TWEEDE KAIViER
Radio Nieuws.
G. DENSDAG 21 DECEMBER 1932
ONDERWIJS
heer K. ter Laan op z'n nummer
ZUIDERZEEFONDS
i voortzetting der inpolderings-
werken
vergadering van 20 December 1932.
OVERZICHT
had de heer K. ter Laan niet gedaoht.
hij is dan toch stevig op z'n nummer
-door den minister van onderwijs. Met
jraatjes liep het dan ook wat erg /de
[aten uit.
h weet hoe soc. dem. dat doen. In ver
ringen waar ze geen tegenspraak te
ten hebben, en op papier zijn ze zeer
loedig in hun critick. Zoo was het ook
r te onderwijabegrooting. Den minister
In de stukken afbraak verweten, ge-
aan initiatief en meer van dat fraais,
RedeVan het niet twijfelachtig was uit wel
Q. aahoek het afkomstig was.
de Algemeecie Beschouwingen heeft
ir niemand den moed gehad deze be
!HT idigingen te herhalen. Dat was teeke
jlogisj voor de waarde ervan. Bij het nijver-
(onderwijs was het echter de heer K. ter
die een poging waagde om den mi
™e,nf te verwijten, dat hij voor het nijver
s'°(onderwijs in alles te kort schoot. De
n,'.l6!ter Laan doet zoo iets met zekere stem
"Jffing, maar laat na zijn beweringen te
ScanJi. Hij blijft in de ruimte; daar kan men
0?' 'lekende soort soc.dem. onbeschaamd
gemakkelijker kwijt
I minister bleek voorbereid op een der
.jen minderwaardigen aanval.
l,e-z!jt zijn nu de feiten?
1 op het Nijverheidsonderwijs natuurlijk
lezuinigd is, maar op de 14 millioen van
ans 'afdeeling slechts een goede 3 ton; er
lerminst stilstand ingetreden. Dat het
geroemde soc. dem. kabinet in Dene
fen aan het nijverheidsonderwijs
1.000 ten koste legt.
j onder 's ministers bewind een enorme
i maatregelen genomen zijn ten bate van
,'nJ pijverheidsoaderwijs voor jongens en
07 jes. Dat b.v. in Zaandam, waar de heer
HTr,aan die nota bene geklaagd had over
ik aan plaats bij het ambachtsonderwijs
hrgemeester is, een nieuwe, mooie am
^•40 jtssohool staat, die nog niet half vol is.
L.. Maar waartoe meer? Heel de Ka-
[N voelde, dat de man van de arrogante
ik op stevige wijze op zijn nummer was
Wat weer niet zeggen wil, dat hij
i.peschuldigingen niet meer zal herhalen.
i.ihet oog op hun propaganda kunnen de
s '••Idem. die valsche beweringen best ge
9 -leen en in dit opzioht staan ze voor
i; i»(pg. Voor wie eohter eerlijk en billijk oor
\l yin wil is 's ministers verdediging op
t (.'«punt afdoende. We staan ook met ons
i'.Jrhcidsonderwijs ver aan de spits.
1 y.'buwens heel dat onderwijsdebat toont,
1 "-^de overgroote meerderheid der Kamer
rdeering heeft voor 's ministers arbeid.
ENS is hem op vrij kwistige wijze hulde ge
ht en dat niet alleen door geestverwan
fook de heer Ketelaar, die den minister
"LSjijn eerste optreden allerminst vriende-
1 22-Hegentrad, bracht het niet verder dan
•|*jg gepraat over tijdrekenkunde. Het wil
gi'tflntusschen voorkomen, dat in dat op
,.J net tekort meer dan aan de zijde van
minister, is aan den kant van de Ka-
20.2iDoor haar groeiende veelpraterij blijven
lei belangrijke wetsontwerpen liggen;
de herziening der Lager Onderwijswet,
j neem nu deze begrooting eens. Eigen
lis er na de degelijke schriftelijke voor-
iding en na voorafgaande dobatten bij
ïnJ6; wetsontwerpen en begrootingshoofd
eigtken, vrijwel niets te zeggen. Toch wordt
isti3ïke afdeeling de eene kleinigheid na de
v re-ere overhoop gehaald. Onvermoeid volgt
rde-fifde rijtje sprekers en spreeksters elkaar
eer,(herhaalt elkaar en ten slotte beteekent
de alles nog niets. Men verbaast zich bij
ini-haling, waar de moed vandaan gehaald
it om 's lands tijd te verdoen aan aller
ioogst ondergeschikte dingen. Maar voor
groote ontbreekt de tijd! Dwaze lange
itvercaderingen worden gehouden. Noo-
Geen Kamerlid die het in ernst meent,
e zijn den minister bij dit alles dank-
dat hij de kunst verstaat om kort en
.«lijk te antwoorden op al die vermoeien
vaak hoogst oppervlakkige, sleoht voor-
lide, eenzijdig georiënteerde we zul-
om parlementair te blijven, maar zeg-
redevoeringen. Er bestaat niet de
nte belangstelling voor, ondanks de
isoeneering, die er, wat tijdsduur betreft
>p is toegepast Bijna alles is even vlak
van weinig beteekenis. Stel u voor dat
r een half uur mocht praten! Men moet
zich niet indenken.
elukkig is de Kamer al een eind doorge-
igen in Lager Onderwijs. En uiterlijk
dag sluiten we.
oor den. avond en den nacht stonden Zui
Zeefonds en Wegenfonds op de begroo-
Prachtonderwerpen om tot in 't onein-
te herhalen, wat te voren reeds vele
len gezegd en herhaald is.
e schaduw van 1933 verklaart echter ook
r veel.
Heen do begrooting van het Zuiderzee-
ds kwam tot een eind.
VERSLAG
In de snel op de nachtvergaderlns gevolgde
dagvergaderlng werd
Onderwijs
FABER (s.d.) wilde nadere regeling
om de betrouwbaarheid der school-elndexamens
te vergrooten. wees op de vaalt te lange wei"
tüdon, waardoor leerlingen ven avondscholen
laat en niet frisch op school komen en beeprak
de aalurleerlng bU het M.O.
Prof. v. d. BILT (Lib.) vroeg de o&ndacht
enkele wenschen op het gebied der examei
Ministers systeem voor de eindexamens werd
geurexen.
MeJ. WESTERMAN (Lib.) besprak
nonnen en leeraren-salarlssen. Maatrcgi
den gevraagd tegen do te vele herdrukken van
scli ooi boeken, waardoor alle bestaande drukken
lodor Jaar vrijwel waardeloos worden. BU benoe
mingen mogen ongehuwde leerai
gesteld worden.
Ten slotte werd de kwestie der twee neutrale
lycea te Eindhoven besproken. A&ngi
werd om ook het Lorentz-lyceum te sub
Dit laatste deed ook Mevr. BAKKER-NOKT
(v.d.), die voorts de solarieerlng van de leera
ren bU het V.H. en M.O. behandelde; hun sala
rissen zijn ln te sterke mate verlaagd, soo werd
betoogd.
De heer ZIJLSTRA (a.r.) besprak de a
der de leerlingen der Middelbare scholer
zjjdn van den Bond van abstinent-stude-
waarachter als positieve bedoeling schuilt het
geest. Deze snorkerU vlndft bij sommige le<
en leerlingen wel Instemming, De Jongelui
raken Uit hun evenwicht en er zUn leer
die daartegen niet hun Invloed aanwenden.
Daarom moet op dit versohünsel worden ge-
leeroren bU het handelsondeivüs
ris aangeboden bezuiniging van 9 pCt.
verder alle bezuiniging achterwege te I
verlaging der leer&^rs-salarlssen was
heer Moller te kras. De klassenvcrgrootlng Is
z.l. geen bezwaar voor het onderwUs; vitale be
langen zullen er zeker niet door worden aange
tast. Tegen do aubsldleerlng van het Lorentz-
lyceum. dat onnoodlg Is opgericht, werd krach
tig bezwaar gemaakt.
De heer TILANUS (c.h.) merkte op, dat niet
meer wordt anagedrongen op afschaffing der
school-elndexamens. Zelfs de heer Faher kwam
nu met den wensch om de mncht der gecommit
teerden wat uit te breiden. Het moet daarmee
echter niet te ver gaan. Het tegengaan van de
vele herdrukken is zeer toe te Juichen en een
gewenachte bezuiniging voor ouders een boeken
fonds. Het Lorentz-lyceum ln Eindhoven Is
overbodig. Wat zit er achter dien strijd tegen
het dem. lyceum? Voor twee scholen kan geen
subsidie gegeven worden en daarom Is samen
werking aan te bevelen.
Dankbaar was de heer Tllanus, dat de kosten
van een wachtgeldregeling voor nlet-doceerend
personeel -bU het bUz. onderwUs aan het RUk in
rekening kunnen worden gebracht.
De heer v. W1TNBERGEN (r.k.) vond. dat een
subsidie-aanvraag van het Lorentz-lyceum moet
worden behandeld op dezelfde wtjze als Iedere
andere aanvraag. Het zeide hem alles, dat de
minister tot afwUzing heeft besloten.
De heer K. TER LAAN (s.d.) wilde degenen,
die sociale aardrUkskunde willen gaan 6tudee-
ren en niet het diploma H.B.S.-A hebben maar
wel B. alsnog toegelaten slcn. Nu hU toch aan
het woord was, sprak de heer ter Laan een
woord ter verdediging van den Bond van Absti
nent-studeerenden.
Nadat ook de heer WIJNKOOP (comm.) dit
met geestdrirt gedaan had en ook nog enkele
andere opmerkingen had gemaakt, was het
woord aan MINISTER TERPSTRA.
Do Elndhovensche onderhandelingen zUn, naar
de minister hoopt, nog niet uit en wellicht kan
het nog tot samensmelting komen. Van subsidie
Is thans geen sprake. Klaseevergrooting was
noodzakelijk. Uitbreiding van de bevoegdheid
der gecommitteerden bU de eindexamens zal
nooit zoo ver kunnen gaan, dat ze examens mo
gen afnemen.
Wat de rUksscholen betreft ztjn voor de leer
boeken voorschriften gegeven. De bU*. scholen
nullen zelf maatreglen kunnen nemen. De aan
bieding van de handelsonderwUsleerarcn bleef
te ver beneden wat door bezuiniging moest wor
den verkregen. De leeraarssalarlssen kunnen
thans niet worden herzien.
De wachtgeldtoezegging voor het BU». Onder
wUs gaat tot 80 pCt. Dat Is njot onbelangrUk.
Bil verder gaan komt men In strüd mot het
subsidiestelsel.
Do propaganda, waarover door den heer Zöl-
stra Is gesproken, zal 's ministers aandacht
hebben. De rede van den heer WUnkoop doet
vermoeden, dat de zaak niet zonder belang Is.
De studenten In de sociale aardrUkskunde
kunnen worden geholpen bU een bU de Kamer
aanhangig wetsontwerp. Voor een aparten maat
regel voelt de Minister niet
Overgegaan werd naar
„Nijverheidsonderwijs"
MeJ. MEIJER (r.k.) trachtte nog eens te be-
toogen. dat op het Nijverheidsonderwijs teveel
bezuinigd Is en dat er meer moet gedaan voor
de vakopleiding der Jeugd, zoo noodig door uit
breiding van het leerllngenstelsel.
MeJ. GROENEWEQ (s.d.) zag ln de leeraren
bU het NUvorheldsonderwUs bUzondere slachtof
fers van de bezuiniging. Nog cens weer werd
gesputterd tegen de tweejarige opleiding, welke
bU het dagnUverheidaonderwUs de driejarige
ursussen^ heeft vervangen. Vele meisjes zUn
Nogmaals werd aangedrongen op subsidie
oor de Industrieschool aan den Linker Maas-
ever te Rotterdam.
Mevr. BAKKER-NORT (v. d.) kon zclh ook
let vereenigen met wat zU noemde de „dlep-
lngrUpende" maatregelen van den minister,
waarbU de meisjes er slechter afkomen dan de
Jongens. Verder herhaalde ze reeds gemaakte
>merklngen.
De heer AMELINK (a.r.) wees op de beteeke-
s van meer vakonderwijs voor Jongens. BU de
opleiding moet meer aandacht worden geschon-
aan de Industrleele ontwikkeling. Een cur-
van vier halve Jaren zal voor vele vakken
voldoende zUn. Herinnerd werd aan het rapport
het C.N.V. te dezer zake. Gewenscht ware
anslultlng op de ambachtsschool een leer-
llngopleidlng. Op de toepassing van het leer
llngenstelsel Is wel wat kras bezuinigd. Ver
zocht word of de minister niet eenlge tege-
oetkomlng wilde toonen en ook de voorgeno-
en schoolgeld-verhooging nog eens wli be
llen. omdat deze tegen de ontwikkeling In gaat.
MeJ. WESTERMAN (Lib.) sloot tlch aan bU
allerlei opmerkingen van de voorgaande spreek-
De heer PEEREBOOM (h.g.s.) wilde bulten-
landsche leerkrachten weren aan de hoogere
elschool te Enschedé.
heer K. TER LAAN (s.d.) vond, dat de mi
nister met het NUvorheldsonderwUs maar flink
moest aanpakken: van het geld moet hU zich
De heer TILANUS (c.h.) besprak voor de
tweede maal binnen 24 uur het onderwUs aan
Jeugdige werkloozen en wees op het groote aan-
'lUitenlandsohe vrouwelUke arbeidskrachten
i plaats ln
De heer ZIJLSTRA (a.r.) wees er den h>
laan op, dat we met ons N'Uverheldsonderwlls
aan de spits staan. Voor de geoefende oritlek
was geen aanleiding.
De MINISTER VAN ONDERWIJS merkt op.
dat hü noodgedwongen berust In de aanstelling
van buitenlanders aan de Textlelechool te En
schede. Bevoegde Nederlundsche krachten »Un
niet aanwezig. Gelden voor nieuwe subsidie
heeft de minister niet vrU-
HU betwUfelt of het dlensbbodenvraagetuk al-
Amsterdamse he Ambaohtsechool heeft
MINISTER TERPSTRA
langs om de reeultaten het enthouelaeme opge
wekt van den chef van het Engelsche vakonder-
wUs. Daarin vond hU wat zün land noodig heeft.
Met het leerllngenstelsel voor meisjes wordt
een proef genomen; ondanks de bezuiniging
wordt voor de Jongens nog Iets meer get
De schoolgelden der ambachtsscholen wi
;eer laag. In Deventer was het gemiddeld
ln de schoolgeldregeling maakte Ingrijpen
dig. Men beconcurreerde elkaar op kosten
het RUk. Wie on- of minvermogend Is. kan ech
ter geheel of ten deele vrUgesteld worden
schoolgeld.
Overleg met betrokkenen leidt niet zelden tot
teleurstelling. Soms worden denkbeelden aan
gekondigd, maar als de minister er om Vraagt.
De Jeugdige werkloozen blUven onder Binnen-
landscho Zaken ressorteeren.
Voor de beweringen van den heer ter Laan
vroeg de minister bewUs. De heer ter Laan heeft
ln Zaandam een kostbore ambachtsschool, mi
ze lsniet half vol. Wat klaagt hU dan o«
gebrek aan plaatsl In Denemarken besteedt hot
soc.-dem. kabinet 8 ton aan NUverheldsonder-
wtjs. Wie vergelUkt met het buitenland, moet
erkennen, dat Nederland ver aan de spits staat
De minister las een lange lUst voor van nieu
we ambachtsscholen en van subsldlën, alles door
hem bevorderd. Zoowel voor Jongens als voor
meisjes. Da beschuldiging van den heer ter Laan
dat er niet voldoende voor het NUverheldsonder-
wüs is gedaan, mist dan ook allen grond, con
cludeerde de Minister.
BU de afdeeling
„Lager Onderwijs"
verzette ds heer v. ZADELHOFF (s.d.) zich te
gen opheffing van de RUkskweeksohool te Dei
Bosch. Een motie werd Ingediend om dit door
de Kamer te doen uitspreken.
Aangedrongen werd op een staatsexamen
de M.U.L.O.-examens en op afschaffing van het
landbouwverlof.
MeJ. WESTERMAN (Lib.) sloot zich bU de be
zwaren tegen de kweoksehoolophefflng aan er
maakte voorts een aantal detallopmerklngen.
MeJ. GROENEWEG (s.d.) beBprak de salarl-
klo<
toegezegde
;rwUa<
wil
De heer LOERAKKER (r.k.) wees op het mis
bruik, dat van het landbouwverlof Wordt ge-
Te 10 voor 6 schorsing der vergadering.
avondvergadering
In de avondvergadering kwam de begrooting
Zuiderzeelonds
Den heer EBELS (v.d.) was de bedoeling der
Regeering ten aanzien van de voortgezette In
poldering nog niet duldelUk. De nu aangevraag
de f 700.000 willen nog niet zeggen, dat met de
N.O.-Inpolderlng zal worden voortgegaan. De bU
bü het algemeen debat gewekte onzekerheid Is
niet opgeheven en het ls noodig, dat klaarheid
ontsta. De minister doe een duidelüke en posi
tieve uitspraak.
Ook over het pell van het IJsselmeer moet
meer zekerheid komen; ook op dit punt Is de
minister onzeker In zUn beleid.
De heer v. d. BILT (r.k.) hoopte, dat de mi
nister rekenen zal met den algemeenen aan
drang om de Zuiderzeewerken niet stop te zet
ten. Ze vormen een uitnemend object van werk
verschaffing.
Voorts werd aangedrongen op een soepele toe
passing van het besluit ter uitvoering van de
Zulderzeesteunwet. Het bestaande K.B. moet
door een milder besluit worden vervangen. Ver
schillende onjuist geachte toepassingen van het
bestaande besluit werden besproken.
Verhoogde normen zUn noodig en minder af
trek moet geschieden. Ook moet steun voor
nieuwe werkgelegenheden worden gegeven.
De heer DUYMAER v. TWIST (a.r.) besprak
de werking der Zulderzeesteunwet waarmee we
sn. Noodig Is echter een generale afrekening
gen en te veel aftrek. Onrecht Is het, dat de
Urkers niet met de andere belanghbbcnden
worden gelUkgesteld. Verkeerd ls het, dat de
RUkedlenst alleen beslist Noodig Ie een com-
mlsle, om te beslissen wie belanghebbenden zUn.
Van die beslissingen moet beroep open staan.
De klachten rondom de Zuiderzee zijn &lg<
meen. De monachen voelen zich bedrogen, omdi
ze niet de hun toegebrachte schade vergot
krUgen. wat hun tooh ln uitzicht Is gesteld.
De minister „overweegt" maar. doch doet nlei
ter tegemoetkoming aan de tallooae klachten.
HU wil het besluit van 15 Aug. 1932 niet In
trekken, maar dan zal de Kamer een uitspraak
moeten doen en verklaren, dat het K.B. niet
voldoet aan den geest der wet en dient te wor
den vervangen door een ander, dat daarmee wel
rekening houdt
De heer PEEREBOOM (h.g.s.) toonde zich ook
onbevredigd over de werking der Zuldei
steunwet, HU zou zich bezig houden met
meest gedupeerde eiland, n.l. Urk.
STEMMEN; Oedupeerd? Door Llngboek?
De heer PEEREBOOM ging, onder groote
VTOOlUkheld der Kamer, voort een schets te ge
ven van het Urker vlsochersbedrljf. De afslui
ting der Zuiderzee brak de Urker vlsschers In
hun bestaan. BU de Zulderzeesteiincommlsslo
komen ze om hulp, maar kunnen \«cn gelUk-
stelilng krUgen met andere belanghebbenden.
Tooh hebben ze daar aanspraak op.
Prof. v. d. BILT (Lib.) w<en het verwonderde
dat de Regeering bU de afsluiting der Zuider
zee zoo weinig belangstelling had getoond, her
innerde aan de afwachtende houding, welke
door zUn fractie ls aangenomen ten aanzien
van voortzetting der Inpoldering. Ook nu werd
een voorzichtige houding, gelük de minister
i niet i
Lanbevolen. Eenmaal
BU het bepalen van het peil van het ÏJss.
meer moet gerekend met de belangen der i
catering-
Ten slotte werd verbetering ln de toepaoalng
der Zulderzeesteunwet noodig geacht
De heer DUYS (s.d.) trad in breedvoerige
schouwingen over het Zuiderzeesteunbeslult
toepassing daarvan maakte hU belachelUk
duiten bU den afgemeenen
Als de minister de noodlge mlilloenen
loekrUgen. moet hu maar bU de Kamer koi
MeJ. GROENEWEG (s.d.) verzocht om bU den
bouw van Woningen in de Wierlhgermeer geen
kamertjes.
De heer BRAAT (plattel.) achtte de nadoelen
van drooglegging der Zuiderzee grooter dan de
voordeelen. De grond wordt te duur. zal weinig
opbrengen en de vlsschers worden uit hun brood
gestooten. Het hoele werk valt tegen en het Is
niet noodig verder er mee door te gaan. Het
beste Is maar de „mlarekenaars" naar huls te
Rede Dr. Colijn
De heer COLIJN (ar.) vreesde, dat het met de
toepassing vsun het K.B. voor den steun der
ZZulderzeewet zal gaan als met de moblliastle-
slachtoffers. Het wordt een eindelooze litanie.
Oorzaak van dat alles Is het nalaten van de Re
geering om de grondgedachte der wet van 1918
Uit te voeren. Met de practUk van de Zulderzee
steunwet gaat het niet gved en we mogen niet
aarzelen de hand te 6laan aan het werk. daf
noodig l8 om een betere Uitvoering der wet t<
verkrijgen.
Ook de heer ColUn wenschte het IJsselmeer-
peil gebracht te zien op 40—A.P.
Berekeningen van de bU de Inpoldering te ver-
krUgen gronden kunnen gunstig en ongunstig
opgezet worden, omdat de waarde van grond
In den loop der Jaren sterk uiteen kan loopen.
In één eeuw was er soms esn verhouding van
1 tbt 8. Tooh ls te verwachten, dat op den duur
de grondwaarde zich in StUgende lUn beweegt.
Alle discussie op dit punt ls dan ook eigenlijk
overbodig.
Tegen den voorgestelden begrootlngspost vi
7 ton had de heer ColUn geen bezwaar. De voo
gestelde werken passen In het plan en de Re
geering heeft zich In principe bereid verklaai
om met de Inpoldering voort te gaan. Bovendien
zou er niet meer verwerkt kunnen worden. H<
Is toe te Juichen, dat gezocht wordt naar ee
financieel voordeeltger bedrUfsvorm. De uitvoe
ring wordt het zuinigst bU één verantwoorde-
lUke instantie, die van vrU uitgebreide samen
stelling moet zUn. Vertegenwoordigd moeter
zUn het technisch en landbouwkundig element
Ook aan de Uitgifte der gronden moet vi
af aandacht worden geschonken.
Minder Ingenomen was de heer ColUn
Uitlating der Regeering. dat het op een J
aankomt om de vraag te beantwoorden op welk
tüdsllp het werk zal worden oangc
Is wel van belang. W<
i prUzc
i de t
standlgheden, belangrjik op de werkloosheids-
«uitgaven kunnen besparen.
De Regeering verwacht In den loop van 1933
met de nieuwe organisatie gereed te zUn. Zal
men dan begin 1934 kunnen beginnen met de
Uitvoering der plannen, dan sullen te v
allerlei voorbereldlngswerken moeten zbn
richt Dat werk kon nipt wachten op het tot
stand komen der nieuwe organisatie. Gebeurt
dat wel, dan komt er lp 1934 van uitvoering
niets. NoodsakelUk Is daarom, dat alle voorbe
reidingen getroffen worden eer de nieuwe orga
nisatie aan het werk kan gaan. Het best kan
de tegenv/oordlge dienst der Zuiderzeewerken
met deze voorbereidingen worden belast.
De Regeering spreekt zich op dit punt nle
uit. Toch mag de groote meerderheid in de Ka
mer. die voor Inpoldering Is het ls misschien
wel wel weten of het gevaar voor nieuwe
vertraging bestaat De minister kan alle onze
kerheid wegnemen door te antwoorden op de
vraag: ls de Regeering bereid er voor te zor
gen. dat ln de toekomst alle vertraging, gelük
die zich ln het verleden heeft voorgedaan, voor
komen wordt en de voorbereiding der verdere
lnpolderlngBwerken met kracht ter hand wordt
genomen en ln den loop van 1933 tUdlg wordt
beélndlgd, zoodat de weg vrU la om In 1934 do
Inpolderlngswerken zonder vertraging te kun
nen voortzetten.
Indien de Regeering op deze vragen een dul
delUk antwoord geeft ls de heer ColUn tevr»
en zal hU de onduIdelUkheld ln de Memorie
Antwoord gaarne vergeven. Indien het ant
woord echter niet duldelUk la, zal
De heer v. d. WAERDEN (s.d.) bepleitte bU
de uitgifte van de gronden ln den Wlerlnger-
meerpolder oprichting van een vol orgaan ex.
art. 194 der Grondwet. Ook met het oog op het
gemeente- en wateraohapsbeheer ls zulks ge
wenscht
Overigens ondersteunde hö den aandrang tot
voortzetting der Inpolderlngswerken op de door
den heer ColUn aangegeven gronden. OnverwUl-
de voorbereiding der verdere Inpoldering Is noo-
dig. Laat de minister nu precies op de hem ge
stelde vraag antwoorden, opdat In de Kamer
niet weer het gevoel ontsta, dat ze nog niet
De heer WIJNKOOP (Comm.) was voor verla
ging van het peil van het IJsselmeer, voort-
«ettnig van de Inpoldering en soepeler toepas
sing van het Zulderseeeteunbeslult. In den mi
nister had hU echter geen vertrouwen.
De hoer BAKKER (c.h.) was van meenlng,
dat van de uitvoering van het Zuiderzeesteun
beslult geen goed woord ts zeggen Is. Ds be-
VRAAGT
SPOOR'/
LET OP HET FABRIEKSMERK
MOSTERD
;XZon!
j Juist in donk're, somb're dagen,
Juist in akeligen tijd
Juist bij troostelooze wolken
Juist bij nare narigheid.
Juist in tijden van depressie.
Waar de vreugde verre is.
Past een goed glas wijn, met mate,
Dubbel o? L' fj middag-disch.
Juist in dccz' zon-looze tijden
Is de wijn e-n medicijn.
Toebereid uit licht en leven.
En uit vlocib'ren zonneschijn. -
OUNCE DOORENBO&
Br wat vesl zonneschijn noodig om de
druif te i oen rijpen. De wijn geeft
die zonneschijn weer terug wanneer
hij wordt gedronken.
Vereeniging v. Nederl. Wijnhandelaars.
doeling van 1918 ls geheel uit het oog verloren
Laat de minister door een ruime toezegging
voorkomen, dat de aangekondigde raotle-Duy-
maer v. Twist niet wordt Ingediend.
De heer v. DIS (s.g.p.) oefende oveneens crl-
tlek op de toepassing van het ateunbeslult.
De verdere Inpoldering der Zulderzoe Is be
pleit als werkobject, doch do heer v. Dis Is van
oordeel dat er veel betere gelegenheid van
workverrrulming Is. In dezen tüd Is het niet ge
rechtvaardigd, nog zoovele mlilloenen uit te ge
ven voor een nlet-productlef werk. dat slechts
minderwaardige gronden zal opleveren.
Do heer VAN DER WAERDEN (s.d.): Dat ls
niet waar.
De heer v. Dis zou het een» kunnen zU
hen die zeggen: laten we den afsl-ultdUk
weer openen opdat w(j weer kunnen gaan vls-
schen.
De heer BONGAERTS (r.k.) hoopte, dat de mi
nister de noodlge aandacht zal schenkon
klachten over den toestand der Zulde:
scherabcvolking. De regeling Is niet zot
nis wel betoogd ls, maar ook niet m
ruim, dat de schade slechts behoeft te worden
verondersteld opdat er met ruime hapd zal wo:
don geholpen.
De inpoldering voortzetten ls gewenscht m«
het oog op de werkverschaffing en de permi
nente werkgelegenheid na do drooglegging.
Van nu af aan moet begonnen wordon
détails met de voorbereiding van wat er lati
komen zal. UlterlUk ln December 1933 moet
de aanbesteding kunnen plauts hebben opdat ln
1934 dadelük na de winterperiode
ken begonnen kan worden. Dit ls de bedoeling
van den heer ColUn. en daarbU sluit d-
Bongaerts zich volkomen aan. Deze regeering
heeft dan gedaan, wat ze kon. afgescheiden
van de houding der volgende regeering. Ook
werd aangedrongen op spoedige verlaging ve
het pell van het IJaelmeor tot 0 40 M. N.A.
Ten aanzien van de uitgifte van gronden ln
den Wlerlngermeer moet niet zoodanig worden
gehandeld dat niet cllc oogenbllk de Kamer
haar Invloed kan doen gelden.
De heer Bongaerts hoopte dat de Minister den
heer ColUn de gevraagde toezeggl:
De heer KRIJGER (c. h.) ls niet bereid tot
eiken prU* zün medewerking aan de voortzet
ting der Inpoldering te verleenen. De mini.
toont niet veel vertrouwen te hebben In de
overgele-gde berekening, die elgenlUk
'ng Is. Moet er eventueel later ge-
n naar verdere bezuinigingsobjec-
ten .aan zal het niet zün bU de Zuldei
ken. want eenmaal daarmede begonnen, moet
den doorgezet. Hiermede worden dan vitale
ngetast. Bovendien «Un er wel-
srkobjecten zoo weinig geschikt
zocht
■olksbel
knn de heer KrUger zich Inmiddels nog
ïenlgen.
ïer
«tering I
verklaarde zich voor de Inpoldering. Spoed Is
bU de voorbereiding noodig. Het Is van dt
grootste beteekenis. dat de minister een dulde-
lUke uitspraak doet.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, het
woord verkrijgend, verzocht ln een volgende
vergadering zUn rede te mogen voortzetten.
De vergadering werd te 1.06 uur verdaagd tot
hedenmiddag één v-~
RIJKSCOMMISSIE VAN ADVIES
VOOR DE WERKLOOSHEIDS
VERZEKERING
Een dezer dagen hield de Rijkscommissie
van Advies voor de Werkloosheidsverzeke
ring onder presidium van haar voorzitter
prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine haar
196ste vergadering.
Na afdoening der agenda heeft de plaats-
WOENSDAG 21 DECEMBER
sum VARA: De Noienkrak<
sum VARA: De Flierefluiter-
NI.RV: Bachs Weihnachts-oi
20.20 1
20.30 1
21.20 1
22.00 1
22.30 1
22.45 1
23.16 1
18.00 1
18.30 1
8.00 Huize
8.01 H 1 1 V e
10.00 H u 1 z
10.15 H i 1 V e
10.30 H 1 1 v e
10.45 H u 1 z
11.00 Hulzi
11.15 H 1
H I 1 v
12.01 H 1 1 V
12.15 H ulz
12.21. Date
14.45 H I 1 V
15.45 H II V
16.20 Lung
17.00 H u 1 z
17.20 Wan
i VARA: Orkest
sum VARA: Klein orkest
i NCRV: Gramofoonmuzlek
sum VARA: Gramofoonmuilek
i NCRV: Dr F. J. Krop: Rusland
i CBV: Cursus Engelsch
VARA: Persberichten
DONDERDAG 22 DECEMBER
i KRO' Morgesconcert
sum AVltu Gramofoonmuilek
NCRV: Gramofoonmuzlek
sum AVRO: Gramofoonmuilek
sum AVRO: Sollstenconcert
1 NCRV: Qremofoonmuzlek
KRO: Gramofoonmuzlek
sum AVRO: Kovacs Lajoa
3 b o r g: Strijkorkest
sum AVRO: Solistenconcart
sum AVRO: Ens. Ritmeester
KRO- Orkest
K a 1 U
17.31
18.55 H I 1 v
19 20 Kalu
20.00 H u 1 z
i NCRV: Chr. Radiokoor
10.01 Hilversum AVRO: MorgenwUding
1 U.15 Hulzen NcRVi Morgendienst Ds J. C.
Hoekendijk
AVRO: Zlekenuui
14.00 Hulzen NCRV: Handwei
15.00 Hulzen NCRV: Vrouwenhalfuur
15.00 Hilversum AVRO: Naai.
18.45 Hulzen NCRV: Knippen t
stofvers.
NCRV: We.
u in AVRO; Engelsche les
1 NCRV: Handenarbeid
Politie- en Persbericht*
12.00 Hulzen KRO: Politieberichten
19.30 Hulzen NCRV: Politieberichten
19.45 Hulzen NCRV: Persberichten
20.01 Hilversum AVRO: Persberichten
•volgt de N.C.R.V.
den Omroep" met
uitzending op hedenavond Woensdag 21
December, te pl.m. 9 40 uur (tl>d«n« de pauze
van de uitzending voji het Weihnaohtsorato-
rium van J. Baoh, door de Oratorium-Ver
eeniging te Harderwijk) met een populalr-
we-tenschappedijk overzicht van de internatio
nale Geluida-voortplantingaproeven. door Prof.
Dr. E. van Everdlngen. Hoofdinspecteur van
het Kon. Ned. Met. Instituut te De BUit.
vervangende voorzitter, de heer H. de Bor
des, die een der weinige leden is, welke van
af de instelling der Commissie in 1917 nog
lid zijn, den directeur van den Rijksdienst
der Werkloosheidsverzekering en Arbeids
bemiddeling, de~ heer Anth. Folmer, die met
1 Januari a.s. doze functie zal neerleggen,
namens de Commissie en haar secretaris toe
gesproken en hem als aandenken een ge
schenk aangeboden, vergezeld van een een
voudig album, bevattende namen van hen,
die voor het geschenk hebben bijgedragen.
Namens de vertegenwoordigers van de
vakcentralen voerde de heer F. van de
Walle het woord, den heer Folmer danken
de voor hetgeen hij bij de uitvoering van
het Werkloosheidsbesluit 1917 voor de in
standhouding er. uitbreiding der werkloos
heidsverzekering had gedaan.
De voorzitter sloot de vergadering, na
woorden van waardeering te hebben gericht
tot den heer Folmer, wiens ijver en werk
kracht hij in een vorig ambt had leeren
kennen.
AVONTUREN VAN JOOSJE PINDA EN PIETJE ROET
63. Maar Joosje kwam niet naar beneden.
Nu pakte de agent hem bij een been en be
gon d-aar woedend aan te trekken. Joosje
hield zioh echter krampachtig vast, met het
gevolg dat door het hevig rukken van den
veldwachter, weldra de tak en daarop de
heele boom geweldig begon te schudden, zoo
dat het aan weerszijden van de schutting
letterlijk appels -regende.
64. „Wel heb ik ooit van m'n leven.1"
riep baas PruLmepit, de eigenaar van den
appelboom, die juist van zijn huiskamer kon
zien, dat er aan zijn boom geschud werd en
de appels er af vlogen. Hij stoof naar buiten,
den tuin ln. „Hei daar, wil je weggaan!"
brulde hij. Maar de boom blééf schudden en
een nieuwe lading appels vloog er af
(Wordt Vrijdag vervolgd)
et Kerstgeschenk
Door W. V. A,
II. (Slot)
•- 'Toen hij zijn winkel binnengegaan was,
ied hij meteen de deur op het nuchtsiot en
luiken voor de ramen. Daarna stookte hij
zijn huiskamer het vuur wat op, liet het
lit laag, maar trok de gordijnen vóór de
linen open. Even liet hij zijn blik gaan
(er het winterlandschap, do oudo werven
in den oever der Theems, oude wruk-
iiikkon van schepen en half vergaan hout,
luns alles bedolven onder het reine sneeuw
leed. Op dc rivier zag hij de wit-besneeuw-
6 booten en schepen elkaar passceren en
eidc-ie stralen wiorpen de lantaarns als
Doveie Kerst lichten over het donker kab-
elende water.
Hij wendde zich af van het raam, stopte
'in pijp en ging on een laag stoeltje vóór
e-n baard zitten. Het was doodstiil im de
zuner. De sneeuw dempte alle rumoer op
traat en niets werd gehoord dan de verre
duiden van de rivier, het gillen van een
toomflult, het blaffen van een hond, het
atclcn van ankerkettingen.
Hoe menigen avond had hij hier In vroeger
jaren gezeten, eerst met zijn lieve vrouw,
wier gezondheid als zwakker werd en die
hij voor zijn oogen zag wegteren, tot hij haar
op een ochtend in Mei dood in zijn armen
hield. Toen waren de jongens al het huis
uit en hij bleef alleen over met zijn kleine
Grace, destijds een meisje van tien jaar.
De verhouding tusschen die beide was innig.
Met haar aanhankelijkheid en haar vroolijke
levenslustige natuur was «zl| het zo«nnetjn ln
zijn huis geweest Dat kind was zijn één, zijn
alles, zijn afgod. In dien tijd begon hij al
minder tor kerk te gaan, maar geregeld
zong hij met Grace de liederen, welke xij op
de Zondagsschool leerde cn menigen Kerst
avond haddon zij hier vóór hot haardvuur
samen do Kerstliederen gerepeteerd Als !iij
daaraan dacht, was het hem, of hij haar nog
zag zitten op den grond, met haar hoofd
togen zijn knie geleund. Zij was altijd een
goloovig kind geweest dat graag naar de
kerk ging. Meermalen had zij gevraagd:
„Vadertje, „-a je me» mij mee?" Gewoonlijk
uchter had hij er zich met oen aardigheid
afgemaakt en haar met een kus lachend
weggezonden: „Ga jij maar mijn vroom
dvveepstertje en bekommer je maar niet om
je ouden vader". Langzamerhand was ook
haar kerkgaan verminderd, in het begin,
omdat zij net zoo naar vond. dat hij alleen
achter blaef en op den duur begon ook zij
den lust ertoe te verliezen.
Als hij aan dat alles op dozen Keratavond
dacht, werd hot hem angstig te moede. Nooit
tevoren was het in hem opgekomen, dat het
zijn schuld was, dat zijn kind was afge
dwaald en dat hij dit schaap aan den Goe
den Herder had ontstolen.
Het was hem, of hij de oogen zijner vrouw
verwijtend op zich zag gericht, hem reken
schap vragend, hoe hij hun dochtertje had
opgevoed. En nu eerst werd hom zijn gan-
sche schirld duidelijk. Het hoofd zonk hem
op de borst en diep in zijn binnenste weer
klonk het als een angstkreet: „O God, wees
mij zondaar genadig!"
Het werd een moeilijke ure voor hem, een
kamp op leven en dood tusschen de machten
der duisternis en den engel des Lichts, wel
ke strijd voerden om een mcnschenzlel, maar
tenslotte zegevierde het licht over do duis
ternis en in dozen stillen Kerstavond lag
daar een zondaar op zijn knieën voor God
en hij vond vrede in het bloed das kruizes.
Het word een heerlijke Kerstavond voor
dezen verloren zoon, die tot zijn Vador was
teruggekeerd. In den geest stond hij aan
Bethlehems kribbe en met zijn beverige stem
probeerde hij de Kerstliederen uit den ouden
tijd te zingen, die hij zoo vaak met zijn
meisje gezongen had.
Het zal zoo wat tien uur In den avond
geweest zijn, toen oude Jlm eenig gerucht
aan de straatdeur meende té hooren cn even
later werd er zacht gebeld. Verschrikt Mep
de oude man naar de dour en opende deze
behoedzaam. HIJ zag een vrouw voor zich
staan met haar hoofd bijna geheel ln een'
doek gewikkeld en een groot pak in haar
armen. Hij wilde juist vragen, wat zij be
geerde, toen hij opeens begon te beven. Hij
moest zich vastgrijpen aan den deurpost
anders zou hij gevallen zijn en nauwelijks
hoorbaar kwam het over fijn lippen: „Ben
jij het, Grace?"
Op dit oogenblik zonk de gedaante voor
hem op d<e knieën en stamelde slechts deze
woorden: „Vergeving Vader!"
„Mijn kind, mijn kind", was alles wat de
oude Jim kon voortbrengen. Maar dat was
genoog, hij richtte haar op en sloot haar in
zijn armen. „Ik moet jou om vergeving vru-
gen, mijn meisken, want ik was een slechte
vader voor je. Ik heb je van het geloof af
gebracht en je den Heiland ontstolen, om
je alleen voor mij zelf te hebben. Maar God
heeft mij gestraft Nu je echter weer bij me
bent, is h»t alles weer g< 3d. De Heere heeft
cok mij, armen zondaar, weer in genade
aangenomenl"
Opeens werd een klagend, huilerig stom
metje vernomen, dat scheen te komen uit
den bundel, dien de jonge vrouw nog steeds
in de armen gekneld hiéjd. „Dat Is kleine
Mary, Vader", zei Grace, de doeken los-
wikkelend.
„Kom binnen, kom binnen, mijn kind",
noodig de oude man met ®en van vreugde
bevende stem. Hij ging haar voor naar ach
teren, draaide het licht hoog op en zette oen
stoel neer bij den haard. Toen kwam daar
ioegewikkeld uit dpeken en shawls
allerliefst kinderkopje te voorschijn, dat met
nieuwsgierige oogen den ouden man aan
staarde. Toen de moeder het driejarige kind
op den grond zette, trippelde ze op den
ouden Jim toe en zei, terwijl :!e hem vrij
moedig haar handje toestak: „Ik vind jou
een aardigen ouden man".
„Liefje", zei Grace, „dat ls je grootvader,
geef hem een kusje. Onbevreesd klom de
kleino nu op de knieën van den ouden man
en gaf hem een pakkertje. Tranen van
geluk rolden den ouden Jim over de wan
gen, maar het kleino meisje met de blonde
krullen keok hem verbaasd aan en zei: „Jij
mag niet huilen, anders wordt ikke ook
bedroefd. Kleine meisjes mogen alleen
hullen". Nog eenige oogenbllkken zaten ze
zoo bij elkaar. Toen begon de kleine Mary
te gapen. .Lieveling", zei de oude man tot
zijn dochter, ,je zult je eigen kamertje nog
Rnecies zoo vinden, als je het verlaten hebt.
eem de kleine dezen nacht bij je in bed.
Als Kerstmis voorbij is, krijgt zo een eigen
ledikantje van Grootvader". Hij ging zijn
beide meiskens vóór naar haar kamertjs en
ging toen t«-ug naar beneden, om koffie te
zetten. Weldra stond er een eenvoudig maal
op tafel en ook - ergat hij niet de mistletoe
en de kaarsen kroontjes op te .langen, „Nu
weet ik", sprak hij bjj zichzelf, „waarom ik
dat vanmid.iag gekocht heb. Grace moest
immers thuiskomen!"
Toen de jonge vrouw beneden kwam.
we?r5pi''°Jldeu de heldere kaar3/lammetjes
zich in twee paar vochtige oogen »n nog-
maal rustte het blondgelokte hoofd op den
schouder van den grijsaard.
Toen ii el hij haar hoof.1 op on 'el met
zachte etern: „Mijn kind, zeg mb. heeft
Mary eon \udei?"
„God zij geoankt, ja", antwoorddo Grace,
„dat wil zeggen niet meer hier op aarde. Te
Budapest stierf mijn John, nadat wij een
jaar tevoren in den echt waren verbonden.
Nadat hem in het graf gelegd hadden,
ben ik dadelijk hierheen gereisd en als ik
mag, blijf ik thans bij u, om u nimmer weer
te verlaten".
„Ook dit heeft do Heere dus voorzien"
zei de oude man. „Hij heeft het alles wol
gemankt. Dit is do mooiste Kerstavond van
mijn leven en heerlijker Kerstgeschenk had
God mij, ouden man, niet kunnen geven dan
Jou en het kind".
Nog laat dien avond, tot ln den stillen
nacht, zaten daar tezamen vóór het haard
vuur die twee gestalten, de door het leven
gebogen oude man en die jonge vrouw, in
den vollen bloei van haar jeugd en tezamen
zongen zij nog eens die oude, oude Kerstlia-
deren. Maar ook, toen alle lichten in huia
waren gedcofd, klonk het zachtjes daarboven
u|t het bod van d« jonge vrouw, zoowel als
uit de bedstede van den ouden Jim: „Eere
zij God in de hoogste hemelen!"
Gloria Deo ln excelsis!