolge van een lekkage gezonken; 35 leden
der bemanning, onder wie de kapitein en de
officieren, kwamen In de golven om. De
overige 17 opvarenden werden gered.
HET SCHIP MET GELD TE NEW-YORK.
Tc New-York is aangekomen het Britsche
stoomschip „Majestic" met 15 millioen dollar
ln goud, zijnde de betaling der Britsche ver-
yajpenningen van de oo^logsschuld.
EINDE VAN DE CRISIS?
Het einde van de crisis zou aanmerkelijk
verhaast kunnen worden indien ieder land
genoot doordrongen was van zijn plicht om
Nederlandsoh fabrikaat te koopen. Nog veel
te veel wordt er bv. buitenlandsche tand
pasta gebruikt, terwijl er in ons land sinds
20 jaar Niva Tandpasta vervaardigd wordt,
welke bij een destijds gehouden onderzoek
een der weinige tandpasta's bleek te zijn,
voldoende aan de eischen, welke aan een
werkelijk goede en antiseptische tandpasta
gesteld worden.
Verpakking en grondstoffen van Niva
Tandpasta worden, zoover dat mogelijk is,
in Nederland vervaardigd, zoodat U dus
door het gebruik hiervan verschillende
Nederlandsche Industrieën aan werk helpt
en daardoor dus reeds daadwerkelijk mede
werkt de malaise in eigen land te bestrijden.
Probeert U ze eens.
Niva is verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten in tuben van 25 en 75 cent, waar
mede U resp. 30 en 100 maal Uw tand m
grondig kunt reinigen en daardoor inderdaad
een der voordeeligste is. (Adv.)
MACEDONISCH VUURGEVECHT
Naar de „Pester Lloyd" uit Sofia meldt,
kwam het gistermiddag voor het koninklijk
paleis aldaar tot een vinnig vuurgevecht
tusschen de beide elkaar vijandige vleugels
der Macedonische partij.
Op het oogenblik, dat, in verband met de
ministercrisis, een der ministers zich naar
den koning begaf, botsten twee sterke groe
pen Macedoniër», vlak voor het paleis op
elkaar. De eene groep bestond uit aanhan
gers van Mihajloff, de andere uit Protoge
rowisten.
Een doode gendarm en zes zwaar gewon
den bleven op het slagveld achter.
In de stad heerscht groote opwinding over
het gebeurde.
Teneinde aan de opmerkzaamheid der po
litie te ontsnappen, hadden de Protogerowis
ten zich als jagers verkleed, zij voerden
zelfs ©cn aantal jachthonden mee.
Tot de gewonden behoort de hoofdredac
teur van het Macedonische orgaan „Make-
donia", Eftimov.
Nader wordt gemeld dat deze botsing niet
in verband staat met het collectieve aftre
den der regeering, doch een aanslag betreft
welke Wocmsdag tegen den middag werd
gepleegd op den hoofdredacteur van „Make-
donia", welke overal ontaardde in een for
meel ctraatgevecht.
Toen Eftimov het plein voor het konin
klijke paleis overstak, juist op het oogen
blik dat de koning ten paleize confereerde
met den president der kamer, Malinoff over
den politieken toestand, welke geschapen is
door het aftreden der regeering, opende twee
in jagerscostuum gekleede mannen uit pi
stolen e.i jachtgeweren een snelvuur op
Eftimov, die ernstig gewond werd.
De lijijfwacht van Eftimov beantwoordde
het vuur. Tijdens dit kruisvuur werden vier
personen, die toevallig passeerden, ernstig
gewond.
Een der daders is in het stadspark ge
vlucht terwijl hij voortdurend op zijn achter
volgers vuurde. Hij kon tenslotte worden
gepakt; de andere rende den boulevard op
en vuurde in het wilde weg. Een officier
overmande den vluchteling, die een revol
ver en twee handgranaten verloor. Bij zijn
poging, de vlucht voort te zetten, werd hij
door een politie agent neergelegd, zoodat hij
ernstig gewond, kon worden gearresteerd.
Bij de schietpartij op het plein heeft een
politiebeambte nog een schot in het hoofd
gekregen. Hij was op slag dood.
Een ambtenaar van het ministerie van
oorlog, '.e van voor het venster het gebeu
gadesloeg, v.-erd door een verdwaalden
kogel gewond, zoodat in totaal twee perso
nen wenden gedood en zes ernstig gewond.
AUTO DOOR TREIN GEGREPEN
Tusschen de stations Ettlingen en Bruch-
hausen (ongeveer 10 K.M. van Karlsruhe)
is Woensdagavond een auto door een per
sonentrein volkomen vernield. De inzitten
den, een veehandelaar en diens zoon wer
den op slag gedood, terwijl de vrouw van
den veehandelaar levensgevaarlijk werd
gewond. Het ongeluk is het gevolg van na
latigheid van den overwegwachter.
COMMUNISTISCH WAPENTRANSPORT.
Politie-agenten te Hamburg zagen een
enorm zware kist afladen voor een huis te
Hamburg. Er zaten eieren in, zeiden degenen,
die ermee bezig waren. Laat dan eens zien,
zeiden de agenten en braken de kist open, die
wapenen en munitie bleek te bevatten. In een
kelder van het huis vond men nog meer. De
mannen, die zich communisten noemden, wer
den gearresteerd.
MEER GETOUWEN PER WEVER.
Uit Manchester wordt gemeld, dat er tus
schen de werkgevers en de werknemers in de
katoenindustrie in Lancashire een nieuwe
overeenkomst is gesloten, welke in een grooter
aantal weefgetouwen voor eiken wever voor
ziet. Het nieuwe stelsel treedt de volgende
week in werking.
De onderhandelingen, welke bet sluiten
dezer overenkorast beoogden, waren reeds
vier jaren aan den gang.
LONDEN, 29 December. Volgens berichten
uit Bombay is het reeds zpo goed als zeker,
dat Ghandi en andere politieke gevangenen
op Nieuwjaarsdag ln vrijheid zuilen worden
gesteld Voorts wordt nog gemeld, dat de on
derkoning van Indië waarschijnlijk in het
volgend jaar zal aftreden en zal opgevolgd
worden door Lord Lothian, onderstaats
scretaris voor Indië in 't Britsche Kabinet
HET CONFLICT IN DE VAALSER
TEXTIELFABRIEK
Nadat besprekingen, ook met den rijksbemid
delaar, geen resultaat, hebben opgeleverd in
zake het conflict aan de Vaalser textielfabriek
te Vaals (L.), heeft de directie thans het ge-
heele personeel, b.ntaande uit 52 man, ontsla
gen met ingang van heden.
De loopende orders zuilen met vrijwillige ar
beidskrachten worden afgedaan.
Schoolnieuws.
Uit het Sociale Leven.
DREIGEND CONFLICT IN DE OLIE-
INDUSTRIE.
Men meldt ons uit Zwolle:
Wegens door de N.V. Rei aders O. F. toe
gepaste loonkortingen hebben de ruim 200
werknemers in een vergadering besloten
aan de firma een ultimatum te zenden.
Worden hun daarin gestelde eischen niet
Ingewilligd, dan zal van Maandag as. a£
worden gestaakt
HET DREIGENDE CONFLICT BIJ DE
NEDERLANDSCHE KABELFABRIEK
Op het departement van Oeconomische Za
ken en Arbeid heeft gisterochtend een bespre-
knig plaats gehad, onder leiding van den r(jks-
bemiddelaar prof Josephus Jitta, met partijen,
betrokken bij het dreigende conflict bij de Ne
derlandsche Kabelfabriek te Delft. Nadat tot
half twee geconfereerd was, heeft de rijksbe
middelaar het volgende voorstel gedaan:
lo. de arbeideroorganisaties berusten voor-
loopig in het niet werken op Zaterdag;
2o. de directie zegt toe, over klachten en over
verlangens en wijzigingen ln de algemeene ar
beidsvoorwaarden door tu&schenkomst van de
Algemeene Werkgeversvereniging overleg te
plegen.
Uiterlijk morgen wordt hierover een beslis
sing verwacht.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
Het Laboratorium voor Technische Hygiëne
der Technische Hoogeschool te Delft wordt op
1 Januari a.s. gesloten.
In verband hiermede wordt Prof. Dr- J. G.
Sleeswjjk, met ingang van dien datum, op
wachtgeld gesteld.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Dr. A. Sizoo. Omtrent den benoemden
hoogleeraar in de Latijnsche en Grieksche
Taal en Letterkunde, Dr. A. Sizoo, deelt
„Stand." nog het volgende mee:
Alexander Sizoo, 23 Mei 1889 te Gorinchem
geboren, was, na afloop van zijn studiejaren,
van 1910—1911 leeraar aan het Chr. Gymna
sium te Den Haag, en van 1911—1921 aart het
Chr. Gymnasium te Arnhem, dat in die jaren
is omgezet in een Chr. Lyceum. In 1914 werd
zijn leeraarschap en zijn studie onderbroken
door de mobilisatie, en moest hij onder de
wapenen komen. In 1915 kon hij zich weer
aan het onderwijs geven. In 1921 werd Dr.
Sizoo benoemd tot conrector van de afd.
Gymnasium van het Chr. Lyceum te Hilversum
Dr. Sizoo vervulde verschillende bestuurs
functies. Van 1921—1928 was hij bestuurslid
van het „Genootschap van Leeraren aan
Nederlandsche Gymnasia"; tot 1927
secretaris van deze organisatie. In 1931
opnieuw tot bestuurslid benoemd, werd hij
ondervoorzitter van dit genootschap. Voorts
is hjj secretaris van de „Vereenigm1
rectoren en conrectoren in Nederland"
van het Provinciaal Utrechtsch Genootschap
van Kunsten en Wetenschappen.
Dr. Sizoo publiceerde onderscheidene ge
schriften.
In de jaren 1930—1932 gaf hij een geheel
nieuwe, uit het Latijn vertaalde, uitgave
(voorzien van registers, t.w. 1. van alle aan-
gehialde of besproken bijbelteksten, 2. van
geciteerde schrijvers, en 3. van besproken
onderwerpen) van Johannes Calvyn's Insti
tutie of onderwijzing in den Christelijke»
godsdienst.
In de serie „Antieke Cultuur" van Wolter3
verscheen dezer dagen van Dr. Sizoo nog een
bloemlezing uit Christelijke Latijnsche schrij
vers, met commentaren.
Zeer bekend zijn voorts de werken en dc
artikelen, die Dr. Sizoo aan Au°nstinus
wijdde. In 1928 verscheen zijn vertaling van
Augustinus' Belijdenissen, waarvan dit jaar
een 2de druk uitkwam. In 1929 verscheen zijn
„Leven van Augustinus".
Voorts publiceerde Dr. Sizoo artikelen in
..de Ster", „Stemmen des Tijds" en „Geref.
Theol. Tijdschrift".
Verder refereerde hij op congressen en deed
hij op allerlei wijze van zijn belangstelling
blijken voor de Christelijke letterkunde uit de
oudheid.
de Wetenschappelijke Samenkomst
van de Vrije Universiteit in 1921 leverde hij
referaat over: „De beteekenis der Cy-
nisch-stoiscb propaganda voor de verbreiding
van het Evangelie".
Ook op het gebied van het gymnasiaal
onderwijs gaf hy in woord en geschrift zijn
adviezen.
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT
Herdenking Willem van Oranje.
De Senaat der Rijksunivemiteit te Utrecht
heeft het voornemen, op 24 April jus. in eer
academische zitting den geboortedag var
Prins Willem van Oranje plechtig te herden
ken. Het ligt in de bedoeling, dat het woord
zal worden gevoerd door Prof. Dr. G. W.
Kernkamp.
THEOLOGISCHE SCHOOL TE APELDOORN
De Theologische School te Apeldoorn van de
HOOFDBENOEMINGEN.
Ter Aar (Z.-H.), S. A. de Man, ond. te
Ede (G.).
Rotterdam (Van Asch van Wtfck-
Bewaarschool, Gouvemestraat), mej. A. M.
Huizer te Rotterdam (ond. Eben-Haëzer-
Bewaarschool te Charlois).
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
TJsselmuiden, mej. H. L. van der Eist
te Wierden.
Leeuwarden (Kon. Emmaschool voor
Chr. Nat. Onderwijs, W. Sprengerstraat 77,
hoofd A. Offringa), mej. D. C. Scholten te
Beetgumermolen.
J. DEINUM
De heer J. Deinum, hoofd der Chr. School
te Velsen-Noord, tegen 1 Januari a.s. op aan
vraag eervol ontslag verleend om gezondheids
redenen, heeft na een ruim 42-jarige onder
wijzersloopbaan afscheid genomen van perso
neel, ouders en kinderen. Ruim 21 jaren was
de heer Deinum te Velsen als hoofd werkzaam
en was een zeer geziene figuur, in Hervormd-
kerkelijke en Chr. Hist, kringen.
Namens onderwijzend personeel, leerlingen
en schoolbestuur werden bij het afscheid hem
aangeboden: Dr. J. Th. de Visseris werk „Kerk
en Staat", een rooktafel en een gashaard.
Ook de heer P. A. Versluys, van Amsterdam
inspecteur van de Vereen, voor Ohr. Volks
onderwijs, woonde het afscheid bij.
BOVENTALLIGE LEERKRACHTEN
Te Naaldwijk heeft de Raad een voor
stel van B en W. aangenomen tot opheffing
van het instituut boventallige leerkrachten. Op
Openbare School I zullen dan vyf leerkrachten
het onderwijs aan circa 240 leerlingen moe
ten geven. Voor de bijzondere echolen gaat het
ontslag aan de boventallige leerkrachten eerst
over eenige jaren in.
PROT. CHR. KWEEKSCHOOL-
PERSONEEL
In de gisteren te Utrecht gehouden alge
meene vergadering van de vereeniging van
Onderwijzend Personeel aan Prot Chr.
Kweekscholen, heeft de voorzitter, de heer
S. Stemerding van Voorburg, een groot
aantal gasten van verwante organisaties ver
welkomd, en mededeeling gedaan dat bericht
van verhindering o.m. ingekomen was van
de heeren P. S a b a n s w.n. secretaris gene
raal van het departement van onderwijs en
Prof. Dr. R. W o 11 j e r, voorzitter van den
onderwijsraad.
Na vaststelling van de jaarverslagen werd
de contributie vastgesteld op 4 per lid en
per Jaar en besloten aan de leden, die de
jaarvergadering bezoeken en wier reiskosten
per ierde klas het bedrag van 4 te bo< -n
gaat, dit meerdere geheel te restltueeren H i
voorstel trad onmiddellijk In werking.
Het aftredend bestuurslid, de heer W. J.
Visser van Den Haag, werd met groote
ECONOMIE EN FIN ANCIEN
ZUID-AFRIKA
EN DE GOUDEN STANDAARD
UITVOER VAN GOUD VERBODEN
Officieele Regeeringsverklaring
GOUDEN STANDAARD PRACTISCH
OPGEHEVEN?
De Zuld-Afrlkaansche Regiering heeft d<
volgende officieele verklaring gepubliceerd:
„In verband met den politieken toestand
welke de laatste d en ontstond en de hierdoor
bij het publiek ontstane onzekerheid, vonden
abnormaal groote aankoopen van devlezei
onttrekkingen van gouden munt voor oppot-
ting plaats, ln de vrees voor een daling va
Zuld-Afrlkaansche valuta.
Deze onttrekkingen van saldi zouden
moedelijk ln dezen abnormalen omvang blijven
voortduren met het gevolg, dat do toestand
van het credlet- en bankwezen van bet li
welke thans zeer gezond Is, ernstig ln ge
vaar zou komen. Daarom werd door de banken
aan de receerlng voorgesteld, ten einde
ernstige crisis te vermijden, nu onmiddellijke
stappen te nemen teneinde de goud- en di
«envoorraden van het land te beschermen
De regeering heeft onder deze omstandighe
den besloten om de Reservebank te ontheffi
van haar verplichting krachtens de munt- i
bankwet, om haar biljetten In goud ln te wis
selen en om een gedeelte van artikel 18 der
bedoelde wet op te heffen, betreffende het
wettig betaalmiddel zijn van deze biljetten."
houdt het verbod van den uitvoer van goud
en In samenhang daarmee de opheffing
verplichting der
id-Afrlkaansche Hes
heeraoht thans allerwege groote
zekerheid over de draagkracht van do genoi
beslissing. Men ls het er ln de bultenlandsche
centra namelijk niet over eens. of Zuld-Afrll
nu door dit besluit werkelijk den gouden s>ta:
daard heeft verlaten of niet Immers, beslis
loslatlrig van den gouden standaard behoevt
de thans genomen maatregelen nog niet te b
teekfnen. Het kan zijn. dat het besluit alleen
bedoeld Is als maatregel lot bescherming van
den bestaanden goudvoorraad en als zoodanig
Juist een middel om den gouden standaard tc
handhaven. Anderzijds zou deze maatregel ooi
nis een vooriooper van een volledige op
heffing van den gouden standaard kunnen wor
den beschouwd.
Olilcieele verklaringen
In officieele kringen ln Kaapstad ls men
evenwel van meening, dat de beperkende maat
regelen der regeering geleld hebben tot den
zgn. gereguleerde gold-exchange-baals en dat
de biqnenlandsche goudcirculatie ls ingetrok
ken.
Opmerkelijk la evenwel, dat de Zuld-Afrl
kaansche minister van Financiën Havenga ln
een Interview heeft verklaard: „WIJ hebben
practisch den gouden standaard verlati
.nken zullen den
ndlen heeft men ln Z.-Afr. regeerlngskrln-
gon den Indruk, dat er Internationale financiers
zijn. die de Zuid-Afrlk&aosche munt naar om
laag willen forceeren.
Men ziet, zoolang niet meer positieve berlohten
worden verstrekt, zal het moeilijk zijn pit te
maken, wat er nu eigenlijk ln Zuld-Afrika ge
schiedt
De toestand van het land
Bestaat er dus groote onzekerheid en
warring ta.v. de vraag of het gele metaal
wordt prijsgegeven of niet, toch vallen uit de
genomen beslissing wel eenige conclusies af te
lelden. Reeds gister wezen wij op de politieke
factoren, die ln deze geschiedenis zulk e-
groote rol hebben gespeeld. De handelsbalai
yan de Unie van Zuld-Afrlka heeft dit Ja:
toch Juist een ontwikkeling ton gunste van h
Znld-Afrlkaansohe pond te zien gegeven. In de
12 maanden per uit. October 1932 bedroeg nl
het actief saldo niet minder dan Z.-Afr. 32}
mil!, tegen Z.-A. £17.7 millioen ln 1931 en ló.C
millioen in 1928. De economische toeetand zelvi
heeft zich echter niet zoo bijster goed ontwik-
meerderheid herkozen en in de vacature van
den heer S. Stemerding, die niet herkiesbaar
was, na enkele stemmingen gekozen de heer
J. H. Franken te Zwolle.
Naar aanleiding van het referaat van den
heer J. Strik werda van Dokkum, over:
„Het huiswerk der leerlingen van de kweek
school" werd besloten dat 't bestuur terzake
een enquete zal instellen en de inleider te
gen de volgende jaarvergadering de ingeko
men antwoorden tot één geheel verwerken
zal.
De causerie van den heer A. Vogel, voor
drachtskunstenaar te 's Gravenhi.ge in de
middagvergadering over „Het gesproken
woord" gevolgd door een voordracht van den
kunstenaar van de Forumscene uit Julius
Caesar, vond groote belangstelling en aan
het eind luiden bijval.
De vergadering werd vriendelijk toegespro
ken door de heeren H. Hendriks namens
den R.K. Kweekschoolbond; K. Brants,
als hoofdinspecteur; VV. Uittenbogaard
namens de vereeniging voor Chr. MULO;
waarna de voorzitter vriendelijk werd toe
gesproken door den heer P. vDuyvendijk
van Dordrecht, nu hij gereed stond als voor
zitter heen te gaan. De Voorzitter be
tuigde daarvoor zijn dank, waarna de druk
bezochte vergadering door den heer H. J. v.
W ij 1 e n van Rotterdam met dankgebed
werd.
MONTESSORI-ONDERWIJS
Te Utrecht is een stichting ln het leven
geroepen, welke een neutrale voorbereidende
Montessorischool inricht in het schoolgebouw
Nieuwe Koekoekstraat 39. waarin reeds de op
leidingsschool voor leerkrachten voor het Mon-
tessori-onderwjjs is gevestigd.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
den Berg te Vlaardlngen. K. W. Poelkee
te Applngedam, B. A. W. v. d. (jammen te Rot
terdam. G. P. H. de Haen te Ven ray, J. H. T
Kalkman te Den Haag, J. W. Kuiper te Warf-
furn en J. M. Vland te Amsterdam.
Werktuigkunde: prop. ex.. de heeren J. P.
Hengeveld te Rotterdam. W. van Royen te Am
sterdam en G. G. van der Werft te Soerabaya.
Electrotechnlek: prop. ex de heeren L Y.
Brouwer te Zwolle. J. Wackle TIJaaen te
Utrecht. J. A. Weleeberg te Langendljk en A. H.
te Oude-Tonge.
i Schouwenburg te Epe.
EXAMENS-MACHINIST
DENHAAG. 28 Dec. Geel. voor het voort.
H. J. C. Bosselaar. M. J
E. Zwart.
dplloma. de I
anolssen, C. Goldei
len te VI las ln gen; C. W. Boon. Rotterdam:
H. S. Leys, Schiedam; H J. Verkruyssen, Den
»rn den Boom, Tholen.
Haag:
i P. J. A
EXAMENS-HEILGYMNASTIEK
HAARLEM. 18 Dec. Ned. üenoptsch voor Heil
gymnastiek en Massage. Gesl.: de damea O. Dek
ker. Den Haag; N. Hearing en A Koolhaas.
Amsterdam; de heer W. v. d. Laan. Bloemen-
daal; mej. H. H Nllant Haarlem: de heeren J.
Stlps en G. Storm, Den Haag: SJ. Voa, Dor
drecht. Herex. 1 cand. Afgev*. 8 cand.
maakt met het reeds gemelde resultaat. Tlel-
man Rooe heeft In een Interview verklaard,
hij zich openlijk voor een coalltle-regeerlng
zij daartoe In staat waren
zou Ik niet wederom In den strijd zijn getre
den". Moge dus al verbetering van den toeetand
van het land het rlahtsnoer van dezen politicus
zjjn. daarmee zijn, zooale wij reeds deden uit
komen. al zijn ham'
Men hoopt door
(vooral van landbouwproducten, want Zuid-
Afrlka Is een Jong opkomend land en op land
bouw aangelegd) te vergrooten. Hot zal echter
de vraag zijn of ddt mogelijk zal blijken
De uitvoer van goad
et. Bovendien gaat de Import door
1 betaald worden, waar'
r geëigend was In de oir
het laud gezien. Veirmoedelljk
dus weer spoedig een koersverandering In d«
houding der regeering moeten plaats vinden.
en wrijven v
besluit. Het
rnsstng meer. Altijd heeft men daar
oogen aangezien, dat Zuld-Afrlka
te domm!
■i De Zuid
teekent natuurlijk in facto
het zgn. „sterllng-bloc" In de wereld,
delsvorhoudingen met de andere landen worden
er ongupatiger door en vermoedelllk
-- 1 e
Zuld-Afrlkaansche betaalmid
del deprecieert. WIJ schreven reeds, dat dit
wel niet een grooten omvang zal kunnen aan
nemen. Deze meenlng blijven wij handhaven.
Tenslotte is een dusdanige Inzinking als d)o
van het pond sterling in 1981 en '82 zeker niet
te woohten, hetgeen ook het koersverloop van
gister uitwees. Er vied ter beurze natuurlijk
een scherpe reactie waar te nemen ln de con
sternatie van hen oogenblik en wel van ruim
f 13 tot ruim II Doch ook ln de groote bu|-
tenlandsohe geldcentra acht men een groote
muntdepreciatle uitgesloten, tenzij natuurlij!
een welbewust doorgevoerde „inflatle-cam
pagne" op het programma staat.
Het zaJ zaak zijn de verdere economlsch-po-
litleke ontwikkeling vnn het Jonge land ln he>
Zuiden van het donkere Afrika in de eersU
dagen met de grootste aandacht te volgen.
In de betrokken Nederlandsche kringen
froote gevaren met zich brengt. Wordt lnder-
genelgd voorlooplg er slechts een poll-
- - -
PIPdit
*ljn, omdat er op deze wijze
een aieum element van onzekerheid gebraoui
wordt ln den algemeenen wereld toestand eer
element, dat wij ln de huidige omstandlgneder
beter kunnen missen. Naar de heer Van Uer
Berg meende, was de maatregel voor Zuid-
Afrika volstrekt niet noodzakelijk; men be
schikt nog over alle nulpbronnen om den gou
den standaard te handhaven.
Ook daar te lanae bestaan er moeilijkheden
sing te zoeken In de ophegglng van den gou
den standaard
De handelsbetrekkingen tusschen Z.-Afr1ka
en ons land zullen er natuurlijk omder lijden,
evenals onze handei geleden heeft onder de
depreciatie van het Engelsohe pond. VoorU
zal een eventueele depreciatie van de Zuld-
Afrlkaansche munt een nadeelIgen Invloed doen
gevoelen op het in Zuld-Afrlka belegde Nedei
landsche kapitaal
Omtrent den omvang van dit kapitaal ware
geen nauwkeurige aanwijzingen bekend.
DE NIEUWE 4 STAATSLEENING
Conversieleenlng van ƒ296 millioen
op komst
Bij geruchte wordt thane vernomen, dat de
reeds meerpalen aangekondigde oon versleJee-
ning van den Ned. Staat spoedig op komst ls.
Men vermoedt, aldus de Msb., dat op 2 J&nuqrl
het prospeotus zal verschijnen van een 4
leening tegen den koers van 99J waarvan
het bedrag nog nlet.ls vastgesteld. Men rekent
echter op een bedrag vap ƒ296 millioen.
Deze leening zal o.a. moeten dienen tot
versie van de in Maart J.l. uitgegeven 5 lee
ning. waarop destijds de Inschrijving openstond
voor een bedrag van 186 mlllloep. De stor
tlng op d« nieuwe loenlng zal moeten geschie
den op 1 Fe-brper welken datum ook de 6
leening aflosbaar wordt gesteld. Deze laatetr
leening zal derhalve In totaal sleohts een leven:
duur bezitten van tien maanden. De tweede
coupon zal over sleohts vier maanden worden
gehonoreerd, hetgeen dan een rentebesparing
zal beteekenen van ruim drie ton. Deze
kan men op nadere mededeedlng in de Sti
courant rekenen.
GEMENGD NIEUWS
MISLUKTE ROOFOVERVAL
0d het kantoor der Rotterdamsche
Bankvereeniging te Dinxperlo
2 VERDACHTEN AANGEHOUDEN
Gisteravond te zeven uur is het rustiye
grensplnatsje Dinxperlo in opschudding ge
bracht door een roofoverval op het bijkan
toor van de Rotterdamsche Bankvereeniging
aldaar.
Op hel genoemde tijdstip vervoegden zich
vier mannen, waarschijnlijk Duitschers, aan
de woning van den correspondent der Rot
terdamsche Bankvereeniging. den heer Th.
E. Roland, in welk perceel tevens het bij
kantoor der Bank is gevestigd. De heer Bo-
land, die de mensehen uit hot dorp en uit
de omgeving altijd zooveel mogelijk behulp
zaam is, deed zelf de voordeur open De
mannen gaven hem te kennen een aantal
Marken »e willen wisselen. De heer Boland
verzocht hen toen hem naar het kantoor
te willen volgen. Op een onverwacht mo
ment wierpen de mannen zich op den heer
Boland en brachten hem met een revolver
«nkele hevige slagen op hei hoofd toe, waar
op de aangevallene bewus'eloos Ineenzakte.
De heer Boland had echier nog om hulp
kunnen roepen en toen enkele huisgenooten
hierop kwamen toelpopen, namen de man?
nen ijlings de vlucht Zij werden onmid
dellijk achterna gezet door een aantal om
wonenden. die door het inmiddels gemaakt
alarm werden gewaarschuwd. Aan de ach
tervolging werd ook door de poli'ie uit
Dinxperlo deelgenomen. De vier onverlaten
waren echter spoedig over de Duitsche
grens, welke op ongeveer 150 M. afstand
van het dorp ligt, verdwenen De Duitsche
grenspolitie en enkele Duitsche douane
ambtenaren zijn daarna op onderzoek uit
gegaan. In den loop van den avond hebhen
zij, op aanwijzingen, welke zij van de ach
tervolgers ontvingen, twee mannen aange
houden, die waarschijnlijk tot de vier in
dringers behooren. Zij zijn opgesloten in
het bureau van de Duitsche grenspolitie,
waar zij aan een verhoor zijn onderworpen.
Bij dit verhoor '■'aren aanwezig de burge
meester van Dinxperlo. Mr. H. J. Verbeek
de veldwachters uit Dinxperlo en de per
sonen. die aan de achtervolging hebben
deelgenomen.
Voor zoover men, kort na den overval,
hoeft kunnen nagaan, hebben de overval
lers geen gelegenheid gehad eenig geld te
ontvreemden.
De heer Boland kwam spoedig weer bil
Weerbericht-
Hoogste stand te Boedapest 774-7,
Laagste stand te Isafjord 731.1.
Stand vanmorgen half twaalf 765.7.
WEER VER WACHTING Dc
(Medegedeeld door 't Kon. Ned. Meteony^
logisch InsL te De Bilt). ya
Meest matige Z.O. tu, Z.W, wind, half f»n f
zwaar bewolkt, weinig of geen neerslag, iefat
zachter des nachts. liet
I H«
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medeged. door 't Kon. Ned Meteorologts
InsL te De Bilt.)
De v-vormige secundaire die zich vt
land naar het Z. uitstrekt, doet op i
kust van Schotland en Ierland de barometTpe
flink dalen. Ir. IJsland is, nadat de
kern naar het N.O. aftrok, een nieuwe daliï
te venvachten. In het Z.O. nam -de hooi p(
druk slechts weinig af. In ons land dat 1
N. uiteinde vormt van een strook va
wind kon door de uitstraling des nachts
temperatuur onder vriespunt dalen. Een s
houden daarvan is echter zeer waarschijnHjL,..
Ook i?e bovenlucht io nog warm. Een temflj£iv
ratuur van nul graden werd heden door
vliegtuig uit Soesterberg eerst boven
duizend M. aangetroffen.
Zware neerslag viel alleen in het N.
Scandinavië, te.-wijl enkele Britsche statloi
matige regen hadden.
TEMPERATUUR
Stan4 vanmorgen halftwaalf 2.0 C
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTE
OP HEBBEN:
Van 's avonds 4.23 u. tot 's morgens 7.42 t
30 DECEMBER L J
Zonsopgang 8.12 u.; Zonsondergang 3.53 tf
Maansopgang 10.28 u.; Maansonderg. 7.44 ifeaa
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig
Wnlshnt 1.69 1.70
Basel -0.3ft -0.29
lluningen 0.00 0.00
Reihnwetler -2.18 -2.16
Knhl 2.01 2.''8
Ma jan 8.32 3.33
DiH.leshelm 0.70 0.71
Mannheim 1.96 1.98
Li.hr 1.27 1.26
Malnz 0.03 Ö.04
Hingen 1.16 1.18
Heden VorlJ^
Caap 1
Ems 1
Coblanz 1
Trier
Keulen 1.01 1.4
Ruhrort
Wh8«|
Emmerik
Dasseldort 0.17 Odl
Maastricht 2.03 2.(4
Vbnlo .11.07 ll.f
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
tro
30 D Cctnber
Delfzijl 0.56 13.34 Hellevoetsl.4JM17.lL
Tere(.-helling 10.42 22.55 Willemstad 5.13 I8.0j
llarlingen 10.43 23.16 Broawereh. 4J)6 I6.2I i
Hel.ler |e 4.(5 9.31 Zierikzee 4.38 17.<A
lil m 2e 18.02 21.31 Wemeldlng» 6.0 iMf1
I.) in allien 5.00 17.16 VIlHslneen 2J>7 IWf»"!
H.v llullanu 4.1.9 16.23 Temeuzen 3.35 HUW
bcheveningen 4.19 4.33 Hansweert 4.29 l&w,
Rotterdam 6.06 I8J17
kennis. Hij had enkele vleeschwonden in(
het gelaat en is verbonden door dokter Vaik
Ringelestijn. Na van den eersten schrik)
bekomen te zijn, heeft ook de heer Bolanijj
zich naar het bureau der grenspolitie
geven.
In verband met deze mislukte roofoverval
vernemen wij nog hel volgende:
Van de vier verdachten, die te Bocholt 5nP
arrest zijn gesteld, heeft de heer Bolandf
twee pertinent herkend. Het zijn twee alsi
heer gekleede personen van Duitsche na-u
tionaliteit, afkomstig uit Muelheim De twee.
anderen, arbeiders, zijn niet herkend ea
schijnen vrij uit te gaan. Wat de verwon-l
dingen van den heer Boland betreft. hUi
heeft een diepe vleeschwonde aan den'
slaap bekomen, die tot op het been ia open
gelegd. De verwonding is echter niet vanl
ernstigen aard.
Het verloop van den overval was als
volgt:
Toen de vier mannen den heer Boland!
hun verlangen om Marken te wisselen ken
baar maakten, zeide deze hun, dat het nu
reeds te laat was, doch dat hij. wanneer zij
het Markenbedrag bij hem achter wilden
laten hun het Nederlandsche geld wel wil
de toezenden. Hierop grepen zij hem by de
keel en sloegen toe. Reeds hadden zij zich
van de sleutels van de brandkast meester!
gemaakt, toen de dochter van den heer Bo
land op het rumoer kwam 'oeloopen. De
onverlaten grepen haar bij den arm, doch
zij slaagde er in zich los te rukken en al
arm te maken, waarop de roovers op de
vlucht sloegen.
Nader vernemen wij" dat de Duitsche po
litie, daarin bijgestaan door de politie tiit
Dinxperlo, er in is geslaagd aile vjer da
ders te arresteeren. Zij zijn overgebracht
naar het grenskantoor te Bocholt. Zij zijn
herkend. Het is komen vast te staan, dat
geen geld uit het bankfiliaal is gestolen.
VECHTPARTIJ TE HAAKSBERGEN.
Men meldt ons uit Haaksbergen:
Tijdens een op den Tweeden Kerstdag in
een café te Haaksbergen gehouden bal heeft
een ernstige vechtpartij plaats gevonden,
waarbij het mes getrokken werd.
.Een zekere A Menkehors' uit Haaksber-
Gen liep daarbij verschillende messteken in
borst, rug en aan de armen op. terwijl zijn
jas en overjas aan stukken gesneden werd.
Ook zijn verloofde, mej. W., liep klappen
op. De politie is omiddellijk met de opspo
ring van de onbekende daders begonnen.
Men meldt ons nader:
In verband met den op Tweeden Kerst
dag in deze gemeente plaats gehad hebben
de vechtpartij, waarbij een zekere A. Men-
kehorst met een mes s'eken in borst, rug
en handen werden toegebracht, zijn door
de politie een 4-tal personen, n.l. A. B.. W.
B. en W. W. te Rietmolen en een zekere
G. B uit de gemeente Haaksbergen aan
gehouden. Door W. B. en W. W. is reeds
een bekentenis afgelegd. Eerstgenoemde
heeft later ook ten deelc bekend.
