DINSDAG 20 DECEMBER 1932 TWEEDE BLAD PAG. RkSD/ fWfBS^PQFlËZÖÊKT met Uw Kinderen den fantastisch verlichten KERSTBOOM k" I *j|y )J| R||5 BOVENDIEN WORDEN ER IN VERHOUDING TOT UWE INKOOPEN ZEER MOOIE i |jft W J K \|W lfi L A k^m km f| LI GESCHENKEN UITGEDEELD JljA fi Wil «PW 1 in, Dudol ,v ierkant, klve de 1 grijpen a len bescr Igens be I gebouwi e raa.'.: I igen opei hartelij! de vooi Izigen er 5 verzorf GEMEENTERAAD VAN LEIDEN •s MIDDAGS KLEINGOED DE KERSTGAVE VOOR WERKLOOZEN B. en W. 25 de S D.A.P, 50 de communist 100 •s AVONDS EEN DOE BEWAAESCHOOLDEBAT Interpellatie-Koole heeft eenio succes Voorzitter: de burgemeester. Afwezig met kennisgeving de heer Wilmer Onder de ingekomen stukken bevindt zich een adres van de O. S. P. inzake de vermin- i dering van de tarieven van de stad. fabrie ken van gas en electriciteit. Wordt gesteld in handen van B. en W. om prae-advies. Een adres van het Werkloozen Strijd i Comité inzake een Kerstgave, een kolentoe- elag van 2.50 per week en het invoeren van eenmaal stempelen ook bij Maatschappelijk I Hulpbetoon, stellen B. en W. voor voor ken- j nisgeving aan te nemen. De heer Knuttel (comm.) verzet zich j daartegen. De Voorzitter zegt dat de Kerstgave behandeld kan worden bij het desbetrerfend voorstel van B. cn W., terwijl de stempel- kwestie behandeld kan worden tegelijk met het rapport van de commissie over de reor ganisatie van M. H. De kwestie van de ko len toeslag meenen B. en W. dat voor kennis geving aangenomen moet worden. De heer Knuttel stelt voor dit laatste punt thans te behandelen. Het voorstel wordt verworpen met 16 tegen 11 stemmen (de s.d.a.p. en de heer Knuttel). Het voorstel van B. en W. (voor kennis geving aannemen) wordt- aangenomen met 14 tegen 13 stemmen (de s.d.a.p. en de hee- ren Knuttel, Vos en van Eecke). Op een vraag van den heer Knuttel zegt de Voorzitter toe dat over de stempelkwestio spoedig prae-advies zal worden uitgebracht en dat deze zaak niet zal verbonden worden aan het rapport van de commissie die de reorganisatie van M. H. behandelt Een adres van de afd Leiden van de Ned. Banketbakkersvereeniging om opheffing van de Zondagssluiting op 25 Dec. a.s., stellen B. en W. voor voor kennisgeving aan te up- men. Dit' voorstel wordt aangenomen met 15 tegen 14 stemmen. (Tegen de s.d.-n.p. en de heeren Vos, Knuttel, Bosman van Eeckle en Romijn). Overgegaan wordt tot behandeling van de gedrukte agenda. Benoemingen en ontslag Prae-advies op bet verzoek van J. Broeze om eervol ontslag als hoofd der school aan de Medusastraat B. Aangenomen z. h. st Benoeming van 5 leden der Commissie, bedoeld in art. 2, le lid sub 3o der veror dening, houdende Reglement voor de Com missie vanAdvies betreffende de arbeids-cn dienstvoorwaarden van het personeel in dienst van de gemeente Leiden (vacatures: de heeren F. Eikenhout, J. Wilbrink. Y. Kui pers, Th. M. W. Bergers en R. van Eecke). Benoemd worden de aftredenden. Benoeming van 5 plaatsvervangende le den dier Commissie (vacatures: de heeren Mr. C. Beekenkamp, J. A. van der Reijden, J. J. Vallentgoed. C. J. van Tol en J. M. Vos). Benoemd worden de aftredenden. Benoeming van een lid der Gemeentelijke Commissie voor Maatsch. Hulpbe'oon. Benoemd wordt mej. F. W. C. Riphagen. Benoeming van een tijdelijke leerares in het Nederlandsch san het Gymnasium en de Hoogere Burgerschool voor Meisjes. Benoemd wordt Mevr. Jelgersma. Benoeming van een hoofd der school aan de Medusnstraat B. De heer Kooi s tra deelt mede dat de s.d.a.p. blanco zal stemmen. Benoemd wordt de heer J. Hokkeling te Boskoop. Hamerpunten De volgende voorstellen gaan zonder meer onder den hamer door. Balans en verlies- en winstrekening dienst 1931, van den Keuringsdienst van Waren in het district Leiden. Rekening, dienst 1931, van de Gezond heidscommissie. Voorstel lot goedkeuring van de balans en verlies- en winstrekening, dienst 1931, van de Vereen, tot Bevordering van den Bouw van Werkmanswoningen en tot vaststelling van den desbetreffenden begrootingsstaat Rekening van de ontvangsten en uitga ven der gemeente over het jaar 1931. Voorstel in zake de tijdelijke belegging van kasgelden. Praeadvies op het verzoek van de N.\. Leidsche Duinwater Maatschappij, om goed keuring tot het wijzigen van drie der vier bestaande fiHerbakken volgens het filtreer systeem „Paterson". Voorstel in zake de verkrijgbaarstelling van vuilnisemmers van den Reinigings dienst tegen den prijs van f 2 per stuk. Voorstel in zake de verhooging van de subsidie over 1932 aan de Vereenigiitg voor Schoolkindervoeding en Schoolkinderkleo- ding en de verstrekking van voeding in de a.s. KeisWacantie. Voorstel tot het doen rooien en verkou- pen van boomen. Voorstel tot opheffing van het hulpkan toor aan de Langestraat van de Gemeente lijke Bank van Leening. Voors'el tot aankoop van het pakhuis aan de Paradijssteeg No. 2. Praeadvies op het verzoek van F. J. de Bidder, om eervol ontslag als Technisch Ambtenaar bij den Gemeentelijken Reini gings- en Ontsmettingsdienst Wegen verbetering Voorstel tot beschikbaarstelling van gel den voor de verhetering van den Hoogon Morsrhweg en den Zoeterwoudscheweg. De heer Groeneveld (s.d.) Juicht het Voorstel toe. Spr. heeft meermalen op verbe tering van deze wegen aangedrongen. De Kamer van Koophandel heeft echter meer succes gehad dan Spr. Want op verzoek van de Kamer komt verbetering tot stand. De heer van Stralen (s.d.) dringt er op aan. dat er de hand aan zal gehouden worden dat met Leidsche arbeidskrachten dit werk wordt uitgevoerd. Wethouder Splinter zegt, dat de plan nen voor de wegverbetering al bestonden voordat de Kamer van Koophandel adres seerde. Den heer Van Stralen zegt spr. toe dat zooveel mogelijk met Leidsche arbei ders zal worden gewerkt De heer S c h 11 e r wil in het bestek de bepaling opgenomen zien dat uitsluitend Leidsche werkkrachten aan de wegverbete ring 'e werk zullen worden gesteld. Het voorstel van B. en W. wordt aange nomen. „Zoiderhorst" Spoedeischend kemt in behandeling een voorstel om over te gaan tot aankoop van het huis „Zuiderhorsr met kweekerijen voor de som van f 18.000. Het huis grenst onmid dellijk aan de»gestichten aan den Endegees- terstraatvveg, zoodat het zeer gewenscht is deze perceelen tot gemeente-eigendom te maken. De heer Wilbrink vraagt of hot huis rendabel zal te maken zijn. De Wethouder antwoordt dat dit wel gaan zal. De heor Huurman (a.r.) wijst er op, dat het perceel zoo tusschen de terreinen van de gestich'cn ligt, dat. de gelegenheid om het aan te kcopen, niet ongebruikt voor bij mag gaan. Het voorstel wordt aangenomen. Cursussen v°or werkloozen Voorstel tot beschikbaarstelling van gel den <en behoeve van de oprichting van cur sussen voor ieugdi^e werkloozen in het win terseizoen 1932—1933. De heer Stralen (s.d.) vindt de toelich ting van het voorstel uiterst sober en zou graag weten willen hoe het verlcop van de cursussen de vorige maal is geweest. Spr. dringt er overigens op aan dat alsnog ge tracht wordt de cursussen voor jeugdige vrouwelijke werkloozen te organiseeren. De heer Elk er bout (a.r.) dringt aan op een cursus voor scheepsteekenen. Wethouder Romijn deelt mede, dal hier eenvoudig sprake is van een voortzet ting van de cursussen die het vorig jaar zijn aangevangen. Die cursussen zijn min of meer een succes geweest. Ze zijn niet ge heel geslaagd, maar daar mag niemand een verwijt van gemaakt worden. Het tijdstip van aanvang was niet gunstig en dat heeft op de sursussen in haar geheel gedrukt. Bij de cursussen voor vrouwelijke werkloozen is het verloop zoo groot geweest, dat B. en W. he' raadzaam achten haar niet opnieuw te beginnen. Nadat de heer v. S t r a 1 e n nog In tweede en derde instantie liet woord hoert gevoerd werd het voorstel van B. en W. z. h. st. aan genomen. Over varkens Verordening, houdende wijziging van de verordening van den 22en Januari 1923, (Gemeenteblad no. 4), regelende de heffing van belas'ingen voor het gebruik van het Openhaar Slachthuis te Leiden. De heer Bergers (r,k.) betoogt dat de onkosten voor een slager op een varken 50 pet. bedragen. Spr. dient een voorstel in om alle aan het Slachthuis geslachte beesten gratis te wegen. Wethouder Gosllnga verklaart zich hier tegen. De heer Bergers is een ondank baar mensch. B. en W. stellen een verlaging voor en nu wil hij dat niets meer betaald wordt. De wegingen kosten geld aan de ge meente en daarom moet er ook iets voor be taald worden. De gemeente kan dat geld niet missen. De heer M a n d e rs vraagt of bet niet mo gelijk is dat het wegen van onderdeelen van bees'en gratis door de slagers zelf geschiedt. De heer Bergers zegt dat zelfwegen niet toegestaan Is. Spr. verdedigt nogmaals zijn voorstel. De heer van Stralen acht het beter dat de heer Bergers de zaak nog eens in do commissie brengt. De Wethouder is bereid de kwestie In de Commissie nog eens te bespreken. De heer V e r w e v stelt voor dat B. en W. over het voorstel-Bergers prae-advies uil- brengen. Aldus wordt besloten. Het voorstel van B. en W. wordt aange nomen. Wie biedt het hoogst? Voorstel inzake het verleenen van een extra-ondersteuning in de Kerstweek aan gehuwden, kostwinners en alleenstaande personen, die door de Gemeentelijke Com missie voor Maatsch. Hulpbetoon of door den Gemeentelijken Dienst voor Sociale Zaken worden ondersteund. De heer Van Stralen (s.d.) vindt de Kerstgave die B. en W. voorstellen te ge ring. Spr. dient een voors'el in om de Kerst- uitkeering te bepalen op 50 pot van de steun. Spr. wil voorts de Kerstgave ver strekken aan alle kastrekkenden, die op 27 Dec. werkloos zijn. De heer Knuttel (comm.) vindt ook hei bedrag dat de lieer Van Stralen voorstelt nog veel te weinig. De werkloozen houden geen geld over om kleeren te koopen. Dat moeten zij van extra-gaven hebben. Spr. dient een voorstel in om een volle uitkee- ring van een week als Kerstgave te ver- De heer Elkergout (a.r.) is bang dat het voorstel van den heer Van Stralen niet veel succes zal hebben, in verband met de rijksregeling. Spr. voelt er wel iets voor om geen datum vast te stellen vóór welke men werkloos moet zijn om voor de Kerstgave '.n aanmerking te komen. Wethouder R o m ij n wijst er op dat het niet mogelijk is een hoogcr percentage vast te stellen dan 25 pet. Wanneer de Raad een voors'el aannam om 50 pcL te geven, dan zou dit niet goedgekeurd worden door de Regoering en het gevolg ziu zijn, dat do werkloozen heelemaal niets kregen. Wat de kastrekkenden betreft, het is wei wensche- 1 ijk een datum te stellen, in casu 1 Dec. waarop men werkloos moet zijn om voor de uitkeering in aanmerking te komen. Do Kerstgave is voor mcnschen die met lang durige werkloosheid te kampen hebben ge had. De heer Van Stralen zegt, dat man niet durft de werkloozen zonder kerstgave te laten ook niet als een hooger percentage aangenomen wordt Wethouder G o s 1 i n g a Het zou toch het Revolg van L'w voorstel zijn. De heer Van Stralen dient ook een voorstel in om de datum uit het voorstel van B. en W. te doen vervallen. De heer Knuttel repliceert eveneens. Als de werkloozen zorgen, dat hun actie een meer dreigend karakter krijgt zullen ze veel meer bereiken. De heer Van Stralen verwijst de werkloozen indirect naar hei Crisis-Comité. Spr. wil daarentegen de werkloozen aansporen: Ga nimmer naar het Crisis-Comité. De heer Wilbrink (c.h.) is van moe- ning, dat de lieer Knuttel een mooi gebaar gemaakt heeft. Hij schermt met groote woor den. Aan het voorstel van B. en W. hebben de werkloozen iets. De heer Van Stralen is er evengoed van overtuigd als ieder ander, dat, als zijn voorstel aangenomen wordt, de werkloozen heelemaal niets krijgen. Hij ver trouwt er echter op, dat de raadsmcerder- heid zijn voorstel wel zal verwerpen. Spr. wil dan ook de werkloozen de dupe niet la ten wordien van het voorstel-Van Stralen Spr. dringt aan op de grootst mogelijke soe pelheid bij de uitkeering. De heer Eikerbout dringt er nogmauls op aan, dat de datum van 1 Dec. uit het voorstel wordt geschrapt De heer Manders geeft de hoeren Knuttel en Van Stralen in overweging hun voorstel zoo te wijzigen, dat de Kerstgave van 25 pet in ieder geval wordt verstrekt, terwijl daarboven nog een aanvulling wordt gegeven. Wethouder R o m ij n repliceert en zegt, dat het College hij de uitkeering de grootste soepelheid zal betrachten. Na nog een kleine schermutseling tus schen de heeren Van Stralen en Knuttel, waarin ook nog enkele andere heeren be trokken werden, wordt het voorstel-Knuttel (100 pet.) verworpen met 20 tegen 13 stem men (de s.d.a.p. en de heeren Vos cn Knut tel). Het voorstel-Van Stralen (50 pet.) wordt verworpen met 19 tegen 14 stemmer, de s.d.a.p en die heeren Vos, Knuttel en Manders). Het voorstel-Van Stralen (inzake de datum van 1 Dec. voor kastrekkenden) wordt aangenomen met 23 tegen 10 stemmen AVOND ZITTING Het Bewaarschoolonderwljs. In de avondzitting komt in behandeling de voortzetting van de behandeling van: a. de verordening, regelende het openbaar bewaarschoolonderwijs in de gemeente Lei den; b. de verordening, regelende de voorwaar den, waaronder ten behoeve van bijzondere bewaarscholen subsidie uit de gemeentekas wordt verleend; c. de verordening, regelende de heffing van schoolgeld op de openbare bewaarscho len te Leiden; d. de verordening regelende de Invorde ring van schoolgeld op de openbare be waarscholen te Leiden. De heer Vos (v.d.) vindt het zonderling om in een verordening bepalingen op te no men welke andere bepalingen krachteloos maken. Spr. bedoelt de bepalingen over de stichting van nieuwe openbare en bijzon- derebewaarscholen op te schorten. Spr. ver zocht deze opschortingsbepalingen apart aan den Rand voor te leggen. De heer De Reede (c.h.) deelt de be zwaren van den heer Vos ten volle. Hei gaat niet aan om in een dergelijke verorde ning die op normale toestanden is geba seerd, abnormale bepalingen op te nemen. De heer Donders (r.k.) deelt deze be zwaren niet. Spr. had veel meer tegen het aparte opschortingsvoorstel. De thans ge volgde methode is volkomen juist De heer Groeneveld sluit zich aan bij de heeren de Reede en Vos. De heer Vos dient een voorstel in om de bewuste artikelen uit de verorde ning te lichten en als aparte verordening behandelen. Het zijn de artikelen omtrent e leeftijdsgrens en omtrent de opschorting van de scholenbouw. Wethouder T e p e licht de bedoeling van B. en W. toe. De opschortingsartikelen hou den niet anders in als dat de verordening niet in werking treedt alvorens door den Raad een beslissing is genomen omtrent d<» aanvragen om medewerking tot den bouw van bewaarscholen. In de vorige vergade ring wilden B. en W. dat doen bij afzonder lijk besluit, terwijl zij dit thans willen doen hij wijze van overgangsbepalingen. Dit is alleen een utiliteitsoverweging. De heer Vos heeft ook het oog op de bepaling omtrent de leeftijdsgrens. B. en W. hebben duideliju doen uitkomen, dat do leeftijdsgrens van jaar een overgangsmaatregel is. Spr. kan het bezwaar van de heeren niet deelen. Hei is practischer om het te regelen zooals B. en W. voorstellen. De heer Vos vreest op deze manier een onjuiste stemming. De Voorzitter licht toe, dat dergelijke overgangsbepalingen een normaal verschijn sel zijn. De heer De Reede is niet overtuigd Het karakter van de overgangsbepalingen is in strijd met de verordening. Elke nieuw»» aanvraag zal door den raad opnieuw moe ten beoordeeld worden op grond van de overgangsbepalingen. De heer Knuttel heeft geen bezwaar tegen deze overgangsbepalingen, wat betrefi de behandeling van nieuwe aanvragen. Maar de leeftijdsgrens moet z. i. niot bij overgangsbepaling geregeld worden. De heer Gosllnga wijst er op, dat de overgangsbepalingen van financieelen aard zijn. Als ze niet in de verordening worden opgenomen heeft spr. bezwaar tegen de ver ordening omdat dit groote financieele con sequenties kan hebben. Amendement-Donaers De verordening komt thans artikeisge- wijze in behandeling. Bij artikel 3 verdedigt de heer Donders zijn amendement om het bewaarschoolonderwijs te stellen onder toezicht van de plaatselijke Schoolcommis sie. Spr. verdedigt dit op juridische gron den. Het instellen van een aparte commissie zou tot een gevaarlijk dualisme leiden. De Plaatselijke Schoolcommissie is bevoegd toc- zich te houden op dezelfde wijze als de Commissie drie thans voorgesteld wordt De heer Groeneveld (s.d) voelt wei iets voor het voorstel-Donders op practische gronden. De Plaatselijke Schoolcommissie kan dit werk er nog wel bij hebben. De heer De Reede (c.h.) heeft bezwaar tegen het voorstel-Donders. Het is niet wen- schelijk het toezicht op het Bewaarschool onderwijs cn op het Lager Onderwijs in de zelfde handen te geven. De heer Vos (v.d.) heeft eveneens be zwaar tegen de voorstclIen-Donders. Wethouder T e p e verdedigt de voorstel len van B. en W. Spr. tracht aan te tooncn, de bezwaren van den heer Donders te gen het voortbestaan van de Commissie van Toezicht op het L. O. ongegrond zijn. De Plaatselijke Schoolcommissie heeft niet he-1 'oegdheid advies te geven aan B. cn W in-1 zake het Bewaarschool-onderwijs. De he-j voegdheid om toezicht te houden is alleen' aan de Plaatselijke Schoolcommissie gege I en omdat er in sommige gevallen niet vol- doende toezicht bestond. Als er een afzon derlijke commissie voor het Bewaarschool j onderwijs bestaat heeft het toezicht van do Plaatselijke Schoolcommissie weinig reden j van bestaan meer. Na repliek van den heer Donders be toogt de heer Vos dat de samenstelling van de Plaatselijke Schoolcommissie ecu bezwaar is om haar het toezicht op hel Be waarschoolonderwijs op to dragen. De heer Groeneveld zal zijn steun aan de voorstellcn-Donders blijven geven De wethouder heeft spr. niet overtuigd. De heer Donders betoogt, dat de Plaat selijke Schoolcommissie door den Raad wordt samengesteld, hetgeen zeer goed zoo kan geschieden, dat het element dat spe ciaal het Bewaarschool onderwijs behartigt voldoende vertegenwoordigd is. Het amendement van den heer Donders wordt verworpen met 17 tegen 16 stemmen. Amendement-Vos. Bij artikel 4 verdedigt de heer Vos zijn amendement om in de Commissie van Toe zicht op het Bewaarschoolonderwijs te be noemen 8 inplaats van 9 leden. Daardoor is de verhouding tusschen Openbaar en Bij zonder Onderwijs in de Commissie zuiver der. De heer Meynen is tegen het amende ment-Vos. Wethouder T e p e handhaaft het voorstel van B. en W. Het ledental van de commissie kan beter oneven zijn. Het is bovendien in concreto dikwijls moeilijk uit te maken of iemand voorstander is van bijzonder of van openbaar onderwijs. Na repliek van den heer Vos werd zijn amendement verworpen met 19 tegen 13 stemmen. Bij artikel 11 verdedigt de heer Vos ziin amendement om het beginsalaris van de bewaarschoolonderwijzeressen te stollen in plaats van op f 1000 op f 1200 en de vergoe ding van f 50 voor een plaatsvervangend hoofd te doen vervallen en in de plaats daar van voor het plaatsvervangend hoofd het salaris vast te stellen op het gewone Hoofd salaris. De heer Groeneveld ondersteunt de arncn-demcntcn-Vos. De heer Dnnders steunt het eerste amen dement (f 1200 beginsalaris). Wethouder Tepe vindt het salaris van f 1000 voor 'n beginnend onderwijzeres rede lijk. Het zijn jonge meisjes die dit salaris ontvangen. Een ondienVijzer van 18 jaar bit het L. O. heeft niet meer. Het voorstcl-Vos heoogt een salarisverhooging. Daar is het nu toch de tijd niet voor. Hetzelfde geldt van het amendement inzake het salaris van het plaatsvervangend hoofd. Het amendement-Vos wordt wat betreft het eerste gedeelte (aanvangssalaris) ver worpen met 18 tegen 14 stemmen en wat bp- treft het tweede gedeelte (Hoofdsalaris) eveneens met 18 tegen 14 stemmen. Tegen het eerste amendement stemden de s.d.a.p. en de heeren Vos en Donders en tegen hei tweede de s.d.a.p. en de heeren Vos, de Ree de en Wilbrink. Bij artikel 12 verdedigt de heer Groene veld een amendement om tijdelijke onder wijskrachten dezelfde voorrechten te geven als de vaste krachten (de f 200 toeslag voor de B-akle). Wethouder Tepe meent dat het vaste personeel voorrechten mag hebben. De heeren Vos en Groeneveld komen daartegen op. Voor hetzelfde werk moet het zelfde betaald worden. Wethouder Tepe zegt dat hier slechts sprake is van een vastleggen van reeds ge nomen hesluiten. Het amendcment-Groeneveld wordt ver worpen met 19 tegen 13 stemmen (de s.d.a.p. en de heeren Vos en Manders). De Leeftijdsgrens. Bij artikel 18 bestrijdt de heer Vos het voorstel van B. en W om de leeftijdsgrens te brengen van 3Vz op 4 iaar, evenals de heer Groeneveld (s.d Het zal verkeer de toestanden scheppen als de kinderen be neden 4 niet op de bewaarscholen worden toeglaten. Waar moeten dlie kinderen blij ven? Ook den heer de Reede (c.h is dit voor stel van B. en W. niet sympathiek. Spr. vreest echter, dat de aanvaarding er van noodzakelijk is, in verband met de regeling van de leeftijdsgrens van het LO. Wethouder Tepe zegt dat deze maatregel van hooger hand genomen is. B. en W. ver keerden in de noodzakelijkheid de leeftijds grens te wijzigen. De stemmen staken Bij de overgangsbepaling om de verorde ning niet in werking te stellen alvorens de raad een beslissing genomen heeft inzake de aanvragen voor de stichting van bewaar scholen staken de stemmen. De verordening kan dus ook nog niet aangenomen worden In behandeling komt nog een amendement van den heer de Reede om het aantal I teldata te stellen van 4 op 12. Daardoor krijgt men een zuiverder gemiddelde. Na toelichting van het desbetreffende ar- tikel door de Voorz. trekt de heer de Reede zijn voorstel in. Ook de stemming over do tweede verorde ning wordt aangehouden tot do volgende vergadering. De tweede en de derde verordening worden zonder hoofdelijke stemman? aangenomen. Interpellatie-Koole De heer K o o 1 e krijgt daarna gelegenheid de volgende interpellatie te houden 1. Meenen B. en W. dat het wekelijksche school bad verstrekt aan de leerlingen dor O L Scholen in het belang is van de hygiëne en volksgezondheid? Indien deze vraag bevestigend wordt be antwoord, achten B. er» W. dan de invoe ring per 1 Januari 1933 van het veertien daagse!) schoolbad van de leerlingen, die gebruik maken van het badhuis aan de v. d Werffstraat, daarmede dan niet in strijd. Kunnen B. cn W. ook mededeelen op grond van welke wet of bepaling het eenmaal ge nomen raadsbesluit tot invoering van het wekelijksch schoolbod, buiten werking kan worden aestcld, zonder dat de raad daartoe hoeft besloten. De heer Koole (sd.) knoopt aan deze vragen een uitvoerige uiteenzetting vast van de voortreffelijkheid van het schoolbad. Mei tal van citaten toont spr. de zegenrijke wer king daarvan voor het schoolkind en indi rect voor de ouderen aan. Spr. laakt het in de heer van Es, die met het voorstel van het veertiendaagse!) schoolbad in do Com missie voor den Geneeskundigen Dienst ge komen is, dat hij als medicus een dergelijk voorstel heeft durven doen. terwijl h ij toch zeker overtuigd moet zijn van het belang van het schoolbad voor do volksgezondheid. Spr begrijpt ook niet dat B. en W. zonder de Raad daarin te kennen dezen maatregel hebhen genomen. Er had toch eerst een raadsvergadering moeten zijn. Spr. dient een voorstel in om de bestaande toestand van het wekelijkeche schoolbad in het badhuis aan de v. d. Werfstraat te hestendigen- Wethouder Romiin antwoordt op de eerste vraag met een volmondig ja! Toch hebben B. en W. de vrijheid gevonden de gewraakte maatregel te nemen. Er moet he- zuinigd worden, ook op de begrooting voor den Geneeskundigen Dienst en de mogelijk heid daartoe was slechts in beperkte mate aanwezig De financieele belangen van de gemeente gaven hier den doorslag. Het veer- tiondaagsch schoolbad heeft bezwaren, maar de esscntiecle voordeden van het schoolbad blijven er toch bij behouden. Het is beter dan het halveeren op een andere manier. Dat hot werkelijksch schoolbad een absolute ver- eisohte is, is door de s.d.a p. ook nooit verde digd. In de vacanties heeft het schoolbad immers ook niet plaats. Dat B. en W. zijn voornitgeloonen op de beslissing van den Raad is juist, maar dit mag het College niet verweten worden. Als B. en W. vooruitloopen op beslissingen van don Raad in het belang van de arbeiders wordt er nimmer iets van gezegd Als de s.d.n.p. consequent was moch ten ze spr. nu op de vinger tikken, maar dat is niet het geval. De beer Wilmer is het met dat laatste niet eens. Er is een besluit omtrent de schoolbaden en B. en W. mogen dat niet op heffen. zonder den Raad er in te kennen. Wethouder R o m ij n zegt dat er omtrent de toepassing van het schoolbad geen besluit is genomen. De heer van Es verdedigt zijn standpunt tegenover de besehu'digingen van den heer Koole. Met vrijmoedigheid is spr. met zijn voorstel in de commissie gekomen. Er kon hier vrij belangrijk bezuinigd worden en de bezwaren wogen niet tegen dit voorstel op. Bij die gemeentebegrooting zal spr gelegen heid hebben deze kwestie uitvoeriger te be spreken. De heer Wilbrink kan de handelwijze van B. en W. om op de beslissing van den Raad vooruit te loopen niet goedkeuren. De heer Elkerbcut (a.r.) wil het weke- lijksch schoolbad bestendigen totdat er bij de begrooting een beslissing genomen zal zijn De Voorzitter kan zich met deze ge dachte vereenigen. De stemming over het voorstel Koole zou onzuiver zijn. Aldus wordt besloten. Daarna sluiting te bijna half één. VAN Het oude gildewezen was zoo geregeld, d| wij vergelijkingen kunnen maken met de drijfso'ganisatie. Wij noemen: gildeband (Ir -er a drijfsorganisatie) keurbevoegdheid (autorrP. ;n„ mie in het Bedrijf), eigen rechtspraak (a-r#T;r trage in het bedrijf). c n De samenstellende deelen van het bedrf Scll zijn: werkgever en werknemer, of kapitaal «Qemeei arbeid. Vroeger bepaalde de werkgever allét)angd het loon. Hierop is later een reactie gevolg y, welk verzet kwam zoowel uit het Christel ijl kamp als van socialistische zijde. Namen a' y^N Patrimonium en Chr. Werkgeversbond ku^ 20 E nen hierbij genoemd worden. In het buitenland, b.v. in Italië en Eng land kent men ook iets als Bedrijfsraden. 1 It nemi aatsen eigen kring geschillen oplossen en zoonocKi|AMLI bemiddelend optreden en den Rijk-bemiddi laar er buiten houden. Ten slotte kan dei DE laatste er nog altijd in geroepen worden. Niettegenstaande wordt er van sommid°y|cie zijden ook nog als eens tegen deze wet of tran2 getreden. Op de vraag of de Middenstand^0 ?P nog iets aan deze wet heeft, kan volmondj"1* ja gezegd worden, vooral wat betreft de dustrieele Middenstand. De Voorzitter dankt Dr. C. Beekenkai voor zijn schoon referaat en stelt de ver, dering in de gelegenheid den inleider v gen te stellen. De heeren Ziegelaar, Roodefouhr.pfl burg. Wiel inga en Wolters wisselen van gp"£(1 dachten met den inleider. L ro Bij de rondvraag komt nog ter sprake <f B aanleiding tot het adres verzonden aai Z.Excellentie den Minister van Economisch "Aaken en Arbeid te 's-Gravenhage, inzak Er de toe<pasing der Winkelsluitingswet hier te stede. De opmerking wordt nog gemaakt, dalELRl wij de Overheid als Wetgever hebben te ei kennen en indien deze wet'en tegen onze b^mi<jd langen ingaan, daartegen in den ordelijkejoogei weg hebben te protesteeren. e geh£ Niemand meer het woord vragend sluit dT^ed Voorzitter de vergadering en eindigt Dfok t6 Beekenkamp met dankgebed. ft Val 'at hij icadei t wor I comr VEREEN. VAN MATHESIANEN^" Lezing Ir. J. E. Wtersmo Zaterdag jl. hield bovengenoemde vereen haar 3e lezing van dit seizoen welke g&hou; den werd door den heer Ir. J. E. Wiersm^cir uit Amsterdam over: Grondbegrippen en be-EH grijpen van architectuur. De voorzitter, de heer Sanders, opendfler dezen avond met een hartelijk woord vat) Hoi welkom tot de aanwezigen en wel in hefozale bijzonder tot Ir. J. E. Wiersma, uit Amsterulder dam en dr. C. E. Wiersma uit Leiden. bove Zoover spr. bekend blijft op de meeste een scholen het onderwijs beperkt tot de kunstt we geschiedenis, tengevolge waarvan men zichg dc dikwijls met zijn oordeel over architectuur, gele gereed acht, als men kan onderscheidenuvd. dat is barok en dat is renaissance. it ve Tusschen menschen cn kunstwerk be-ht d< staat de volgende betrekking ontwerpen —tig, object beschouwen. v' Om een architectonisch kunstwerk ter da zijn moet het volgens spr. naar de volgen-afti de eischen beoordeeld worden. er le Gevoelseischen; d. i. die van lhe1jmao onderbewustzijn. 2e. Practische eischen, d.iin 0 die van het bewustzijn. 3e. Optische^ncl eischen. Spr. behandelde vervolgens de verschil-F®" lende groepen. le. Gevoelseischen. Door velen is deze"*;1' groep als het meest wezenlijke van de^Tr» kunst beschouwd. Kunst brengt het innerx, lijke leven der menschelijke ziel tot uitingj |De gevoelseischen kan men we 'schillende groepen verdeelen. heidsgevoel, (Wij beginnen te dat de materialen geschikt zijn voor die werken, welker geest en doelstelling en tijdgeest er mee samenhangen). 3e. Even-.Si idhtsgevoel, 4e. Orde. (Een mensch voelt STADSNIEUWS CHR. MIDDENSTANDSVEREEN. LEZING Dr. C. BEEKENKAMP De laatste ledenvergadering van de Chr. Middcnstandsvereeniging, welke gehouden werd in café Central, was matig bezocht. Van twee leden was bericht van verhinde ring ingekomen. De Voorzitter, de heer C. Schout, opende op gebruikelijke wijze de vergadering en heette de aanwezigen welkom inzonderheid Dr. C. Beekenkamp, die bereid was gevonden dezen avond een referaat te houden over Bedrijfsorganisatie en Bcd-riifs- radenwet. De notulen der vorige vergadering werden onveranderd vastgesteld. Onder de ingekomen stukken was o.a. ook een bro chure omtrent het Hulst-systeem, bedoelende meer samenwerking te verkrijgen onder de middenstanders-winkeliers. Het bestuur zal deze wet eerst eens bespreken en later daar omtrent mededeel ing doen. De overige stuk ken worden voor kennisgeving aangenomen. Hierna werd Dr. Beekenkamp gelegenheid gegeven zijn refe-aat te houden over: Be- drij'eorganisatie en Bedrijfsradenwet. Spr. begint zijn rede met op to merken dat een streven naar bewus'wording goed is. Wij kunnen wat bewustwording betreft, veel van onze politieke tegenstanders leeren. Wii dienen bewuste Christenen te zijn ook op sociaal terrein, waarvoor wij uit zulke rijke bronnen kunnen putten. Doch helaas het ma terialisme is overheersohend, ook bij vele Christen-Middensta-nders. Indien het prin cipe direct „geen geld in het laatje brengt" voel men er niet veel voor. Op staatkundig terrein heeft de na-oorlog8tijd ook voel ellen de gebracht. Genève geeft mislukking en 1932 staat dan ook allerwege met zwarte kool geteekend. Dit zijn gedachten die ons gedurig overheerschen. Wat kunnen wij hiertegen doen? Fatalist zijn? Of een andere levensbeschouwing heb ber en schelden op net kapitalisme? Voor een Christen-middenstander, een werkelijk Christen, is het depressiegevoel niet over- heerschend. Hij put uit Gods Woord waarin recepten zijn te vinden tegen de moeilijkhe den. Letterlijk niet ,doch de Bijbel geeft one wel de richtlijnen aan. De menc^hen staan immers niet los van elkaar, doch vor men een geheel. De H. Schrift leert ons, dat de rrrmschheid een groote verwantschap vormt. Ook de geschiedenis moeten wij on derzoeken e ziel tot uitingP®* weer in ver-P; len. le. Zeker&. te real i se er en, n. Iff »iir» vnnp Hift f 1 h( zich in eenlabyrinth niet thuis); 5e. Be- (ver)liohting. 6e. Beteekenis van een ge bouw in de maatschappij. Bij het beschou wen van een kunstwerk komt slechts dat er ut tegemoet, wat men er zelf inlegt, het geen bepaald wordt door den vorm, dat waarvoor deze vorm symbool is, en dat waar van de vorm gedachtenassociaties wekt, H. Practische eischen, die van het be wustzijn. Ook hiervan hebben velen cle eigenlijke oorzaak van het doel der archi tectuur gezien. d'Alembert zei hiervan: Uit de nood geboren en door de prachtlief de vervolmaakt. De kunstwil heerscht, verheft de werk vorm tot een kunstvorm tegen alle moei lijkheden in. Architectuur is wel moeilijk, de techniek is een stijgende rechte, de kunst een golflijn. Van artistiek standpunt bezien heerscht in de natuur willekeur, in de techniek dwang, in de kunst vrijheid. Zoo is b.v. de vorm van een schip bepaald een bouwwerk kan duizend vormen krijgen, die toch aan hetzelfde doel beantworden. III. Optische eischen. Behalve 't psychische en logische ook het optische belang; ook daarop zijn weer verschillende kunsttheo rieën opgebouwd. Het oog kan een hoek van 27 gr. omspan nen. Wordt de afstand 3 maal de hoogte (18 gr. dan gaat de omgeving meespreken. Vele architecten trachten een eenheids vorm te vinden, waarop alle architectuur terug te brengen is. In sommige tijden is de Gulden snede als de wet aangenomen (ongeveer 1.6 1). Behalve de verhoudingen is ook de schaal van groot belang. Bij beeldende kunst kan men uitgaan van aanschouwende, of van abstracte vormen. In sommige perioden der kunstgeschiedenis bouwen alle kunsten hun vormen min of meer abstract De abstracte vormende kunst is onper soonlijk, de aanschouwende kunst is per- soonlijk. In de Egyptisch en Assyrisch-Baby- c Ionische kunst gaat men de vlakken uit; wanddecoraties ?ijn zeer belangrijk. In de Grieksche kunst of wel massa-kunst neemt men de gebouwen overhoeks. Romeinsche kunst is een vlakke kunst. In het interieur is het Romaansch zeer karakteristiek; de .eigenlijke helchtingswijze is die met kunst 'licht, omdat het interieur eigenlijk 'n aparte 'wereld vormt. Spr. behandelde vervolgens nog het Go tiek en het exterieur van verschillende ge bouwen hetwelk hij met verschillende lan taarnplaatjes verduidelijkte. In deze moderne tijd komt tot neiging de vlakkenstijl. B.v. Amsterdam3che school vlakke pleia-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 6